1 – Parir mingħand avukat

Huwa ferm importanti li wieħed jikseb pariri indipendenti mingħand avukat meta jkun involut b’xi mod fi proċedura kriminali. L-iskedi informattivi jgħidulek meta u f’liema ċirkustanzi jkollok id-dritt li tkun rappreżentat minn avukat. Jgħidulek ukoll kif l-avukat jista' jassistik. Din l-iskeda informattiva ġenerali tindikalek kif issib avukat u kif l-ispejjeż tal-avukat se jkunu koperti jekk inti ma tkunx tiflaħ tħallashom.

Kif issib avukat

Minbarra fi kwistjonijiet kriminali, l-assistenza ta’ avukat mhijiex obbligatorja iżda hija rakkomandata.

L-għażla ħielsa ta’ avukat hija prinċipju fundamentali.

Int tkun liberu li tagħżel avukat jekk tkun taf b'wieħed partikolari jew inkella titlob li jiġi nnominat wieħed għalik.

Tista’ tagħżel avukat permezz tas-sistema ”bil-fomm,” jiġifieri jekk tkun taf lil xi wieħed int jew jekk xi ħadd li jiġi minnek jirrakkomandalek wieħed.

Tista’ tikkonsulta l-lista tal-avukati qrib ir-residenza tiegħek jew fil-Qorti tal-Prim'Istanza tal-belt tiegħek, jew fid-diversi kunsilli lokali jew inkella fil-Kamra tal-Avukati li tinsab l-aktar qrib tar-residenza tiegħek.

Tista’ wkoll tikkonsulta direttorju telefoniku jew tagħmel tiftixa fuq l-internet.

Diversi siti joffru d-direttorji tal-avukati onlajn skont il-qasam ta’ speċjalizzazzjoni tagħhom:

Diversi Kmamar tal-Avukati jipprovdu wkoll xogħol tal-għassa fil-Palazz tal-Ġustizzja, fil-kunsilli lokali jew fil-Maisons de justice et du Droit (fiċ-ċentri ta' informazzjoni legali u ġuridika).

Jekk int miżmum taħt arrest, hemm diversi possibilitajiet biex tagħżel avukat.

Xi listi ta’ avukati jitwaħħlu ġewwa l-ħabsijiet.

Assoċjazzjonijiet li jintervjenu fiċ-ċentri ta’ detenzjoni jistgħu jirrakkomandawlek u jgħinuk tagħżel avukat. (Osservatorju Internazzjonali tal-Ħabsijiet - Observatoire International des Prisons, Assoċjazzjoni tal-Viżitaturi tal-Ħabsijiet - Association des Visiteurs de Prisons…).

Is-servizzi ta’ konsulenza tal-pajjiż tal-oriġini tiegħek jistgħu jgħinuk tagħżel avukat.

Tista’ wkoll titlob lill-President tal-Kamra tal-Avukati tal-ġurisdizzjoni li tinsab fiha, sabiex jagħżillek avukat tal-għajnuna legali biex jassistik.

Kif tħallas għal avukat

Jekk tirrikorri għand avukat, trid tħallas għalih. Id-drittijiet tal-avukati mhumiex fissi u jiġu stabbiliti permezz ta’ ftehim bejnietkom.

Tista’ tiffirma ftehim dwar id-drittijiet tal-avukat li huwa intitolat jitolbok il-ħlas ta’ garanzija matul ir-rappreżentazzjoni fil-każ tiegħek.

Madanakollu, jekk ir-riżorsi tiegħek huma inqas minn ċertu livell, tista’, f’ċerti kundizzjonijiet, tibbenefika mill-Il-link jinfetaħ f'tieqa ġdidagħajnuna legali.

Għalhekk, skont id-dħul tiegħek, l-Istat jista’ jħallas parti jew is-somma sħiħa mill-ispejjeż tal-avukat maħtur mill-għajnuna legali. Jekk ma tistax tibbenefika mill-għajnuna legali, il-ħatra tal-avukat mill-għajnuna legali tinbidel f’ħatra personali u għaldaqstant tkun trid tiffissa t-total tad-drittijiet dovuti mal-avukat.

F’każ li tkun tibbenefika minn ħlas parzjali biss, int trid tħallas id-drittijiet totali dovuti li jkun jifdal lill-avukat.

L-aħħar aġġornament: 06/12/2021

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.

Upozorňujeme, že verzia tejto stránky v pôvodnom jazyku francúzština bola nedávno zmenená. Na preklade zobrazenej jazykovej verzie v súčasnosti pracujeme.

2 – Id-drittijiet tiegħi matul l-inkjesta u l-investigazzjoni u qabel ma t-tribunal/il-qorti jibda jisma'  l-kawża

X’inhu l-iskop tal-inkjesta u tal-investigazzjoni kriminali?

L-inkjesta ġudizzjarja hija l-investigazzjonijiet kollha li jsiru mill-pulizija fir-rigward tat-twettiq ta’ reat taħt il-kontroll ta’ maġistrat tal-ordni ġudizzjarja.

L-inkjesta ġudizzjarja tista’ ssir barra l-qafas tal-investigazzjoni u tikkonsisti fil-konstatazzjoni ta’ reati, fil-ġbir tal-provi u t-tiftix ta’ min wettaq ir-reat.

Issir distinzjoni bejn l-inkjesta in flagrante u l-inkjesta preliminari. L-ewwel waħda hi implimentata għal reati li qed iseħħu jew li għadhom kif seħħew u tagħti setgħat kbar ta’ impożizzjoni lill-pulizija. It-tieni waħda ssir fil-każijiet l-oħra kollha. Permezz ta’ testi leġiżlattivi reċenti ir-reġim li inizjalment kien inqas imponenti avviċina ruħu notevolment lejn dak tal-inkjesta in flagrante.

F’każijiet aktar ikkumplikati, tista’ ssir ukoll fil-qafas tal-investigazzjoni preparatorja u tkun tikkonsisti fl-eżekuzzjoni tad-delegazzjonijiet tal-imħallef inkwerenti. L-għan speċifiku tal-investigazzjoni hu li tiddetermina jekk jeżistux biżżejjed provi biex l-awtur ta’ reat jitressaq quddiem qorti u jekk ikun hemm bżonn, tiżgura li l-każ ikun fi stat li jista’ jiġi ġġudikat.

Hija obbligatorja biss f'każijiet kriminali.

Liema huma l-istadji tal-inkjesta u tal-investigazzjoni?

Tista’ tinfetaħ inkjesta in flagrante meta jkun se jitwettaq reat jew jekk ikun għadu kif twettaq, jew meta jkun hemm is-suspett li persuna hija kompliċi fit-twettiq ta'reat. It-tul ta’ din l-inkjesta hu ta’ tmient ijiem, u tista’ tiġi mġedda, taħt ċerti kundizzjonijiet, mill-prokuratur tar-Repubblika għal tul massimu ta’ tmient ijiem oħra.

