Jakie informacje uzyskam od odpowiedniego organu (np. policji, prokuratury) w okresie między popełnieniem przestępstwa a złożeniem przeze mnie zawiadomienia o tym przestępstwie?

Przy pierwszym kontakcie z policją ofiara powinna uzyskać następujące informacje:

1. rodzaj pomocy, jaką może otrzymać, i od kogo;
2. procedura zgłaszania przestępstw oraz rola ofiary w powiązanych procedurach;
3. jak i na jakich warunkach ofiara może uzyskać ochronę;
4. jak i na jakich warunkach ofiara może zasięgnąć porady prawnej albo jakiejkolwiek innej porady lub skorzystać z pomocy prawnej;
5. jak i na jakich warunkach ofiara może uzyskać odszkodowanie lub kompensatę;
6. jak i na jakich warunkach ofiara jest uprawniona do tłumaczenia ustnego i pisemnego;
7. jeśli ofiara zamieszkuje w innym państwie członkowskim niż państwo, w którym popełniono przestępstwo, wszelkie dostępne środki, procedury i specjalne mechanizmy służące ochronie jej interesów na Malcie;
8. dostępne procedury składania skarg, w przypadku gdy policja naruszy prawa ofiary;
9. dane kontaktowe do celów komunikacji w sprawie postępowania;
10. dostępne usługi sprawiedliwości naprawczej;

jak i na jakich warunkach można uzyskać zwrot wydatków poniesionych w celu uczestniczenia w postępowaniu karnym.

Nie mieszkam w państwie UE, w którym popełniono przestępstwo (w przypadku obywateli UE i obywateli państw trzecich). Jak chronione są moje prawa?

Ofiara przestępstwa popełnionego w innym państwie członkowskim mieszkająca na Malcie ma prawo zgłosić popełnienie przestępstwa maltańskiej policji. Po odebraniu takiego zgłoszenia policja maltańska jest obowiązana niezwłocznie przesłać raport do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym popełniono przestępstwo, chyba że sama wszczyna postępowanie.

Jakie informacje uzyskam, jeżeli złożę zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa?

Policja powinna wręczyć ofierze zgłaszającej popełnienie przestępstwa pisemne potwierdzenie złożenia zgłoszenia, zawierające podstawowe informacje o tym przestępstwie. Ponadto ofiara ma prawo na wniosek otrzymać następujące informacje:

1. wszelkie decyzje o niewszczynaniu postępowania przygotowawczego, o umorzeniu postępowania lub o niepodejmowaniu działań wobec sprawcy;
2. termin i miejsce procesu karnego oraz charakter zarzutów przeciwko sprawcy;
3. wszelkie prawomocne wyroki w postępowaniu;
4. informacje o stanie postępowania karnego;
5. informacje o zwolnieniu lub ucieczce sprawcy z aresztu oraz o wszelkich środkach przedsięwziętych w celu ochrony ofiary w przypadku takiego zwolnienia lub ucieczki.

W przypadkach przewidzianych w punktach a) i c) ofierze należy podać uzasadnienie lub streszczenie uzasadnienia danej decyzji.

Czy mam prawo skorzystać z bezpłatnego tłumaczenia pisemnego lub ustnego (na potrzeby kontaktów z policją bądź innymi organami, w trakcie śledztwa/dochodzenia lub w czasie procesu)?

Policja powinna dopilnować, by ofiara rozumiała i była rozumiana. Jeśli ofiara nie rozumie języka maltańskiego lub nie mówi po maltańsku ani angielsku, przysługuje jej prawo do tłumaczenia ustnego i pisemnego na język, który rozumie, i z tego języka.

W jaki sposób organ zajmujący się sprawą dopilnuje, żebym zrozumiał, co się dzieje, oraz by właściwie mnie zrozumiano (jeżeli jestem dzieckiem; jeżeli jestem osobą niepełnosprawną)?

