1 – Παροχή νομικών συμβουλών

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να λάβετε ανεξάρτητη συνδρομή δικηγόρου σε περίπτωση εμπλοκής σας με οποιονδήποτε τρόπο σε ποινική διαδικασία. Τα ενημερωτικά δελτία εξηγούν πότε και υπό ποιες περιστάσεις έχετε δικαίωμα να εκπροσωπηθείτε από δικηγόρο. Σας εξηγούν επίσης πώς μπορεί να σας συνδράμει ο δικηγόρος. Το παρόν γενικό ενημερωτικό δελτίο σας ενημερώνει πώς να βρείτε δικηγόρο και με ποιο τρόπο καλύπτεται η αμοιβή του δικηγόρου, εάν δεν είστε σε θέση να τον πληρώσετε.

Πώς μπορώ να βρω δικηγόρο;

Με εξαίρεση τα ποινικά αδικήματα, η συνδρομή δικηγόρου δεν είναι υποχρεωτική, αλλά συνιστάται.

Η ελεύθερη επιλογή του δικηγόρου αποτελεί θεμελιώδη αρχή.

Μπορείτε να επιλέξετε ελεύθερα δικηγόρο, εάν γνωρίζετε κάποιον, ή να ζητήσετε τον διορισμό του.

Μπορείτε να επιλέξετε έναν δικηγόρο από πληροφορίες που λαμβάνετε, εάν γνωρίζετε κάποιον δικηγόρο στο περιβάλλον σας ή εάν ένα οικείο σας πρόσωπο σας προτείνει κάποιον.

Μπορείτε να συμβουλευθείτε τον κατάλογο των δικηγόρων που βρίσκονται κοντά στον τόπο κατοικίας σας ή στο πρωτοδικείο της πόλης σας, σε πολλά δημαρχεία ή στον πλησιέστερο δικηγορικό σύλλογο του τόπου κατοικίας σας.

Μπορείτε επίσης να συμβουλευθείτε έναν τηλεφωνικό κατάλογο ή να κάνετε έρευνα στο διαδίκτυο.

Διάφοροι διαδικτυακοί τόποι σας συνδέουν απευθείας με τους καταλόγους των δικηγόρων κατά τομέα ειδικότητάς τους:

Πολλοί δικηγορικοί σύλλογοι παρέχουν επίσης σύστημα εφημεριών στα δικαστήρια, δημαρχεία ή στα Maisons de justice et du Droit (Κέντρα Δικαιοσύνης και Δικαίου).

Εάν είστε κρατούμενος, έχετε διάφορες δυνατότητες για να επιλέξετε δικηγόρο.

Οι κατάλογοι των δικηγόρων είναι αναρτημένοι στο εσωτερικό των σωφρονιστικών ιδρυμάτων.

Διάφορες ενώσεις που δραστηριοποιούνται στο σωφρονιστικό περιβάλλον σάς παρέχουν συμβουλές και σας βοηθούν να επιλέξετε δικηγόρο. (Διεθνές Παρατηρητήριο Φυλακών, Ένωση των Επισκεπτών Φυλακών κ.λπ.)

Οι προξενικές υπηρεσίες της χώρας καταγωγής σας μπορούν να σας βοηθήσουν να επιλέξετε δικηγόρο.

Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου της περιοχής σας να διορίσει αυτεπάγγελτα δικηγόρο για να σας βοηθήσει.

Πώς αμείβεται ένας δικηγόρος;

Εάν προσφύγετε σε δικηγόρο, οφείλετε να τον πληρώσετε. Οι δικηγορικές αμοιβές είναι ελεύθερες και καθορίζονται σε συμφωνία μεταξύ σας.

Μπορείτε να υπογράψετε σύμβαση αμοιβής με τον δικηγόρο, ο οποίος έχει δικαίωμα να σας ζητήσει να τακτοποιήσετε τις οφειλές σας κατά τη διάρκεια χειρισμού της υπόθεσής σας.

Εάν, ωστόσο, τα οικονομικά σας μέσα είναι κατώτερα από ένα συγκεκριμένο όριο, μπορείτε, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να λάβετε Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονομική αρωγή.

Ανάλογα με το εισόδημά σας, το κράτος μπορεί να αναλάβει μέρος ή το σύνολο της αμοιβής του δικηγόρου που διορίζεται αυτεπάγγελτα. Εάν δεν δικαιούστε νομική αρωγή, ο αυτεπάγγελτος διορισμός μετατρέπεται σε ορισμό του δικηγόρου από εσάς τον ίδιο και τότε οφείλετε να συμφωνήσετε με τον δικηγόρο το ποσό της αμοιβής του.

Σε περίπτωση που δικαιούστε μερική κάλυψη της δικηγορικής αμοιβής, οφείλετε να καταβάλετε στον δικηγόρο το υπόλοιπο ποσό της αμοιβής του.

Τελευταία επικαιροποίηση: 06/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

NOTĂ: Versiunea în limba originală a acestei pagini franceză a fost modificată recent. Versiunea lingvistică pe care o consultați acum este în lucru la traducătorii noștri.

2 - Τα δικαιώματά μου κατά την έρευνα και την ανάκριση, πριν η υπόθεση παραπεμφθεί στο δικαστήριο

Ποιος είναι ο σκοπός της έρευνας και της ανάκρισης σε ποινικές διαδικασίες;

Η δικαστική έρευνα είναι το σύνολο των ερευνών που διενεργεί η δικαστική αστυνομία αναφορικά με τη διάπραξη μιας αξιόποινης πράξης, υπό τον έλεγχο ενός δικαστή.

Η δικαστική έρευνα μπορεί να διεξαχθεί εκτός του πλαισίου της ανάκρισης και συνίσταται στη διαπίστωση αξιόποινων πράξεων, τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων και την αναζήτηση των δραστών.

Υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην έρευνα αυτοφώρου και την προκαταρκτική έρευνα. Η πρώτη διεξάγεται κατά την τέλεση των αδικημάτων ή μόλις αυτά έχουν διαπραχθεί και αναθέτει στην αστυνομία εξουσίες ιδιαίτερα καταναγκαστικού χαρακτήρα. Η δεύτερη διεξάγεται σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Το καθεστώς της, που αρχικά είχε λιγότερο καταναγκαστικό χαρακτήρα, έχει συγκλίνει σημαντικά με αυτό της έρευνας αυτοφώρου βάσει πρόσφατων νομοθετικών πράξεων.

Στις πιο σύνθετες υποθέσεις, η έρευνα είναι επίσης δυνατό να διεξάγεται στο πλαίσιο της προανάκρισης και συνίσταται στην εκτέλεση ανακριτικών αρμοδιοτήτων. Ειδικότερα, ο στόχος της ανάκρισης είναι να προσδιοριστεί αν υπάρχουν επαρκείς κατηγορίες για την παραπομπή του δράστη μιας αξιόποινης πράξης ενώπιον του δικαστηρίου και, κατά περίπτωση, να προετοιμάσει την υπόθεση σε σημείο ώστε να μπορεί να εκδικαστεί.

Η διεξαγωγή της είναι υποχρεωτική μόνο σε κακουργηματικές πράξεις.

Ποια είναι τα στάδια της έρευνας και της ανάκρισης;

Μια έρευνα αυτοφώρου μπορεί να κινείται ταυτόχρονα με τη διάπραξη ή αμέσως μετά τη διάπραξη μιας αξιόποινης πράξης ή όταν υπάρχει υποψία ότι ένα πρόσωπο έχει λάβει μέρος στην τέλεση αξιόποινης πράξης. Η έρευνα αυτή διαρκεί οκτώ ημέρες και μπορεί να παραταθεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, από τον εισαγγελέα για ανώτατο διάστημα οκτώ επιπλέον ημερών.

Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας αυτοφώρου, ο αστυνομικός της αστυνομικής δικαιοσύνης μπορεί ιδίως να μεταβεί στους τόπους διάπραξης της αξιόποινης πράξης, να προβεί σε πραγματικές διαπιστώσεις, να κατάσχει όλα τα αντικείμενα ή μέσα εγγραφής που είναι χρήσιμα για την απόδειξη της αλήθειας, να διενεργήσει έρευνα στις οικίες των προσώπων που εικάζεται ότι έχουν συμμετάσχει στην τέλεση της αξιόποινης πράξης ή να κατάσχει έγγραφα ή στοιχεία σχετικά με τα πραγματικά περιστατικά, να λάβει κατάθεση από κάθε πρόσωπο που θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για τα πραγματικά περιστατικά, ή ακόμη να προφυλακίσει ένα πρόσωπο για το οποίο υπάρχουν υπόνοιες ότι συμμετείχε στη διάπραξη της αξιόποινης πράξης.

Στο πλαίσιο της προκαταρκτικής έρευνας, ο αστυνομικός της δικαστικής αστυνομίας ενημερώνει τον εισαγγελέα μόλις ταυτοποιήσει τον πιθανό δράστη της αξιόποινης πράξης.

Στο πλαίσιο της ανάκρισης, ο δικαστής συγκεντρώνει τα ενοχοποιητικά και απαλλακτικά στοιχεία και προβαίνει σε κάθε πράξη την οποία θεωρεί χρήσιμη για την εξακρίβωση της αλήθειας. Μπορεί να διεκπεραιώσει τις πράξεις αυτές αυτεπάγγελτα ή κατά παραγγελία του εισαγγελέα ή με αίτηση των αντιδίκων (παραδείγματος χάρη, μετάβαση στους τόπους διάπραξης, ακροάσεις, κατ' οίκον έρευνες, κ.λπ.). Η άρνηση του δικαστή πρέπει να είναι αιτιολογημένη και υπόκειται στην άσκηση ένδικου μέσου.

Στο πλαίσιο αιτήσεων δικαστικής συνδρομής, ο ανακριτής μπορεί να αναθέσει τη διεκπεραίωση αυτών των πράξεων στους αξιωματικούς της δικαστικής αστυνομίας.

Όταν κρίνει ότι η ανάκριση έχει ολοκληρωθεί, ο ανακριτής ενημερώνει σχετικά τους διαδίκους και τους δικηγόρους τους. Ο εισαγγελέας και οι διάδικοι έχουν στη διάθεσή τους προθεσμία ενός μηνός, εάν έχουν απαγγελθεί κατηγορίες κατά του προσώπου, ή τριών μηνών στην αντίθετη περίπτωση, για να υποβάλουν παρατηρήσεις ή αιτιολογημένα αιτήματα στον ανακριτή.

Μετά την εκπνοή αυτής της προθεσμίας, ο εισαγγελέας έχει προθεσμία 10 ημερών (σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος είναι προφυλακισμένος) ή ενός μηνός (στην αντίθετη περίπτωση) για να διαβιβάσει στον ανακριτή συμπληρωματικά στοιχεία ή παρατηρήσεις με βάση τα κοινοποιηθέντα στοιχεία.

Τότε ο ανακριτής εκδίδει:

  • είτε απαλλακτικό βούλευμα, σε περίπτωση που κρίνει ότι τα στοιχεία που του υποβλήθηκαν δεν στοιχειοθετούν τη διάπραξη ούτε κακουργήματος ούτε πλημμελήματος ούτε πταίσματος, ή εάν ο δράστης των πράξεων παραμένει άγνωστος ή δεν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία σε βάρος του,
  • είτε διάταξη περί παραπομπής (για πλημμελήματα και πταίσματα) ή απαγγέλλει κατηγορία (για κακουργηματικές πράξεις), όταν υπάρχουν επαρκή ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος του κατηγορούμενου που συνιστούν διάπραξη αξιόποινης πράξης.

Τα δικαιώματά μου κατά την έρευνα και την ανάκριση

Τα δικαιώματά μου κατά την προσωρινή κράτηση (1)

Εάν είστε ύποπτος συμμετοχής στη διάπραξη αξιόποινης πράξης, ο αξιωματικός της δικαστικής αστυνομίας μπορεί να σας θέσει υπό προσωρινή κράτηση. Πρέπει να ενημερώσει σχετικά, αμέσως μετά τη λήψη του μέτρου, τον εισαγγελέα ή τον ανακριτή, κατά περίπτωση.

Για ποινικά αδικήματα του κοινού δικαίου, δεν επιτρέπεται η κράτηση για περισσότερες από 24 ώρες, διάστημα που μπορεί να παραταθεί μία φορά για ένα ακόμη 24ωρο με απόφαση του εισαγγελέα στο πλαίσιο της δικαστικής έρευνας ή του ανακριτή στο πλαίσιο της ανάκρισης.

Υπάρχουν, ωστόσο, κατά παρέκκλιση διαδικασίες προσωρινής κράτησης. Στις περιπτώσεις πλημμελημάτων ή κακουργημάτων οργανωμένου εγκλήματος, διακίνησης ναρκωτικών ή τρομοκρατίας, η διάρκεια της προσωρινής κράτησης είναι μεγαλύτερη. Εξάλλου, κατά κανόνα, οι όροι προσωρινής κράτησης και η δυνατότητα παράτασης αυτού του μέτρου είναι αυστηρότεροι για τους ανήλικους.

Η μη τήρηση της διάρκειας προσωρινής κράτησης ενδέχεται να επιφέρει ακύρωση του μέτρου και όλων των μεταγενέστερων πράξεων για τις οποίες αποτελεί απαραίτητο υποστηρικτικό μέτρο.

Τι ενημέρωση λαμβάνω για τη διεξαγωγή της προσωρινής κράτησης;

Τα δικαιώματα του προσώπου που τίθεται υπό προσωρινή κράτηση είναι θεμελιώδη δικαιώματά του. Οφείλουν να σας ενημερώσουν άμεσα για τη φύση της αξιόποινης πράξης την οποία αφορούν οι έρευνες, τη διάρκεια της προσωρινής κράτησης και τα δικαιώματά σας. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να σας κοινοποιηθούν σε γλώσσα την οποία κατανοείτε. Μπορείτε, συνεπώς, να λάβετε δωρεάν υπηρεσίες διερμηνέα.

Η κοινοποίηση και η άσκηση των δικαιωμάτων καταγράφονται σε πρακτικό.

  • Δικαίωμα ειδοποίησης των οικείων σας

Έχετε δικαίωμα να ειδοποιήσετε ένα οικείο πρόσωπο (πρόσωπο με το οποίο συγκατοικείτε, έναν συγγενή πρώτου βαθμού, αδελφό ή αδελφή, ή τον εργοδότη σας). Η τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του πραγματοποιείται από τον αξιωματικό της δικαστικής αστυνομίας εντός τριών ωρών από τη θέση υπό προσωρινή κράτηση.

  • Δικαίωμα εξέτασης από ιατρό

Έχετε δικαίωμα να ζητήσετε ιατρική εξέταση καθ' όλο το διάστημα των 24 ωρών της κράτησης. Ο ιατρός επιλέγεται από τον αξιωματικό της δικαστικής αστυνομίας ή τον εισαγγελέα.

  • Δικαίωμα να ζητήσετε να μιλήσετε με δικηγόρο

Μπορείτε να ζητήσετε να μιλήσετε με δικηγόρο για διάστημα όχι μεγαλύτερο των 30 λεπτών. Η συνομιλία αυτή είναι εμπιστευτική. Ο δικηγόρος μπορεί να διατυπώσει γραπτές παρατηρήσεις, οι οποίες θα περιληφθούν στον φάκελο της διαδικασίας.

Μπορείτε να επιλέξετε δικηγόρο, εάν γνωρίζετε κάποιον, ή να ζητήσετε τον αυτεπάγγελτο διορισμό από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου (αυτεπάγγελτος διορισμός δικηγόρου).

Σε περίπτωση προσωρινή κράτησης για αξιόποινη πράξη του κοινού δικαίου, μπορείτε να συνομιλήσετε με τον δικηγόρο σας ήδη από την έναρξη της προσωρινής κράτησης και, σε περίπτωση παράτασής της, από την έναρξη της παράτασης.