B’mod partikolari, matul l-inkjesta in flagrante, l-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja jista’ jmur fuq il-post tar-reat, jagħmel sejbiet materjali, jissekwestra l-oġġetti jew il-materjali kollha utli sabiex tinkixef il-verità, jipperkwiżixxi r-residenzi ta’ persuni mifhuma kompliċi fit-twettiq tar-reat jew iżomm dokumenti u informazzjoni relattivi għall-fatti, jisma’ lill-persuni kollha li jistgħu jagħtu rendikonti dwar il-fatti, jew jqiegħed taħt arrest preventiv persuna suspettata li hija kompliċi fit-twettiq tar-reat.

Fil-qafas tal-inkjesta preliminari, l-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja javża lill-prokuratur tar-Repubblika meta jidentifika l-awtur potenzjali tar-reat.

Waqt l-investigazzjoni, l-imħallef li jiġbor l-elementi inkriminanti u u dawk eżoneranti kollha,jipproċedi għall-atti kollha li jidhru utli biex tinstab il-verità. Hu jista’ jlesti dawn l-atti ex officio, jew fuq talba tal-prokuratur tar-Repubblika jew tal-partijiet (pereżempju aċċess fuq il-post, smigħ ta’ xhieda, perkwiżizzjonijiet …). Iċ-ċaħda tal-imħallef trid tkun motivata u tista’ tkun soġġetta għal rikors ġudizzjarju.

Fil-qafas tal-ittri rogatorji, l-imħallef inkwerenti jista’ jiddelega t-twettiq ta’ dawn l-atti lill-uffiċjali tal-pulizija ġudizzjarja.

Meta jidhirlu li l-investigazzjoni tkun lesta, l-imħallef inkwerenti jgħarraf fl-istess ħin lill-partijiet u lill-avukati tagħhom. Imbagħad, il-prokuratur tar-Repubblika u l-partijiet ikollhom xahar, jekk il-persuna tkun akkużata, jew tliet xhur f’każ kuntrarju, biex jagħmlu l-osservazzjonijiet jew it-talbiet motivati tagħhom lill-imħallef inkwerenti.

Fi tmiem dan il-perjodu, il-prokuratur ikollu għaxart ijiem (jekk il-persuna interrogata tinżamm taħt arrest) jew xahar (jekk le) biex jagħmel it-talbiet jew l-osservazzjonijiet addizzjonali tiegħu fir-rigward tal-elementi komunikati lill-imħallef inkwerenti.

L-imħallef inkwerenti b’hekk joħroġ:

  • jew digriet li mhux ser jittieħdu passi ulterjuri jekk iqis li l-fatti li sab la jikkostitwixxu reat, la delitt, u l-anqas kontravenzjoni jew jekk l-awtur tal-fatti għadu mhuwiex magħruf, jew jekk mhemmx biżżejjed provi kontrih,
  • jew digriet ta’ rinviju (f'każ ta’ delitti u kontravenzjonijiet) jew l-att ta' akkuża (fil-qasam kriminali) jekk ikun hemm provi suffiċjenti tar-reat kontra l-persuna investigata.

Id-drittijiet tiegħi matul l-inkjesta u l-investigazzjoni

Id-drittijiet tiegħi matul l-arrest (1)

Jekk int issuspettata li kont kompliċi fit-twettiq ta’ reat, l-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja jista’ jżommok taħt arrest preventiv. Dwar dan irid jgħarraf, sa mill-bidu ta’ din id-deċiżjoni, lill-prokuratur tar-Repubblika jew lill-imħallef inkwerenti, skont il-każ.

Fil-każ ta' ksur komuni tal-liġi, li fir-rigward tiegħu ma tistax tinżamm għal aktar minn 24 siegħa, perjodu li jista’ jiġi estiż għal darba biss għal perjodu ta’ 24 siegħa oħra, mill-prokuratur tar-Repubblika fil-qafas tal-inkjesta ġudizzjarja, jew mill-imħallef inkwerenti fil-qafas tal-investigazzjoni.

Madanakollu, hemm tipi derogatorji ta’ arrest preventiv. Fir-rigward ta’ delinkwenza jew kriminalità organizzata, traffikar ta’ drogi jew terroriżmu, il-perjodu tal-arrest preventiv huwa itwal. Barra minn hekk, b’mod ġenerali, il-kundizzjonijiet ta’ tqegħid taħt arrest preventiv u l-possibbiltà ta’ estensjoni ta’ din il-miżura huma implimentati aktar strettament fil-każ ta' minorenni.

In-nuqqas ta’ ħarsien tal-perjodu tal-arrest preventiv jista’ jwassal għall-annullament ta’ din il-miżura u tal-atti sussegwenti li jkunu bbażati fuqha.

X’jgħiduli matul l-arrest preventiv?

Id-drittijiet tal-persuna taħt arrest preventiv huma drittijiet fundamentali. Trid tkun infurmat/a immedjatament bin-natura tar-reat li wassal għall-investigazzjoni, b'kemm se ddum il-kustodja u bid-drittijiet tiegħek. Din l-informazzjoni trid tkun ikkomunikat lilek f’lingwa li tista’ tifhem. Għaldaqstant, tista’ tibbenefika minn servizzi ta’ interpretu mingħajr ħlas.

In-notifika u l-fatt li ingħatat l-informazzjoni jitniżżlu fil-verbal.

  • Id-dritt li titlob li jkun hemm  persuna qariba tiegħek

Għandek id-dritt li titlob li tiġi persuna qariba tiegħek (persuna li ġeneralment tgħix magħha, qarib fil-linja diretta, xi ħadd minn ħutek, jew min jimpjegak). Jiġu kkuntattjati bit-telefon mill-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja fi żmien tliet sigħat minn meta titqiegħed taħt arrest preventiv.

  • Id-dritt li tikkonsulta tabib

Għandek id-dritt li tagħmel eżami mediku matul l-24 siegħa ta’ kustodja. It-tabib jintgħażel mill-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja jew mill-prokuratur tar-Repubblika.

  • Id-dritt li titlob konsulenza ta’ avukat

Tista’ titlob sabiex tikkonsulta avukat għal mhux iktar minn 30 minuta. Din il-konsulenza hija kunfidenzjali. L-avukat ikun jista’ jifformula xi osservazzjonijiet bil-miktub li jitniżżlu fl-atti proċesswali.

Tista’ tagħżel avukat jekk taf lil xi wieħed, jew titlob li jinħatarlek avukat mill-President tal-Kamra tal-Avukati (imsejjaħ l-avukat “maħtur mill-qorti”).

F’każ ta’ tqegħid taħt arrest preventiv għal ksur komuni tal-liġi, tista’ tikkonsulta mal-avukat tiegħek sa mill-bidu tal-arrest, u jekk l-arrest ikun soġġett għal estensjoni, mill-bidu tagħha.

Madanakollu, jekk titqiegħed taħt arrest preventiv għal reat li għandu x’jaqsam ma’ delinkwenza jew kriminalità organizzata, ma' traffikar ta’ drogi jew ma’ attività terroristika ma tkunx tista’ tikkonsulta ma’ avukat qabel jgħaddu 48 jew 72 siegħa..

L-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja ikun wettaq l-obbligi tiegħu meta jkun għamel dak kollu li jista’ sabiex tikkuntattja avukat.

