

Η εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις συνεπάγεται τη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη για την ικανοποίηση της απαίτησης που ορίζεται στον εκτελεστό τίτλο ή την υποχρέωση του οφειλέτη να παραδώσει ορισμένο πρόσωπο ή να προβεί σε συγκεκριμένη πράξη ή παράλειψη.
Οι δικαστικοί επιμελητές (kohtutäiturid) – στοιχεία επικοινωνίας είναι διαθέσιμα εδώ.
Η εκτέλεση δικαστικής απόφασης πραγματοποιείται:
1) Αφού η απόφαση τελεσιδικήσει
Η δικαστική απόφαση καθίσταται τελεσίδικη όταν δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί με άλλον τρόπο πλην της διαδικασίας αναψηλάφησης (teistmismenetlus). Αν η δικαστική απόφαση προσβληθεί νομίμως με ένδικο μέσο, η εκτέλεσή της αναστέλλεται. Αν η απόφαση προσβληθεί εν μέρει με ένδικο μέσο, το μέρος της απόφασης που δεν προσβάλλεται τελεσιδικεί. Αν προσβληθεί απόφαση όσον αφορά μέρος της που δεν σχετίζεται με τον καθορισμό των δικαστικών εξόδων, το μέρος της απόφασης με το οποίο καθορίζονται τα δικαστικά έξοδα επίσης δεν τελεσιδικεί. Δικαστική απόφαση που έχει τελεσιδικήσει είναι δεσμευτική για τους διαδίκους, στο μέτρο που η διαφορά η οποία αποτελεί το αντικείμενο της αγωγής ή της ανταγωγής επιλύεται με βάση τις περιστάσεις που θεμελιώνουν την αγωγή, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Η εκτέλεση της δικαστικής απόφασης πραγματοποιείται με βάση αίτηση του δανειστή.
2) Πριν από την τελεσιδικία της απόφασης, εφόσον το δικαστήριο έχει κηρύξει την απόφαση άμεσα εκτελεστή
Δικαστική απόφαση που έχει κηρυχθεί άμεσα εκτελεστή εκτελείται πριν τελεσιδικήσει. Το δικαστήριο κηρύσσει την απόφαση άμεσα εκτελεστή είτε με το διατακτικό της ίδιας της απόφασης είτε εκδίδοντας ειδική διάταξη.
Η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων γίνεται με βάση εκτελεστό τίτλο.
Στους εκτελεστούς τίτλους σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις μπορούν να περιλαμβάνονται:
Εξαντλητικός κατάλογος των εκτελεστών τίτλων παρατίθεται στο άρθρο 2 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης [Täitemenetluse seadustik (TMS)].
Εάν ο εκτελεστός τίτλος δεν εκτελείται οικειοθελώς, μπορεί να κινηθεί διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης, με βάση αίτηση του δανειστή.
Οι απαιτήσεις που απορρέουν από εκτελεστούς τίτλους που ορίζονται από τον νόμο εκτελούνται σύμφωνα με τον Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης. Η εκτέλεση των εκτελεστών τίτλων διεξάγεται από δικαστικούς επιμελητές, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Ο δικαστικός επιμελητής πρέπει να προβαίνει αμέσως σε όλες τις πράξεις που επιτρέπονται από τον νόμο, προκειμένου να εκτελέσει εκτελεστό τίτλο, να συγκεντρώνει τις αναγκαίες πληροφορίες για τη διαδικασία εκτέλεσης και να εξηγήσει στους συμμετέχοντες στη διαδικασία εκτέλεσης τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
Προϋποθέσεις για την εκτέλεση εκτελεστού τίτλου:
Χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί των κινητών και ακίνητων πραγμάτων, καθώς και επί των περιουσιακών δικαιωμάτων του οφειλέτη. Εάν η οφειλή αφορά τη μη καταβολή διατροφής τέκνου, το δικαστήριο μπορεί, στο πλαίσιο της διαδικασίας εκτέλεσης, να αναστείλει ορισμένα δικαιώματα του οφειλέτη και άδειες που έχουν χορηγηθεί στον οφειλέτη ή να απαγορεύσει τη χορήγησή τους.
Ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης με εκτέλεση επί κινητών:
Εάν επιδιώκεται η ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης με εκτέλεση επί κινητών, τα κινητά αυτά κατάσχονται και πωλούνται. Μετά την κατάσχεση, ο οφειλέτης δεν επιτρέπεται να διαθέσει τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία. Η απαίτηση του δανειστή, καθώς και οι προσαυξήσεις λόγω εκπρόθεσμης πληρωμής και οι άλλες παρεπόμενες απαιτήσεις των οποίων το ύψος καθορίζεται στον εκτελεστό τίτλο ικανοποιούνται από τα έσοδα της πώλησης του περιουσιακού στοιχείου. Κινητά περιουσιακά στοιχεία δεν κατάσχονται αν πιθανολογείται ότι τα έσοδα από την πώλησή τους θα επαρκούσαν μόνο για την κάλυψη των εξόδων της εκτέλεσης. Τα χρηματικά ποσά που εισπράττονται μέσω της αναγκαστικής εκτέλεσης επί των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, τα οποία καταβάλλονται στον επίσημο τραπεζικό λογαριασμό του δικαστικού επιμελητή (στο εξής, τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης), μεταφέρονται από τον δικαστικό επιμελητή στον δανειστή εντός δέκα εργάσιμων ημερών από την είσπραξή τους.
Εάν προβάλλεται χρηματική απαίτηση κατά του δημοσίου ή αρχής της τοπικής αυτοδιοίκησης, η κατάσχεση επιβάλλεται σε χρήματα. Εάν δεν επιτευχθεί η κατάσχεση χρημάτων εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, επιβάλλεται κατάσχεση σε πράγματα.
Από τον χρόνο της κατάσχεσης ο δανειστής διαθέτει ενέχυρο επί του κατασχεθέντος πράγματος. Το ενέχυρο επί των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων παρέχει στον δανειστή τα ίδια δικαιώματα με το συμβατικό ενέχυρο ή οποιοδήποτε νόμιμο ενέχυρο, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά στον νόμο.
Ο δικαστικός επιμελητής πωλεί τα κατασχεθέντα κινητά σε δημόσιο ηλεκτρονικό ή προφορικό πλειστηριασμό, στον οποίο δεν μπορεί να ασκηθεί δικαίωμα προτίμησης. Κατόπιν αίτησης του δανειστή ή του οφειλέτη, ο δικαστικός επιμελητής μπορεί να πωλήσει κατασχεθέντα πράγματα με άλλον τρόπο και όχι με προφορικό ή ηλεκτρονικό πλειστηριασμό, εάν ο πλειστηριασμός δεν έχει ευδοκιμήσει ή εάν πιθανολογείται ότι το πράγμα δεν μπορεί να πωληθεί σε πλειστηριασμό ή εάν τα έσοδα που πιθανολογείται ότι θα προκύψουν από τον πλειστηριασμό του πράγματος είναι σημαντικά χαμηλότερα από αυτά που πιθανολογείται ότι θα εισπραχθούν από την πώληση του πράγματος με άλλον τρόπο.
Ο δικαστικός επιμελητής διανέμει τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης από την πώληση πραγμάτων μεταξύ των δανειστών και των άλλων προσώπων που διατηρούν δικαίωμα επ' αυτών, με βάση τη σειρά σύστασης των ενεχύρων ή με βάση συμφωνία μεταξύ των δανειστών. Το ποσό που απομένει μετά την κάλυψη των εξόδων εκτέλεσης και την ικανοποίηση των απαιτήσεων επιστρέφεται στον οφειλέτη. Εάν τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης δεν επαρκούν για την ικανοποίηση όλων των απαιτήσεων και οι δανειστές δεν μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία όσον αφορά τη διανομή των κεφαλαίων, ο δικαστικός επιμελητής διανέμει τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης μεταξύ των δανειστών που συμμετέχουν στη διαδικασία εκτέλεσης σύμφωνα με σχέδιο διανομής. Τα έξοδα εκτέλεσης αφαιρούνται από τα έσοδα προς διανομή σύμφωνα με το σχέδιο διανομής.
Ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης με εκτέλεση επί ακινήτων:
Για την ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης με εκτέλεση επί ακινήτου, το ακίνητο είτε κατάσχεται και πωλείται είτε τίθεται υπό αναγκαστική διαχείριση, οπότε η απαίτηση του δανειστή ικανοποιείται από το προϊόν της αναγκαστικής διαχείρισης. Χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί ακινήτου αν ο οφειλέτης είναι καταχωρισμένος στο κτηματολόγιο ως κύριος του ακινήτου ή είναι καθολικός διάδοχος του καταχωρισμένου στο κτηματολόγιο κυρίου. Στην εκτέλεση επί ακινήτου για την ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης συμπεριλαμβάνονται τα ενυπόθηκα παραρτήματα.
