Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση γερμανικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Swipe to change

Εθνική νομοθεσία

Αυστρία

Εισαγωγή — Η σελίδα αυτή παρέχει πληροφορίες σχετικά με την αυστριακή έννομη τάξη και παρέχει επισκόπηση του αυστριακού δικαίου.

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Αυστρία
Δεν υπάρχει επίσημη μετάφραση στη γλώσσα που επιλέξατε.
Εδώ μπορείτε να βρείτε αυτόματη μετάφραση αυτού του περιεχομένου. Λάβετε υπόψη σας ότι η αυτόματη μετάφραση παρέχει μόνο το γενικό του νόημα. Ο ιδιοκτήτης της σελίδας αυτής δεν αποδέχεται καμία ευθύνη για την ποιότητα αυτής της μετάφρασης, που έγινε από μηχανή.

Πηγές δικαίου

Το αυστριακό δίκαιο είναι κατά κύριο λόγο γραπτό («τεθειμένο») δίκαιο. Αντιθέτως, το εθιμικό δίκαιο διαδραματίζει πολύ περιορισμένο ρόλο. Η νομολογία των ανώτατων δικαστηρίων, η οποία παρέχει σημαντικές κατευθύνσεις για την εφαρμογή του δικαίου, έχει μεγάλη σημασία. Ωστόσο, το νομολογιακό δίκαιο δεν αναγνωρίζεται επισήμως ως πηγή δικαίου.

Σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό συνταγματικό νόμο της Αυστρίας, οι γενικώς παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου αποτελούν μέρος του ομοσπονδιακού δικαίου και οι διεθνείς συμβάσεις ενσωματώνονται στην αυστριακή έννομη τάξη (γενική και ειδική μετατροπή). Η ιεράρχηση μιας διεθνούς σύμβασης στην εσωτερική έννομη τάξη καθορίζεται από το περιεχόμενο της σύμβασης.

Για τη χορήγηση άδειας από το Εθνικό Συμβούλιο για τη σύναψη διεθνών συμβάσεων με τις οποίες αναθεωρείται ή συμπληρώνεται το Σύνταγμα, απαιτούνται οι ίδιες ειδικές πλειοψηφίες όπως για τη λήψη αποφάσεων επί ομοσπονδιακών συνταγματικών νόμων. Για τις αποφάσεις επί διεθνών συμβάσεων με τις οποίες τροποποιούνται ή συμπληρώνονται νόμοι ισχύουν οι ίδιες απαιτήσεις όπως και για τις αποφάσεις για την ψήφιση νόμων.

Κατ’ αρχήν, ο/η πρόεδρος της ομοσπονδιακής δημοκρατίας συνάπτει διεθνείς συμβάσεις κατόπιν αιτήματος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης ή του/της εξουσιοδοτημένου/-ης απ’ αυτήν ομοσπονδιακού/-ής υπουργού. Για τη σύναψη διεθνών συμβάσεων πολιτικού χαρακτήρα ή με τις οποίες τροποποιούνται ή συμπληρώνονται νόμοι απαιτείται η προηγούμενη άδεια του Εθνικού Συμβουλίου. Ο/η πρόεδρος της ομοσπονδιακής δημοκρατίας μπορεί να εξουσιοδοτήσει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση ή τα αρμόδια μέλη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να συνάπτουν ορισμένες κατηγορίες διεθνών συμβάσεων οι οποίες δεν έχουν ούτε πολιτικό χαρακτήρα ούτε τροποποιούν ή συμπληρώνουν νόμο.

Σύμφωνα με το ομοσπονδιακό Σύνταγμα της Αυστρίας, τα εννέα ομόσπονδα κράτη, παράλληλα με το ομοσπονδιακό (συνταγματικό) δίκαιο, διαθέτουν το δικό τους (συνταγματικό) δίκαιο των ομόσπονδων κρατών. Το συνταγματικό δίκαιο των ομόσπονδων κρατών δεν πρέπει να αντίκειται στο ομοσπονδιακό συνταγματικό δίκαιο και, ως εκ τούτου, έχει κατώτερη τυπική ισχύ απ’ αυτό. Ωστόσο, τέτοια ιεράρχηση δεν ισχύει, κατ’ αρχήν, μεταξύ των διατάξεων της ομοσπονδιακής νομοθεσίας και της νομοθεσίας των ομόσπονδων κρατών. Από το 1988 τα ομόσπονδα κράτη έχουν επίσης τη δυνατότητα να συνάπτουν συμβάσεις διεθνούς δικαίου (διεθνείς συμβάσεις) σε ζητήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους. Ωστόσο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει το προβάδισμα σε ζητήματα εξωτερικών υποθέσεων.

