Jakie informacje uzyskam od odpowiedniego organu (np. policji, prokuratury) w okresie między popełnieniem przestępstwa a złożeniem przeze mnie zawiadomienia o tym przestępstwie?

Ofiara przestępstwa jest uprawniona do otrzymania informacji na piśmie na temat tego, czego może oczekiwać od systemu sądownictwa karnego, takich jak „ulotka informacyjna dla ofiar przestępstw”, lub szczegółowego wskazania strony internetowej zawierającej takie informacje.

W zależności od rodzaju przestępstwa, sytuacji osobistej ofiary przestępstwa lub znaczenia informacji dla konkretnego etapu postępowania przygotowawczego lub postępowania głównego ofiara przestępstwa musi podczas pierwszego kontaktu z policją otrzymać informacje dotyczące następujących kwestii:

• miejsca i sposobu uzyskania porady lub wsparcia, w tym dostępu do wsparcia medycznego, wszelkiego wsparcia specjalistycznego (np. psychologicznego) oraz zakwaterowania zastępczego;
• procedury składania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa oraz dane osoby, z którą należy się kontaktować w przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących sprawy;
• wszelkich dostępnych środków ochrony (w razie potrzeby);
• sposobu ubiegania się o kompensatę;
• dostępnych rozwiązań, jeżeli ofiara przestępstwa przebywa poza granicami Anglii i Walii;
• dostępności tłumacza ustnego i pisemnego;
• sposobu wniesienia skargi na podmiot świadczący usługi;
• dostępności usług w zakresie sprawiedliwości naprawczej;
• sposobu uzyskania zwrotu kosztów poniesionych w przypadku udziału w postępowaniu karnym w charakterze świadka.

Ofiara przestępstwa ma prawo do korzystania z usług oferowanych przez służby udzielające wsparcia ofiarom przestępstw w każdym czasie, niezależnie od tego, czy złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, a także po zakończeniu postępowania przygotowawczego i działań służących pociągnięciu sprawcy do odpowiedzialności karnej.

Nie mieszkam w państwie UE, w którym popełniono przestępstwo (w przypadku obywateli UE i obywateli państw trzecich). Jak chronione są moje prawa?

Ofiara przestępstwa ma prawo do korzystania z usług wymienionych w omawianym kodeksie, jeżeli przestępstwo popełniono w Anglii lub Walii lub jeżeli usługi są związane z postępowaniem karnym toczącym się w Anglii lub Walii. [1]

[1] Uprawnienie do otrzymania kompensaty od Urzędu ds. Kompensaty z Tytułu Krzywd Wyrządzonych Przestępstwem (Criminal Injuries Compensation Authority) może zależeć od miejsca zamieszkania lub obywatelstwa, chyba że wnoszący wniosek zostanie ostatecznie uznany za ofiarę przestępstwa handlu ludźmi lub otrzyma azyl, ochronę uzupełniającą lub tymczasowe zezwolenie na pobyt.

Jakie informacje uzyskam, jeżeli złożę zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa?

Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od policji:

• pisemnego potwierdzenia złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa zawierającego podstawowe informacje o tym przestępstwie. Pisemne potwierdzenie może mieć formę pisma, zawiadomienia elektronicznego, takiego jak wiadomość e-mail lub wiadomość tekstowa, lub może zostać sporządzone odręcznie. Ofiara przestępstwa może się również zwrócić o niewydawanie takiego potwierdzenia. Jeżeli policja uzna, że wysłanie pisemnego potwierdzenia może być niebezpieczne dla ofiary przestępstwa (np. w sprawach dotyczących przemocy domowej), może uwzględnić jej wniosek o niewysyłanie takiego potwierdzenia;
• jednoznacznego wyjaśnienia, czego ofiara przestępstwa może oczekiwać od systemu sądownictwa karnego w przypadku złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub skontaktowania się z daną osobą jako ofiarą przestępstwa w toku postępowania przygotowawczego;
• oceny, czy potrzebuje wsparcia, a jeżeli tak - jakiego rodzaju pomocy lub wsparcia może potrzebować. Pomoże to w ustaleniu, czy dana osoba należy do jednej z trzech kategorii ofiar przestępstw, które mogą potrzebować większego wsparcia, oraz czy i w jakim zakresie może korzystać ze środków szczególnych. Służby udzielające wsparcia ofiarom przestępstw mogą dokonać bardziej szczegółowej oceny w imieniu policji;
• albo informacji na piśmie na temat tego, czego ofiara przestępstwa może oczekiwać od systemu sądownictwa karnego, takich jak „ulotka informacyjna dla ofiar przestępstw”, albo szczegółowego wskazania strony internetowej zawierającej takie informacje - najszybciej jak to możliwe, lecz nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub skontaktowania się z daną osobą jako ofiarą przestępstwa w toku postępowania przygotowawczego;
• pouczenia o częstotliwości otrzymywania informacji o postępach w sprawie po rozmowie z policją;
• uzasadnienia - w terminie 5 dni roboczych - od wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania;
• informacji o umorzeniu postępowania i nieprzedstawieniu zarzutów żadnej osobie oraz uzasadnienia takiego postanowienia.

Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od policji informacji na temat służb udzielających wsparcia ofiarom przestępstw, w tym ich danych kontaktowych, aby móc uzyskać wsparcie w dowolnym momencie.

Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od policji wskazanych poniżej informacji oraz do uzyskania stosownych wyjaśnień w terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym podejrzany:

• został aresztowany;
• został przesłuchany po uprzednim pouczeniu o prawie do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania;
• został zwolniony bez przedstawienia mu zarzutów;
• został zwolniony za poręczeniem majątkowym lub warunki zwolnienia zmieniły się lub zostało ono uchylone.

Czy mam prawo skorzystać z bezpłatnego tłumaczenia pisemnego lub ustnego (na potrzeby kontaktów z policją bądź innymi organami, w trakcie śledztwa/dochodzenia lub w czasie procesu)?

Jeżeli ofiara przestępstwa nie rozumie języka angielskiego lub nie mówi w tym języku, ma prawo zwrócić się o tłumaczenie ustne na język, który rozumie:

• w przypadku składania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa [1]
• w przypadku przesłuchania przez policję; oraz
• w przypadku składania zeznań jako świadek.

Jeżeli ofiara przestępstwa nie rozumie języka angielskiego lub nie mówi w tym języku, ma prawo zwrócić się o tłumaczenie pisemne następujących informacji:

• pisemnego potwierdzenia złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa;
• odpisu istotnych części dokumentu, jeżeli do celów przesłuchania lub postępowania sądowego niezbędne jest zapoznanie się z określonym dokumentem, którego treść została ujawniona ofierze przestępstwa;
• pouczenia o terminie, godzinie i miejscu rozprawy; oraz
• wyniku postępowania karnego - jeżeli ofiara przestępstwa jest uprawniona do zapoznania się z nim na podstawie omawianego kodeksu - oraz co najmniej skróconego uzasadnienia orzeczenia, o ile jest dostępne.

[1] Ofiara przestępstwa ma prawo do złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w języku, który rozumie, lub korzystając z niezbędnego wsparcia językowego, jeśli nie posługuje się językiem angielskim.

W jaki sposób organ zajmujący się sprawą dopilnuje, żebym zrozumiał, co się dzieje oraz by właściwie mnie zrozumiano (jeżeli jestem dzieckiem; jeżeli jestem osobą niepełnosprawną)?

