Το σύστημα βασίζεται σε 3 «αποφάσεις-πλαίσια»:

Απόφαση σχετικά με τη μεταφορά καταδίκων στη χώρα καταγωγής τους

Η απόφαση-πλαίσιο του 2008 σχετικά με τις στερητικές της ελευθερίας ποινές επιτρέπει τη μεταφορά των καταδίκων στη χώρα της συνήθους κατοικίας τους. Αυτό γίνεται επειδή οι κατάδικοι έχουν περισσότερες πιθανότητες επανένταξης αν έχουν τη δυνατότητα να εκτίσουν την ποινή τους στη χώρα καταγωγής τους.

Η απόφαση βελτιώνει την επικοινωνία μεταξύ των χωρών και επιτρέπει τη διενέργεια των μεταφορών εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.

Από πότε εφαρμόζεται;

Οι χώρες της ΕΕ όφειλαν να ενσωματώσουν αυτήν την απόφαση στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 5 Δεκεμβρίου 2011. Πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ενσωμάτωσής της υπάρχουν εδώ.

Τι αντικαθιστά;

Για την ΕΕ η απόφαση αντικαθιστά την ευρωπαϊκή σύμβαση για τη μεταφορά καταδίκων (1983) και το συμπληρωματικό της πρωτόκολλο (1997), αν και οι εν λόγω συμβάσεις θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται σε τρίτες χώρες.

Απόφαση περί αναστολής εκτελέσεως ποινής στη χώρα καταγωγής του δράστη

Η απόφαση-πλαίσιο του 2008 για τα μέτρα αναστολής και τις εναλλακτικές κυρώσεις επιτρέπει τη μεταφορά ενός ατόμου στη χώρα της συνήθους κατοικίας του:

• αν καταδικάστηκε και αποφυλακίστηκε με αναστολή ή
• αν καταδικάστηκε σε εναλλακτική ποινή

σε χώρα της ΕΕ η οποία δεν είναι η χώρα της συνήθους κατοικίας του.

Η χώρα αυτή θα εποπτεύει το εν λόγω άτομο κατά την έκτιση της ποινής του, καθώς η επανένταξη των ατόμων είναι πιο εύκολη στη χώρα καταγωγής τους.

Από πότε εφαρμόζεται;

Οι χώρες της ΕΕ όφειλαν να ενσωματώσουν αυτήν την απόφαση στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 6 Δεκεμβρίου 2011. Πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ενσωμάτωσής της υπάρχουν εδώ.

Τι αντικαθιστά;

Η απόφαση αυτή αντικαθιστά τα αντίστοιχα σημεία της σύμβασης του 1964 του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τα υφ’ όρον καταδικασθέντα ή απολυθέντα πρόσωπα, αν και η εν λόγω σύμβαση θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται σε τρίτες χώρες.

Απόφαση σχετικά με μέτρα επιτήρησης εναλλακτικά προς την προσωρινή κράτηση

Η απόφαση-πλαίσιο του 2009 εφαρμόζει την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στις αποφάσεις περί μέτρων επιτήρησης εναλλακτικών προς την προσωρινή κράτηση.

Για υπόπτους που αφήνονται προσωρινά ελεύθεροι πριν από τη δίκη τους, η απόφαση επιτρέπει τη μεταφορά της ευθύνης εφαρμογής των μη στερητικών της ελευθερίας μέτρων επιτήρησης στη χώρα της συνήθους κατοικίας του υπόπτου.

Η ρύθμιση αυτή επιτρέπει στους πολίτες της ΕΕ να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, ενόσω περιμένουν να δικαστούν σε άλλη χώρα της ΕΕ. Η χώρα καταγωγής τους τούς εποπτεύει χρησιμοποιώντας μη στερητικά της ελευθερίας μέτρα (π.χ. ζητώντας τους να παραμείνουν σε συγκεκριμένο τόπο ή να παρουσιάζονται σε αστυνομικό τμήμα κάθε μέρα). Με τον τρόπο αυτόν αποφεύγεται η μακροχρόνια προδικαστική κράτηση στο εξωτερικό.

Από πότε εφαρμόζεται;

Οι χώρες της ΕΕ όφειλαν να ενσωματώσουν αυτή την απόφαση στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 11 Δεκεμβρίου 2011. Πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ενσωμάτωσής της υπάρχουν εδώ.

Περισσότερες πληροφορίες

Βλ. Europris και CEP.