Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Μπορώ να προσφύγω κατά της απόφασης;

Τα θύματα που συμμετέχουν σε ποινική διαδικασία ως πολιτικώς ενάγοντες μπορούν να προσφύγουν κατά της απόφασης.

Τα νομιμοποιούμενα πρόσωπα μπορούν να ασκήσουν έφεση κατά της πρωτοβάθμιας απόφασης εντός 15 ημερών από την επίδοση αντιγράφου της απόφασης.

Έφεση μπορεί να ασκηθεί από οποιονδήποτε διάδικο, τον κατηγορούμενο ή τον πολιτικώς ενάγοντα.

Ο πολιτικώς ενάγων μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης όσον αφορά το σκέλος της σχετικά με τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας καθώς και όσον αφορά το σκέλος της σχετικά με την αξίωση αποζημίωσης. Ωστόσο, αν ο εισαγγελέας έχει αναλάβει τη δίωξη από τον πολιτικώς ενάγοντα που ενεργούσε ως ιδιώτης κατήγορος, ο τελευταίος μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης για οποιονδήποτε από τους λόγους επί των οποίων μπορεί να θεμελιωθεί έφεση.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου μετά την καταδίκη;

Τα θύματα που συμμετέχουν σε ποινική διαδικασία ως πολιτικώς ενάγοντες μπορούν να ασκήσουν έφεση και να ζητήσουν την επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση.

Δικαιούμαι υποστήριξη ή προστασία μετά τη δίκη; Για πόσο χρονικό διάστημα;

Τα θύματα και οι μάρτυρες μπορούν να απευθυνθούν σε εξειδικευμένα τμήματα των περιφερειακών δικαστηρίων για ενημέρωση και υποστήριξη ανά πάσα στιγμή της ποινικής διαδικασίας, αλλά πριν από την έκδοση της απόφασης.

Εάν τα θύματα ή οι μάρτυρες απευθυνθούν στα εν λόγω τμήματα υποστήριξης θυμάτων και μαρτύρων μετά την έκδοση της απόφασης, τα τμήματα τους παρέχουν πληροφορίες συναφείς με τις αρμοδιότητές τους και τους παραπέμπουν σε άλλες οργανώσεις και υπηρεσίες που ειδικεύονται στις ανάγκες των θυμάτων ή των μαρτύρων.

Η ανεξάρτητη υπηρεσία υποστήριξης θυμάτων και μαρτύρων του Υπουργείου Δικαιοσύνης παρέχει στα θύματα, στους πολιτικώς ενάγοντες ή στις οικογένειές τους πληροφορίες σχετικά με την αποφυλάκιση του δράστη (αυτόματη ή υπό όρους αποφυλάκιση). Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται σε όλα τα θύματα και τους πολιτικώς ενάγοντες σοβαρών αδικημάτων, όπως εγκλημάτων κατά της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας, εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας, βίαιων εγκλήματα ή εγκλημάτων πολέμου.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν η υπηρεσία διαπιστώνει ότι ένα θύμα παρατεταμένης ενδοοικογενειακής βίας ή βίας κατά των γυναικών χρειάζεται συντονισμένη πρόσθετη στήριξη, ενημερώνει τον συντονιστή της ομάδας της κομητείας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά τη συνέντευξη που πραγματοποιήθηκε με το θύμα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και ζητεί από την ομάδα της κομητείας να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες. Οι πληροφορίες αυτές διαβιβάζονται επίσης, κατά περίπτωση, στην αρμόδια αστυνομική υπηρεσία και στο αρμόδιο κέντρο κοινωνικής πρόνοιας, εάν το θύμα (τέκνο/πρόσωπο) στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας, ή στο αρμόδιο γραφείο επιμελητών κοινωνικής αρωγής, εάν ο δράστης έχει αποφυλακιστεί υπό όρους και υποχρεούται να παρουσιάζεται τακτικά στο εν λόγω γραφείο.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν η υπηρεσία καταλήγει στο συμπέρασμα βάσει των πληροφοριών που συλλέγει από το θύμα (άλλης αξιόποινης πράξης εκτός εκείνων που αναφέρονται ανωτέρω) ότι το θύμα χρειάζεται οπωσδήποτε πρόσθετη υποστήριξη και προστασία, μπορεί να ζητήσει την ανάληψη δράσης από την αρμόδια αστυνομική υπηρεσία, με την επιφύλαξη της συγκατάθεσης του θύματος.

