Biegli z zakresu kryminalistyki

Czym są badania kryminalistyczne?

Są to badania określonego przedmiotu lub zdarzenia wymagające specjalistycznej wiedzy w określonej dziedzinie kryminalistyki, wykonywane przez biegłego z zakresu kryminalistyki. Rodzaje badań kryminalistycznych i nazewnictwo osób wykonujących te badania mogą być różne w zależności od kraju.

Najczęściej stosowane rodzaje badań kryminalistycznych:

• badania odcisków palców,
• badania DNA,
• badania dokumentów,
• badania pisma odręcznego,
• informatyka śledcza,
• medycyna sądowa,
• psychiatria sądowa,
• balistyka,
• toksykologia sądowa,
• badania gleby,
• badania farb i szkła,
• badania wypadków drogowych.

Biegli z zakresu kryminalistyki nie zajmują się wykładnią prawa ani nie badają, w jaki sposób jest ono stosowane. W większości krajów UE są oni zatrudnieni w państwowych instytucjach badawczych lub prowadzą działalność na własny rachunek.

Obowiązki i zakres odpowiedzialności

Obowiązki i zakres odpowiedzialności biegłych z zakresu kryminalistyki określa prawo krajowe, które reguluje również przyznawanie uprawnień do prowadzenia badań kryminalistycznych. W większości krajów obowiązują określone wymogi (wykształcenie, ukończenie szkolenia lub uzyskanie certyfikacji) dotyczące nabywania uprawnień w zakresie specjalności kryminalistycznych oraz do wykonywania określonych badań w danej dziedzinie kryminalistyki.

Wyniki badania kryminalistycznego przedstawia się w sprawozdaniu biegłego z zakresu kryminalistyki (zwanym również ekspertyzą). W dokumencie tym biegły z zakresu kryminalistyki, na podstawie wyników wykonanego badania naukowego lub fizycznego badania przedmiotu lub zdarzenia, przedstawia odpowiedzi na pytania zadane mu przez osobę prowadzącą dane postępowanie (np. śledczego lub prokuratora) względnie przez sąd.

Badania kryminalistyczne wykonuje się na potrzeby postępowań karnych, administracyjnych lub cywilnych. Mogą one stanowić część postępowania przygotowawczego (zazwyczaj zleca je śledczy lub prokurator) lub sądowego (wykonywane na zlecenie sądu).

Jak znaleźć biegłego z zakresu kryminalistyki

• Austria
• Republika Czeska: Nie istnieje baza danych biegłych z zakresu kryminalistyki – eksperci z tej dziedziny zazwyczaj pracują w policji.
• Grecja Nie istnieje oficjalny krajowy rejestr biegłych z zakresu kryminalistyki. Raz do roku sąd pierwszej instancji wydaje wyrok zawierający wykaz wszystkich biegłych. Zawiera on dane osobowe i z tego powodu nie może być opublikowany ani udostępniony do wiadomości publicznej. Może z niego korzystać wyłącznie sąd do celów toczących się przed nim spraw.
• Francja: Nie istnieje krajowy rejestr biegłych z zakresu kryminalistyki. Francuski sąd najwyższej instancji (Cour de Cassation) publikuje listy ekspertów (umieszczani są na nich wszyscy biegli sądowi, nie tylko ci z zakresu kryminalistyki) zarejestrowanych w poszczególnych sądach apelacyjnych.
• Niderlandy
• Rumunia: Obecnie brak jest krajowego elektronicznego rejestru biegłych z zakresu kryminalistyki. Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło jednak realizację projektu mającego na celu utworzenie rejestru. Do czasu jego zakończenia Ministerstwo Sprawiedliwości udostępnia tutaj listę w formacie PDF.
• Słowenia: Istnieje rejestr wszystkich biegłych sądowych, w tym krajowych biegłych z zakresu kryminalistyki.
• Łotwa, Estonia i Litwa posiadają wspólny rejestr biegłych z zakresu kryminalistyki, który jest dostępny w języku angielskim za pośrednictwem:
  • interfejsu łotewskiego
  • interfejsu estońskiego
  • interfejsu litewskiego
  • W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji zob tutaj   (497 Kb) .

Informacje o pozostałych państwach UE będą dostępne wkrótce.