1 — Τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της έρευνας

Α. Αν είμαι αλλοδαπός, επηρεάζεται η έρευνα;

Μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη κατά οποιουδήποτε προσώπου το οποίο διαπράττει αξιόποινη πράξη και υπάγεται στη δικαιοδοσία των μαλτεζικών αρχών. Η διαδικασία που ακολουθείται κατά τη διάρκεια της έρευνας είναι η ίδια τόσο για τους πολίτες της Μάλτας όσο και για τους αλλοδαπούς. Ωστόσο, ο νόμος εγγυάται ορισμένα δικαιώματα για τα πρόσωπα που δεν είναι υπήκοοι Μάλτας ή δεν διαμένουν στη Μάλτα, κυρίως το δικαίωμα σε διερμηνέα όταν ο ύποπτος δεν είναι σε θέση να κατανοήσει και να μιλήσει μαλτεζικά και το δικαίωμα του προσώπου να επικοινωνεί με τις προξενικές αρχές κατά τη διάρκεια της στέρησης της ελευθερίας του.

Β. Ποια είναι τα στάδια της έρευνας;

i. Στάδιο συλλογής αποδεικτικών στοιχείων / Εξουσία των διενεργούντων την έρευνα

Κινείται ποινική δίωξη όταν η αστυνομία λάβει καταγγελία, πληροφορία ή μήνυση. Μόλις η αστυνομία ενημερωθεί με έναν από αυτούς τους τρόπους, ξεκινά την έρευνά της συγκεντρώνοντας αποδεικτικά στοιχεία προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχει διαπραχθεί αξιόποινη πράξη και ποιος πρέπει να θεωρηθεί υπαίτιος για τη διάπραξη της εν λόγω αξιόποινης πράξης.

Για τον σκοπό αυτόν, ο νόμος εξουσιοδοτεί την αστυνομία να υποχρεώνει κάθε πρόσωπο που μπορεί να διαθέτει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την υπό έρευνα αξιόποινη πράξη να παράσχει τις εν λόγω πληροφορίες. Στην εξουσία αυτήν περιλαμβάνεται η συλλογή αποδεικτικών στοιχείων και η λήψη μαρτυρικών καταθέσεων.

ii. Αστυνομική κράτηση

Μόλις διαπιστωθεί ότι υπάρχουν εύλογες υπόνοιες ότι ένα πρόσωπο έχει διαπράξει αξιόποινη πράξη, η αστυνομία μπορεί να ζητήσει από κατώτερο δικαστή να εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του υπόπτου. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις στις οποίες η αστυνομία μπορεί να συλλάβει ένα πρόσωπο για σκοπούς έρευνας χωρίς να απαιτείται έκδοση εντάλματος από κατώτερο δικαστή.

Κατά τη στιγμή της σύλληψής του, ο ύποπτος ενημερώνεται για τα δικαιώματά του σε γλώσσα που κατανοεί, συμπεριλαμβανομένου του λόγου της σύλληψής του, του δικαιώματος σιωπής και του δικαιώματός του να συμβουλευτεί δικηγόρο της επιλογής του. Του παρέχεται επίσης αντίγραφο της επιστολής στην οποία αναφέρονται τα δικαιώματά του.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η αστυνομία μπορεί να διεξάγει έρευνες σχετικά με το πρόσωπο υπό κράτηση για οτιδήποτε μπορεί να χρησιμεύσει ως αποδεικτικό στοιχείο σχετικά με την αξιόποινη πράξη ή εάν υπάρχει υπόνοια ότι το πρόσωπο μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τον εαυτό του ή για άλλους ή μπορεί να έχει στην κατοχή του κάτι που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να διαφύγει από την κράτηση.

Η αστυνομία μπορεί επίσης να συλλέγει σωματικά δείγματα και δακτυλικά αποτυπώματα. Μπορεί να ληφθεί και να καταχωριστεί DNA με την κατάλληλη συγκατάθεση. Εάν το πρόσωπο αρνηθεί να δώσει τα δακτυλικά του αποτυπώματα, μπορεί να υποχρεωθεί να το πράξει με διαταγή που εκδίδει κατώτερος δικαστής. Ωστόσο, η καταχώριση DNA δεν μπορεί να είναι υποχρεωτική.

iii. Ανάκριση:

Ο ύποπτος μπορεί να ανακριθεί από την αστυνομία σε σχέση με αξιόποινη πράξη που διερευνάται. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης η αστυνομία μπορεί να υποβάλει κάθε ερώτηση που μπορεί να τη βοηθήσει να συλλέξει πληροφορίες που μπορούν να υποβληθούν ως αποδεικτικά στοιχεία, τόσο υπέρ όσο και σε βάρος του υπόπτου. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, ο ύποπτος μπορεί να ζητήσει να συνοδεύεται από δικηγόρο της επιλογής του.

