Εγχειρίδιο

2.4. Διερμηνεία

28. Στα πλαίσια των διασυνοριακών εικονοτηλεδιασκέψεων, μπορεί να προκύψει η ανάγκη διερμηνέα είτε στο αιτούν δικαστήριο είτε στο δικαστήριο εκτέλεσης. Ο διερμηνέας μπορεί είτε να εργάζεται εξ αποστάσεως ενώ οι διάδικοι βρίσκονται στο ίδιο σημείο, για παράδειγμα στην αίθουσα του δικαστηρίου (εξ αποστάσεως διερμηνεία), είτε, σε περίπτωση που ένας εξ αποστάσεως συμμετέχων (π.χ. ένας κατηγορούμενος ή ένας μάρτυρας) ζητά διερμηνέα, ο διερμηνέας βρίσκεται είτε στο ίδιο σημείο με τον εξ αποστάσεως συμμετέχοντα είτε στην κύρια τοποθεσία (διερμηνεία με εικονοτηλεδιάσκεψη).

28α. Η προσφυγή σε διερμηνεία κατά τη διάρκεια της εικονοτηλεδιάσκεψης (…) συνιστά δοκιμασία για τους συμμετέχοντες στην εξέταση αλλά και για τον ίδιο τον διερμηνέα. Οι μάρτυρες μπορεί να μην είναι συνηθισμένοι να συνεργάζονται με διερμηνείς, η δε αίσθηση της απόστασης ίσως δημιουργεί προβλήματα διερμηνείας. Οι διερμηνείς μπορούν να διευκολυνθούν εάν ο δικαστής ορίσει τη σειρά κατά την οποία θα μιλούν οι διάδικοι.

29. Η διεξαγωγή αποδείξεων γίνεται συνήθως με διαδοχική διερμηνεία. Στη διαδοχική διερμηνεία ο δικαστής διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, διαχειριζόμενος τα της διερμηνείας και δίνοντας οδηγίες προς τον μάρτυρα ή τον διερμηνέα κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Δεδομένης της πολυπλοκότητας των εικονοτηλεδιασκέψεων σε νομικά πλαίσια, συνιστάται η χρήση της μεθόδου της διαδοχικής διερμηνείας όταν ο διερμηνέας δεν βρίσκεται στο ίδιο σημείο με τα πρόσωπα που απαιτούν διερμηνεία, καθώς η μέθοδος αυτή επιτρέπει πιο εύκολα τις διευκρινίσεις και τις παρεμβάσεις που ενδεχομένως θα είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η ακριβής διερμηνεία.

29α. Η ταυτόχρονη διερμηνεία είναι πιο απαιτητική, διότι απαιτεί ειδική καμπίνα διερμηνέα και μετάδοση στους ακροατές μέσω εξοπλισμού ειδικής χρήσης (πομπό, δέκτη και ακουστικά). Όταν κατά τη διάρκεια της εξέτασης ή της δίκης υποβάλλονται έγγραφα, είναι συχνά αναγκαίο να χρησιμοποιείται η προφορική, «οπτική» μετάφραση του γραπτού κειμένου («à vue»). Αν ο διερμηνέας δεν βρίσκεται στην αίθουσα του δικαστηρίου όπου υποβάλλεται το έγγραφο, πρέπει να χρησιμοποιούνται ειδικές κάμερες για τα έγγραφα στην εικονοτηλεδιάσκεψη.

30. Όταν χρησιμοποιείται διερμηνεία εξ αποστάσεως σε τρίτο σημείο εκτός αιθουσών δικαστηρίου, θα πρέπει να δίδεται προσοχή στις προπαρασκευαστικές ρυθμίσεις και την εκ των προτέρων πληροφόρηση όσον αφορά τον τεχνικό εξοπλισμό αυτού του τρίτου σημείου, καθώς και στη δοκιμή των συνδέσεων μεταξύ σημείων πριν από την καθαυτό εξέταση. Θα πρέπει επίσης να δίδεται προσοχή στην ακουστική και ηχητική ποιότητα της θέσης του εξ αποστάσεως διερμηνέα.