Komunikacja musi się odbywać w prostym i przystępnym języku, z poszanowaniem cech osobistych, w tym wszelkich form niepełnosprawności, które mogą wpływać na zdolność rozumienia lub bycia zrozumianym. Ponadto ofiara ma prawo do wybranej osoby towarzyszącej przy pierwszym kontakcie z policją, jeżeli ze względu na wrażenie, jakie wywołało przestępstwo, potrzebuje pomocy w zrozumieniu lub byciu zrozumianą. Jeżeli ofiarą jest osoba niepełnosprawna lub małoletni, policja zawsze zwraca się o pomoc do pracowników społecznych z agencji Appoġġ (Aġenzija Appoġġ), a jeśli uzna to za konieczne, może również zwrócić się o pomoc do innych specjalistów w tej dziedzinie.

Usługi wsparcia dla ofiar przestępstw

Kto udziela wsparcia ofiarom przestępstw? Czy policja skieruje mnie automatycznie do podmiotu udzielającego wsparcia ofiarom przestępstw?

Podczas pierwszego kontaktu z policją ofiara otrzymuje od policji informacje o rodzaju wsparcia, jakie może otrzymać, w tym o wsparciu medycznym, psychologicznym, a nawet o alternatywnym zakwaterowaniu, oraz o podmiotach takiego wsparcia udzielających. Ponadto policja powinna niezwłocznie skierować ofiarę do służb udzielających wsparcia ofiarom.

Jak chroni się moją prywatność?

Usługi wsparcia mają charakter poufny.

Czy muszę złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przed uzyskaniem dostępu do wsparcia dla ofiar przestępstw?

Ofiara może skorzystać z usług wsparcia jeszcze przed formalnym zgłoszeniem przestępstwa.

Środki ochrony osobistej – jeśli znajduję się w niebezpieczeństwie

Jakie rodzaje ochrony są dostępne?

Policja powinna niezwłocznie zapewnić bezpieczeństwo ofiary, jeśli wstępna ocena wykaże, że ofiara jest w niebezpieczeństwie. Jeśli policja stwierdzi, że sprawca jest osobą niebezpieczną, może go zatrzymać i pilnie wnieść sprawę do sądu oraz zwrócić się do sądu o postanowienie o tymczasowym aresztowaniu.

Ofiara może również zwrócić się do funkcjonariusza policji prowadzącego sprawę o objęcie jej programem ochrony świadków. W tym celu ofiara musi zadeklarować, że będzie składać zeznania przeciwko sprawcy podczas postępowania karnego. Jeśli funkcjonariusz policji jest przekonany, że zeznania danej osoby lub inne posiadane przez nią dowody są ważne dla sprawy, zwraca się do prokuratora generalnego o objęcie takiej osoby programem ochrony świadków. Programem takim można również objąć członków rodziny i innych bliskich danej osoby. Program polega zwykle na zastosowaniu środków zapewniających osobiste bezpieczeństwo lub ochronę mienia.

Kto może mi zapewnić ochronę?

Policja

Czy ktoś dokona oceny mojej sprawy, żeby sprawdzić, czy grozi mi dalsze niebezpieczeństwo ze strony sprawcy?

Tak, oceny takiej dokona policja.

Czy ktoś dokona oceny mojej sprawy, żeby sprawdzić, czy grozi mi dalsze niebezpieczeństwo ze strony systemu wymiaru sprawiedliwości (w trakcie dochodzenia/śledztwa lub w czasie procesu)?

Jeżeli w toku postępowania okaże się, że nadal istnieje niebezpieczeństwo, policja może zwrócić się do sądu o wydanie nakazu ochrony dla ofiary i jej rodziny.

Jakie środki ochrony są dostępne dla ofiar najbardziej potrzebujących szczególnego traktowania?

Ofiary przemocy domowej umieszcza się w specjalnych schroniskach.

Jestem małoletni – czy przysługują mi szczególne prawa?

W przypadku ofiar małoletnich zgłoszenia popełnienia przestępstwa mogą dokonać rodzice lub opiekun.