Είδη νομικών πράξεων — Ιεράρχηση των κανόνων δικαίου

Για την ψήφιση ομοσπονδιακού συνταγματικού νομοθετήματος απαιτείται πλειοψηφία των 2/3 των ψήφων στο Εθνικό Συμβούλιο, με απαρτία τουλάχιστον των μισών μελών του. Επιπλέον, το νομοθέτημα που ψηφίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο πρέπει να τιτλοφορείται ρητώς «συνταγματικός νόμος» ή «συνταγματική διάταξη».

Αντιθέτως, για την έγκυρη λήψη απόφασης από το Εθνικό Συμβούλιο σχετικά με ομοσπονδιακά νομοθετήματα απαιτείται απαρτία τουλάχιστον του ενός τρίτου των μελών του και απόλυτη πλειοψηφία των ψηφισάντων.

1. Κατευθυντήριες αρχές του ομοσπονδιακού Συντάγματος

Οι ακόλουθες κατευθυντήριες αρχές (θεμελιώδεις αρχές) του αυστριακού ομοσπονδιακού Συντάγματος αποτελούν τις σημαντικότερες νομοθετικές διατάξεις της αυστριακής έννομης τάξης:

  • η δημοκρατική αρχή
  • η αρχή της διάκρισης των εξουσιών
  • η αρχή του κράτους δικαίου
  • η αρχή της αβασίλευτου κράτους
  • η αρχή του ομοσπονδιακού κράτους
  • η αρχή του φιλελεύθερου κράτους

Οι εν λόγω κατευθυντήριες αρχές συναποτελούν τη βασική συνταγματική τάξη.

Είναι υψίστης σημασίας από την άποψη του συνταγματικού δικαίου. Εάν με αναθεώρηση του ομοσπονδιακού Συντάγματος εγκαταλειφθεί μια από τις κατευθυντήριες αρχές ή μεταβληθεί ριζικά η σχέση των αρχών μεταξύ τους, αυτό θεωρείται συνολική αναθεώρηση του Συντάγματος και προϋποθέτει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος.

2. Πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο της ΕΕ

Η προσχώρηση της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Ιανουαρίου 1995 επέφερε συνολική αναθεώρηση του αυστριακού ομοσπονδιακού Συντάγματος. Από την προσχώρηση, η θεμελιώδης έννομη τάξη της Αυστρίας δεν διέπεται πλέον μόνο από το συνταγματικό δίκαιο αλλά και από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (συνταγματικός δυϊσμός). Σύμφωνα με την κρατούσα γνώμη, το δίκαιο της ΕΕ υπερισχύει του εθνικού δικαίου και του κοινού ομοσπονδιακού συνταγματικού δικαίου, όχι όμως των θεμελιωδών αρχών του ομοσπονδιακού Συντάγματος.

3. «Κοινό» ομοσπονδιακό συνταγματικό δίκαιο

Το συνταγματικό δίκαιο θέτει τους «κανόνες του παιχνιδιού» της πολιτικής δράσης, καθορίζοντας τα ακόλουθα:

  • τη νομοπαρασκευαστική διαδικασία,
  • τη θέση των ανώτατων οργάνων του κράτους,
  • τη σχέση μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των ομόσπονδων κρατών όσον αφορά τη θέσπιση και την επιβολή της νομοθεσίας,
  • τον έλεγχο της κρατικής δράσης από τα διοικητικά δικαστήρια.