iv. Προσωρινή κράτηση

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Μάλτας, ένα πρόσωπο δεν μπορεί να κρατηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το αναγκαίο και σε κάθε περίπτωση όχι μεγαλύτερο από σαράντα οκτώ (48) ώρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σύλληψης, η αστυνομία θα πρέπει να καθορίσει αν προτίθεται να παραπέμψει αμέσως τον ύποπτο σε δικαστήριο υπό σύλληψη ή αν θα απελευθερώσει το εν λόγω πρόσωπο, με την αιτιολογία ότι δεν υφίσταται πλέον εύλογη υπόνοια ή, διαφορετικά, προκειμένου να διερευνήσει περαιτέρω την υπόθεση προτού αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο δικαστήριο.

Γ. Τι δικαιώματα έχω κατά τη διάρκεια της έρευνας;

i. Έχω δικαίωμα σε διερμηνεία και μεταφράσεις;

Εάν δεν μιλάτε ή δεν κατανοείτε τη γλώσσα που ομιλείται από την αστυνομία ή άλλες αρμόδιες αρχές, έχετε δικαίωμα σε διερμηνέα δωρεάν.

Ο διερμηνέας μπορεί να σας βοηθήσει να μιλήσετε με τον δικηγόρο σας και υπέχει υποχρέωση εχεμύθειας όσον αφορά το περιεχόμενο της επικοινωνίας αυτής.

Έχετε δικαίωμα σε μετάφραση τουλάχιστον των σχετικών τμημάτων βασικών εγγράφων, συμπεριλαμβανομένης κάθε διαταγής δικαστή ή κατώτερου δικαστή που επιτρέπει τη σύλληψη ή την κράτησή σας, κάθε κατηγορίας ή κατηγορητηρίου και κάθε απόφασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σας παρασχεθεί προφορική μετάφραση ή περιληπτική μετάφραση.

ii. Τι δικαιώματα έχω όσον αφορά την πρόσβαση σε πληροφορίες και στη δικογραφία;

Κατά τη σύλληψη και την κράτησή σας, εσείς ή ο δικηγόρος σας έχετε δικαίωμα πρόσβασης σε βασικά έγγραφα που είναι απαραίτητα για να προσβάλλετε τη σύλληψη ή την κράτηση.

Εάν η υπόθεσή σας παραπεμφθεί σε δικαστήριο, εσείς ή ο δικηγόρος σας έχετε δικαίωμα πρόσβασης στο αποδεικτικό υλικό που είναι υπέρ ή σε βάρος σας.

iii. Τι δικαιώματα έχω όσον αφορά την πρόσβαση σε δικηγόρο και την ενημέρωση τρίτου για την κατάστασή μου;

Έχετε δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο κατά τη διάρκεια της κράτησής σας. Το δικαίωμα αυτό ισχύει από τη στιγμή της κράτησής σας και πριν από την ανάκριση.

Έχετε το δικαίωμα να λάβετε κατάλογο δικηγόρων και κατάλογο νομικών πληρεξουσίων από τους οποίους μπορείτε να επιλέξετε έναν προκειμένου να σας συνδράμει ή να επιλέξετε να λάβετε συνδρομή από δικηγόρο νομικής συνδρομής. Στην τελευταία περίπτωση, η νομική βοήθεια παρέχεται δωρεάν.

Η αστυνομία δεν μπορεί να υποδείξει το όνομα δικηγόρου τον οποίο μπορείτε να διορίσετε κατά τη σύλληψη ή την κράτησή σας.

Το αργότερο μία ώρα πριν από την έναρξη της ανάκρισης, εσείς και ο δικηγόρος σας έχετε το δικαίωμα να ενημερωθείτε για την εικαζόμενη αξιόποινη πράξη που αποτελεί αντικείμενο της ανάκρισής σας. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να τίθενται στη διάθεσή σας τουλάχιστον μία ώρα πριν από την έναρξη της ανάκρισης.

Από τη στιγμή που τίθεστε υπό κράτηση, έχετε το δικαίωμα να συναντηθείτε και να επικοινωνήσετε κατ’ ιδίαν με τον δικηγόρο που σας εκπροσωπεί, ακόμα και πριν από την ανάκριση από την αστυνομία.

Έχετε το δικαίωμα να παρασταθείτε μαζί με τον δικηγόρο σας και να ζητήσετε από αυτόν να συμμετέχει ουσιαστικά κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.