W przypadku osób małoletnich, których rodzice ani opiekun nie mogą reprezentować ze względu na konflikt interesów, a także osób małoletnich pozbawionych opieki lub oddzielonych od rodziny, sąd z własnej inicjatywy wyznacza pełnomocnika osoby małoletniej lub pełnomocnika w ramach pomocy prawnej do reprezentowania interesów takiej osoby.

W wyniku przestępstwa zmarł członek mojej rodziny – jakie prawa mi przysługują?

Taka osoba jest uznawana za ofiarę i ma te same prawa, co ofiara.

Członek mojej rodziny jest ofiarą przestępstwa – jakie prawa mi przysługują?

Małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo lub opiekun ofiary mogą zgłosić popełnienie przestępstwa w imieniu ofiary.

Czy mogę uzyskać dostęp do mediacji? Jakie są warunki korzystania z mediacji? Czy będę bezpieczny/bezpieczna podczas mediacji?

Mediacja pomiędzy ofiarą a sprawcą staje się dostępna w postępowaniu karnym, jeżeli sprawca przyzna się do popełnienia przestępstwa lub zostanie uznany za winnego. W przypadku przyznania do winy lub wyroku skazującego istnieją różne sposoby na skorzystanie z mediacji za pośrednictwem sądów pokoju (Qrati tal-Ġustizzja). Usługi mediacji zapewnia się w drodze wniosku do sądu, w ramach postępowania sądowego, składanego przez prokuratora, pełnomocnika obrony lub kuratora sądowego, o przekazanie sprawy do mediacji.

Jeżeli sąd przyjmie wniosek, sprawa kierowana jest do Komisji ds. Mediacji między Ofiarą a Sprawcą (Komisja) w Departamencie Probacji i Zwolnień Warunkowych. Po otrzymaniu wszelkich stosownych informacji komitet ten zdecyduje, czy sprawa zasługuje na mediację. Jeżeli komitet postanowi o wszczęciu postępowania mediacyjnego, sprawę przydziela się mediatorowi. Mediator kontaktuje się z ofiarą i sprawcą i spotyka się z nimi osobno w celu zorganizowania trzeciego spotkania, w którym wezmą udział obie strony. Aby postępowanie mediacyjne było skuteczne, mediator dopilnowuje, by obie strony odniosły z niego korzyści i by nie wystąpiło ryzyko wtórnej wiktymizacji.

Gdzie mogę znaleźć przepisy, w których określono moje prawa?

Przepisy regulujące prawa ofiar zawiera ustawa o ofiarach przestępstw (Att dwar il-Vittmi tal-Kriminalità) – rozdział 539 zbioru praw Malty

W odniesieniu do mediacji zastosowanie mają przepisy ustawy o sprawiedliwości naprawczej (Att dwar il-Ġustizzja Riparatriċi) – rozdział 516 zbioru praw Malty

Jak złożyć zawiadomienie o przestępstwie?

Ofiara przestępstwa może zgłosić przestępstwo na policji. Małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo lub opiekun ofiary mogą zgłosić popełnienie przestępstwa w jej imieniu. Każdy może również poinformować policję, jeśli dowiedział się o popełnieniu przestępstwa, nawet jeżeli nie jest jego ofiarą.

Zgłoszenie można złożyć ustnie na najbliższym komisariacie policji lub, w przypadkach wymagających natychmiastowej pomocy, dzwoniąc na numer alarmowy 112, lub składając pisemne zawiadomienie na komisariacie policji lub pocztą. Takie pisemne zawiadomienie można sporządzić samodzielnie lub z pomocą prawnika. Nie jest wymagana żadna konkretna forma. Zawiadomienie składa się zwykle w języku angielskim lub maltańskim, ale osoby, które nie mówią żadnym z tych języków, mają prawo do złożenia zawiadomienia w języku, którym mówią, lub z pomocą tłumacza. W zawiadomieniu należy zawrzeć swoje dane osobowe. Anonimowe zawiadomienia są co do zasady przyjmowane, ale policja wszczyna postępowanie w przypadku takiego zawiadomienia wyłącznie wtedy, gdy dotyczy ono bardzo ciężkiego przestępstwa.