Δεν μπορείτε, ωστόσο, να συνομιλήσετε με δικηγόρο πριν την παρέλευση 48 ή 72 ωρών, εάν προφυλακιστείτε για πλημμέλημα ή κακούργημα του οργανωμένου εγκλήματος, για διακίνηση ναρκωτικών ή για τρομοκρατική δραστηριότητα.

Ο αξιωματικός της δικαστικής αστυνομίας τηρεί την υποχρέωσή του εφόσον πράξει όλα τα δέοντα γα την επικοινωνία σας με δικηγόρο.

  • Δικαίωμα σιωπής

Το δικαίωμα αυτό δεν σας γνωστοποιείται από τον αξιωματικό της δικαστικής αστυνομίας, αλλά παρόλα αυτά είστε ελεύθερος να ασκήσετε το δικαίωμα σιωπής και να μην αυτοενοχοποιηθείτε.

  • Δικαίωμα να ζητήσετε να ενημερωθεί για τη σύλληψή σας η προξενική αρχή του κράτους του οποίου είστε υπήκοος.

Τι συμβαίνει σε περίπτωση που δεν είμαι σύμφωνος με τον τρόπο με τον οποίο έχουν καταχωρηθεί οι δηλώσεις μου;

Μπορείτε να αρνηθείτε να υπογράψετε το πρακτικό στο οποίο έχουν καταχωρηθεί.

Τι μπορεί να συμβεί μετά το πέρας της προσωρινής κράτησης;

Ο εισαγγελέας ή ο ανακριτής, κατά περίπτωση, μπορεί να παύσει ανά πάσα στιγμή την προσωρινή κράτηση. Ενδέχεται να αποφυλακιστείτε ή, εάν έχετε τεθεί υπό προσωρινή κράτηση κατά τη διάρκεια δικαστικής έρευνας, να προσαχθείτε είτε ενώπιον ανακριτή για την κίνηση δικαστικής έρευνας είτε ενώπιον του πλημμελειοδικείου.

Εάν κινηθεί δικαστική έρευνα, μετά από μια πρώτη κατάθεση ενδέχεται να σας απαγγελθούν κατηγορίες ή να υπαχθείτε στο καθεστώς του témoin assisté (επικουρούμενου μάρτυρα). Εάν απαγγελθούν κατηγορίες εις βάρος σας, μπορεί να τεθείτε υπό δικαστικό έλεγχο ή προσωρινή κράτηση.

Εάν οδηγηθείτε ενώπιον πλημμελειοδικείου, αυτό μπορεί είτε να εκδικάσει αμέσως την υπόθεση, εάν είναι σε θέση να το πράξει, είτε να σας τάξει προθεσμία για να προετοιμάσετε την υπεράσπισή σας, εάν το ζητήσετε. Σε αυτή την περίπτωση, θα αποφασίσει αν θα τεθείτε υπό προσωρινή κράτηση ή υπό δικαστικό έλεγχο.

Θα μου ζητήσουν δακτυλικά αποτυπώματα, δείγμα DNA ή άλλων σωματικών εκκρίσεων; Ποια είναι τα δικαιώματά μου;

Εάν είστε μάρτυρας ή ύποπτος σε ποινική διαδικασία, υπάρχει δυνατότητα, με άδεια του εισαγγελέα, να υποβληθείτε σε εξωτερικές λήψεις δειγμάτων (ιδίως δείγματος σιέλου, με σκοπό την ταυτοποίηση του γενετικού αποτυπώματος) και σε σήμανση (κυρίως λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων, αποτυπώματος παλάμης ή φωτογραφιών).

Μπορείτε να αρνηθείτε: εντούτοις, οι ανωτέρω πράξεις εκτελούνται σύμφωνα με τους όρους που προβλέπει ο νόμος και η άρνησή σας να υποβληθείτε σε αυτές συνιστά, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης ενός έτους και επιβολή προστίμου 15.000 ευρώ.

Μπορούν να με υποβάλουν σε σωματική έρευνα;

Κατά κανόνα, ο αξιωματικός της δικαστικής αστυνομίας πραγματοποιεί μια ψηλάφηση ασφαλείας (ελαφρά χτυπηματάκια πάνω από τα ρούχα) με σκοπό να βεβαιωθεί ότι δεν έχετε κανένα αντικείμενο επικίνδυνο για τον εαυτό σας ή για κάποιον άλλο.

Για λόγους ασφαλείας ή για τις ανάγκες των ερευνών, ο αξιωματικός της δικαστικής αστυνομίας μπορεί επίσης να αποφασίσει να σας υποβάλει σε σωματική έρευνα με πλήρη ή μερική αφαίρεση των ρούχων. Ενδοσωματική έρευνα επιτρέπεται να διενεργηθεί μόνο από ιατρό.

Οι πράξεις αυτές μπορούν να εκτελεστούν μόνο από αξιωματικό της δικαστικής αστυνομίας του ίδιου φύλου με εσάς.

Όλα τα κατασχεθέντα αντικείμενα φυλάσσονται και σας επιστρέφονται μετά τη λήξη της προσωρινής κράτησής σας, εάν αποφυλακιστείτε.

Μπορούν να ασκήσουν έρευνα στην κατοικία, το γραφείο, το αυτοκίνητό μου κλπ.;

Η κατ' οίκον έρευνα μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από τις έξι (6.00) το πρωί έως τις εννέα το βράδυ (21.00). Εντούτοις, κατ' οίκον έρευνα που αρχίζει πριν από τις 21.00 μπορεί να συνεχιστεί τη νύχτα.

Είναι αποδεκτές παρεκκλίσεις για αδικήματα οργανωμένου εγκλήματος, τρομοκρατίας, μαστροπείας και διακίνησης ναρκωτικών, υπό τον έλεγχο δικαστή.

Κατ' οίκον έρευνα είναι δυνατό να διενεργηθεί σε οποιαδήποτε κατοικία στην οποία ενδέχεται να βρίσκονται αντικείμενα που η ανακάλυψη τους θα ήταν χρήσιμη για την απόδειξη της αλήθειας.

Η έρευνα αυτή μπορεί να διεξαχθεί στην κατοικία σας ή την κατοικία άλλου προσώπου που ενδέχεται να έχει στην κατοχή του αντικείμενα που συνδέονται με την αξιόποινη πράξη.

Με τον όρο κατοικία νοείται η κύρια κατοικία, αλλά επίσης και ο τόπος όπου το πρόσωπο, είτε κατοικεί είτε όχι, έχει δικαίωμα να θεωρεί κατοικία του.

Επίσης ως τόπος κατοικίας θεωρούνται και διάφορα καταλύματα (δωμάτια ξενοδοχείου παραδείγματος χάρη) και οι βοηθητικοί χώροι τους.

Η έννοια της κατοικίας επαφίεται στην εκτίμηση του δικαστή. Έτσι, αν και, καταρχήν, ένα όχημα δεν θεωρείται κατοικία, η κατάσταση αλλάζει εάν χρησιμεύει ως κατοικία.

Μπορώ να ασκήσω προσφυγή;

Η μη τήρηση των ανωτέρω διατυπώσεων συνιστά παραβίαση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου και μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαδικασίας ακύρωσης της κατ' οίκον έρευνας και των κατασχέσεων.

Η δικαστική έρευνα: Τα δικαιώματά μου κατά την πρώτη λήψη κατάθεσης (2)

Η λήψη πρώτης κατάθεσης έχει στόχο να σας υποβληθούν ερωτήσεις για τις πράξεις για τις οποίες κατηγορείστε.

Ο ανακριτής, αφού διαπιστώσει την ταυτότητά σας, θα σας γνωστοποιήσει τα γεγονότα τα οποία διερευνά και τον νομικό χαρακτηρισμό τους.

