Hoe kan ik tijdens een proces (strafrechtelijke procedure) van een dader schadeloosstelling of andere vormen van genoegdoening vorderen, en tot wie moet ik die vordering richten?
Als benadeelde partij kunt u in een strafrechtelijke procedure schadevergoeding van de dader eisen. Dit doet u door een civiele vordering (premoženjskopravni zahtevek) in te stellen.
U kunt (als civiele partij in de strafprocedure) een civiele vordering instellen bij de instantie waarbij een strafklacht is ingediend (regionaal openbaar ministerie), of bij de rechtbank die de zaak behandelt.
Een civiele vordering kan betrekking hebben op schadeloosstelling, de teruggave van een voorwerp of de intrekking van een bepaalde rechtshandeling.
Op welk punt in de strafrechtelijke procedure moet ik mijn vordering indienen?
Een civiele vordering die uit een misdrijf voortvloeit, wordt behandeld in een strafprocedure, als deze procedure daardoor niet onnodig wordt vertraagd.
Een dergelijke civiele vordering moet uiterlijk aan het eind van de mondelinge zitting van de rechtbank van eerste aanleg worden ingesteld.
Als u de civiele vordering niet instelt voordat er een aanklacht is ingediend, krijgt u bericht dat u dat aan het eind van de hoofdzitting kunt doen.
Wat kan ik in die vordering vragen en hoe moet ik dat formuleren (een totaalbedrag opgeven en/of de afzonderlijke schadeposten, gederfde winst en rente specificeren)?
U moet nauwkeurig aangeven wat de vordering inhoudt en bewijsstukken overleggen (bv. aangiften, facturen, medische documenten). Dit betekent dat u voor zover mogelijk het soort en de omvang van de schade en de wijze van genoegdoening moet vermelden.
Bestaat er een specifiek formulier voor dergelijke vorderingen?
Nee.
Welk bewijs moet ik overleggen ter ondersteuning van mijn vordering?
U moet de inhoud van uw vordering op de gebruikelijke wijze onderbouwen (bv. met aangiften, facturen, medische documentatie).
Zijn er aan mijn vordering gerechtskosten of andere kosten verbonden?
Ja, voor elke fase van de procedure worden er gerechtskosten in rekening gebracht; de hoogte van het bedrag hangt af van de waarde van de vordering.
De verdachte betaalt de kosten voor het (geheel of gedeeltelijk) toelaten van een civiele vordering in de strafprocedure.
Kan ik rechtsbijstand krijgen voor en/of gedurende de procedure? Kan ik rechtsbijstand krijgen wanneer ik niet woon in het land waar de procedure plaatsvindt?
In gerechtelijke procedures hebben buitenlanders (die niet in Slovenië wonen) recht op gratis rechtsbijstand (juridisch advies, wettelijke vertegenwoordiging en andere juridische diensten, of vrijstelling van het betalen van de procedurekosten) op voorwaarde van wederkerigheid of onder de voorwaarden en in de gevallen die zijn vastgesteld in de internationale verdragen waaraan de Republiek Slovenië is gebonden.
Wanneer kan de strafrechter mijn vordering tegen de dader afwijzen of weigeren er uitspraak over te doen?
De rechter wijst de civiele vordering alleen (geheel of gedeeltelijk) toe als de dader wordt veroordeeld (via een vonnis waarin de verdachte schuldig wordt bevonden). In andere gevallen (wanneer de informatie die tijdens de strafprocedure is vergaard, geen betrouwbare basis voor een volledig of gedeeltelijk vonnis vormt), krijgt u als benadeelde partij het advies om - voor het geheel of een deel van de vordering - een civiele rechtszaak aan te spannen. De strafrechter kan de vordering namelijk niet afwijzen.
De rechter kan ook een vonnis vellen waarin de verdachte wordt vrijgesproken of de aanklacht wordt verworpen. Of hij kan beslissen de procedure aan te houden of de tenlastelegging ongegrond te verklaren. Zelfs in deze gevallen zal hij u verwijzen naar een civiele rechtbank om daar een civiele vordering in te stellen.
Als de rechter verklaart dat hij niet bevoegd is in strafzaken, zal hij u als benadeelde partij daarvan op de hoogte brengen. Vervolgens kunt u uw civiele vordering aanmelden bij de bevoegde strafrechter, die de procedure zal starten of voortzetten.
Kan ik hoger beroep of een ander rechtsmiddel instellen tegen een dergelijke beslissing?
Nee. De benadeelde partij mag uitsluitend het vonnis aanvechten op het punt van de kosten van de strafprocedure.
De enige uitzondering doet zich voor wanneer de openbare aanklager de vervolging overneemt van de benadeelde partij als aanklager. Dan kunt u het vonnis op alle punten aanvechten, inclusief de beslissing over de civiele vordering.
Als de rechter mij schadeloosstelling heeft toegekend, hoe kan ik er dan zeker van zijn dat de beslissing tegen de dader ten uitvoer wordt gelegd en op welke hulp kan ik daarvoor een beroep doen?
Wanneer een beslissing over de civiele vordering definitief is, kunt u als benadeelde partij de rechtbank van eerste aanleg vragen u een gewaarmerkt afschrift van de beslissing te verstrekken, met de vermelding dat deze uitvoerbaar is.
Het vonnis is uitvoerbaar wanneer het definitief is geworden en de termijn voor vrijwillige betaling is verstreken. De bevoegde rechter draagt zorg voor de tenuitvoerlegging van het definitieve vonnis, dat een uitvoerbare akte vormt. Hij doet dat in overeenstemming met de bepalingen die voor de tenuitvoerleggingsprocedure gelden. Op basis van de uitvoerbare akte (vonnis) wordt een voorstel voor tenuitvoerlegging bij de bevoegde districtsrechtbank ingediend, met daarin vermeld de middelen van de tenuitvoerlegging (bv. beslag op loon, op tegoeden van een bankrekening of op roerende of onroerende zaken).
In een gerechtelijke procedure hebben buitenlanders (die niet in Slovenië wonen) recht op gratis rechtsbijstand op voorwaarde van wederkerigheid of onder de voorwaarden en in de gevallen die zijn vastgesteld in de internationale verdragen waaraan de Republiek Slovenië is gebonden.
