Δέσμευση περιουσιακών και αποδεικτικών στοιχείων

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί η δέσμευση περιουσιακών ή αποδεικτικών στοιχείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε ποινική δίκη ή με σκοπό τη δήμευσή τους. Αυτό μπορεί να γίνει με βάση την απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου η οποία θεσπίζει τους κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν και εκτελούν στο έδαφός τους απόφαση δέσμευσης που εκδίδεται από δικαστική αρχή άλλου κράτους μέλους στα πλαίσια ποινικής διαδικασίας.

Τι είναι η «απόφαση δέσμευσης»;

Για τους σκοπούς διασυνοριακής διαδικασίας, ως «απόφαση δέσμευσης» νοείται οιοδήποτε μέτρο λαμβάνει δικαστική αρχή κράτους μέλους για να παρεμποδίσει την καταστροφή, τροποποίηση, μετακίνηση κλπ. περιουσιακών στοιχείων. Ως αποδεικτικά στοιχεία νοούνται αντικείμενα, έγγραφα ή δεδομένα τα οποία θα μπορούσαν να προσκομισθούν ως αποδεικτικά στοιχεία σε ποινική διαδικασία. Τα κράτη μέλη που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία είναι το "κράτος έκδοσης" (το κράτος το οποίο έχει εκδώσει, επικυρώσει ή καθ' οιονδήποτε τρόπο επιβεβαιώσει απόφαση δέσμευσης) και το "κράτος εκτέλεσης" (το κράτος στο έδαφος του οποίου ευρίσκεται το περιουσιακό ή αποδεικτικό στοιχείο).

Αποφάσεις εκτελούμενες χωρίς έλεγχο του διττού αξιοποίνου

Κατ’εξαίρεση του γενικού κανόνα είναι δυνατό, βάσει της απόφασης πλαισίου, ορισμένα αδικήματα να μην υπάγονται σε έλεγχο του διττού αξιοποίνου (εάν τα αδικήματα αυτά τιμωρούνται σε αμφότερα τα αφορώμενα κράτη μέλη). Η διαδικασία αυτή ισχύει μόνο για τα σοβαρότερα αδικήματα που παρατίθενται στο άρθρο 3 της απόφασης πλαισίου, εφόσον στο κράτος έκδοσης τιμωρούνται με ποινή στερητική της ελευθερίας μέγιστης διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών (όπως συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατία, δωροδοκία, καταδολίευση, εμπορία ανθρώπων, βιασμός).

Η διαδικασία εκτέλεσης απόφασης δέσμευσης

Προκειμένου να εκτελεσθεί η απόφαση δέσμευσης, το πιστοποιητικό διαβιβάζεται από τη δικαστική αρχή έκδοσης απευθείας στην αρμόδια για την εκτέλεσή της δικαστική αρχή του άλλου κράτους μέλους. Οι αρμόδιες δικαστικές αρχές του κράτους εκτέλεσης αναγνωρίζουν χωρίς άλλη διατύπωση κάθε απόφαση δέσμευσης και λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την άμεση εκτέλεσή της. Το κράτος εκτέλεσης ακολουθεί επίσης τις διατυπώσεις και τηρεί τις διαδικασίες που έχουν υποδειχθεί ρητώς από την αρμόδια δικαστική αρχή του κράτους έκδοσης κατά την εκτέλεση της απόφασης δέσμευσης.

Λόγοι μη αναγνώρισης ή μη εκτέλεσης

Οι αρμόδιες δικαστικές αρχές του κράτους εκτέλεσης μπορούν να αρνηθούν την αναγνώριση ή την εκτέλεση της απόφασης δέσμευσης υπό ορισμένες συνθήκες. Ορισμένα παραδείγματα: έλλειψη πιστοποιητικού, ασυλία ή προνόμιο του προσώπου, ύπαρξη τελεσίδικης απόφασης για τα ίδια περιστατικά.

Αναβολή της διαδικασίας

Η αρμόδια δικαστική αρχή του κράτους εκτέλεσης μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να αναβάλει την εκτέλεση διαβιβασθείσας απόφασης δέσμευσης εάν, για παράδειγμα, η εκτέλεσή της μπορεί να παραβλάψει μια διεξαγόμενη ποινική έρευνα, ή εάν τα περιουσιακά ή τα αποδεικτικά στοιχεία έχουν αποτελέσει ήδη αντικείμενο απόφασης δέσμευσης σε ποινική διαδικασία.

Διαδικαστικά δικαιώματα

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οιοδήποτε ενδιαφερόμενο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των τρίτων μερών, δικαιούται να ασκεί ένδικα μέσα χωρίς ανασταλτικό αποτέλεσμα κατά αποφάσεως δέσμευσης.

Τελευταία επικαιροποίηση: 22/01/2019

Για τη διαχείριση αυτής της ιστοσελίδας υπεύθυνη είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην παρούσα σελίδα δεν απηχούν κατ’ ανάγκη την επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Παρακαλείσθε να συμβουλευθείτε την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου σχετικά με το καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπει τις σελίδες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.