  • Id-dritt li tibqa’ sieket/siekta

Inti ma tiġix infurmat b’dan id-dritt mill-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja, madanakollu, inti għandek il-libertà li żżomm sieket/siekta u li ma tinkriminax lilek innifsek.

  • Id-dritt li titlob li l-konsulat tal-Istat taċ-ċittadinanza tiegħek ikun infurmat dwar l-arrest tiegħek

X’jiġri jekk jien ma naqbilx mal-mod kif ġew traskritti l-istqarrijiet tiegħi?

Tista’ tirrifjuta li tiffirma l-istqarrija bil-miktub.

X’jista’ jiġri wara l-arrest preventiv?

Il-prokuratur tar-Repubblika jew l-imħallef inkwerenti, skont il-każ, jista’ jtemm l-arrest fi kwalunkwe mument. Tista’ titħalla titlaq jew, jekk tkun imqiegħed/imqiegħda taħt arrest preventiv matul inkjesta ġudizzjarja, titressaq jew quddiem imħallef inkwerenti għall-ftuħ ta’ stħarriġ ġudizzjarju, jew quddiem qorti kriminali.

Jekk jinfetaħ stħarriġ ġudizzjarju, wara l-interrogatorju tal-ewwel dehra, tista’ tiġi interrogat/a jew tibbenefika minn stat ta’ xhud assistit. Jekk int tiġi interrogat/a, tista’ tingħata l-libertà kundizjonata jew tinżamm taħt arrest preventiv.

Jekk tidher quddiem Qorti Kriminali, din tista’ tiġġudika l-każ immedjatament, jekk dan ikun possibbli, kif ukoll tista’ tagħtik perjodu biex tipprepara d-difiża tiegħek fuq talba tiegħek. F’dan il-każ tkun trid tittieħed deċiżjoni dwar id-detenzjoni tiegħek, jiġifieri jew titqiegħed taħt arrest preventiv jew tingħata l-libertà kondizzjonata.

Nintalab nagħti l-marki tas-swaba’, kampjuni tad-DNA jew likwidi oħra tal-ġisem? X’inhuma d-drittijiet tiegħi?

Jekk int xhud jew persuna suspettata fi proċedura kriminali, tista’, wara awtorizzazzjoni mill-prokuratur tar-Repubblika, tkun soġġett għat-twettiq ta’ proċeduri ta’ teħid estern ta' kampjuni (partikolarment ta’ teħid tas-saliva għal skopijiet ta’ analiżi tal-identità tad-DNA tiegħek) u ta’ identifikazzjoni (partikolarment it-teħid tal-marki tas-swaba’, tal-pala tal-id jew ritratti tiegħek).

Tista’ tirrifjuta: madankollu, il-proċeduri msemmija jitwettqu f’kundizzjonijiet legali, u r-rifjut li tikkonforma mat-talbiet li jsirulek, f’ċerti każijiet huwa  reat kundannabbli b’piena ta’ sena (1) ħabs u multa ta’ EUR 15 000.

Nista’ nkun soġġett/a għal perkwiżizzjoni fuq il-ġisem?

Ġeneralment, l-uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja jwettaq perkwżizzjoni tas-sigurtà fuq il-ġisem (taptip minimu fuq il-ħwejjeġ) bil-għan li jiġi żgurat li ma għandek l-ebda oġġett li jista’ jkun ta’ periklu għalik stess jew għal ħaddieħor.

Għal raġunijiet ta’ sigurtà jew għall-ħtiġijiet tal-investiazzjonijiet, l-uffiċjal tal-pulizija jista' jawtorizza li ssirperkwiżizzjoni fuq il-ġisem li tikkonsisti fit-tneħħija kompleta jew parzjali tal-ħwejjeġ. Jekk il-perkwiżizzjoni tkun interna, dan jista’ jsir biss minn tabib.

Dawn il-proċeduri jistgħu jsiru biss minn uffiċjal tal-pulizija ġudizzjarja tal-istess sess bħalek.

L-oġġetti kollha mneħħija jintraddu lura u jingħatawlek fi tmiem l-arrest tiegħek jekk tiġi lliberat.

Jistgħu jagħmlu perkwiżizzjoni f’dari, fil-post tax-xogħol tiegħi, fil-karozza tiegħi, eċċ.?

Tista’ ssir perkwiżizzjoni  biss bejn is-6:00 u d-21:00. Madanakollu, perkwiżizzjoni li tkun bdiet qabel id-21:00 tista’ tibqa’ għaddejja matul il-lejl.

Huma permessi xi derogi fil-każ ta' reati ta’ kriminalità organizzata, ta’ terroriżmu, ta’ prostituzzjoni u ta’ traffikar ta’ drogi, taħt il-kontroll ta’ maġistrat.

Il-perkwiżizzjoni tista’ ssir fir-residenzi kollha fejn jistgħu jinstabu oġġetti li jkunu utli biex tinkixef il-verità.

Tista’ tkun ir-residenza tiegħek jew dik ta’ persuna oħra li jista' jkollha xi oġġetti relatati mar-reat.

Residenza tfisser il-post fejn il-persuna għandha l-istabbiliment ewlieni tagħha iżda wkoll il-post, kemm jekk tgħix fih jew le, fejn il-persuna għandha d-dritt tgħid li dik hi darha.

Għalhekk, id-diversi residenzi (kamra f’lukanda, pereżempju) u l-binjiet separati tagħhom huma kkunsidrati bħala residenzi.

Il-kunċett ta’ residenza jitħalla fid-diskrezzjoni tal-imħallef. Għaldaqstant, għalkemm bi prinċipju vettura ma titqisx bħala residenza, din tiġi titqies residenza jekk isservi bħala post fejn wieħed jgħix.

Nista’ nappella?

In-nuqqas ta’ rispett tal-formalitajiet imsemmija hawn fuq jikkostitwixxi ksur tad-drittijiet tad-difiża u jista’ jkun soġġett għal proċedura ta’ annullament tal-perkwiżizzjoni u għal sekwestri.

Informazzjoni ġudizzjarja : id-drittijiet tiegħi matul l-interrogazzjoni mal-ewwel dehra (2)

L-għan tas-seduta tal-ewwel dehra huwa li jkollok l-opportunità li titkellem dwar il-fatti li bihom inti tinsab mixli.

L-imħallef inkwerenti, wara li jikkonferma l-identità tiegħek, ifakkrek dwar il-fatti ppreżentati u l-kwalifika ġuridika tagħhom.

L-imħallef inkwerenti jinfurmak bid-drittijiet tiegħek:

  • Għandek id-dritt li jkollok interpretu awtorizzat,
  • Għandek id-dritt għall-assistenza ta’ avukat (magħżul jew appuntat).

Tista’ tippreżenta ruħek f’din l-udjenza assisit mill-avukat tiegħek u mbagħad isirlek l-eżami dak il-ħin. F’każ kuntrarju, l-imħallef inkwerenti jrid jinfurmak mill-ġdid dwar id-dritt tiegħek li tkun assistit, jekk ikun hemm bżonn minn avukat appuntat.

Jekk tagħżel li tkun assistit minn avukat, dan tal-aħħar jista’ jikkonsulta l-fajl u jkellmek dwaru taħt ċerti kundizzjonijiet.

Għandek id-dritt li tibqa’ sieket/siekta.

