Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση πολωνικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Swipe to change

Διαμεσολάβηση σε χώρες της ΕΕ

Πολωνία

Αντί της προσφυγής στα δικαστήρια, αξίζει καλύτερα η προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση. Πρόκειται για μια μορφή εναλλακτικής επίλυσης διαφορών (ΕΕΔ) στο πλαίσιο της οποίας ο διαμεσολαβητής βοηθά τους διαδίκους να καταλήξουν σε συμφωνία. Τόσο η κυβέρνηση όσο και οι νομικοί επαγγελματίες της Πολωνίας γνωρίζουν άριστα τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης.

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Πολωνία

Σε ποιόν πρέπει να απευθυνθώ;

Το 2010 δημιουργήθηκε, στο πλαίσιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ένα τμήμα αρμόδιο για θέματα διαμεσολάβησης επί του παρόντος λειτουργεί ως διεύθυνση αρμόδια για τα θύματα εγκληματικών πράξεων και την προώθηση της διαμεσολάβησης (Wydział DS. pokrzywdzonych przestępstwem I DS. promocji Mediacji) στο εσωτερικό του τμήματος της διεθνούς συνεργασίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Βασικές πληροφορίες για δραστηριότητες διαμεσολάβησης διατίθενται στο δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης (Ministerstwo Sprawiedliwości).

Κατά τα τελευταία έτη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη και την εκλαΐκευση της διαμεσολάβησης και άλλων μορφών εναλλακτικής επίλυσης διαφορών στην Πολωνία, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος και καθιστώντας το πιο προσιτό στους πολίτες.

Το 2010, διορίστηκε, με πρωτοβουλία του Υπουργείου, ένα δίκτυο συντονιστών διαμεσολάβησης.
Επί του παρόντος, ο αριθμός των συντονιστών υπερβαίνει τους 120 (δικαστές , δικαστικοί επιμελητές και διαμεσολαβητές), σε οκτώ εφετεία, σε όλα τα περιφερειακά δικαστήρια και σε έξι τομείς των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων

Για συμβουλές και γνωμοδοτήσεις, ο Υπουργός Δικαιοσύνης συνεργάζεται με το Κοινωνικό Συμβούλιο για την εναλλακτική επίλυση διαφορών και την επίλυση των συγκρούσεων (Społeczną Radą ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów, στο εξής «το συμβούλιο ΕΕΔ» - ηλ.ταχ: adr_rada@ms.gov.pl), το οποίο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ιδέας της διαμεσολάβησης και στην επικοινωνία μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης, δικαιοσύνης και διαμεσολαβητών.

Το Συμβούλιο ΕΕΔ δημιουργήθηκε για πρώτη φορά, με υπουργική απόφαση της 1ης Αυγούστου 2005, ως συμβουλευτικό σώμα του Υπουργού σε θέματα εναλλακτικής επίλυσης διαφορών και επίλυσης συγκρούσεων με την ευρεία έννοια. Οι εργασίες που διεξάχθηκαν κατά την πρώτη θητεία του κατέληξαν στα ακόλουθα έγγραφα :

Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης της 3ης Απριλίου 2009 ( η οποία τροποποιήθηκε από την απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης της 1ης Ιουλίου 2011), το συμβούλιο ΕΕΔ διορίστηκε για μια δεύτερη θητεία, κατά τη διάρκεια της οποίας το κυριότερο εκπόνημά του υπήρξε το ακόλουθο έγγραφο Υποθέσεις ενόψει συστημικών αλλαγών (Założenia do zmian systemowych, Μάρτιος 2012)

Επί του παρόντος, το Συμβούλιο απαρτίζεται από 23 εκπροσώπους από το χώρο της επιστήμης, από έμπειρους επαγγελματίες της διαμεσολάβησης, καθώς και από εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και κυβερνητικών υπηρεσιών.

Οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου αφορούν προπάντων την επεξεργασία συστάσεων σχετικά με τις αρχές λειτουργίας του εθνικού συστήματος εναλλακτικής επίλυσης των διαφορών, καθώς επίσης και :

  • την προσαρμογή του συστήματος ΕΕΔ στις απαιτήσεις του δικαίου της ΕΕ,
  • την ανάπτυξη ενός ενιαίου μοντέλου διαμεσολάβησης στο πολωνικό νομικό σύστημα,
  • την προώθηση προτύπων για τις διαδικασίες διαμεσολάβησης,
  • την προώθηση μηχανισμών ΕΕΔ ως εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών προς χρήση των ασκούντων συναφή προς τη δικαιοσύνη επαγγέλματα, των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και του κοινού,
  • τη δημιουργία ενός θεσμικού περιβάλλοντος που επιτρέπει την ανάπτυξη διαφόρων μορφών ΕΕΔ, και
  • τη θέσπιση άλλων ad hoc μέτρων για την ανάπτυξη της διαμεσολάβησης στην Πολωνία.

