Διαμεσολάβηση σε χώρες της ΕΕ

Εσθονία

Αντί της προσφυγής στα δικαστήρια, οι διαφορές μπορούν να επιλύονται μέσω διαμεσολάβησης. Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών, όπου ο διαμεσολαβητής βοηθά τα μέρη μιας διαφοράς να επιτύχουν συμφωνία. Τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επαγγελματίες του τομέα της δικαιοσύνης στην Εσθονία γνωρίζουν καλά τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης.

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Εσθονία

Σε ποιον πρέπει να απευθυνθώ;

Ο συμβιβασμός αφορά τις δραστηριότητες ενός αρμόδιου για τη διαδικασία προσώπου ή οργάνου σε αστικές υποθέσεις. Ο συμβιβασμός ρυθμίζεται από το νόμο περί συμβιβασμού. Ο νόμος περί συμβιβασμού καταρτίστηκε για τη μεταφορά στο εσθονικό δίκαιο της οδηγίας 2008/52/ΕΚ για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

Βάσει του παραπάνω νόμου, αρμόδιο για τη διαδικασία συμβιβασμού μπορεί να είναι κάθε φυσικό πρόσωπο στο οποίο ανατέθηκε ο συγκεκριμένος ρόλος από τους διαδίκους. Τον συγκεκριμένο ρόλο μπορούν να αναλάβουν επίσης δικηγόροι και συμβολαιογράφοι. Σύμφωνα με τις διατάξεις του ειδικού αυτού νόμου, ο παραπάνω ρόλος μπορεί να ανατεθεί και σε κάποιον φορέα της κεντρικής διοίκησης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Κατάλογος συμβολαιογράφων διατίθεται στον ιστότοπο του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου.

Κατάλογος των δικηγόρων που αναλαμβάνουν τον ρόλο αυτόν διατίθεται στον ιστότοπο του Δικηγορικού Συλλόγου Εσθονίας.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τις ακόλουθες μη κυβερνητικές οργανώσεις:

  • Εσθονική Ένωση Διαμεσολαβητών παρέχει σχετική πληροφόρηση στα εσθονικά και στα αγγλικά.
  • Η Εσθονική Ένωση για την Παιδική Πρόνοια είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που υποστηρίζει τα δικαιώματα των παιδιών. Μεταξύ των άλλων δραστηριοτήτων της, παρέχει συμβουλές σε γονείς που επιθυμούν να χωρίσουν ενθαρρύνοντάς τους να καταφύγουν στη διαδικασία του συμβιβασμού προκειμένου να προστατέψουν τα συμφέροντα των παιδιών τους. Η Ένωση οργανώνει επίσης σεμινάρια κατάρτισης στον τομέα της οικογενειακής διαμεσολάβησης.
  • Εσθονική Ένωση Ασφαλίσεων έχει θεσπίσει ασφαλιστικό διαμεσολαβητή για τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ κατόχων ασφαλιστηρίων συμβολαίων και ασφαλιστών ή ασφαλιστικών πρακτόρων.

Η Επιτροπή Πνευματικής Ιδιοκτησίας, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, είναι όργανο που μπορεί να διεξάγει διαδικασίες συμβιβασμού κατά την έννοια του άρθρου 19 του νόμου περί συμβιβασμού. Η εν λόγω επιτροπή ασχολείται με αιτήσεις που αφορούν μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν για να καταστεί δυνατή σε ορισμένες περιπτώσεις η ελεύθερη χρήση έργου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή αντικειμένου προστατευόμενου από συγγενικά δικαιώματα.

Δυνάμει του νόμου περί επίλυσης συλλογικών διαφορών εργασίας, οι διάδικοι έχουν δικαίωμα να προσφύγουν ενώπιον του Εθνικού Διαμεσολαβητή (Riiklik Lepitaja) σε περίπτωση συλλογικής διαφοράς εργασίας (δηλαδή διαφοράς που σχετίζεται με τους όρους συλλογικής σύμβασης εργασίας). Ο Εθνικός Διαμεσολαβητής είναι ένας ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας ο οποίος βοηθά τα μέρη που εμπλέκονται σε εργασιακές διαφορές στην εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης. Ο Εθνικός Διαμεσολαβητής για τις συλλογικές διαφορές εργασίας είναι ο κ. Meelis Virkebau — email: meelis.virkebau@riikliklepitaja.ee. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τον ιστότοπο του Εθνικού Διαμεσολαβητή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, καθήκοντα διαμεσολαβητή μπορεί να εκτελεί ο Επίτροπος Δικαιοσύνης (Õiguskantsler). Παρόλο που η έννοια του «διαμεσολαβητή» (ombudsman) δεν συναντάται στον νόμο περί του Επιτρόπου Δικαιοσύνης, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης εκτελεί επίσης καθήκοντα διαμεσολαβητή, ελέγχοντας κατά πόσο τα κυβερνητικά όργανα σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των ατόμων, καθώς και τις αρχές της καλής διακυβέρνησης, και ελέγχοντας επίσης τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τους ιδιωτικούς οργανισμούς που εκτελούν δημόσια καθήκοντα. Από το 2011 ο Επίτροπος Δικαιοσύνης ασκεί επίσης τα καθήκοντα του Διαμεσολαβητή για τα Παιδιά σύμφωνα με το άρθρο 4 της σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού και διεξάγει διαδικασίες συμβιβασμού σε διαφορές που αφορούν διακρίσεις. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται στον ιστότοπο του Γραφείου του Επιτρόπου Δικαιοσύνης.

Για ποια θέματα επιτρέπεται και/ή συνηθίζεται περισσότερο η προσφυγή σε διαμεσολάβηση;

Η διαδικασία συμβιβασμού που προβλέπεται στον νόμο περί συμβιβασμού μπορεί γενικά να χρησιμοποιηθεί για την επίλυση οποιασδήποτε αστικής διαφοράς που είναι δεκτική συμβιβαστικής επίλυσης. Υπάρχει διαδικασία συμβιβασμού σε αστικές υποθέσεις στις οποίες η διαφορά αφορά σχέση ιδιωτικού δικαίου και εξετάζεται από περιφερειακό δικαστήριο (maakohus). Παρότι δεν υπάρχουν συγκριτικά στατιστικά στοιχεία, θεωρείται πιθανότερο ότι η διαμεσολάβηση χρησιμοποιείται συχνότερα στον τομέα του οικογενειακού δικαίου.

Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης είναι αρμόδιος για την επίλυση των διαφορών που αφορούν διακρίσεις όταν ιδιώτης υποβάλλει δήλωση στην οποία αναφέρει ότι έχει υποστεί διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, εθνικότητας (εθνοτικής καταγωγής), χρώματος, γλώσσας, καταγωγής, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, οικονομικής ή κοινωνικής θέσης, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή άλλων χαρακτηριστικών που καθορίζονται από τον νόμο. Οι διαμεσολαβητές μπορούν επίσης να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε περιπτώσεις προσβολής θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Στις περιπτώσεις συλλογικών διαφορών εργασίας, αρμόδιος για τη διαδικασία συμβιβασμού είναι ο Εθνικός Διαμεσολαβητής.

Ισχύουν ειδικοί κανόνες στην περίπτωση αυτή;

Γενικά, βάσει του δικαίου της Εσθονίας, η προσφυγή στον συμβιβασμό γίνεται οικειοθελώς. Οι κανόνες που διέπουν τον συμβιβασμό και οι όροι για την εκτέλεση των συμφωνιών συμβιβασμού καθορίζονται στον νόμο περί συμβιβασμού.