Για την κατάσχεση ακινήτου, ο δικαστικός επιμελητής καταγράφει το ακίνητο, τα συστατικά του και κάθε παράρτημα αυτού το οποίο καταλαμβάνεται από την υποθήκη, απαγορεύει τη διάθεσή τους και εγγράφει στο κτηματολόγιο σημείωση σχετικά με την εν λόγω απαγόρευση. Αφού κατασχεθεί, το ακίνητο παραμένει στην κατοχή του οφειλέτη και ο οφειλέτης μπορεί να το διαχειρίζεται και να το χρησιμοποιεί εντός των ορίων της τακτικής διαχείρισης, εκτός αν το ακίνητο έχει τεθεί υπό αναγκαστική διαχείριση. Μετά την κατάσχεση, ο οφειλέτης δεν επιτρέπεται να διαθέσει τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία. Εάν η κατάσχεση του ακινήτου εκτείνεται και σε κινητά περιουσιακά στοιχεία, τα κινητά αυτά μπορούν να διατεθούν εντός των ορίων της τακτικής διαχείρισης. Το ακίνητο πωλείται είτε σε αναγκαστικό πλειστηριασμό είτε, αν συγκατατίθεται ο δανειστής, από τον οφειλέτη υπό την εποπτεία δικαστικού επιμελητή.
Το ακίνητο τίθεται υπό αναγκαστική διαχείριση βάσει αίτησης του δικαστικού επιμελητή, του δανειστή ή του οφειλέτη. Ο αναγκαστικός διαχειριστής έχει το δικαίωμα να αναλάβει την κατοχή του ακινήτου με βάση απόφαση που τον διορίζει διαχειριστή. Ο διαχειριστής έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να διενεργεί όλες τις συναλλαγές και τις πράξεις που είναι αναγκαίες για τη διατήρηση της κατάστασης του ακινήτου και την τακτική του διαχείριση. Η αναγκαστική διαχείριση παύει με απόφαση του δικαστικού επιμελητή μετά την ικανοποίηση της απαίτησης του δανειστή.
Ο δικαστικός επιμελητής διανέμει τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης από την πώληση ή την αναγκαστική διαχείριση του ακινήτου μεταξύ των δανειστών και των άλλων προσώπων που διατηρούν δικαίωμα επ' αυτών με βάση τη σειρά κατάταξής τους που εμφαίνεται στο κτηματολόγιο και τη σειρά κατάσχεσης ή με βάση συμφωνία μεταξύ των δανειστών. Τα έξοδα εκτέλεσης αφαιρούνται από τα έσοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης προς διανομή σύμφωνα με το σχέδιο διανομής.
Ικανοποίηση χρηματικής απαίτησης με εκτέλεση επί περιουσιακών δικαιωμάτων:
Χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με κατάσχεση λογαριασμού του οφειλέτη. Το πιστωτικό ίδρυμα διαβιβάζει πληροφορίες στον δικαστικό επιμελητή σχετικά με την ύπαρξη ή μη λογαριασμού. Ο λογαριασμός κατάσχεται με βάση πράξη κατάσχεσης και στο μέτρο που προσδιορίζεται σε αυτήν. Τα κεφάλαια του λογαριασμού που αντιστοιχούν στο ποσό της κατάσχεσης, του οποίου το ύψος προσδιορίζεται στην πράξη κατάσχεσης, μεταφέρονται στον επίσημο τραπεζικό λογαριασμό του δικαστικού επιμελητή, εκτός αν ο εκτελεστός τίτλος είναι διάταξη που έχει εκδοθεί ως συντηρητικό μέτρο στο πλαίσιο δίκης αναφορικά με χρηματική απαίτηση, πλην απαίτησης για διατροφή τέκνου. Εάν τα κεφάλαια στον λογαριασμό του οφειλέτη κατά τον χρόνο της κατάσχεσης είναι λιγότερα από αυτά που ορίζονται στην πράξη κατάσχεσης, τα ποσά που κατατίθενται στον λογαριασμό μετά τον χρόνο της κατάσχεσης θεωρούνται επίσης κατασχεθέντα έως τη συμπλήρωση του ελλείποντος ποσού. Τα χρηματικά ποσά που κατατίθενται στον λογαριασμό μετά τον χρόνο της κατάσχεσης μεταφέρονται στον επίσημο τραπεζικό λογαριασμό του δικαστικού επιμελητή έως την εκτέλεση της πράξης κατάσχεσης. Εάν δικαστικός επιμελητής επιδώσει πράξη κατάσχεσης λογαριασμού οφειλέτη σε πιστωτικό ίδρυμα προς εκτέλεση, η πράξη κατάσχεσης θεωρείται ότι καταλαμβάνει και τους λογαριασμούς που θα ανοίξει ο οφειλέτης στο μέλλον.
Χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί κινητών αξιών. Για την κατάσχεση των κινητών αξιών που απαριθμούνται στο άρθρο 2 του εσθονικού νόμου για την τήρηση μητρώου κινητών αξιών (väärtpaberite keskregistri seadus), ο δικαστικός επιμελητής δίδει εντολή στη γραμματεία του μητρώου να εγγράψει σημείωση για απαγόρευση της διάθεσης των σχετικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Η κινητή αξία θεωρείται κατασχεθείσα από την εγγραφή στο μητρώο της δέσμευσής της. Ο δικαστικός επιμελητής πωλεί τις κινητές αξίες σύμφωνα με τις διατάξεις για την ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων με εκτέλεση επί κινητών. Ο δικαστικός επιμελητής έχει το δικαίωμα να καταχωρίσει ονομαστική κινητή αξία στο όνομα του αγοραστή και να προβεί στις αναγκαίες σχετικές διατυπώσεις αντί του οφειλέτη. Ο δικαστικός επιμελητής προσκομίζει τις συναλλαγματικές, επιταγές ή ομόλογα προς πληρωμή, αν αυτό επιτρέπεται από την εκάστοτε κινητή αξία.
Χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί μεριδίου σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Εάν μερίδιο εταιρείας περιορισμένης ευθύνης δεν είναι καταχωρισμένο στο μητρώο που τηρείται από το κεντρικό αποθετήριο αξιών (väärtpaberite keskregister), θεωρείται κατασχεθέν σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται για την κατάσχεση κινητών. Ο δικαστικός επιμελητής ενημερώνει τους διαχειριστές της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης για την κατάσχεση. Ο δικαστικός επιμελητής πωλεί το μερίδιο της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης σύμφωνα με τις διατάξεις για την ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων με εκτέλεση επί κινητών. Ο δικαστικός επιμελητής που πώλησε το μερίδιο αποστέλλει σημείωση σχετικά με τη μεταβίβαση του μεριδίου, χρησιμοποιώντας το σχετικό έντυπο του αρμόδιου υπουργείου, στη γραμματεία του εμπορικού μητρώου (äriregister) εντός δύο ημερών από τον πλειστηριασμό.
Επιπλέον των παραπάνω, χρηματική απαίτηση μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί οικονομικών απαιτήσεων έναντι τρίτων, μερίδας σε οικοδομικό συνεταιρισμό, μερίδας σε συνιδιοκτησία, αμεταβίβαστου δικαιώματος και άλλων περιουσιακών δικαιωμάτων.
Περιορισμός δικαιωμάτων σε περίπτωση που οφείλεται διατροφή τέκνου:
Εάν οφειλέτης δεν καταβάλει κανονικά τη διατροφή τέκνου για τρεις μήνες κατά τη διάρκεια διαδικασίας εκτέλεσης που έχει κινηθεί για την είσπραξη της διατροφής αυτής και ο δικαστικός επιμελητής δεν μπορεί να την εισπράξει από τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, το δικαστήριο μπορεί, με τη συγκατάθεση του δανειστή και κατόπιν αίτησης του δικαστικού επιμελητή, αφού πρώτα προειδοποιήσει τον οφειλέτη, να εκδώσει απόφαση με την οποία αναστέλλονται τα παρακάτω δικαιώματα και άδειες για αόριστο χρόνο:
Εάν το δικαστήριο αναστείλει την ισχύ δικαιώματος και/ή άδειας του οφειλέτη, με την ίδια απόφαση απαγορεύει επίσης τη χορήγηση του αντίστοιχου δικαιώματος και/ή άδειας. Το δικαστήριο μπορεί να αναστείλει ταυτόχρονα περισσότερα από ένα από τα δικαιώματα και τις άδειες που αναφέρονται παραπάνω και να απαγορεύσει τη χορήγησή τους.
Κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, το δικαστήριο, με απόφασή του, επαναφέρει σε ισχύ δικαίωμα ή άδεια του οφειλέτη και επιτρέπει εκ νέου τη χορήγηση στον οφειλέτη δικαιώματος ή άδειας, εφόσον:
Η προθεσμία παραγραφής των απαιτήσεων που έχουν αναγνωρισθεί με τελεσίδικη απόφαση και των απαιτήσεων που απορρέουν από δικαστικό συμβιβασμό ή άλλον εκτελεστό τίτλο είναι δέκα έτη. Η προθεσμία παραγραφής ξεκινά από την τελεσιδικία της απόφασης ή την έκδοση του άλλου εκτελεστού τίτλου, όχι όμως πριν καταστεί απαιτητή η απαίτηση.
Η προθεσμία παραγραφής απαίτησης για την εκπλήρωση περιοδικών υποχρεώσεων, με εξαίρεση τις απαιτήσεις για την εκπλήρωση υποχρεώσεων διατροφής τέκνου, είναι τρία έτη για κάθε αυτοτελή υποχρέωση, ανεξάρτητα από τη νομική βάση της απαίτησης. Η προθεσμία παραγραφής ξεκινά στο τέλος του ημερολογιακού έτους κατά το οποίο καθίσταται απαιτητή η απαίτηση που αντιστοιχεί στην υποχρέωση. Η προθεσμία παραγραφής απαίτησης για την εκπλήρωση υποχρεώσεων διατροφής τέκνου είναι δέκα έτη για κάθε αυτοτελή υποχρέωση.