Το σύνολο της ανάκρισης, όλες οι απαντήσεις που δόθηκαν και οι διαδικασίες που αφορούν την ανάκριση του υπόπτου ή του κατηγορουμένου θα πρέπει να καταγράφονται με οπτικοακουστικά μέσα, όταν αυτό κρίνεται εφικτό από τον ανακριτικό υπάλληλο· έχετε το δικαίωμα να λάβετε αντίγραφο της καταγραφής μόλις ολοκληρωθεί η ανάκριση.

Έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε από τον δικηγόρο σας να παραστεί σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις έρευνας ή συλλογής αποδεικτικών στοιχείων:

  1. παρατάξεις υπόπτων για σκοπούς αναγνώρισης·
  2. κατ’ αντιπαράσταση εξετάσεις·
  3. αναπαραστάσεις της σκηνής του εγκλήματος.

Το απόρρητο της επικοινωνίας με τον δικηγόρο σας κατά την άσκηση του δικαιώματός σας πρόσβασης σε δικηγόρο θα πρέπει να γίνεται σεβαστό.

Μόλις συλληφθείτε, θα πρέπει να ενημερωθείτε για το δικαίωμά σας να ενημερώσετε τουλάχιστον ένα πρόσωπο, όπως συγγενή, δάσκαλο ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο της επιλογής σας, ότι έχετε στερηθεί την ελευθερία σας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο, το δικαίωμά σας για ενημέρωση άλλου προσώπου σχετικά με την κράτησή σας μπορεί να περιοριστεί προσωρινά.

Στις περιπτώσεις αυτές, θα σας ενημερώσει σχετικά η αστυνομία.

Εάν είστε αλλοδαπός, μπορείτε να ενημερώσετε την αστυνομία ότι επιθυμείτε να ενημερωθεί για την κράτησή σας η προξενική αρχή ή η πρεσβεία της χώρας σας.

Μπορείτε επίσης να επιλέξετε να ενημερώσετε την αστυνομία ότι επιθυμείτε να έρθετε σε επαφή με έναν υπάλληλο στην προξενική αρχή ή στην πρεσβεία της χώρας σας.

iv. Τι δικαιώματα έχω όσον αφορά την πρόσβαση σε νομική συνδρομή;

Η αστυνομία θα σας ρωτήσει ποιον δικηγόρο ή νομικό πληρεξούσιο επιθυμείτε να διορίσετε για βοήθεια. Η αστυνομία θα σας ρωτήσει επίσης αν επιθυμείτε να λάβετε βοήθεια από δικηγόρο νομικής συνδρομής. Εάν επιλέξετε να λάβετε βοήθεια από δικηγόρο νομικής συνδρομής, η βοήθεια θα σας παρασχεθεί δωρεάν.

Κατά τη σύλληψη, η παροχή νομικών συμβουλών περιορίζεται σε μία ώρα πριν από την ανάκριση. Μπορείτε επίσης να ζητήσετε την παροχή νομικών συμβουλών μέσω τηλεφώνου.

v. Τι είναι σημαντικό να γνωρίζω όσον αφορά τα εξής:

α. Το τεκμήριο αθωότητας

Ανεξάρτητα από τυχόν προληπτικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν προς το συμφέρον της απονομής της δικαιοσύνης, κάθε πρόσωπο τεκμαίρεται ότι είναι αθώο μέχρι την έκδοση οριστικής και τελεσίδικης απόφασης από το δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση, με την οποία κρίνεται αν το εν λόγω πρόσωπο διέπραξε ή όχι την αξιόποινη πράξη.

β. Το δικαίωμα σιωπής και το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης

Όταν ανακρίνεστε από την αστυνομία ή άλλες αρμόδιες αρχές, έχετε το δικαίωμα σιωπής και το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης.

Ο δικηγόρος σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε σχετικά με αυτό το ζήτημα.

γ. Το βάρος της απόδειξης

Το βάρος της απόδειξης για τον προσδιορισμό της ενοχής του υπόπτου ή του κατηγορουμένου φέρει η κατηγορούσα αρχή, εκτός από τις ειδικές περιπτώσεις στις οποίες ο νόμος απαιτεί την απόδειξη ορισμένων συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών από το πρόσωπο αυτό.

Κάθε εύλογη αμφιβολία σχετικά με την ενοχή του υπόπτου ή του κατηγορουμένου θα πρέπει να είναι προς όφελος του υπόπτου ή του κατηγορουμένου, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες το δικαστήριο εκτιμά αν ο κατηγορούμενος θα πρέπει να αθωωθεί.

Ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος μπορεί να προσβάλει τα αποδεικτικά στοιχεία που υποβάλλονται σε βάρος του. Εάν τα αποδεικτικά στοιχεία περιλαμβάνουν μάρτυρες, το πρόσωπο μπορεί να υποβάλει ερωτήσεις σε αυτούς ή να εξετάσει δικούς του μάρτυρες για να αμφισβητήσει την κατάθεσή τους.

