De regering van de Republiek Kroatië ondersteunt via het ministerie van Justitie op krachtige wijze (via wetgeving en financiële en technische middelen) de ontwikkeling en bevordering van mediation, wat een van de belangrijkste onderdelen van de strategie voor justitiële hervorming is geworden.

Gerechtelijke en buitengerechtelijke mediation

Mediation is mogelijk bij alle gewone en gespecialiseerde rechtbanken van eerste en tweede aanleg (gemeentelijke, districts- en handelsrechtbanken en de hoge handelsrechtbank) in alle fasen van de (beroeps)procedure. Bij gerechtelijke mediation kunnen uitsluitend rechters van de desbetreffende rechtbank als mediator optreden die een opleiding als mediator hebben gevolgd en staan vermeld op de lijst van rechter-mediators die de president van de rechtbank jaarlijks opstelt. Een rechter zal nooit als mediator optreden in een zaak waarvoor hij als rechter is aangewezen.

Buitengerechtelijke mediation vindt in de Republiek Kroatië al jaren met veel succes plaats in mediationcentra van de Handelskamer, de Kamer van Ambachten, de werkgeversvereniging, de vereniging van mediators, de orde van advocaten, het verzekeringsbureau en de dienst Sociaal Partnerschap van de regering. Mediation met geselecteerde mediators kan echter ook buiten deze centra plaatsvinden.

Ingevolge de Mediationwet (Narodne novine (staatsblad van de Republiek Kroatië), nr. 18/11) en de Regels betreffende het register van mediators en accreditatienormen voor mediationcentra en mediators (Narodne novine, nr. 59/11), moet het ministerie van Justitie het register van mediators bijhouden.

Commissie Alternatieve Geschillenbeslechting

Het ministerie van Justitie heeft de Commissie Alternatieve Geschillenbeslechting opgericht, die bestaat uit vertegenwoordigers van de gerechten, het bureau van de openbare aanklager, de dienst Sociaal Partnerschap, de Handelskamer, de werkgeversvereniging, de Kamer van Ambachten en het ministerie van Justitie.

De opdracht van de Commissie is het monitoren van de ontwikkeling van alternatieve geschillenbeslechting, het bewaken van de uitvoering van bestaande programma's en het voorstellen van maatregelen voor het bevorderen van alternatieve geschillenbeslechting. Daarnaast verstrekt de Commissie adviezen en geeft ze haar reactie op onderzoeken die onder haar bevoegdheid vallen.

Op de vergadering van de Commissie Alternatieve Geschillenbeslechting van 26 november 2009 werd een gedragscode voor mediators aangenomen.

Wetgevingskader

Mediation als middel voor het beslechten van geschillen werd voor het eerst geregeld door een specifieke wet, namelijk de Mediationwet, (Narodne novine, nr. 163/03), die op 24 oktober 2003 in werking is getreden, waarin enkele van de basisbeginselen zijn opgenomen van de Aanbeveling van de Raad van Europa betreffende mediation in burgerlijke en handelszaken en van het Groenboek betreffende alternatieve wijzen van geschillenbeslechting op het gebied van het burgerlijk recht en het handelsrecht in de Europese Unie. De wet werd in 2009 gewijzigd. Begin 2011 is een nieuwe Mediationwet aangenomen (Narodne novine, nr. 18/11), die in werking is getreden op de dag van toetreding van Kroatië tot de Europese Unie.

Naast de Mediationwet, die geldt als de belangrijkste wet op dit gebied, zijn er regelingen ter uitvoering van deze wet alsook nog andere wetten waarin onderdelen van mediation zijn geregeld.

Mediationprocedure

De mediationprocedure kan op verschillende manieren worden ingeleid: door het indienen van een voorstel tot mediation door een van de partijen bij het geschil dat door de wederpartij wordt aanvaard, door het indienen van een gezamenlijk voorstel voor een minnelijke schikking van het geschil, of door het indienen van een voorstel tot mediation door een derde partij (bijv. een rechter in een gerechtelijke procedure).

Mediators zijn een of meer personen die, met instemming van de partijen, bemiddelen tussen de partijen. Om als mediator te kunnen optreden, moet men een speciale opleiding hebben gevolgd en zich voortdurend bijscholen (de expertise en vaardigheden van een mediator zijn een belangrijke voorwaarde voor het succes van mediation). De gerechtelijke academie speelt een cruciale rol bij het verzorgen van opleidingen voor mediators.

Mediation moet plaatsvinden volgens een vooraf door de partijen overeengekomen procedure. De mediator moet de partijen eerlijk en gelijk behandelen. Hij kan een bijeenkomst beleggen met elke partij afzonderlijk. Tenzij de partijen anders zijn overeengekomen, kan de mediator informatie die hij van een partij heeft ontvangen, slechts met uitdrukkelijke toestemming van die partij aan de wederpartij bekend maken. De mediator kan helpen bij het opstellen van de schikkingsovereenkomst en aanbevelingen doen voor de inhoud ervan.

Een via mediation bereikte schikking is bindend voor de partijen die de schikkingsovereenkomst hebben ondertekend. Wanneer de partijen als onderdeel van de schikking bepaalde verplichtingen zijn aangegaan, zijn ze gehouden om deze verplichtingen binnen de daarvoor gestelde termijn na te komen. Een schikkingsovereenkomst is een executoriale titel als de schikking betrekking heeft op een voor schikking vatbare uitvoerbare verplichting en een uitvoerbaarverklaring bevat.

Tenzij de partijen anders zijn overeengekomen, draagt iedere partij haar eigen kosten en dragen ze de kosten van mediation in gelijke delen, of ze dragen die kosten overeenkomstig het bepaalde in een bijzondere wet dan wel overeenkomstig de regels van de betrokken mediationcentra.

Volgens de meeste deskundigen op dit terrein is elk geschil over rechten waarover de partijen vrijelijk kunnen beschikken, vatbaar voor mediation en heeft een minnelijke schikking bijna altijd de voorkeur. Mediation is met name geschikt voor handelsgeschillen, alsook voor grensoverschrijdende geschillen (één van de partijen heeft haar woonplaats of gewoonlijke verblijfplaats in een EU-lidstaat) in burgerlijke en handelszaken. Opgelet: onder grensoverschrijdende geschillen vallen geen geschillen over douane-, belasting- of administratiefrechtelijke aangelegenheden of geschillen met de overheid wegens handelen of niet-handelen in het kader van de uitoefening van overheidsbevoegdheden.

Overige links

Een mediator vinden

Meer informatie