Διάφορες μη κυβερνητικές και ιδιωτικές οργανώσεις διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην προώθηση της διαμεσολάβησης και στη διαμόρφωση των εσωτερικών κανόνων της. Οι οργανώσεις αυτές καθορίζουν τα δικά τους κριτήρια όσον αφορά την κατάρτιση, τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν αυτοί που επιθυμούν να γίνουν μεσολαβητές, τις μεθόδους άσκησης της διαμεσολάβησης, καθώς και τους κανόνες δεοντολογίας και τις ορθές επαγγελματικές πρακτικές. Οι κανόνες αυτοί είναι εσωτερικής φύσεως και απευθύνονται μόνο σε διαμεσολαβητές που είναι μέλη των εν λόγω οργανώσεων

Οι πλέον σημαντικές οργανώσεις είναι οι ακόλουθες:

Επιπλέον, διάφορες επαγγελματικές οργανώσεις αναπτύσσουν θεσμοθετημένες δραστηριότητες για την προώθηση της διαμεσολάβησης, όπως :

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, στο πλαίσιο των προβλεπόμενων από το νόμο καθηκόντων τους, καθώς και τα πανεπιστήμια μπορούν να έχουν καταλόγους μόνιμων διαμεσολαβητών. Πληροφορίες σχετικά με τους καταλόγους και τα κέντρα παρέχονται από τους προέδρους των περιφερειακών δικαστηρίων. Οι κατάλογοι των μεσολαβητών σε ποινικές υποθέσεις και υποθέσεις που αφορούν ανήλικους παρέχονται από τους προέδρους των περιφερειακών δικαστηρίων.

Για ποια θέματα επιτρέπεται ή/και συνηθίζεται περισσότερο η προσφυγή σε διαμεσολάβηση;

Οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν μέσω της διαμεσολάβησης σε πολλούς τομείς. Σύμφωνα με το πολωνικό δίκαιο, επιτρέπεται προσφυγή στη διαμεσολάβηση στους ακόλουθους τομείς:

  • αστικό δίκαιο,
  • εμπορικό δίκαιο
  • εργατικό δίκαιο
  • οικογενειακό δίκαιο
  • δίκαιο ανηλίκων
  • ποινικό δίκαιο
  • διοικητικό δίκαιο

Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση διατίθενται σε έντυπα και φυλλάδια που συντάσσονται και διανέμονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Επί του παρόντος, προσφυγή στη διαμεσολάβηση γίνεται ως επί το πλείστον στον ποινικό και αστικό τομέα. Κατά την περίοδο 2011-2012, η διαμεσολάβηση αναπτύχθηκε ταχύτερα στις υποθέσεις οικογενειακού και εμπορικού δικαίου.

Υπάρχουν ειδικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται;

Η διαμεσολάβηση είναι προαιρετικός τρόπος επίλυσης των διαφορών και των συγκρούσεων και διεξάγεται στη βάση :

  • συμφωνίας διαμεσολάβησης ( εξωδικαστική διαμεσολάβηση),
  • απόφασης του δικαστηρίου με την οποία διατάσσεται η διαμεσολάβηση (δικαστική διαμεσολάβηση).

Αν τα μέρη δε συμφωνούν ως προς την επιλογή ενός διαμεσολαβητή, το δικαστήριο έχει το δικαίωμα να διορίσει κάποιον διαμεσολαβητή από κατάλογο προσώπων που κατέχουν τα κατάλληλα προσόντα. Στις ποινικές υποθέσεις και στις υποθέσεις ανηλίκων, ο διαμεσολαβητής διορίζεται από το δικαστήριο.