Σε περίπτωση έγγραφων αποδεικτικών στοιχείων, ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος μπορεί να υποβάλει ερωτήσεις στον μάρτυρα ή στους δικαστικούς πραγματογνώμονες που προσκομίζουν τα εν λόγω έγγραφα ή να εξετάσει τους δικούς του μάρτυρες για να αμφισβητήσει τα εν λόγω αποδεικτικά στοιχεία. Ωστόσο, δεν μπορείτε να υποβάλετε δική σας έκθεση πραγματογνωμοσύνης. Η έκθεση πραγματογνωμοσύνης μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο μέσω της υποβολής ερωτήσεων στον δικαστικό πραγματογνώμονα σε σχέση με τα πορίσματα ή την ικανότητά του.

Ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος μπορεί επίσης να κλητεύσει μάρτυρες και να προσκομίσει αποδεικτικά έγγραφα για την τεκμηρίωση της υπεράσπισής του.

Εάν η δίκη εκδικάζεται από το Criminal Court (Ποινικό Δικαστήριο), ο νόμος τάσσει προθεσμία που τρέχει από τη στιγμή που ο κατηγορούμενος παραλαμβάνει το κατηγορητήριο, εντός του οποίου πρέπει να αναφέρει τους μάρτυρες και κάθε άλλο αποδεικτικό στοιχείο που προτίθεται να προσκομίσει κατά την υπεράσπισή του κατά τη διάρκεια της δίκης. Δεν υπάρχει τέτοιος περιορισμός όταν η δίκη διεξάγεται ενώπιον του Court of Magistrates (κατώτερου δικαστηρίου).

vi. Ποιες είναι οι ειδικές εγγυήσεις για τα παιδιά;

Εάν ο μάρτυρας ή το θύμα εικαζόμενης αξιόποινης πράξης είναι ανήλικος, η πρακτική τόσο της αστυνομίας όσο και των δικαστηρίων είναι ότι, στο μέτρο του δυνατού, οι ανήλικοι δεν κλητεύονται στο δικαστήριο· ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα δυνατό. Όσον αφορά τις μαρτυρίες ανηλίκων, τα δικαστήρια χρησιμοποιούν συνήθως βιντεοδιασκέψεις. Εάν ο ανήλικος είναι θύμα, η συνομιλία μαζί του γίνεται από κατώτερο δικαστή, επικουρούμενο από παιδοψυχολόγο, μέσω βιντεοδιάσκεψης, σε ειδική αίθουσα, η οποία μπορεί να βρίσκεται στο κτίριο του δικαστηρίου, έτσι ώστε ο ανήλικος να μη βρίσκεται στην ίδια αίθουσα με τον κατηγορούμενο. Από νομική άποψη, τα δικαστήρια, ιδίως το Juvenile Court (Δικαστήριο Ανηλίκων), έχουν επίσης την εξουσία να διορίζουν συνήγορο για παιδιά (άρθρο 25 του κεφαλαίου 602 και επικουρική νομοθεσία 12.20) για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανηλίκου, είτε είναι θύμα είτε κατηγορούμενος. Αυτό προκύπτει επίσης σαφώς από το κεφάλαιο 602 της νομοθεσίας της Μάλτας, και ακόμα περισσότερο από τον νόμο για τα παιδιά. Το κεφάλαιο αυτό προβλέπει επίσης έναν εξοπλισμένο χώρο εκτός του κτιρίου του δικαστηρίου, που ονομάζεται το «σπίτι των παιδιών», όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί συνομιλία με ευάλωτο ανήλικο θύμα, τόσο από κατώτερο δικαστή όσο και από ομάδα εκπαιδευμένων εμπειρογνωμόνων που ονομάζονται «πρόσωπα που εξετάζουν παιδιά».

vii. Ποιες είναι οι ειδικές εγγυήσεις για τους ευάλωτους υπόπτους;

Πρώτον, εάν, λόγω της ψυχολογικής και σωματικής κατάστασης του υπόπτου ή της φύσης του εγκλήματος, κριθεί απαραίτητη η κράτηση του συλληφθέντος στο κρατητήριο της αστυνομίας κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, τίθεται υπό «συνεχή παρακολούθηση», με αστυνομικό που φυλάσσει με φυσική παρουσία το κελί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και 7 ημέρες την εβδομάδα, προς το συμφέρον της υγείας του κρατουμένου. Όπως συμβαίνει με όλους τους υπόπτους ή τους συλληφθέντες, εάν το πρόσωπο ζητήσει οποιοδήποτε είδος ιατρικής βοήθειας, αυτή παρέχεται αμέσως, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς σε κλινική ή νοσοκομείο, ανάλογα με τις περιστάσεις. Εάν ένας γιατρός δηλώσει, αφού εξετάσει το εν λόγω ύποπτο ευάλωτο πρόσωπο, ότι δεν θα πρέπει να κρατείται σε κελί, ενημερώνεται αμέσως ο ανακριτικός υπάλληλος και λαμβάνονται ανάλογα διορθωτικά μέτρα (όπως η απελευθέρωση από την αστυνομία μέχρι τη δίκη).