Jekk il-fatti li int akkużat bihom jikkostitwixxu delitt, tkun soġġett/a għal interrogatorju awdjoviżwali.

Nista’ nwieġeb ħati/ħatja qabel il-proċess għall-kapijiet kollha ta' akkuża jew għal uħud minnhom?

Tista’ tammetti l-fatti kollha jew inkella parti minnhom biss. Hija kwistjoni ta’ strateġija li jaqbillek tiddiskuti mal-avukat tiegħek.

Il-kapijiet tal-akkuża/tal-imputazzjoni jistgħu jiġu modifikati qabel il-proċess?

Matul l-investigazzjoni, li ssir biex jiġu stabbiliti fatti inkriminanti jew eżoneranti, il-fatti li jkollu quddiemu l-imħallef inkwerenti jistgħu jiġu mmodifikati fil-kwalifika ġuridika tagħhom (korrezzjoni, kriminalizzazzjoni).

Jekk, matul l-investigazzjoni, jiġu skoperti reati ġodda, fuq talba tal-prokuratur tar-Repubblika l-imħallef ikun jista’ jiġġudika fuq il-fatti l-ġodda.

Nista’ niġi akkużat b’reat li diġà ġejt ipproċessat għalih fi Stat Membru ieħor?

Jekk ġejt ipproċessat fi Stat Membru ieħor, iżda ma tkunx għadha ngħatat sentenza, tista’ tiġi interrogat dwar dawn il-fatti fit-territorju Franċiż.

Min-naħa l-oħra, jekk ikun hemm sentenza dwar dawn il-fatti fi Stat Membru ieħor, ma tistax, skont il-prinċipju non bis in idem (ma tistax tiġi ġġudikat darbtejn fuq l-istess fatti) tkun  ipproċessat u lanqas iġġudikat fi Franza.

Niġi infurmat dwar ix-xhieda li se jixhdu kontrija u bil-provi eżistenti kontrija?

Skont il-prinċipju tal-kontradittorju, l-elementi kollha tal-provi (xhieda, elementi materjali) għandhom jiġu kkomunikati lilek biex tħejji bl-aħjar mod id-difiża tiegħek u sabiex tippreżenta l-osservazzjonijiet tiegħek.

Dawn l-elementi jkunu jidhru fil-fajl li tista’ tikseb kopja tiegħu permezz tal-avukat bħala intermedjarju tiegħek wara awtorizzazzjoni mill-imħallef.

Int u l-avukat tiegħek ma tistgħux tgħaddu din l-informazzjoni lil persuni terzi għax tkunu qed tipperikolaw is-segretezza tal-investigazzjoni.

Niġi mistoqsi għal informazzjoni dwar il-kondotta tiegħi?

Huwa obbligatorju li fl-atti tal-proċess ikun hemm kopja tal-kondotta tiegħek.

Jien ċittadin ta’ pajjiż ieħor. Irrid inkun preżenti matul l-investigazzjoni?

Minħabba l-obbligi li jistgħu jiġu stabbiliti meta tingħata l-libertà kundizzjonata, ma tistax toħroġ mit-territorju Franċiż matul il-proċedura tal-investigazzjoni.

L-istat ta’ persuna interrogata u ta’ xhud assistit (3)

Meta jitlesta l-eżami tal-ewwel dehra, l-imħallef inkwerenti,  jinnotifikak bl-akkużi miġjuba kontrik, jew jagħtik l-istatus ta’ xhud assistit.

L-akkuża tfisser li kontrik hemm indizji gravi jew konsistenti li jimplikaw li inti kont kompliċi fit-twettiq ta’ reat. Inti tkun parti mill-proċess kriminali, li mhuwiex il-każ meta wieħed ikun xhud assistit.

Min-naħa l-oħra, l-istat ta’ xhud assistit ifisser li hemm xi provi iżda mhumiex biżżejjed biex ikunu ġustifikati l-akkużi miġjuba kontrik. Għalhekk, għalkemm ma tkunx parti mill-proċess kriminali, ix-xhud assistit xorta waħda jkollu aċċess għall-fajl, jibbenefika mid-drittijiet tad-difiża u jista’ jitlob it-twettiq ta’ ċertu numru ta’ atti lill-imħallef inkwerenti.

Dawn iż-żewġ stati jirriżultaw f'konsegwenzi differenti. Il-persuna interrogata biss tista’ tiġi rilaxxata, fuq deċiżjoni motivata tal-imħallef, bil-libertà kundizzjonata (u għaldaqstant, ma tkunx tista’ toħroġ mit-territorju) jew tinżamm taħt arrest preventiv u hi biss tkun tista’ titressaq quddiem qorti.

Imbagħad tkun tista’ titlob li tiġi liberata.

Jekk tibbenefika mill-istat ta’ xhud assistit, tista’ titlob, fi kwalunkwe mument tal-proċedura, li tingħata l-istat ta’ persuna interrogata.

X’inhuma l-kundizzjonijiet tal-libertà kundizzjonata (contrôle judiciaire)?

Tista’ tingħata l-libertà kkundizjonata meta l-piena maħsuba tkun piena ta’ priġunerija jew piena aktar ħarxa.

Dan hu meħtieġ minħabba n-neċessitajiet tal-investigazzjoni (pereżempju biex jiġi evitat li  taħrab lejn pajjiż barrani) jew bħala miżura ta’ sigurtà (biex pereżempju jiġi evitat li tiltaqa’ mal-vittma). Il-parti l-kbira tal-miżuri meħuda meta tingħata l-libertà kundizzjonata għandhom l-għan li jipprevjenu li l-awtur tar-reat jaħrab.

Din il-miżura tista’ tintemm fi kwalunkwe mument, wara deċiżjoni tal-imħallef inkwerenti, fuq talba tal-prokuratur tar-Repubblika jew fuq talba tiegħek.

Jekk tagħmel din it-talba, l-imħallef inkwerenti jrid jagħti d-deċiżjoni tiegħu fi żmien ħamest ijiem.

Jekk tiddeċiedi li tonqos mill-obbligi tal-libertà kundizzjonata, ikun hemm ir-riskju li titpoġġa taħt arrest preventiv.

Finalment, tista’ tikkontesta d-deċiżjoni li tingħatalek il-libertà kondizzjonata permezz ta’ appell quddiem ix-chambre de l’instruction.

X’inhuma l-kundizzjonijiet biex tinżamm taħt arrest preventiv?

Biex tinżamm taħt arrest preventiv, trid tkun prevista piena ta’ ċerta gravità: piena kriminali jew piena korrettiva ta’ tliet snin priġunerija jew iktar.

Trid tkun tikkostitwixxi l-uniku mod biex ikunu ppreservati l-prova jew l-indizji materjali neċessarji biex tinkixef il-verità, tiġi evitata pressjoni fuq ix-xhieda jew il-vittmi kif ukoll fuq il-familji tagħhom, jiġi evitat ftehim minn taħt kontra l-liġi bejn il-persuna investigata u l-koawturi jew il-kompliċi, tiġi protetta l-persuna investigata, int tiggarantixxi d-disponibbiltà tiegħek għall-ġustizzja, jintemm ir-reat jew jiġi evitat li jerġa’ jitwettaq, u f’każijiet kriminali, biex jintemm il-periklu eċċezzjonali u persistenti għall-ordni pubbliku li jirriżulta mill-gravità tar-reat.

