Drittijiet fundamentali fl-Unjoni Ewropea

Strumenti legali

Id-drittijiet fundamentali tiegħek huma protetti fl-UE fuq:

• livell nazzjonali - minn sistemi kostituzzjonali tal-pajjiżi tal-UE
• livell tal-UE - mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE.

Il-Karta:

• tiġbor flimkien id-drittijiet kollha (personali, ċiviċi, politiċi, ekonomiċi, soċjali) li jgawdu l-persuni fi ħdan l-UE, f’test wieħed
• tikkodifikahom bħala sensiela ta’ drittijiet fundamentali
• fiha drittijiet aktar reċenti, bħall-protezzjoni tad-data u l-amministrazzjoni tajba.

Għal aktar dettalji, ara l-applikazzjoni mobbli tagħna tal-Karta.

Ara wkoll l-istrateġija tal-Kummissjoni għall-implimentazzjoni tal-Karta.

Il-Karta ma tagħtix setgħa ġenerali lill-istituzzjonijiet tal-UE (il-Kummissjoni Ewropea) biex tintervjeni fi kwistjonijiet ta’ drittijiet fundamentali f’pajjiżi tal-UE.

Il-Kummissjoni tista’ tintervjeni biss meta tkun applikabbli l-liġi tal-UE, pereżempju meta miżura nazzjonali tapplika l-liġi tal-UE b’mod inkompatibbli mal-Karta.

Korpi

Il-korpi li ġejjin jistgħu possibbilment jgħinuk fi kwistjonijiet li int taħseb li jkunu qegħdin jiksru d-drittijiet fundamentali tiegħek:

1. Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE

Inti tista’ tressaq każ quddiem il-Qorti jekk int temmen li att legali tal-UE jikser id-drittijiet fundamentali tiegħek (jew bħala individwu jew bħala organizzazzjoni). Skont ċerti kundizzjonijiet, il-Qorti tista’ tannulla t-tali att.

Inti ma tistax tieħu azzjoni direttament kontra individwu ieħor jew organizzazzjoni jew gvern permezz tal-Qorti tal-Ġustizzja.

2. Il-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (il-Kunsill tal-Ewropa)

Inti tista’ tressaq każ quddiem din il-qorti jekk taħseb li pajjiż tal-UE jkun kiser dritt fundamentali protett mill-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem.

Iċċekkja jekk l-ilment tiegħek huwiex ammissibbli

Il-qorti tinterpreta l-Konvenzjoni https://www.coe.int/en/web/human-rights-convention/- mhux bħala strument tal-UE, iżda wieħed li huwa vinkolanti fuq il-pajjiżi kollha tal-UE.

3. Aġenzija għad-Drittijiet Fundamentali

L-Aġenzija tal-UE għad-Drittijiet Fundamentali tipprovdi assistenza u għarfien espert dwar id-drittijiet fundamentali lill-istituzzjonijiet tal-UE u lill-gvernijiet Membri tal-UE meta jimplimentaw il-liġi tal-UE.

Hija tiġbor u tippubblika data dwar kif dawn id-drittijiet jiġu osservati fil-pajjiżi kollha tal-UE, fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni.