Bemiddeling in EU-landen

Estland

Waarom zou u, in plaats van naar de rechter te stappen, uw geschil niet proberen op te lossen door middel van bemiddeling/mediation? Dit is een maatregel in het kader van de alternatieve geschillenbeslechting, waarbij een bemiddelaar/mediator de partijen die een geschil met elkaar hebben helpt tot overeenstemming te brengen. De regering en de juristen in Estland zijn zich bewust van de voordelen van bemiddeling/mediation.

Inhoud aangereikt door
Estland

Contact:

Het begrip verzoening/conciliatie verwijst naar de activiteiten van een conciliator of conciliatieorgaan bij civiele zaken. Verzoening is geregeld in de Wet inzake conciliatie. De Wet inzake conciliatie is opgesteld met het oog op de omzetting in Ests recht van Richtlijn 2008/52/EG betreffende bepaalde aspecten van bemiddeling/mediation in burgerlijke en handelszaken.

Ingevolge de Wet inzake conciliatie kan een conciliator een natuurlijke persoon zijn, aan wie de partijen hebben gevraagd om als conciliator op te treden. Advocaten en notarissen kunnen ook als conciliators optreden. Ingevolge de specifieke wet kan de rol van conciliator ook worden toegewezen aan staatsorganen of lokale overheidsorganen.

Op de website van de Kamer van notarissen staat een lijst van notarissen.

Op de website van de Estse orde van advocaten staat een lijst van procureurs die als conciliator optreden.

U kunt ook contact opnemen met de volgende niet-gouvernementele organisaties:

  • De Estse vereniging van bemiddelaars/mediators biedt informatie in het Ests en het Engels.
  • De Estse Unie voor kinderbescherming is een vereniging zonder winstoogmerk die opkomt voor de rechten van kinderen. Zij geeft onder meer advies aan ouders die een scheiding van tafel en bed of een echtscheiding wensen en moedigt hen aan gebruik te maken van bemiddelingsdiensten om de belangen van hun kinderen te beschermen. De Unie heeft opleidingen georganiseerd op het gebied van bemiddeling/mediation in familiezaken.
  • De Estse Vereniging van verzekeraars heeft een bemiddelaar/mediator voor verzekeringszaken aangesteld die belast is met geschillen tussen verzekeringnemers enerzijds en verzekeraars of verzekeringstussenpersonen anderzijds.

De Auteursrechtencommissie, die binnen het Ministerie van Justitie is opgericht, is een conciliatieorgaan in de zin van artikel 19 van de Wet inzake conciliatie. De commissie behandelt aanvragen met betrekking tot maatregelen die moeten worden toegepast om het mogelijk te maken een auteursrechtelijk beschermd werk of onder naburige rechten vallend materiaal in bepaalde gevallen vrij te gebruiken.

Op grond van de Wet op de beslechting van collectieve arbeidsgeschillen hebben partijen het recht zich tot de openbare conciliator te wenden in het geval van een collectief arbeidsgeschil (een geschil met betrekking tot de voorwaarden van een collectieve overeenkomst). De openbare conciliator is een onpartijdige deskundige die partijen die in een arbeidsgeschil verwikkeld zijn, helpt om een compromis te sluiten. De openbare conciliator voor collectieve arbeidsgeschillen is Meelis Virkebau — e-mailadres: meelis.virkebau@riikliklepitaja.ee. Meer informatie is te vinden op de website van de openbare conciliator.

In sommige gevallen kan de õiguskantsler (kanselier van Justitie) als bemiddelaar optreden. Hoewel het begrip “ombudsman” niet voorkomt in de Wet inzake de kanselier van Justitie, oefent de kanselier van Justitie ook de functies van ombudsman uit, door te controleren of overheidsorganen de grondrechten en fundamentele vrijheden van personen en de beginselen van goed bestuur respecteren, en door toezicht te houden op lokale overheden, publiekrechtelijke rechtspersonen en privaatrechtelijke instanties die publieke functies uitoefenen. Sinds 2011 oefent de kanselier van Justitie tevens de functie van de ombudsman voor kinderen uit, uit hoofde van artikel 4 van het Verdrag inzake de rechten van het kind, en zorgt hij voor de conciliatie in discriminatiegeschillen. Meer hierover is te vinden op de website van het bureau van de kanselier van Justitie.