Nie ma wymogów co do terminu zgłoszenia, jednak zgodnie z prawem, jeżeli od popełnienia przestępstwa upłynie określony czas, sprawca nie może już być ścigany. Okres ten jest różny w zależności od charakteru przestępstwa i wynosi od trzech miesięcy w przypadku najlżejszych przestępstw (np. zniewaga słowna) do dwudziestu lat w przypadku szczególnie ciężkich (np. zabójstwo). Po upływie tego okresu można nadal zgłosić popełnienie przestępstwa, jednak policja nie wszczyna postępowania. Nawet jeśli policja przeprowadzi postępowanie przygotowawcze, sąd uniewinni domniemanego sprawcę.

W przypadku niektórych drobnych wykroczeń, a mianowicie w przypadkach, w których policja może wszcząć postępowanie wyłącznie na wniosek, konieczne jest złożenie specjalnej skargi na policji. Skargi takie składa się zwykle na piśmie, choć nie jest to konieczne. O sporządzenie skargi można się zwrócić do prawnika. Skarga musi zawierać: dane osobowe składającego (nazwisko, adres, numer dowodu tożsamości), dane sprawcy, opis zdarzenia, listę świadków, których policja powinna przesłuchać, w tym ich adresy. Zaleca się również (choć nie ma takiego obowiązku) umieszczenie w skardze odniesienia do przepisu prawnego, który według osoby składającej skargę został naruszony przez sprawcę.

W jaki sposób mogę uzyskać informacje o przebiegu sprawy?

Przy zgłoszeniu popełnienia przestępstwa otrzymuje się numer referencyjny. Można go wykorzystać do sprawdzania postępów w sprawie. W praktyce można również sprawdzić postępy w sprawie, wykorzystując datę zgłoszenia. Informacje o postępowaniu przygotowawczym można otrzymać telefonicznie lub stawiając się osobiście na komisariacie policji.

Czy przysługuje mi pomoc prawna (w toku dochodzenia/śledztwa lub w czasie procesu)? Na jakich warunkach?

Ofiarom przestępstw przysługuje pomoc prawna.

Czy mogę ubiegać się o zwrot kosztów (z tytułu uczestnictwa w dochodzeniu/śledztwie/procesie)? Na jakich warunkach?

Tak, można zwracać się o zwrot poniesionych kosztów.

Moja sprawa została umorzona, zanim trafiła do sądu. Czy mogę się odwołać?

Jeśli po przeprowadzeniu postępowania przygotowawczego policja postanowi zamknąć postępowanie bez wnoszenia sprawy do sądu, ofiara może zaskarżyć taką decyzję do sądu pokoju (Qorti tal-Maġistrati). Sąd pokoju zwraca się do ofiary o potwierdzenie pod przysięgą informacji przedstawionych w zgłoszeniu i o zadeklarowanie gotowości do zeznawania w sądzie. Ofiara musi też zapłacić określoną kwotę wyznaczoną przez sąd jako gwarancję powagi intencji ścigania sprawcy. Sąd pokoju bada dowody i jeżeli uzna je za wystarczające, nakazuje policji kontynuowanie postępowania.

Czy mogę uczestniczyć w procesie?

Ofiara może uczestniczyć w postępowaniu jako strona cywilna. Aby włączyć się do postępowania w charakterze powoda cywilnego, należy złożyć wniosek w sądzie. Sąd rozpatruje taki wniosek i postanawia o dopuszczeniu wnioskodawcy do postępowania w charakterze powoda cywilnego. Powód cywilny może uczestniczyć w rozprawach, również tych niejawnych i również w przypadku, gdy składa zeznania w ramach procesu.

Jaka jest moja rola w systemie wymiaru sprawiedliwości? Czy jestem na przykład: ofiarą przestępstwa, świadkiem, powodem cywilnym, oskarżycielem prywatnym? Czy mogę wybrać swoją rolę?

Jak wyjaśniono powyżej, ofiara może być świadkiem albo powodem cywilnym.

Jakie są moje prawa i obowiązki wynikające z tej roli?