Ο ανακριτής σας ενημερώνει για τα δικαιώματά σας:

  • Έχετε δικαίωμα σε υπηρεσίες ορκωτού διερμηνέα,
  • Έχετε δικαίωμα σε συνδρομή δικηγόρου (που τον επιλέγετε εσείς ή διορίζεται αυτεπάγγελτα).

Μπορείτε να παραστείτε σε αυτή την κατάθεση μαζί με τον δικηγόρο σας και, σε αυτή την περίπτωση, η κατάθεση λαμβάνεται επιτόπου. Στην αντίθετη περίπτωση, ο ανακριτής οφείλει να σας ενημερώσει εκ νέου για το δικαίωμά σας να έχετε δικηγόρο και ενδεχομένως να διορίσει αυτεπάγγελτα δικηγόρο.

Εάν επιλέξετε να λάβετε τη συνδρομή δικηγόρου, ο δικηγόρος μπορεί να εξετάσει τον φάκελο και να σας τον κοινοποιήσει υπό ορισμένους όρους.

Έχετε το δικαίωμα της σιωπής.

Εάν τα γεγονότα για τα οποία διώκεστε συνιστούν κακούργημα, θα υποβληθείτε σε ανάκριση με οπτικοακουστικά μέσα.

Μπορώ να ομολογήσω την ενοχή μου πριν από τη δίκη για όλα τα στοιχεία του κατηγορητηρίου/ τις απαγγελθείσες κατηγορίες ή για ορισμένες από αυτές;

Μπορείτε να παραδεχτείτε τα γεγονότα ή μόνο ορισμένα από αυτά. Πρόκειται για ζήτημα στρατηγικής, το οποίο θα ήταν καλύτερα να το συζητήσετε με τον δικηγόρο σας.

Τα στοιχεία του κατηγορητηρίου/οι απαγγελθείσες κατηγορίες μπορούν να τροποποιηθούν πριν τη δίκη;

Κατά τη διάρκεια της δικαστικής έρευνας για τη συλλογή των ενοχοποιητικών και απαλλακτικών στοιχείων και των πραγματικών περιστατικών τα οποία εξετάζει ο ανακριτής, μπορεί να τροποποιηθεί ο νομικός χαρακτηρισμός τους (αναγωγή τους σε πλημμέλημα, κακούργημα).

Εάν κατά τη διάρκεια της δικαστικής έρευνας διαπιστωθούν νέες αξιόποινες πράξεις, ο δικαστής μπορεί να διενεργήσει ανάκριση, κατά παραγγελία του εισαγγελέα, γι' αυτές τις νέες πράξεις.

Μπορεί να ασκηθεί δίωξη εις βάρος μου για αδίκημα για το οποίο έχει ήδη ασκηθεί δίωξη εις βάρος μου σε άλλο κράτος μέλος;

Εάν διώκεστε σε ένα άλλο κράτος μέλος, αλλά δεν έχετε ακόμη δικαστεί, μπορεί να συλληφθείτε στο γαλλικό έδαφος γι' αυτές τις πράξεις.

Αντίθετα, εάν έχετε δικαστεί γι' αυτές τις πράξεις σε άλλο κράτος μέλος, δεν είναι δυνατό βάσει της αρχής non bis in idem (δεν μπορεί να δικαστεί κάποιος δεύτερη φορά για τα ίδια αδικήματα) ούτε να ασκηθεί δίωξη εις βάρος σας ούτε να δικαστείτε στη Γαλλία.

Θα ενημερωθώ για τους μάρτυρες που κατέθεσαν εναντίον μου και για τα υφιστάμενα εις βάρος μου αποδεικτικά στοιχεία;

Βάσει της αρχής της εκατέρωθεν ακροάσεως, όλα τα αποδεικτικά στοιχεία (μαρτυρίες, υλικά στοιχεία) θα σας κοινοποιηθούν για να προετοιμάσετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την υπεράσπισή σας και να υποβάλετε τις παρατηρήσεις σας.

Τα στοιχεία αυτά βρίσκονται στο φάκελο και μπορείτε να λάβετε αντίγραφα μέσω του δικηγόρου σας, με την άδεια του δικαστή.

Εσείς και ο δικηγόρος σας οφείλετε να μην κοινοποιήσετε αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία σε τρίτους, διότι αυτό συνιστά παραβίαση του απορρήτου της δικαστικής έρευνας.

Θα μου ζητήσουν πληροφορίες για το ποινικό μητρώο μου;

Απόσπασμα του ποινικού μητρώου σας θα περιλαμβάνεται υποχρεωτικά στον φάκελο της έρευνας.

Είμαι υπήκοος άλλης χώρας. Είναι υποχρεωτικό να είμαι παρών κατά τη διάρκεια της ανακριτικής διαδικασίας;

Βάσει των δεσμευτικών όρων που ενδέχεται να επιβληθούν κατά τον δικαστικό έλεγχο, δεν μπορείτε να εγκαταλείψετε το γαλλικό έδαφος κατά τη διάρκεια της ανακριτικής διαδικασίας.

Το καθεστώς κατηγορουμένου και του témoin assisté (επικουρούμενου μάρτυρα) (3)

Μετά την πρώτη κατάθεση, ο ανακριτής είτε απαγγέλλει κατηγορίες εις βάρος σας είτε σας αποδίδει την ιδιότητα του témoin assisté (επικουρούμενου μάρτυρα).

Η απαγγελία κατηγοριών προϋποθέτει ότι υπάρχουν σε βάρος σας σοβαρές ή συγκλίνουσες ενδείξεις βάσει των οποίων εικάζεται η συμμετοχή σας στη διάπραξη αξιόποινης πράξης. Στην περίπτωση αυτή, είστε πράγματι διάδικος σε ποινική διαδικασία, το οποίο δεν ισχύει για τον témoin assisté.

Αντίθετα, το καθεστώς του témoin assisté προϋποθέτει την ύπαρξη ενδείξεων για τις οποίες δεν υπάρχει επαρκής βεβαιότητα που να δικαιολογεί την απαγγελία κατηγοριών σε βάρος σας. Υπό αυτή την έννοια, αν και δεν είναι διάδικος σε ποινική δίκη, ο témoin assisté έχει παρόλα αυτά πρόσβαση στο φάκελο, απολαμβάνει των δικαιωμάτων υπεράσπισης και μπορεί να ζητήσει από τον ανακριτή τη διενέργεια ορισμένων πράξεων.

Οι δύο ανωτέρω ιδιότητες συνεπάγονται διαφορετικές συνέπειες. Μόνο ο κατηγορούμενος μπορεί να τεθεί, με αιτιολογημένη απόφαση του δικαστή, υπό δικαστικό έλεγχο (με απαγόρευση εξόδου από τη χώρα) ή να τεθεί υπό προσωρινή κράτηση και μόνον αυτός μπορεί να παραπεμφθεί σε δικαστήριο.

Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση αποφυλάκισης.

Εάν υπαχθείτε στο καθεστώς του témoin assisté, μπορείτε να ζητήσετε, ανά πάσα στιγμή της διαδικασίας, να σας απαγγελθούν κατηγορίες.

Ποιοι είναι οι όροι του δικαστικού ελέγχου;

Μπορεί να τεθείτε υπό δικαστικό έλεγχο όταν διατρέχετε κίνδυνο φυλάκισης ή βαρύτερης ποινής.

Αυτό αιτιολογείται από τις ανάγκες της ανακριτικής διαδικασίας (π.χ. για να αποτραπεί το ενδεχόμενο φυγής στο εξωτερικό) ή για λόγους ασφάλειας (π.χ. απαγόρευση υποδοχής ή συνάντησης του παθόντος). Τα περισσότερα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου έχουν σκοπό να αποτρέψουν τη φυγή του δράστη της αξιόποινης πράξης.

Το μέτρο αυτό μπορεί να τερματιστεί ανά πάσα στιγμή είτε με απόφαση του ανακριτή είτε κατά παραγγελία του εισαγγελέα είτε με δική σας αίτηση.

Εάν υποβάλετε παρόμοια αίτηση, ο ανακριτής οφείλει να λάβει απόφαση εντός πέντε ημερών.