Op welke gebieden is bemiddeling/mediation toegestaan en/of het meest gebruikelijk?

Het verzoeningsproces waarin de Wet inzake conciliatie voorziet, kan over het algemeen worden gebruikt om alle civiele geschillen te beslechten die betrekking hebben op zaken ten aanzien waarvan verzoening mogelijk is. In civiele zaken wordt een verzoeningsprocedure toegepast wanneer het geschil betrekking heeft op een privaatrechtelijke relatie en wordt behandeld door een kantonrechtbank. Hoewel er geen vergelijkende statistieken bestaan, is het waarschijnlijk dat bemiddeling vaker voorkomt op het gebied van familierecht.

De kanselier van Justitie beslecht geschillen met betrekking tot discriminatie indien iemand een verklaring indient dat hij is gediscrimineerd op grond van zijn geslacht, ras, nationaliteit (etnische oorsprong), huidskleur, taal, afkomst, godsdienst, politieke of andere overtuigingen, financiële of sociale status, leeftijd, handicap, seksuele geaardheid of andere in de wet genoemde kenmerken. Bemiddelaars/mediators kunnen ook optreden in geval van inbreuken op grondrechten.

De openbare conciliator treedt op als conciliator in collectieve arbeidsgeschillen.

Moeten specifieke voorschriften in acht worden genomen?

Ingevolge de Estse wetgeving is medewerking aan de verzoeningsprocedure over het algemeen vrijwillig. De regels inzake conciliatie en de voorwaarden voor het handhaven van conciliatie-overeenkomsten zijn vastgesteld in de Wet inzake conciliatie.

Het Estse Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bevat een bijzondere regel die voorziet in verzoening door een rechter in situaties waarin een ouder een bevel met betrekking tot de omgang met het kind negeert. Overeenkomstig artikel 563 van dit wetboek kan de rechter, op verzoek van een van de ouders, beide ouders bij dagvaarding oproepen voor de rechter te verschijnen om het betreffende geschil door middel van een overeenkomst te beslechten. De rechter roept de ouders bij dagvaarding op om persoonlijk te verschijnen en wijst hen op de mogelijke rechtsgevolgen (boete of gevangenisstraf) als zij niet verschijnen.

Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering voorziet tevens in de mogelijkheid ouders verplicht te laten deelnemen aan een verzoeningsproces volgens de Wet inzake conciliatie, indien de rechter dit, gezien de feiten van de zaak en de procedure tot dan toe, noodzakelijk acht in het belang van de beslechting van de kwestie.

De procedureregels van de verzekeringsconciliator van de Estse Vereniging van verzekeraars zijn online beschikbaar.

Verzoening waarbij de kanselier van Justitie optreedt, is geregeld in de Wet inzake de kanselier van Justitie. De beslechting van collectieve arbeidsgeschillen, de activiteiten van de openbare conciliator en de rechten en plichten van de partijen die betrokken zijn bij het proces, zijn geregeld in de Wet op de beslechting van collectieve arbeidsgeschillen.

De specifieke delen van de verzoeningsprocedure die door de Auteursrechtencommissie wordt uitgevoerd, zijn uiteengezet in de Wet inzake de auteursrechten.

Voorlichting en opleiding

Informatie over conciliators die volgens de Wet inzake conciliatie optreden, waaronder notarissen en procureurs, is te vinden op de websites van degenen die als conciliator actief zijn. Op de website van de Kamer van notarissen staat een lijst van notarissen. Op de website van de Estse orde van advocaten staat een lijst van procureurs die als conciliator optreden.

