Διαμεσολάβηση σε χώρες της ΕΕ

Ιταλία

Αντί της προσφυγής στα δικαστήρια, οι διαφορές μπορούν να επιλύονται μέσω διαμεσολάβησης. Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών, κατά τον οποίο ο διαμεσολαβητής βοηθά τα μέρη μιας διαφοράς να καταλήξουν σε συμφωνία. Τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επαγγελματίες στον τομέα της δικαιοσύνης θεωρούν τη διαμεσολάβηση ιδιαίτερα αποτελεσματικό μέσο.

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Ιταλία

1. Σε ποιον πρέπει να απευθυνθώ;

Με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 28/2010 θεσπίστηκε στην ιταλική νομοθεσία ένα σύστημα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, με στόχο την εξώδικη επίλυση διαφορών σε σχέση με οποιοδήποτε δικαίωμα για το οποίο τα μέρη έχουν δυνατότητα παραίτησης ή μεταβίβασης.

Οι υπηρεσίες διαμεσολάβησης παρέχονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς διαμεσολάβησης, οι οποίοι έχουν καταχωριστεί στο μητρώο οργανισμών διαμεσολάβησης που τηρείται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Όλες οι πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Εκεί, μάλιστα, είναι δημοσιευμένος κατάλογος των διαπιστευμένων φορέων διαμεσολάβησης.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τον οργανισμό διαμεσολάβησης της επιλογής του και να προσφύγουν στις υπηρεσίες των διαμεσολαβητών που είναι μέλη του οργανισμού αυτού. Περαιτέρω πληροφορίες μπορούν να ληφθούν απευθείας από τους αρμοδίους των διαφόρων οργανισμών διαμεσολάβησης.

2. Σε ποιους τομείς επιτρέπεται και/ή συνηθίζεται περισσότερο η διαμεσολάβηση;

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προσφύγουν σε οργανισμό διαμεσολάβησης για την εξώδικη επίλυση κάθε αστικής ή εμπορικής διαφοράς που αφορά δικαιώματα για τα οποία τα μέρη έχουν δυνατότητα παραίτησης ή μεταβίβασης. Η διαμεσολάβηση στην Ιταλία αποτελεί προϋπόθεση του παραδεκτού της αγωγής λόγω διαφοράς σχετικής με συνιδιοκτησία, εμπράγματα δικαιώματα, διανομή, κληρονομική διαδοχή, οικογενειακά σύμφωνα, μίσθωση, χρησιδάνειο, μίσθωση επιχείρησης, αποζημίωση για ζημία σχετική με την ευθύνη του παρόχου ιατρικής ή υγειονομικής περίθαλψης ή δυσφήμηση διά του Τύπου ή οποιουδήποτε άλλου μέσου ενημέρωσης, ασφαλιστικές, τραπεζικές και χρηματοοικονομικές συμβάσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, οι διάδικοι πρέπει να εκπροσωπούνται από δικηγόρο. Η διαμεσολάβηση μπορεί, επίσης, να είναι προαιρετική, να την προτείνει ο δικαστής ή να προβλέπεται σε σύμβαση μεταξύ των μερών.

3. Υπάρχουν ειδικές διατάξεις για τον τομέα αυτόν;

Επί του παρόντος, οι κανόνες που διέπουν τη διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις καθορίζονται στο νομοθετικό διάταγμα αριθ. 28/2010 (όπως τροποποιήθηκε από το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 69 της 21ης Ιουνίου 2013, που μετατράπηκε στον νόμο υπ’ αριθ. 98 της 9ης Αυγούστου 2013 και, επακολούθως, από το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 132 της 12ης Σεπτεμβρίου 2014, όπως τροποποιήθηκε από τον νόμο υπ’ αριθ. 162 της 10ης Νοεμβρίου 2014 και το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 130 της 6ης Αυγούστου 2015), όπως επίσης στο υπουργικό διάταγμα αριθ. 180/2010.