Δ. Ποιες είναι οι νόμιμες προθεσμίες κατά τη διάρκεια της έρευνας;

Οι νόμιμες προθεσμίες κατά τη διάρκεια της έρευνας εξαρτώνται πρωτίστως από τη φύση της αξιόποινης πράξης. Κάθε αξιόποινη πράξη επισύρει ποινή σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα. Για παράδειγμα, η παραγραφή σύμφωνα με το άρθρο 688 του κεφαλαίου 9 της νομοθεσίας της Μάλτας καθορίζει τις τυπικές παραμέτρους για τις νόμιμες προθεσμίες εντός των οποίων μπορεί να διερευνηθεί ένα έγκλημα. Με τη λήξη της προθεσμίας αυτής, ισχύει η παραγραφή, και η διερεύνηση του συγκεκριμένου εγκλήματος από την αστυνομία παραγράφεται. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 692 του κεφαλαίου 9 της νομοθεσίας της Μάλτας, εάν σε οποιαδήποτε ποινική υπόθεση η ταυτότητα του φερόμενου ως δράστη είναι άγνωστη, όταν αυτό δεν οφείλεται σε τυχόν παράλειψη από τον ανακριτικό υπάλληλο, η προθεσμία παραγραφής δεν αρχίζει να τρέχει. Παράδειγμα αυτού θα μπορούσε να είναι μια υπόθεση ανθρωποκτονίας όπου υπάρχει θύμα, αλλά δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το ποιο μπορεί να είναι το πρόσωπο που τη διέπραξε.

Ε. Ποιες είναι οι ενέργειες προετοιμασίας της δίκης, συμπεριλαμβανομένων των εναλλακτικών κυρώσεων αντί της προσωρινής κράτησης, καθώς και των δυνατοτήτων μεταφοράς στη χώρα καταγωγής (ευρωπαϊκό ένταλμα επιτήρησης);

Οι προετοιμασίες στις οποίες θα πρέπει να προβεί η αστυνομία πριν από την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας της υπόθεσης στο δικαστήριο περιλαμβάνουν:

  • την κλήτευση των μαρτύρων στην υπόθεση·
  • εάν απαγγελθεί κατηγορία σε βάρος του προσώπου με κλητήριο θέσπισμα, ο υπάλληλος της κατηγορούσας αρχής θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η επίδοση του κλητήριου θεσπίσματος που περιέχει την κατηγορία κατά του κατηγορουμένου γίνεται σύμφωνα με τον νόμο·
  • εκτός εάν πρόκειται για αξιόποινη πράξη στην οποία εμπλέκεται άμεσα το γραφείο του γενικού εισαγγελέα, ο υπάλληλος της κατηγορούσας αρχής θα πρέπει να συζητήσει την υπόθεση και, ειδικότερα, τις κατηγορίες που αφορούν το εν λόγω γραφείο, ιδίως όταν η υπόθεση είναι περίπλοκη·
  • εάν απαγγελθεί κατηγορία σε βάρος του προσώπου κατά τη σύλληψη, ο υπάλληλος της κατηγορούσας αρχής θα πρέπει να ενημερώσει τον συνήγορο υπεράσπισης του κατηγορουμένου και ο κατηγορούμενος θα οδηγηθεί στο δικαστήριο από την αστυνομία.

Τα εναλλακτικά μέτρα αντί της προσωρινής κράτησης περιλαμβάνουν υποθέσεις κατά τις οποίες απαγγέλλεται κατηγορία κατά του προσώπου με κλητήριο θέσπισμα ή κατά τις οποίες το πρόσωπο αφήνεται ελεύθερο από την αστυνομία μέχρι τη δίκη έως ότου ο ανακριτικός υπάλληλος ολοκληρώσει την έρευνά του και στη συνέχεια απαγγέλλεται κατηγορία κατά του προσώπου είτε κατά τη σύλληψη είτε με κλητήριο θέσπισμα.

Η δυνατότητα μεταφοράς στη χώρα καταγωγής περιλαμβάνει ειδικές διαδικασίες που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του γενικού εισαγγελέα. Οι διαδικασίες αυτές εφαρμόζονται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, π.χ. αίτηση έκδοσης ή αίτηση από κατάδικο που εκτίει ποινή φυλάκισης προς τις αρμόδιες τοπικές αρχές και τις αρχές της χώρας διαμονής του για συνέχιση της έκτισης της ποινής στη χώρα του.