Prawa i obowiązki ofiary w procesie toczącym się przez sądem karnym zależą od sądu rozpoznającego daną sprawę.

• W przypadku przestępstw ściganych przez funkcjonariusza policji i wniesionych do sądu pokoju ofiara ma niemal te same prawa, co oskarżony: może osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika przedstawiać dowody, prowadzić przesłuchanie świadków (zadając pytania za pośrednictwem funkcjonariusza policji prowadzącego postępowanie) itp.
• w przypadku przestępstw ściganych przez prokuratora generalnego, zastępcę prokuratora generalnego lub prokuratora ofiara może wyłącznie uczestniczyć w rozprawach i przedstawiać argumenty związane z wyrokiem, jeżeli ława przysięgłych uznała sprawcę winnym popełnienia przestępstwa.

Czy mogę składać oświadczenia przed sądem lub przedstawiać dowody? Na jakich warunkach?

W postępowaniu karnym sąd zwykle wzywa ofiarę do złożenia zeznań, aby usłyszeć jej wersję wydarzeń.

Jakie informacje uzyskam w czasie procesu?

Ofiara ma prawo do informacji o postępach w procesie karnym oraz o prawomocnym wyroku.

Czy będę mieć dostęp do akt sądowych?

Jako powód cywilny ofiara ma dostęp do akt i dokumentów sądowych.

Czy mogę zaskarżyć orzeczenie?

Rozprawa przed sądem kończy się wydaniem wyroku skazującego lub uniewinniającego. Jeżeli oskarżony został uznany za winnego, sędzia orzeka o wymiarze kary. Zgodnie z prawem maltańskim oskarżony i prokurator generalny mają prawo do złożenia odwołania od wyroku skazującego/uniewinniającego lub od orzeczenia o wymiarze kary do Sądu Apelacyjnego ds. Karnych.

Jeżeli jednak złożono odwołanie, a ofiara uczestniczyła w pierwszym procesie w charakterze powoda cywilnego, jej pełnomocnik może uzyskać pozwolenie na zbadanie wszystkich stosownych dokumentów związanych z postępowaniem odwoławczym.

Jakie prawa przysługują mi po wydaniu wyroku?

Po uprawomocnieniu wyroku ofiara ma prawo otrzymać kopię orzeczenia. Jeżeli sąd skaże sprawcę na karę pozbawienia wolności, ofiara ma prawo do informacji o zwolnieniu sprawcy lub jego ucieczce.

Czy mam prawo do ochrony po zakończeniu procesu? Przez jaki okres?

Ofiara ma prawo do wsparcia lub ochrony po zakończeniu postępowania karnego, w trakcie procesu sądowego i przez stosowny czas po nim.

Jakie informacje uzyskam, jeżeli sprawca zostanie skazany?

Ofiara otrzymuje kopię prawomocnego wyroku.

Czy uzyskam informację o tym, że sprawca został zwolniony (w tym o wcześniejszym lub warunkowym zwolnieniu) lub że zbiegł z zakładu karnego?

Tak, ofiara otrzymuje informacje o zwolnieniu lub ucieczce sprawcy.

Czy będę brać udział w wydaniu postanowienia o zwolnieniu lub warunkowym zwolnieniu? Czy mogę na przykład złożyć oświadczenie lub wnieść odwołanie?

Ofiara nie uczestniczy w podejmowaniu takich decyzji, choć jest o nich informowana.

W jaki sposób można dochodzić naprawienia szkody od sprawcy? (np. w czasie procesu, w drodze dochodzenia roszczenia cywilnego, w drodze powództwa odszkodowawczego)

Procedura dochodzenia odszkodowania od sprawcy polega na wszczęciu powództwa odszkodowawczego, chyba że sąd karny wydał już wobec sprawcy orzeczenie w sprawie odszkodowania na rzecz ofiary.

Sąd zobowiązał sprawcę do wypłacenia mi odszkodowania/zadośćuczynienia. Jak mam skłonić sprawcę do jego wypłaty?