4. Κατάρτιση

Για να γίνει κανείς διαμεσολαβητής/-ήτρια πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 4 παράγραφος 3 στοιχείο b) του υπουργικού διατάγματος αριθ. 180/2010. Συγκεκριμένα, πρέπει να έχει τίτλο σπουδών τουλάχιστον ισοδύναμο με πανεπιστημιακό πτυχίο που λαμβάνεται μετά από τρία έτη σπουδών ή, εναλλακτικά, να είναι μέλος επαγγελματικής ένωσης ή συλλόγου, να έχει ολοκληρώσει τουλάχιστον διετή επιμόρφωση και ειδική κατάρτιση παρεχόμενη από φορείς κατάρτισης που είναι διαπιστευμένοι από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και κατά τη διετή κατάρτιση πρέπει να έχει λάβει μέρος στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης με επίβλεψη σε τουλάχιστον είκοσι υποθέσεις διαμεσολάβησης.

Οι φορείς κατάρτισης που εκδίδουν βεβαιώσεις ολοκλήρωσης της κατάρτισης διαμεσολαβητών/-τριών είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί οργανισμοί, οι οποίοι λαμβάνουν διαπίστευση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης μετά από έλεγχο συμμόρφωσης προς συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

5. Ποιο είναι το κόστος της διαμεσολάβησης;

Το άρθρο 16 του υπουργικού διατάγματος αριθ. 180/2010 ορίζει τα κριτήρια που καθορίζουν το συνολικό κόστος της διαμεσολάβησης, στο οποίο περιλαμβάνονται το κόστος για την κίνηση της διαδικασίας και η αμοιβή για τη διαμεσολάβηση.

Τα συγκεκριμένα ποσά αναγράφονται στον πίνακα Α, ο οποίος προσαρτάται στο υπουργικό διάταγμα, και ποικίλλουν ανάλογα με την αξία του αντικειμένου της διαφοράς.

6. Η συμφωνία διαμεσολάβησης είναι εκτελεστή;

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 28/2010, στις περιπτώσεις όπου όλα τα μέρη της διαμεσολάβησης εκπροσωπούνται από δικηγόρο, η συμφωνία που υπογράφουν τα μέρη και οι δικηγόροι συνιστά εκτελεστό τίτλο για αναγκαστική εκτέλεση, εκτέλεση με παράδοση ή απόδοση, υποχρέωση πράξης ή παράλειψης, καθώς και εγγραφή υποθήκης με δικαστική απόφαση. Οι δικηγόροι βεβαιώνουν και πιστοποιούν ότι η συμφωνία τηρεί τους κανόνες αναγκαστικού δικαίου και τη δημόσια τάξη. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, η συμφωνία που επισυνάπτεται στα πρακτικά εγκρίνεται, κατόπιν αίτησης ενός εκ των μερών, με διαταγή του προέδρου του δικαστηρίου, αφού διαπιστωθούν η τυπική νομιμότητα και η τήρηση των κανόνων αναγκαστικού δικαίου και της δημόσιας τάξης. Στην περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, σύμφωνα με το άρθρο 2 της οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2008, τα πρακτικά εγκρίνονται από τον πρόεδρο του Πρωτοδικείου στην περιφέρεια του οποίου πρέπει να γίνει η εκτέλεση.

7. Η πρόσβαση στη βάση δεδομένων με τα στοιχεία των διαμεσολαβητών/-τριών παρέχεται δωρεάν;

Επί του παρόντος, το Υπουργείο δημοσιεύει τακτικά στον δικτυακό του τόπο κατάλογο των οργανισμών διαμεσολάβησης και των διαμεσολαβητών/-τριών που είναι εγγεγραμμένοι/-ες σε καθέναν από αυτούς.

Η πρόσβαση στον σχετικό σύνδεσμο, που αναφέρεται στην παράγραφο 1, είναι ελεύθερη και δωρεάν.

Τελευταία επικαιροποίηση: 17/05/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.