Σε περίπτωση που οφειλέτης αποβιώσει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκτέλεσης, η διαδικασία συνεχίζεται σε σχέση με την κληρονομία του οφειλέτη, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Πριν από τη λήξη της προθεσμίας που τάσσεται για την αποποίηση ή την αποδοχή της κληρονομίας, η διαδικασία εκτέλεσης με βάση απαίτηση κατά της κληρονομίας μπορεί να διεξαχθεί μόνο σε σχέση με την κληρονομία. Σε αυτή την περίπτωση, καμία χρηματική απαίτηση που αφορά προσωπικές υποχρεώσεις του κληρονόμου δεν μπορεί να ικανοποιηθεί με εκτέλεση επί της κληρονομίας.
Εάν ο εκτελεστός τίτλος ισχύει επίσης για τον νόμιμο διάδοχο του δανειστή ή του οφειλέτη που κατονομάζεται σε αυτόν, ο δικαστικός επιμελητής θα χρησιμοποιήσει τον εκτελεστό τίτλο για εκτέλεση εφόσον η νόμιμη διαδοχή αποδειχθεί στον δικαστικό επιμελητή με δικαστική απόφαση, απόσπασμα δημόσιου μητρώου ή συμβολαιογραφικό έγγραφο. Το ίδιο ισχύει για την εκτέλεση δικαστικής απόφασης που αφορά τον κάτοχο επίδικου πράγματος αν αλλάξει ο κάτοχος του πράγματος μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης.
Συμμετέχων σε διαδικασία εκτέλεσης μπορεί να υποβάλει ένσταση ενώπιον του δικαστικού επιμελητή κατά απόφασης ή κατά ενέργειας του δικαστικού επιμελητή σχετικά με την εκτέλεση του εκτελεστού τίτλου ή κατά της άρνησης διενέργειας πράξης εκτέλεσης, εντός δέκα ημερών από την ημέρα κατά την οποία εκείνος που υποβάλλει την ένσταση έλαβε γνώση ή θα έπρεπε να έχει λάβει γνώση της σχετικής απόφασης ή ενέργειας, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Συμμετέχων στη διαδικασία εκτέλεσης μπορεί να προσβάλει απόφαση του δικαστικού επιμελητή που έχει εκδοθεί επί ένστασης ενώπιον του τοπικού δικαστηρίου στην περιφέρεια του οποίου έχει την έδρα του ο δικαστικός επιμελητής, εντός δέκα ημερών από την επίδοση της απόφασης. Απόφαση ή ενέργεια του δικαστικού επιμελητή δεν μπορεί να προσβληθεί ενώπιον δικαστηρίου παρά μόνο εάν έχει προηγουμένως προσβληθεί με ένσταση ενώπιον του δικαστικού επιμελητή.
Ένδικο μέσο κατά απόφασης εκδοθείσας από δικαστή μπορεί να ασκηθεί στη διαδικασία εκτέλεσης, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Οι συμμετέχοντες στη διαδικασία μπορούν επίσης να ασκήσουν ένδικο μέσο κατά της απόφασης τοπικού δικαστηρίου που διατάσσει την αναστολή της ισχύος δικαιώματος και/ή άδειας που έχουν χορηγηθεί στον οφειλέτη και την απαγόρευση χορήγησης δικαιώματος και/ή άδειας σε αυτόν, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (tsiviilkohtumenetluse seadustik). Επιπλέον, με ένδικο μέσο μπορεί να προσβληθεί και η απόφαση του περιφερειακού δικαστηρίου επί του ένδικου μέσου κατά της απόφασης του τοπικού δικαστηρίου.
Ο οφειλέτης μπορεί να ασκήσει ανακοπή κατά δανειστή με αίτημα την κήρυξη απαράδεκτης της αναγκαστικής εκτέλεσης με βάση εκτελεστό τίτλο, ιδίως για τον λόγο ότι η απαίτηση έχει ικανοποιηθεί, τελεί υπό προθεσμία ή έχει συμψηφιστεί. Η αποδοχή της ανακοπής δεν επηρεάζει το κύρος ή τη νομική ισχύ του εκτελεστού τίτλου. Οι εν λόγω ενστάσεις είναι παραδεκτές μόνο αν οι λόγοι επί των οποίων βασίζονται έχουν ανακύψει μετά την τελεσιδικία της σχετικής δικαστικής απόφασης. Τέτοια ανακοπή μπορεί να ασκηθεί έως το πέρας της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης (άρθρο 221 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης).