Zgodnie z kodeksem dotyczącym ofiar przestępstw podmioty świadczące usługi muszą komunikować się z ofiarami przestępstw, posługując się prostym i przystępnym językiem oraz podejmując odpowiednie środki (np. korzystając z metody EasyRead, alfabetu Braille’a lub z usług zarejestrowanego pośrednika (ang. registered intermediary)), aby pomóc ofierze przestępstwa w zrozumieniu przekazywanych treści i umożliwieniu jej bycia zrozumianą. Rozważając odpowiednie środki, podmioty świadczące usługi muszą uwzględnić wszelkie istotne cechy osobowe, które mogą wpłynąć na zdolność ofiary przestępstwa do komunikacji.

Dostępne są różnorodne ulotki informacyjne w różnych formatach napisane prostym językiem.

Usługi wsparcia dla ofiar przestępstw

Kto udziela wsparcia ofiarom przestępstw?

Art. 56 ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw stanowi, że Ministerstwo Sprawiedliwości udziela dotacji na świadczenie na rzecz ofiar przestępstw usług na szczeblu krajowym. Przeznacza również środki pieniężne na rzecz pełnomocników ds. policji i przestępstw (ang. Police and Crime Commissioners) w celu lokalnego zlecania/świadczenia usług wsparcia emocjonalnego i organizacyjnego na rzecz ofiar przestępstw zgodnie z art. 143 ustawy z 2014 r. o zachowaniach antyspołecznych, przestępczości i policji.

Czy policja skieruje mnie automatycznie do podmiotu udzielającego wsparcia ofiarom przestępstw?

Policja wyjaśni ofierze przestępstwa, że automatycznie przekaże jej dane służbom udzielającym wsparcia ofiarom przestępstw w terminie 2 dni roboczych od dnia złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Ofiara przestępstwa ma prawo zwrócić się do policji o nieprzekazywanie jej danych służbom udzielającym wsparcia ofiarom przestępstw.

W przypadku ofiar przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności lub przemocy domowej bądź bliskich krewnych zmarłego policja zwróci się do nich o wyrażenie wyraźnej zgody na przekazanie ich danych służbom udzielającym wsparcia ofiarom przestępstw.

Jak chroni się moją prywatność?

Jeżeli zgodnie z kodeksem dotyczącym ofiar przestępstw podmioty świadczące usługi są zobowiązane do udostępnienia informacji, muszą one dokonać tej czynności skutecznie i wywiązując się z zobowiązań określonych w ustawie z 1998 r. o ochronie danych oraz w innych odpowiednich przepisach.

Czy muszę złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przed uzyskaniem dostępu do wsparcia dla ofiar przestępstw?

Nie, ofiara przestępstwa ma prawo do korzystania z usług oferowanych przez służby udzielające wsparcia ofiarom przestępstw w każdym czasie, niezależnie od tego, czy złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, a także po zakończeniu postępowania przygotowawczego i działań służących pociągnięciu sprawcy do odpowiedzialności karnej.

Środki ochrony osobistej - jeśli znajduję się w niebezpieczeństwie

Jakie rodzaje ochrony są dostępne?

Jeżeli ofiara przestępstwa składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa podmiotowi świadczącemu usługi, podmiot ten musi zapewnić przeprowadzenie indywidualnej oceny ofiary przestępstwa, aby ustalić, czy wymaga ona szczególnej ochrony, oraz stwierdzić, czy i w jakim zakresie skorzystałaby ona z poszczególnych środków ochrony lub ze środków szczególnych w toku przesłuchania lub w toku składania zeznań.

Charakter oceny będzie zależał od wszystkich okoliczności, w tym ciężaru przestępstwa i stopnia szkody bezsprzecznie wyrządzonej ofierze przestępstwa. Ocena musi uwzględniać cechy osobiste ofiary przestępstwa, jej poglądy oraz charakter i okoliczności przestępstwa.

Jeżeli w następstwie indywidualnej oceny podmiot świadczący usługi uzna, że ofiara przestępstwa wymaga szczególnej ochrony oraz że w jej przypadku korzystne byłoby zastosowanie szczególnych środków ochrony w toku przesłuchania, podmiot ten musi również zapewnić, z zastrzeżeniem ograniczeń operacyjnych i technicznych:

• w miarę możliwości prowadzenie przez tę samą osobę wszystkich przesłuchań ofiary przestępstwa, chyba że zagrażałoby to prawidłowości prowadzonego postępowania;
• prowadzenie przesłuchania - w razie konieczności - w pomieszczeniach przeznaczonych lub przystosowanych do tego celu;
• prowadzenie przesłuchań przez wyszkolonych w tym celu specjalistów lub za ich pośrednictwem; oraz
• możliwość przeprowadzenia przesłuchania ofiary przestępstwa przez osobę tej samej płci w sprawach dotyczących przemocy seksualnej, przemocy ze względu na płeć lub przemocy domowej. Wszelkie tego rodzaju wnioski należy w miarę możliwości uwzględnić, chyba że zagrażałoby to prawidłowości prowadzonego postępowania.

W mało prawdopodobnym przypadku ucieczki podejrzanego z aresztu śledczego policja, powziąwszy wiadomość o ucieczce lub otrzymawszy informację o ucieczce z zakładu karnego, od zespołu ds. młodocianych przestępców (Youth Offending Team), ze szpitala lub z ośrodka detencyjnego dla migrantów, w miarę możliwości powiadomi ofiarę przestępstwa o takiej ucieczce oraz o wszelkich środkach zastosowanych w celu zapewnienia ochrony ofierze przestępstwa, jeżeli uznaje się, iż grozi jej poważne niebezpieczeństwo ze strony podejrzanego.

Kto może mi zapewnić ochronę?

Jeżeli ofiara przestępstwa składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa podmiotowi świadczącemu usługi, podmiot ten musi zapewnić przeprowadzenie indywidualnej oceny ofiary przestępstwa, aby ustalić, czy wymaga ona szczególnej ochrony. W większości przypadków organem tym będzie policja.

Czy ktoś dokona oceny mojej sprawy, żeby sprawdzić, czy grozi mi dalsze niebezpieczeństwo ze strony sprawcy?

Wszystkie ofiary przestępstwa mają prawo do tego, aby policja dokonała oceny w celu ustalenia wszelkich potrzeb lub wymaganego wsparcia, w tym czy i w jakim zakresie osoby te mogą skorzystać ze środków szczególnych. Długość i przebieg takiej oceny zależy od ciężaru przestępstwa oraz od indywidualnych potrzeb ofiary przestępstwa. W ocenie zostaną uwzględnione cechy osobiste ofiary przestępstwa, charakter i okoliczności przestępstwa oraz poglądy ofiary przestępstwa. Im więcej informacji ofiara przestępstwa jest w stanie przekazać podczas oceny, tym bardziej poziom wsparcia dostosowany będzie do jej indywidualnych potrzeb.

Czy ktoś dokona oceny mojej sprawy, żeby sprawdzić, czy grozi mi dalsze niebezpieczeństwo ze strony systemu wymiaru sprawiedliwości (w trakcie dochodzenia/śledztwa lub w czasie procesu)?

Wszystkie ofiary przestępstwa mają prawo do tego, aby policja dokonała oceny w celu ustalenia wszelkich potrzeb lub wymaganego wsparcia, w tym czy i w jakim zakresie osoby te mogą skorzystać ze środków szczególnych. Długość i przebieg takiej oceny zależy od ciężaru przestępstwa oraz od indywidualnych potrzeb ofiary przestępstwa. W ocenie zostaną uwzględnione cechy osobiste ofiary przestępstwa, charakter i okoliczności przestępstwa oraz poglądy ofiary przestępstwa. Im więcej informacji ofiara przestępstwa jest w stanie przekazać podczas oceny, tym bardziej poziom wsparcia dostosowany będzie do jej indywidualnych potrzeb.