Τελευταία επικαιροποίηση: 04/05/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

2 — Τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της δίκης

A. Πού διεξάγεται η δίκη;

Η δίκη διεξάγεται στα δικαστήρια της Βαλέτας. Ανάλογα με τη σοβαρότητα των κατηγοριών που έχουν απαγγελθεί σε βάρος σας, κινείται εναντίον σας διαδικασία ενώπιον του Court of Magistrates (κατώτερου δικαστηρίου) ως ποινικού δικαστηρίου, εάν το αδίκημα εμπίπτει στην αρμοδιότητά του, ή ενώπιον του Court of Magistrates (κατώτερου δικαστηρίου) ως ανακριτικού δικαστηρίου, εάν το αδίκημα δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Court of Magistrates (κατώτερου δικαστηρίου) ως ποινικού δικαστηρίου.

Μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα στο Court of Magistrates (κατώτερο δικαστήριο) ως ανακριτικό δικαστήριο, αποφασίζεται αν το αδίκημα θα κριθεί από το Court of Magistrates ως ποινικό δικαστήριο ή από το Criminal Court (Ποινικό Δικαστήριο), δηλαδή από σώμα ενόρκων. Σε κάθε περίπτωση, εκδίδεται δικαστική απόφαση η οποία είτε καταδικάζει το πρόσωπο που κρίνεται ένοχο στη σχετική ποινή είτε το αθωώνει.

Β. Μπορεί να τροποποιηθεί το κατηγορητήριο; Εάν ναι, τι δικαιώματα έχω όσον αφορά την πρόσβαση σε σχετικές πληροφορίες;

Ναι, το κατηγορητήριο μπορεί να τροποποιηθεί. Εάν αυτό συμβεί, κατά γενικό κανόνα, και οι τροποποιήσεις είναι σημαντικές, εκδίδεται νέο κατηγορητήριο κατά του προσώπου και διεξάγεται νέα εξέταση στο δικαστήριο. Τα αποδεικτικά στοιχεία προσκομίζονται εκ νέου, εκτός εάν το πρόσωπο παραιτηθεί από την εκ νέου προσκόμιση.

Γ. Ποια είναι τα δικαιώματά μου κατά διάρκεια της παράστασής μου στο δικαστήριο;

Τα δικαιώματά σας κατά την παράστασή σας στο δικαστήριο είναι η παροχή βοήθειας από δικηγόρο της επιλογής σας και, εάν δεν διαθέτετε τα μέσα, ο διορισμός σε εσάς δικηγόρου νομικής συνδρομής. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε να υπερασπιστείτε ο ίδιος τον εαυτό σας. Ένα άλλο δικαίωμα είναι ότι τεκμαίρεται ότι είστε αθώος έως ότου δικαστήριο αποφανθεί ότι είστε ένοχος. Έχετε το δικαίωμα να λάβετε συνδρομή από διερμηνέα και να υποβάλετε ερωτήσεις στους μάρτυρες κατηγορίας και να εξετάσετε τους δικούς σας μάρτυρες. Έχετε επίσης το δικαίωμα να επιλέξετε να μην καταθέσετε στη διαδικασία που κινήθηκε σε βάρος σας.

i. Θα πρέπει να παρίσταμαι στο δικαστήριο; Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορώ να απουσιάσω από την εκδίκαση της υπόθεσης;

Ναι, θα πρέπει πάντα να είστε παρών στις συνεδριάσεις του δικαστηρίου, δεδομένου ότι το σύστημά μας δεν αναγνωρίζει τις δίκες ερήμην. Εάν δεν μπορείτε να παρασταθείτε λόγω ασθένειας ή ταξιδιού ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση στο δικαστήριο μέσω του δικηγόρου σας.

ii. Τι δικαιώματα έχω όσον αφορά την πρόσβαση σε διερμηνέα και μεταφρασμένα έγγραφα;

Εάν ο κατώτερος δικαστής γνωρίζει τη γλώσσα που ομιλεί ο μάρτυρας, μπορεί να μεταφράσει την κατάθεση του μάρτυρα στη γλώσσα στην οποία διεξάγεται η γραπτή διαδικασία· σε κάθε άλλη περίπτωση ή κατόπιν αιτήματός σας προσλαμβάνεται ορκωτός διερμηνέας.

Δικαιούμαι να έχω δικηγόρο;

Κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, ένα από τα δικαιώματά σας είναι η παροχή βοήθειας από δικηγόρο της επιλογής σας με δικά σας έξοδα ή από δικηγόρο που έχει διοριστεί από το δικαστήριο ως δικηγόρος νομικής συνδρομής.