Υποστήριξη των θυμάτων παρέχεται επίσης από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, αμέσως μετά την τέλεση της αξιόποινης πράξης, κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας ή και μετά την έκδοση οριστικής απόφασης. Η στήριξη και η βοήθεια που παρέχονται από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών εξαρτώνται από τις αρμοδιότητές τους.

Ποιες πληροφορίες θα μου χορηγηθούν σε περίπτωση καταδίκης του δράστη;

Στον εγκαλούντα, στον κατηγορούμενο και στον συνήγορο υπεράσπισής του, στον πολιτικώς ενάγοντα (εάν έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση), στον διάδικο του οποίου περιουσιακά στοιχεία δημεύθηκαν με την απόφαση και στη νομική οντότητα από την οποία πρόκειται να δημευθεί το προϊόν του εγκλήματος επιδίδεται η γραπτή απόφαση μαζί με οδηγίες σχετικά με τα ένδικα μέσα.

Στον πολιτικώς ενάγοντα που δεν έχει δικαίωμα έφεσης επιδίδεται η απόφαση κατά τα προβλεπόμενα από τον νόμο, μαζί με οδηγίες σχετικά με το δικαίωμά του να ζητήσει επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση. Η τελεσίδικη απόφαση επιδίδεται στον πολιτικώς ενάγοντα κατόπιν αιτήματός του.

Θα ενημερωθώ σε περίπτωση που ο κατάδικος αποφυλακιστεί (συμπεριλαμβανομένης της πρόωρης ή της υπό όρους αποφυλάκισης) ή διαφύγει από τη φυλακή;

Βάσει του νόμου περί ποινικής δικονομίας, το θύμα έχει το δικαίωμα, κατόπιν αιτήματός του, να ενημερωθεί χωρίς καθυστέρηση από την αστυνομία σχετικά με τη λήξη της κράτησης ή της προσωρινής κράτησης του δράστη, εκτός εάν αυτή η γνωστοποίηση ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τον δράστη. Το θύμα ενημερώνεται επίσης για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία του, εφόσον έχουν παραγγελθεί τέτοια μέτρα.

Τα σωφρονιστικά καταστήματα και οι φυλακές δεν ενημερώνουν την υπηρεσία θυμάτων και μαρτύρων σχετικά με τη διαφυγή φυλακισμένων, αλλά ειδοποιούν μόνο την αστυνομία για τη διαφυγή οι κανόνες αυτοί, ωστόσο, πρόκειται σύντομα να τροποποιηθούν.

Τα θύματα έχουν το δικαίωμα να ενημερωθούν χωρίς καθυστέρηση, κατόπιν αιτήματός τους, για την απόλυση του δράστη από την κράτηση ή την προσωρινή κράτηση, τη διαφυγή ή την αποφυλάκισή του, καθώς και για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την ασφάλεια του θύματος.

Τα θύματα σοβαρών αξιόποινων πράξεων, δηλαδή εγκλημάτων κατά της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας, εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας, βίαιων εγκλημάτων και εγκλημάτων πολέμου, ενημερώνονται για την αυτόματη ή υπό όρους απελευθέρωση του δράστη.

Θα έχω συμμετοχή σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις αποφυλάκισης ή αναστολής; Για παράδειγμα, μπορώ να υποβάλω δήλωση ή να ασκήσω έφεση;

Κάθε δήλωση στην οποία προέβη το θύμα βίαιης αξιόποινης πράξης και άλλες σχετικές πληροφορίες που αφορούν το θύμα λαμβάνονται υπόψη όταν πρόκειται να ληφθεί απόφαση που θα παρέχει δυνητικά στον δράστη το ευεργέτημα να περνά το σαββατοκύριακο εκτός σωφρονιστικού καταστήματος ή φυλακής. Η δήλωση του θύματος αποτελεί τμήμα του φακέλου για την υπό όρους αποφυλάκιση. Ωστόσο, οι ισχύουσες επί του παρόντος διατάξεις δεν προβλέπουν τη συμμετοχή του θύματος στις αποφάσεις υπό όρους αποφυλάκισης και/ή δυνατότητά του προσφυγής κατά των εν λόγω αποφάσεων.