Jakie środki ochrony są dostępne dla ofiar najbardziej potrzebujących szczególnego traktowania?

Ofiara przestępstwa może uzyskać większe uprawnienia na podstawie kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw jako ofiara wymagająca szczególnego traktowania [1], jeżeli na jakość zeznań mogą wpłynąć następujące czynniki:

1. zaburzenie psychiczne w rozumieniu ustawy z 1983 r. o zdrowiu psychicznym;
2. znaczne upośledzenie umysłowe i upośledzenie umiejętności społecznych; lub
3. niepełnosprawność fizyczna lub zaburzenie fizyczne.

[1] Sąd rozstrzyga, czy w stosunku do danej osoby można zastosować środki szczególne na podstawie kryteriów wymienionych w art. 16 ustawy z 1999 r. o wymiarze sprawiedliwości w sprawach z udziałem młodocianych oraz o dowodach w sprawach karnych (zob. rozdział 1 pkt 1.13-1.15).

Jestem małoletni - czy przysługują mi szczególne prawa?

Ofiara przestępstwa może uzyskać większe uprawnienia na podstawie kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw jako ofiara wymagająca szczególnego traktowania [1], jeżeli w chwili przestępstwa nie ukończyła 18. roku życia. Uprawnienia te obejmują możliwość skorzystania ze środków szczególnych podczas składania zeznań przed sądem.

[1] Sąd rozstrzyga, czy w stosunku do danej osoby można zastosować środki szczególne na podstawie kryteriów wymienionych w art. 16 ustawy z 1999 r. o wymiarze sprawiedliwości w sprawach z udziałem młodocianych oraz o dowodach w sprawach karnych (zob. rozdział 1 pkt 1.13-1.15).

W wyniku przestępstwa zmarł członek mojej rodziny - jakie prawa mi przysługują?

Bliscy krewni zmarłego są uprawnieni do korzystania z usług na podstawie kodeksu ze względu na to, że są uznawani za ofiary najcięższego przestępstwa.

Członek mojej rodziny jest ofiarą przestępstwa - jakie prawa mi przysługują?

Rzecznik rodzinny ofiar przestępstw, które są niepełnosprawne lub które odniosły tak poważne obrażenia w wyniku przestępstwa, że nie są w stanie się komunikować

Jeżeli ofiara przestępstwa jest niepełnosprawna lub odniosła tak poważne obrażenia w wyniku przestępstwa, że nie jest w stanie się komunikować, wówczas ofiara lub jej bliscy krewni mają prawo wyznaczyć rzecznika rodzinnego, który będzie pełnił rolę pośrednika, tak aby mogli oni skorzystać z usług na podstawie omawianego kodeksu.

Rodzic lub opiekun ofiary przestępstwa, która nie ukończyła 18. roku życia

W przypadku ofiary przestępstwa, która nie ukończyła 18. roku życia, co do zasady jej rodzic lub opiekun jest uprawniony do korzystania z usług na podstawie omawianego kodeksu. [1]

[1] Chyba że w sprawie rodzica lub opiekuna ofiary przestępstwa prowadzone jest postępowanie bądź policja przedstawiła im zarzuty w związku z przestępstwem lub jeśli zgodnie z uzasadnioną opinią zaangażowanego podmiotu świadczącego usługi otrzymanie takich usług przez rodzica lub opiekuna nie leży w najlepszym interesie ofiary przestępstwa.

Czy mogę uzyskać dostęp do mediacji? Na jakich warunkach korzysta się z mediacji? Czy w trakcie mediacji będę bezpieczny/bezpieczna?

Sprawiedliwość naprawcza jest procesem zbliżania ofiar przestępstw ze sprawcami w celu znalezienia pozytywnego rozwiązania na przyszłość.

Model sprawiedliwości naprawczej jest dobrowolny - udział w sesjach jest nieobowiązkowy i zarówno ofiara przestępstwa, jak i sprawca muszą wyrazić zgodę na uczestnictwo przed rozpoczęciem sesji. Ofiara przestępstwa może się zwrócić o możliwość uczestnictwa w sesji sprawiedliwości naprawczej w odpowiedniej dla siebie chwili lub może zostać poproszona o uczestnictwo w takiej sesji na wniosek sprawcy. Nawet jeżeli obydwie strony wyrażą wolę uczestnictwa, rozwiązanie to może nie być odpowiednie w danej sprawie. Kwestia ta podlega ocenie mediatora.

Zastosowane zostaną odpowiednie środki, aby upewnić się, że wszystko, na co zgadza się ofiara przestępstwa, jest bezpieczne; przeszkolony mediator będzie zawsze obecny na każdym spotkaniu ofiary przestępstwa ze sprawcą. Jeżeli sprawca przyznał się do winy i pragnie uczestniczyć w spotkaniu lub skontaktować się z ofiarą przestępstwa, ofiara przestępstwa może mieć okazję, aby wyjaśnić, w jaki sposób wpłynął na nią czyn popełniony przez sprawcę. Ofiara przestępstwa może wówczas zdecydować się na przyjęcie przeprosin lub uzgodnić, jakie działanie musi podjąć sprawca, aby naprawić wyrządzoną szkodę.

Koncepcja sprawiedliwości naprawczej nie jest tożsama z pozasądową ugodą zainteresowanych stron (community resolution). Pozasądowa ugoda zainteresowanych stron jest nieformalnym narzędziem pozostającym do dyspozycji policji, pozwalającym na bardziej proporcjonalną walkę z drobną przestępczością i zachowaniami antyspołecznymi poza formalnym systemem sądownictwa karnego. Pozasądowa ugoda zainteresowanych stron jest przeznaczona przede wszystkim dla uprzednio niekaranych sprawców, którzy okażą szczerą skruchę, pod warunkiem że ofiara przestępstwa zgodzi się na niewszczynanie przez policję formalnego postępowania w sprawie.

Gdzie mogę znaleźć przepisy, w których określono moje prawa?

Kodeks postępowania dotyczący ofiar przestępstw („kodeks dotyczący ofiar przestępstw”) został opracowany na podstawie art. 32 ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw i wprowadzony w życie na podstawie zarządzenia, o którym mowa w art. 33 ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw . Zarządzenie z 2015 r. w sprawie ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw (kodeks postępowania dotyczący ofiar przestępstw) (akt legislacyjny z mocą ustawy z 2015 r. nr 1817) przedłożono Parlamentowi dnia 23 października 2015 r. Wprowadziło ono w życie zmienioną wersję wspomnianego kodeksu w dniu 16 listopada 2015 r.

W kodeksie dotyczącym ofiar przestępstw wymieniono usługi, które mają być świadczone w Anglii i Walii na rzecz ofiar przestępstw przez główne organy wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (wprowadzenie, rozdziały 1-4) oraz przez inne podmioty pełniące odpowiednie funkcje (rozdział 5). Podmioty te określa się mianem „podmiotów świadczących usługi” (service providers). W kodeksie dotyczącym ofiar przestępstw określono uprawnienia przysługujące ofiarom przestępstw oraz odpowiadające im obowiązki spoczywające na odpowiednich podmiotach świadczących usługi.

W rozdziale 3 kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw określono - posługując się językiem zrozumiałym dla dzieci - usługi, które mają być świadczone na rzecz dzieci będących ofiarami przestępstw. Zasadę tę należy interpretować w związku z „Wprowadzeniem” do kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw oraz z rozdziałami 1 i 2 tego kodeksu.