30α. Άλλες πτυχές που πρέπει να εξεταστούν είναι η διαρρύθμιση των αιθουσών όπου γίνεται χρήση της εικονοτηλεδιάσκεψης και της διερμηνείας, καθώς και οι θέσεις του διερμηνέα και των υπόλοιπων συμμετεχόντων. Ο ρόλος της οπτικής και της μη λεκτικής επικοινωνίας είναι καίριος καθώς βοηθούν τον διερμηνέα να κατανοήσει αυτά που λέγονται, να αντιληφθεί αποχρώσεις νοήματος και να διασαφηνίσει πιθανές αμφισημίες. Συνεπώς ο διερμηνέας θα πρέπει να είναι σε θέση να βλέπει τα πρόσωπα, τις εκφράσεις και ίσως τις κινήσεις των χειλιών των εξ αποστάσεως συμμετεχόντων. Αυτή η απαίτηση θα καθορίσει τις θέσεις των συμμετεχόντων σε σχέση με τις κάμερες που μεταδίδουν την εικόνα στον διερμηνέα. Ο διερμηνέας πρέπει να βλέπει κατά πρόσωπο τους εξ αποστάσεως συμμετέχοντες. Παράλληλα ο διερμηνέας δεν πρέπει να αποτελεί το κέντρο της προσοχής απλώς και μόνο επειδή εμφανίζεται στην οθόνη. Με άλλα λόγια δεν θα πρέπει, λόγω των θέσεων των συμμετεχόντων, οι διάδικοι να στρέφουν το κεφάλι για να δουν τον διερμηνέα αντί να κοιτάζουν οι μεν τους δε.

30β. Εφιστάται επίσης η προσοχή στην εξασφάλιση της αξιοπιστίας και της ασφάλειας των μεταδόσεων.

31. Όταν χρησιμοποιούνται διερμηνείς κατά τη διαδικασία της εικονοτηλεδιάσκεψης θα πρέπει να δίδεται προσοχή στα εξής σημεία:

  • πρέπει να εξασφαλίζονται υψηλής ποιότητας επικοινωνία και διερμηνεία,
  • κατά τη διάρκεια της διερμηνείας, να λαμβάνεται υπόψη ο αντίκτυπος των τεχνικών πτυχών όπως ο έλεγχος του εξοπλισμού (π.χ. στη διερμηνεία με βίντεο ο έλεγχος των κινήσεων της μηχανής λήψης). Αυτό μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξ αποστάσεως διερμηνεία, όταν πρέπει να εξασφαλίζεται η εικόνα από την απομακρυσμένη τοποθεσία,
  • η διαχείριση της επικοινωνίας είναι ουσιώδης: ο διερμηνέας πρέπει να έχει τη δυνατότητα παρέμβασης (πριν και κατά τη διάρκεια της διερμηνείας που του έχει ανατεθεί, για διευκρινιστικές ερωτήσεις επί του περιεχομένου)·
  • η ποιότητα του ήχου είναι καθοριστικής σημασίας, όπως επίσης και οι (…) συνέπειες που έχει η καθυστερημένη μετάδοση στοιχείων (περίπου 0,5 δευτερόλεπτα) στις αμφοτέρωθεν αντιδράσεις κατά τη διάρκεια της διερμηνείας.

32. Όσον αφορά την ποιότητα της διερμηνείας, τα υποχρεωτικά προσόντα των διερμηνέων δικαστηρίων διαφέρουν από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, πράγμα που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν υποβάλλονται παραγγελίες για τη χρήση εικονοτηλεδιάσκεψης στο πλαίσιο της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής ή της διεξαγωγής αποδείξεων.

32α. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες της εικονοτηλεδιάσκεψης σε συνδυασμό με διερμηνεία και η αρνητική στάση που ενδεχομένως επικρατεί μεταξύ των επαγγελματιών του χώρου, πιθανόν να φανούν χρήσιμες οι ακόλουθες συστάσεις για τον τρόπο πραγματοποίησης και χρήσης της διερμηνείας μέσω βίντεο:

A . Σχεδιασμός, προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού εικονοτηλεδιασκέψεων σε αίθουσες δικαστηρίου

  • πρέπει να προσδιοριστούν οι ανάγκες:
    καθορισμός της διευθέτησης, δηλαδή ποιος μιλάει σε ποιον, ποιος χρειάζεται να βλέπει ποιον.
  • συμμετοχή εμπειρογνωμόνων στο στάδιο σχεδιασμού:
    είναι πολύ σημαντικό να συμμετάσχουν στον σχεδιασμό εμπειρογνώμονες στους τομείς της διερμηνείας/των ξένων γλωσσών, της νομικής επιστήμης και της τεχνολογίας ώστε να επεξεργαστούν τις λεπτομέρειες της διευθέτησης.
  • πρέπει να χρησιμοποιείται τεχνολογία υψηλής ποιότητας:
    πρέπει να παρέχονται σε όλα τα συμμετέχοντα μέρη υψηλής ποιότητας ήχος και εικόνα βίντεο, καθώς και πρόσθετος εξοπλισμός στον διερμηνέα σύμφωνα με τις ανάγκες του· πρέπει να χρησιμοποιείται ξεχωριστή κάμερα για τα έγγραφα (για την παρουσίαση εγγράφων, εικόνων και άλλου υλικού που μπορεί να διευκολύνει τη διερμηνεία). Σημειωτέον ότι η ταυτόχρονη διερμηνεία έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις για (υψηλότερης) ποιότητας ήχο και εικόνα καθώς και συγχρονισμό των χειλιών από ό,τι η διαδοχική διερμηνεία.
  • πρέπει να πραγματοποιηθεί μια πειραματική φάση «δοκιμής-σφάλματος»:
    ειδικά πριν από οποιαδήποτε μεγάλη αγορά, χρήση και πρώτη παρουσίαση εξοπλισμού εικονοτηλεδιασκέψεων. Πρέπει να προσδιοριστούν σημεία που έχουν αποφασιστική σημασία για τη διαδικασία επικοινωνίας και να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις.
  • πρέπει να επιτραπεί η υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας σε στάδια:
    η αρχή πρέπει να γίνει με υποθέσεις που έχουν μικρό αντίκτυπο προκειμένου να αξιολογηθεί η επίδραση της τεχνολογίας σε κάθε στάδιο και οι συνέπειες για το επόμενο στάδιο.
  • πρέπει να παρέχεται το κατάλληλο περιβάλλον εργασίας στον διερμηνέα:
    εργονομικό και ήσυχο περιβάλλον εργασίας που επιτρέπει στον διερμηνέα να ελέγχει τον εξοπλισμό.

