Meta tikkuntattja lill-awtorità, int tirċievi informazzjoni dwar:
Hemm ukoll gwida disponibbli fuq is-sit web tal-Bord tal-Pulizija u tal-Gwardja tal-Fruntiera.
Id-drittijiet tiegħek jiġu protetti indipendentement mill-pajjiż tal-UE fejn sfajt vittma tar-reat. Int tista’ tirrapporta r-reat u, jekk ikun hemm bżonn, tirċievi servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi kemm fil-pajjiż fejn seħħ ir-reat kif ukoll fil-pajjiż fejn tgħix.
Meta tirrapporta reat, int tkun intitolat(a) li tirċievi l-informazzjoni li ġejja:
Kull min ma jifhimx jew ma jitkellimx bl-Estonjan hu intitolat għal interpretazzjoni matul il-proċedimenti. Int intitolat(a) biex, fuq talba, tirċievi traduzzjoni ta’ kwalunkwe test li jkun essenzjali għall-fehim tad-deċiżjoni dwar it-terminazzjoni tal-proċedimenti kriminali jew tas-sentenza tal-qorti jew għall-iżgurar tal-ġustizzja tal-proċedimenti.
L-awtoritajiet iridu jaraw li int tifhem dak li jiġi spjegat lilek u li int tiġi mifhum(a). Għal dan l-għan, ikun hemm skedi ta’ informazzjoni f’lingwa li tinftiehem faċilment u speċjalisti mħarrġa disponibbli fl-għassa tal-pulizija jew fl-uffiċċju tal-prosekutur. Int dejjem tkun intitolat(a) għal interpretu tal-lingwa tas-sinjali.
Is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi huma pprovduti mill-Bord Nazzjonali Estonjan tal-Assigurazzjoni Soċjali.
Jekk int vittma ta’ vjolenza fuq in-nisa, int tista’ tirrikorri wkoll għaċ-ċentri ta’ rifuġju għan-nisa għall-għajnuna.
Il-pulizija tinformak dwar is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi u tirreferik għal assistent tal-vittmi jekk ikun hemm bżonn. Ħafna għases tal-pulizija jkollhom assistent tal-vittmi preżenti f’kull ħin.
L-informazzjoni kollha li tinġabar matul il-proċedimenti kriminali hi kunfidenzjali u ma tinqasamx mal-pubbliku qabel il-proċess pubbliku. Il-qorti tista’ tiddikjara wkoll li l-proċess tiegħek isir in camera, f’liema każ lanqas l-informazzjoni diskussa matul il-proċess ma tkun aċċessibbli għall-pubbliku.
Le, kulħadd għandu aċċess għall-appoġġ ġenerali għall-vittmi, kemm jekk jirrapportaw reat kif ukoll jekk le. Madankollu, hemm servizzi speċifiċi ta’ appoġġ għall-vittmi, bħall-kumpens għall-vittmi ta’ vjolenza jew benefiċċji għall-appoġġ psikoloġiku, li tkun tista’ taċċessa biss wara li tirrapporta reat.
Tista’ titlob lill-prosekutur biex jitlob lill-qorti toħroġ ordni temporanja ta’ restrizzjoni kontra l-persuna suspettata. Ordni temporanja ta’ restrizzjoni tordna lill-persuna suspettata biex ma tersaqx lejn il-postijiet speċifikati mill-qorti u ma tavviċinax lill-persuni speċifikati mill-qorti u lanqas ma tikkomunika mat-tali persuni.
Int tista’ tkun protett(a) b’miżuri ta’ protezzjoni għax-xhieda applikati mill-pulizija fuq it-talba tal-uffiċċju tal-prosekutur.
Jekk tinsab fil-periklu, ikkuntattja lill-pulizija u din tiżgura s-sikurezza tiegħek.
Il-pulizija trid tivvaluta kull każ, filwaqt li tiżgura l-prevenzjoni ta’ kwalunkwe dannu.
L-awtoritajiet kollha li jmexxu l-proċedimenti dejjem huma meħtieġa jikkunsidraw l-interessi tiegħek u ma jħallukx iġġarrab vittimizzazzjoni sekondarja matul il-proċedimenti kriminali.
Jekk int vittma ta’ reat serju, tista’ tingħata l-permess li ma jsirulekx mistoqsijiet fil-qorti; inkella, jista’ jkun awtorizzat telesmigħ jew tista’ tintuża partition biex tibqa’ moħbi(ja) mill-persuna akkużata matul l-interrogazzjoni tiegħek fil-qorti.
L-awtorità li tmexxi l-proċedimenti tista’ tinvolvi uffiċjal ta’ protezzjoni tat-tfal, assistent soċjali jew psikologu fl-interrogazzjoni ta’ vittma li tkun minorenni. Dan hu obbligatorju f’każijiet serji jekk il-persuna li tmexxi l-proċedimenti ma tkunx irċeviet taħriġ xieraq.