Εάν δεν διαθέτετε τα οικονομικά μέσα για να πληρώσετε τον δικηγόρο της επιλογής σας, θα πρέπει να υποβάλετε την αίτησή σας είτε στον κριτή (adjudicator), ο οποίος θα την καταχωρίσει στη δικογραφία, είτε στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής της Μάλτας, η οποία θα υποβάλει για λογαριασμό σας αίτηση παροχής βοήθειας από δικηγόρο νομικής συνδρομής.

Σε υποθέσεις που εκδικάζονται με τη συνοπτική διαδικασία, ο κριτής (adjudicator), αφού εξετάσει την αίτησή σας, διατάσσει την παροχή βοήθειας σε εσάς από τον δικηγόρο νομικής συνδρομής που εργάζεται εκείνη την ημέρα.

Κατά τη διαδικασία συλλογής αποδεικτικών στοιχείων και/ή την ποινική δίκη, μπορεί να υποβληθεί αίτηση για δικηγόρο νομικής συνδρομής στον κριτή (adjudicator), ο οποίος παραπέμπει την αίτηση στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής, η οποία με τη σειρά της υποβάλει σημείωμα στο οποίο αναφέρεται ο δικηγόρος που θα σας βοηθήσει. Διαφορετικά, μπορείτε να ζητήσετε από την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής να υποβάλει αίτηση για λογαριασμό σας.  Ο δικηγόρος νομικής συνδρομής δεν μπορεί να αλλάξει, εκτός εάν υπάρχει νόμιμο κώλυμα.

iv. Για ποια άλλα δικονομικά δικαιώματα θα πρέπει να ενημερωθώ; (π.χ. εμφάνιση υπόπτων ενώπιον του δικαστηρίου)

Ένα πρόσωπο έχει το δικαίωμα να κλητεύσει τους μάρτυρές του να καταθέσουν. Κάθε πρόσωπο που έχει διαύγεια πνεύματος μπορεί να κλητευθεί ως μάρτυρας, εκτός εάν προβληθεί ένσταση κατά της ικανότητάς του.

Όσον αφορά τα δικαιώματα των υπόπτων ή των κατηγορουμένων, περισσότερες πληροφορίες παρέχονται στα άρθρα 534A-534AG του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροποινικού κώδικα, κεφάλαιο 9 της νομοθεσίας της Μάλτας. Εκτός από όλα όσα αναφέρθηκαν σχετικά με τη σύλληψη ή την κράτηση προσώπου σε οποιοδήποτε στάδιο της ποινικής διαδικασίας, κάθε έγγραφο σχετικό με τη συγκεκριμένη υπόθεση που βρίσκεται στην κατοχή της αστυνομίας και είναι απαραίτητο για την αποτελεσματική αμφισβήτηση της νομιμότητας της σύλληψης ή της κράτησης θα πρέπει να τίθεται στη διάθεση του συλληφθέντος ή του δικηγόρου του.

Δ. Ενδεχόμενες ποινές

Οι ποινές που μπορούν να επιβληθούν σε περίπτωση που κριθείτε ένοχος είναι οι εξής:

  1. φυλάκιση·
  2. κράτηση σε απομόνωση·
  3. απαγόρευση ενέργειας·
  4. πρόστιμο.

Εάν κριθείτε ένοχος παράβασης, οι ποινές που μπορεί να σας επιβληθούν είναι:

  1. κράτηση·
  2. πρόστιμο·
  3. επίπληξη ή προειδοποίηση.

Μπορούν επίσης να επιβληθούν εναλλακτικές κυρώσεις, όπως: ποινή υπό όρους, ποινή με αναστολή και διαταγή παροχής κοινωφελούς εργασίας / επιβολής ειδικών υποχρεώσεων.

Τελευταία επικαιροποίηση: 04/05/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

3 — Τα δικαιώματά μου μετά τη δίκη

Έχω δικαίωμα να προσφύγω κατά της απόφασης του δικαστηρίου;

Πρόσωπο που κρίνεται ένοχο κατηγορίας μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της καταδικαστικής απόφασης σε όλες τις υποθέσεις ή κατά της ποινής που επιβλήθηκε σε σχέση με την καταδίκη του, εκτός εάν η ποινή αυτή προβλέπεται από τον νόμο. Η έφεση δεν μπορεί να οδηγήσει ποτέ στην επιβολή αυστηρότερης ποινής. Ο κατηγορούμενος μπορεί επίσης να ασκήσει έφεση κατά της ετυμηγορίας για την ενοχή για λόγους ψυχικής πάθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το δικαστήριο μπορεί επίσης να διατάξει επανάληψη της διαδικασίας.