W pkt 1 „Wprowadzenia” do kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw oraz w rozdziale 5 pkt 1 tego kodeksu zapewniono uwzględnianie przez właściwe organy nadrzędnych celów dyrektywy podczas wykonywania ich funkcji zgodnie z kodeksem dotyczącym ofiar przestępstw.

Uprawnienia określone w kodeksie dotyczącym ofiar przestępstw mają zastosowanie do wszystkich ofiar przestępstw, niezależnie od ich statusu pobytowego.

Art. 56 ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw: Ministerstwo Sprawiedliwości udziela dotacji na świadczenie krajowych usług na rzecz ofiar przestępstw. Przeznacza również środki pieniężne na rzecz pełnomocników ds. policji i przestępstw w celu lokalnego zlecania/świadczenia usług wsparcia emocjonalnego i praktycznego na rzecz ofiar przestępstw zgodnie z art. 143 ustawy z 2014 r. o zachowaniach antyspołecznych, przestępczości i policji.

Zgodnie z klauzulą 3 umowy o udzielenie dotacji zawartej między Ministerstwem Sprawiedliwości a pełnomocnikami ds. policji i przestępstw usługi zlecone przez pełnomocnika muszą być zgodne z dyrektywą w sprawie ofiar przestępstw, a w szczególności z jej art. 8 i 9. Zgodnie z klauzulą 4 zlecane lub świadczone usługi muszą spełniać warunki wymienione w art. 8 ust. 1.

Jak złożyć zawiadomienie o przestępstwie?

W pierwszej kolejności należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji. Informacje o tym, jak to zrobić, można uzyskać tutaj: składanie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa

W jaki sposób mogę uzyskać informacje o przebiegu sprawy?

Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od policji wskazanych poniżej informacji oraz do uzyskania stosownych wyjaśnień w terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym podejrzany:

• został aresztowany;
• został przesłuchany po uprzednim pouczeniu o prawie do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania;
• został zwolniony bez przedstawienia mu zarzutów;
• został zwolniony za poręczeniem majątkowym lub warunki zwolnienia zmieniły się lub zostało ono uchylone.

Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od policji wskazanych poniżej informacji w terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym policja je otrzyma:

• informacje o terminie, godzinie i miejscu pierwszej rozprawy sądowej;
• jeżeli sprawca zostaje zwolniony za poręczeniem majątkowym w celu stawienia się przed sądem, informacje o wszelkich warunkach takiego zwolnienia oraz o ich zmianie.

Czy przysługuje mi pomoc prawna (podczas dochodzenia/śledztwa lub w czasie procesu)? Na jakich warunkach?

Ofiary przestępstw i świadkowie nie są stronami postępowania karnego, dlatego też na terytorium Anglii i Walii nie mają prawa do korzystania z pomocy prawnej.

Czy mogę ubiegać się o zwrot kosztów (z tytułu uczestnictwa w dochodzeniu/śledztwie/procesie)? Na jakich warunkach?

Podmioty świadczące usługi odpowiedzialne za ściganie sprawcy przestępstwa muszą stosować przepisy, na mocy których ofiary przestępstw mają możliwość dochodzenia zwrotu kosztów poniesionych w związku ze stawiennictwem w sądzie celem złożenia zeznań.

Dodatkowe informacje na temat dochodzenia zwrotu kosztów poniesionych przez świadków są dostępne tutaj

Oraz tutaj

Moja sprawa została umorzona zanim trafiła do sądu. Czy mogę się odwołać?

Osoba niezadowolona z wydanego przez policję lub prokuraturę postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania może wnieść zażalenie na takie postanowienie zgodnie z zasadami ustanowionymi w programach Krajowej Rady Komendantów Policji (National Police Chiefs Council) i prokuratury (Crown Prosecution Service) dotyczących prawa ofiar przestępstw do zaskarżenia postanowienia wydanego przez policję lub prokuraturę.

Prokuratura uruchomiła program dotyczący prawa ofiar przestępstw do zaskarżenia postanowienia wydanego przez prokuraturę w dniu 5 czerwca 2013 r. Policja w Anglii i Walii przyjęła program dotyczący prawa ofiar przestępstw do zaskarżenia postanowienia wydanego przez policję w dniu 1 kwietnia 2015 r. Wspomniane programy zapewniają ofiarom przestępstw możliwość wniesienia zażalenia od wydanego przez policję lub prokuraturę postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania lub o umorzeniu toczącego się postępowania w sprawie karnej.

Jeżeli ofiara przestępstwa zostaje powiadomiona o wydaniu postanowienia, które może zostać zaskarżone w ramach programu Krajowej Rady Komendantów Policji albo programu prokuratury, otrzymuje razem z powiadomieniem informacje wystarczające do podjęcia decyzji o tym, czy chce wnieść zażalenie.

Czy mogę uczestniczyć w procesie?

Osoba, która posiada informacje na temat zdarzenia, może zostać wezwana do złożenia zeznań w sądzie jako świadek oskarżenia lub obrony.

Jaka jest moja rola w systemie wymiaru sprawiedliwości? Czy jestem na przykład: ofiarą przestępstwa, świadkiem, powodem cywilnym, oskarżycielem prywatnym?

Na potrzeby kodeksu postępowania dotyczącego ofiar przestępstw (kodeks dotyczący ofiar przestępstw) termin „ofiara przestępstwa” oznacza:

• osobę fizyczną, która poniosła szkodę, w tym szkodę fizyczną, psychiczną, emocjonalną lub materialną, bezpośrednio wskutek popełnienia przestępstwa;
• bliskiego krewnego (zob. glosariusz) osoby, która zmarła bezpośrednio wskutek popełnienia przestępstwa.

Osoba, która posiada informacje na temat zdarzenia, może zostać wezwana do złożenia zeznań w sądzie jako świadek oskarżenia lub obrony. Osoba, która posiada informacje na temat innych osób zaangażowanych w sprawę, może zostać wezwana do złożenia zeznań, zazwyczaj jako świadek obrony. W każdym z tych przypadków zeznania składane przez świadka mogą okazać się kluczowe dla skazania albo uniewinnienia oskarżonego.

Prawo do wszczęcia postępowania prywatnoskargowego jest zagwarantowane na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z 1985 r. o ściganiu przestępstw (POA). Istnieją jednak pewne ograniczenia:

• zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z 1985 r. o ściganiu przestępstw Dyrektor Urzędu Prokuratury (Director of Public Prosecutions) jest uprawniony do przejęcia nadzoru na postępowaniami prywatnoskargowymi;
• w niektórych przypadkach oskarżyciel prywatny musi uzyskać zgodę Prokuratora Generalnego (Attorney General) lub Dyrektora Urzędu Prokuratury na wszczęcie postępowania.

Czy mogę wybrać swoją rolę? Jakie są moje prawa i obowiązki wynikające z tej roli?

W kodeksie postępowania dotyczącego ofiar przestępstw zapisano prawa ofiar przestępstw. Kodeks ten jest dostępnytutaj

Osoba, która była świadkiem przestępstwa, ale nie jest ofiarą przestępstwa, może skorzystać ze wsparcia udzielanego przez służby wymienione w karcie dotyczącej świadków zamiast wsparcia oferowanego przez służby wskazane w tym kodeksie. Karta jest dostępna tutaj

Czy mogę składać oświadczenia przed sądem lub przedstawiać dowody? Na jakich warunkach?

Osoba, która posiada informacje na temat zdarzenia, może zostać wezwana do złożenia zeznań w sądzie jako świadek oskarżenia lub obrony. Osoba, która posiada informacje na temat innych osób zaangażowanych w sprawę, może zostać wezwana do złożenia zeznań, zazwyczaj jako świadek obrony.