Tista’ tikkontesta l-ordni ta’ arrest preventiv fi żmien għaxart (10) ijiem minn meta tiġi notifikata, permezz ta’ dikjarazzjoni magħmula lill-kap gwardjan tal-ħabs li fih tkun qed tinżamm jew fir-reġistru tal-qorti li tkun tat din id-deċiżjoni.

L-għeluq tal-investigazzjoni (4)

L-investigazzjoni tingħalaq permezz ta’ ordni. Dawn l-ordnijiet jistgħu jkunu differenti.

Digriet li mhux ser jittieħdu passi ulterjuri

L-imħallef jista’ jagħti digriet li mhux ser jittieħdu passi ulterjuri għaliex ma hemmx biżżejjed provi miġjuba kontrik. Jista’ jkun totali jew parzjali.

Jekk jingħata digriet li mhux ser jittieħdu passi ulterjuri, l-imħallef inkwerenti jagħti digriet ta’ rinviju jew joħroġ att ta’ akkuża għall-parti l-oħra tal-fatti.

Jekk int tkun soġġett/a għal digriet li mhux ser jittieħdu passi ulterjuri totali u jekk taħt arrest preventiv, tinħeles u tingħata lura l-oġġetti sekwestrati.

Għandek il-possibbiltà li tiftaħ proċedura biex tingħata kumpens.

Madakollu oqgħod attent/a għax il-parte civile tista’ tappella kontra dan id-digriet fi żmien għaxart (10) ijiem minn mindu tkun innotifikata fir-reġistru tal-qorti li tkun tat id-deċiżjoni.

Id-digriet ta’ rinviju

Jekk l-imħallef jidhirlu li għandu akkużi suffiċjenti kontrik, jista’ jiddeċiedi li jressqek quddiem il-qorti.

Jekk  tkun ingħatajt il-libertà kundizzjonata jew tkun taħt arrest preventiv, dawn jintemmu permezz tad-digriet.

Madanakollu, permezz ta’ diġriet ġdid, b'motivazzjoni speċifika, l-imħallef jista’ jiddeċiedi li jżomm dawn il-miżuri, iżda mhux għal iktar minn xahrejn. Jekk wara dan il-perjodu ma tkunx għadek dehert quddiem qorti kompetenti, int tiġi lliberat/a.

Permezz ta’ digriet immotivat li jistabbilixxi li hu impossibbli li tkun ġudikat/a fi żmien xahrejn, l-imħallef jista’, “f’każ eċċezzjonali” biss, jordna żewġ estensjonijiet ta’ xahrejn kull waħda. Jekk fi tmiem il-perjodu ta’ sitt xhur, tkun għadek ma ġejtx iġġudikat/a, int tiġi lliberat/a.

M'hemmx appell minn dan id-digriet minbarra f’każ fejn int taħseb li l-fatti li ser jitressqu quddiem il-qorti kriminali jikkostitwixxu reat li għandu jkun soġġett għal ordni tal-att ta' akkuża quddiem il-Cour d’Assise. Dan il-mezz ta’ rikors huwa miftuħ ukoll għall-parte civile.

Id-diriet tal-akkuża

Dan jingħata mill-imħallef inkwerenti f’każijiet kriminali.

Jekk inti tkun ingħatajt il-libertà kkundizzjonata meta l-imħallef jagħti dan id-digriet, inti żżomm l-istat tiegħek.

Bħala persuna akkużata, għandek id-dritt li tappella minndan id-digriet.

Il-mandat ta’ arrest Ewropew (5)

Il-mandat ta’ arrest Ewropew huwa proċedura intiża li tieħu post il-proċedura ta’ estradizzjoni bejn l-Istati Membri.

Hija deċiżjoni ġudizzjarja maħruġa minn Stat Membru tal-Unjoni Ewropea, sabiex il-persuna mfittxija li kontriha trid tinfetaħ proċedura kriminali tiġi arrestata u tkun sottomessa minn Stat Membru ieħor jew inkella sabiex din il-persuna tiskonta piena jew miżura ta’ sigurtà li tirrestrinġi l-libertà.

Kull Stat Membru jista’ jadotta l-miżuri ta’ żamma neċessarji u proporzjonati kontra persuna mfittxija.

Meta l-persuna mfittxija tiġi arrestata, għandha d-dritt li tiġi infurmata dwar il-kontenut tal-mandat kif ukoll li tibbenefika mis-servizzi ta’ avukat u ta’ interpretu.

Fi kwalunkwe każ, l-awtorità ġudizzjarja eżekuttiva għandha d-dritt li tiddeċiedi li żżomm il-persuna f’detenzjoni jew li tħalliha fil-libertà taħt ċerti kundizzjonijiet.

Sakemm tittieħed deċiżjoni, l-awtorità ġudizzjarja eżekuttiva tipproċedi għas-smigħ tal-persuna kkonċernata. Aktar tard matul is-sittin ġurnata ta’ wara l-arrest, l-awtorità ġudizzjarja eżekuttiva trid tieħu deċiżjoni definittiva dwar l-eżekuzzjoni tal-mandat ta’ arrest Ewropew. Imbagħad, immedjatament tinnotifika lill-awtorità emittenti bid-deċiżjoni meħuda. Madanakollu, meta l-informazzjoni kkomunikata ma tkun biżżejjed, l-awtorità ġudizzjarja eżekuttiva tista’ titlob lill-awtorità emittenti biex tagħti xi informazzjoni addizzjonali.

Il-perjodu kollu ta’ detenzjoni relatat mal-mandat ta’ arrest Ewropew irid jitnaqqas miż-żmien totali impost li fih tkun miċħuda l-libertà li eventwalment.

It-tħejjija tal-proċess mid-difiża (6)

Ir-relazzjoni mal-avukat tiegħek hi bbażata fuq relazzjoni ta’ kunfidenzjalità reċiproka – din hija l-persuna li inti tista’ tafda. Għaldaqstant, huwa marbut bis-sigriet professjonali.

Għalhekk, staqsih il-mistoqsijiet kollha li jkunu qed iħassbuk u staqsih biex jispjegalek id-dettalji kollha sabiex jiġi evitat in-nuqqas ta’ fehim.

Matul l-ewwel laqgħa miegħu, agħtih id-dokumenti u l-informazzjoni kollha marbuta mal-każ tiegħek sabiex ikun jista’ jħejji d-difiża tiegħek fl-aqwa kundizzjonijiet possibbli.

Iddiskuti l-mistoqsijiet li jiġuk f’rasek, l-aktar dawk li jikkonċernaw l-andament tal-proċedura, l-istrateġija li għandha tiġi adottata rigward l-għażla tal-proċedura jew anki t-tip ta’ mistoqsijiet li aktarx li se tkun mistoqsi mill-maġistrati responsabbli mill-fajl tiegħek.

Taħsibhiex darbtejn biex tistaqsih dwar l-eżitu tal-proċedura, il-pieni li tista’ tingħata u dwar kif dawn jistgħu jingħataw.