Εάν αποφασίσετε να αθετήσετε τις υποχρεώσεις του δικαστικού ελέγχου, διατρέχετε τον κίνδυνο να τεθείτε υπό προσωρινή κράτηση.

Τέλος, μπορείτε να αντικρούσετε τη διάταξη να τεθείτε υπό δικαστικό έλεγχο ασκώντας προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου.

Ποιοι είναι οι όροι της θέσης υπό προσωρινή κράτηση;

Για να τεθείτε υπό προσωρινή κράτηση πρέπει να είστε υποκείμενος σε σχετικά σοβαρή ποινή: ποινή φυλάκισης διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης των τριών ετών για κακούργημα ή πλημμέλημα.

Το εν λόγω μέτρο πρέπει να αποτελεί το μοναδικό μέσο για τη διατήρηση των αποδείξεων ή των πραγματικών πειστηρίων που είναι απαραίτητα για τη διαπίστωση της αλήθειας, για την αποτροπή άσκησης πιέσεων στους μάρτυρες ή στους παθόντες και τις οικογένειές τους, την αποτροπή δόλιας συνεννόησης ανάμεσα στα πρόσωπα στα οποία έχουν απαγγελθεί κατηγορίες και τους συναυτουργούς τους, την προστασία του κατηγορουμένου, τη διασφάλιση ότι θα παραμείνετε στη διάθεση της δικαιοσύνης, την παύση της αξιόποινης πράξης ή την πρόληψη εκ νέου διάπραξής της και, όσον αφορά τα κακουργήματα, για την παύση μιας έκτακτης και επίμονης διατάραξης της δημόσιας τάξης λόγω της σοβαρότητας της αξιόποινης πράξης.

Μπορείτε να αντικρούσετε τη διάταξη να τεθείτε υπό προσωρινή κράτηση εντός προθεσμίας δέκα ημερών από την κοινοποίησή της, με δήλωση στον προϊστάμενο του σωφρονιστικού καταστήματος στο οποίο κρατείσθε ή στον γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση.

Η περάτωση της ανακριτικής διαδικασίας (4)

Η ανακριτική διαδικασία περατώνεται με διάταξη. Οι διατάξεις μπορεί να έχουν διάφορες μορφές.

Απαλλακτικό βούλευμα

Ο δικαστής μπορεί να εκδώσει απαλλακτικό βούλευμα σε περίπτωση που δεν συγκεντρώσει επαρκή ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος σας. Το απαλλακτικό βούλευμα μπορεί να είναι ολικό ή μερικό.

Σε περίπτωση έκδοσης μερικού απαλλακτικού βουλεύματος, ο ανακριτής εκδίδει διάταξη παραπομπής ή απαγγελίας κατηγοριών για τις υπόλοιπες πράξεις.

Σε περίπτωση έκδοσης ολικού απαλλακτικού βουλεύματος και εάν είχατε τεθεί υπό προσωρινή κράτηση, αποφυλακίζεστε και σας επιστρέφονται τα κατασχεθέντα αντικείμενα.

Έχετε τη δυνατότητα να κινήσετε διαδικασία αποζημίωσης.

Απαιτείται, ωστόσο, προσοχή, διότι η πολιτική αγωγή μπορεί να ασκήσει έφεση κατά του απαλλακτικού βουλεύματος, εντός προθεσμίας δέκα ημερών από την κοινοποίησή του, στον γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση.

Διάταξη παραπομπής

Εάν ο δικαστής κρίνει ότι έχει στη διάθεσή του επαρκή ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος σας, μπορεί να αποφασίσει την παραπομπή σας στο δικαστήριο.

Εάν έχετε τεθεί υπό δικαστικό έλεγχο ή προσωρινή κράτηση, αυτά τερματίζονται με τη διάταξη.

Εντούτοις, με νέα διάταξη, βάσει ειδικής αιτιολόγησης, ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει τη διατήρηση αυτών των μέτρων. Η διάρκειά τους δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο μήνες. Εάν με τη λήξη αυτής της προθεσμίας δεν έχετε εμφανιστεί ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου, αποφυλακίζεστε.

Με αιτιολογημένη διάταξη βάσει της οποίας είναι αδύνατο να δικαστείτε εντός προθεσμίας δύο μηνών, ο δικαστής μπορεί, μόνο «κατ' εξαίρεση», να διατάξει δύο παρατάσεις δίμηνης διάρκειας κάθε φορά. Εάν κατά τη λήξη της εξάμηνης προθεσμίας δεν έχετε δικαστεί, αποφυλακίζεστε.

Δεν μπορείτε να ασκήσετε ένδικα μέσα κατά αυτής της διάταξης, εκτός εάν θεωρείτε ότι οι πράξεις που θα κριθούν ενώπιον του πλημμελειοδικείου συνιστούν κακούργημα για το οποίο θα έπρεπε να είχε εκδοθεί διάταξη παραπομπής ενώπιον του κακουργιοδικείου. Αυτό το ένδικο μέσο μπορεί να ασκηθεί και από την πολιτική αγωγή.

Διάταξη απαγγελίας κατηγοριών

Εκδίδεται από τον ανακριτή σε ποινικές υποθέσεις.

Εάν είστε υπό δικαστικό έλεγχο όταν ο δικαστής εκδώσει διάταξη, το μέτρο αυτό διατηρείται.

Εφόσον έχετε την ιδιότητα του κατηγορούμενου, μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά αυτής της διάταξης.

Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης (5)

Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης είναι διαδικασία που έχει σκοπό να αντικαταστήσει τη διαδικασία έκδοσης μεταξύ κρατών μελών.

Είναι δικαστική απόφαση που εκδίδεται από ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο τη σύλληψη και την έκδοση από ένα άλλο κράτος μέλος ενός καταζητούμενου προσώπου προκειμένου να ασκηθεί ποινική δίωξη ή για την εκτέλεση ποινής ή άλλου μέτρου στέρησης της ελευθερίας.

Κάθε κράτος μέλος μπορεί να λάβει περιοριστικά της ελευθερίας μέτρα τα οποία είναι απαραίτητα και ανάλογα σε βάρος ενός καταζητούμενου.

Όταν ο καταζητούμενος συλληφθεί, έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για το περιεχόμενο του εντάλματος και να του παρασχεθούν υπηρεσίες δικηγόρου και διερμηνέα.

Σε κάθε περίπτωση, η αρχή εκτέλεσης του εντάλματος έχει δικαίωμα να αποφασίσει την κράτηση του προσώπου ή την υπό όρους αποφυλάκισή του.

Σε αναμονή της έκδοσης απόφασης, η αρχή εκτέλεσης λαμβάνει κατάθεση του εμπλεκόμενου προσώπου. Το αργότερο εντός εξήντα ημερών από τη σύλληψη, η δικαστική αρχή πρέπει να λάβει οριστική απόφαση για την εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Στη συνέχεια, κοινοποιεί αμέσως την απόφασή της στην αρχή που εξέδωσε το ένταλμα. Εντούτοις, όταν οι κοινοποιηθείσες πληροφορίες είναι ανεπαρκείς, η αρμόδια αρχή εκτέλεσης μπορεί να ζητήσει συμπληρωματικές πληροφορίες από την αρχή που εξέδωσε το ένταλμα.

Κάθε περίοδος κράτησης με βάση το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης πρέπει να αφαιρείται από τη συνολική διάρκεια της φυλάκισης που θα επιβληθεί ενδεχομένως.

Η προετοιμασία της δίκης από την υπεράσπιση (6)

Η σχέση με το δικηγόρο σας είναι σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης· ο δικηγόρος σας είναι ο έμπιστός σας. Με αυτή την ιδιότητα, υπόκειται στο επαγγελματικό απόρρητο.

Γι’ αυτόν τον λόγο, μη διστάσετε να του θέσετε οποιοδήποτε ζήτημα σας απασχολεί και να του ζητήσετε όλες τις διευκρινίσεις για την αποφυγή παρεξηγήσεων.

Κατά την πρώτη σας συνάντηση, δώστε του όλα τα έγγραφα και τις πληροφορίες που σχετίζονται με την υπόθεσή σας, έτσι ώστε να προετοιμάσει την υπεράσπισή σας με τους καλύτερους δυνατούς όρους.

Συζητήστε όλα τα ερωτήματα που έχετε, ιδίως σχετικά με τη διεξαγωγή της διαδικασίας, τη στρατηγική που πρέπει να υιοθετήσετε όσον αφορά την επιλογή της διαδικασίας ή ακόμη και το είδος των ερωτήσεων που ενδέχεται να σας θέσουν οι δικαστές στους οποίους έχει ανατεθεί η υπόθεσή σας.

Μη διστάσετε να τον ρωτήσετε για την έκβαση της διαδικασίας, τις ποινές που ενδέχεται να σας επιβληθούν και τους τρόπους ρύθμισης με τους οποίους μπορούν να συνδυαστούν αυτές οι ποινές.

Τελευταία επικαιροποίηση: 06/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

3 - Τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της δίκης

Εάν είστε ενήλικας, παραδέχεστε τις πράξεις που σας αποδίδονται και πρόκειται για αδίκημα που επισύρει πρόστιμο ή ανώτατη ποινή φυλάκισης πέντε ετών, μπορείτε να επωφεληθείτε από την επονομαζόμενη διαδικασία της «άμεσης εισαγωγής σε δίκη με εκ των προτέρων ομολογία ενοχής» (comparution immédiate). Πρέπει υποχρεωτικά να παραστείτε με δικηγόρο. Αυτή η ταχεία διαδικασία παρέχει τη δυνατότητα να επωφεληθείτε από την επιβολή ελαφρύτερων ποινών.

Πού διεξάγεται η δίκη;

Η αρμοδιότητα του δικαστηρίου εξαρτάται από τη φύση του αδικήματος και την κατά τόπον αρμοδιότητα. Για τα πταίσματα είναι αρμόδιο το πταισματοδικείο ή το πρωτοδικείο του τόπου διάπραξης των αδικημάτων ή του τόπου κατοικίας σας.

Σε περίπτωση πλημμελήματος, αρμόδιο είναι το πλημμελειοδικείο του τόπου διάπραξης των αδικημάτων ή του τόπου κατοικίας ή του τόπου της σύλληψής σας.

Τέλος, για τα κακουργήματα, αρμόδιο είναι το κακουργιοδικείο του τόπου τέλεσης των πράξεων, του τόπου κατοικίας σας ή του τόπου σύλληψής σας.

Η ποινική δίκη διεξάγεται προφορικά και δημόσια. Κατ' εξαίρεση, η δίκη διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών σε περίπτωση ανηλίκων παραβατών, ή εάν το ζητήσει το θύμα στην περίπτωση βιασμού, βασανιστηρίων και βιαιοπραγιών που συνοδεύονται από σεξουαλική επίθεση.

Στις περιπτώσεις πλημμελημάτων και πταισμάτων, οι αποφάσεις λαμβάνονται από έναν ή περισσότερους επαγγελματίες δικαστές, ενώ το κακουργιοδικείο, που απαρτίζεται από εννέα ενόρκους και τρεις επαγγελματίες δικαστές, αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία οκτώ ατόμων.

Μπορούν να τροποποιηθούν κατά τη διάρκεια της δίκης τα στοιχεία του κατηγορητηρίου/οι απαγγελθείσες κατηγορίες;

Το δικαστήριο επιλαμβάνεται αποκλειστικά των πραγματικών περιστατικών που περιγράφονται στο κατηγορητήριο. Δεν μπορεί να λάβει υπόψη άλλα πραγματικά περιστατικά.

Το δικαστήριο έχει δικαίωμα να επαναχαρακτηρίσει τα πραγματικά περιστατικά τα οποία εξετάζει κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση ότι μπορέσατε να υποβάλετε τις παρατηρήσεις σας γι' αυτά τα νέα στοιχεία της δίωξης. Εάν ο εν λόγω αναχαρακτηρισμός συνεπάγεται επέκταση του πεδίου σε νέα πραγματικά περιστατικά, πρέπει να αποδεχθείτε να παραστείτε οικειοθελώς γι' αυτά τα πραγματικά περιστατικά.

Στη Γαλλία, δεν υφίσταται διαδικασία ομολογίας ενοχής. Είναι μόνο δυνατό, για ορισμένα αδικήματα, να ζητήσετε να επωφεληθείτε από τη διαδικασία άμεσης παράστασης με προηγούμενη ομολογία ενοχής πριν από τη δίκη. Εάν προβείτε σε ομολογία, αυτή θα συζητηθεί και θα υπόκειται στην εκτίμηση των δικαστών, όπως και κάθε άλλο αποδεικτικό στοιχείο.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της δίκης;

Η παρουσία σας είναι υποχρεωτική καθ' όλη τη διάρκεια της δίκης. Εάν απουσιάζετε χωρίς να υπάρχει έγκυρη δικαιολογία, θα δικαστείτε ερήμην, εκτός εάν το δικαστήριο δεχθεί να αναβάλει την ακροαματική διαδικασία μέχρι την επάνοδό σας. Όμως, το δικαστήριο δεν είναι υποχρεωμένο να δεχθεί αυτό το αίτημα. Εάν, ωστόσο, παρίσταται ο δικηγόρος σας, μπορεί να λάβει τον λόγο και να σας εκπροσωπήσει. Για τα κακουργήματα, μπορεί να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εις βάρος σας.

Στη Γαλλία προβλέπεται η δυνατότητα χρήσης της εικονοδιάσκεψης μόνο για την εξέταση των μαρτύρων, της πολιτικής αγωγής και των εμπειρογνωμόνων.

Εάν δεν κατανοείτε τη γλώσσα του δικαστηρίου, θα διοριστεί αυτεπάγγελτα διερμηνέας.

Η συνδρομή δικηγόρου είναι υποχρεωτική για τα κακουργήματα. Είναι προαιρετική για τα πλημμελήματα και τα πταίσματα. Μπορείτε να αλλάξετε δικηγόρο κατά τη διάρκεια της δίκης.

Κατά τη διάρκεια της δίκης θα σας δοθεί ο λόγος. Έχετε, ωστόσο, δικαίωμα σιωπής καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Η στάση αυτή μπορεί να επηρεάσει τον σχηματισμό της ενδόμυχης πεποίθησης των δικαστών. Δεν μπορεί να καταδικαστείτε μόνο επειδή έχετε πει ψέματα στην ακροαματική διαδικασία. Ωστόσο, το ψέμα θα επηρεάσει την απόφαση του δικαστηρίου. Επιπλέον, μπορεί να υπονομεύσει τη στρατηγική που ακολουθεί ο δικηγόρος σας.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου σε σχέση με τα αποδεικτικά στοιχεία που προβάλλονται εις βάρος μου;

Όλα τα αποδεικτικά στοιχεία της υπόθεσης πρέπει να υποβάλλονται σε συζήτηση με εκατέρωθεν ακρόαση, έτσι ώστε να είστε σε θέση να τα αντικρούσετε. Στο γαλλικό ποινικό δίκαιο ισχύει το σύστημα της ελεύθερης απόδειξης και τα στοιχεία μπορούν να προσκομιστούν σε οποιαδήποτε περίσταση. Μπορείτε, συνεπώς, να προσκομίσετε όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία, και ιδίως αυτά που συλλέγονται από ιδιωτικό αστυνομικό, με μόνη προϋπόθεση το αποδεικτικό στοιχείο να έχει αποκτηθεί νόμιμα.

Μπορείτε να ζητήσετε την εξέταση μαρτύρων. Μπορείτε να θέσετε ερωτήσεις, απευθείας ή μέσω του δικηγόρου σας στους μάρτυρες κατά την ακροαματική διαδικασία και να αμφισβητήσετε τη μαρτυρία τους με όλα τα μέσα.

Λαμβάνονται υπόψη στοιχεία που αφορούν το ποινικό μητρώο μου;

Οι δικαστές θα λάβουν υπόψη το περιεχόμενο του ποινικού μητρώου σας. Απόσπασμα του ποινικού μητρώου υπάρχει στον φάκελο καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Η αρμόδια δικαστική αρχή που εξετάζει τον φάκελό σας μπορεί ενδεχομένως να ζητήσει την κοινοποίηση αποσπασμάτων του ποινικού μητρώου σας από άλλο κράτος μέλος.

Τι θα συμβεί στο τέλος της δίκης;

Οι πιθανές εκβάσεις της δίκης σας θα έχουν συζητηθεί εκ των προτέρων με τον δικηγόρο σας, υπό την προϋπόθεση ότι τον έχετε ενημερώσει πλήρως για την κατάστασή σας. Πρόκειται ιδίως για την αποφυλάκιση, την αθώωση ή την καταδίκη σας.

Σε περίπτωση καταδικαστικής απόφασης, οι προβλεπόμενες ποινές είναι:

Οι ποινές στέρησης της ελευθερίας:

  • Για κακουργήματα, είτε ισόβια κάθειρξη είτε πρόσκαιρη κάθειρξη. Για τις ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης, ο ποινικός κώδικας ορίζει τις μέγιστες διάρκειες. Η διάρκεια κυμαίνεται από 10 έως 30 έτη.
  • Όσον αφορά τα πλημμελήματα, προβλέπεται μέγιστη διάρκεια φυλάκισης 10 ετών.

Αυτές οι ποινές στέρησης της ελευθερίας μπορούν, εφόσον δεν απαγορεύεται η μείωση τους, να διευθετηθούν, π.χ. με υπό όρους αποφυλάκιση, ημιελεύθερη διαβίωση ή μείωση της ποινής.

Άλλες ποινές:

  • Για όλα τα αδικήματα, μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο, του οποίου το ύψος καθορίζεται κατά περίπτωση.
  • Για πλημμελήματα και πταίσματα, είναι δυνατόν να επιβληθεί «ποινή-επανόρθωση», που συνίσταται σε καταδικαστική απόφαση για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη ο παθών.
  • Μπορούν επίσης να επιβληθούν συμπληρωματικές ποινές. Αυτές μπορεί να έχουν τον χαρακτήρα εργασίας προς όφελος του γενικού συμφέροντος (με τη συγκατάθεσή σας), ποινών στέρησης δικαιωμάτων (π.χ. άδειας οδήγησης), κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων, κλεισίματος καταστήματος, στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων (π.χ. δικαιώματος ψήφου) ή απαγόρευσης έκδοσης επιταγών. Επιπλέον, μπορεί να επιβληθεί ποινή απαγόρευσης της παρουσίας στο γαλλικό έδαφος (εάν είστε αλλοδαπός) ή απαγόρευσης διαμονής.

Ποιος είναι ο ρόλος του παθόντος κατά τη διάρκεια της δίκης;

Ο παθών μπορεί να παρίσταται στη δίκη ή να εκπροσωπηθεί. Σε διαφορετική περίπτωση, θεωρείται ότι παραιτείται της ιδιότητάς του. Μπορεί να ζητήσει την άσκηση δίωξης. Κατά τη διάρκεια της δίκης, η παρουσία του παθόντος ή του δικηγόρου του επιτρέπει να διασφαλιστεί η υπεράσπιση των συμφερόντων του και να αξιωθεί αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη το θύμα.

Τελευταία επικαιροποίηση: 06/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

4 - Τα δικαιώματά μου μετά τη δίκη

Μπορώ να ασκήσω ένδικο μέσο;

Όσον αφορά τα πταίσματα, μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά ορισμένων αποφάσεων του πταισματοδικείου και του πρωτοδικείου εντός 10 ημερών από την έκδοση της απόφασης, ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου.

Όσον αφορά τα πλημμελήματα, μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά της απόφασης του πλημμελειοδικείου εντός 10 ημερών από την έκδοσή της, ενώπιον του συμβουλίου πλημμελειοδικών.

Όσον αφορά τα κακουργήματα, μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά της καταδικαστικής απόφασης του κακουργιοδικείου εντός 10 ημερών από την έκδοσή της ενώπιον άλλου κακουργιοδικείου.

Μπορείτε να ασκήσετε έφεση είτε κατά απόφασης επί της ποινικής δίωξης (ποινή) είτε κατά απόφασης επί της πολιτικής αγωγής (καταβολή αποζημίωσης στον παθόντα).

Μπορείτε επίσης να ασκήσετε αίτηση αναίρεσης κατά των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατ’ έφεση και κατά αμετάκλητων αποφάσεων ενώπιον του ποινικού τμήματος του Cour de Cassation (ακυρωτικού δικαστηρίου), εντός προθεσμίας πέντε ημερών από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης.

Το Cour de Cassation, ως Ανώτατο Δικαστήριο, αποφαίνεται εντός καθορισμένης προθεσμίας για το παραδεκτό της αίτησης αναίρεσης· εάν η αίτηση αναίρεσης κριθεί παραδεκτή, το Cour de Cassation αποφαίνεται αποκλειστικά ως προς την εφαρμογή του νόμου και δεν εξετάζει την ουσία της υπόθεσης.

Η δήλωση άσκησης έφεσης ή αναίρεσης πρέπει να κατατίθεται στη γραμματεία του δικαστηρίου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση ή στον διευθυντή του σωφρονιστικού ιδρύματος, εάν είστε κρατούμενος.

Σε κάθε περίπτωση, οφείλετε να υπογράψετε τη δήλωση απαραιτήτως.

Τι θα συμβεί αν ασκήσω έφεση;

Κατά την έφεση και για όσο διάστημα εκκρεμεί η εκδίκασή της, ή κατά τη διάρκεια της προθεσμίας υποβολής αίτησης αναίρεσης και όσο εκκρεμεί η υπόθεση ενώπιον του ακυρωτικού δικαστηρίου, η εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης κατά κανόνα αναστέλλεται.

Εάν, ωστόσο, έχετε καταδικαστεί σε ποινή στέρησης της ελευθερίας και έχετε τεθεί υπό κράτηση, η έφεση που ασκείτε κατά της προσβαλλόμενης απόφασης δεν συνεπάγεται παύση της κράτησης εν αναμονή της νέας απόφασης.

Από τη στιγμή που το επιλαμβανόμενο δικαστήριο καταχωρεί τη δήλωση άσκησης έφεσης ή αναίρεσης, η εκδίκαση πρέπει να διεξαχθεί μέσα σε «εύλογο» χρονικό διάστημα.

Τι θα συμβεί κατά την εκδίκαση της έφεσης ή της αίτησης αναίρεσης;

Εφόσον η ποινική διαδικασία είναι προφορική, έχετε τη δυνατότητα να παραστείτε και να αναπτύξετε τα επιχειρήματά σας και νέα αποδεικτικά στοιχεία κατά την εκδίκαση της έφεσης, τα οποία θα συζητηθούν με εκατέρωθεν ακρόαση.

Το συμβούλιο πλημμελειοδικών ή το κακουργιοδικείο που εκδικάζει την έφεση μπορεί είτε να επικυρώσει είτε να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση.

Σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις, και ιδίως όταν ο δημόσιος κατήγορος ασκεί έφεση ή αντέφεση, διατρέχετε τον κίνδυνο, εάν ασκήσετε έφεση, να αυξηθεί η αρχική ποινή και να προσαυξηθεί η αποζημίωση που διεκδικεί η πολιτική αγωγή (ο παθών).

Το Cour de Cassation (ακυρωτικό δικαστήριο), που αποφαίνεται ως προς την εφαρμογή του νόμου, μπορεί να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση με ή χωρίς αναπομπή της υπόθεσης στο Εφετείο.

Η δικαστική απόφαση καθίσταται αμετάκλητη μόνο όταν εκπνεύσουν οι προθεσμίες άσκησης των ένδικων μέσων.