Jekk int vittma minorenni u l-interessi tiegħek jinsabu f’kunflitt ma’ dawk tar-rappreżentant legali tiegħek jew tal-ġenituri tiegħek, l-awtorità li tmexxi l-proċedimenti tista’ taħtar avukat għalik mingħajr ħlas bħala għajnuna legali.
Minorenni b’disturbi mentali u t-tfal kollha taħt l-10 snin, jew tfal taħt l-14-il sena f’każijiet ta’ vjolenza domestika jew sesswali, ma jiġux interrogati fil-qorti. Minflok, l-intervista tal-pulizija mal-minorenni tiġi rreġistrata fuq vidjo u tista’ tintuża bħala evidenza fil-qorti.
Jekk il-membru tal-familja tiegħek miet minħabba r-reat, int ikollok id-drittijiet kollha ta’ vittma matul il-proċedimenti.
Jekk il-membru tal-familja tiegħek kien vittma ta’ reat, int tkun intitolat(a) li tirċievi servizzi ta’ appoġġ għall-vittma b’mod simili għall-vittma jekk ikun hemm bżonn.
Bil-kunsens tiegħek u dak tal-persuna suspettata, l-uffiċċju tal-prosekutur jista’ jiddeċiedi li jtemm il-proċedimenti kriminali b’konċiljazzjoni (medjazzjoni). Is-servizz ta’ konċiljazzjoni jiġi pprovdut minn assistent ta’ appoġġ għall-vittmi.
Int ikollok id-dritt li fi kwalunkwe ħin ma tibqax parteċipi fil-proċedura ta’ konċiljazzjoni.
Il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali
L-Att dwar l-Appoġġ għall-Vittmi
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.
Tista’ tirrapporta reat billi ċċempel fuq in-numru tal-emerġenza tal-pulizija 112 (jekk ikollok bżonn ukoll l-assistenza tal-pulizija b’urġenza), tippreżenta rapport bil-miktub fl-eqreb għassa tal-pulizija jew billi tibgħat ittra elettronika b’rapport lill-prefettura tal-pulizija xierqa. Aktar informazzjoni dwar kif għandek tirrapporta reat hija disponibbli hawn.
Wara li tkun irrapportajt reat, int tiġi kkuntattjat u informat dwar kwalunkwe proċedura ulterjuri (eż. tintalab tixhed, tipprovdi informazzjoni dwar xhieda possibbli, tgħin fil-kumpilazzjoni tal-provi, eċċ.) Jekk ikun hemm bżonn, int tingħata wkoll informazzjoni dwar appoġġ possibbli għall-vittmi u dwar miżuri oħra ta’ protezzjoni.
Wara l-interrogazzjoni tiegħek, niżżel in-numru tal-materja kriminali u tal-investigatur responsabbli mill-każ. Dan jagħmilhielek eħfef biex titlob informazzjoni mingħand il-pulizija aktar tard.
Int għandek id-dritt li jkollok avukat preżenti matul il-proċedimenti. Jekk ma għandekx il-mezzi biex tqabbad wieħed, int tista’ titlob lill-qorti għal għajnuna legali mill-istat.
Il-vittmi kollha li jkunu minorenni b’interessi li jkunu f’kunflitt ma’ dawk tar-rappreżentanti legali tagħhom ikunu intitolati għal għajnuna legali mill-istat mingħajr ħlas.
Il-vittmi u x-xhieda jkunu intitolati għal kumpens għal spejjeż imġarrba jew għal introjtu mhux riċevut minħabba l-proċedimenti kriminali. Pereżempju, tista’ titlob lura l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jew it-telf tal-qligħ imġarrbin biex tmur tixhed. Biex titlob l-ispejjeż, innotifika lill-awtorità li ħarrkitek u tirċievi struzzjonijiet dwar kif tippreżenta t-talba.
Meta jintemmu l-proċedimenti kriminali, minnufih tintbagħat lilek jew lir-rappreżentant tiegħek kopja tas-sentenza rilevanti. Bħala vittma, int tista’ titlob aċċess għall-fajl kriminali fi żmien 10 ijiem minn meta tirċievi s-sentenza li ttemm il-proċedimenti kriminali. Fi żmien dawk l-10 ijiem, int intitolat ukoll titlob li l-uffiċċju tal-prosekutur jirrieżamina s-sentenza.
Bħala vittma, int parti għall-proċess fuq l-istess termini bħall-partijiet l-oħra u int intitolat li tkun involut fil-proċess.
Jekk twettaq reat kontrik, int titqies bħala vittma fil-proċedimenti kriminali. Madankollu, int intitolat ukoll tippreżenta kawża ċivili bħala parti għall-istess proċedimenti. Il-kunċett ta’ prosekuzzjoni privata ma jeżistix fid-dritt tal-Estonja.
Taħt il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, vittma hi intitolata li:
Vittma hi meħtieġa:
Int intitolat tagħmel dikjarazzjonijiet u tesprimi l-opinjoni tiegħek matul il-proċess. Int għandek id-dritt li tixhed fil-qorti jekk il-prosekuzzjoni titlob li int tiġi interrogat.