L-aħħar aġġornament: 06/12/2021

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.

3 - Id-drittijiet tiegħi matul il-proċess

Jekk inti persuna adulta, u tammetti l-akkużi miġjuba kontrik, u jekk huwa każ ta’ reat punibbli b’multa jew bi priġunerija għal massimu ta’ ħames snin, allura tista’ tibbenefika mill-proċedura msejħa “comparution immédiate sur reconnaissance préalable de culpabilité” (dehra immedjata wara l-ammissjoni preliminari ta’ ħtija”. Bilfors għandek tkun assistit minn avukat. Din il-proċedura veloċi tippermettilek li tibbenefika minn pieni inqas stretti.

Fejn iseħħ il-proċess?

Il-kompetenza tal-qorti tiddependi mit-tip ta’ reat u mill-ġurisdizzjoni territorjali. Għall-kontravenzjonijiet, ikunu kompetenti t-Tribunal tal-Pulizija (tribunal de police) jew il-Qorti Distrettwali (juridiction de proximité) tal-post fejn seħħew il-fatti, jew tal-post fejn tgħix.

F’każ ta’ reat, tkun kompetenti l-Qorti Kriminali (tribunal correctionnel) tal-post fejn seħħew il-fatti, ta’ fejn tgħix jew ta’ fejn ġejt arrestat.

Fl-aħħar nett, f’każ ta’ delitt, tkun kompetenti l- Cour d’Assises tal-post fejn seħħew il-fatti, ta’ fejn tgħix jew ta’ fejn ġejt arrestat.

Il-proċess kriminali hu verbali u pubbliku. F’każijiet eċċezzjonali, il-proċess jinstema’ bil-bibien magħluqin, f’każ ta’ reati minn minorenni, jew fuq talba tal-vittma f’każijiet ta’ stupru, torturi jew atti barbari, flimkien ma’ aggressjoni sesswali.

F’każijiet kriminali u kontravenzjonijiet, id-deċiżjonijiet jittieħdu minn imħallef professjonali wieħed jew aktar, filwaqt li l-Cour d’assises, komposta minn disa’ ġurati ċittadini u tliet maġistrati professjonali, tieħu deċiżjonijiet abbażi tal-maġġoranza kkwalifikata ta’ tmien persuni.

Jistgħu jiġu mmodifikati l-kapijiet tal-akkuża/tal-imputazzjoni matul il-proċess?

Il-Qorti tieħu konjizzjoni biss tal-fatti spjegati fl-att tal-akkuża. Ma tistax tikkunsidra fatti oħra.

Madanakollu, il-qorti għandha d-dritt li tikkwalifika mill-ġdid il-fatti li jitressqu quddiemha, matul is-smigħ, bil-kundizzjoni li inti tkun stajt tippreżenta l-osservazzjonijiet tiegħek dwar dawn il-kapijiet tal-akkuża l-ġodda. Jekk din il-kwalifikazzjoni mill-ġdid timplika estensjoni tar-rinviju tal-proċess minħabba fatti ġodda, int trid taċċetta li tidher volontarjament għal dawn il-fatti.

Fi Franza l-proċedura li fiha wieħed iwieġeb ħati ma teżistix. Huwa biss possibbli, f’ċerti reati, li qabel il-proċess titlob sabiex tibbenefika mill-proċedura ta’ dehra wara ammissjoni preliminari ta’ ħtija. Jekk tagħmel xi ammissjonijiet, dawn ikunu soġġetti għal dibattiti u jitħallew għad-deċiżjoni tal-imħallfin, bħal kull prova oħra.

X’inhuma d-drittijiet tiegħi matul il-proċess?

Il-preżenza tiegħek hija obbligatorja matul il-proċess kollu. Mingħajr raġuni valida, tkun iġġudikat fl-assenza tiegħek, sakemm it-tribunal ma jaċċettax li jirrinvija s-smigħ għal meta tiġi lura. Iżda t-tribunal mhuwiex obbligat li jilqa’ din it-talba. Madanakollu, jekk l-avukat tiegħek huwa preżenti, huwa jkun jista’ jinstema’ u jirrappreżentak. F’każijiet kriminali, jista’ jinħareġ mandat ta’ arrest kontrik.

Fi Franza, il-possibbiltà li tirrikorri għal konferenza bil-vidjo hija prevista għas-smigħ ta’ xhieda, ta’ partijiet ċivili u ta’ esperti biss.

Jekk ma tifhimx il-lingwa tal-Qorti, ikun jista’ jiġi assenjat interpretu ex officio għalik.

L-assistenza ta’ avukat hija obbligatorja f’każijiet kriminali. Hi fakultattiva biss f’każijiet ta’ delitt u ta’ kontravenzjoni. Tista’ tibdel l-avukat tiegħek matul il-proċess.

Inti tista’ titkellem matul il-proċess. Madanakollu, għandek id-dritt li tibqa’ sieket matul il-proċedura kollha. Din l-istrateġija jista’ jkollha impatt fuq il-fehma tal-maġistrati.

Ma tistax tkun ikkundannat biss għas-sempliċi fatt li tkun gdibt matul is-seduta. Madanakollu, gidba tista’ taffettwa d-deċiżjoni li tittieħed mill-Qorti. Barra minn hekk, din tista’ tikkomprometti l-istrateġija tal-avukat tiegħek.

X’inhuma d-drittijiet tiegħi fir-rigward tal-provi mressqa kontrija?

Il-provi kollha fl-atti tal-proċess iridu jkunu soġġetti għal dibattiti bis-smigħ tal-partijiet kollha sabiex int tkun tista’ tiddiskutihom. Il-prova hi libera fil-liġi penali Franċiża u tista’ titressaq fiċ-ċirkostanzi kollha. B’hekk, tista’ tipproduċi l-elementi kollha ta’ prova neċessarji u b’mod partikolari dawk miġbura minn investigatur privat, fejn l-unika ħaġa li tillimitak tkun il-legalità tal-prova.

Tista’ titlob sabiex jinstemgħu xi xhieda. Tista’ tagħmel mistoqsijiet, direttament jew permezz tal-avukat tiegħek , lix-xhieda u lill-udjenza, u tikkontesta x-xhieda tagħhom b’kull mod.

Tista’ tiġi kkunsidrata l-informazzjoni dwar il-kondotta tiegħi?

Il-kontenut tal-kondotta tiegħek jiġi kkonsultat mill-maġistrati. Parti minnha tkun preżenti fl-atti tal-proċess matul il-proċedura kollha. L-awtorità ġudizzjarja kompetenti, li tieħu konjizzjoni tal-atti tal-proċess tiegħek, eventwalment tista’ titlob li jintbagħtu partijiet mill-kondotta tiegħek lil Stat Membru ieħor.

X’jiġri fi tmiem il-proċess?

L-eżitu tal-proċess tiegħek ikun previst minn qabel flimkien mal-avukat tiegħek, jekk tkun infurmajtu bis-sħiħ dwar is-sitwazzjoni tiegħek. Tista’ tkun deċiżjoni ta’ rilaxx, ta’ liberazzjoni jew ta’ kundanna.