Τρίτος που έχει δικαίωμα επί περιουσιακού στοιχείου το οποίο αποτελεί το αντικείμενο αναγκαστικής εκτέλεσης και το οποίο δικαίωμα παρακωλύει την αναγκαστική εκτέλεση, ιδίως δικαίωμα κυριότητας ή περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα, μπορεί να ασκήσει ανακοπή με αίτημα την αποδέσμευση του περιουσιακού στοιχείου από την κατάσχεση ή την κήρυξη της αναγκαστικής εκτέλεσης απαράδεκτης για άλλους λόγους, ενώπιον του δικαστηρίου στην περιφέρεια του οποίου διεξάγεται η αναγκαστική εκτέλεση.
Εντός 30 ημερών από την επίδοση της έκθεσης πλειστηριασμού, οποιοσδήποτε συμμετέχων στη διαδικασία εκτέλεσης μπορεί να ασκήσει ανακοπή ενώπιον δικαστηρίου για την κήρυξη άκυρου του πλειστηριασμού, αν το περιουσιακό στοιχείο πωλήθηκε σε πρόσωπο που δεν είχε δικαίωμα να το αγοράσει ή αν ο πλειστηριασμός διενεργήθηκε βάσει άκυρης κατάσχεσης ή αν παραβιάστηκε άλλη ουσιώδης προϋπόθεση του πλειστηριασμού. Εάν κηρυχθεί άκυρος ο πλειστηριασμός, ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από τον αγοραστή την απόδοση του πωληθέντος πράγματος δυνάμει του άρθρου 80 του νόμου για την ιδιοκτησία (asjaõigusseadus) ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό, να ασκήσει αγωγή με βάση τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό συμμετέχων στη διαδικασία μπορεί να απαιτήσει αποζημίωση από τον δικαστικό επιμελητή σύμφωνα με τον νόμο για τους δικαστικούς επιμελητές (kohtutäituri seadus).
Η διεξαγωγή της αναγκαστικής εκτέλεσης ρυθμίζεται στον Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης. Περιορισμοί στην κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων τίθενται στο άρθρο 53 παράγραφος 1, που απαγορεύει την κατάσχεση περισσότερων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη από αυτά που είναι αναγκαία για την ικανοποίηση της απαίτησης του δανειστή και την κάλυψη των εξόδων εκτέλεσης, εκτός αν είναι αδύνατη η ικανοποίηση της απαίτησης του δανειστή με άλλον τρόπο. Η κατάσχεση είναι άκυρη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα σε περίπτωση ουσιώδους παραβίασης των δικονομικών διατάξεων που διέπουν την κατάσχεση και ιδίως αν:
1) η κατάσχεση του περιουσιακού στοιχείου πραγματοποιήθηκε χωρίς έγκυρο εκτελεστό τίτλο
2) δεν επιδόθηκε στον οφειλέτη επιταγή προς εκτέλεση
3) το περιουσιακό στοιχείο κατασχέθηκε από μη νομιμοποιούμενο σχετικά πρόσωπο
4) ο οφειλέτης δεν ενημερώθηκε επί της ουσίας για τα δικαιώματά του στη διαδικασία εκτέλεσης, γεγονός που επέφερε παραβίαση των δικαιωμάτων του οφειλέτη (άρθρο 55 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης).
Ο κατάλογος των πραγμάτων που εξαιρούνται από την κατάσχεση παρατίθεται στο άρθρο 66 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης. Τα παρακάτω πράγματα δεν μπορούν να κατασχεθούν ή να πωληθούν στο πλαίσιο διαδικασίας εκτέλεσης:
1) πράγματα της προσωπικής χρήσης του οφειλέτη και είδη οικιακής χρήσης, μαγειρικά σκεύη, ρούχα, κλινοσκεπάσματα, κρεβάτια και άλλα πράγματα που χρησιμοποιούνται για οικιακούς σκοπούς και είναι ουσιώδη για την κάλυψη των αναγκών του νοικοκυριού, λαμβανομένου υπόψη του ποσού της οφειλής του οφειλέτη
2) τουλάχιστον μία τεχνική συσκευή που διασφαλίζει ότι ο οφειλέτης μπορεί να ασκεί το δικαίωμά του ενημέρωσης, το οποίο κατοχυρώνεται στο άρθρο 44 παράγραφος 1 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Εσθονίας (Eesti Vabariigi põhiseadus)
3) τα τρόφιμα που είναι αναγκαία για τη διαβίωση του οφειλέτη και της οικογένειάς του για διάστημα ενός μήνα και η καύσιμη ύλη που είναι αναγκαία για τη θέρμανση της κατοικίας του για μια περίοδο θέρμανσης ή, αν δεν υφίστανται οι εν λόγω προμήθειες κατά τον χρόνο της αναγκαστικής εκτέλεσης και η απόκτηση των προμηθειών αυτών δεν διασφαλίζεται με άλλον τρόπο, το αναγκαίο ποσό για την απόκτηση των εν λόγω προμηθειών