4. Ομοσπονδιακοί νόμοι

Σύμφωνα με τη θεμελιώδη αρχή του κράτους δικαίου που κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα, όλες οι πράξεις επιβολής (διοικητικής και δικαστικής) διέπονται από τον νόμο. Το ομοσπονδιακό Σύνταγμα κατανέμει τις νομοθετικές αρμοδιότητες μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των ομόσπονδων κρατών.

5. Διατάγματα

Τα διατάγματα είναι γενικά νομοθετήματα που εκδίδονται από τις διοικητικές αρχές και δεσμεύουν εξίσου όλα τα υποκείμενα δικαίου. Υπάρχει γενική συνταγματική εξουσιοδότηση για την έκδοση εκτελεστικών διαταγμάτων προς εξειδίκευση άλλων γενικών νομοθετημάτων, κυρίως νόμων. Τα διατάγματα με τα οποία τροποποιούνται ή συμπληρώνονται νόμοι προϋποθέτουν ρητή συνταγματική εξουσιοδότηση.

6. Αποφάσεις

Οι αποφάσεις είναι κυρίως εκτελεστικές διοικητικές πράξεις οι οποίες απευθύνονται μόνο στα πρόσωπα που κατονομάζονται σ’ αυτές.

Θεσμικό πλαίσιο

Όργανα της νομοθετικής εξουσίας

Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή συνταγματική διάκριση των εξουσιών μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των ομόσπονδων κρατών, στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία συμμετέχουν διάφορα όργανα.

Το Εθνικό Συμβούλιο εκδίδει ομοσπονδιακούς νόμους, κατά κανόνα με τη σύμπραξη του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου. Τα 183 μέλη του Εθνικού Συμβουλίου εκλέγονται άμεσα από τον λαό. Αντίθετα, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο εκλέγεται από τα κοινοβούλια των ομόσπονδων κρατών. Κατά κανόνα, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο διαθέτει μόνο δικαίωμα αρνησικυρίας.

Η νομοθεσία των ομόσπονδων κρατών θεσπίζεται από τα κοινοβούλια των ομόσπονδων κρατών.

Νομοπαρασκευαστική διαδικασία

Η νομοθετική πρωτοβουλία για την ψήφιση ομοσπονδιακών νόμων ασκείται ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου ως εξής:

  • ως πρόταση των μελών του (πρόταση νόμου)
  • ως νομοσχέδιο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης (κυβερνητικό νομοσχέδιο)
  • ως πρόταση του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου

Επιπλέον, πρωτοβουλία πολιτών που έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 100 000 υπογραφές πολιτών με δικαίωμα ψήφου ή του ενός έκτου των πολιτών με δικαίωμα ψήφου σε τρία ομόσπονδα κράτη κατατίθεται προς συζήτηση ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου.

Στην πράξη, οι περισσότερες νομοθετικές πρωτοβουλίες προέρχονται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Τα κυβερνητικά νομοσχέδια πρέπει να εγκρίνονται ομόφωνα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση (στο υπουργικό συμβούλιο). Προηγουμένως, το νομοσχέδιο που έχει καταρτιστεί από τον/την αρμόδιο/-α ομοσπονδιακό υπουργό δημοσιεύεται προς αξιολόγηση από άλλους φορείς (ομόσπονδα κράτη, ενδιαφερόμενοι φορείς).

Μετά την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει το νομοσχέδιο. (Τα ομοσπονδιακά δημοσιονομικά νομοσχέδια δεν χρειάζεται να κατατίθενται ενώπιον του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου — ομοσπονδιακή εξουσία του Εθνικού Συμβουλίου). Ο/η ομοσπονδιακός/-ή καγκελάριος υποβάλλει στη συνέχεια τον νόμο προς κύρωση στον/στην πρόεδρο της ομοσπονδιακής δημοκρατίας.

Το Εθνικό Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος μπορεί επίσης να ζητήσει η πλειοψηφία των μελών του Εθνικού Συμβουλίου. Στην περίπτωση αυτή, το νομοσχέδιο που έχει ήδη εγκριθεί από το Εθνικό Συμβούλιο πρέπει να εγκριθεί και με δημοψήφισμα προτού επικυρωθεί. Επιπλέον, πρέπει να διεξάγεται δημοψήφισμα για κάθε συνολική αναθεώρηση του ομοσπονδιακού Συντάγματος.