Il-qorti tinformak dwar il-ħin u l-post tas-seduti tal-qorti u int tiġi informat ukoll dwar is-sentenza tal-qorti, li tintbagħtlek sakemm ma tkunx preżenti fiżikament fil-qorti meta tinqata’ s-sentenza.
Int intitolat teżamina l-fajls tal-qorti fl-uffiċċju tal-prosekutur wara li titlesta l-investigazzjoni preliminari jew meta jintemmu l-proċedimenti kriminali. L-uffiċċju tal-prosekutur jinformak dwar dan id-dritt u jagħtik struzzjonijiet dwar kif int tista’ teżamina l-fajls.
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.
Bħala parti għall-proċess, int għandek id-dritt li tressaq appell kontra d-deċiżjoni quddiem qorti distrettwali fi żmien 30 jum minn meta tinqata’ s-sentenza.
Int għandek id-dritt li tiġi notifikat(a) f’każ tar-rilaxx bikri tat-trasgressur kundannat mill-ħabs jekk int titlob li jsir hekk matul il-proċedimenti.
Il-proċess tal-proċedimenti kriminali ma jaffettwax kemm int iddum tirċievi servizzi ta’ appoġġ għall-vittma. Int tista’ tkompli tirċievi servizzi ta’ appoġġ għall-vittma wara l-konklużjoni tal-proċedimenti kriminali mingħajr ebda terminu perentorju speċifiku.
Int tiġi informat(a) dwar is-sentenza tal-qorti, li tiddikjara t-tul tas-sentenza mogħtija lill-persuna suspettata. Int tiġi notifikat(a) ukoll f’każ tar-rilaxx bikri tat-trasgressur kundannat mill-ħabs jekk int titlob li jsir hekk.
Jekk int titlob hekk matul l-interrogazzjoni tiegħek, tiġi notifikat(a) jekk it-trasgressur kundannat jinħeles jew jaħrab mill-ħabs.
Int tista’ tintalab tagħti opinjoni matul il-proċedimenti ta’ rilaxx bikri, iżda ma tistax tappella kontra t-tali deċiżjonijiet.
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.
Int intitolat(a) tippreżenta kawża ċivili kontra l-persuna akkużata biex titlob id-danni bħala parti mill-proċedimenti kriminali. Int tista’ tippreżenta kawża ċivili fi żmien 10 ijiem wara li teżamina l-fajl kriminali. Tista’ titlob ukoll li l-uffiċċju tal-prosekutur jestendi din l-iskadenza.
Jekk it-trasgressur kundannat ma jħallasx l-ammont impost fuqu mis-sentenza tal-qorti, int intitolat(a) tikkuntattja uffiċjal ġudizzjarju, li jorganizza l-proċedimenti ta’ eżekuzzjoni.
Le, l-istat ma jħallasx għad-danni dovuti minn trasgressur kundannat.
Int tista’ tapplika għal kumpens mill-istat għat-tipi li ġejjin ta’ danni jekk int persuna li tiġi mill-viċin mill-persuna li mietet minħabba reat, jew jekk int vittma ta’ reat ta’ vjolenza, u ġarrabt disturb tas-saħħa li jdum tal-anqas erba’ xhur minħabba r-reat:
Biex tkun eliġibbli għal kumpens, int trid tirrapporta r-reat lill-pulizija fi żmien 15-il jum minn meta jseħħ jew wara li jkollok l-opportunità li tirrapportah.
Ir-rikors għal kumpens irid jiġi ppreżentat lill-Bord Nazzjonali Estonjan tal-Assigurazzjoni Soċjali fi żmien tliet snin mit-twettiq tar-reat jew mid-data tal-mewt tal-vittma, sakemm:
Int tista’ tapplika għal kumpens mill-istat għal vittmi ta’ reat jekk il-proċedimenti kriminali jonqsu milli jidentifikaw lill-persuna li wettqet ir-reat kontrik.
Jekk il-persuna akkużata bir-reat tinħeles mill-qorti iżda int temmen li l-persuna kkawżatlek il-ħsara, int tista’ tippreżenta kawża ċivili.
Id-deċiżjoni dwar l-għoti ta’ kumpens lil vittma ta’ vjolenza tista’ tiġi posposta sakemm tinqata’ sentenza tal-qorti tal-kontea jekk:
Jekk l-għoti tal-kumpens jiġi pospost, il-Bord Nazzjonali Estonjan tal-Assigurazzjoni Soċjali jista’ jagħmel ħlas bil-quddiem fuq il-bażi ta’ talba mingħand ir-rikorrent għal kumpens jekk ikun jidher ċar li r-rikorrent ikun eliġibbli għal kumpens u jkun f’sitwazzjoni ekonomika diffiċli.
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.
Iva, is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi huma mingħajr ħlas.
Is-servizzi tal-istat ta’ appoġġ għall-vittmi jkopru dawn li ġejjin:
Il-fornituri statali ta’ servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi jistgħu jidderiġuk lejn organizzazzjonijiet nongovernattivi xierqa.
Iċ-ċentri ta’ rifuġju għan-nisa
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.