4) ο γεωργικός εξοπλισμός, τα βοοειδή, τα λιπάσματα και τα πρωτογενή γεωργικά προϊόντα προσώπου που ασχολείται με τη γεωργία, τα οποία είναι απαραίτητα για τη διαβίωση του οφειλέτη και της οικογένειάς του έως την επόμενη συγκομιδή
5) αντικείμενα απαραίτητα για τη συνέχιση των οικονομικών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων ή της σχέσης εξαρτημένης ή ανεξάρτητης εργασίας φυσικού προσώπου
6) βιβλία και άλλα αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από τον οφειλέτη ή τα μέλη της οικογένειάς του για σπουδές ή λατρευτικές δραστηριότητες
7) λογιστικά αρχεία, οικογενειακά αρχεία, βέρες, παράσημα και τιμητικές διακρίσεις οφειλέτη
8) τεχνητά μέλη, γυαλιά και άλλες ιατρικές συσκευές που είναι αναγκαίες λόγω σωματικής αναπηρίας και χρησιμοποιούνται από τον οφειλέτη ή μέλος της οικογένειάς του
9) αντικείμενα αναγκαία για την τέλεση κηδείας στην οικογένεια του οφειλέτη
10) οι συλλογές των κρατικών μουσείων, των δημοτικών μουσείων και των μουσείων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και τα αντικείμενα που ανήκουν στις συλλογές αυτές, καθώς και οι συλλογές κρατικών μουσείων ή τα αντικείμενα των οποίων η χρήση έχει παραχωρηθεί σε ίδρυμα
11) αρχειακά έγγραφα
12) άλλα πράγματα των οποίων η κατάσχεση αντιβαίνει στον νόμο ή τα χρηστά ήθη
13) κρατικά περιουσιακά στοιχεία των οποίων η εμπορία υπόκειται σε περιορισμούς, και τα αντικείμενα που χρειάζεται η κυβέρνηση-οφειλέτιδα ή η τοπική αυτοδιοίκηση-οφειλέτιδα για την εκτέλεση δημοσίων καθηκόντων και των οποίων η μεταβίβαση θα αντέκειτο στο δημόσιο συμφέρον. Πριν από την έκδοση της αντίστοιχης απόφασης πρέπει να ζητείται η γνώμη του εκπροσώπου του αρμόδιου υπουργείου ή υπηρεσίας.
Τα πράγματα που προσδιορίζονται στα σημεία 1), 2), 4) και 5) παραπάνω μπορούν να κατασχεθούν αν την αναγκαστική εκτέλεση επισπεύδει πωλητής του οποίου η χρηματική απαίτηση εξασφαλίζεται με παρακράτηση κυριότητας λόγω της πώλησης των συγκεκριμένων πραγμάτων. Τα αναγκαία για λατρευτικούς σκοπούς αντικείμενα του σημείου 6) παραπάνω μπορούν να κατασχεθούν αν χρησιμοποιούνται με τρόπο ο οποίος αντίκειται στα χρηστά ήθη ή είναι αξιόποινος.
Σύμφωνα με το άρθρο 67 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης, δεν μπορούν να κατασχεθούν τα οικόσιτα ζώα που διατηρούνται στο σπίτι για μη εμπορικούς σκοπούς. Κατόπιν αίτησης του δανειστή, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει την κατάσχεση ζώου υψηλής αξίας αν η απαγόρευση της κατάσχεσης θίγει σε σημαντικό βαθμό συμφέροντα του δανειστή τα οποία υπερέχουν του συμφέροντος προστασίας του ζώου ή των νόμιμων συμφερόντων του οφειλέτη.
Περιορισμοί στην κατάσχεση εισοδημάτων προβλέπονται στα άρθρα 131 και 132 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης. Κατάσχεση δεν μπορεί να επιβληθεί στα παρακάτω εισοδήματα:
1) κρατικά οικογενειακά επιδόματα
2) κοινωνικές παροχές για πρόσωπα με αναπηρία
3) κοινωνικές παροχές κατά την έννοια του νόμου για την κοινωνική πρόνοια (sotsiaalhoolekande seadus)
4) αποζημίωση καταβαλλόμενη βάσει του άρθρου 351 παράγραφος 3 του νόμου για την τεχνητή γονιμοποίηση και την προστασία των εμβρύων (kunstliku viljastamise ja embrüokaitse seadus)
5) επιδόματα ανεργίας, επιδόματα σπουδών, επιδόματα μεταφοράς και στέγασης και επιχορηγήσεις νεοφυών επιχειρήσεων που καταβάλλονται μέσω του εσθονικού Ταμείου Ασφάλισης Ανεργίας (Eesti Töötukassa)
6) αποζημίωση λόγω πρόκλησης σωματικής βλάβης ή διαταραχής της υγείας, με εξαίρεση την αποζημίωση για διαφυγόντα εισοδήματα και ηθική βλάβη
7) επίδομα λόγω ανικανότητας προς εργασία
8) διατροφή εκ του νόμου
9) γονικό επίδομα
10) επίδομα ασφάλισης υγείας κατά την έννοια του νόμου για την ασφάλιση υγείας (ravikindlustuse seadus), εκτός από τα επιδόματα λόγω προσωρινής ανικανότητας προς εργασία
11) κρατική σύνταξη στο μέτρο που ορίζεται από τον νόμο
12) βοήθημα μετά την αποφυλάκιση.
