In welk land is de rechtbank bevoegd?

Finland
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Moet ik mij wenden tot een gewone rechtbank of tot een gespecialiseerde rechtbank (bijvoorbeeld een arbeidsrechtbank)?

In Finland worden civielrechtelijke zaken behandeld door algemene rechtbanken. Bijzondere rechtbanken zijn over het algemeen beroepsinstanties of behandelen zaken die niet door burgers aanhangig zijn gemaakt.

2 Als de gewone rechtbanken bevoegd zijn (dus als dit de rechtbanken zijn die bevoegd zijn voor dergelijke zaken), hoe kan ik dan te weten komen welke van die rechtbanken bevoegd is voor mijn zaak?

2.1 Is er een onderscheid tussen lagere en hogere gewone burgerlijke rechtbanken (bijvoorbeeld districtsrechtbanken als lagere rechtbanken en regionale rechtbanken als hogere rechtbanken), en zo ja, welke is dan bevoegd voor mijn zaak?

In Finland is de algemene rechtbank van eerste aanleg in civiele zaken de districtsrechtbank (käräjäoikeus). De hoven van beroep (hovioikeus) fungeren voornamelijk als beroepsinstantie.

2.2 Territoriale bevoegdheid (is de rechtbank van stad A of van stad B bevoegd voor mijn zaak?)

2.2.1 De basisregel voor de territoriale bevoegdheid

De basisregel is dat zaken aanhangig worden gemaakt bij de algemene rechtbank van eerste aanleg in de woonplaats van de verweerder. Dit is ook van toepassing op zaken waarin de verweerder een rechtspersoon is. Slechts een kleine minderheid van de zaken wordt elders behandeld.

2.2.2 Uitzonderingen op de basisregel

2.2.2.1 Wanneer mag ik kiezen tussen de rechtbank van de woonplaats van de verweerder (aangewezen door de basisregel) en een andere rechtbank?

Onder andere bij de volgende gerechtelijke acties is dat mogelijk:

Acties met betrekking tot echtscheiding, beëindiging van een samenlevingscontract, de geldigheid van een huwelijk of de verdeling van bezittingen in andere omstandigheden dan het overlijden van een van de echtgenoten kunnen aanhangig worden gemaakt bij een rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waarin een van beide echtgenoten zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

Acties met betrekking tot de activiteiten van een filiaal, afdeling, vertegenwoordiger of andere plaats waar het bedrijf van een rechtspersoon of de activiteiten van één enkele handelaar wordt of worden uitgeoefend waarbij dat bedrijf of die handelaar de verweerder is, kunnen eveneens aanhangig worden gemaakt bij een rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar het betrokken bedrijf of de betrokken activiteiten wordt of worden uitgeoefend.

Een vordering van een consument tegen een handelaar kan ook worden behandeld door een rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de betrokken consument zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

Het hof voor marktzaken (markkinaoikeus) fungeert als rechtbank van eerste aanleg voor geschillen, verzoeken en klachten in verband met industriële en auteursrechten.

Acties met betrekking tot arbeidsovereenkomsten kunnen aanhangig worden gemaakt bij een rechtbank van eerste aanleg van het arrondissement waar de werkzaamheden waarop de overeenkomst betrekking heeft doorgaans worden uitgevoerd. Wanneer de werkzaamheden niet doorgaans binnen hetzelfde arrondissement worden uitgevoerd, kan een vordering van een werknemer tegen zijn of haar werkgever ook worden behandeld door de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de betrokken werkgever is gevestigd.

Acties met betrekking tot compensatie anders dan op contractuele gronden kunnen aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de handeling/nalatigheid die de aanleiding voor de vordering vormt heeft plaatsgevonden of waar het daaruit resulterende verlies zich heeft voorgedaan. De hierboven genoemde typen gerechtelijke acties kunnen ook aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de eiser zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft indien de vordering is gebaseerd op de Wet aansprakelijkheidsverzekering voertuigen (liikennevakuutuslaki), de Wet aansprakelijkheidsverzekering letselschade (potilasvahinkolaki), de Wet aansprakelijkheidsverzekering productschade (tuotevastuulaki), de Wet aansprakelijkheidsverzekering milieuschade (laki ympäristövahinkovakuutuksesta) of de Wet aansprakelijkheid spoorwegongevallen (raideliikennevastuulaki).

Acties met betrekking tot onroerende zaken kunnen aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de onroerende zaak is gelegen.

Acties met betrekking tot alimentatie kunnen aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de eiser of de ontvanger van de alimentatie zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

In internationale zaken kan jurisdictie als neergelegd in EU-wetgeving of internationale verdragen van toepassing zijn.

2.2.2.2 Wanneer moet ik kiezen voor een andere rechtbank dan die van de woonplaats van de verweerder (aangewezen door de basisregel)?

De bevoegde rechtbank zal niet altijd de rechtbank in de woon- of verblijfplaats van de verweerder zijn. Voorbeelden:

Acties met betrekking tot de vaststelling van vaderschap moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de moeder haar of het kind zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft. Acties met betrekking tot de ontkenning van het vaderschap moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar het kind zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

Acties met betrekking tot de voogdij over een kind en het recht op toegang tot een kind moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar het kind zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

Acties met betrekking tot de afdwinging van voogdijschap of van rechterlijke bevelen om toegang tot een kind te verlenen moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar het kind of de verweerder zijn of haar (tijdelijke) woon- of verblijfplaats heeft.

Acties met betrekking tot de benoeming van voogden, de beëindiging van het voogdijschap, de beperking van iemands rechtsbevoegdheid of de schrapping of wijziging van een dergelijke beperking moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de persoon van wie de rechtsbevoegdheid wordt beperkt zijn of haar woon- of verblijfplaats heeft.

Acties met betrekking tot de bevestiging van adoptie moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de adoptieouder(s) zijn of haar (hun) woon- of verblijfplaats heeft (hebben).

Acties met betrekking tot erfenissen of nalatenschappen moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van eerste aanleg in het arrondissement waar de overleden persoon zijn of haar woon- of verblijfplaats had.

2.2.2.3 Mogen de partijen zelf een rechtbank aanwijzen die normaal gezien niet bevoegd zou zijn?

In civiele acties (maar niet in niet-contentieuze procedures) kunnen de betrokken partijen onder bepaalde voorwaarden een andere rechtbank kiezen dan de rechtbank die normaliter bevoegd is (rechtbank van eerste aanleg).

Het recht van consumenten, werknemers of natuurlijke personen die alimentatie vorderen of ontvangen om een zaak aanhangig te maken bij de rechtbank overeenkomstig het Wetboek van Rechtsvordering (oikeudenkäymiskaari), kan niet worden beperkt door middel van overeenkomsten waarin jurisdictie wordt verleend, behalve in zaken waarin een dergelijke overeenkomst wordt gesloten nadat het geschil reeds is ontstaan.

Overeenkomsten die jurisdictie verlenen moeten schriftelijk worden gesloten en kunnen worden beperkt tot een specifiek geschil of tot alle geschillen die voortvloeien uit een specifieke rechtsbetrekking.

3 Als een gespecialiseerde rechtbank bevoegd is, hoe kan ik dan te weten komen tot welke rechtbank ik mij moet wenden?

Het hof voor marktzaken fungeert als de rechtbank van eerste aanleg voor geschillen, verzoeken en klachten in verband met industriële en auteursrechten. In Finland worden geschillen alleen in uitzonderingsgevallen door gespecialiseerde rechtbanken behandeld.

Links

Finse rechtbanken

Laatste update: 10/05/2023

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.