B . Βελτίωση της απρόσκοπτης χρήσης διερμηνείας εξ αποστάσεως μέσω εικονοτηλεδιάσκεψης στις αίθουσες δικαστηρίων:

  • πρέπει να χρησιμοποιούνται συμμετέχοντες και διερμηνείς με τα κατάλληλα προσόντα:
    πρέπει να χρησιμοποιούνται διερμηνείς με τα κατάλληλα προσόντα και μέλη του νομικού προσωπικού που έχουν πείρα συνεργασίας με διερμηνείς προκειμένου να εξασφαλιστεί ποιότητα που επαρκεί για να διαφυλαχθεί ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
  • πρέπει να καταρτιστούν οι διερμηνείς και το προσωπικό των δικαστηρίων:
    πρέπει να προσφερθούν μαθήματα εισαγωγικής κατάρτισης πριν από την παρουσίαση της τεχνολογίας. Στη συνέχεια πρέπει να παρέχεται συνεχής επαγγελματική κατάρτιση (συμπεριλαμβανομένης της αντίληψης του ευρύτερου πλαισίου, της γνώσης της τεχνολογίας, της κατάστασης από πλευράς επικοινωνίας και τεχνικών στήριξης όπως η διαχείριση του στρες).
  • πρέπει να συμφωνηθούν διαδικασίες για την αξιολόγηση κινδύνου:
    πρέπει να χρησιμοποιούνται διαδικασίες που εξακριβώνουν κατά πόσον μια σύνδεση μέσω βίντεο σε συνδυασμό με τη διερμηνεία είναι κατάλληλη ή όχι και να ζητείται η γνώμη πεπειραμένων διερμηνέων.
  • πρέπει να αναπτυχθούν κατευθυντήριες γραμμές και πρωτόκολλα:
    αυτά θα πρέπει να προσδιορίζουν ποιος είναι υπεύθυνος π.χ. για τις εκ των προτέρων κρατήσεις, τη χρονομέτρηση, τις δοκιμές, την έναρξη και τον έλεγχο της σύνδεσης· επίσης θα πρέπει να περιγράφουν τη διαδικασία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη συνεδρία (ενημέρωση του διερμηνέα, έναρξη της συνεδρίας, συστάσεις, κανόνες που διέπουν τη συνεδρία, ενημέρωση απολογισμού) για όλους τους συμμετέχοντες.
  • πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για διακοπή της σύνδεσης:
    πρέπει να αναπτυχθεί ένα πρωτόκολλο για τη διακοπή της επικοινωνίας ή για τεχνική βλάβη, καθώς δεν πρέπει να εναπόκειται στον διερμηνέα να διορθώσει τις βλάβες.
  • κώδικας βέλτιστης πρακτικής:
    οι δικαστικές υπηρεσίες, οι ασκούντες συναφή προς τη δικαιοσύνη επαγγέλματα και οι ενώσεις διερμηνέων πρέπει να συνεχίσουν τη συνεργασία με σκοπό τη βελτίωση των κοινών κωδίκων βέλτιστης πρακτικής για τις εικονοτηλεδιασκέψεις και την εξ αποστάσεως διερμηνεία.
Τελευταία επικαιροποίηση: 17/11/2021

Για τη διαχείριση αυτής της ιστοσελίδας υπεύθυνη είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην παρούσα σελίδα δεν απηχούν κατ’ ανάγκη την επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Παρακαλείσθε να συμβουλευθείτε την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου σχετικά με το καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπει τις σελίδες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.