Ο εσθονικός κώδικας πολιτικής δικονομίας περιλαμβάνει ειδικό κανόνα που προβλέπει συμβιβασμό μέσω δικαστή στις περιπτώσεις όπου ένας εκ των γονέων παραβιάζει απόφαση σχετική με το δικαίωμα επικοινωνίας. Σύμφωνα με το άρθρο 563, κατόπιν αίτησης του ενός εκ των γονέων, το δικαστήριο μπορεί να καλέσει και τους δύο γονείς προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία για την επίλυση της συγκεκριμένης διαφοράς. Το δικαστήριο καλεί τους γονείς να προσέλθουν αυτοπροσώπως και τους ενημερώνει σχετικά με τις πιθανές νομικές συνέπειες (πρόστιμο ή κράτηση) σε περίπτωση μη προσέλευσής τους.

Επίσης, ο κώδικας πολιτικής δικονομίας ορίζει ότι το δικαστήριο μπορεί, αν το κρίνει αναγκαίο για την επίλυση της υπόθεσης λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών περιστατικών και της διαδικασίας μέχρι τη δεδομένη στιγμή, να υποχρεώσει τους διαδίκους να προσφύγουν σε διαδικασία συμβιβασμού βάσει του νόμου περί συμβιβασμού.

Ο εσωτερικός κανονισμός της Εσθονικής Ένωσης Ασφαλίσεων είναι διαθέσιμος στο διαδίκτυο.

Ο συμβιβασμός μέσω του Επιτρόπου Δικαιοσύνης ρυθμίζεται από τον νόμο περί του Επιτρόπου Δικαιοσύνης. Η επίλυση συλλογικών διαφορών εργασίας, οι δραστηριότητες του Εθνικού Διαμεσολαβητή, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών που συμμετέχουν στη διαδικασία ρυθμίζονται από τον νόμο περί επίλυσης συλλογικών διαφορών εργασίας.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διαδικασίας συμβιβασμού που διεξάγεται από την Επιτροπή Πνευματικής Ιδιοκτησίας καθορίζονται στον νόμο περί των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Ενημέρωση και κατάρτιση

Πληροφορίες σχετικά με τα πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες δυνάμει του νόμου περί συμβιβασμού, συμπεριλαμβανομένων των συμβολαιογράφων και δικηγόρων, παρατίθενται στους σχετικούς ιστότοπους των εν λόγω προσώπων. Κατάλογος συμβολαιογράφων διατίθεται στον ιστότοπο του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου. Κατάλογος των δικηγόρων που αναλαμβάνουν τον ρόλο αυτόν διατίθεται στον ιστότοπο του Δικηγορικού Συλλόγου Εσθονίας.

Πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες του Επιτρόπου Δικαιοσύνης υπό την ιδιότητά του ως Διαμεσολαβητή για τα Παιδιά διατίθενται στον ιστότοπο του Επιτρόπου Δικαιοσύνης. Πληροφορίες σχετικά με τον συμβιβασμό στις διαφορές που αφορούν διακρίσεις διατίθενται επίσης στον ιστότοπο του Επιτρόπου Δικαιοσύνης.

Πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες του Εθνικού Διαμεσολαβητή σε διαδικασίες συμβιβασμού διατίθενται στον ιστότοπο του Εθνικού Διαμεσολαβητή.

Κατάρτιση για διαμεσολαβητές παρέχεται από τον ιδιωτικό τομέα (π.χ. από την Ένωση Διαμεσολαβητών). Δεν υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για την κατάρτιση των διαμεσολαβητών.

Ποιο είναι το κόστος της διαμεσολάβησης;

Βάσει του νόμου περί συμβιβασμού, η προσφυγή στη διαδικασία συμβιβασμού δεν παρέχεται δωρεάν. Το ύψος της αμοιβής του διαμεσολαβητή καθορίζεται μέσω συμφωνίας μεταξύ του διαμεσολαβητή και των εμπλεκομένων στη διαφορά.

Στις περιπτώσεις που δικαστήριο έχει προτείνει στους διαδίκους να προσφύγουν σε διαδικασία συμβιβασμού ή που έχει διατάξει τους διαδίκους να ακολουθήσουν τη διαδικασία συμβιβασμού που προβλέπεται στον νόμο περί συμβιβασμού, οποιοσδήποτε διάδικος που δεν είναι σε θέση να καλύψει τα έξοδα της διαδικασίας συμβιβασμού ή που μπορεί να τα καλύψει μόνο εν μέρει ή σε δόσεις μπορεί να ζητήσει, ως μορφή νομικής συνδρομής, να απαλλαγεί εν μέρει ή πλήρως από τα έξοδα της διαδικασίας συμβιβασμού και αντ’ αυτού να τα αναλάβει η Δημοκρατία της Εσθονίας.

Οι υπηρεσίες του Επιτρόπου Δικαιοσύνης στο πλαίσιο της διαδικασίας συμβιβασμού παρέχονται δωρεάν. Εντούτοις, ενδέχεται να προκύψουν πρόσθετα έξοδα που συνδέονται με την εν λόγω διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης αποφασίζει ποιος υποχρεούται να καλύψει τα παραπάνω έξοδα.

Η επίλυση συλλογικών διαφορών εργασίας με τη συνδρομή του Εθνικού Διαμεσολαβητή παρέχεται επίσης δωρεάν. Τα έξοδα που προκύπτουν από την επίλυση συλλογικών διαφορών εργασίας βαρύνουν τον ηττηθέντα διάδικο. Εναλλακτικά, μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των διαδίκων για επιμερισμό των εξόδων.

Για τις υπηρεσίες του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή της Εσθονικής Ένωσης Ασφαλίσεων χρεώνεται διοικητικό τέλος ύψους 50 EUR, ενώ για την παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικού συμβιβασμού χρεώνεται τέλος ύψους 160 EUR κατ’ ανώτατο όριο. Με τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και τις εισφορές ασφάλισης ανεργίας, το ποσό αυτό ανέρχεται συνολικά σε 214,08 EUR. Εάν η διαδικασία συμβιβασμού δεν αποδώσει, καταβάλλεται μόνο το ήμισυ του τέλους που προβλέπεται για την παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικού συμβιβασμού.

Είναι δυνατή η επιβολή της τήρησης μιας συμφωνίας που έχει προκύψει από διαμεσολάβηση;

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί συμβιβασμού, η συμφωνία που επιτυγχάνεται μέσω διαδικασίας συμβιβασμού καθίσταται εκτελεστή εφόσον έχει προηγηθεί η κατάλληλη διαδικασία ώστε να κηρυχθεί εκτελεστή κατόπιν σχετικής αίτησης (άρθρα 6271 και 6272 του κώδικα πολιτικής δικονομίας). Κάθε συμφωνία που επιτυγχάνεται μέσω διαδικασίας συμβιβασμού με τη συνδρομή συμβολαιογράφου ή δικηγόρου μπορεί επίσης να κηρυχθεί εκτελεστή από συμβολαιογράφο σύμφωνα με τους κανόνες του νόμου περί συμβολαιογραφικής επικύρωσης. Οι ειδικοί κανόνες που διέπουν την εκτελεστότητα των συμφωνιών σχετικά με το δικαίωμα επικοινωνίας με παιδί ορίζονται στο άρθρο 563 του κώδικα πολιτικής δικονομίας.

Κάθε συμφωνία που έχει συναφθεί ως αποτέλεσμα διαδικασίας συμβιβασμού που έχει εγκριθεί από τον Επίτροπο Δικαιοσύνης είναι εκτελεστή.

Η συμφωνία που επιτυγχάνεται με τη συνδρομή του Εθνικού Διαμεσολαβητή για την επίλυση συλλογικών διαφορών εργασίας είναι δεσμευτική για αμφότερα τα μέρη και τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία υπογραφής της, εκτός εάν έχει συμφωνηθεί άλλη προθεσμία για τη θέση της σε ισχύ. Ωστόσο, οι συμφωνίες αυτού του είδους δεν αποτελούν εκτελεστό τίτλο.

Τελευταία επικαιροποίηση: 14/01/2022

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.