Dochodzenie odszkodowania od sprawcy czynu

Dania

Autor treści:
Dania

W jaki sposób mogę dochodzić odszkodowania lub naprawienia szkody w inny sposób od sprawcy czynu w postępowaniu karnym i do kogo należy skierować pozew?

Wniesiony przez powoda pozew o odszkodowanie może zostać rozpoznany w toku postępowania karnego przed sądem. W takim przypadku sędzia może uwzględnić wniosek lub go oddalić. Decyzja może być uzależniona od tego, czy sprawca zakwestionuje zasadność pozwu, a także od tego, czy przedstawiono dokumentację na poparcie pozwu, w tym uzasadnienie wartości przedmiotu sporu.

Pozew skierowany przeciwko sprawcy należy wnieść w sądzie w formie pisemnej albo ustnej, tak aby sprawca miał możliwość wniesienia odpowiedzi. Można to zrobić, stawiając się na rozprawie osobiście lub korzystając z usług pełnomocnika (zazwyczaj pełnomocnika procesowego ustanowionego na potrzeby postępowania).

Roszczenie odszkodowawcze można również zgłosić policji, która następnie zapewni jego uwzględnienie w ewentualnym postępowaniu sądowym.

Nawet jeżeli pozew został rozpoznany przez sąd w toku postępowania karnego, powód może nadal wystąpić z wnioskiem do duńskiej Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem. Jest to szczególnie istotne w sprawach, w których sprawca nie został zobowiązany do zapłaty odszkodowania na mocy wyroku.

Na jakim etapie postępowania karnego powinienem wnieść pozew?

Roszczenia odszkodowawcze można zgłosić już podczas pierwszego przesłuchania przez policję, ale nie później niż na rozprawie głównej przed sądem.

O co mogę wnosić w pozwie i w jaki sposób mam przedstawić swoje roszczenie (wskazać łączną kwotę lub określić poszczególne szkody, utracone zyski i korzyści)?

Jeżeli pokrzywdzony poniósł szkodę wyrządzoną przez sprawcę, może wystąpić o kompensatę z tego tytułu. Duńska ustawa o odpowiedzialności i kompensacie zawiera m.in. wykaz różnych elementów, które dają podstawę do dochodzenia kompensaty.

Wspomniane elementy to:

  • koszty leczenia,
  • utracone zarobki,
  • ból i cierpienie,
  • trwały uszczerbek na zdrowiu,
  • utrata zdolności do zarobkowania,
  • utrata głównego żywiciela rodziny,
  • pokrycie kosztów pogrzebu,
  • czyn niedozwolony,
  • rażące naruszenie prawa,
  • szkoda na mieniu,
  • strata pieniężna.

Czy istnieje specjalny formularz pozwu dla takich roszczeń?

Można skorzystać z formularza udostępnionego przez duńską Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem. Rada zaleca korzystanie z tego formularza, ale nie jest to obowiązkowe.

Jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Zależy to od tego, co stanowi podstawę roszczenia. Szkoda powinna zostać uprawdopodobniona, a w niektórych przypadkach konieczne będzie przedstawienie dokumentacji potwierdzającej rozmiar poniesionej szkody.

Dokumentacja może obejmować na przykład rachunki za wydatki poniesione w związku z przestępstwem popełnionym przez sprawcę. Ponadto przy ustalaniu rozmiaru doznanego przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu często wykorzystuje się dokumentację medyczną i raporty lekarskie. Jeżeli chodzi o utratę zarobków i utratę zdolności do zarobkowania, wnioskodawca powinien przedłożyć dokumentację dotyczącą poziomu jego zarobków zarówno przed doznaniem uszczerbku na zdrowiu, jak i po doznaniu takiego uszczerbku w postaci pasków wynagrodzeń, zeznań rocznych oraz – w stosownych przypadkach – zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę.

Jeżeli sąd uzna, że pozew nie został należycie udokumentowany, a pozwany odmówi zapłaty odszkodowania, istnieje ryzyko, że sąd nie uwzględni roszczenia odszkodowawczego powoda w toku postępowania karnego.

Czy muszę uiścić opłaty sądowe lub inne należności z tytułu wniesienia pozwu?

Nie. Wniesienie pozwu o odszkodowanie w związku z postępowaniem karnym nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami dla powoda.

Czy mogę uzyskać pomoc prawną przed postępowaniem lub w jego toku? Czy mogę ją otrzymać, jeżeli nie mieszkam w państwie, w którym prowadzone jest postępowanie?

Tak. Powód może – pod pewnymi warunkami – wystąpić do sądu o wyznaczenie pełnomocnika procesowego na potrzeby postępowania bez konieczności poniesienia dodatkowych kosztów.

W jakiej sytuacji sąd karny oddali lub odrzuci mój pozew przeciwko sprawcy czynu?

Sąd może, na dowolnym etapie postępowania karnego, odmówić rozpoznania powództwa adhezyjnego, jeżeli uzna, że jego rozpoznanie w toku postępowania karnego jest niemożliwe bez znaczącego zakłócenia przebiegu tego postępowania.

Jeżeli sąd stwierdzi, że informacje przedstawione na poparcie powództwa są niekompletne lub wyrok skazujący lub uniewinniający sprawcę w związku z popełnionym przestępstwem nie doprowadzi do wydania orzeczenia uwzględniającego powództwo, powództwo nie zostanie rozpatrzone.

Czy mogę zaskarżyć to orzeczenie lub dochodzić innych sposobów naprawienia szkody?

Na postanowienie sądu o nieuwzględnieniu roszczenia o odszkodowanie w toku postępowania karnego nie przysługuje zażalenie.

W takiej sytuacji powód musi dochodzić odszkodowania w postępowaniu cywilnym lub złożyć wniosek o kompensatę do duńskiej Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Jeżeli zostanie mi przyznane odszkodowanie, w jaki sposób mogę zapewnić wykonanie wyroku sądowego wobec sprawcy czynu i jaką pomoc w tym zakresie mogę uzyskać?

W pierwszej kolejności można skontaktować się ze sprawcą, który może bezzwłocznie dokonać płatności. Tym samym powód szybko otrzyma odszkodowanie i sprawa zostanie zamknięta.

Jeżeli sprawca odmówi dobrowolnej zapłaty odszkodowania lub w przypadku większej liczby roszczeń odszkodowawczych, które wymagają przeprowadzenia dłuższego postępowania, można zgłosić roszczenia do rozpoznania przez duńską Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Dla jasności należy podkreślić, że podjęcie najpierw próby odzyskania odszkodowania od sprawcy nie jest warunkiem złożenia wniosku do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Rada wystąpi następnie z roszczeniem regresowym przeciwko sprawcy.

Ostatnia aktualizacja: 05/05/2022

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.