Η διαμεσολάβηση διέπεται, μεταξύ άλλων, από τον Κώδικα Πολιτικής και Ποινικής Δικονομίας, από τη νομοθεσία σχετικά με τη διαδικασία που ακολουθείται σε υποθέσεις ανηλίκων και από τη νομοθεσία που αφορά τα δικαστικά έξοδα στις αστικές υποθέσεις. Πέραν αυτών, έχουν θεσπισθεί πράξεις παράγωγου δικαίου για να ρυθμίσουν τις λεπτομέρειες διαμεσολάβησης σε συγκεκριμένα είδη υποθέσεων.

Στην περίπτωση υποθέσεων που αφορούν ανηλίκους, υπάρχει νομοθεσία που ρυθμίζει :

  • τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται από τα όργανα και τα πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτημένα να ενεργήσουν υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή,
  • την καταχώριση των οργάνων και των προσώπων που είναι εξουσιοδοτημένα να ενεργήσουν υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή,
  • την κατάρτιση των διαμεσολαβητών,
  • την έκταση και τους όρους πρόσβασης στη δικογραφία του διαμεσολαβητή,
  • τη μορφή και το περιεχόμενο της έκθεσης σχετικά με την πρόοδο και τα αποτελέσματα της διαδικασίας διαμεσολάβησης.

Στις ποινικές υποθέσεις, υπάρχει νομοθεσία που ρυθμίζει:

Τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται από τα όργανα και τα πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτημένα να ενεργήσουν υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή,

  • τις λεπτομέρειες διορισμού και ανάκλησης των οργάνων και των προσώπων που είναι εξουσιοδοτημένα να ενεργήσουν υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή,
  • την έκταση και τους όρους πρόσβασης στη δικογραφία των οργάνων και των προσώπων που είναι εξουσιοδοτημένα να ενεργήσουν υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή,
  • τις λεπτομέρειες της διαδικασίας διαμεσολάβησης.

Στις υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, ισχύουν συμπληρωματικές απαιτήσεις όσον αφορά τους διαμεσολαβητές από την άποψη της κατάρτισης και της εμπειρίας (ψυχολογία, παιδαγωγική, κοινωνιολογία ή δίκαιο και πρακτική κατάρτιση στον τομέα της οικογενειακής διαμεσολάβησης).

Μια εκτελεστική ρύθμιση ορίζει το ποσό της αμοιβής του διαμεσολαβητή και τις επιστρεπτέες δαπάνες διαμεσολαβητών στο πλαίσιο αστικής διαδικασίας (βλέπε κάτωθι - Ποιο είναι το κόστος της διαμεσολάβησης;)

Ενημέρωση και κατάρτιση

Βασικές πληροφορίες για τη διαμεσολάβηση στην Πολωνία διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κυρίως: αποσπάσματα νομικών πράξεων που αφορούν τη διαμεσολάβηση, διεθνείς νομικές πράξεις σχετικά με τη διαμεσολάβηση και έγγραφα και συστάσεις του Συμβουλίου ΕΕΔ, καθώς και ηλεκτρονικές εκδόσεις σημειώσεων, φυλλαδίων, δελτίων και αφισών, που έχουν δημοσιευθεί στο πλαίσιο της προώθησης της διαμεσολάβησης. Δημοσιεύονται επίσης ενημερωμένες πληροφορίες για τις δραστηριότητες προώθησης της διαμεσολάβησης και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Διαμεσολάβησης. Ο δικτυακός τόπος συγκεντρώνει επίσης πληροφορίες, μεταφράσεις νομικών πράξεων και παραδείγματα ορθών πρακτικών σε άλλες χώρες.

Τα θέματα διαμεσολάβησης μελετώνται στο πλαίσιο της γενικής νομικής κατάρτισης, της κατάρτισης εισαγγελέων και δικαστών και συμπεριλαμβάνονται επίσης στα προγράμματα κατάρτισης δικαστών και εισαγγελέων στην Εθνική Σχολή Δικαστών και Εισαγγελέων (Krajowa Szkola Sądownictwa i Prokuratury).

Για τους συντονιστές διαμεσολάβησης, έχει χορηγηθεί προπαρασκευαστική κατάρτιση για την άσκηση των καθηκόντων τους, κατόπιν παραγγελίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στους ακόλουθους τομείς: επικοινωνία, διαχείριση ομάδων και εργασία με διαμεσολαβητές.

Οι διαμεσολαβητές αντιθέτως επιλέγουν την κατάρτισή τους μεταξύ εκείνων που προσφέρονται από τα κέντρα διαμεσολάβησης, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και άλλες οντότητες.