Ο πρόεδρος της ομοσπονδιακής δημοκρατίας κυρώνει τη σύμφωνη με το Σύνταγμα έκδοση του νόμου με την υπογραφή του. Στη συνέχεια, ο/η ομοσπονδιακός/-ή καγκελάριος προσυπογράφει την κύρωση του νόμου.

Μετά την προσυπογραφή του από τον/την ομοσπονδιακό/-ή καγκελάριο, ο ομοσπονδιακός νόμος δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Αυστρίας. Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στον ίδιο τον νόμο (αναδρομικότητα ή αδράνεια νόμου), ο νόμος αρχίζει να ισχύει από την παρέλευση της ημέρας δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Αυστρίας και κυκλοφορίας της εν λόγω έκδοσης.

Νόμος μπορεί να καταργηθεί είτε ρητώς (τυπική κατάργηση) είτε με τη διαφορετική ρύθμιση από νέο ομοσπονδιακό νόμο ζητήματος που ρυθμιζόταν ήδη νομοθετικά (ουσιαστική κατάργηση), χωρίς ο νέος νόμος να προβλέπει την επίσημη λήξη ισχύος του παλαιότερου (lex posterior derogat legi priori). Ο ειδικότερος νόμος υπερισχύει των γενικών (lex specialis derogat legi generali). Επιπλέον, η διάρκεια ισχύος ενός νόμου μπορεί να είναι εξ αρχής περιορισμένη.

Νομικές βάσεις δεδομένων

Η αυστριακή νομοθεσία είναι διαθέσιμη διαδικτυακά μέσω του εθνικού συστήματος νομικής πληροφόρησης (RIS), το οποίο παρέχεται από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Ψηφιακών και Οικονομικών Υποθέσεων.

Παρέχεται δωρεάν πρόσβαση στη βάση δεδομένων;

Η πρόσβαση στο εθνικό σύστημα νομικής πληροφόρησης (RIS) παρέχεται δωρεάν.

Σύντομη περιγραφή του περιεχομένου

Το εθνικό σύστημα νομικής πληροφόρησης παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα ακόλουθα:

Ομοσπονδιακό δίκαιο

  1. Κωδικοποιημένο ομοσπονδιακό δίκαιο
  2. Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Αυστρίας από το 2004 και εξής
  3. Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Αυστρίας 1945-2003
  4. Επίσημες Εφημερίδες 1848-1940
  5. Συλλογές νόμων και διαταγμάτων 1740-1848 (εξωτερικές)
  6. Γερμανική Επίσημη Εφημερίδα 1919-1945 (εξωτερική)
  7. Σχέδια αξιολογήσεων
  8. Κυβερνητικά νομοσχέδια

Δίκαιο των ομόσπονδων κρατών

  1. Κωδικοποιημένο κείμενο του δικαίου των ομόσπονδων κρατών
  2. Αυθεντικές και μη αυθεντικές επίσημες εφημερίδες των ομόσπονδων κρατών (διάφορες χρονικές περίοδοι)

Δίκαιο τοπικής αυτοδιοίκησης: επιλεγμένα νομοθετήματα των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης των ακόλουθων ομόσπονδων κρατών:

  1. Καρινθία (όλοι οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης)
  2. Κάτω Αυστρία
  3. Άνω Αυστρία
  4. Σάλτσμπουργκ
  5. Στυρία
  6. Βιέννη