W przypadku takiego orzeczenia ofiara ma prawo do jego wykonania tak, jakby sąd cywilny orzekł na jej korzyść. W rezultacie ofiara może nawet zwrócić się o wydanie nakazu zajęcia rzeczy lub majątku.

Jeżeli sprawca nie wypłaci mi odszkodowania, czy mogę uzyskać zaliczkę od Skarbu Państwa? Na jakich warunkach?

Jeżeli sprawca nie wypłaci odszkodowania, rząd Malty może, pod pewnymi warunkami określonymi przez prokuratora generalnego, wypłacić ofierze zaliczkę.

Czy mam prawo do odszkodowania od państwa?

Tak, ofiara jest uprawniona do starania się o odszkodowanie od państwa w ramach Systemu Rekompensat za Szkody Poniesione Wskutek Przestępstwa.

http://www.justiceservices.gov.mt/DownloadDocument.aspx?app=lom&itemid=8983&l=2

Formularz elektroniczny dostępny tutaj: https://eforms.gov.mt/pdfforms.aspx?fid=pjd010m

Czy przysługuje mi odszkodowanie, jeżeli sprawca nie został skazany?

Ofierze przysługuje odszkodowanie nawet wtedy, gdy sprawca nie został skazany lub jest nieznany.

Czy mam prawo do uzyskania doraźnej płatności w czasie oczekiwania na orzeczenie w sprawie odszkodowania?

W wyjątkowych przypadkach możliwe jest dokonanie doraźnych płatności w czasie oczekiwania na orzeczenie w sprawie odszkodowania kończące postępowanie w sprawie.

Jestem ofiarą przestępstwa. Z kim mam się skontaktować aby uzyskać wsparcie i pomoc?

Policja

Strona internetowa: https://pulizija.gov.mt/en/Pages/Home.aspx

Krajowa agencja opieki społecznej dla dzieci i rodzin w potrzebie Appoġġ
Strona internetowa: http://fsws.gov.mt/en/appogg/Pages/welcome-appogg.aspx

Departament Sprawiedliwości – w sprawie wsparcia dotyczącego kompensat za uszczerbki na zdrowiu spowodowane przestępstwem
Kontakt:
Adres e-mail: info.justicedepartment@gov.mt
Numer telefonu: +356 25674330
Adres: 21, Triq l-Arċisqof, Valletta VLT1443

Maltańska Agencja Pomocy Prawnej (Legal Aid Malta)
Strona internetowa: https://mjcl.gov.mt/en/LegalAidMalta/Pages/home.aspx

Infolinia udzielająca wsparcia ofiarom przestępstw

Telefon wsparcia 179

Czy wsparcie dla ofiar przestępstw jest udzielane bezpłatnie?

Tak, wsparcie dla ofiar jest bezpłatne.

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organów państwowych?

Ofiara ma prawo otrzymać wsparcie w następującym zakresie:

1. informacje, porady i wsparcie związane z prawami ofiar, w tym dostęp do systemów rekompensat za szkody poniesione wskutek przestępstwa i informacje o roli ofiary w postępowaniu karnym, w tym również przygotowanie do uczestnictwa w postępowaniu karnym;
2. informacje o bezpośrednim odesłaniu do wszelkich dostępnych służb wsparcia;
3. wsparcie emocjonalne oraz, w miarę dostępności, psychologiczne;
4. porady dotyczące spraw finansowych i praktycznych;
5. porady związane z zagrożeniem wtórną lub ponowną wiktymizacją, zastraszaniem i odwetem oraz sposobami przeciwdziałania im.

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organizacji pozarządowych?

Wsparcie dla Ofiar Malta (Appoġġ għall-Vittmi f'Malta, ang. Victim Suport Malta) udziela ofiarom przestępstw wsparcia emocjonalnego, aby pomóc im przezwyciężyć traumę spowodowaną przestępstwem, a także informacji prawnych o procedurach karnych związanych z ofiarami przestępstw i praktycznej pomocy, takiej jak wsparcie w komunikacji z policją.
Strona internetowa: https://victimsupport.org.mt/
St Jeanne Antide Foundation