F’każ ta’ kundanna, il-pieni previsti huma:

Il-pieni li jċaħħdu l-libertà:

  • F’każijiet kriminali, piena ta’ priġunerija għal dejjem jew għal żmien definit. Għas-sentenzi ta’ priġunerija għal żmien definit, il-Kodiċi Kriminali jistabbilixxi ż-żmien massimu. Iż-żmien hu ta’ bejn 10 snin u 30 sena.
  • F’każijiet ta’ reati, iż-żmien massimu għal priġunerija huwa ta’ 10 snin.

Dawn il-pieni li jċaħħdu l-libertà jistgħu, meta jkunu jistgħu jitnaqqsu, ikunu soġġetti għal xi aġġustamenti, bħal-libertà kundizzjonata, il-libertà parzjali jew it-tnaqqis tal-piena.

Pieni oħra:

  • Fil-każijiet kollha, tista’ tingħata multa li t-total tagħha jkun stabbilit għal kull reat speċifiku.
  • F’każ ta’ delitti u kontravenzjonijiet, huwa possibbli li tingħata “rimedju b'penali” li tikkonsisti f’kundanna biex il-ħati jsewwi l-ħsara li tkun ġarrbet il-vittma.
  • Jistgħu jingħataw pieni addizzjonali. Dawn jistgħu jinvolvu xogħlijiet ta’ interess ġenerali (bil-kunsens tiegħek), pieni li jċaħħduk minn xi dritt (il-liċenzja tas-sewqan,…), sekwestru ta’ xi beni, għeluq ta’ stabbiliment, tneħħija ta’ xi dritt ċivili (id-dritt tal-vot,..) jew il-projbizzjoni milli toħroġ ċekkijiet. Barra minn hekk, tista’ tingħatalek projbizzjoni milli tmur fit-territorju Franċiż (jekk tkun persuna barranija) jew projbizzjoni li toqgħod fi Franza.

X’inhu r-rwol tal-vittma matul il-proċess?

Il-vittma tista’ tkun preżenti fil-proċess jew tkun rappreżentata. Fin-nuqqas, hija titqies li mhux qed tinvolvi ruħha fil-kawża. Hija tista’ tagħti bidu għall-proċedura. Matul il-proċess, il-preżenza tagħha jew dik tal-avukat tagħha tippermetti li tiġi żgurata d-difiża tal-interessi tagħha u titlob kumpens għall-ħsarat li tkun ġarrbet.

L-aħħar aġġornament: 06/12/2021

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.

4 - Id-drittijiet tiegħi wara l-proċess

Nista’ nappella?

F’każ ta’ kontravenzjoni, tista’ tappella kontra ċerti sentenzi tat-Tribunal tal-Pulizija (tribunal de Police) u tal-Qorti Distrettwali (la juridiction de proximité) fi żmien għaxart (10) ijiem minn meta jingħataw, quddiem il-Qorti tal-Appelli Kriminali.

F’każi penali, tista’ tappella kontra s-sentenza tal-Qorti Kriminali fi żmien għaxart (10) ijiem minn meta tingħata, quddiem il-Qorti tal-Appelli Kriminali.

F’każi kriminali, tista’ tappella kontra d-deċiżjoni ta’ kundanna tal- Cour d’Assises fi żmien għaxart (10) ijiem minn meta tingħata, quddiem Cour d’Assises oħra.

Tista’ tappella kemm kontra sentenzi mogħtija fuq azzjoni pubblika (piena) kif ukoll kontra sentenzi mogħtija fuq azzjoni ċivili (danni u interessi mogħtija lill-vittma).

Tista’ wkoll tressaq appell ta’ kassazzjoni kontra sentenzi mogħtija fl-appell u sentenzi mogħtija fl-aħħar istanza, quddiem l-Awla Kriminali tal-Qorti ta’ Kassazzjoni, fi żmien ħamest ijiem sħaħ wara li tkun ingħatat id-deċiżjoni kkontestata.

Il-Qorti ta’ Kassazzjoni, bħala qorti suprema, tagħti d-deċiżjoni tagħha fi żmien determinat dwar l-ammissibbiltà tar-rikors ; jekk ir-rikors jitqies ammissibbli, il-Qorti ta’ Kassazzjoni tagħti d-deċiżjoni tagħha biss dwar l-applikazzjoni tal-liġi u ma tidħolx fil-merti tal-kwistjoni.

Il-preżentata ta’ appell jew ta’ rikors trid issir fir-reġistru tal-Qorti li tkun tat id-deċiżjoni kkontestata jew lill-kap tal-faċilità korrettiva jekk tkun detenut.

Fil-każijiet kollha, bilfors trid tiffirma l-preżentata.

X’jiġri meta nappella?

Matul ir-rikors u waqt l-istanza tal-appell, jew matul il-perjodu tar-rikors u waqt l-istanza ta’ kassazzjoni, fil-prinċipju, l-eżekuzzjoni tas-sentenza kkontestata tkun sospiża.

Madanakollu, jekk ġejt ikkundannat għal piena li ċċaħħad il-libertà u mbagħad ġejt miżmum f’detenzjoni, ir-rikors magħmul kontra d-deċiżjoni kkontestata ma għandux l-effett li jtemm id-detenzjoni matul l-istennija tad-deċiżjoni l-ġdida.

Mill-ġurnata li fiha tiġi rreġistrata l-preżentata tal-appell jew tar-rikors mill-Qorti inkwistjoni, is-smigħ irid isir fi żmien “raġonevoli”.

X’jiġri fis-smigħ ta’ appell jew ta’ kassazzjoni?

Peress li l-proċedura kriminali hija waħda verbali, ikollok il-possibbiltà li tippreżenta u tiżviluppa metodi u elementi ta’ provi ġodda matul is-smigħ tal-appell, li jkunu soġġetti għal dibattitu mill-partijiet kollha.

Il-Qorti tal-Appelli Penali jew il-Cour d’Assises li jridu jiddeċiedu dwar l-appell jistgħu kemm jikkonfermaw id-deċiżjoni kif ukoll jannullawha.

F’ċerti sitwazzjonijiet biss, b’mod partikolari f’dawk fejn il-Ministeru Pubbliku seta’ jippreżenta appell prinċipali jew inċidentali, tkun tista’ tappella sabiex il-piena inizjali mogħtija tkun aktar severa kif ukoll biex ikun hemm żieda fil-kumpens mitlub mill-parti ċivili (il-vittma) għad-danni.

Il-Qorti ta’ Kassazzjoni li tiddeċiedi dwar l-applikazzjoni tal-liġi tista’ tannulla u trendi d-deċiżjoni kkontestata ineffettiva kemm permezz tar-rinviju tal-partijiet quddiem il-Qorti tal-Appell kif ukoll mingħajru.

Sentenza qatt ma tkun definittiva qabel ma jkun skada l-perjodu li fih wieħed ikun għadu jista’ jagħmel appell.

Jekk fi tmiem l-appell kontra d-deċiżjoni inizjali ta’ kundanna, jiġi deċiż li inti għandek tkun illiberat permezz ta’ sentenza tal-Qorti tal-Appell li saret definittiva, tista’, taħt ċerti kundizzjonijiet, titlob kumpens sħiħ għall-ħsara materjali u morali kkawżata minn din id-detenzjoni “arbitrarja”.