Ofiara przestępstwa może złożyć osobiste oświadczenie ofiary przestępstwa, wyjaśniając, własnymi słowami, jaki wpływ (fizyczny, emocjonalny, finansowy lub inny) miało na nią przestępstwo. Oświadczenie to różni się od oświadczenia świadka o przebiegu zdarzenia, które zawiera informacje o tym, co świadek widział lub słyszał.

Dzięki osobistemu oświadczeniu ofiara przestępstwa może przedstawić swój punkt widzenia w toku postępowania karnego. Ofiara przestępstwa nie może jednak wyrażać swojej opinii na temat tego, czy sprawca powinien zostać skazany, ani na temat kary, jaką należy wymierzyć podejrzanemu, ponieważ rozstrzygnięcie tych kwestii leży w gestii sądu.

Ofiara przestępstwa ma prawo złożyć osobiste oświadczenie ofiary przestępstwa w trakcie składania zeznań dotyczących przebiegu przestępstwa na policji w charakterze świadka.

Jeżeli oskarżony zostanie uznany za winnego zarzucanych mu czynów, ofiara przestępstwa może zażądać odczytania osobistego oświadczenia na głos lub jego odtworzenia (jeżeli zostało ono zarejestrowane) w sądzie. Ofiara przestępstwa jest również uprawniona do wystąpienia o samodzielne odczytanie swojego osobistego oświadczenia lub o jego odczytanie przez inną osobę (np. członka rodziny lub wyznaczonego przez prokuraturę adwokata (advocate)). Zanim ofiara przestępstwa zdecyduje, czy chce, aby jej osobiste oświadczenie zostało odczytane na głos lub odtworzone w sądzie, zostanie poinformowana o potencjalnych konsekwencjach podania treści oświadczenia do wiadomości publicznej, np. o możliwości jego przytaczania w środkach masowego przekazu. Obrona może również kierować do ofiary przestępstwa pytania dotyczące treści sporządzonego przez nią osobistego oświadczenia.

Jeżeli ofiara przestępstwa wystąpi o odczytanie osobistego oświadczenia na głos lub o jego odtworzenie w sądzie, decyzję w kwestii tego, czy oświadczenie należy odczytać na głos lub odtworzyć, a jeżeli tak - które jego części powinny zostać odczytane na głos lub odtworzone i kto powinien je odczytać - podejmuje sąd, mając na względzie interes ofiary przestępstwa. W większości przypadków niektóre lub wszystkie osobiste oświadczenia ofiary przestępstwa zostaną odczytane lub odtworzone, chyba że sąd będzie dysponował uzasadnionymi przesłankami przemawiającymi za nieudzieleniem zgody na ich odczytanie/odtworzenie. Ofiara przestępstwa zostanie poinformowana o decyzji sądu.

Jakie informacje uzyskam w czasie procesu?

Ofiara przestępstwa ma prawo do:

• otrzymania informacji na temat wyniku każdej rozprawy dotyczącej zwolnienia za poręczeniem majątkowym (informacji o istotnych warunkach zwolnienia za poręczeniem majątkowym oraz wszelkich istotnych zmianach tych warunków) wraz z uzasadnieniem w terminie 5 dni roboczych. Osoba, która padła ofiarą przestępstwa najcięższego rodzaju, jest obiektem uporczywego nękania, należy do grupy osób wymagających szczególnego traktowania lub jest zastraszana, ma prawo do otrzymania takich informacji w terminie 1 dnia roboczego;
• otrzymania informacji o terminie, miejscu i wyniku każdej rozprawy sądowej przeprowadzonej w sprawie od odpowiedniego Biura Pomocy Świadkom (Witness Care Unit). Biuro Pomocy Świadkom ma obowiązek przekazać takie informacje w terminie 1 dnia roboczego od dnia ich otrzymania od sądu;
• otrzymania informacji o wydaniu nakazu aresztowania podejrzanego oraz o wyniku przesłuchania podejrzanego w przypadku jego ponownego aresztowania. Jeżeli podejrzany zostaje ponownie aresztowany po wydaniu nakazu aresztowania, zazwyczaj zostanie wtedy doprowadzony do sądu. Biuro Pomocy Świadkom musi przekazać takie informacje w terminie 5 dni roboczych od dnia ich otrzymania od sądu;
• jeżeli podejrzany nie przyznaje się do winy - omówienia wszelkich swoich potrzeb z przedstawicielami Biura Pomocy Świadkom oraz, w stosownych przypadkach, otrzymania skierowania do odpowiedniej grupy lub agencji udzielającej wsparcia.

Świadek składający zeznania w toku rozprawy ma prawo do:

• zwrócenia się do pracowników sądu o udzielenie zgody na wejście do gmachu sądu innym wejściem niż wejście, z którego korzysta podejrzany oraz członkowie jego rodziny i znajomi;
• w przypadkach, w których jest to możliwe, spotkania się z adwokatem lub pełnomocnikiem procesowym wyznaczonym przez prokuraturę w celu zadania mu pytań dotyczących przebiegu postępowania sądowego. Prokurator w miarę możliwości poinformuje świadka o przybliżonym czasie oczekiwania na złożenie zeznań;
• w stosownych przypadkach, uzyskania wyjaśnień od adwokata lub pełnomocnika procesowego wyznaczonego przez prokuraturę, jeżeli doszło do opóźnienia postępowania w dniu, w którym świadek miał składać zeznania, a także do uzyskania informacji o przybliżonym czasie oczekiwania na złożenie zeznań;
• oczekiwania na złożenie zeznań na miejscu siedzącym w pomieszczeniu zapewniającym mu odseparowanie od podejrzanego oraz członków jego rodziny i znajomych - sąd zapewni takie warunki w miarę możliwości;
• wystąpienia o zastosowanie wobec niego wszelkich środków szczególnych, jeżeli sąd orzekł o zastosowaniu takich środków;
• otrzymania danych kontaktowych osoby wyznaczonej do kontaktu w sądzie, aby móc otrzymywać na bieżąco informacje na temat przebiegu sprawy.

Czy będę mieć dostęp do akt sądowych?

Dostęp do akt sądowych regulują przepisy części 5 kodeksu postępowania cywilnego. Najistotniejsze są zapewne przepisy zawarte w art. 5.4C i 5.4D. Można się z nimi zapoznać tutaj

Czy mogę zaskarżyć orzeczenie?

Ofiarom przestępstw nie przysługuje prawo do odwołania się od wyroku skazującego co do winy sprawcy lub wymiaru kary.

Jakie są moje prawa po wydaniu wyroku?

Po zakończeniu postępowania sądowego ofiara przestępstwa ma prawo do:

• otrzymania zwrotu wszelkich poniesionych wydatków związanych z koniecznością stawienia się przed sądem w celu złożenia zeznań, które prokuratura uznała za należne, najpóźniej w ciągu 10 dni roboczych od dnia otrzymania prawidłowo wypełnionego formularza wniosku przez prokuraturę;
• otrzymania od Biura Pomocy Świadkom (Witness Care Unit) informacji o wyniku postępowania sądowego, a w stosownych przypadkach zwięzłego streszczenia uzasadnienia wydanego orzeczenia. Biuro Pomocy Świadkom przekaże takie informacje w terminie 1 dnia roboczego od dnia ich otrzymania od sądu;
• skierowania - w stosownych przypadkach i w miarę możliwości - przez Biuro Pomocy Świadkom do służb udzielających wsparcia ofiarom przestępstw.

(i) W przypadku odwołania się do Sądu Koronnego (Crown Court) od wyroku skazującego wydanego przez sąd pokoju (Magistrates’ Court) lub orzeczonego przez ten sąd wymiaru kary.