Informatie over de activiteiten van de kanselier van Justitie in zijn hoedanigheid als kinderombudsman is beschikbaar op de website van de kanselier van Justitie. Informatie over verzoening in discriminatiegeschillen kan ook worden gevonden op de website van de kanselier van Justitie.

Informatie over de activiteiten van de openbare conciliator als conciliator is te vinden op de website van de openbare conciliator.

Opleidingen voor bemiddelaars/mediators worden verzorgd door de particuliere sector (bv. de Vereniging van bemiddelaars/mediators). Er bestaat geen specifieke regeling voor de opleiding van bemiddelaars/mediators.

Hoeveel kost bemiddeling/mediation?

Ingevolge de Wet inzake conciliatie is verzoening niet kosteloos; de kosten van verzoening worden in onderling overleg tussen de conciliator en de betrokken partijen vastgesteld.

In zaken waarin een rechter heeft voorgesteld dat de partijen een beroep doen op een conciliator of de partijen heeft opgedragen de verzoeningsprocedure te volgen waarin is voorzien in de Wet inzake conciliatie, kan een partij die de kosten van de verzoeningsprocedure niet kan dragen of slechts gedeeltelijk of door betaling in termijnen kan dragen als vorm van rechtsbijstand gedeeltelijk of volledig worden vrijgesteld van de betaling van de kosten van de verzoeningsprocedure, die dan voor rekening van de Estse staat komen.

Indien de kanselier van Justitie als conciliator optreedt, is er geen vergoeding verschuldigd. Aan het verzoeningsproces kunnen echter aanvullende kosten verbonden zijn. De kanselier van Justitie bepaalt wie deze kosten moet dragen.

De beslechting van collectieve arbeidsgeschillen door de openbare conciliator is eveneens kosteloos. De kosten die voortvloeien uit de beslechting van een collectief arbeidsgeschil worden gedragen door de in het ongelijk gestelde partij, of in onderlinge overeenstemming verdeeld over de partijen.

De aanbestedende dienst van de Estse Vereniging van verzekeraars brengt 50 euro administratiekosten in rekening; de vergoeding voor de verzekeringsconciliator bedraagt maximaal 160 euro. Wanneer hierbij de socialezekerheidsbijdragen en werkloosheidsverzekering worden opgeteld, komt dit uit op een totaal van 214,08 euro. Indien de verzoeningspoging mislukt, wordt deze vergoeding gehalveerd.

Kunnen overeenkomsten die via bemiddeling/mediation tot stand zijn gekomen, worden uitgevoerd?

Ingevolge de Wet inzake conciliatie is de overeenkomst die via een verzoeningsproces tot stand is gekomen, uitvoerbaar nadat op grond van een verzoekschrift de passende procedure om deze uitvoerbaar te verklaren is doorlopen (de artikelen §6271en §6272 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering). Een verzoeningsovereenkomst die via een verzoeningsproces met behulp van een notaris of procureur tot stand is gekomen, kan ook door een notaris uitvoerbaar worden verklaard, overeenkomstig de regels die in de Wet op het notarisambt zijn vastgelegd. De speciale regels inzake de uitvoerbaarheid van overeenkomsten voor de procedure inzake de omgang met een kind zijn vastgelegd in artikel 563 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

Een overeenkomst die tot stand is gekomen als gevolg van een door de kanselier van Justitie goedgekeurd verzoeningsproces is uitvoerbaar.

Een overeenkomst die tot stand is gekomen met behulp van de openbare conciliator ter beslechting van een collectief arbeidsgeschil, is voor beide partijen bindend, en rechtsgeldig vanaf de datum van ondertekening, tenzij een andere datum van inwerkingtreding is overeengekomen. Dit type overeenkomst vormt echter geen executoriale titel.

Laatste update: 14/01/2022

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.