Β. Ποια άλλα μέσα έννομης προστασίας έχω στη διάθεσή μου;

Μετά την έκδοση καταδικαστικής απόφασης, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για την απονομή προεδρικής χάρης. Πρόκειται για ένα πολύ ισχυρό εργαλείο διακριτικής ευχέρειας, το οποίο ρυθμίζεται από το άρθρο 93 του Συντάγματος της Μάλτας και ανήκει στην εκτελεστική εξουσία του κράτους, και συγκεκριμένα στον πρόεδρο της Μάλτας. Η προεδρική χάρη επιτρέπει στον πρόεδρο, μέσω του υπουργικού συμβουλίου, να αναλάβει την εξουσία που ανατίθεται συνήθως στη δικαστική αρχή του κράτους.

Κατά γενικό κανόνα, η χάρη μπορεί να σταματήσει τα αποτελέσματα ποινικής καταδίκης, για παράδειγμα διατάσσοντας την άμεση αποφυλάκιση ενός κρατουμένου που εκτίει ποινή φυλάκισης. Ο πρόεδρος μπορεί επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 93 του Συντάγματος, να αντικαταστήσει την ποινή με λιγότερο αυστηρή ποινή ή να ενεργήσει κατ’ άλλον τρόπο δυνάμει τροποποίησης της νομοθεσίας με την οποία η σχετική ποινή έχει μειωθεί.

Γ. Ποιες είναι οι συνέπειες σε περίπτωση που καταδικαστώ;

Οι συνέπειες ποινικής καταδίκης περιλαμβάνουν επιβολή προστίμου ή περίοδο φυλάκισης, απώλεια του λευκού ποινικού μητρώου και ζημία στη φήμη του προσώπου.

i. Το ποινικό μητρώο

Κάθε καταδικαστική απόφαση που εκδίδεται από τα ποινικά δικαστήρια καταχωρίζεται στο ποινικό μητρώο του προσώπου που κρίνεται ένοχο, εκτός εάν:

  1. η καταδίκη αφορά παράβαση·
  2. ο καταδικασθείς που κρίθηκε ένοχος αδικήματος ήταν κάτω των δεκαοκτώ ετών κατά τον χρόνο τέλεσης του αδικήματος·
  3. στον καταδικασθέντα χορηγηθεί χάρη από τον πρόεδρο της Μάλτας για την εν λόγω καταδίκη·
  4. εκδοθεί διαταγή δυνάμει του νόμου για την ποινή υπό όρους·
  5. το πρόσωπο κριθεί ένοχο για αδίκημα που τιμωρείται με πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τα 200 ευρώ και το οποίο έχει καταβληθεί, όταν το εν λόγω πρόσωπο δεν έχει καταδικασθεί προηγουμένως.

Καμία καταδικαστική απόφαση δεν καταχωρίζεται μετά τη λήξη της περιόδου που ορίζεται στο δεύτερο παράρτημα του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροδιατάγματος για τα πιστοποιητικά διαγωγής (κεφάλαιο 77) από την ημερομηνία έκδοσης της καταδικαστικής απόφασης.

Το ευεργέτημα της μη καταχώρισης της καταδικαστικής απόφασης, όπως αναφέρεται ανωτέρω, δεν χορηγείται σε κατ’ εξακολούθηση παραβάτες για το έγκλημα της κλοπής, της απάτης ή της πώλησης ή διακίνησης φαρμάκων κατά παράβαση των διατάξεων του διατάγματος για τις επικίνδυνες φαρμακευτικές ουσίες ή του διατάγματος για τα ιατρικά και συγγενή επαγγέλματα, ή σε πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για τα αδικήματα που απαριθμούνται στο τρίτο παράρτημα του διατάγματος (όπως αδικήματα κατά της ασφάλειας της κυβέρνησης), ψευδορκία ή οποιοδήποτε άλλο αδίκημα που παραβιάζει τη δημόσια εμπιστοσύνη.

v. Εκτέλεση της ποινής, μεταφορά κρατουμένων, αναστολή εκτέλεσης της ποινής και εναλλακτικές κυρώσεις

Εκτός από τις καταδικαστικές αποφάσεις φυλάκισης και/ή επιβολής προστίμων, υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές κυρώσεις. Πρόκειται για την ποινή υπό όρους, την ποινή με αναστολή, και τις διαταγές παροχής κοινωφελούς εργασίας / επιβολής ειδικών υποχρεώσεων.

Αλλοδαπός που έχει καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης στη Μάλτα μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να εκτίσει την ποινή του στη χώρα διαμονής του, σύμφωνα τόσο με την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροευρωπαϊκή σύμβαση για τη μεταφορά καταδίκων (ETS αριθ. 112) όσο και με την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροαπόφαση-πλαίσιο 2008/909/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ανάλογα με την περίπτωση.

Τελευταία επικαιροποίηση: 04/05/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.