Ofiara przestępstwa jest uprawniona do otrzymywania następujących informacji od Biura Pomocy Świadkom w terminie 1 dnia roboczego od dnia, w którym Biuro Pomocy Świadkom uzyska je od sądu:

• informacji o wniesionej apelacji;
• informacji o terminie, godzinie i miejscu ewentualnej rozprawy;
• informacji o wyniku apelacji, w tym o wszelkich zmianach pierwotnego wyroku.

Ofiara przestępstwa ma również prawo do:

• oczekiwania na złożenie zeznań w sądzie na miejscu siedzącym w pomieszczeniu zapewniającym jej odseparowanie od osoby wnoszącej apelację oraz członków jej rodziny i znajomych. Sąd dopilnuje zapewnienia takich warunków w miarę możliwości;
• otrzymania danych kontaktowych osoby wyznaczonej do kontaktu w Sądzie Koronnym;
• otrzymywania - w stosownych przypadkach i w miarę dostępności - informacji na temat służb udzielających wsparcia ofiarom przestępstw.

(ii) W przypadku wniesienia apelacji od wyroku skazującego co do winy lub kary do Sądu Apelacyjnego lub wniesienia kasacji w sprawie karnej do Sądu Najwyższego Zjednoczonego Królestwa.

Ofiara przestępstwa ma prawo do:

• uzyskania informacji o tym, że skarżący otrzymał zgodę na wniesienie apelacji, w terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym Biuro Pomocy Świadkom otrzymało taką informację od sądu. Osoba, która padła ofiarą przestępstwa najcięższego rodzaju, jest obiektem uporczywego nękania, należy do grupy osób wymagających szczególnego traktowania lub jest zastraszana, ma prawo do otrzymania takich informacji w terminie jednego dnia roboczego;
• otrzymania informacji o terminie, godzinie i miejscu rozprawy od Biura Pomocy Świadkom w terminie jednego dnia roboczego od dnia, w którym Biuro to otrzymało stosowne informacje z sądu;
• otrzymania od Biura Pomocy Świadkom informacji o planowanym zwolnieniu skarżącego za poręczeniem majątkowym przed wniesieniem apelacji lub o zmianach w warunkach zwolnienia w terminie jednego dnia roboczego od dnia, w którym Biuro Pomocy Świadkom otrzymało taką informację od sądu;
• otrzymywania od Biura Pomocy Świadkom aktualnych informacji na temat wszelkich zmian terminów rozpraw w terminie jednego dnia roboczego od dnia przekazania Biuru stosownych informacji przez sąd;
• otrzymania, od Biura ds. Apelacji w Sprawach Karnych, danych kontaktowych osoby wyznaczonej do kontaktu w Biurze ds. Apelacji w Sprawach Karnych (Criminal Appeal Office) lub Sądu Najwyższego Zjednoczonego Królestwa;
• uzyskania informacji o wyniku apelacji w terminie pięciu dni roboczych od dnia, w którym Biuro Pomocy Świadkom otrzymało stosowną informację od sądu. Obejmuje to wszelkie zmiany pierwotnego wyroku. Osoba, która padła ofiarą przestępstwa najcięższego rodzaju, jest obiektem uporczywego nękania, należy do grupy osób wymagających szczególnego traktowania lub jest zastraszana, ma prawo do otrzymania takich informacji w terminie jednego dnia roboczego;
• oczekiwania na złożenie zeznań w sądzie na miejscu siedzącym w pomieszczeniu zapewniającym jej odseparowanie od osoby wnoszącej apelację oraz członków jej rodziny i znajomych. Pracownicy sądu dopilnują w miarę możliwości, by udogodnienia te zostały zastosowane. Skarżący co do zasady nie uczestniczy w postępowaniu przed Sądem Najwyższym. Jeżeli skarżący stawił się w sądzie, a ofiara przestępstwa nie chce przebywać z nim na sali sadowej, sąd nakaże zastosowanie środków szczególnych w odniesieniu do ofiary przestępstwa;
• wystąpienia po ogłoszeniu wyroku o sporządzenie jego odpisu przez pracowników Biura ds. Apelacji w Sprawach Karnych lub Sądu Najwyższego Zjednoczonego Królestwa.

Po udzieleniu zgody na wniesienie apelacji osoba będąca bliskim krewnym zmarłego ma, w stosownych przypadkach, prawo spotkać się z przedstawicielem prokuratury w celu uzyskania informacji na temat charakteru apelacji i przebiegu postępowania sądowego.

Komisja ds. Nadzoru Spraw Karnych (Criminal Cases Review Commission)

Po otrzymaniu wniosku od sprawcy Komisja ds. Nadzoru Spraw Karnych bada co do winy i kary wyroki skazujące, które zostały wydane w związku z popełnionym przez niego przestępstwem. Komisja może przekazać wyrok skazujący w zakresie rozstrzygnięcia co do winy lub kary do ponownego rozpoznania w przypadku pojawienia się nowych informacji na temat okoliczności sprawy lub nowej przesłanki, które mogą podać orzeczenie o winie w wątpliwość lub świadczyć o tym, że wymiar kary jest zbyt surowy. Każdego roku komisja otrzymuje około 1000 wniosków od osób skazanych i kieruje około 30-40 spraw do ponownego rozpoznania. Dokonując kontroli wyroku, komisja oceni potencjalny wpływ tego postępowania na ofiarę przestępstwa i podejmie decyzję, czy należy o tym powiadomić ofiarę. Komisja odnotuje przyczyny, dla których zdecydowała się wybrać określoną formę kontaktu z ofiarą przestępstwa, i w stosownych przypadkach przekaże policji stosowne informacje.

• Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania stosownych informacji od komisji, jeśli - zdaniem komisji - istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że ofiara dowie się o kontroli wyroku z innego źródła.
• Jeżeli komisja stwierdzi, że skontaktowanie się z ofiarą przestępstwa w toku kontroli jest uzasadnione, powiadomi ofiarę przestępstwa o otrzymaniu wniosku i kontroli wyroku w danej sprawie. Po zakończeniu kontroli wyroku komisja zdecyduje, czy należy skierować wyrok skazujący w zakresie rozstrzygnięcia o co do winy lub wymiaru kary do ponownego rozpoznania przez sądy i powiadomi ofiarę przestępstwa o podjętej przez siebie decyzji, chyba że ofiara wyraźnie zastrzegła, że nie chce otrzymywać takich informacji.
• Jeżeli w trakcie kontroli wyroku komisja uznała, że kontaktowanie się z ofiarą przestępstwa nie jest właściwe, lecz następnie zdecyduje się przekazać wyrok skazujący co do winy lub wymiaru kary do ponownego rozpoznania przez sądy, zakłada się, że komisja poinformuje ofiarę przestępstwa o tym fakcie.

Czy mam prawo do ochrony po zakończeniu procesu? Przez jaki okres?

Jakie informacje uzyskam, jeżeli sprawca zostanie skazany?

• Ofiara przestępstwa ma prawo do otrzymania od Biura Pomocy Świadkom informacji o wydaniu wyroku skazującego wobec podejrzanego (jeżeli doszło do jego skazania) w terminie 1 dnia roboczego od dnia, w którym Biuro Pomocy Świadkom uzyska stosowne informacje od sądu. Informacje takie obejmują krótkie wyjaśnienie znaczenia i skutków wyroku skazującego.
• Ofiara przestępstwa ma prawo do wystąpienia o skierowanie jej do prokuratury, która udzieli odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące wyroku skazującego, na które Biuro Pomocy Świadkom nie jest w stanie udzielić odpowiedzi.
• Niezależnie od wymienionych powyżej uprawnień, osobie będącej bliskim krewnym zmarłego - w stosownych przypadkach -również może przysługiwać prawo do spotkania się z przedstawicielem prokuratury, który wyjaśni jej treść wydanego wyroku skazującego. Takie spotkanie organizuje się zazwyczaj w sądzie.