Εάν με την εκτέλεση επί άλλων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη δεν έχει ικανοποιηθεί πλήρως η απαίτηση του δανειστή ή πιθανολογείται ότι δεν θα ικανοποιηθεί πλήρως και η κατάσχεση είναι δίκαιη, δεδομένου του είδους της απαίτησης και του ύψους του εισοδήματος, μπορεί να επιτραπεί, κατόπιν αίτησης του δανειστή, η ικανοποίηση της χρηματικής απαίτησης με κατάσχεση των εισοδημάτων που προσδιορίζονται στα σημεία 6)–9) παραπάνω. Αν είναι εφικτό, ο δικαστικός επιμελητής, πριν λάβει απόφαση, παρέχει στον οφειλέτη τη δυνατότητα να διατυπώσει την άποψή του.
Εισόδημα δεν κατάσχεται αν δεν υπερβαίνει τον προβλεπόμενο κατώτατο μηνιαίο μισθό ή την αντίστοιχη αναλογία αυτού σε εβδομαδιαία ή ημερήσια βάση.[2] Εάν ο οφειλέτης συντηρεί άλλο πρόσωπο ή τού καταβάλλει διατροφή βάσει νόμου, το ακατάσχετο ποσό αυξάνεται κατά το ένα τρίτο του κατώτατου μηνιαίου μισθού ανά εξαρτώμενο μέλος (εκτός αν αντικείμενο της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι απαίτηση διατροφής τέκνου). Από το εισόδημα που υπερβαίνει το ακατάσχετο ποσό, μπορούν να κατασχεθούν έως και τα δύο τρίτα του ποσού που αντιστοιχεί στο πενταπλάσιο του κατώτατου μισθού και όλο το εισόδημα που υπερβαίνει το πενταπλάσιο του κατώτατου μισθού, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό που υπόκειται σε κατάσχεση δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα του συνολικού εισοδήματος (αυτό δεν ισχύει αν αντικείμενο της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι απαίτηση διατροφής τέκνου).
Βάσει του άρθρου 133 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, ο δικαστικός επιμελητής ακυρώνει την κατάσχεση του λογαριασμού του οφειλέτη εντός τριών εργάσιμων ημερών, στο μέτρο που απαιτείται για να εξασφαλιστεί το ακατάσχετο όριο εισοδήματος του οφειλέτη (οι περιορισμοί προβλέπονται στα άρθρα 131 και 132 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης). Εάν μεταφερθεί στον λογαριασμό του οφειλέτη ποσό που αντιστοιχεί σε εισοδήματα περισσότερων του ενός μηνών, ο δικαστικός επιμελητής, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη και εντός τριών εργάσιμων ημερών , ακυρώνει την κατάσχεση του λογαριασμού στο μέτρο που απαιτείται για να εξασφαλιστεί το ακατάσχετο όριο εισοδήματος του οφειλέτη για κάθε μήνα τον οποίο αφορούσε η προκαταβολή, σύμφωνα με τους περιορισμούς που ορίζονται στα άρθρα 131 και 132 του Κώδικα Αναγκαστικής Εκτέλεσης. Εάν δεν μπορεί να προσδιοριστεί το διάστημα το οποίο αφορούν τα εισοδήματα που μεταφέρθηκαν στον λογαριασμό του οφειλέτη, ο δικαστικός επιμελητής εξασφαλίζει το ακατάσχετο εισόδημα του οφειλέτη για έναν μήνα. Έως την έκδοση απόφασης επί της αίτησης, ο δικαστικός επιμελητής μπορεί να αναστείλει τη μεταφορά των κεφαλαίων από κατασχεθέντα λογαριασμό στους δανειστές και να αποδεσμεύσει τον λογαριασμό από την κατάσχεση στο μέτρο που απαιτείται για τη διαβίωση του οφειλέτη και των μελών της οικογένειάς του.
[2] Βάσει του άρθρου 1 παράγραφος 1 του κανονισμού αριθ. 139 της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Εσθονίας, της 18ης Δεκεμβρίου 2015, ο κατώτατος μηνιαίος μισθός για πλήρη απασχόληση ανέρχεται σε 430 EUR αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2016, ενώ, βάσει του άρθρου 1 παράγραφος 2 του ίδιου κανονισμού, ο κατώτατος μηνιαίος μισθός για πλήρη απασχόληση ανέρχεται σε 470 EUR αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2017.
Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.
Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.