Εάν η απόφαση επί της έφεσης την οποία ασκήσατε κατά της αρχικής καταδικαστικής απόφασης είναι απαλλακτική ή αθωωτική με τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου, μπορείτε, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να ζητήσετε πλήρη αποκατάσταση της υλικής ζημίας και της ηθικής βλάβης που σας προκάλεσε αυτή η «αυθαίρετη» κράτηση.

Ενημερώνεστε για το δικαίωμα να λάβετε αποζημίωση κατά την κοινοποίηση της απαλλακτικής ή αθωωτικής απόφασης.

Προς τούτο, έχετε στη διάθεσή σας προθεσμία 6 μηνών από την κοινοποίηση της απαλλακτικής ή αθωωτικής απόφασης για να προσφύγετε, με αίτηση, στον πρόεδρο του Εφετείου στην αρμοδιότητα του οποίου υπαγόταν η απόφαση.

Αυτός αποφασίζει για την αίτηση αποκατάστασης της ζημίας με αιτιολογημένη απόφαση, η οποία εκδίδεται μετά από επ’ ακροατηρίου συζήτηση, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορείτε να ζητήσετε να λάβετε το λόγο προσωπικά ή μέσω του δικηγόρου σας.

Η απόφαση του πρώτου Προέδρου του Εφετείου υπόκειται σε έφεση που ασκείται ενώπιον της Commission Nationale «de réparation des détentions» (CNR) εντός 10 ημερών από την κοινοποίησή της.

Η CNR αποφασίζει τελεσίδικα και εκδίδει μη εφεσιβαλλόμενη απόφαση.

Η επιδικαζόμενη αποζημίωση βαρύνει το κράτος.

Ποιες πληροφορίες περιέχει το ποινικό μητρώο;

Εάν η διαδικασία εκδίκασης της έφεσης ή της αίτησης αναίρεσης που έχετε ασκήσει καταλήξει στην καταδίκη σας σε ποινή με τελεσίδικη απόφαση, η εκδοθείσα απόφαση εγγράφεται στο ποινικό μητρώο σας, που τηρείται από τη δικαστική διοίκηση της χώρας καταγωγής σας.

Είμαι υπήκοος κράτους μέλους. Μπορώ να απελαθώ μετά τη δίκη;

Σύμφωνα με τη Σύμβαση για τη μεταφορά καταδίκων της 21ης Μαρτίου 1983, η μεταφορά στη χώρα καταγωγή σας μπορεί να ζητηθεί είτε από τη χώρα σας είτε από τη Γαλλία όπου επιβλήθηκε η καταδικαστική απόφαση.

Εντούτοις, για την εκτέλεση της μεταφοράς απαιτείται η προηγούμενη ελεύθερη και τεκμηριωμένη συγκατάθεσή σας, πράγμα που προϋποθέτει πλήρη και ακριβή ενημέρωση σχετικά με τις συνέπειες της μεταφοράς.

Εξάλλου, μπορείτε προσωπικά να ζητήσετε την εκούσια μεταφορά σας προς τη χώρα καταγωγής σας. Για να γίνει αποδεκτή η αίτησή σας, πρέπει να συντρέχουν διάφοροι όροι.

Εάν καταδικαστώ, μπορεί να δικαστώ εκ νέου για τις ίδιες πράξεις;

Βάσει του κανόνα «Non bis in idem», που διέπει το γαλλικό ποινικό δίκαιο, εάν έχετε δικαστεί και καταδικαστεί με απόφαση που κατέστη τελεσίδικη σε ένα κράτος μέλος, δεν μπορείτε ούτε να διωχθείτε ούτε να καταδικαστείτε για τις ίδιες πράξεις σε άλλο κράτος μέλος.

Τελευταία επικαιροποίηση: 06/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

5 - Παραβάσεις ήσσονος σημασίας

Στη Γαλλία, ορισμένες παραβάσεις ήσσονος σημασίας αντιμετωπίζονται απευθείας από τη δημόσια διοίκηση και όχι από τις δικαστικές αρχές. Πρόκειται κυρίως για παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Αυτές οι ειδικές διαδικασίες επιβάλλουν την τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων σας, ιδίως των δικαιωμάτων της υπεράσπισης. Επιπλέον, μια διοικητική κύρωση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνιστά ποινή στερητική της ελευθερίας.

Η κύρωση επιβάλλεται εις βάρος σας, αυτοδικαίως, απευθείας από την αρμόδια διοικητική αρχή, η οποία διαπιστώνει παράβαση εκ του νόμου υποχρέωσης. Κάθε απόφαση για επιβολή κύρωσης πρέπει να είναι αιτιολογημένη και μπορείτε να την αντικρούσετε. Η επιβληθείσα κύρωση είναι άμεσα εκτελεστή, ακόμη και αν αποφασίσετε να ασκήσετε προσφυγή.

Πώς αντιμετωπίζονται οι παραβάσεις ήσσονος σημασίας του κώδικα οδικής κυκλοφορίας;

Οι παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας αντιμετωπίζονται άμεσα από τον υπάλληλο που διαπιστώνει την παράβαση ή από αστυνομικό όργανο. Σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης, η επιβαλλόμενη κύρωση σας ανακοινώνεται άμεσα. Προηγουμένως, σας εξηγούνται οι λόγοι της κύρωσης, και μπορείτε να διατυπώσετε τις παρατηρήσεις σας. Σας επιδίδεται πρακτικό που διαπιστώνει την παράβασή σας καθώς και την επιβληθείσα κύρωση. Οφείλετε να συμμορφωθείτε με την κύρωση αμέσως μόλις σας ανακοινωθεί.

Οι κυρώσεις συνίστανται στην επιβολή πάγιων προστίμων και, ενδεχομένως, σε ακινητοποίηση του οχήματος.

Εάν ως υπήκοος άλλου κράτους μέλους παραβείτε τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας, η κύρωση επιβάλλεται στη Γαλλία. Εάν δεν συμμορφωθείτε με την κύρωση πριν επιστρέψετε στη χώρα σας, είναι πιθανόν να ασκηθεί δίωξη εις βάρος σας.

Σε περίπτωση που διαφωνείτε, μπορείτε να προσφύγετε κατά της εν λόγω απόφασης εντός προθεσμίας δύο μηνών. Στην περίπτωση αυτή, έχετε τη διαβεβαίωση ότι η επιβληθείσα κύρωση σε βάρος σας δεν μπορεί να προσαυξηθεί κατά τη διάρκεια της προσφυγής.

Η αμφισβήτηση απευθύνεται άμεσα στη δημόσια διοίκηση, χωρίς δίκη. Η προσφυγή αυτή ασκείται αρχικά στην αρχή που επέβαλε την κύρωση (χαριστική προσφυγή), και σε περίπτωση απόρριψης υποβάλλετε την αμφισβήτησή σας στην ιεραρχικά ανώτερη αρχή (ιεραρχική προσφυγή).

Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί θα σας εξηγηθεί αμέσως στο πρακτικό που σας επιδίδεται.

Μόνο αφού ασκήσετε όλα τα ένδικα μέσα, μπορείτε να προσφύγετε στο διοικητικό δικαστήριο.

Πώς αντιμετωπίζονται άλλες παραβάσεις ήσσονος σημασίας;

Οι άλλες παραβάσεις που αντιμετωπίζονται διοικητικά είναι σοβαρότερες παραβάσεις που συνδέονται με τη ρύθμιση των χρηματαγορών, με το δίκαιο ανταγωνισμού ή με τη φορολογική νομοθεσία ή τη μετανάστευση.

Οι παραβάσεις αυτές εγγράφονται στο ποινικό μητρώο μου;

Οι παραβάσεις που αντιμετωπίζονται διοικητικά στη Γαλλία, ιδίως όσον αφορά τις παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, δεν εγγράφονται στο ποινικό μητρώο σας.

Τελευταία επικαιροποίηση: 06/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.