Νομολογία

  1. Συνταγματικό Δικαστήριο (Verfassungsgerichtshof—VfGH)
  2. Διοικητικό Εφετείο (Verwaltungsgerichtshof—VwGH)
  3. Κατάλογος κανόνων του Διοικητικού Εφετείου
  4. Δικαιοσύνη [ανώτατο δικαστήριο (OGH), εφετείο (OLG), πρωτοδικείο (LG), ειρηνοδικείο (BG), ανώτατο δικαστήριο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και σημάτων (OPMS), διεθνή δικαστήρια (AUSL)]
  5. Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο (Bundesverwaltungsgericht—BVwG)
  6. Περιφερειακά Διοικητικά Δικαστήρια (Landesverwaltungsgerichte—LVwG)
  7. Ομοσπονδιακό Φορολογικό Δικαστήριο (Bundesfinanzgericht) (εξωτερικό)
  8. Αρχή προστασίας δεδομένων (Datenschutzbehörde) (πριν από το 2014: επιτροπή προστασίας δεδομένων)
  9. Πειθαρχικές επιτροπές, ανώτατη πειθαρχική επιτροπή, επιτροπή προσφυγών
  10. Εποπτική αρχή των εκπροσώπων του προσωπικού (πριν από το 2014: εποπτική επιτροπή των εκπροσώπων του προσωπικού)
  11. Επιτροπές ίσης μεταχείρισης από το 2014 και εξής
  12. Επιτροπές ίσης μεταχείρισης από το 2008 και εξής (εξωτερικές)
  13. Δημοσιονομική τεκμηρίωση, ανεξάρτητο όργανο φορολογικών διαφορών (Unabhängiger Finanzsenat) (εξωτερικό)
  14. Ανεξάρτητα διοικητικά τμήματα (Unabhängige Verwaltungssenate) — επιλεγμένες αποφάσεις από το 1991 έως το 2013
  15. Δικαστήριο υποθέσεων ασύλου (Asylgerichtshof — AsylGH) — Ιούλιος 2008 έως 2013
  16. Ανεξάρτητο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο Ασύλου (Unabhängiger Bundesasylsenat) — επιλεγμένες αποφάσεις από το 1998 έως το τέλος Ιουνίου 2008
  17. Ανεξάρτητη διοικητική αρχή αρμόδια επί περιβαλλοντικών ζητημάτων (Umweltsenat) — επιλεγμένες αποφάσεις από το 1994 έως το 2013
  18. Ανώτατο ομοσπονδιακό συμβούλιο τηλεπικοινωνιών (Bundeskommunikationssenat) — επιλεγμένες αποφάσεις από το 2001 έως το 2013
  19. Αρχές ελέγχου δημόσιων συμβάσεων (Vergabekontrollbehörden) — επιλεγμένες αποφάσεις έως το 2013
  20. Αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου (Oberstes Gericht) και του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (Cassationshof) σε αστικές και ποινικές υποθέσεις (1885-1897) (εξωτερικές)
  21. Συλλογή πορισμάτων του αυστριακού Ανώτατου Δικαστηρίου (Reichsgericht) για την περίοδο 1869-1918 (εξωτερική)
  22. Συλλογή πορισμάτων του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αυστρίας (Verfassungsgerichtshof) για την περίοδο 1919-1979 (εξωτερική)
  23. Συλλογή πορισμάτων του Διοικητικού Εφετείου της Αυστρίας (Verwaltungsgerichtshof) για την περίοδο 1876-1934 (εξωτερική)

Άλλες εκδόσεις:

  1. Κανονισμοί εξετάσεων (Prüfungsordnungen) σύμφωνα με τον κανονισμό περί ασκήσεως βιοτεχνικών, εμπορικών και βιομηχανικών επαγγελμάτων (Gewerbeordnung)
  2. Επίσημες ανακοινώσεις κοινωνικής ασφάλισης — αυθεντικές από το 2002 και εξής
  3. Δομικά σχέδια για την υγεία (ÖSG, RSG)
  4. Επίσημα κτηνιατρικά μηνύματα (AVN) από τις 15.09.2004 και εξής

Διατάγματα (Erlässe)

  1. Διατάγματα των ομοσπονδιακών υπουργείων
  2. Κατευθυντήριες γραμμές και διατάγματα του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών (εξωτερικά)
  3. Διατάγματα του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή σε ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης (εξωτερικά)

Αυστριακή νομοθεσία

Ορισμένοι αυστριακοί νόμοι είναι επίσης διαθέσιμοι στα αγγλικά.

Περαιτέρω πληροφορίες

Περαιτέρω πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του εθνικού συστήματος νομικής πληροφόρησης.

Τελευταία επικαιροποίηση: 13/09/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.