Το πολωνικό Υπουργείο Δικαιοσύνης τηρεί στατιστικές σχετικά με τη διαμεσολάβηση, οι οποίες καλύπτουν:

  • τον αριθμό παραπομπών σε διαμεσολάβηση από το δικαστήριο,
  • τον αριθμό των συναφθεισών συμφωνιών,
  • τους όρους συμφωνίας (υποθέσεις που υπάγονται στο ποινικό δίκαιο ή υποθέσεις που αφορούν ανηλίκους),
  • τον αριθμό των εξωδικαστικών διαμεσολαβήσεων (υποθέσεις αστικού δικαίου).

Στο πλαίσιο δραστηριοτήτων σχετικών με σχέδια, τα δικαστήρια, οι περιφερειακές αστυνομικές διευθύνσεις και τα κέντρα διαμεσολάβησης έλαβαν, την περίοδο 2010‑2011, έντυπο υλικό, φυλλάδια και σημειώσεις που παρουσιάζουν τα διάφορα είδη διαμεσολαβήσεων και τη συγκεκριμένη εφαρμογή τους. Έγινε επίσης εκστρατεία ευαισθητοποίησης στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και μέσω αφισών για να ενημερωθεί το ευρύ κοινό σχετικά με τη διαμεσολάβηση. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ενημερώνει τακτικά και διανέμει ανακοινώσεις, φυλλάδια, συνοπτικές πληροφορίες που επισυνάπτονται στα έγγραφα διαδικασίας και αφίσες, οι οποίες διατίθενται επίσης δωρεάν στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου.

Εδώ και πέντε έτη, η Πολωνία εορτάζει τη Διεθνή Ημέρα Διαμεσολάβησης, επ'ευκαιρία της οποίας το Υπουργείο Δικαιοσύνης διοργανώνει εθνική διάσκεψη. Επιπλέον, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης ημέρας πραγματοποιούνται πολλές μικρότερες διασκέψεις, εκδηλώσεις, σεμινάρια και συζητήσεις σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που λαμβάνουν χώρα σε διάφορες πόλεις.

Ποιο είναι το κόστος της διαμεσολάβησης;

Πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση παρέχονται ατελώς από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Όπως αποδεικνύεται από μελέτες, η διαμεσολάβηση είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα από τη δικαστική διαδικασία.

Δεν καταβάλλονται από τους διαδίκους έξοδα διαμεσολάβησης στις ποινικές υποθέσεις και στις υποθέσεις ανηλίκων, διότι τα έξοδα αυτά καλύπτονται από το Δημόσιο. Σε άλλα είδη υποθέσεων, κατ' αρχήν η αμοιβή αποτελεί το αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του διαμεσολαβητή και των διαδίκων. Ο διαμεσολαβητής μπορεί εντούτοις να δεχθεί να παρέμβει δωρεάν.

Στις αστικές υποθέσεις, τα έξοδα βαρύνουν τους διαδίκους. Οι διάδικοι μοιράζονται συνήθως τα έξοδα, εκτός αν συμφωνήσουν διαφορετικά. Σε διαδικασία διαμεσολάβησης που πραγματοποιείται βάσει δικαστικής απόφασης, το ποσόν της αμοιβής του διαμεσολαβητή σε μη περιουσιακές διαφορές ανέρχεται σε 60 PLN (περίπου 15 ευρώ) για την πρώτη συνεδρία διαμεσολάβησης και σε 25 PLN (περίπου 6 ευρώ) για κάθε επόμενη. Αν η διαδικασία αφορά περιουσιακά δικαιώματα, η αμοιβή του διαμεσολαβητή ανέρχεται σε ποσοστό 1% της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς [χωρίς να μπορεί να είναι κατώτερη των 30 PLN (περίπου 7,5 ευρώ) ούτε ανώτερη των 1000 PLN (περίπου 250 ευρώ)]. Ο διαμεσολαβητής έχει επίσης δικαίωμα επιστροφής των εξόδων που συνδέονται με την άσκηση της διαμεσολάβησης (για παράδειγμα, έξοδα αλληλογραφίας, τηλεφωνικά έξοδα ή έξοδα μίσθωσης χώρων). Σε αυτά τα έξοδα προστίθεται και ο ΦΠΑ.

