Bemiddeling in EU-landen

Met wie contact opnemen?

De Federale Bemiddelingscommissie.

Hoewel de Federale Bemiddelingscommissie niet zelf als bemiddelaar/mediator optreedt, stelt zij regels vast voor bemiddeling/mediation en houdt zij een lijst bij van erkende bemiddelaars/mediators.

Het secretariaat van de Bemiddelingscommissie verstrekt inlichtingen in het Nederlands en het Frans. Contactgegevens van de Bemiddelingscommissie: e-mail en adres

FOD Justitie
Federale Bemiddelingscommissie
Simon Bolivarlaan, 30 (WTC III), 1000 Brussel
Tel: (+32) 2/552.24.00
Fax: (+32) 2/552.24.06

Door de erkenning van bemiddelaars/mediators waarborgt de Federale Bemiddelingscommissie de kwaliteit en de ontwikkeling van de bemiddeling/mediation.

De lijst van bemiddelaars/mediators is beschikbaar in het Nederlands en het Frans.

Op welke gebieden is bemiddeling/mediation denkbaar en/of het meest gebruikelijk?

Bemiddeling/mediation is mogelijk op de volgende gebieden:

• het burgerlijk recht (onder andere familiezaken);
• het handelsrecht;
• het arbeidsrecht;
• er bestaat ook bemiddeling in strafzaken en herstelbemiddeling, maar deze bemiddelingsvormen vallen niet onder de bevoegdheid van de Federale Bemiddelingscommissie en worden geregeld door andere wetgevingen.

Moeten specifieke voorschriften in acht worden genomen?

Bemiddeling/mediation is een vrije keuze van de partijen en er wordt geen sanctie opgelegd in het geval van mislukking ervan.

Krachtens recente familierechtelijke bepalingen moet de rechter de partijen wijzen op het bestaan en de mogelijkheden van bemiddeling/mediation.

Er bestaat een "gedragscode" voor bemiddelaars/mediators, die beschikbaar is in het Nederlands en het Frans.

Informatie en opleiding

Op de website is er in het Nederlands en het Frans veel informatie beschikbaar over de diverse aspecten van bemiddeling/mediation (procedure, kosten, adressen, enz.).

Nieuws voor bemiddelaars

In deze rubriek van de website wordt dieper ingegaan op de erkenningscriteria voor en de opleiding van bemiddelaars.

De Federale Bemiddelingscommissie heeft regels vastgesteld voor de opleiding van bemiddelaars, maar de opleiding zelf wordt gegeven door organisaties uit de particuliere sector.

Het opleidingsprogramma omvat een gemeenschappelijk gedeelte van 60 uur, waarvan minstens 25 uur theoretische opleiding en minstens 25 uur praktische opleiding.

• Het gemeenschappelijke gedeelte omvat de algemene bemiddelingsprincipes (ethiek/filosofie), de studie van de verschillende alternatieve vormen van conflictoplossing, de toepasselijke wetgeving, de sociologische en psychologische aspecten van bemiddeling, en het bemiddelingsproces.
• De praktijkoefeningen hebben betrekking op de diverse programma‑onderdelen en ontwikkelen via een rollenspel de onderhandelings‑ en communicatievaardigheden.

Naast het gemeenschappelijke gedeelte zijn er ook specifieke programma's voor elk soort bemiddeling (minstens 30 uur die vrij worden verdeeld over theoretische en praktische opleiding).

Er zijn specifieke opleidingsprogramma's voor bemiddeling in familiezaken, in burgerlijke en handelszaken en in sociale zaken.

Erkenningscriteria

• Erkenningscriteria voor bemiddelaars.
• Richtlijnen voor indiening van een dossier met het oog op het bekomen van een erkenning als bemiddelaar op grond van de wet van 21 februari 2005.
• Inventaris van aanvraag tot erkenning als bemiddelaar (word).

Erkenningscriteria voor de opleiding/permanente opleiding

Goedkeuringscriteria opleidingsinstanties

• Beslissing van 1 februari 2007 gewijzigd bij besluit van 11 maart en 23 september 2010 tot vaststelling van de voorwaarden en procedure voor erkenning van opleidingsinstanties en opleidingen van erkende bemiddelaars (PDF).
• Richtlijn met betrekking tot de beslissing van 1 februari 2007 gewijzigd bij beslissing van 11 maart 2010.

Basisopleiding

• Opleidingsinstanties voor erkende bemiddelaars.

Permanente opleiding

• Beslissing van 18 december 2008 gewijzigd bij besluit van 11 juni 2009, 6 mei 2010, 28 april en 9 juni 2011 tot vaststelling van de verplichtingen van erkende bemiddelaars met betrekking tot permanente vorming en van de voorwaarden voor de erkenning van programma’s in dat verband.
• Vaak gestelde vragen over het onderwerp permanente opleiding (FAQ).
• Opleidingsinstanties voor erkende bemiddelaars en opleidingen voor erkende vaste medewerkers.
• Type formulier te gebruiken voor het voorstellen van een dossier voor een permanente opleiding.

Gedragscode

• Beslissing van 18 oktober 2007 betreffende de gedragscode van de erkende bemiddelaar.

Klachtenregeling

• Beslissing van 25 september 2008 betreffende de procedure tot intrekking van de erkenning, de bepaling van de sancties die voortvloeien uit de gedragscode en de procedure tot toepassing van deze sancties.

Hoeveel kost bemiddeling/mediation?

Over het ereloon van de bemiddelaar wordt een overeenkomst gesloten tussen de particuliere bemiddelaar en de partijen. Er bestaat daarvoor geen wettelijke regeling. Gewoonlijk betaalt iedere partij de helft van het ereloon.

Doorgaans wordt het ereloon berekend per uur of per sessie.

Voor partijen met een bescheiden inkomen kan de overheid tussenkomen in de betaling van het ereloon van een bemiddelaar, mits de bemiddelaar is erkend.

Het ereloon van de bemiddelaar en de kosten van de bemiddeling kunnen ook  ten laste worden genomen in het kader van een verzekering voor juridische bescherming.

Kunnen overeenkomsten die via bemiddeling/mediation tot stand zijn gekomen, ten uitvoer worden gelegd?

Volgens de https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:136:0003:0008:EN:PDF moet het mogelijk zijn te verzoeken om de gedwongen tenuitvoerlegging van een via bemiddeling/mediation tot stand gekomen schriftelijke overeenkomst. De lidstaten delen mee welke rechterlijke of andere instanties bevoegd zijn dergelijke verzoeken in ontvangst te nemen.

Overeenkomstig de artikelen 1733 en 1736 van het Gerechtelijk Wetboek kan de bemiddelingsovereenkomst echter door een rechter worden gehomologeerd, zodat deze overeenkomst authentiek en uitvoerbaar wordt. Wat de vorm betreft, wordt de overeenkomst dan neergelegd in een vonnis.

Er bestaat een alternatief voor homologatie. Het is immers mogelijk om de bemiddelingsovereenkomst door een notaris in een notariële akte te laten opnemen. De overeenkomst wordt zo ook authentiek en uitvoerbaar, zonder dat daarvoor een rechter nodig is. Deze optie is maar mogelijk als alle partijen hiermee akkoord gaan.

Links

Federale Overheidsdienst Justitie

Federale Bemiddelingscommissie