Czy uzyskam informację o tym, że sprawca został zwolniony (w tym o wcześniejszym lub warunkowym zwolnieniu) lub że zbiegł z zakładu karnego?

Ofiary przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności mogą przystąpić do programu kontaktu z ofiarami przestępstw (Victim Contact Scheme, VCS) - ustanowionego na podstawie ustawy - którym zarządza służba kuratorska, jeżeli sprawca przestępstwa został skazany na karę co najmniej dwunastu miesięcy pozbawienia wolności. Celem programu kontaktu z ofiarami przestępstw jest udzielanie kwalifikującym się ofiarom przestępstw informacji i porad na temat wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych za pośrednictwem urzędnika łącznikowego wyznaczonego do kontaktów z ofiarami przestępstw. Udział w programie zapewnia ofierze przestępstwa możliwość otrzymywania informacji na temat kluczowych etapów odbywania kary przez sprawcę - za zgodą Krajowej Służby Kuratorskiej (National Probation Service) - takich jak zapewnienie skazanemu możliwości odbywania kary w warunkach otwartych lub zwolnienie skazanego, a także składania oświadczeń na temat określonych przez tę ofiarę warunków, które powinny zostać uwzględnione w zasadach warunkowego zwolnienia sprawcy.

Ofiara pokrzywdzona przez sprawcę, który popełnił przestępstwo z użyciem przemocy lub przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności [1] i który został skazany na karę co najmniej dwunastu miesięcy pozbawienia wolności lub został umieszczony w zakładzie psychiatrycznym zgodnie z ustawą z 1983 r. o zdrowiu psychicznym, jest uprawniona do uzyskania informacji na temat programu kontaktu z ofiarami przestępstw od Biura Pomocy Świadkom oraz do otrzymania informacji o tym, że jej dane zostaną automatycznie przekazane Krajowej Służbie Kuratorskiej w terminie 20 dni roboczych, chyba że ofiara przestępstwa nie wyrazi na to zgody.

Jeżeli ofiara przestępstwa wyrazi zgodę na objęcie jej programem kontaktu z ofiarami przestępstw, będzie miała prawo do:

• zdecydowania, czy chciałaby otrzymywać informacje na temat kluczowych etapów odbywania kary przez sprawcę;
• korzystania z usług urzędnika łącznikowego do kontaktów z ofiarami przestępstw, który będzie pełnił funkcję jej punktu kontaktowego z Krajową Służbą Kuratorską, chyba że sprawcą jest pacjent, który nie został przymusowo umieszczony w zakładzie psychiatrycznym (zob. poniżej);
• otrzymywania od Krajowej Służby Kuratorskiej informacji oraz przekazywania tej służbie oświadczeń na temat określonych przez tę ofiarę warunków, które powinny zostać uwzględnione w zasadach warunkowego zwolnienia sprawcy lub zwolnienia po odbyciu kary. Jednym z takich warunków może być np. nałożenie na sprawcę zakazu kontaktowania się z ofiarą przestępstwa lub członkami jej rodziny;
• otrzymywania od Krajowej Służby Kuratorskiej informacji o wszelkich warunkach, na których sprawca został zwolniony warunkowo lub po odbyciu kary, a które wywierają wpływ na ofiarę przestępstwa lub członków jej rodziny;
• uzyskiwania informacji o terminie wygaśnięcia tych warunków;
• uzyskiwania wszelkich innych informacji, których przekazanie Krajowa Służba Kuratorska uzna za stosowne, biorąc pod uwagę okoliczności danej sprawy, w tym informacji o kluczowych etapach odbywania kary przez sprawcę lub kluczowych etapach procesu leczenia sprawcy będącego pacjentem przymusowo umieszczonym w zakładzie psychiatrycznym lub pacjentem, który nie został przymusowo umieszczony w takim zakładzie.

Bliscy krewni osoby zmarłej w rezultacie przestępstwa z użyciem przemocy lub przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, którego sprawca został skazany na karę

co najmniej dwunastu miesięcy pozbawienia wolności lub na karę przymusowego umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym o zaostrzonym rygorze w celu leczenia, również będą mogli zostać objęci programem kontaktu z ofiarami przestępstw. W przypadku osoby niebędącej krewnym ofiary przestępstwa decyzję w tej kwestii podejmie Krajowa Służba Kuratorska.

Rodzic, kurator lub opiekun ofiary przestępstwa, która nie ukończyła 18. roku życia, osoby dorosłej należącej do grupy osób wymagających szczególnego traktowania lub osoby, która z innych względów nie jest w stanie w pełni uczestniczyć w programie kontaktu z ofiarami przestępstw, mogą co do zasady zostać objęci tym programem w imieniu ofiary przestępstwa. Rodzicowi lub opiekunowi ofiary przestępstwa nie można jednak zaproponować udziału w programie kontaktu z ofiarami przestępstw, jeżeli nie będzie to leżało w najlepszym interesie ofiary przestępstwa.

Środki ochrony ofiary przestępstwa w przypadku ucieczki sprawcy

W mało prawdopodobnym przypadku ucieczki sprawcy policja - powziąwszy wiadomość o ucieczce lub otrzymawszy informację o ucieczce przekazaną przez zakład karny, zespół ds. młodocianych przestępców (Youth Offending Team), szpital lub ośrodek detencyjny dla migrantów - w miarę możliwości powiadomi ofiarę przestępstwa o takiej ucieczce oraz o wszelkich środkach zastosowanych w celu zapewnienia ochrony ofierze przestępstwa, jeżeli uznaje się, iż grozi jej poważne niebezpieczeństwo ze strony sprawcy.

[1] Zgodnie z definicją przedstawioną w art. 45 ust. 2 ustawy z 2004 r. o przemocy domowej, przestępczości i ofiarach przestępstw.

Czy będę brać udział w wydaniu postanowienia o zwolnieniu lub warunkowym zwolnieniu? Czy mogę na przykład złożyć oświadczenie lub wnieść odwołanie?

Jeżeli ofiara przestępstwa zdecydowała się wziąć udział w programie kontaktu z ofiarami przestępstw, a Komisja ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych rozważa możliwość zwolnienia sprawcy lub zapewnienia mu możliwości odbywania kary w warunkach otwartych, ofiara przestępstwa ma prawo do:

• otrzymywania informacji od Krajowej Służby Kuratorskiej o planowanych posiedzeniach Komisji ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych;
• składania oświadczeń dotyczących warunków zwolnienia sprawcy (zob. glosariusz) Komisji ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych;
• uzyskania wyjaśnień, w przypadku gdy zgłoszone przez nią warunki zwolnienia sprawcy nie zostały uwzględnione w zasadach zwolnienia sprawcy;
• zwrócenia się do urzędnika ds. kontaktów z ofiarami przestępstw o udzielenie wyjaśnień w kwestii osobistego oświadczenia ofiary przestępstwa, w tym w jaki sposób takie osobiste oświadczenie może zostać wykorzystane przez Komisję ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych;
• sporządzenia osobistego oświadczenia ofiary przestępstwa, które zostanie przekazane Komisji ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych;
• wystąpienia z wnioskiem o zapewnienie jej możliwości udziału w ustnym przesłuchaniu przed Komisją ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych, aby mogła ona przedstawić osobiste oświadczenie, jeżeli Komisja ds. Przedterminowych Zwolnień Warunkowych uzna zorganizowanie takiego ustnego przesłuchania za stosowne.