Int tkun infurmat bid-dritt li tikseb kumpens meta tiġi nnotifikata s-sentenza ta’ rilaxx jew ta’ liberazzjoni.

Sabiex tagħmel dan, għandek żmien 6 xhur minn meta tiġi nnotifikata d-deċiżjoni ta’ rilaxx jew ta’ liberazzjoni biex tippreżenta appell, permezz ta’ rikors, quddiem l-Ewwel President tal-Qorti tal-Appell fil-Qorti fejn tkun ingħatat is-sentenza.

Dan tal-aħħar jiddeċiedi dwar it-talba għal kumpens permezz ta’ deċiżjoni motivata, li ssir wara smigħ pubbliku, u li matulu tkun tista’ titlob li tinstema’ personalment jew inkella permezz tal-avukat tiegħek.

Id-deċiżjoni tal-Ewwel President tal-Qorti tal-Appell tista’ tkun soġġetta għal rikors quddiem il-Kummissjoni Nazzjonali “ta’ kumpens għad-detenzjonijiet” (la Commission Nationale “de réparation des détentions” - CNR) fi żmien għaxart (10) ijiem minn meta tkun notifikata.

Il-CNR tiddeċiedi b’mod sovran u tagħti deċiżjoni li ma tistax tiġi appellata.

Il-kumpens li jingħata għandu jitħallas mill-Istat.

X’informazzjoni jkun hemm fil-kondotta?

Jekk fi tmiem l-appell jew ir-rikors ta’ kassazzjoni, tkun ikkundannat għal piena permezz ta’ deċiżjoni li saret definittiva, il-kundanna mogħtija tiddaħħal fil-kondotta tiegħek miżmuma mill-amministrazzjoni ġudizzjarja tal-pajjiż tal-oriġini tiegħek.

Jien ċittadin ta’ Stat Membru. Nista’ nintbagħat lura wara l-proċess?

Skont il-Konvenzjoni dwar it-Trasferiment ta’ Persuni Kkundannati tal-21 ta’ Marzu 1983, it-trasferiment lejn il-pajjiż tal-oriġini tiegħek jista’ jintalab kemm minn dan il-pajjiż kif ukoll minn Franza, l-Istat li ħareġ il-kundanna.

Madanakollu, it-twettiq ta’ dan it-trasferiment jeħtieġ il-kunsens tiegħek minn qabel, permezz ta’ deċiżjoni ħielsa u infurmata, jiġifieri inti jkollok informazzjoni sħiħa u preċiża dwar il-konsegwenzi tat-trasferiment.

Barra minn hekk, personalment tista’ titlob trasferiment volontarju lejn il-pajjiż tal-oriġini tiegħek. Sabiex tintlaqa’ t-talba tiegħek, jeħtieġ li jiġu sodisfatti diversi kundizzjonijiet.

Jekk inkun ikkundannat, nista’ nerġa’ niġi ġġudikat għall-istess fatti?

Skont ir-regola “Non bis in idem” li tirregola d-dritt kriminali Franċiż, jekk ġejt iġġudikat u mbagħad ikkundannat permezz ta’ deċiżjoni li saret res judicata fi Stat Membru, la tista' tkun akkużat u lanqas ikkundannat għall-istess fatti, fi Stat Membru ieħor.

L-aħħar aġġornament: 06/12/2021

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.

5 - Il-ksur tar-regolamenti tat-traffiku u reati minuri oħra

Fi Franza, ċertu numru ta’ reati minuri huma ttrattati direttament mill-Amministrazzjoni u mhux mill-awtoritajiet ġudizzjarji. Ġeneralment, dawn ikunu jikkostitwixxu ksur tar-regolamenti tat-traffiku. Dawn il-proċeduri speċifiċi jimplikaw ir-rispett tad-drittijiet fundamentali tiegħek, b’mod partikolari d-dritt tad-difiża. Barra minn hekk, penali amministrattiva qatt ma tista’ tikkonsisti f’ċaħda mil-libertà.

Il-penali tingħata lilek, b’mod awtomatiku, direttament mill-awtorità amministrattiva kompetenti, li tkun sabet nuqqas fil-konfront ta’ xi obbligu legali. Kull deċiżjoni li twassal għal penali trid tkun motivata, u int tista’ tikkontestaha. Il-penali mogħtija hija immedjatament eżegwibbli, anki jekk tiddeċiedi li tappellaha.

Kif inhuma ttrattati r-reati minuri tal-kodiċi tat-traffiku?

Ir-reati relatati mat-traffiku huma ttrattati direttament minn gwardjan tat-traffiku, mill-pulizija jew mill-ġendarmerija. F’każ ta’ konstatazzjoni ta’ ksur, tingħatalek il-penali applikabbli immedjatament. Qabel dan, jiġu spjegati lilek ir-raġunijiet għall-penali tiegħek u tista’ tagħti l-osservazzjonijiet tiegħek. Tingħata rapport verbali li jindika x’inhu r-reat li wettaqt kif ukoll il-penali mogħtija. Inti tkun soġġett għal dik il-penali sa minn meta tingħatalek.

Il-penalitajiet jikkonsistu f’multa b’total fiss, u possibilment anki f’irmunkar tal-vettura.

Bħala ċittadin ta’ Stat Membru ieħor, jekk ma tirrispettax ir-regolamenti tat-traffiku, tiġi ppenalizzat fi Franza. Jekk ma tħallasx il-penali qabel ma tirritorna lejn pajjiżek, ikun possibbli li tinfetaħ proċedura kontrik.

F’każ ta’ appell, tista’ tressaq rikors kontra din id-deċiżjoni, fi żmien xahrejn. B’hekk ikollok il-garanzija li l-penali li tingħatalek ma tistax tkun iggravata matul dan ir-rikors.

L-appell isir direttament fl-Amministrazzjoni, mingħajr proċess. Dan ir-rikors isir mal-awtorità li tkun ħarġet din il-penali l-ewwel (appell intern), u, f’każ ta’ ċaħda, trid tappella lill-awtorità li hi superjuri fil-ġerarkija għal dik l-awtorità li tkun ħarġet il-penali (rikors ta' appell).

Il-proċedura li għandek issegwi tkun spjegata lilek direttament fuq ir-rapport li jingħatalek.

Trid tkun ippruvajt dawn l-għażliet għall-appell kollha biex eventwalment tkun tista’ tirrikorri għal imħallef amministrattiv.

Kif inhuma ttrattati reati minuri oħra?

Ir-reati l-oħra ttrattati b’mod amministrattiv huma reati aktar gravi, marbutin mar-regolamentazzjoni tas-swieq finanzjarji, mad-dritt tal-kompetizzjoni jew inkella mar-regolamentazzjoni fiskali jew tal-immigrazzjoni.

Dawn ir-reati jitniżżlu fuq il-kondotta tiegħi?

Dawk ir-reati li fi Franza huma ttrattati b’mod amministrattiv, b’mod partikolari dawk li jikkonċernaw il-ksur tar-regolamenti tat-traffiku, ma jitniżżlux fuq il-kondotta tiegħek.

L-aħħar aġġornament: 06/12/2021

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.