Αν η διαμεσολάβηση καταλήξει στη σύναψη συμφωνίας, το 75% των δικαστικών εξόδων επιστρέφεται στον διάδικο που προσέφυγε στο δικαστήριο. Στις υποθέσεις διαζυγίου ή χωρισμού, η επιστροφή ανέρχεται στο 100%.

Στην περίπτωση εξωδικαστικής διαμεσολάβησης, το ποσόν της αμοιβής του διαμεσολαβητή και η επιστροφή των εξόδων του υπολογίζονται από το κέντρο διαμεσολάβησης ή καθορίζονται με συμφωνία διαδίκων και διαμεσολαβητή πριν από την έναρξη της διαμεσολάβησης. Οι διάδικοι δεν δικαιούνται απαλλαγής από τα έξοδα της διαμεσολάβησης, ακόμα και στην περίπτωση που απαλλάσσονται των δικαστικών εξόδων. Σε αμφότερα τα είδη διαμεσολάβησης (δικαστική και εξωδικαστική), ο διαμεσολαβητής μπορεί να παραιτηθεί από την αμοιβή του.

Είναι δυνατή η αναγκαστική εκτέλεση συμφωνίας που έχει προκύψει από διαμεσολάβηση;

Στις αστικές υποθέσεις, αν τα μέρη καταλήξουν σε συμφωνία, η συμφωνία αυτή επισυνάπτεται στα πρακτικά. Ο διαμεσολαβητής ενημερώνει τα μέρη της διαφοράς ότι υπογράφοντας τη συμφωνία συναινούν στην υποβολή της στο δικαστήριο προς έγκριση. Ο διαμεσολαβητής διαβιβάζει τα πρακτικά, συνοδευόμενα από τη συμφωνία των μερών, στο αρμόδιο δικαστήριο και παραδίδει στα μέρη αντίγραφο των πρακτικών. Το δικαστήριο εφαρμόζει αμέσως τη διαδικασία έγκρισης ή κηρύσσει εκτελεστό το περιεχόμενο της συμφωνίας διαμεσολάβησης. Το δικαστήριο αρνείται την έγκριση της συμφωνίας ή την κήρυξη, εν όλω ή εν μέρει, της εκτελεστότητάς της όταν η συμφωνία αντιβαίνει στο δίκαιο ή στα χρηστά ήθη, επιχειρεί να καταστρατηγήσει το δίκαιο, είναι ακατανόητη ή αντιφατική ή τέλος αντίθετη προς τα έννομα συμφέροντα του εργαζομένου. Μια συμφωνία που προκύπτει από διαμεσολάβηση η οποία έχει εγκριθεί από το δικαστήριο και έχει κηρυχθεί εκτελεστή έχει ισχύ δικαστικού συμβιβασμού και μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.

Στις υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, τα σημεία που μπορούν να αποτελέσουν το αντικείμενο συμφωνίας αφορούν τη συμφιλίωση των συζύγων, τον καθορισμό των προϋποθέσεων του χωρισμού, τα θέματα άσκησης της γονικής εξουσίας, την επικοινωνία με τα τέκνα, την ικανοποίηση οικογενειακών αναγκών, την υποχρέωση διατροφής και συντήρησης των τέκνων, καθώς και θέματα περιουσίας και στέγασης. Μετά τον χωρισμό των γονέων ή των συζύγων, θέματα όπως η έκδοση διαβατηρίου, οι επιλογές στον τομέα της εκπαίδευσης του παιδιού, οι επαφές με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας ή η διαχείριση της περιουσίας του παιδιού μπορούν να ρυθμίζονται μέσω συμφωνίας.

Στις αστικές υποθέσεις, η έναρξη της διαδικασίας διαμεσολάβησης διακόπτει την προθεσμία παραγραφής.

Στις ποινικές υποθέσεις και στις υποθέσεις ανηλίκων, η συμφωνία που προκύπτει από διαμεσολάβηση δεν αντικαθιστά τη δικαστική απόφαση και δεν είναι δεσμευτική για το δικαστήριο, αλλά το δικαστήριο οφείλει να σέβεται το περιεχόμενό της στην απόφαση με την οποία θέτει τέλος στη διαδικασία. Οι όροι της συμφωνίας μπορεί να καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα : επίσημη συγγνώμη, αποζημίωση για υλική ζημία και ηθική βλάβη, κοινωφελή εργασία, εκτέλεση παροχής προς το θύμα ή εκτέλεση παροχής κοινής ωφέλειας.

Τελευταία επικαιροποίηση: 25/09/2014

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.