W jaki sposób można dochodzić naprawienia szkody od sprawcy (np. w czasie procesu, w drodze dochodzenia roszczenia cywilnego, w postępowaniu adhezyjnym)?

Program na rzecz kompensaty z tytułu krzywd wyrządzonych przestępstwem z 2012 r.

Program na rzecz kompensaty z tytułu krzywd wyrządzonych przestępstwem to finansowany przez rząd program ustanowiony w celu wypłacania kompensat niewinnym ofiarom przestępstw z użyciem przemocy popełnionych na terytorium Zjednoczonego Królestwa. Urząd ds. Kompensaty z Tytułu Krzywd Wyrządzonych Przestępstwem (Criminal Injuries Compensation Authority) zarządza programem i rozpatruje wszystkie wnioski. Nie wszystkie wnioski o wypłatę kompensaty zostaną uwzględnione; wnioskodawca musi kwalifikować się do otrzymania kompensaty zgodnie z regulaminem programu.

Wytyczne dotyczące programu są dostępne tutaj

Proces składania wniosku można rozpocząć tutaj

Odszkodowanie zasądzone przez sąd

Sąd pokoju (magistrates' court) może wydać nakaz wypłacenia odszkodowania w maksymalnej wysokości 5 000 GBP za każdy zarzut. Sąd Koronny (Crown Court) dysponuje nieograniczonymi uprawnieniami w tym zakresie, ale powinien wziąć pod uwagę środki finansowe, jakimi dysponuje sprawca.

Sąd nakazuje wypłatę odszkodowania w takiej kwocie, jaką uzna za stosowną, uwzględniając wszystkie dowody i oświadczenia oskarżenia i obrony.

Sądy przywiązują dużą wagę do wydawania nakazów wypłaty odszkodowania. Jednocześnie sądy mają obowiązek przedstawienia uzasadnienia, gdy zdecydują się odstąpić od wydania takiego nakazu.

Dodatkowe informacje na temat nakazów wypłacenia odszkodowania wydawanych przez Sąd Koronny można uzyskać tutaj

Roszczenie cywilne

Decyzję o zgłoszeniu roszczenia cywilnego podejmuje ofiara przestępstwa. Decyzja taka może jednak wywrzeć wpływ na inne roszczenia odszkodowawcze. Dlatego warto zasięgnąć porady prawnej.

Informacje o tym, jak wystąpić z roszczeniem, można uzyskać tutaj

Sąd zobowiązał sprawcę do wypłacenia mi odszkodowania/zadośćuczynienia. Jak mam skłonić sprawcę do wypłaty odszkodowania?

Za egzekucję nakazu wypłaty odszkodowania odpowiadają sądy.

Jeżeli sprawca nie wypłaci mi odszkodowania, czy mogę uzyskać zaliczkę od Skarbu Państwa? Na jakich warunkach?

Nie - w Anglii i Walii nie przewidziano możliwości wypłacenia zaliczki na poczet odszkodowania zasądzonego przez sąd.

Czy mam prawo do odszkodowania od państwa?

Ofiara przestępstwa może kwalifikować się do objęcia programem na rzecz kompensaty z tytułu krzywd wyrządzonych przestępstwem - dodatkowe informacje na ten temat można uzyskać tutaj:

Czy przysługuje mi odszkodowanie, jeżeli sprawca nie został skazany?

Osoba objęta programem na rzecz kompensaty z tytułu krzywd wyrządzonych przestępstwem może kwalifikować się do otrzymania kompensaty nawet w przypadku, gdy tożsamość sprawcy przestępstwa nie jest znana lub gdy nie doszło do jego skazania. Dodatkowe informacje można uzyskać tutaj

Czy mam prawo do uzyskania doraźnej płatności w czasie oczekiwania na orzeczenie w sprawie odszkodowania?

Jeśli Urząd stwierdzi, że ofiara przestępstwa kwalifikuje się do otrzymania kompensaty, ale nie będzie w stanie podjąć ostatecznej decyzji w tej kwestii, może rozważyć wypłacenie płatności zaliczkowej. Jeśli Urząd nie jest w stanie podjąć ostatecznej decyzji, prawdopodobnie jest to spowodowane tym, że chciałby określić długoterminowe skutki poniesionej szkody.

Dodatkowe informacje można uzyskać tutaj

Jestem ofiarą przestępstwa. Z kim mam się skontaktować, aby uzyskać wsparcie i pomoc?

Służba ds. Informowania Ofiar Przestępstw (Victims’ Information Service) udziela ofiarom przestępstw informacji na temat służb wsparcia działających w ich okolicy, sprawiedliwości naprawczej, systemu sądownictwa karnego oraz kodeksu dotyczącego ofiar przestępstw i karty dotyczącej świadków. Służba ds. Informowania Ofiar Przestępstw

Ministerstwo Sprawiedliwości udziela dotacji na świadczenie usług na szczeblu krajowym na rzecz ofiar przestępstw. Przeznacza również środki pieniężne na rzecz pełnomocników ds. policji i przestępstw (ang. Police and Crime Commissioners) w celu lokalnego zlecania/świadczenia usług wsparcia emocjonalnego i organizacyjnego na rzecz ofiar przestępstw zgodnie z art. 143 ustawy z 2014 r. o zachowaniach antyspołecznych, przestępczości i policji.

Dostęp do usług objętych dofinansowaniem na szczeblu lokalnym można uzyskać za pośrednictwem stron internetowych właściwych pełnomocników ds. policji i przestępstw. Właściwych pełnomocników ds. policji i przestępstw można znaleźć pod tym adresem

Informacje na temat najbliższego Centrum Zgłaszania Przypadków Napaści na Tle Seksualnym można uzyskać, dzwoniąc na prowadzoną przez National Health Service (NHS) infolinię nieprzeznaczoną do zgłaszania nagłych przypadków, dostępną pod numerem telefonu 111, zgłaszając napaść swojemu lekarzowi rodzinnemu, dzwoniąc na izbę przyjęć w lokalnym szpitalu lub odwiedzając stronę internetową NHS Choiceshttps://www.nhs.uk/Service-Search/Rape-and-sexual-assault-referral-centres/LocationSearch/364.

Infolinia udzielająca wsparcia ofiarom przestępstw

Służba ds. Informowania Ofiar Przestępstw prowadzi również infolinię dla ofiar przestępstw pod numerem telefonu: +44 808 168 9293.

Czy wsparcie dla ofiar przestępstw jest udzielane bezpłatnie?

Tak.

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organów państwowych?

Policja musi udzielić ofierze przestępstwa informacji dotyczących miejsca i sposobu uzyskania porady lub wsparcia, w tym dostępu do wsparcia medycznego, wszelkiego wsparcia specjalistycznego (np. psychologicznego) oraz zakwaterowania zastępczego.

Zgodnie z przepisami części VII ustawy z 1996 r. o mieszkalnictwie lokalne organy ds. mieszkalnictwa są zobowiązane do udzielania wsparcia bezdomnym osobom i rodzinom, które zwrócą się do nich o pomoc.

National Health Service udziela wsparcia w przypadku:

• zespołu stresu pourazowego
• napaści na tle seksualnym
• przemocy domowej

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organizacji pozarządowych?

Wiele organizacji pozarządowych oraz charytatywnych udziela wsparcia i porad, jak również świadczy usługi doradztwa i inne usługi o charakterze ogólnym i specjalistycznym na rzecz ofiar przestępstw na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym.