Article 12 of the Compensation Directive requires that each EU country sets up a national scheme of compensation to all victims of violent intentional crime. According to this law all victims of violent intentional crime have access to a national compensation scheme from the country on whose territory the crime was committed.

Here you find information about the compensation scheme(s) available in the EU countries.

Some of the countries also provide access to compensation to its own nationals if the crime took place abroad. This aspect is not currently covered by the EU rules.

According to the Compensation Directive you can claim compensation from the EU country in which the crime was committed if you live in this State (national case) or if you live in another EU country (cross border case).

Therefore you are advised to look at the information of the country in which the crime was committed.

Please select the relevant country's flag to obtain detailed national information.

Informacje dotyczące ofiar terroryzmu można znaleźć w dalszej sekcji na tej stronie, klikając tutaj.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Komisja ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy (Commission pour l’aide financière aux victimes d’actes intentionnels de violence) może przyznać kompensatę ofiarom umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, które popełniono na terytorium Belgii (i ich bliskim krewnym).

Szczegółowe informacje dotyczące ofiar terroryzmu można znaleźć poniżej.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Rodzaje szkody, które Komisja bierze pod uwagę, różnią się w zależności od kategorii ofiary:

A. Ofiary bezpośrednie – osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu fizycznym lub psychicznym bezpośrednio na skutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, które popełniono na terytorium Belgii.

W przypadku ofiar bezpośrednich Komisja może wziąć pod uwagę:

• czasową i trwałą niepełnosprawność;
• krzywdę;
• utratę zarobków;
• oszpecenie;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej (niepowodzenia w nauce);
• koszty leczenia;
• koszty postępowania (w tym odszkodowanie procesowe (indemnités de procédure)) do kwoty 6000 EUR;
• szkody majątkowe (maksymalnie 1250 EUR).

B. Ofiary pośrednie – spadkobiercy ofiary zmarłej wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będący krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

W przypadku tej kategorii ofiar Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty pogrzebu (do kwoty 6000 EUR na jednego zmarłego);
• koszty postępowania;
• utratę źródła utrzymania w przypadku bliskich krewnych, którzy pozostawali na utrzymaniu ofiary przed jej śmiercią;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej.

C. Ofiary pośrednie – spadkobiercy ofiary, która poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będący krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

W przypadku tej kategorii ofiar Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty postępowania.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, kompensatę mogą otrzymać bliscy krewni (spadkobiercy) – do drugiego stopnia pokrewieństwa – ofiary zmarłej bezpośrednio wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, kompensatę mogą otrzymać bliscy krewni (spadkobiercy) – do drugiego stopnia pokrewieństwa – ofiary, która nie zmarła bezpośrednio wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, lecz poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak. Komisja może przyznać kompensatę bez względu na obywatelstwo wnioskodawcy i legalność jego pobytu w Belgii.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, Komisja ds. Pomocy Finansowej może przyznać kompensatę jedynie z tytułu przestępstw popełnionych w Belgii.

Od tej reguły istnieje jednak jeden wyjątek: kompensata przysługuje w przypadku aktów terrorystycznych popełnionych za granicą, których ofiarą padli obywatele Belgii lub osoby mające miejsce zwykłego pobytu w Belgii (zob. sekcja poświęcona ofiarom terroryzmu).

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji. Zgodnie z ustawą z dnia 1 sierpnia 1985 r., która reguluje działalność Komisji ds. Pomocy Finansowej, wnioskodawca musi również wnieść pozew adhezyjny w postępowaniu karnym.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

O główną kompensatę państwową można ubiegać się dopiero po zakończeniu postępowania sądowego i w oparciu o prawomocne orzeczenie sądu.

Można jednak również uzyskać doraźną kompensatę przed zakończeniem postępowania sądowego, o ile spełnione zostaną określone przesłanki.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Tak. Jeżeli sprawca został wykryty, ofiara musi wytoczyć powództwo adhezyjne w postępowaniu karnym, ponieważ kompensata przyznawana przez Komisję jest alternatywną formą naprawienia szkody, stosowaną jedynie w ostateczności.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Jeżeli sprawca nie został wykryty przed zakończeniem postępowania sądowego lub jeżeli postępowanie umorzono w związku z niewykryciem sprawcy, ofiara może wnieść do Komisji o przyznanie kompensaty. Wówczas minimalną przesłanką jest złożenie przez ofiarę formalnego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa (na policji lub w prokuraturze).

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o przyznanie głównej kompensaty należy złożyć w terminie trzech lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu wydanego w sprawie lub w terminie trzech lat od dnia wydania postanowienia o umorzeniu sprawy w związku z niewykryciem sprawcy.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

W przypadku ofiar bezpośrednich Komisja może wziąć pod uwagę:

• czasową i trwałą niepełnosprawność;
• krzywdę;
• utratę zarobków;
• oszpecenie;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej (niepowodzenia w nauce);
• koszty leczenia;
• koszty postępowania (w tym odszkodowanie procesowe (indemnités de procédure)) do kwoty 6000 EUR;
• szkodę majątkową (maksymalnie 1250 EUR).

W przypadku ofiar pośrednich – spadkobierców ofiary zmarłej wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będących krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowatych takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa –

Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty pogrzebu (do kwoty 6000 EUR na jednego zmarłego);
• koszty postępowania;
• utratę źródła utrzymania w przypadku bliskich krewnych, którzy pozostawali na utrzymaniu ofiary przed jej śmiercią;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej.

W przypadku ofiar pośrednich – spadkobierców ofiary, która poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będących krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowatych takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa –

• Komisja może wziąć pod uwagę:
• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty postępowania.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Komisja wypłaca kompensatę w formie jednorazowego świadczenia.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Komisja może uwzględnić zachowanie bezpośredniej ofiary umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy w momencie jego popełnienia, a także to, czy przyczyniła się ona do poniesionej szkody.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa ofiary nie jest brana pod uwagę.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Komisja uwzględnia odszkodowanie wypłacone przez sprawcę i wszelkie świadczenia otrzymane od instytucji świadczeń wzajemnych lub zakładów ubezpieczeń (zasada pomocniczości).

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Komisja, która jest sądem administracyjnym, przyznaje kompensatę zgodnie z zasadą sprawiedliwości.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota: 500 EUR.

Maksymalna kwota głównej kompensaty (i pełna kwota kompensaty): 125 000 EUR.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie jest to wymagane.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak, kompensata przyznawana przez Komisję opiera się na zasadzie pomocniczości. W związku z tym uwzględnia się odszkodowanie wypłacone przez zakłady ubezpieczeń (oraz przez sprawcę).

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Można otrzymać kompensatę doraźną, nawet jeżeli sąd nie wydał orzeczenia w sprawie. Zgodnie z praktyką decyzyjną Komisji może ona przyznać kompensatę doraźną jedynie z tytułu kosztów leczenia (w minimalnej wysokości 500 EUR), które poniosła ofiara (po wyrażeniu przez zakłady ubezpieczeń zgody na pokrycie części kosztów lub wydaniu przez nie decyzji odmownej).

Maksymalna kwota kompensaty doraźnej wynosi 30 000 EUR.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać uzupełniającą lub dodatkową kompensatę (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Dodatkowa kompensata przysługuje, jeżeli uszczerbek na zdrowiu pogłębił się w ciągu 10 lat od dnia przyznania głównej kompensaty, chyba że ofiara otrzymała już maksymalną kwotę kompensaty od państwa belgijskiego (125 000 EUR). Ofiara musi udowodnić pogłębienie uszczerbku na zdrowiu (na podstawie szczegółowej dokumentacji medycznej).

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• formularz wniosku (fr(39 Kb), nl(35 Kb));
• kopię protokołu policyjnego i szczegółowy opis czynu;
• odpis pozwu adhezyjnego;
• odpisy wszystkich orzeczeń wydanych w sprawie;
• odpisy orzeczeń lekarskich, w których opisano skutki czynu dla zdrowia fizycznego lub psychicznego; kopie dowodów potwierdzających koszty leczenia / szkody majątkowe / koszty postępowania, których nie obejmuje ubezpieczenie;
• dowody potwierdzające utratę zarobków;
• w przypadku śmierci – odpis aktu zgonu;
• w przypadku bliskich krewnych ofiary – urzędowe zaświadczenie o osobach wchodzących w skład gospodarstwa domowego, wydane przez Urząd Stanu Cywilnego (Etat civil);
• dowody potwierdzające koszty pogrzebu (w przypadku śmierci ofiary bezpośredniej);
• dowody potwierdzające niepowodzenie w nauce;
• dowody potwierdzające wypłacenie przez sprawcę odszkodowania lub niewypłacalność sprawcy;
• dowody potwierdzające kwotę odszkodowania wypłaconego przez zakłady ubezpieczeń.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Komisja ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy i Osób Dobrowolnie Udzielających Pomocy (Commission pour l’aide financière aux victimes d’actes intentionnels de violence et aux sauveteurs occasionnels ), która wchodzi w skład Służby Publicznej Wymiaru Sprawiedliwości ( SPF JUSTICE).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek (obejmujący formularz wniosku i dokumenty potwierdzające) należy wysłać w dwóch egzemplarzach na następujący adres pocztowy:

Commission pour l’aide financière aux victimes d’actes intentionnels de violence
SPF Justice
Boulevard de Waterloo 115
1000 BRUXELLES

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie. Wnioskodawca nie musi być obecny na posiedzeniach Komisji, na których rozpatrywany jest jego wniosek.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Czas oczekiwania na decyzję w sprawie głównej kompensaty wynosi około 18 miesięcy.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Decyzja Komisji nie podlega zaskarżeniu. Można jedynie wnieść skargę o stwierdzenie nieważności (recours en annulation) do belgijskiej Rady Stanu (Conseil d’Etat).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Na stronie internetowej Komisji ds. Pomocy Finansowej lub telefonicznie.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Komisja ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy i Osób Dobrowolnie Udzielających Pomocy

Tel.: +32 25427207, +32 25427208, +32 25427244

E-mail: commission.victimes@just.fgov.be

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Nie za pośrednictwem Komisji.

O pomoc prawną można się zwrócić (pod pewnymi warunkami) do izby adwokackiej działającej w okręgu sądowym, w którym popełniono przestępstwo, lub właściwej dla miejsca zamieszkania ofiary.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Istnieją służby udzielające wsparcia ofiarom przestępstw, które mogą pomóc ofiarom w ubieganiu się o kompensatę od Komisji.

Wsparcie na rzecz ofiar zapewniają wspólnoty i regiony belgijskie.

Więcej informacji (w szczególności na temat różnych służb uprawnionych do udzielania wsparcia) można uzyskać na następujących stronach internetowych:

Federacja Walonia-Bruksela: http://www.victimes.cfwb.be/

Flandria: https://www.slachtofferzorg.be/

-------------------

W przypadku ofiar terroryzmu:

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Komisja ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy (Commission pour l’aide financière aux victimes d’actes intentionnels de violence ) może przyznać kompensatę ofiarom aktu terrorystycznego (i ich bliskim krewnym). Sprawami dotyczącymi ofiar terroryzmu zajmuje się Wydział ds. Terroryzmu tej Komisji.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Rodzaje szkody, które Komisja bierze pod uwagę, różnią się w zależności od kategorii ofiary:

A. Ofiary bezpośrednie – osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu fizycznym lub psychicznym bezpośrednio na skutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, które popełniono na terytorium Belgii.

W przypadku ofiar bezpośrednich Komisja może wziąć pod uwagę:

• czasową i trwałą niepełnosprawność;
• krzywdę;
• utratę zarobków;
• oszpecenie;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej (niepowodzenia w nauce);
• koszty leczenia;
• koszty postępowania (w tym odszkodowanie procesowe (indemnités de procédure)) do kwoty 6000 EUR;
• szkodę majątkową (maksymalnie 1250 EUR).

B. Ofiary pośrednie – spadkobiercy ofiary zmarłej wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy będący krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

W przypadku tej kategorii ofiar Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty pogrzebu (do kwoty 6000 EUR na jednego zmarłego);
• koszty postępowania;
• utratę źródła utrzymania w przypadku bliskich krewnych, którzy pozostawali na utrzymaniu ofiary przed jej śmiercią;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej.

C. Ofiary pośrednie – spadkobiercy ofiary, która poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będący krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

W przypadku tej kategorii ofiar Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty postępowania.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, kompensatę mogą otrzymać bliscy krewni (spadkobiercy) – do drugiego stopnia pokrewieństwa – ofiary zmarłej bezpośrednio wskutek aktu terrorystycznego, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, kompensatę mogą otrzymać bliscy krewni (spadkobiercy) – do drugiego stopnia pokrewieństwa – ofiary, która nie zmarła bezpośrednio wskutek aktu terrorystycznego, lecz poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu, a także powinowaci takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak. Komisja może przyznać kompensatę bez względu na obywatelstwo wnioskodawcy i legalność jego pobytu w Belgii.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Wydział ds. Terroryzmu Komisji może przyznać kompensatę w przypadku aktów terrorystycznych dokonanych za granicą, których ofiarą padli obywatele Belgii lub osoby mające miejsce zwykłego pobytu w Belgii. Belgijski rząd federalny musi jednak uznać takie przestępstwa za akty terrorystyczne w drodze dekretu królewskiego.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie, ale zarejestrowanie się jako ofiara (aktu terrorystycznego) na policji lub w prokuraturze federalnej leży w interesie ofiary lub jej bliskich krewnych.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak. Przyznanie kompensaty ofiarom aktów terrorystycznych przez Komisję nie jest uzależnione od wyniku żadnego postępowania sądowego.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o przyznanie kompensaty z tytułu aktu terrorystycznego należy złożyć do Komisji w ciągu trzech lat od dnia wejścia w życie dekretu królewskiego, w którym uznano przedmiotowe przestępstwo za akt terrorystyczny.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

W przypadku ofiar bezpośrednich Komisja może wziąć pod uwagę:

• czasową i trwałą niepełnosprawność;
• krzywdę;
• utratę zarobków;
• oszpecenie;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej (niepowodzenia w nauce);
• koszty leczenia;
• koszty postępowania (w tym odszkodowanie procesowe (indemnités de procédure)) do kwoty 6000 EUR;
• szkodę majątkową (maksymalnie 1250 EUR).

W przypadku ofiar pośrednich – spadkobierców ofiary zmarłej wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będących krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowatych takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa –

Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty pogrzebu (do kwoty 6000 EUR na jednego zmarłego);
• koszty postępowania;
• utratę źródła utrzymania w przypadku bliskich krewnych, którzy pozostawali na utrzymaniu ofiary przed jej śmiercią;
• utratę roku lub kilku lat nauki szkolnej.

W przypadku ofiar pośrednich – spadkobierców ofiary, która poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, będących krewnymi ofiary do drugiego stopnia pokrewieństwa, a także powinowatych takiej ofiary do drugiego stopnia powinowactwa –

Komisja może wziąć pod uwagę:

• krzywdę;
• koszty leczenia bliskich krewnych;
• koszty postępowania.

Zwracamy uwagę, że procedura przyznawania kompensaty ofiarom terroryzmu zostanie zmieniona w 2018 r.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Komisja wypłaca kompensatę w formie jednorazowego świadczenia; oprócz głównej kompensaty ofiara może jednak otrzymać zaliczkę na jej poczet.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Komisja może uwzględnić zachowanie bezpośredniej ofiary umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy w momencie jego popełnienia, a także to, czy przyczyniła się ona do poniesionej szkody.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa ofiary nie jest brana pod uwagę.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Komisja uwzględnia odszkodowanie wypłacone przez sprawcę i wszelkie świadczenia otrzymane od instytucji świadczeń wzajemnych lub zakładów ubezpieczeń (zasada pomocniczości).

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Komisja, która jest sądem administracyjnym, przyznaje kompensatę zgodnie z zasadą sprawiedliwości.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota: 500 EUR.
Maksymalna kwota zaliczki: 30 000 EUR.
Maksymalna kwota głównej kompensaty (i pełna kwota kompensaty): 125 000 EUR.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie jest to wymagane.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Tak, kompensata przyznawana przez Komisję opiera się na zasadzie pomocniczości. W związku z tym uwzględnia się odszkodowanie wypłacone przez zakłady ubezpieczeń (oraz przez sprawcę).

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zaliczka przysługuje ofiarom terroryzmu. Ofiary aktów terrorystycznych, które były hospitalizowane, oraz bliscy krewni ofiary zmarłej wskutek aktu terrorystycznego mogą otrzymać doraźną kompensatę.

Maksymalna kwota kompensaty doraźnej wynosi 30 000 EUR.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Dodatkowa kompensata przysługuje, jeżeli uszczerbek na zdrowiu pogłębił się w ciągu 10 lat od dnia przyznania głównej kompensaty, chyba że ofiara otrzymała już maksymalną kwotę kompensaty od państwa belgijskiego (125 000 EUR). Ofiara musi udowodnić pogłębienie uszczerbku na zdrowiu (na podstawie szczegółowej dokumentacji medycznej).

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• specjalny formularz wniosku dla ofiar terroryzmu (fr(73 Kb), nl(66 Kb) lub en(67 Kb));
• kopię protokołu policyjnego i szczegółowy opis czynu;
• odpisy orzeczeń lekarskich, w których opisano skutki czynów dla zdrowia fizycznego lub psychicznego;
• kopie dowodów potwierdzających koszty leczenia / szkody majątkowe / koszty postępowania, których nie obejmuje ubezpieczenie;
• dowody potwierdzające utratę zarobków;
• w przypadku śmierci – odpis aktu zgonu;
• w przypadku bliskich krewnych ofiary – urzędowe zaświadczenie o osobach wchodzących w skład gospodarstwa domowego, wydane przez Urząd Stanu Cywilnego (Etat civil);
• dowody potwierdzające koszty pogrzebu (w przypadku śmierci ofiary bezpośredniej);
• dowody potwierdzające niepowodzenie w nauce;
• dowody potwierdzające kwotę odszkodowania wypłaconego przez zakłady ubezpieczeń.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Wydział ds. Terroryzmu Komisji ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy i Osób Dobrowolnie Udzielających Pomocy ( COMMISSION POUR L’AIDE FINANCIERE AUX VICTIMES D’ACTES INTENTIONNELS DE VIOLENCE ET AUX SAUVETEURS OCCASIONNELS – DIVISION TERRORISME).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek (obejmujący formularz wniosku i dokumenty potwierdzające) należy wysłać pocztą elektroniczną lub tradycyjną na adres:

Adres pocztowy:
Commission pour l’aide financière aux victimes d’actes intentionnels de violence – Division Terrorisme
SPF Justice
Boulevard de Waterloo 115
1000 BRUXELLES
Adres e-mail: terrorvictims@just.fgov.be

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie. Wnioskodawca nie musi być obecny na posiedzeniach Komisji, na których rozpatrywany jest jego wniosek.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

W przypadku zaliczki decyzja wydawana jest w terminie od czterech do sześciu tygodni od dnia złożenia wniosku, o ile nie wymaga on uzupełnienia.

W przypadku głównej kompensaty Komisja rozpatruje wniosek dopiero po wypłacie odszkodowania przez zakłady ubezpieczeń i w oparciu o długotrwałe skutki przestępstwa dla ofiar.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Decyzja Komisji nie podlega zaskarżeniu. Można jedynie wnieść skargę o stwierdzenie nieważności (recours en annulation) do belgijskiej Rady Stanu (Conseil d’Etat).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Wydział ds. Terroryzmu Komisji ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy
Adres e-mail: terrorvictims@just.fgov.be

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Wydział ds. Terroryzmu Komisji ds. Pomocy Finansowej na rzecz Ofiar Umyślnych Aktów Przemocy
Adres e-mail: terrorvictims@just.fgov.be
Tel.: +32 471123124

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Nie.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Istnieją służby udzielające wsparcia ofiarom przestępstw, które mogą pomóc ofiarom w ubieganiu się o kompensatę od Komisji.

Wsparcie na rzecz ofiar zapewniają wspólnoty i regiony belgijskie.

Więcej informacji (w szczególności na temat różnych służb upoważnionych do udzielania wsparcia) można uzyskać na następujących stronach internetowych:

Federacja Walonia-Bruksela: http://www.victimes.cfwb.be/

Flandria: https://www.slachtofferzorg.be/

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

W Republice Bułgarii można otrzymać kompensatę państwową za szkodę majątkową, jeżeli poniesiono ją bezpośrednio w wyniku następujących przestępstw:

• przestępstw o charakterze terrorystycznym, zabójstwa, usiłowania zabójstwa, spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu fizycznym, przestępstw seksualnych, zgwałcenia, handlu ludźmi;
• przestępstw popełnionych na zlecenie lub polecenie organizacji przestępczej;
• innych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy, których nieodłącznym skutkiem jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Zob. odpowiedź na pierwsze pytanie.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Jeżeli ofiara zmarła wskutek przestępstwa, prawo do kompensaty nabywają jej spadkobiercy lub partner/konkubent.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Nie, nie jest to możliwe. Spadkobiercy lub partner/konkubent ofiary są uprawnieni do kompensaty wyłącznie wówczas, gdy ofiara zmarła wskutek przestępstwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Cudzoziemcy mają prawo do kompensaty w przypadkach przewidzianych w umowie międzynarodowej, której stroną jest Republika Bułgarii.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, nie jest to możliwe. Kompensatę wypłaca właściwy organ państwa członkowskiego, w którym popełniono przestępstwo.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Kompensata nie przysługuje, jeżeli ofiara nie złożyła zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa do właściwych organów, chyba że z uzasadnionych przyczyn było to niemożliwe.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Tak. Ofiary przestępstw nabywają prawo do ubiegania się o kompensatę z chwilą zakończenia postępowania karnego w drodze prawomocnego orzeczenia organów wymiaru sprawiedliwości, tj.:

• wyroku skazującego, w tym wydanego w trybie zaocznym;
• ugody pozasądowej;
• postanowienia prokuratury lub właściwego sądu kończącego postępowanie karne, z wyjątkiem spraw zakończonych na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1, 7, 8a i 9 kodeksu postępowania karnego (Наказателно-процесуален кодекс);
• postanowienia prokuratury lub właściwego sądu w sprawie zawieszenia postępowania karnego ze względu na niewykrycie sprawcy.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie ma takiego wymogu, ale kompensata nie zostanie przyznana, jeżeli ofiara otrzymała odszkodowanie z innych źródeł.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Zob. odpowiedź na pytanie: „Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?”.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wnioski o kompensatę należy składać w terminie maksymalnie jednego roku od dnia uprawomocnienia się właściwego orzeczenia organu sądowego.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensata pokrywa – łącznie lub osobno – szkody majątkowe poniesione bezpośrednio wskutek przestępstwa, w tym:

• koszty leczenia, z wyjątkiem kosztów pokrywanych z budżetu Krajowego Funduszu Ubezpieczeń Zdrowotnych;
• utratę zarobków;
• koszty sądowe;
• utratę środków utrzymania;
• koszty pogrzebu;
• inne szkody majątkowe.

Ofiary muszą przedstawić właściwe dokumenty potwierdzające wszystkie szkody majątkowe będące przedmiotem roszczenia.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Ofiary przestępstw mają prawo do jednorazowej wypłaty kompensaty państwowej.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensata nie zostanie przyznana, jeżeli:

• ofiara została skazana za popełnienie przestępstwa, o którym mowa w odpowiedzi na pierwsze pytanie, w okresie pięciu lat przed złożeniem wniosku o przyznanie kompensaty;
• przestępstwo popełniono pod wpływem silnego wzburzenia emocjonalnego spowodowanego czynem zabronionym, który popełniła ofiara i który spowodował lub mógł spowodować poważne konsekwencje dla sprawcy lub jego krewnych;
• przestępstwo popełniono, przekraczając granice obrony koniecznej.
• Jeżeli ofiara przyczyniła się do popełnienia przestępstwa, kwota kompensaty, która byłaby w przeciwnym razie należna, zostaje obniżona.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Wszystkim ofiarom przestępstw przysługują takie same prawa. Sytuacja finansowa ofiary nie ma znaczenia w kontekście ubiegania się o kompensatę państwową.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Kompensata państwowa jest przyznawana z tytułu przestępstw popełnionych po dniu 30 czerwca 2005 r., które należą do jednej z kategorii wyszczególnionych w odpowiedzi na pierwsze pytanie.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Ofiary muszą przedstawić właściwe dokumenty potwierdzające wszystkie szkody majątkowe będące przedmiotem roszczenia.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Maksymalna wysokość kompensaty pieniężnej wypłacanej przez państwo wynosi 10 000 BGN. W przypadku przyznania kompensaty na pokrycie kosztów utrzymania osób pozostających na utrzymaniu ofiary, które są w wieku poniżej 18 lat oraz są spadkobiercami ofiary zmarłej wskutek przestępstwa, maksymalna wysokość kompensaty dla każdej takiej osoby wynosi 10 000 BGN.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, we wniosku o przyznanie kompensaty ofiara musi podać kwotę kompensaty i wartość szkód majątkowych będących przedmiotem roszczenia.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, nie jest to możliwe.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Nie, nie jest to możliwe.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• odpis orzeczenia właściwego organu sądowego oraz uzasadnienie wyroku, jeżeli wydano wyrok skazujący;
• wyciąg z rejestru sądowego, jeżeli osoba nie jest obywatelem Bułgarii;
• kopię dokumentu tożsamości;
• zaświadczenie o obecnym miejscu zamieszkania osoby uprawnionej do otrzymania kompensaty w Bułgarii;
• pełnomocnictwo procesowe, dokument potwierdzający sprawowanie opieki lub kurateli;
• akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli osoba uprawniona do otrzymania kompensaty jest dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem ofiary zmarłej wskutek przestępstwa;
• poświadczone kopie dokumentów potwierdzających koszty, np. koszty leczenia (z wyjątkiem kosztów pokrywanych z Krajowego Funduszu Ubezpieczeń Zdrowotnych), koszty pogrzebu itd.;
• dokument poświadczający zarobki uzyskiwane przez ofiarę z tytułu stosunku pracy lub stosunku równoważnego ze stosunkiem pracy przez okres sześciu miesięcy przed dniem popełnienia przestępstwa;
• zaświadczenie sądowe o wydatkach poniesionych w związku z postępowaniem;
• dokumenty potwierdzające inne szkody majątkowe;
• oświadczenie, że ofiara nie otrzymała innego odszkodowania za szkodę majątkową wyrządzoną przestępstwem.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Krajowa Rada ds. Pomocy i Kompensat dla Ofiar Przestępstw przy Ministerstwie Sprawiedliwości Republiki Bułgarii.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

МИНИСТЕРСТВО НА ПРАВОСЪДИЕТО НА РЕПУБЛИКА БЪЛГАРИЯ (Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Bułgarii)

Национален съвет за подпомагане и компенсация на пострадали от престъпления (Krajowa Rada ds. Pomocy i Kompensat dla Ofiar Przestępstw)

Adres: Република България, гр. София 1040, ул. „Славянска“ № 1

Strona internetowa: https://www.compensation.bg

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Wniosek o przyznanie kompensaty zostaje rozpatrzony w terminie jednego miesiąca od dnia jego wpłynięcia. W stosownych przypadkach termin ten można przedłużyć do trzech miesięcy.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Od decyzji Krajowej Rady ds. Pomocy i Kompensat dla Ofiar Przestępstw nie można się odwołać.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Standardowy formularz wniosku o przyznanie kompensaty można uzyskać od Krajowej Rady ds. Pomocy i Kompensat dla Ofiar Przestępstw, naczelników obwodów, organów śledczych i organizacji udzielających wsparcia ofiarom przestępstw. Formularz wniosku o przyznanie kompensaty w formie elektronicznej znajduje się na stronie internetowej Krajowej Rady: https://www.compensation.bg

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Należy zapoznać się ze stroną internetową Krajowej Rady ds. Pomocy i Kompensat dla Ofiar Przestępstw: https://www.compensation.bg

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Organizacje udzielające wsparcia ofiarom przestępstw zapewniają praktyczną pomoc ofiarom przestępstw, w tym wsparcie w sporządzeniu wniosku o przyznanie kompensaty.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Tak. Taką rolę pełni Bułgarskie Stowarzyszenie Organizacji Udzielających Wsparcia Ofiarom Przestępstw (Българска асоциация на организациите за подкрепа на пострадалите).

Nr tel.: +359 29819300

Uwaga: niedawno wprowadzono na tej stronie zmiany w oryginalnej wersji językowej . Strona w wybranej przez Ciebie wersji językowej jest obecnie tłumaczona przez nasze służby tłumaczeniowe.

Moje roszczenie ma zostać rozpatrzone w tym kraju - Czechy

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Republika Czeska przyznaje kompensaty ofiarom przestępstw, które poniosły uszczerbek na zdrowiu, oraz pozostałym przy życiu bliskim ofiar, które zmarły wskutek przestępstwa. Ponadto kompensata przysługuje ofiarom przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które naruszają godność ludzką, oraz dzieciom będącym ofiarami znęcania się.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Celem kompensaty jest wyeliminowanie negatywnych skutków społecznych przestępstwa. Nie zastępuje ona spoczywającego na sprawcy obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej ofierze.

Osoby pozostałe przy życiu otrzymują kompensatę w formie płatności ryczałtowej; ofiary, które poniosły uszczerbek na zdrowiu, również mogą ubiegać się o kompensatę w formie płatności ryczałtowej (kwota takiej kompensaty zależy od stopnia poniesionego uszczerbku) albo o zwrot kosztów leczenia lub kompensatę z tytułu utraconych zarobków. Ofiary przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które naruszają godność ludzką, oraz dzieci będące ofiarami znęcania się mogą ubiegać się o zwrot kosztów terapii mającej na celu złagodzenie doznanej krzywdy.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, do otrzymania kompensaty uprawnieni są następujący pozostali przy życiu bliscy ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa: rodzic zmarłego, jego małżonek lub małżonka, zarejestrowany partner, dziecko, brat lub siostra, jeżeli zamieszkiwali ze zmarłym we wspólnym gospodarstwie domowym w chwili jego śmierci lub jeżeli zmarły łożył lub był zobowiązany do łożenia na ich utrzymanie.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Takie osoby nie mają prawa do otrzymania kompensaty.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Kompensata przysługuje osobom, które mają stałe miejsce zamieszkania lub legalnie przebywają w innym państwie członkowskim UE i padły ofiarą przestępstwa popełnionego na terytorium Republiki Czeskiej lub które legalnie przebywają w Republice Czeskiej przez okres ponad 90 dni i padły ofiarą przestępstwa popełnionego na terytorium Republiki Czeskiej, które złożyły wniosek o ochronę międzynarodową w Republice Czeskiej lub którym udzielono azylu lub ochrony uzupełniającej, bądź - w stosownych przypadkach - osobom spełniającym warunki określone w umowie międzynarodowej.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Obywatele Republiki Czeskiej mają prawo do otrzymania kompensaty od Republiki Czeskiej niezależnie od tego, w jakim państwie popełniono przestępstwo na ich szkodę.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, jest to konieczne.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie trzeba czekać na zakończenie postępowania przygotowawczego; kompensata może zostać przyznana, jeżeli z ustaleń dokonanych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez organy ścigania bezsprzecznie wynika, że popełniony czyn nosi znamiona przestępstwa i że spełnione zostały ustawowe przesłanki otrzymania kompensaty.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy - jeżeli został zidentyfikowany?

Jeżeli ofiara nie dochodzi odszkodowania od sprawcy, kompensata może być niższa lub może w ogóle nie zostać przyznana.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

W tym kontekście należy dokonać rozróżnienia między sytuacją, w której sprawca jest nieznany, a sytuacją, w której oskarżonego uniewinniono, nawet jeżeli fakt popełnienia przestępstwa nie ulega wątpliwości (tzn. przestępstwo zostało popełnione, ale być może przez innego sprawcę). W takim przypadku ofierze przysługuje prawo do kompensaty. Jeżeli jednak domniemanego sprawcę uniewinniono, ponieważ czyn będący przedmiotem postępowania nie nosi znamion przestępstwa, prawo do kompensaty nie przysługuje. Wniosek o przyznanie kompensaty rozpatruje się przede wszystkim w oparciu o materiał zgromadzony przez organy ścigania; zadaniem ofiary jest wykazanie stopnia poniesionego uszczerbku i - w stosownych przypadkach - wartości wszelkich szkód, które mogą zostać wzięte pod uwagę (koszty leczenia i utracone zarobki).

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek należy złożyć w terminie dwóch lat od momentu powzięcia wiadomości o szkodzie, lecz nie później niż w terminie 5 lat od dnia popełnienia przestępstwa. Po upływie któregokolwiek z tych terminów ofiara traci prawo do kompensaty.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) W przypadku ofiar przestępstw:

- szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem poniesionych obrażeń (leczenie - ambulatoryjne i szpitalne, rekonwalescencja) - TAK;
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.);
• w przypadku kosztów związanych bezpośrednio z poprawą stanu zdrowia - tak (specjalne wyposażenie, opieka medyczna lub rehabilitacja);
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność):
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) - TAK;
  • utracone możliwości - NIE;
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, takie jak koszty usług prawnych, koszty sądowe - NIE;
  • kompensata z tytułu skradzionego lub zniszczonego mienia osobistego - NIE;
  • inne - NIE;

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary - NIE.

b) W przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

- szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu - NIE;
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) - NIE;
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości - NIE;

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary - NIE.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensata jest wypłacana w formie jednorazowej płatności.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Uprzednia karalność wnioskodawcy nie wpływa na przysługujące mu prawo do otrzymania kompensaty; jeżeli jednak wnioskodawca nie współpracuje z organami ścigania w postępowaniu w sprawie przestępstwa, nie może otrzymać kompensaty. Kompensata nie przysługuje również wówczas, gdy wnioskodawca uczestniczył w popełnieniu przestępstwa w charakterze współsprawcy.

Jeżeli wnioskodawca nie wykaże wystarczającej chęci współpracy w postępowaniu dotyczącym kompensaty, może ono zostać umorzone lub wniosek o przyznanie kompensaty może zostać odrzucony.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Kompensata nie przysługuje wyłącznie wówczas, gdy nie ulega wątpliwości, że sytuacja społeczna wnioskodawcy nie pogorszyła się wskutek przestępstwa.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Jeżeli wnioskodawca w jakikolwiek sposób przyczynił się do powstania szkody, kwota kompensaty może zostać obniżona lub kompensata może w ogóle nie zostać przyznana.

W jaki sposób oblicza się kwotę kompensaty?

Ofiary, które poniosły lekki uszczerbek na zdrowiu, mogą wnieść o kompensatę w formie zryczałtowanej w wysokości 10 000 CZK.

Ofiary, które poniosły ciężki uszczerbek na zdrowiu, mogą wnieść o kompensatę w formie zryczałtowanej w wysokości 50 000 CZK.

Zamiast kompensaty w formie zryczałtowanej ofiary, które poniosły uszczerbek na zdrowiu, mogą złożyć wniosek o kompensatę w wysokości udowodnionych kosztów leczenia lub utraconych zarobków, maksymalnie do kwoty 200 000 CZK.

Osoby pozostałe przy życiu mają prawo do kompensaty w formie zryczałtowanej w wysokości 200 000 CZK, z wyjątkiem rodzeństwa, które ma prawo do kompensaty w wysokości 175 000 CZK.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Ofiara przestępstwa, która poniosła uszczerbek na zdrowiu, lub osoba pozostała przy życiu może otrzymać kompensatę w wysokości do 200 000 CZK; ponadto w przypadku śmierci całkowita kompensata przyznana wszystkim osobom pozostałym przy życiu nie może przekroczyć kwoty 600 000 CZK, a jeżeli osób pozostałych przy życiu jest więcej, przyznana kompensata powinna zostać proporcjonalnie obniżona, tak aby nie przekraczała maksymalnej kwoty kompensaty.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tylko jeżeli ubezpieczenie obejmuje zobowiązanie sprawcy do naprawienia wyrządzonej szkody, co w praktyce zgodnie z czeskim prawem jest możliwe w odniesieniu do wypadków drogowych i wypadków przy pracy.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie wypłaca się zaliczek na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak, do maksymalnej dopuszczalnej kwoty kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• pełnomocnictwo, dowód potwierdzający więzi rodzinne z ofiarą;
• akt zgonu ofiary;
• kopię protokołu policyjnego;
• odpis orzeczenia sądu;
• dokumentację medyczną;
• rachunki wystawione przez szpital lub rachunki potwierdzające powiązane wydatki;
• rachunki potwierdzające poniesione koszty leczenia;
• dokumenty potwierdzające dochód.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Ministerstwo Sprawiedliwości.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Ministerstwo Sprawiedliwości.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Wniosek powinien zostać rozpatrzony w ciągu 3 miesięcy.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Wnosząc skargę do sądu administracyjnego.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Można je pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości lub uzyskać od organizacji pozarządowych działających na rzecz ofiar przestępstw oraz od Służb Probacyjnych i Mediacyjnych.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Nie.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak, ale na własny koszt.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Największą taką organizacją jest Bílý kruh bezpečí (Biały Krąg Bezpieczeństwa); wsparcie ofiarom zapewniają również Służby Probacyjne i Mediacyjne Republiki Czeskiej.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Państwo wypłaca wnioskodawcy kompensatę i odszkodowanie w przypadku naruszenia przepisów duńskiego kodeksu karnego lub ustawy o pobycie, zakazie pobytu i wydaleniu, które to naruszenie doprowadziło do uszczerbku na zdrowiu lub śmierci. Wynika to z ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Naruszenie przepisów szczególnych, w tym przepisów ustawy o ruchu drogowym, wojskowego kodeksu karnego i rozporządzeń z mocą ustawy, nie może stanowić podstawy do przyznania kompensaty i odszkodowania na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Duńska Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem przeprowadza niezależną ocenę służącą ustaleniu, czy zdarzenie wchodzi w zakres przepisów ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Przy ocenie zdarzenia Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem uwzględnia zazwyczaj ocenę zdarzenia przez funkcjonariuszy policji. Jeżeli popełniony czyn nie jest czynem karalnym, ponieważ został popełniony np. w ramach obrony koniecznej, w stanie wyższej konieczności lub za zgodą pokrzywdzonego, kompensata ani odszkodowanie nie przysługują.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ustawa dotyczy głównie uszczerbku na zdrowiu, ponieważ kompensata z tytułu szkody na mieniu przysługuje wyłącznie w ograniczonym zakresie. Uszczerbek na zdrowiu oznacza zarówno uszkodzenie ciała, jak i rozstrój zdrowia psychicznego.

Kompensatę wypłaca się zasadniczo wyłącznie wnioskodawcy, na którego przestępstwo wywarło bezpośredni wpływ. Zgodnie z przepisami ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw prawo do otrzymania kompensaty i odszkodowania może jednak przysługiwać również osobom, które znajdowały się wystarczająco blisko miejsca zdarzenia, mimo że nie można ich uznać za pokrzywdzone. Osoba bliska ofiary przestępstwa może również otrzymać kompensatę na pokrycie kosztów pogrzebu z uwagi na utratę głównego żywiciela rodziny itp. – por. poniżej.

W przypadku doznania uszczerbku na zdrowiu kompensata i odszkodowanie przysługują z tytułu:

• wydatków na rehabilitację,
• utraconych zarobków,
• bólu i cierpienia,
• trwałego uszczerbku na zdrowiu,
• utraty zdolności do zarobkowania,
• czynu niedozwolonego,
• rażącego naruszenia prawa,
• innego rodzaju szkód (np. wydłużenie okresu kształcenia lub konieczność korzystania ze specjalnego wyposażenia),
• kosztów prawnych.

W przypadku śmierci ofiary istnieje możliwość przyznania kompensaty:

• na pokrycie kosztów pogrzebu,
• z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny,
• w formie świadczenia przejściowego na rzecz pozostającego przy życiu małżonka/konkubenta,
• w formie świadczenia wypłacanego osobom pozostałym przy życiu.

W przypadkach, w których doszło również do szkody na mieniu, kompensatę wypłaca się z tytułu uszkodzenia odzieży i rzeczy osobistych, które ofiara przestępstwa miała na sobie lub przy sobie w chwili doznania uszczerbku na zdrowiu, a także z tytułu szkody na mieniu spowodowanej przez określone osoby skazane, np. więźniów.

Kompensata nie przysługuje z tytułu poniesienia strat pieniężnych, np. wskutek oszustwa. Podobnie kompensata nie jest wypłacana z tytułu popadnięcia w niedostatek, poniesienia strat z działalności operacyjnej, utraty zysków itp.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak. Jak wspomniano powyżej, kompensatę i odszkodowanie można wypłacić w przypadku śmierci pokrzywdzonego.

Kompensatę na pokrycie kosztów pogrzebu wypłaca się osobie, która pokryła koszty pogrzebu, niezależnie od tego, czy osoba ta jest bliskim zmarłego.

Kompensatę z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny wypłaca się małżonkowi/konkubentowi zmarłego i jego pozostającym przy życiu dzieciom, dla których był on głównym żywicielem rodziny.

Jeżeli zmarły nie pozostawił małżonka/konkubenta, w szczególnych okolicznościach istnieje możliwość przyznania świadczenia przejściowego innej osobie pozostającej przy życiu. Osobą taką może być brat lub siostra, którzy przez wiele lat zamieszkiwali ze zmarłym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Ponadto dopuszcza się możliwość przyznania świadczenia osobom pozostałym przy życiu, którym zmarły był szczególnie bliski. Świadczenie takie przyznaje się w pierwszej kolejności małżonkowi, konkubentowi, małoletnim dzieciom i rodzicom zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Rodzice są uprawnieni do uzyskania zwrotu kosztów wizyt w placówkach medycznych, w których przebywają ich dzieci, które doznały uszczerbku na zdrowiu.

W przypadku dzieci i nastolatków obecność matki lub ojca w szpitalu lub udział matki lub ojca w rehabilitacji może mieć kluczowe znaczenie dla poprawy ich stanu zdrowia. W takich szczególnych przypadkach dopuszcza się możliwość pokrycia całości lub części przychodów utraconych przez matkę lub ojca.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak. W ustawie o kompensacie dla ofiar przestępstw nie uzależniono możliwości wypłacenia kompensaty od posiadania określonego obywatelstwa ani miejsca zamieszkania. Ustawa stanowi jedynie, że przestępstwo musiało zostać popełnione w Danii. Jeżeli pozostałe przesłanki przewidziane w ustawie są spełnione, wówczas nie ma znaczenia, czy wnioskodawca jest obcokrajowcem mającym miejsce zamieszkania w Danii, czy też turystą lub osobą przebywającą na terytorium duńskim przez krótki czas.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Ogólnie rzecz biorąc, nie. Istnieje jednak ograniczona możliwość otrzymania kompensaty od Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nawet w przypadku, gdy do uszczerbku na zdrowiu doszło wskutek przestępstwa popełnionego za granicą. Kompensatę przyznaje się wyłącznie w przypadku, gdy zostanie to uznane za zasadne. Możliwość przyznania kompensaty jest w założeniu ograniczona, ponieważ stanowi ona środek wykorzystywany wyłącznie w szczególnych przypadkach, w których występują wyjątkowe okoliczności.

W szczególnych przypadkach kompensatę wypłaca się z tytułu uszczerbku wyrządzonego czynami zabronionymi popełnionymi poza terytorium Danii, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Danii, jest obywatelem duńskim lub w momencie popełnienia czynu zabronionego był oddelegowany na placówkę zagraniczną w celu reprezentowania interesów Danii. Rekompensatę i odszkodowanie wypłaca się w związku z uszczerbkiem, którego osoba będącą obywatelem duńskim lub mająca miejsce zamieszkania w Danii doznała za granicą wskutek napaści dokonanej przez innego obywatela duńskiego lub inną osobę mającą miejsce zamieszkania w Danii. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, w której do takiego uszczerbku doszło w zamkniętym środowisku duńskim, np. w trakcie wycieczki szkolnej. W przypadku gdy ofiara przestępstwa i sprawca mają związki z Danią w wyniku zbiegu okoliczności, kompensata nie przysługuje.

Kompensata może również zostać przyznana w przypadku gdy przestępstwo popełniono przeciwko wnioskodawcy, który ma miejsce zamieszkania w Danii i wyjechał służbowo poza terytorium Danii. Dotyczy to wyłącznie pracy zawodowej wykonywanej krótkoterminowo za granicą, w przypadku gdy nie można oczekiwać, aby wnioskodawca lub jego pracodawca wykupili ubezpieczenie prywatne w celu pokrycia kosztów związanych z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu. Dotyczy to tylko uszczerbków na zdrowiu, do których doszło w godzinach pracy.

Studiów i staży zagranicznych nie uznaje się za pracę zawodową.

Wnioskodawca będący małoletnim zamieszkującym za granicą z uwagi na fakt, że jego rodzice wykonują tam pracę zawodową, jest uprawniony do kompensaty i odszkodowania. W takim przypadku kluczowe znaczenie ma sytuacja rodziców małoletniego.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, podstawową przesłanką uzyskania kompensaty od państwa jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin.

Złożenie zawiadomienia jest równoznaczne z wnioskiem o wszczęcie przez policję dochodzenia w sprawie. W poważniejszych sprawach bezpośredni wniosek o wszczęcie dochodzenia w sprawie nie jest z reguły potrzebny, ale w mniej poważnych przypadkach jest to zasadniczo konieczne. Dlatego też sam fakt obecności policji na miejscu zdarzenia, a niekiedy również rozmowy policjantów z pokrzywdzonym, nie zawsze jest równoznaczny ze złożeniem zawiadomienia o popełnienia przestępstwa.

W niektórych przypadkach można odstąpić od wyznaczonego terminu złożenia zawiadomienia. Na przykład Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem niemal zawsze odstępuje od wymogu złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin, jeżeli sprawca został aresztowany i postawiony w stan oskarżenia pomimo złożenia zawiadomienia po upływie tego terminu.

Zgodnie z ustawą obawa przed odwetem nie stanowi ważnej przyczyny zwalniającej z obowiązku złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin.

Od terminu 72 godzin odstępuje się w przypadku zgwałcenia, kazirodztwa, poważnych przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności popełnionych względem dzieci oraz niektórych przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności popełnionych przeciwko osobie poniżej 18. roku życia. Odstępstwo to dotyczy wyłącznie terminu 72 godzin, a warunkiem możliwości dochodzenia kompensaty jest nadal złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji. Wspomniany termin został zniesiony w odniesieniu do uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstw popełnionych po dniu 1 kwietnia 2016 r.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Procedura administracyjna

Wniosek o przyznanie kompensaty należy złożyć na policji w okręgu policyjnym, w którym złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Policja przekazuje następnie wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Jeżeli sprawa jest nadal przedmiotem postępowania prowadzonego przez policję, prokuraturę lub sąd, policja przekazuje wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem dopiero po zakończeniu takiego postępowania. W niektórych przypadkach sprawa może jednak zostać rozpoznana przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, zanim zakończy się postępowanie prowadzone przez policję, prokuraturę lub sąd.

Zdarza się to stosunkowo rzadko, zazwyczaj wyłącznie w przypadku bardzo poważnych przestępstw, głównie zabójstw, w przypadku których ze względu na dobro osób pozostających przy życiu może zachodzić szczególna potrzeba rozpatrzenia całości lub części wniosku o kompensatę, zanim policja lub sąd zakończy postępowanie w sprawie.

Niezależnie od powagi przestępstwa Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie może rozpatrzyć wniosku do momentu zakończenia postępowania w sprawie prowadzonego przez policję lub sąd, jeżeli istnieje jakakolwiek wątpliwość odnośnie do tego, czy przestępstwo zostało faktycznie popełnione, lub gdy istnieją obiektywne przesłanki uzasadniające zwolnienie sprawcy z odpowiedzialności karnej lub obniżenie kwoty kompensaty z winy wnioskodawcy.

Postępowanie sądowe

Wnioskodawca musi wystąpić z wnioskiem o kompensatę w toku postępowania karnego przed sądem. W takim przypadku sędzia może podjąć decyzję o rozpoznaniu wniosku w toku postępowania karnego bądź o skierowaniu wniosku do rozpoznania przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem lub o rozpatrzeniu go w toku postępowania cywilnego. Decyzja ta może być uzależniona od tego, czy sprawca kwestionuje zasadność roszczenia.

Jeżeli sąd rozpoznał wniosek w toku postępowania karnego, wnioskodawca może również wystąpić z wnioskiem do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie przyzna kompensaty, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym. Rada nie wyda decyzji, dopóki nie ustali, czy dochodzone odszkodowanie zostało pokryte za pomocą innych środków.

Nie istnieje jednak wymóg, zgodnie z którym należy najpierw podjąć próbę uzyskania odszkodowania od sprawcy, ani wymóg, aby sprawca został wykryty.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty?

Tak. Wnioskodawca może dochodzić wypłaty kompensaty od państwa nawet w przypadku braku możliwości pociągnięcia sprawcy przestępstwa do odpowiedzialności karnej z uwagi na fakt, że jego tożsamość jest nieznana, lub z uwagi na niemożność ustalenia miejsca jego pobytu. Pozostałe przesłanki ustawowe w dalszym ciągu muszą być jednak spełnione.

W takich przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem przeprowadza niezależną ocenę, aby ustalić, czy wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu w rezultacie przestępstwa.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Poza szczególnie uzasadnionymi przypadkami Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie może przetwarzać wniosku złożonego po upływie więcej niż 2 lat od daty popełnienia przestępstwa. Jeżeli sąd wydał w sprawie wyrok, bieg tego terminu rozpoczyna się z chwilą skazania sprawcy. Jeżeli policja przeprowadziła postępowanie przygotowawcze w sprawie, które nie doprowadziło do wszczęcia postępowania karnego, bieg terminu rozpoczyna się od daty wydania przez policję postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego.

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może również odmówić rozpatrzenia wniosku, jeżeli rozpatrzyła już wcześniej roszczenia odszkodowawcze zgłoszone przez tego samego wnioskodawcę z tytułu tego samego przestępstwa, a nowe roszczenie zostało zgłoszone po upływie 2 lat od dnia, w którym wnioskodawca zdał sobie sprawę lub powinien był zdać sobie sprawę z istnienia tego roszczenia, chyba że występują szczególne okoliczności przemawiające za rozpatrzeniem takiego wniosku.

Policja ma obowiązek pouczyć wnioskodawcę o możliwości dochodzenia kompensaty zgodnie z przepisami ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Jeżeli policja nie wywiązała się z tego obowiązku, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem zazwyczaj odstąpi od wspomnianego dwuletniego terminu.

Jeżeli w chwili popełnienia przestępstwa wnioskodawca był osobą małoletnią, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem będzie bardziej skłonna do odstąpienia od tego terminu.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

• a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:
  • szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
    • koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) TAK
    • dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) TAK
    • trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność) TAK
    • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) TAK
    • utracone możliwości NIE
    • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe. TAK, w niektórych przypadkach. W szczególnych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może zobowiązać wnioskodawcę do pokrycia całości lub części wydatków poniesionych przez niego w związku z postępowaniem prowadzonym przez radę. W żadnym wypadku wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pokrycia jakichkolwiek kosztów prawnych związanych z samym postępowaniem karnym, ponieważ postępowanie takie jest wszczynane przez policję.
    • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych TAK Kompensatę wypłaca się z tytułu uszkodzenia odzieży i rzeczy osobistych, które ofiara przestępstwa miała na sobie lub przy sobie w chwili doznania uszczerbku na zdrowiu.
  • szkoda niemajątkowa (krzywda):
    • ból i cierpienie ofiary TAK Zob. powyżej, aby zapoznać się z wykazem innych elementów, które stanowią podstawę dochodzenia kompensaty lub odszkodowania.
• b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:
  • szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
    • koszty pogrzebu TAK
    • koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) NIE
    • utrata środków utrzymania lub utracone możliwości TAK/NIE Kompensata przysługuje z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny. Zob. szczegółowe informacje przedstawione powyżej.
  • szkoda niemajątkowa (krzywda):
    • ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary NIE/TAK Osobom bliskim i innym osobom nie przysługuje kompensata z tytułu bólu i cierpienia. Osoby takie mogą jednak otrzymać świadczenie przejściowe. Więcej szczegółowych informacji na ten temat przedstawiono powyżej.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Przyznane przez radę kompensata i zwrot kosztów zostaną wypłacone w terminie około 14 dni po wydaniu przez radę decyzji. Środki wypłaca się za pośrednictwem policji w okręgu policyjnym, w którym złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

W przypadku roszczeń, które zatwierdzono na mocy jednej decyzji, całą kwotę wypłaca się jednorazowo.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Do wniosków o kompensatę i zwrot kosztów ofiarom przestępstw zastosowanie mają odpowiednio ogólne przepisy dotyczące kompensaty przewidziane w prawie duńskim, w tym przepisy przewidujące możliwość obniżenia wysokości kompensaty lub nieprzyznania tego świadczenia w razie współsprawstwa wnioskodawcy w popełnieniu czynu zabronionego lub zgody na ryzyko doznania skutków takiego czynu. Zgoda na ryzyko może dotyczyć na przykład skutków czynów popełnionych w związku z konfliktem między członkami gangów motocyklowych.

Jeżeli pokrzywdzony nie będzie współpracował w wystarczającym stopniu w toku postępowania prowadzonego w sprawie, może utracić prawo do dochodzenia kompensaty. Dotyczy to na przykład sytuacji, w której pokrzywdzony odmówi złożenia wyjaśnień na policji lub w sądzie.

Kwota kompensaty może również zostać obniżona lub kompensata może nie zostać przyznana, jeżeli wnioskodawca nie wypełni standardowych obowiązków w zakresie zmniejszania rozmiarów szkody. Oznacza to, że osoba, która poniosła szkodę wskutek czynu zabronionego popełnionego przez inną osobę, jest zobowiązana do zmniejszania – w miarę możliwości – rozmiarów szkody doznanej w rezultacie takiego czynu zabronionego.

Przy przetwarzaniu wniosku nigdy nie kładzie się nacisku na uprzednią karalność wnioskodawcy. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem zazwyczaj nie zwraca się o udostępnienie danych z rejestru karnego.

Jeżeli wnioskodawca nie przedstawi dokumentów na poparcie zgłoszonego roszczenia wymaganych przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem , może to wpłynąć na wysokość przyznanej kompensaty. Wnioskodawca ma obowiązek należycie udokumentować zgłaszane roszczenia.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Wniosek może zostać rozpatrzony w trybie priorytetowym np. jeżeli wnioskodawca został wezwany do stawienia się przed wydziałem sądu rejonowego ds. egzekucji i drobnych roszczeń (fogedret), jeżeli dostępne są informacje dotyczące zajęcia lub jeżeli wnioskodawca otrzymał zawiadomienia z banku o nieuiszczaniu bieżących opłat.

Jeżeli chodzi o wnioski dotyczące utraconych zarobków, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem ma świadomość, że dochody wnioskodawcy zmniejszyły się, w związku z czym koncentruje się na takich sprawach.

Poza powyższymi przypadkami spraw nie traktuje się priorytetowo wyłącznie ze względu na sytuację finansową wnioskodawcy.

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa również w żaden inny sposób na możliwość uzyskania kompensaty ani na jej wysokość.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensaty lub odszkodowania nie przyznaje się, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym.

Konieczne jest, aby wnioskodawca współpracował w maksymalnym możliwym stopniu z policją w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego. Umyślne zatajenie informacji lub niechęć do brania udziału w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym w sprawie skutkuje zazwyczaj odmową przyznania kompensaty.

Aby uzyskać kompensatę od państwa, wnioskodawca musi również – w toku ewentualnego postępowania karnego przeciwko sprawcy – wystąpić z wnioskiem o kompensatę lub złożyć stosowne oświadczenie w tej sprawie w sądzie.

Zgodnie z przepisami ogólnymi prawa deliktów musi istnieć związek przyczynowy między popełnionym przestępstwem a poniesioną szkodą.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Wysokość kompensaty oblicza się dla każdego roszczenia z osobna na podstawie kwoty będącej przedmiotem wniosku. Jeżeli wnioskodawca dostatecznie dobrze udokumentował swoje roszczenie, wysokość kompensaty oblicza się stosownie do poniesionej przez niego szkody. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem oblicza rozmiar szkody dla każdego roszczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami (np. utracone zarobki oblicza się jako różnicę między oczekiwanym dochodem a dochodem faktycznie uzyskiwanym w okresie objętym wnioskiem). Jeżeli wnioskodawca przedstawił wyłącznie dokumenty na potwierdzenie części swojego roszczenia, kompensata zostanie wypłacona wyłącznie do wysokości udokumentowanej kwoty. W niektórych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wyliczy kwotę szacunkową. Może się tak zdarzyć, w przypadku gdy wnioskodawca nie jest w stanie samodzielnie obliczyć kwoty roszczenia.

Wysokość kompensaty oblicza się zgodnie z taryfą. Niektóre spośród tych stawek są indeksowane raz do roku, 1 stycznia. Wysokość kompensaty z tytułu bólu i cierpienia wynosi np. 200 duńskich koron za każdy dzień zwolnienia chorobowego (dane z 2018 r.). Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu wyrażany jest w procentach, a każdy procent odpowiada określonej kwocie kompensaty, która wynosi 8 790 duńskich koron za jeden procent (dane z 2018 r.). Kompensatę z tytułu czynu niedozwolonego i rażącego naruszenia prawa oblicza się stosownie do powagi i charakteru napaści na ofiarę przestępstwa, a także rodzaju popełnionego przestępstwa.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie ustalono ogólnego limitu wysokości kompensaty i odszkodowania. Obecnie w Danii nie przewiduje się minimalnej kwoty kompensaty i odszkodowania. Przewidziano jednak maksymalną kwotę, jaką można przyznać w odniesieniu do niektórych elementów, z tytułu których może przysługiwać kompensata. W tym względzie zob. poniższy wykaz:

• ból i cierpienie: 76 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
• trwały uszczerbek na zdrowiu: 879 000 duńskich koron (dane z 2018 r.);
• utrata zdolności do zarobkowania: 9 227 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
• kwota świadczenia przejściowego: 165 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
• szkoda na mieniu: 132 000 duńskich koron (dane z 2018 r.).

Kompensata z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu może, w wyjątkowych przypadkach, zostać oszacowana na 120% wskazanej powyżej kwoty, co oznacza, że maksymalna kwota wynosi 1 054 000 duńskich koron (dane z 2018 r.).

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Od wnioskodawców nie oczekuje się obliczenia łącznej kwoty wszystkich roszczeń będących przedmiotem wniosku. Oczekuje się natomiast, że poza wyszczególnieniem elementów, z tytułu których ubiegają się o kompensatę, podadzą oczekiwaną łączną kwotę dochodzonej kompensaty. Obliczenie kwoty wszystkich roszczeń nie jest jednak warunkiem otrzymania kompensaty.

Informacje na temat sposobu obliczania kwoty utraconych zarobków znajdują się na stronie tytułowej formularza wniosku. Również rada udziela (potencjalnym) wnioskodawcom wszelkich informacji na temat sposobu obliczenia wysokości i udokumentowania dochodzonego roszczenia. Wnioskodawca może także uzyskać od rady wskazówki dotyczące czynników głównie branych pod uwagę w odniesieniu do poszczególnych elementów uprawniających do dochodzenia kompensaty.

Od wnioskodawcy nie oczekuje się obliczenia wartości kompensaty z tytułu krzywdy, ponieważ kwota ta zostanie obliczona na podstawie taryfy, stosownie do rozmiaru doznanej krzywdy.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie przyzna kompensaty, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym. Dlatego też, co do zasady, nie chodzi o stwierdzenie, czy na przykład płatność z tytułu ubezpieczenia zostanie potrącona przy rozpatrywaniu roszczenia przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, ale raczej o ustalenie, kto powinien wypłacić odszkodowanie. Jeżeli zakład ubezpieczeń odmówi wypłaty odszkodowania, można skierować sprawę do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Jeżeli wnioskodawca wykupił prywatne ubezpieczenie wypadkowe, z którego otrzymał świadczenie z tytułu niezdolności do pracy lub trwałego uszczerbku na zdrowiu, nie skutkuje to obniżeniem wysokości ani nieprzyznaniem kompensaty z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu czy utraty zdolności do zarobkowania. Wysokości kompensaty nie obniża się również, w przypadku gdy wnioskodawca otrzymał świadczenie z pomocy społecznej (takie jak renta, dodatek do pensji itp.) z tytułu doznanej szkody.

Jeżeli wnioskodawca wykupił ubezpieczenie zdrowotne, kosztów leczenia nie zwraca się w ramach kompensaty w stopniu, w jakim zostały pokryte z polisy ubezpieczeniowej. Ponadto kompensaty nie przyznaje się w zakresie, w jakim koszty leczenia mogą zostać nieodpłatnie pokryte z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego lub w ramach innych świadczeń publicznych.

Jeżeli chodzi o szkodę wpływającą na zdolność do pracy, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może wypłacić wyłącznie kompensatę z tytułu bólu i cierpienia, kompensatę z tytułu utraconych zarobków i różnic w uzyskiwanych zarobkach, a także kompensatę z tytułu czynu niedozwolonego i rażącego naruszenia prawa, ponieważ wszystkie pozostałe elementy stanowiące podstawę kompensaty, włącznie z wydatkami na rehabilitację itp., są pokrywane z ustawowego ubezpieczenia od wypadków przy pracy wykupionego przez pracodawcę.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zgodnie z podstawową zasadą kompensaty i odszkodowania nie wypłaca się z wyprzedzeniem, lecz dopiero po zakończeniu rozpatrywania roszczenia.

W niektórych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem stosuje politykę wypłacania zaliczki na poczet kompensaty z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zasadniczo Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem czeka na wydanie przez Zakład Ubezpieczeń Rynku Pracy (Erhvervssikring) oświadczenia w kwestii wymiaru kompensaty, ale jeżeli uznano, iż wnioskodawca doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu wyłącznie wskutek odniesionych obrażeń, rada może przyznać zaliczkę na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak. Jeżeli po wydaniu decyzji przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem ustalono, że stan zdrowia pokrzywdzonego pogarsza się, co skutkuje ponoszeniem przez niego dalszych strat, rada może uwzględnić takie dodatkowe straty. Należy pamiętać, że termin na złożenie stosownego wniosku do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wynosi 2 lata. Bieg tego dwuletniego terminu rozpoczyna się w chwili, w której wnioskodawca zdał sobie sprawę lub powinien był zdać sobie sprawę z tego, że poniesiona przez niego szkoda spowodowała dalsze straty.

Kompensatę z tytułu przyszłych kosztów rehabilitacji i innych przyszłych strat spowodowanych poniesioną szkodą ustala się jako określoną kwotę pieniężną. Dlatego też jeżeli wnioskodawca otrzymał już kompensatę z tytułu przyszłych kosztów rehabilitacji itp., nie może w późniejszym terminie zwrócić się z kolejnym wnioskiem w tym zakresie wyłącznie w celu uzyskania dodatkowej kompensaty na pokrycie kosztów rehabilitacji i innych strat.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Nie istnieją żadne wymogi zobowiązujące wnioskodawcę do przedłożenia wraz z wnioskiem dokumentów potwierdzających. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem otrzymuje wniosek za pośrednictwem policji, która załącza do niego dokumenty pochodzące z akt sprawy karnej.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem stwierdzi, że wniosek jest objęty zakresem ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw, będzie kontynuowała rozpatrywanie zgłoszonych roszczeń. Przy rozpatrywaniu roszczeń rada często potrzebuje różnych dokumentów, w zależności od charakteru roszczeń dochodzonych przez wnioskodawcę. Jeżeli wnioskodawca przedłoży wraz z formularzem wniosku dokumenty na potwierdzenie zgłaszanych roszczeń, może to przyspieszyć cały proces. Korzystne z punktu widzenia wnioskodawcy byłoby również przedłożenie wraz z wnioskiem ewentualnej decyzji zakładu ubezpieczeń o odmowie wypłaty odszkodowania.

Przedłożona dokumentacja może obejmować na przykład rachunki potwierdzające poniesienie wydatków w związku z naruszeniem przepisów duńskiego kodeksu karnego. Ponadto przy ustalaniu rozmiaru doznanego przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu często wykorzystuje się dokumentację medyczną i raporty lekarskie. Jeżeli chodzi o utratę zarobków i utratę zdolności do zarobkowania, wnioskodawca powinien przedłożyć dokumentację dotyczącą poziomu jego zarobków zarówno przed doznaniem uszczerbku na zdrowiu, jak i po doznaniu takiego uszczerbku w postaci pasków wynagrodzeń, zeznań rocznych oraz – w stosownych przypadkach – zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę. W niektórych przypadkach wykorzystuje się również akta urzędu gminy.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem uzna, że potrzebuje dodatkowych dokumentów do celów rozpoznania wniosku, zwróci się do wnioskodawcy o przekazanie takich dodatkowych dokumentów.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje złożony przez wnioskodawcę wniosek nieodpłatnie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

W Danii decyzje w kwestii kompensaty i odszkodowania dla ofiar przestępstw podejmuje organ powołany przez Ministra Sprawiedliwości – Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Sądy duńskie również mogą orzekać w sprawie odszkodowania w toku postępowania karnego albo późniejszego postępowania cywilnego wszczętego np. w celu zaskarżenia decyzji rady.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek należy przesłać na adres komisariatu policji właściwego dla miejsca złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Policja przekaże następnie wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wraz z aktami sprawy karnej.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje już sprawę wnioskodawcy, należy przesłać wniosek w wersji papierowej na następujący adres: Erstatningsnævnet, Toldboden 2, 2. sal, DK-8800 Vibord lub w wersji elektronicznej na adres erstatningsnaevnet@erstatningsnaevnet.dk.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Procedura administracyjna

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje wnioski w trybie pisemnym. Decyzja jest sporządzana na piśmie i przesyłana wnioskodawcy w postaci papierowej bądź w postaci cyfrowej. Wnioskodawca nie musi zatem brać osobiście udziału w postępowaniu.

Postępowanie sądowe

Jeżeli wniosek jest rozpoznawany przez sąd w toku postępowania karnego lub w późniejszym terminie w sprawie z powództwa przeciwko Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, wnioskodawca ma prawo do bycia obecnym na rozprawie głównej. W takim przypadku obecność wnioskodawcy na rozprawie nie jest obowiązkowa, jeżeli jest on reprezentowany przez pełnomocnika procesowego i nie został wezwany do stawienia się przed sądem w celu złożenia zeznań.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez ten organ?

Czas rozpoznawania wniosku przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może się znacznie różnić w zależności do specyfiki sprawy. Wynika to między innymi z konieczności uzyskania dodatkowych informacji dotyczących danej sprawy od policji, lekarzy lub innych organów, w zależności od konkretnych okoliczności sprawy. Podobnie w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu lub utraty zdolności do zarobkowania konieczne może okazać się skierowanie sprawy do rozpoznania przez Zakład Ubezpieczeń Rynku Pracy, co może wydłużyć czas rozpatrzenia sprawy.

Ponad 50% nowych spraw otrzymanych przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpoznaje się w terminie 50 dni w ramach procedury przyspieszonej stosowanej w odniesieniu do nieskomplikowanych spraw. Dotyczy to spraw, w których wydano prawomocne orzeczenie rozstrzygające zarówno o winie, jak i o kwocie kompensaty.

W przypadku braku możliwości rozpoznania sprawy w toku tej szczególnej procedury przyspieszonej sprawę rozpoznaje się w trybie zwykłym, w ramach którego czas rozpoznania wniosku przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wynosi obecnie do 18 miesięcy od daty otrzymania przez nią nowego wniosku o kompensatę.

Wnioskodawca może przyspieszyć proces rozpoznawania jego sprawy, przekazując Radzie stosowne dowody na poparcie zgłaszanych roszczeń. Przekazane dokumenty mogą obejmować na przykład rachunki za zakup leków, zaświadczenie lekarskie zawierające informacje o czasie trwania choroby lub wystawione przez pracodawcę zaświadczenie dotyczące dochodu utraconego wskutek doznania uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzji Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie można zaskarżyć do innego organu administracyjnego. Jeżeli wnioskodawca chce odwołać się od decyzji, musi najpierw skontaktować się z Radą ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem i wyjaśnić, dlaczego nie zgadza się z jej treścią. Rada oceni następnie, czy w danym przypadku istnieją podstawy do ponownego rozpoznania sprawy. Kryterium stosowanym zazwyczaj w tym kontekście jest przedstawienie przez wnioskodawcę nowych, istotnych informacji mających znaczenie dla wyniku sprawy.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem podtrzyma swoją decyzję, wnioskodawca może zaskarżyć taką decyzję do sądu.

Wnioskodawca może również złożyć skargę do Parlamentarnego Rzecznika Praw Obywatelskich.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularze i informacje na temat sposobu ubiegania się o kompensatę i odszkodowanie można znaleźć na stronie internetowej Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem: http://www.erstatningsnaevnet.dk/da/GlobalMenu/english.aspx

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Informacji na temat kompensaty dla ofiar przestępstw udziela Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem pod numerem telefonu: + 45 33 92 33 34 w godz. 10.00–15.00 od poniedziałku do czwartku oraz w godz. 10.00–14.00 w piątki.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak. Pokrzywdzony biorący udział w postępowaniu karnym może w niektórych przypadkach być uprawniony do wystąpienia o ustanowienie pełnomocnika procesowego na potrzeby postępowania. Zadaniem pełnomocnika procesowego jest wsparcie pokrzywdzonego w złożeniu pozwu o odszkodowanie w toku postępowania karnego, jak i w dochodzeniu kompensaty przed Radą ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Rada nie może ustanowić pełnomocnika dla wnioskodawcy. Dokonuje tego sąd właściwy miejscowo dla okręgu, w którym doszło do popełnienia przestępstwa.

Ponadto w Danii prowadzą działalność różne organizacje świadczące pomoc prawną.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

• Hjælp Voldsofre (Rådhusstræde 7, 1. sal, DK-8900 Randers C, e-mail: voldsofre@voldsofre.dk)
• Offerrådgivningen (Vesterballevej 5, DK-7000 Fredericia, e-mail: info@offerraadgivning.dk)

Niemiecka ustawa o kompensacie dla ofiar

Ustawa o kompensacie dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy

Ustawa o kompensacie dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy w języku angielskim

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Co do zasady kompensatę wypłaca się ofiarom dowolnego rodzaju umyślnych bezprawnych czynów z użyciem przemocy (np. napaści fizycznej, napaści na tle seksualnym, ataku terrorystycznego, zabójstwa) przewidzianych w OEG. Kompensata przysługuje ofiarom przestępstw lub ich pozostałym przy życiu bliskim.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensatę wypłaca się nie tylko z tytułu doznania uszczerbku na zdrowiu, ale również z tytułu konsekwencji ekonomicznych wynikających z takiego uszczerbku na zdrowiu. Negatywne skutki psychologiczne również uznaje się za uszczerbek na zdrowiu. Uszczerbek na zdrowiu musi jednak mieć charakter długotrwały (tj. musi trwać dłużej niż sześć miesięcy). Kompensata nie przysługuje z tytułu doznanej szkody na mieniu ani poniesionych strat finansowych. Na podstawie przepisów OEG nie dopuszcza się również możliwości dochodzenia wypłaty zadośćuczynienia za ból i cierpienie (Schmerzensgeld).

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Kompensatę wypłaca się również pozostającym przy życiu bliskim ofiary. Pozostający przy życiu bliscy to małżonek, zarejestrowany partner i dzieci ofiary oraz, w wyjątkowych przypadkach, jej rodzice. Pojęcie „dzieci” obejmuje również dzieci przysposobione, dzieci przebywające w rodzinie zastępczej oraz pasierbów i pasierbice.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Bliscy ofiary, która pozostała przy życiu, mogą, w określonych okolicznościach, uzyskać opiekę medyczną i świadczenia alimentacyjne.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Ofiara przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego w Niemczech będąca obywatelem państwa trzeciego otrzymuje (z mocą wsteczną od 1 lipca 2018 r.) taką samą kompensatę jak ofiara będąca obywatelem Niemiec.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zgodnie z § 3a OEG do otrzymania kompensaty od państwa niemieckiego uprawnione są również ofiary przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego za granicą, które zamieszkują w Niemczech. Taką kompensatę przyznaje się w formie jednorazowej wypłaty. Od jej kwoty odlicza się kwotę jakiejkolwiek kompensaty przyznanej w państwie, w którym doszło do popełnienia przestępstwa.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Osoby ubiegające się o kompensatę na podstawie przepisów OEG są zobowiązane do współpracy w toku postępowania dotyczącego kompensaty. Wiąże się to z koniecznością przedstawienia wszystkich okoliczności, które służą wyjaśnieniu okoliczności faktycznych sprawy. Co do zasady oznacza to, że należy złożyć na policji zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez sprawcę. W niektórych przypadkach wymóg złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa może zostać zniesiony (np. w sytuacji, gdy od ofiary przestępstwa nie można racjonalnie oczekiwać złożenia takiego zawiadomienia).

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, właściwe organy co do zasady mają obowiązek podjąć niezależne rozstrzygnięcie w sprawie wniosku złożonego na podstawie OEG. W niektórych przypadkach konieczne może być jednak oczekiwanie na wynik postępowania przygotowawczego lub sądowego postępowania karnego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak, kompensatę wypłaca się niezależnie od tego, czy sprawca został zidentyfikowany lub skazany. Do wniosku należy załączyć wszelkie dokumenty, które mogą pomóc w wyjaśnieniu okoliczności faktycznych sprawy i ustaleniu rozmiarów poniesionej szkody.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Nie, zgodnie z OEG nie ma takiego terminu. Wypłata świadczeń z tytułu kompensaty może jednak nastąpić z mocą wsteczną jedynie za okres jednego roku przed złożeniem wniosku.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensata przysługuje ofierze, która doznała uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym w wyniku przestępstwa z użyciem przemocy. Kompensata dla ofiar obejmuje comiesięczne świadczenia. Przewidziano również możliwość wypłacania świadczeń służących zrekompensowaniu negatywnych skutków ekonomicznych.

Kwestie związane z kwotą świadczeń i długością okresu ich wypłacania regulują przepisy ustawy o wsparciu na szczeblu federalnym ( Bundesversorgungsgesetz).

Świadczenia te obejmują w szczególności:

• koszty leczenia, koszty usług opieki zdrowotnej;
• koszty związane z urządzeniami medycznymi (np. koszty protez, protez dentystycznych, wózków inwalidzkich);
• comiesięczne świadczenia, które mogą – ale nie muszą – być uzależnione od dochodu, wypłacane na rzecz pokrzywdzonych i osób pozostających przy życiu;
• koszty pogrzebu;
• dodatkowe świadczenia socjalne dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej (np. zasiłek opiekuńczy, dodatkowy zasiłek na pokrycie kosztów utrzymania).

Nie przewidziano możliwości wypłacenia zadośćuczynienia za ból i cierpienie (Schmerzensgeld). Co do zasady kompensata nie przysługuje z tytułu doznanej szkody na mieniu ani poniesionych strat finansowych. Wyjątkiem są urządzenia medyczne noszone przez ofiarę, np. okulary, soczewki kontaktowe i protezy dentystyczne.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Świadczenie dla ofiar i pozostających przy życiu osób bliskich służące wyrównaniu ekonomicznych i zdrowotnych następstw uszczerbku na zdrowiu wypłaca się co miesiąc, o ile wszystkie warunki uprawniające do jego pobierania są spełnione. Inne świadczenia wypłaca się w razie potrzeby (np. świadczenia na pokrycie kosztów pogrzebu, kosztów protez itp.).

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Jeśli pokrzywdzony sam wywołał szkodę lub jeśli wypłata kompensaty z innych względów byłaby niesłuszna, w szczególności ze względu na sposób zachowania ofiary, kompensata nie zostanie przyznana. Sam czynnik uprzedniej karalności nie wystarczy jednak, aby uzasadnić takie rozstrzygnięcie. Wnioskodawcy mają obowiązek w jak największym stopniu przyczynić się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych sprawy. Jeżeli tego nie uczynią, można odmówić im przyznania kompensaty w całości lub w części.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na moje szanse na uzyskanie kompensaty lub na jej wysokość?

Zgodnie z OEG kompensatę wypłaca się co do zasady niezależnie od dochodów lub majątku pokrzywdzonego. Sytuacja finansowa pokrzywdzonego może mieć wpływ na wysokość świadczenia kompensacyjnego jedynie w odniesieniu do świadczeń wyrównujących ekonomiczne następstwa szkody lub świadczeń opiekuńczych.

Czy są jeszcze jakieś inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na moje szanse na uzyskanie kompensaty lub na jej wysokość?

Nie.

W jaki sposób oblicza się kompensatę?

Kwotę świadczeń wypłacanych tytułem wyrównania następstw uszczerbku na zdrowiu oblicza się, oceniając dotkliwość tych następstw.

Kwotę świadczeń wypłacanych tytułem wyrównania następstw szkody majątkowej oblicza się, oceniając dotkliwość zaistniałych ekonomicznych następstw szkody.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, gdzie mogę znaleźć instrukcje dotyczące obliczania kwoty odszkodowania lub innych kwestii?

Nie. Ofiara nie jest zobowiązana do podania kwoty żądanej kompensaty w formularzu. Kwotę tę ustala organ decyzyjny, oceniając dotkliwość doznanego uszczerbku na zdrowiu i poniesionych szkód majątkowych.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego ubezpieczenia)?

Świadczenia kompensacyjne tytułem wyrównania następstw uszczerbku na zdrowiu wypłaca się niezależnie od innych świadczeń wypłacanych przez podmioty prywatne lub publiczne. Świadczenia te mogą być jednak brane pod uwagę przy obliczaniu wysokości świadczeń kompensacyjnych tytułem wyrównania następstw wystąpienia szkody majątkowej.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

OEG nie przewiduje wypłat zaliczkowych. Świadczenia na pokrycie kosztów leczenia mogą być jednak dokonywane przed podjęciem decyzji w sprawie wniosku o przyznanie kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

W przypadku pogorszenia stanu zdrowia zawsze można wystąpić ze stosownym wnioskiem (Verschlimmerungsantrag), aby zwrócić się o ponowne obliczenie wysokości świadczeń. Przy obliczaniu kompensaty z tytułu następstw wystąpienia szkody majątkowej zawsze można brać pod uwagę zmiany w dochodach.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Należy załączyć wszystkie dokumenty, które pomogą w wyjaśnieniu okoliczności faktycznych sprawy i ustaleniu następstw wywołanej szkody.

Czy ze złożeniem wniosku i jego rozpoznaniem wiążą się opłaty administracyjne lub inne opłaty?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga o wnioskach o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Organami decyzyjnymi w tej kwestii są instytucje opieki społecznej w poszczególnych krajach związkowych. Za właściwą uznaje się instytucję w kraju związkowym, w którym zamieszkuje ofiara.

Jeżeli ofiara przestępstwa z użyciem przemocy nie mieszka w Niemczech, może złożyć wniosek do instytucji opieki społecznej w kraju związkowym, w którym przestępstwo zostało popełnione.

Wnioskodawcy zagraniczni, którzy chcą oszczędzić sobie trudu związanego z koniecznością samodzielnego zidentyfikowania właściwego organu, mogą skontaktować się z centralnym punktem kontaktowym przy Federalnym Ministerstwie Pracy i Spraw Socjalnych (Zentrale Kontaktstelle, Bundesministerium für Arbeit und Soziales), który przekaże wniosek o przyznanie kompensaty odpowiedniemu organowi.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek należy wysłać na adres właściwej instytucji opieki społecznej.

Wnioskodawcy zagraniczni, którzy chcą oszczędzić sobie trudu związanego z koniecznością samodzielnego zidentyfikowania właściwego organu, mogą skontaktować się z centralnym punktem kontaktowym przy Federalnym Ministerstwie Pracy i Spraw Socjalnych (Zentrale Kontaktstelle, Bundesministerium für Arbeit und Soziales).

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Ile potrwa postępowanie, zależy w szczególności od tego, jak łatwo lub trudno jest wyjaśnić okoliczności faktyczne sprawy oraz czy konieczne jest uzyskanie opinii lekarskich.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Od tej decyzji przysługuje sprzeciw. Jeżeli właściwy organ w postępowaniu odwoławczym nie wyda innej decyzji, można złożyć skargę do sądu ds. socjalnych (Sozialgericht).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać inne informacje o tym, jak mogę złożyć wniosek o kompensatę?

Formularze wniosku i inne informacje są dostępne pod adresem:

http://www.bmas.de/opferentschaedigung

https://www.bmas.de/SharedDocs/Downloads/DE/Rundschreiben-SE/application-for-crime-victims-compensation-2024.pdf?_blob=publicationFile&v=2

Czy jest specjalny numer telefonu, pod który można zadzwonić, lub strona internetowa, na której można zasięgnąć informacji?

Informacje na ten temat można uzyskać pod adresem:

https://www.bmas.de/DE/Soziales/Soziale-Entschaedigung/Soziale-Entschaedigung/soziale-entschaedigung.html

http://www.bmas.de/victimscompensation

Informacje na temat organizacji wspierających ofiary przestępstw w Niemczech można uzyskać pod adresem https://www.odabs.org/.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Nie. Koszty ustanowienia adwokata nie są uznawane za objęte zakresem kompensaty i dlatego nie mogą być pokryte na podstawie OEG.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Tak, jest szereg regionalnych i ponadregionalnych organizacji udzielających wsparcia ofiarom przestępstw. Największą organizacją udzielającą wsparcia, która działa na poziomie federalnym, jest „der WEISSE RING”.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje ofiarom przestępstw z użyciem przemocy i osobom pozostającym na utrzymaniu takich ofiar. Przestępstwo z użyciem przemocy to czyn karalny, który został wymierzony bezpośrednio w życie lub zdrowie ludzkie i którego następstwem jest śmierć poszkodowanego, ciężki uszczerbek na jego zdrowiu lub rozstrój zdrowia trwający co najmniej cztery miesiące.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ofiara jest uprawniona do kompensaty, jeżeli przestępstwo z użyciem przemocy spowodowało ciężki uszczerbek na jej zdrowiu lub rozstrój zdrowia trwający co najmniej cztery miesiące.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie popełnienia czynu zabronionego? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Osobie, która poniosła koszty pogrzebu ofiary przestępstwa z użyciem przemocy, przysługuje kompensata w wysokości 448 euro. Należy zwrócić uwagę, że osoba, która poniosła koszty pogrzebu, nie musi być członkiem rodziny ofiary ani osobą pozostającą na jej utrzymaniu.

Osoby pozostające na utrzymaniu ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy, mają prawo do otrzymania kompensaty państwowej przysługującej ofiarom przestępstw.

Do osób pozostających na utrzymaniu ofiary zalicza się:

• dzieci ofiary, które nie ukończyły 18. roku życia;
• dzieci ofiary w wieku 18–24 lat, o ile kontynuują naukę na studiach stacjonarnych;
• wdowę lub wdowca po ofierze, których zdolność do pracy się zmniejszyła;
• wdowę lub wdowca po ofierze, którzy są w wieku emerytalnym;
• rodzica ofiary, który jest w wieku emerytalnym;
• rodzica ofiary, którego zdolność do pracy się zmniejszyła;
• ciężarną i bezrobotną wdowę po ofierze;
• bezrobotnego rodzica lub opiekuna dziecka ofiary, które jest w wieku poniżej trzech lat.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Kompensata przysługuje wówczas, gdy przestępstwo z użyciem przemocy spowodowało ciężki uszczerbek na zdrowiu ofiary lub rozstrój zdrowia trwający co najmniej cztery miesiące.

Do otrzymania kompensaty uprawnione są następujące osoby:

• dzieci ofiary, które nie ukończyły 18. roku życia;
• dzieci ofiary w wieku 18–24 lat, o ile kontynuują naukę na studiach stacjonarnych;
• wdowa lub wdowiec po ofierze, których zdolność do pracy się zmniejszyła;
• wdowa lub wdowiec po ofierze, którzy są w wieku emerytalnym;
• rodzic ofiary, który jest w wieku emerytalnym;
• rodzic ofiary, którego zdolność do pracy się zmniejszyła;
• ciężarna i bezrobotna wdowa po ofierze;
• bezrobotny rodzic lub opiekun dziecka ofiary, które jest w wieku poniżej trzech lat.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

W Estonii prawo do kompensaty nie ma związku z obywatelstwem.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Kompensatę wypłaca właściwy organ państwa, w którym popełniono przestępstwo. Kompensata jest wypłacana zgodnie z prawem danego państwa.

Aby otrzymać kompensatę, ofiara może zwrócić się do:

• właściwego organu danego państwa lub właściwego organu państwa, w którym osoba ta ma miejsce zamieszkania;
• w Estonii właściwym organem jest Urząd ds. Zabezpieczenia Społecznego (Sotsiaalkindlustusamet), który przesyła wniosek wraz z dokumentami potwierdzającymi do właściwego organu w innym państwie.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z użyciem przemocy należy złożyć na policji w ciągu 15 dni kalendarzowych od dnia popełnienia przestępstwa.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Aby wystąpić o kompensatę, nie trzeba czekać na zakończenie postępowania; wystarczające przesłanki to złożenie na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i wszczęcie postępowania karnego. O kompensatę można się ubiegać w ciągu trzech lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie ma obowiązku dochodzenia odszkodowania w pierwszej kolejności od sprawcy. Jeżeli kompensata zostaje przyznana, Urząd ds. Zabezpieczenia Społecznego wstępuje w prawa ofiary i wytacza powództwo przeciwko osobie, która wyrządziła szkodę (sprawcy przestępstwa), zgłaszając roszczenie regresowe.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

O kompensatę można się ubiegać nawet wtedy, gdy sprawca szkody nie został wykryty lub gdy postępowanie sądowe nie zostało jeszcze zakończone.

Do ubiegania się o kompensatę państwową przysługującą ofiarom przestępstw wymagane jest zaświadczenie o wszczęciu postępowania karnego wydane przez organ śledczy.

Jeżeli wnioskodawca ubiega się o zwrot kosztów leczenia lub kompensatę z tytułu śmierci, konieczne jest przedstawienie odpowiednich rachunków.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o przyznanie kompensaty można złożyć w ciągu trzech lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo, lub od powzięcia wiadomości o jego popełnieniu.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensata pokrywa:

– szkodę majątkową (szkodę niedotyczącą kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem poniesionego uszczerbku na zdrowiu (leczenie – ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (np. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.);
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność);
  • utratę zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utratę zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.);
  • zwrot kosztów zniszczonej odzieży i artykułów osobistego użytku (np. zwrot kosztów okularów, zwrot kosztów nowych ubrań);

– szkodę majątkową (szkodę niedotyczącą kondycji psychicznej):

1. koszty pogrzebu;
2. utratę środków utrzymania lub utracone możliwości;

– szkodę niemajątkową (krzywdę):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych do kompensaty / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Członkowie rodziny ofiary mogą skorzystać z porad psychologicznych. Aby otrzymać kompensatę na pokrycie kosztów pomocy psychologicznej, należy skontaktować się z podmiotem świadczącym usługi wsparcia dla ofiar, który następnie sporządzi wniosek do podpisu. Wymagane jest również wydane przez policję zaświadczenie potwierdzające, że postępowanie zostało wszczęte, a wnioskodawcą jest ofiara lub jej przedstawiciel ustawowy. Podmiot świadczący usługi wsparcia dla ofiar pomaga wnioskodawcy w uzyskaniu zaświadczenia od policji.

Wnioskodawcę powiadamia się o przyznaniu kompensaty na pokrycie kosztów pomocy psychologicznej w ciągu 10 dni roboczych. Następnie wnioskodawca może zgłosić się do psychologa. Kwota kompensaty przysługująca jednej osobie jest równa minimalnemu miesięcznemu wynagrodzeniu (584 euro w 2020 r.).

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Osoby będące na utrzymaniu ofiary otrzymują kompensatę w miesięcznych ratach. Koszty leczenia i pogrzebu zwracane są w formie ryczałtu na podstawie przedstawionych rachunków.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensata nie przysługuje, jeżeli:

1. ofiara doprowadziła do popełnienia przestępstwa lub wyrządzenia szkody bądź je ułatwiła poprzez umyślne lub lekkomyślne zachowanie;
2. ofiara nie złożyła zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w terminie 15 dni, chociaż miała taką możliwość, a policja nie powzięła wiadomości o popełnieniu przestępstwa w żaden inny sposób;
3. ofiara została skazana za popełnienie przestępstwa z użyciem przemocy na podstawie art. 255 ust. 1 lub art. 256 ust. 1 kodeksu karnego, przy czym nie nastąpiło zatarcie skazania na podstawie ustawy o rejestrze karnym;
4. wypłata kompensaty byłaby niesprawiedliwa lub nieuzasadniona z innych przyczyn.

Ponadto wniosek o kompensatę może zostać oddalony, jeżeli wnioskodawca odmówił współpracy z organami ścigania w działaniach mających na celu ustalenie okoliczności faktycznych przestępstwa, wykrycie lub ujęcie sprawcy bądź udowodnienie szkody.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy pozostaje bez uszczerbku dla możliwości przyznania lub wypłaty kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Od wartości szkody, na podstawie której określa się wysokość kompensaty, odlicza się wszelkie kwoty, które ofiara otrzyma lub do których jest uprawniona z tytułu szkody wyrządzonej przestępstwem z użyciem przemocy i które uzyska z innych źródeł niż od osoby odpowiedzialnej za wyrządzenie szkody, w tym wypłacany ofierze zasiłek z tytułu niezdolności do pracy. Określając wysokość kompensaty, uwzględnia się wszystkie kwoty wypłacone wnioskodawcy przez osobę odpowiedzialną za wyrządzenie szkody przed przyznaniem kompensaty.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Obliczenie kompensaty z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy

Kwotę kompensaty oblicza się w oparciu o średni dochód na dzień kalendarzowy. Uwzględnia się dochody po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne uzyskane w ciągu sześciu miesięcy przed dniem, w którym popełniono przestępstwo.

Obliczenie wartości szkody z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy

Średni dochód na dzień kalendarzowy mnoży się przez trzydzieści, a od otrzymanego wyniku odejmuje się kwotę renty z tytułu niezdolności do pracy lub z tytułu ograniczenia zdolności do pracy, którą przyznano danej osobie. Kompensata pokrywa 80% utraconych dochodów. Dane na temat średnich dochodów uzyskuje się z Urzędu ds. Podatków i Ceł.

Obliczenie kompensaty z tytułu śmierci osoby utrzymującej

1. Średni dochód ofiary na dzień kalendarzowy mnoży się przez trzydzieści, a od otrzymanego wyniku odejmuje się kwotę renty dla osoby pozostałej przy życiu, którą przyznano tej osobie.

2. Otrzymany wynik mnoży się przez poniższe wartości procentowe w zależności od liczby osób pozostających na utrzymaniu ofiary:

• 75% – jedna osoba na utrzymaniu ofiary;
• 85% – dwie osoby na utrzymaniu ofiary;
• 100% – co najmniej trzy osoby na utrzymaniu ofiary.

Kompensata pokrywa 80% wyliczonej w ten sposób kwoty.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie istnieje minimalna kwota; kompensata jest wypłacana dopóty, dopóki osoba uprawniona kwalifikuje się do jej otrzymywania lub do chwili osiągnięcia pułapu 9 590 euro.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie ma obowiązku podawania kwoty we wniosku.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

O zaliczkę na poczet kompensaty mogą się ubiegać osoby znajdujące w trudnej sytuacji finansowej, jeżeli są uprawnione do otrzymania kompensaty, ale jej wypłata została odroczona.

Zaliczkę na poczet kompensaty w wysokości 640 euro wypłaca się na podstawie stosownego wniosku.

Jeżeli zaliczka przekracza kwotę przyznanej następnie kompensaty, należy zwrócić wypłaconą nadwyżkę.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Osoba uprawniona ma prawo przedstawić dodatkowe faktury dokumentujące wydatki poniesione na leczenie.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Zaświadczenie wydane przez organ śledczy

Faktury dokumentujące poniesione koszty pogrzebu

Faktury dokumentujące wydatki poniesione na leczenie, rachunki za produkty lecznicze itd.

Akt zgonu ofiary

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Narodowy Urząd ds. Zabezpieczenia Społecznego (Sotsiaalkindlustusamet).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

W jaki sposób można złożyć wniosek?

• Można wysłać pocztą elektroniczną wniosek opatrzony podpisem elektronicznym wraz ze skanami dokumentów potwierdzających. Formularz wniosku znajduje się na stronie internetowej Urzędu ds. Zabezpieczenia Społecznego.
  
  Wniosek opatrzony podpisem elektronicznym należy wysłać na adres: info@sotsiaalkindlustusamet.ee

• Wniosek można również wysłać pocztą na adres Põllu 1A, 50303, Tartu.

• Wniosek można przekazać za pośrednictwem podmiotu świadczącego usługi wsparcia dla ofiar. Dane kontaktowe podmiotów świadczących usługi wsparcia dla ofiar znajdują się na stronie internetowej Urzędu ds. Zabezpieczenia Społecznego.

• Wniosek można również złożyć w biurze obsługi interesanta Urzędu ds. Zabezpieczenia Społecznego.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Obecność wnioskodawcy nie jest konieczna.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję organu dotyczącą kompensaty?

Decyzję wydaje się w terminie 30 dni od dnia wpłynięcia ostatniego dokumentu.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Od decyzji można się odwołać w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Można również wnieść skargę do sądu administracyjnego w trybie przewidzianym w kodeksie postępowania sądowoadministracyjnego.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularze wniosku i informacje dotyczące ubiegania się o kompensatę znajdują się na stronie internetowej Urzędu ds. Zabezpieczenia Społecznego.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Z podmiotami świadczącymi usługi wsparcia dla ofiar można skontaktować się również telefonicznie. Ich dane kontaktowe znajdują się na stronie internetowej Urzędu ds. Zabezpieczenia Społecznego.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Podmioty świadczące usługi wsparcia dla ofiar pomagają również w ubieganiu się o kompensatę.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

W greckich przepisach dotyczących kompensaty dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy uwzględniono następujące przestępstwa popełniane na terytorium Grecji:

umyślne przestępstwa z użyciem przemocy oraz przestępstwa, o których mowa w następujących artykułach kodeksu karnego: art. 323A (handel ludźmi):

a) niewolnictwo lub praca o podobnym charakterze,

b) poddaństwo,

c) praca przymusowa lub zmuszanie do żebractwa (wyzysk),

d) zmuszanie do popełnienia przestępstwa,

e) pobieranie komórek, tkanek lub organów z ciała ofiary,

f) zmuszanie do udziału w czynnościach, praktykach lub inscenizacjach seksualnych, a także do pracy lub usług służących wywołaniu pobudzenia seksualnego (wyzysk na tle seksualnym) lub

g) małżeństwo zawarte pod przymusem; art. 336 – gdy ofiarą jest małoletni (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub sutenerstwo); art. 339 ust. 1 i 3 (czynności seksualne z udziałem małoletnich); art. 342 ust. 1 (niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych); art. 348A (pornografia dziecięca); art. 348B (nagabywanie małoletnich w celach seksualnych); art. 348C (przedstawienia pornograficzne z udziałem małoletnich) oraz art. 351A (czynności seksualne z udziałem małoletnich w celach zarobkowych).

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Z tytułu każdego umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy fizycznej lub groźby użycia przemocy fizycznej, które skutkuje śmiercią ofiary lub ciężkim uszczerbkiem na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym oraz b) z tytułu każdego umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy fizycznej lub groźby użycia przemocy fizycznej zagrożonego karą pozbawienia wolności w większym wymiarze (kátheirxi).

Od 1 stycznia 2010 r. pracownikom zakładów karnych będącym ofiarami umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, które spowodowało u nich niepełnosprawność lub poważne kalectwo i które popełniono w Grecji, przysługuje nieprzerwane płatne zwolnienie chorobowe, dopóki właściwa komisja lekarska nie orzeknie, że są zdolni do pracy.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje członkom rodziny ofiary, tj. jej małżonkowi, osobie innej lub tej samej płci pozostającej z ofiarą w stałym i długotrwałym związku, narzeczonemu lub narzeczonej, krewnym lub spowinowaconym w linii prostej, rodzicom adopcyjnym i dzieciom przysposobionym, rodzeństwu, małżonkom lub narzeczonym rodzeństwa, pozostającym na utrzymaniu ofiary dzieciom i rodzicom, a także innym osobom pozostającym na jej utrzymaniu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

W takim przypadku kompensata przysługuje wyłącznie bezpośrednim poszkodowanym, tj. samym ofiarom.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Grecki Urząd ds. Kompensat (Archí Apozimíosis) wypłaca kompensaty ofiarom umyślnych przestępstw z użyciem przemocy, jeżeli przestępstwo popełniono na terenie Grecji, a miejsce zamieszkania (katoikía) lub miejsce zwykłego pobytu (siníthi diamoní) ofiary znajduje się na terytorium Grecji, innego państwa członkowskiego UE lub państwa trzeciego w przypadkach, o których mowa w art. 323A kodeksu karnego. W tym kontekście nie rozróżnia się obywateli UE i obywateli państw trzecich.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli przestępstwo popełniono w innym państwie członkowskim UE, ofiary, których miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu znajduje się w Grecji, mają prawo do złożenia wniosku wyłącznie do greckiego organu pomocniczego (Archí Syndromís) w celu uzyskania rozsądnej i właściwej kompensaty od organu ds. kompensat odnośnego państwa członkowskiego, zgodnie ze szczególnymi warunkami przewidzianymi w prawie tego państwa.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, stosowne zawiadomienie należy złożyć w prokuraturze lub na policji w terminie trzech miesięcy – w przeciwnym razie wykrycie sprawcy może okazać się niemożliwe. Jeżeli z powodu siły wyższej ofiara nie mogła złożyć zawiadomienia o przestępstwie popełnionym na jej szkodę, bieg trzymiesięcznego terminu rozpoczyna się w chwili ustania działania tej siły.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Tak, ponieważ ofiara uzyskuje prawo do kompensaty w chwili:

a) gdy zostanie wydane prawomocne orzeczenie – jeżeli sprawca nie ma środków koniecznych do wypłaty odszkodowania/zadośćuczynienia;

b) gdy akta sprawy zostaną zarchiwizowane w rejestrze nieznanych sprawców – jeżeli sprawca nie został wykryty lub

c) gdy akta sprawy zostaną zarchiwizowane na mocy postanowienia wydanego przez właściwego prokuratura, prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania, prawomocnego wyroku uniewinniającego lub ostatecznego zakończenia postępowania w inny sposób – w przypadku zaistnienia okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną sprawcy.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Tak, ponieważ w przypadkach wskazanych w lit. a) i c) powyżej (tj. jeżeli sprawca nie ma środków koniecznych do wypłaty odszkodowania/zadośćuczynienia lub w przypadku zaistnienia okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną sprawcy) ofiara może złożyć wniosek o tego rodzaju kompensatę wyłącznie wówczas, gdy nie może w żaden inny sposób uzyskać zaspokojenia roszczenia przysługującego jej wobec sprawcy, a fakt ten stwierdził sąd w prawomocnym wyroku.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak, ofiara uzyskuje prawo do ubiegania się o kompensatę od Urzędu ds. Kompensat, jeżeli sprawca nie został wykryty, z chwilą zarchiwizowania akt sprawy w rejestrze nieznanych sprawców.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Osoba uprawniona lub jej pełnomocnik muszą złożyć wniosek o kompensatę do Urzędu ds. Kompensat w terminie roku od dnia powstania roszczenia.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) W przypadku ofiary czynu zabronionego:

szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem poniesionego uszczerbku na zdrowiu (leczenie – ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata lub obniżenie zdolności do zarabiania na swoje utrzymanie itd.);

szkoda niemajątkowa (krzywda):

• wsparcie psychiczne i psychologiczne;
• zmiana środowiska i adresu (wyprowadzka i zakup niezbędnych dóbr konsumpcyjnych);

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu;
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• utrata wsparcia lub możliwości.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo, czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

W formie jednorazowej płatności.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Przy określaniu kwoty kompensaty uwzględnia się, czy ofiara w jakikolwiek sposób przyczyniła się do popełnienia przestępstwa.

Ponadto kompensata nie przysługuje, jeżeli w toku postępowania karnego ofiara nie współpracowała z organami, tj. z nieuzasadnionych przyczyn nie zapewniała im pomocy, a w szczególności jeżeli odmówiła składania zeznań bądź zataiła dowody rzeczowe lub ich nie przedstawiła, utrudniając tym samym wykrycie sprawcy.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa ofiary nie ma wpływu na prawo do kompensaty ani jej wysokość.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensata nie przysługuje w następujących przypadkach:

a) jeżeli czyn miał miejsce między członkami organizacji przestępczej, gangu lub grupy terrorystycznej;

b) jeżeli ofiara umyślnie nie złożyła zawiadomienia o przestępstwie popełnionym na jej szkodę w terminie trzech miesięcy, utrudniając tym samym wykrycie sprawcy (ale jeżeli ofiara nie złożyła zawiadomienia o przestępstwie popełnionym na jej szkodę z powodu siły wyższej, bieg trzymiesięcznego terminu rozpoczyna się w chwili ustania działania tej siły);

c) jeżeli w toku postępowania karnego ofiara nie współpracowała z organami, tj. z nieuzasadnionych przyczyn nie zapewniała im pomocy, a w szczególności jeżeli odmówiła składania zeznań bądź zataiła dowody rzeczowe lub ich nie przedstawiła, utrudniając tym samym wykrycie sprawcy; oraz d) w każdym innym przypadku, w którym w świetle szczególnych okoliczności żądanie kompensaty stanowi nadużycie praw.

Przy określaniu kwoty kompensaty uwzględnia się to, czy ofiara w jakikolwiek sposób przyczyniła się do popełnienia przestępstwa, a ponadto wszelkie koszty poniesione przez grecki Skarb Państwa w związku z hospitalizacją ofiary oraz wszelkie inne kwoty otrzymane przez ofiarę od sprawcy, służb zabezpieczenia społecznego lub z dowolnego innego źródła.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kwotę kompensaty określa się zgodnie z prawem greckim, z zastrzeżeniem wszystkich przepisów szczególnych.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, formularz wniosku zawiera specjalne pole, które należy wypełnić.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak, w formularzu wniosku należy podać wnioskowaną kwotę kompensaty i kwoty wszelkich innych otrzymanych kompensat/odszkodowań, tak aby można było uwzględnić wszelkie koszty poniesione przez grecki Skarb Państwa w związku z hospitalizacją ofiary oraz wszelkie inne kwoty otrzymane przez ofiarę od sprawcy, służb zabezpieczenia społecznego lub z dowolnego innego źródła.

Ofiara zostanie również poproszona o podanie szczegółowych informacji na temat sytuacji, która powstała w następstwie szkody. Oznacza to, że ofiara zostanie poproszona o wskazanie i przedstawienie wszystkich dowodów potwierdzających koszty leczenia, opłaty z tytułu hospitalizacji lub koszty pogrzebu oraz dowodów potwierdzających wszelką utratę zarobku lub obniżenie dochodu, zwiększenie wydatków lub niezdolność do pracy wskutek szkody wyrządzonej domniemanym przestępstwem.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Urząd ds. Kompensat nie ustalił wyraźnie warunków otrzymania uzupełniającej lub dodatkowej kompensaty. W prawie greckim przewidziano jednak taką możliwość w razie zmiany okoliczności lub pogorszenia stanu zdrowia ofiary.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

W zależności od okoliczności konkretnej sprawy wymagane są następujące dokumenty potwierdzające:

• dowód tożsamości, paszport lub zaświadczenie o stanie cywilnym;
• zezwolenie na pobyt lub potwierdzenie wpłynięcia wniosku o przedłużenie zezwolenia na pobyt;
• właściwy dowód pokrycia kosztów pogrzebu i kosztów leczenia;
• akt zgonu ofiary lub orzeczenia lekarskie potwierdzające rodzaj poniesionego uszczerbku, czas trwania niepełnosprawności i charakter wszystkich skutków dla zdrowia, a także orzeczenia o trwałej niepełnosprawności wskazujące stopień tej niepełnosprawności;
• informacje na temat dochodu uzyskanego w roku poprzedzającym złożenie wniosku oraz w roku poprzedzającym zdarzenie (wymiar podatkowy ustalony przez właściwy organ podatkowy lub deklaracja o wysokości dochodów złożona przez ofiarę lub jej partnera życiowego, partnera pozostającego z ofiarą w związku cywilnym lub inną osobę pozostającą z ofiarą w stałym związku);
• zaświadczenie o złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa / zgłoszeniu jego popełnienia;
• odpis właściwych prawomocnych wyroków lub postanowień sądu bądź zaświadczenie o zakończeniu postępowania;
• zaświadczenie o wypłaceniu lub niewypłaceniu powiązanych kwot z innych źródeł (funduszu ubezpieczeniowego pracodawcy, prywatnego zakładu ubezpieczeń);
• wszelkie inne dokumenty, które mają istotne znaczenie dla sprawy lub stanowią dowód utraty zarobków lub obniżenia dochodu ofiary, zwiększenia jej wydatków lub niezdolności do pracy.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Tak, zanim sprawa zostanie rozpatrzona przez Urząd ds. Kompensat, należy uiścić opłatę w wysokości 50 euro; w przeciwnym razie wniosek zostanie odrzucony.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Urząd ds. Kompensat.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Na adres organu pomocniczego lub bezpośrednio na adres sekretariatu Urzędu ds. Kompensat.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie jest to konieczne. W razie potrzeby ofiara zostanie wezwana do stawiennictwa.

Jeżeli miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu ofiary znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego, grecki Urząd ds. Kompensat zwraca się do właściwego organu pomocniczego o przeprowadzenie przesłuchania zgodnie z prawem tego państwa oraz o przesłanie protokołu tego przesłuchania. We współpracy z właściwym organem pomocniczym grecki Urząd ds. Kompensat może również samodzielnie przeprowadzić przesłuchanie zgodnie z prawem greckim – w drodze rozmowy telefonicznej lub wideokonferencji. W takim przypadku grecki Urząd ds. Kompensat nie może zobowiązać wnioskodawcy do stawiennictwa na przesłuchaniu.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Urząd ds. Kompensat musi rozpatrzyć sprawę w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku i wydać ostateczną decyzję w terminie trzech miesięcy od dnia rozpoznania wniosku.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Zarówno wnioskodawca, jak i państwo greckie, mają prawo zaskarżyć decyzję Urzędu ds. Kompensat do sądu administracyjnego pierwszej instancji (Dioikitikó Protodikeío). Termin wynosi cztery miesiące.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

https://www.ministryofjustice.gr/wp-content/uploads/2019/08/%CE%A0%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%A1%CE%A4%CE%97%CE%9C%CE%91.pdf

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Nie istnieje specjalny numer telefonu do celów ubiegania się o kompensatę. https://ministryofjustice.gr/

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

W przypadku sporów transgranicznych pomoc prawna przysługuje w sprawach cywilnych (lub gospodarczych), jeżeli miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu ofiary znajduje się w innym państwie członkowskim UE. Pomoc prawna może również polegać na wyznaczeniu adwokata, który udziela porad prawnych w celu rozstrzygnięcia sporu przed wniesieniem sprawy do sądu. Osoby, które mają miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Grecji, ale ubiegają się o pomoc prawną w celu uczestnictwa w postępowaniu sądowym lub dokonania czynności procesowej w innym państwie członkowskim UE, również mają prawo do korzystania z usług adwokata do czasu wpłynięcia wniosku o pomoc prawną do właściwego organu innego państwa członkowskiego.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Ośrodek Badań nad Równouprawnieniem Płci (KEThI)

Krajowy Ośrodek Solidarności Społecznej (EKKA)

Sekretariat Generalny ds. Równouprawnienia Płci (Genikí Grammateía Isótitas ton Fýlon):

• http://www.isotita.gr/
• http://www.womensos.gr/
• https://el-gr.facebook.com/WomenSOSgr-242892059153851/

Grecka Rada ds. Uchodźców (Ellinikó Symvoúlio gia tous Prósfyges)

Amnesty International Grecja

Policja grecka – Wydział ds. Cyberprzestępczości

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Zgodnie z prawem hiszpańskim trybem zwyczajnym dochodzenia odszkodowania z tytułu poniesionych szkód i doznanego uszczerbku na zdrowiu jest postępowanie karne, w którym kwestie związane z odpowiedzialnością cywilną rozpatruje się łącznie z kwestiami odpowiedzialności karnej. Dlatego też właściwy miejscowo sąd śledczy (Juzgado de Instrucción) zapewnia pokrzywdzonemu możliwość wytoczenia powództwa cywilnego oraz wskazania, czy zamierza wystąpić z roszczeniem w postępowaniu karnym, czy dochodzić odszkodowania z tytułu poniesionej szkody w postępowaniu cywilnym.

Jeżeli pokrzywdzony zamierza zgłosić roszczenie w postępowaniu karnym, może zdecydować się na wytoczenie powództwa cywilnego w jego imieniu przez prokuraturę (Ministerio Fiscal) (stanie się tak również w przypadku, gdy pokrzywdzony nie wskaże swojej preferencji) albo – jeżeli wyrazi taki zamiar – może wziąć udział w postępowaniu osobiście (za pośrednictwem adwokata (abogado) oraz pełnomocnika (procurador)).

Jeżeli pokrzywdzony zdecyduje się dochodzić odszkodowania poza postępowaniem karnym, będzie musiał wytoczyć powództwo cywilne zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego.

W sprawach transgranicznych, na przykład w sytuacji, gdy przestępstwo zostało popełnione w innym państwie członkowskim niż państwo, w którym ofiara ma swoje miejsce zamieszkania, zgodnie z przepisami prawa krajowego odszkodowania od sprawcy przestępstwa można dochodzić przed sądem prowadzącym postępowanie karne w tej sprawie (tribunal penal) .

W prawie hiszpańskim przewidziano szczególne systemy kompensat dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy, przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności i przestępstw o charakterze terrorystycznym.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

W Hiszpanii ustanowiony został system kompensat na rzecz ofiar umyślnych (popełnionych z premedytacją) przestępstw z użyciem przemocy oraz przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności popełnionych w Hiszpanii, w wyniku których ofiara poniosła śmierć, ciężki uszczerbek na zdrowiu bądź doznała rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego. Kompensata przyznawana jest również ofiarom przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, nawet jeżeli przestępstwa te popełniono bez użycia przemocy.

Co do zasady ofiara przestępstwa może otrzymać kompensatę przewidzianą prawem, jeżeli w chwili popełnienia przestępstwa ofiara:

• jest obywatelem Hiszpanii lub innego państwa członkowskiego UE;
• ma miejsce zwykłego pobytu w Hiszpanii, mimo że nie jest obywatelem Hiszpanii ani obywatelem innego państwa członkowskiego UE;
• jest obywatelem innego państwa, które udziela podobnej pomocy obywatelom Hiszpanii na swoim terytorium.

W razie śmierci ofiary wymienione powyżej wymogi dotyczące obywatelstwa lub miejsca pobytu mają zastosowanie do osób uprawnionych, a nie do zmarłego.

W razie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub poważnego rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego uprawnionymi będą ofiary bezpośrednie, tj. te, które poniosły obrażenia lub doznały szkody/krzywdy.

Obrażenia uprawniające do uzyskania kompensaty to obrażenia powodujące naruszenie integralności cielesnej bądź prowadzące do rozstroju zdrowa fizycznego lub psychicznego, które skutkują tymczasową niezdolnością ofiary do pracy trwającą ponad sześć miesięcy lub jej trwałą niepełnosprawnością w stopniu co najmniej 33%.

Ofiary przestępstw o charakterze terrorystycznym mogą skorzystać z kilku rodzajów kompensat przyznawanych ofiarom terroryzmu przez państwo. Kompensaty te mają na celu wyrównanie im szkód wyrządzonych takimi przestępstwami. Każdorazowo należy wykazać bezpośredni związek między aktem terrorystycznym a poniesioną szkodą.

Kompensata wypłacana jest za następujące szkody i obrażenia:

• uszczerbek na zdrowiu – zarówno fizyczny, jak i psychiczny – oraz związane z nim koszty leczenia, protez i operacji;
• koszty te zostaną zwrócone zainteresowanej osobie wyłącznie wówczas, gdy nie jest ona całkowicie lub częściowo objęta publicznym bądź prywatnym systemem zabezpieczenia społecznego;
• szkód majątkowych wyrządzonych w budynkach mieszkalnych osób fizycznych lub w placówkach handlowych oraz przemysłowych, a także siedzibach partii politycznych, związków zawodowych i organizacji społecznych;
• kosztów zakwaterowania zastępczego podczas wykonywania prac naprawczych w głównym lokalu mieszkalnym osoby fizycznej;
• szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów, z wyjątkiem pojazdów publicznych.

Kompensata za wyżej wymienione szkody, z wyjątkiem uszczerbku na zdrowiu, będzie miała charakter uzupełniający wobec świadczeń wypłacanych z tego samego tytułu przez jakikolwiek inny podmiot publiczny lub wobec świadczeń wynikających z umów ubezpieczenia. W takich przypadkach wysokość kompensaty będzie odpowiadała różnicy pomiędzy kwotą wypłaconą przez wspomniane powyżej organy administracji publicznej lub agencje ubezpieczeniowe a kwotą ustaloną na podstawie przeprowadzonej w postępowaniu wyceny.

Kwota kompensaty zostanie ustalona w oparciu o charakter wyrządzonej szkody (stopień uszczerbku i rodzaj niepełnosprawności wywołanej tym uszczerbkiem, to, czy szkoda doprowadziła do śmierci danej osoby, itp.).

Inne rodzaje kompensat:

• kompensata w związku z nauką: jeżeli akt terrorystyczny wyrządzi szkody na osobie o szczególnym znaczeniu w przypadku osoby studiującej, jej rodziców lub opiekunów lub jeżeli szkody te spowodują niezdolność do wykonywania przez nich stałego zawodu;
• natychmiastowa pomoc psychologiczna i psychologiczno-pedagogiczna, zarówno dla ofiar przestępstw, jak i dla członków ich rodzin;
• nadzwyczajna kompensata udzielana w wyjątkowych sytuacjach w celu zaspokojenia potrzeb osobistych lub rodzinnych ofiar, które zupełnie nie są objęte systemem zwykłych kompensat albo są nią objęte w zdecydowanie niewystarczającym stopniu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które w bezpośredni sposób doprowadziły do śmierci ofiary, ofiary pośrednie mogą otrzymać kompensatę, jeżeli w chwili popełnienia przestępstwa ofiara była obywatelem Hiszpanii lub obywatelem dowolnego innego państwa członkowskiego UE bądź – jeżeli nie spełnia żadnej z powyższych przesłanek – posiadała miejsce zwykłego pobytu w Hiszpanii lub była obywatelem innego państwa, które udziela podobnej pomocy obywatelom Hiszpanii na swoim terytorium.

Za uprawnione do otrzymania kompensaty uznaje się następujące kategorie ofiar pośrednich:

• małżonka zmarłego, jeżeli małżonkowie nie pozostawali w separacji prawnej, lub osobę, z którą zmarły pozostawał we wspólnym pożyciu w związku podobnym do małżeństwa przez co najmniej dwa lata przed śmiercią, chyba że osoby te miały wspólne dzieci, w którym to przypadku wystarczy sam fakt wspólnego zamieszkiwania;
• z grona osób uprawnionych do otrzymania kompensaty wyklucza się osoby skazane za umyślne zabójstwo, w jakiejkolwiek formie, jeżeli zmarły był małżonkiem skazanego lub osobą, z którą skazany pozostawał we wspólnym pożyciu w stałym związku podobnym do małżeństwa;
• dzieci zmarłego, które pozostawały na jego utrzymaniu i wspólnie z nim zamieszkiwały – przy założeniu, że na utrzymaniu pozostają dzieci będące osobami małoletnimi lub pełnoletnimi osobami niepełnosprawnymi;
• rodziców zmarłego, którzy pozostawali na jego utrzymaniu, o ile nie ma osób spełniających powyższe przesłanki;
• rodzice małoletnich, którzy zginęli bezpośrednio wskutek przestępstwa, również są uznawani za ofiary pośrednie do celów kompensaty przewidzianej w prawie hiszpańskim.

W razie śmierci małoletniego lub osoby niepełnosprawnej bezpośrednio wskutek przestępstwa rodzice lub opiekunowie małoletniego lub osoby niepełnosprawnej będą uprawnieni wyłącznie do zwrotu kosztów pogrzebu, które faktycznie musieli ponieść – do wysokości określonej w przepisach.

W zakresie przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności skutkujących rozstrojem zdrowia psychicznego ofiary kwota kompensaty pokryje koszty terapii dowolnie wybranej przez ofiarę – do wysokości określonej w przepisach prawa.

W zakresie przestępstw o charakterze terrorystycznym, jeżeli tego rodzaju przestępstwa doprowadziły do śmierci ofiary bezpośredniej, za uprawnione do otrzymania kompensaty uznaje się następujące kategorie osób:

• małżonka zmarłego;
• konkubenta, z którym zmarły pozostawał w konkubinacie przez co najmniej dwa lata;
• konkubenta, z którym zmarły miał dzieci;
• rodziców zmarłego, jeżeli pozostawali na jego utrzymaniu; w braku rodziców – wnuki, rodzeństwo i dziadków zmarłego, którzy pozostawali na jego utrzymaniu – we wskazanym porządku;
• w braku którejkolwiek z powyższych osób – dzieci zmarłego, a w ich braku – rodziców zmarłego, którzy nie pozostawali na jego utrzymaniu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Jacy krewni lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

W zakresie przestępstw z użyciem przemocy lub przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, wskutek których ofiara doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub poważnego rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego, prawo do otrzymania kompensaty przysługuje wyłącznie ofiarom bezpośrednim, tj. osobom, które doznały uszczerbku na zdrowiu lub rozstroju zdrowia. Ofiary pośrednie są uprawnione do otrzymania kompensaty wyłącznie w razie śmierci ofiary bezpośredniej, w sytuacjach przewidzianych w obowiązujących przepisach i pod warunkiem spełnienia przesłanek ustanowionych w tych przepisach.

W zakresie przestępstw o charakterze terrorystycznym następujące kategorie osób uznaje się za uprawnione do korzystania z praw i pobierania świadczeń przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa:

• osoby, które zmarły lub doznały rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego w wyniku aktu terrorystycznego;
• osoby, które poniosły szkodę majątkową, jeżeli nie są uznawane za ofiary aktów terrorystycznych ani za osoby uprawnione do otrzymania kompensaty, świadczeń lub odszkodowania z innego tytułu;
• osoby, które zgodnie z warunkami i hierarchią ustanowionymi w obowiązujących przepisach prawa mogą być uprawnione do otrzymania kompensaty lub skorzystania z określonych praw w razie śmierci ofiary z uwagi na ich pokrewieństwo z ofiarą (członkowie rodziny), fakt, że pozostawały z ofiarą w nieformalnym związku, lub fakt, że były osobami pozostającymi na utrzymaniu zmarłego;
• osoby, które przedstawią dowody potwierdzające, że padły ofiarą bezpośrednich i powtarzających się gróźb lub prób wymuszeń ze strony organizacji terrorystycznej;
• osoby, które odniosły rany i doznały uszczerbku na zdrowiu skutkującego różnym stopniem niepełnosprawności, do drugiego stopnia pokrewieństwa;
• osoby, które padły ofiarą ataków terrorystycznych, ale które w wyniku takiego ataku nie poniosły uszczerbku, są uprawnione do otrzymania odznaczeń i dowodów uznania, ale nie jakiejkolwiek kompensaty finansowej.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy lub przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności:

Tak, jeżeli państwo, którego ofiara jest obywatelem, udziela podobnej pomocy obywatelom Hiszpanii na swoim terytorium. Taka praktyka uznawania, w ramach której należy odwołać się do właściwych przepisów prawa państwa którego ofiara jest obywatelem, musi być odpowiednio udokumentowana, przy czym dokument poświadczający uznanie należy załączyć do wniosku o przyznanie ostatecznej kompensaty np. z tytułu tymczasowej niezdolności do pracy lub doznania uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością. Administracja hiszpańska zbada treść i obowiązywanie prawa obcego, na które się powołano, oraz ustali, czy można je w danym przypadku zastosować.

Jeżeli chodzi o przestępstwa o charakterze terrorystycznym, aby ofiary takich przestępstw mogły skorzystać z systemu pomocy, świadczeń i kompensat przewidzianych w ustawodawstwie hiszpańskim, akty terrorystyczne muszą być popełnione na terytorium Hiszpanii lub na terytorium podlegającym jurysdykcji hiszpańskiej po dniu 1 stycznia 1960 r.

Jeżeli ofiara poniosła szkodę w wyniku aktu terrorystycznego popełnionego na terytorium Hiszpanii lub na terytorium podlegającym jurysdykcji hiszpańskiej po dniu 1 stycznia 1960 r., przysługuje jej prawo do kompensaty przewidzianej w obowiązujących przepisach prawa, niezależnie od jej obywatelstwa.

Prawo do skorzystania z programu kompensat przewidzianego w ustawodawstwie hiszpańskim przysługuje również następującym kategoriom osób:

obywatelom Hiszpanii, którzy podczas pobytu za granicą padli ofiarą grup zazwyczaj działających w Hiszpanii lub którzy padli ofiarą aktów terrorystycznych skierowanych przeciwko państwu hiszpańskiemu lub interesom Hiszpanii;

obywatelom Hiszpanii, którzy padli ofiarą aktów terrorystycznych popełnionych poza granicami Hiszpanii i którzy nie należą do kategorii wskazanej w powyższym punkcie;

osobom biorącym udział w operacjach służących zapewnieniu pokoju i bezpieczeństwa będącym członkami hiszpańskich kontyngentów za granicą, które padły ofiarą ataku terrorystycznego.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności przepisy prawa hiszpańskiego regulują przebieg procedur postępowania z bezpośrednimi i pośrednimi ofiarami przestępstw przewidzianych w obowiązujących przepisach i przyznawania im kompensat – zarówno tymczasowych, jak i ostatecznych – jeżeli przestępstwo zostało popełnione w Hiszpanii, a wnioskodawca zwracający się o przyznanie kompensaty ma miejsce zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim UE.

W takich przypadkach, jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty państwowej przewidzianej w ustawodawstwie hiszpańskim został złożony za pośrednictwem organów pomocniczych państwa, w którym wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu, organ odpowiedzialny za podjęcie decyzji w Hiszpanii (tj. Dyrekcja Generalna ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych (Dirección General de Costes de Personal y Pensiones Publicas) w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej (Ministerio de Hacienda y Función Pública)) ma obowiązek przekazać wnioskodawcy oraz organowi pomocniczemu:

• potwierdzenie otrzymania wniosku o kompensatę państwową, informacje o organie prowadzącym postępowanie w sprawie, terminie na wydanie decyzji w sprawie oraz – w miarę możliwości – przewidywanym terminie wydania tej decyzji;
• decyzję kończącą postępowanie w sprawie.

Ponadto Dyrekcja Generalna ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych może – jako organ rozstrzygający – nawiązać współpracę z organem pomocniczym państwa, w którym osoba ubiegająca się o kompensatę ma miejsce zwykłego pobytu, aby zorganizować przesłuchanie wnioskodawcy lub każdej innej osoby, której przesłuchanie Dyrekcja Generalna uzna za konieczne.

W tym celu Dyrekcja może zwrócić się do organu pomocniczego o zapewnienie wszelkich środków potrzebnych organowi rozpoznającemu wniosek do bezpośredniego przeprowadzenia przesłuchania danej osoby, w szczególności za pośrednictwem połączenia telefonicznego lub w drodze wideokonferencji, jeżeli wyrazi ona na to zgodę.

Czy muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa, aby móc dochodzić kompensaty?

Tak, jest taki wymóg w odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, choć jeżeli chodzi o takie przestępstwa, właściwe organy mogą również wszcząć postępowanie karne z urzędu, bez konieczności składania na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.

Co do zasady możliwość uzyskania kompensaty jest uzależniona od treści orzeczenia kończącego postępowanie karne w sprawie, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ofiara przestępstwa lub osoby uprawnione znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mają prawo do otrzymania tymczasowej kompensaty w toku postępowania karnego. Ofiara może się ubiegać o tymczasową kompensatę w razie zgłoszenia zdarzenia właściwym organom lub w razie wszczęcia postępowania karnego przez właściwe organy – bez konieczności składania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego przed wystąpieniem o kompensatę?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności aby uzyskać kompensatę, ofiara obowiązana jest dołączyć do wniosku odpis prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie karne, niezależnie od tego, czy jest to wyrok, wyrok zaoczny, postanowienie o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego czy postanowienie o umorzeniu postępowania z innych przyczyn.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym w celu przyznania ofierze kompensaty i innych świadczeń przewidzianych w prawie hiszpańskim wymagane jest, by uzyskała ona – w drodze prawomocnego orzeczenia – prawo do odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za czyny i ich skutki, które podlegają odpowiedzialności odszkodowawczej, albo – w przypadku niewydania takiego orzeczenia – by przeprowadzono odpowiednie dochodzenie/śledztwo lub postępowanie sądowe w sprawie popełnionego przestępstwa.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności aby uzyskać kompensatę, ofiara ma obowiązek dołączyć do wniosku odpis prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie karne, niezależnie od tego, czy jest to wyrok, wyrok zaoczny, postanowienie o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego czy postanowienie o umorzeniu postępowania z innych przyczyn.

Oznacza to, że aby uzyskać kompensatę, ofiara ma obowiązek najpierw wystąpić o wszczęcie postępowania sądowego przeciwko domniemanemu sprawcy przestępstwa.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym w celu przyznania ofierze kompensaty i innych świadczeń przewidzianych w prawie hiszpańskim wymagane jest, by uzyskała ona – w drodze prawomocnego orzeczenia – prawo do odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za czyny i ich skutki, które podlegają odpowiedzialności odszkodowawczej, albo – w przypadku niewydania takiego orzeczenia – by przeprowadzono odpowiednie dochodzenie/śledztwo lub postępowanie sądowe w sprawie popełnionego przestępstwa.

W związku z tym, aby ofiara mogła wystąpić z wnioskiem o przyznanie kompensaty i świadczeń przewidzianych w obowiązujących przepisach, konieczne jest wszczęcie postępowania sądowego lub przynajmniej śledztwa/dochodzenia w sprawie popełnionego przestępstwa.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności jeżeli tożsamość sprawcy nie została ustalona, ofiara nie może wystąpić o przyznanie kompensaty, ponieważ zgodnie z jednym z wymogów obowiązujących w tym zakresie konieczne jest przedstawienie odpisu prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie karne, stwierdzającego winę domniemanego sprawcy. Jeżeli postępowanie karne jeszcze się nie zakończyło – tj. orzeczenie kończące postępowanie karne w sprawie, do którego środek zaskarżenia nie przysługuje, nie zostało jeszcze wydane – dopuszcza się możliwość wystąpienia z wnioskiem o przyznanie tymczasowej kompensaty, pod warunkiem przedstawienia dowodów potwierdzających trudną sytuację finansową ofiary przestępstwa lub osób uprawnionych.

Jeżeli domniemany sprawca nie stawi się przed sądem, do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć odpis stosownego wyroku zaocznego.

Jednym z dokumentów, które należy załączyć do wniosku o przyznanie tymczasowej kompensaty, jest sporządzony przez prokuraturę protokół wskazujący dowody prima facie pozwalające domniemywać, że śmierć ofiary lub doznane przez nią obrażenia bądź poniesione szkody zostały wyrządzone w wyniku umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym prawo do otrzymania kompensaty i świadczeń przewidzianych w ustawodawstwie hiszpańskim jest uzależnione od przeprowadzenia dochodzenia/śledztwa lub postępowania sądowego w sprawie popełnionego przestępstwa.

Czy istnieje termin na wniesienie wniosku o kompensatę?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności termin wnoszenia o kompensatę wynosi zasadniczo jeden rok od popełnienia przestępstwa.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym termin do złożenia wniosku o kompensatę za szkody na osobie lub szkody majątkowe wynosi zasadniczo jeden rok, przy czym biegnie on od daty wyrządzenia szkody.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) W odniesieniu do ofiary przestępstwa

– Szkoda majątkowa

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności kompensatę przyznaje się w razie śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub poważnego rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego.

Za ciężki uszczerbek na zdrowiu uznaje się obrażenia naruszające integralność cielesną lub powodujące rozstrój zdrowia fizycznego lub psychicznego, skutkujące tymczasową albo trwałą niepełnosprawnością osoby, która ich doznała.

Zgodnie z hiszpańskimi przepisami prawa w zakresie zabezpieczenia społecznego uszczerbek na zdrowiu lub rozstrój zdrowia fizycznego lub psychicznego musi być dostatecznie poważny, aby można było uznać ofiarę za trwale niepełnosprawną albo za tymczasowo niezdolną do pracy przez okres dłuższy niż sześć miesięcy. Za trwałą niepełnosprawność uznaje się niepełnosprawność w stopniu co najmniej 33%.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym kompensatę zwykłą przyznaje się w następujących przypadkach:

• Śmierć: poniesione przez osoby uprawnione koszty sprowadzenia zwłok, pogrzebu oraz pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego i które nie były objęte polisą ubezpieczeniową, pokrywa państwo do wysokości określonej w przepisach.

Ponadto, w stosownych przypadkach, osoby uprawnione mają prawo do:

• otrzymania nadzwyczajnego świadczenia zasądzonego orzeczeniem, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, wydanym w postępowaniu dotyczącym odpowiedzialności cywilnej z tytułu rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego spowodowanego zdarzeniem;
• naprawienia poniesionych szkód majątkowych;
• wsparcia na pokrycie kosztów leczenia oraz kosztów dodatkowej opieki zdrowotnej i psychospołecznej;
• otrzymania kompensaty edukacyjnej;
• przyznania kompensaty mieszkaniowej;
• przyznania nadzwyczajnej kompensaty przyznawanej w przypadku wystąpienia niecierpiącej zwłoki potrzeby;
• otrzymania odznaczeń przyznawanych przez Kapitułę Królewskiego Orderu Uznania dla Cywilnych Ofiar Terroryzmu (Real Orden de Reconocimiento Civil a las Víctimas del Terrorismo).

• Szkoda na osobie:

osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu fizycznym, są uprawnione do uzyskania zwrotu kosztów leczenia, protez i zabiegów chirurgicznych poniesionych w związku z aktem terrorystycznym, jeżeli uzasadnią te koszty oraz jeżeli nie są uprawnione do uzyskania zwrotu takich kosztów w ramach jakiegokolwiek publicznego lub prywatnego systemu opieki społecznej.

W tym kontekście można wyróżnić następujące sytuacje:

• niepełnosprawność w stopniu znacznym;
• trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu;
• trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu;
• częściowa trwała niezdolność do pracy: w takim przypadku przyznaje się kompensatę finansową w stałej wysokości.

Ponadto, w stosownych przypadkach, osoby uprawnione mają prawo do:

• otrzymania nadzwyczajnego świadczenia zasądzonego orzeczeniem, do którego środek zaskarżenia nie przysługuje, wydanym w postępowaniu dotyczącym odpowiedzialności cywilnej z tytułu rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego spowodowanego zdarzeniem;
• naprawienia poniesionych szkód majątkowych;
• wsparcia na pokrycie kosztów leczenia oraz kosztów dodatkowej opieki zdrowotnej i psychospołecznej; otrzymania kompensaty edukacyjnej;
• przyznania kompensaty mieszkaniowej;
• przyznania nadzwyczajnej kompensaty przyznawanej w przypadku wystąpienia niecierpiącej zwłoki potrzeby;
• otrzymania odznaczeń przyznawanych przez Kapitułę Królewskiego Orderu Uznania dla Cywilnych Ofiar Terroryzmu (Real Orden de Reconocimiento Civil a las Víctimas del Terrorismo).

• Trwały uszczerbek niepowodujący niepełnosprawności: w takim przypadku wysokość kompensaty zależy od wyników badania mającego na celu ocenę stopnia uszczerbku na zdrowiu przeprowadzonego zgodnie z systemem ustanowionym dla ofiar wypadków drogowych, w ramach którego wykorzystuje się skalę ustanowioną w przepisach prawa dotyczących zabezpieczenia społecznego w zakresie wysokości świadczeń z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu, okaleczenia i zniekształcenia ciała oraz doznania uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności w rezultacie wypadku w miejscu pracy lub choroby zawodowej.

Jeżeli chodzi o ustalanie wysokości kompensaty z tytułu skutków wypadków drogowych, uwzględniając urazy fizyczne, psychiczne, sensoryczne i organiczne oraz oszpecenie, które powstały w wyniku doznanych obrażeń oraz utrzymują się po zakończeniu procesu leczenia, w ramach systemu ustanowionego dla ofiar wypadków drogowych przewidziano możliwość pokrycia przyszłych wydatków na opiekę zdrowotną, protezy, rehabilitację w miejscu zamieszkania i w placówkach opieki zdrowotnej oraz pokrycia kosztów poniesionych m.in. w związku z utratą samodzielności.

System ten obejmuje również przypadki tymczasowej niezdolności do pracy, do których może dochodzić w sytuacji, gdy ofiara korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej i nie jest w stanie pracować zawodowo ani prowadzić swojej zwykłej działalności.

Podobnie ofiary terroryzmu, które doznały trwałego uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności, są w stosownych przypadkach uprawnione do:

• otrzymania nadzwyczajnego świadczenia zasądzonego orzeczeniem, do którego środek zaskarżenia nie przysługuje, wydanym w postępowaniu dotyczącym odpowiedzialności cywilnej z tytułu rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego spowodowanego zdarzeniem;
• naprawienia poniesionych szkód majątkowych;
• wsparcia na pokrycie kosztów leczenia oraz kosztów dodatkowej opieki zdrowotnej i psychospołecznej;
• zwolnienia z czesnego;
• przyznania kompensaty mieszkaniowej;
• przyznania nadzwyczajnej kompensaty przyznawanej w przypadku wystąpienia niecierpiącej zwłoki potrzeby;
• otrzymania odznaczeń przyznawanych przez Kapitułę Królewskiego Orderu Uznania dla Cywilnych Ofiar Terroryzmu (Real Orden de Reconocimiento Civil a las Víctimas del Terrorismo).

• Tymczasowa niezdolność do pracy: w tym kontekście przyjmuje się, że ofiara jest tymczasowo niezdolna do pracy wówczas, gdy korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz nie jest w stanie w tym czasie pracować zawodowo ani prowadzić swojej zwykłej działalności.

Ponadto – w stosownych przypadkach – ofiary są również uprawnione do otrzymania dodatkowej kompensaty przyznawanej osobom trwale niepełnosprawnym lub osobom, które doznały trwałego uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności, z wyjątkiem kompensaty edukacyjnej.

• Uprowadzenie: kompensata dla ofiar uprowadzenia obejmuje kompensatę finansową w stałej wysokości oraz kompensatę z tytułu szkody na osobie, którą ofiara poniosła w związku z uprowadzeniem.

Podobnie osobom uprawnionym przysługuje prawo do otrzymania kompensaty z tytułu szkody na osobie, którą poniosły w związku z uprowadzeniem, a także innego rodzaju wsparcia, np.:

• otrzymania nadzwyczajnego świadczenia zasądzonego orzeczeniem, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, wydanym w postępowaniu dotyczącym odpowiedzialności cywilnej z tytułu rozstroju zdrowia fizycznego lub psychicznego spowodowanego zdarzeniem;
• naprawienia poniesionych szkód majątkowych;
• wsparcia na pokrycie kosztów leczenia oraz kosztów dodatkowej opieki zdrowotnej i psychospołecznej;
• przyznania kompensaty mieszkaniowej;
• przyznania nadzwyczajnej kompensaty przyznawanej w przypadku wystąpienia niecierpiącej zwłoki potrzeby;
• otrzymania odznaczeń przyznawanych przez Kapitułę Królewskiego Orderu Uznania dla Cywilnych Ofiar Terroryzmu (Real Orden de Reconocimiento Civil a las Víctimas del Terrorismo).

• Szkoda majątkowa: kompensata z tego tytułu ma charakter uzupełniający względem każdego innego świadczenia przyznanego przez organy publiczne lub odszkodowania w ramach umowy ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

Kompensata nie przysługuje z tytułu zniszczenia mienia publicznego.

Osobom uprawnionym przysługuje:

Kompensata za szkodę wyrządzoną w lokalu mieszkalnym:

• w przypadku głównego lokalu mieszkalnego osób fizycznych – przy czym pod pojęciem głównego lokalu zasadniczo rozumiany jest budynek stanowiący miejsce zamieszkania danej osoby lub rodziny przez co najmniej sześć miesięcy w roku – kompensata przysługuje z tytułu uszkodzenia konstrukcji, wyposażenia i mebli, które trzeba wymienić w celu przywrócenia poprzednich warunków mieszkaniowych, z wyjątkiem niektórych określonych elementów;
• w odniesieniu do lokali niebędących głównym lokalem mieszkalnym wysokość kompensaty wynosi 50 % wartości szkody, przy czym nie może przekraczać maksymalnej wysokości kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej w lokalu mieszkalnym określonej w mających zastosowanie przepisach.

Zakwaterowanie tymczasowe:

• jeżeli pokrzywdzeni w wyniku ataku terrorystycznego muszą tymczasowo opuścić zajmowany lokal na czas przeprowadzenia remontu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych może pokryć część wydatków związanych z koniecznością znalezienia tymczasowego zakwaterowania.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w budynkach handlowych lub przemysłowych:

• kompensata obejmuje wartość napraw niezbędnych do wznowienia działalności w takich budynkach, w tym w odniesieniu do zniszczonych mebli i wyposażenia, przy czym jej maksymalną wysokość określono w mających zastosowanie przepisach.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w pojeździe:

• kompensata przysługuje z tytułu szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów;
• istotne jest, aby w chwili zdarzenia posiadać aktualną obowiązkową polisę ubezpieczeniową, jeżeli przepisy szczególne wymagają takiego ubezpieczenia;
• kompensata obejmuje niezbędne koszty naprawy pojazdu, a także wsparcie na wypadek zniszczenia pojazdu.
• Kompensata edukacyjna: kompensata edukacyjna przysługuje wówczas, gdy w wyniku aktu terrorystycznego osoba studiująca, wdowiec lub wdowa po tej osobie, jej konkubent, konkubina lub osierocone dzieci bądź rodzice, rodzeństwo lub opiekunowie prawni ponieśli szkodę, która spowodowała utratę zdolności do wykonywania stałego zawodu, zgodnie z wymogami określonymi we właściwych przepisach prawa.

W wyjątkowych przypadkach państwo przejmuje zobowiązanie do wypłaty ofiarom ataków terrorystycznych odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć lub uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym; przypadki te obejmują: śmierć, niepełnosprawność w stopniu znacznym, trwałą niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałą niezdolność do wykonywania stałego zawodu, częściową trwałą niezdolność do pracy, trwały uszczerbek na zdrowiu niepowodujący niepełnosprawności oraz uprowadzenie.

– Szkoda niemajątkowa (krzywda)

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności skutkujących rozstrojem zdrowia psychicznego ofiary (krzywda) kwota kompensaty pokryje koszty terapii dowolnie wybranej przez ofiarę – do wysokości określonej w hiszpańskich przepisach prawa.

Jeżeli chodzi o krzywdę w odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym, ofiary ataków terrorystycznych niezwłocznie otrzymają nieodpłatną pomoc psychologiczną i psychiatryczną niezbędną do zaspokojenia ich potrzeb w zakresie opieki; pomoc ta będzie świadczona przez okres, którego długość ustalona zgodnie z kryteriami medycznymi będzie odpowiednia do zagwarantowania możliwie jak najszybszego i jak najskuteczniejszego powrotu do zdrowia psychicznego.

Kompensatę tę przyznaje się zarówno samym ofiarom bezpośrednim, jak i osobom, wobec których wystosowywano groźby, a także członkom ich rodzin lub osobom, z którymi pozostają w nieformalnym związku.

b) Prawa osób uprawnionych lub członków rodzin ofiar

– Szkoda majątkowa

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności rodziców małoletniego, który zmarł wskutek popełnienia takiego przestępstwa, uznaje się za osoby uprawnione będące ofiarami pośrednimi.

W takich przypadkach pomoc ogranicza się do kompensaty na pokrycie kosztów pogrzebu faktycznie poniesionych przez rodziców lub opiekunów zmarłego dziecka, w granicach przewidzianych w ustawodawstwie hiszpańskim.

Wydatki związane z organizacją stypy, a także ze sprowadzeniem, z pochówkiem lub kremacją zwłok uznaje się za koszty pogrzebu kwalifikujące się do zwrotu.

W przypadku przestępstw o charakterze terrorystycznym państwo pokryje koszty sprowadzenia zwłok, pogrzebu oraz pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego i które nie były objęte polisą ubezpieczeniową, do wysokości określonej w obowiązujących przepisach.

- Szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary czynu zabronionego

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym kompensata przyznawana w celu zapewnienia wsparcia psychologicznego i psychiatrycznego bezpośrednim ofiarom aktów terrorystycznych obejmuje również członków rodzin takich ofiar i osoby, z którymi pozostają one w nieformalnym związku, które mogą odczuć skutki psychologiczne związane z aktami terrorystycznymi na późniejszym etapie: takie osoby są uprawnione do uzyskania zwrotu kosztów opieki psychologicznej na podstawie skierowania wypisanego przez lekarza, do poziomu ustalonego dla indywidualnego trybu leczenia.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Co do zasady w odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności kwota kompensaty nie może przekraczać kwoty odszkodowania zasądzonej w orzeczeniu.

Kwotę kompensaty określa się poprzez zastosowanie zbioru zasad, pod warunkiem że nie przekracza ona kwoty zasądzonej w orzeczeniu:

• w razie tymczasowej niezdolności do pracy po upływie pierwszych sześciu miesięcy wypłacona zostanie kwota odpowiadająca dwukrotności obowiązującego dziennego wskaźnika dochodów IPREM (Indicador Público de Renta de Efectos Múltiples) za okres niezdolności do pracy, w którym dokonywane będą odpowiednie miesięczne płatności.

Wskaźnik IPREM jest ustalany corocznie i wykorzystywany w celu wyznaczenia kwoty określonych świadczeń lub progu uprawniającego do otrzymania określonych świadczeń, uprawnień lub dostępu do usług publicznych.

• W razie uszczerbku na zdrowiu powodującego niepełnosprawność maksymalna należna kwota jest związana z obowiązującym miesięcznym wskaźnikiem dochodów IPREM na dzień wystąpienia obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu danej osoby oraz zależy od stopnia niepełnosprawności:
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 40 comiesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 60 comiesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 90 comiesięcznych świadczeń;
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 130 comiesięcznych świadczeń;
• W razie śmierci maksymalna należna kompensata obejmuje 120 comiesięcznych świadczeń równych wskaźnikowi dochodów IPREM, który obowiązywał w momencie zgonu.

Kwota kompensaty na pokrycie kosztów pogrzebu, którą przyznaje się rodzicom lub opiekunom małoletniego bądź niepełnosprawnego dorosłego zmarłego bezpośrednio w wyniku przestępstwa, pokrywa faktycznie poniesione koszty, przy czym jej maksymalny wymiar obejmuje pięć comiesięcznych świadczeń w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dniu śmierci ofiary.

Kompensatę na pokrycie kosztów terapii w przypadku przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które spowodowały uszczerbek na zdrowiu psychicznym ofiary, wypłaca się zgodnie z następującymi kryteriami:

• jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty został złożony przed rozpoczęciem leczenia, dopuszcza się możliwość uzgodnienia kwoty kompensaty na podstawie miesięcznej raty wskaźnika dochodów IPREM. Jeżeli kwota ta nie wystarcza na pokrycie kosztów leczenia, na wniosek zainteresowanego pozostała kwota może zostać pokryta w drodze jednorazowego świadczenia lub kilku świadczeń otrzymywanych przez okres do zakończenia leczenia bądź – w stosownych przypadkach – do osiągnięcia maksymalnej kwoty kompensaty;
• jeżeli kompensatę przyznano po rozpoczęciu leczenia, wydatki poniesione przez daną osobę zostają pokryte wraz z przyszłymi wydatkami na ten cel przez okres do końca leczenia lub – w stosownych przypadkach – do osiągnięcia maksymalnej kwoty kompensaty;
• jeżeli w chwili złożenia wniosku wykazane zostanie, że leczenie dobiegło końca, kompensatę wypłaca się w formie jednorazowego świadczenia w wysokości poniesionych wydatków, jednak nie większej niż maksymalna dopuszczalna kwota. W przypadku bezsprzecznej konieczności wznowienia leczenia oraz nieosiągnięcia maksymalnej kwoty kompensaty dopuszcza się możliwość pokrycia nowo poniesionych wydatków z tytułu dalszego leczenia.

Ponadto przyznana może zostać tymczasowa kompensata przed wydaniem orzeczenia sądowego kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, jeżeli wykazane zostanie, że ofiara lub osoby uprawnione znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Kompensatę tę można otrzymać w formie jednorazowej płatności lub regularnych płatności.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym:

• w razie śmierci kompensata zostanie przyznana jednorazowo w kwocie ustalonej zgodnie z przepisami prawa.

Kompensatę przyznawaną na pokrycie kosztów sprowadzenia zwłok, pogrzebu oraz pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego i które nie były objęte polisą ubezpieczeniową, wypłaca się w formie jednorazowego świadczenia, którego maksymalną wysokość określono w obowiązujących przepisach prawa.

• W przypadku szkody na osobie: w razie niepełnosprawności w stopniu znacznym, trwałej niezdolności do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałej niezdolności do wykonywania stałego zawodu oraz częściowej trwałej niezdolności do pracy kompensatę wypłaca się jednorazowo w kwocie ustalonej zgodnie z przepisami prawa.

W razie trwałego uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności kompensatę wypłaca się jednorazowo albo w formie comiesięcznych świadczeń, w zależności od przewidzianej skali.

• W razie tymczasowej niezdolności do pracy maksymalna wysokość kompensaty odpowiada 18 miesięcznym świadczeniom.
• W razie uprowadzenia, oprócz jednorazowego świadczenia stanowiącego kompensatę z tytułu szkody na osobie poniesionej wskutek uprowadzenia, ofiara jest również uprawniona do uzyskania kompensaty, której wysokość zależy od czasu trwania uprowadzenia liczonego w dniach, ale która nie może przekraczać maksymalnego poziomu wyznaczonego dla kompensaty z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy.
• W razie szkody majątkowej: kompensata z tego tytułu ma charakter uzupełniający względem każdego innego świadczenia przyznanego przez organy publiczne lub odszkodowania w ramach umowy ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

Kompensata nie przysługuje z tytułu zniszczenia mienia publicznego.

Co do zasady kwoty określone we właściwych przepisach prawa wypłaca się jednorazowo, z wyjątkiem kompensaty z tytułu wydatków na tymczasowe zakwaterowanie – taką kompensatę wypłaca się miesięcznych ratach i oblicza w ujęciu dziennym, jeżeli miejscem zakwaterowania jest hotel, lub w ujęciu miesięcznym, jeżeli wynajmowany jest lokal.

Osobom uprawnionym przysługuje:

Kompensata za szkodę wyrządzoną w lokalu mieszkalnym:

• w przypadku głównego lokalu mieszkalnego osób fizycznych – przy czym pod pojęciem głównego lokalu zasadniczo rozumiany jest budynek stanowiący miejsce zamieszkania danej osoby lub rodziny przez co najmniej sześć miesięcy w roku – kompensata przysługuje z tytułu uszkodzenia konstrukcji, wyposażenia i mebli, które trzeba wymienić w celu przywrócenia poprzednich warunków mieszkaniowych, z wyjątkiem niektórych określonych elementów;

• W odniesieniu do lokali niebędących głównym lokalem mieszkalnym wysokość kompensaty obejmuje 50 % wartości szkody, przy czym nie może przekraczać maksymalnej wysokości kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej w lokalu mieszkalnym określonej w mających zastosowanie przepisach.

Zakwaterowanie tymczasowe:

• jeżeli pokrzywdzeni w wyniku ataku terrorystycznego muszą tymczasowo opuścić zajmowany lokal na czas przeprowadzenia remontu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych może pokryć część wydatków związanych z koniecznością znalezienia tymczasowego zakwaterowania.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w budynkach handlowych lub przemysłowych:

• kompensata obejmuje wartość napraw niezbędnych do wznowienia działalności w takich budynkach, w tym w odniesieniu do zniszczonych mebli i wyposażenia, przy czym jej maksymalną wysokość określono we właściwych przepisach prawa.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w pojeździe:

• kompensata przysługuje z tytułu szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów;
• istotne jest, aby w chwili zdarzenia posiadać aktualną obowiązkową polisę ubezpieczeniową, jeżeli przepisy szczególne wymagają takiego ubezpieczenia;
• kompensata obejmuje niezbędne koszty naprawy pojazdu, a także wsparcie na wypadek zniszczenia pojazdu.
• Kompensata edukacyjna: kompensata edukacyjna przysługuje wówczas, gdy w wyniku aktu terrorystycznego osoba studiująca, wdowiec lub wdowa po tej osobie, jej konkubent, konkubina lub osierocone dzieci bądź rodzice, rodzeństwo lub opiekunowie prawni ponieśli szkodę, która spowodowała utratę zdolności do wykonywania stałego zawodu, zgodnie z wymogami określonymi we właściwych przepisach prawa.

System płatności w ratach stosuje się w przypadkach tymczasowej niezdolności do pracy oraz uszczerbku na zdrowiu powodującego niepełnosprawność, który poniesiono wskutek ataku terrorystycznego, w zakresie określonym w przepisach prawa hiszpańskiego.

W przypadkach, w których ze względu na powagę doznanego uszczerbku istnieją uzasadnione przesłanki, by domniemywać, że u ofiary zostanie stwierdzona w późniejszym czasie całkowita trwała niezdolność do wykonywania jej stałego zawodu, trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu lub niepełnosprawność w stopniu znacznym, możliwa jest wypłata kompensaty w ratach do maksymalnej wysokości przewidzianej w obowiązujących przepisach.

W wyjątkowych przypadkach państwo przejmuje zobowiązanie do wypłaty właściwego odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć bądź uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym; przypadki te obejmują: śmierć, niepełnosprawność w stopniu znacznym, trwałą niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałą niezdolność do wykonywania stałego zawodu, częściową trwałą niezdolność do pracy, trwały uszczerbek na zdrowiu niepowodujący niepełnosprawności oraz uprowadzenie. Taka nadzwyczajna kompensata jest zazwyczaj wypłacana w formie jednorazowego świadczenia – nie dotyczy to jednak przypadków, w których ofiara doznała trwałego uszczerbku niepowodującego niepełnosprawności lub padła ofiarą uprowadzenia.

W jaki sposób moje własne zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub wysokość kwoty, którą otrzymam?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy lub przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności właściwy organ może odmówić przyznania kompensaty bądź obniżyć jej kwotę, jeżeli jej przyznanie w pełnej lub pomniejszonej kwocie byłoby sprzeczne z zasadami sprawiedliwości lub z porządkiem publicznym ze względu na następujące okoliczności stwierdzone w orzeczeniu:

• zachowanie osoby uprawnionej bezpośrednio lub pośrednio przyczyniło się do popełnienia przestępstwa lub do zwiększenia stopnia doznanego uszczerbku;
• osoba uprawniona jest powiązana ze sprawcą przestępstwa lub należy do organizacji, której członkowie dopuszczają się przestępstw z użyciem przemocy.

Jeżeli osoba, która w wyniku popełnienia przestępstwa poniosła śmierć, spełnia jedną z wymienionych powyżej przesłanek uzasadniających odmowę wypłaty kompensaty lub obniżenie jej kwoty, osoby uprawnione mogą otrzymać kompensatę, występując w charakterze ofiar pośrednich, o ile znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności sytuacja finansowa osoby uprawnionej jest brana pod uwagę przy ustalaniu kwoty kompensaty, która ma zostać przyznana – w tym kontekście stosuje się następujące wagi:

• wszelkie średnioroczne dochody osoby uprawnionej lub łącznie wszystkich osób uprawnionych (w przypadku kompensaty przyznawanej w następstwie śmierci), zgodnie z odpowiednią skalą;
• wszelkie średnioroczne dochody ofiary przestępstwa na dzień, w którym doznała ona obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu (kompensata z tytułu uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością), zgodnie z odpowiednią skalą.

Sytuacja finansowa osoby uprawnionej jest również brana pod uwagę przy ustalaniu, czy jest ona w wystarczającym stopniu zależna finansowo, by uzyskać uprawnienie do otrzymania stosownej kompensaty. Jeżeli osoba uprawniona znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami może otrzymywać tymczasową kompensatę do chwili wydania orzeczenia sądowego kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym przy ustalaniu istnienia uprawnienia do kompensaty przyznawanej w związku ze śmiercią ofiary bierze się pod uwagę zależność finansową osoby uprawnionej od zmarłego w chwili jego śmierci spowodowanej aktem terrorystycznym; istnienie takiej zależności ustala się na podstawie wszelkiego rodzaju dochodów uzyskiwanych corocznie przez te osoby.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Nie.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności kwota kompensaty nie może przekraczać kwoty odszkodowania zasądzonej w orzeczeniu. Konkretną kwotę kompensaty ustala się w oparciu o szereg zasad:

• W razie tymczasowej niezdolności do pracy po upływie pierwszych sześciu miesięcy wypłacona zostanie kwota odpowiadająca dwukrotności obowiązującego dziennego wskaźnika dochodów IPREM (Indicador Público de Renta de Efectos Múltiples) za okres niezdolności do pracy, w którym wypłacane będą odpowiednie comiesięczne świadczenia.
• W razie uszczerbku na zdrowiu powodującego niepełnosprawność maksymalna należna kwota jest związana z obowiązującym miesięcznym wskaźnikiem dochodów IPREM na dzień wystąpienia obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu danej osoby oraz zależy od stopnia niepełnosprawności:
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 40 miesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 60 miesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 90 miesięcznych świadczeń;
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 130 miesięcznych świadczeń;

Aby określić należną w takich przypadkach kwotę kompensaty, do maksymalnych kwot każdej właściwej kompensaty stosuje się następnie poniższe współczynniki korygujące:

• wszelkie średnioroczne dochody ofiary przestępstwa na dzień, w którym doznała ona obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu, zgodnie z następującą skalą:
  • dochody poniżej wskaźnika dochodów IPREM obowiązującego w tym dniu: współczynnik korygujący = 1;
  • dochody w wysokości między 101% a 200% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,90;
  • dochody w wysokości między 201% a 350% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,80;
  • dochody w wysokości powyżej 350% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,70;

• liczba osób zależnych finansowo od ofiary w dniu, w którym doznała ona uszczerbku, zgodnie z kryteriami ustanowionymi w obowiązujących przepisach prawa, jeżeli osoby te zamieszkują wspólnie z ofiarą i pozostają na jej utrzymaniu, o ile nie uzyskują one jakichkolwiek dochodów w kwocie przekraczającej – w ujęciu rocznym – 150 % rocznej wartości wskaźnika dochodów IPREM obowiązującego w dniu, w którym ofiara doznała uszczerbku, zgodnie z następującą skalą:
  • w przypadku 4 (lub więcej) osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 1;
  • w przypadku 3 osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,95;
  • w przypadku 2 osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,90;
  • w przypadku 1 osoby pozostającej na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,85.
  • jeżeli nie ma osób pozostających na utrzymaniu, stosuje się współczynnik korygujący równy 0,80.
  • W razie śmierci maksymalna należna kompensata obejmuje 120 miesięcznych świadczeń równych wskaźnikowi dochodów IPREM, który obowiązywał w chwili zgonu.

Aby określić należną w takim przypadku kwotę kompensaty, do maksymalnych kwot każdej właściwej kompensaty stosuje się następnie poniższe współczynniki korygujące:

• wszelkie średnioroczne dochody osoby uprawnionej lub wspólnie wszystkich osób uprawnionych (jeżeli jest ich więcej niż jedna) na dzień śmierci ofiary, zgodnie z poniższą skalą:
  • dochody poniżej wskaźnika dochodów IPREM obowiązującego w tym dniu: współczynnik korygujący = 1;
  • dochody w wysokości między 101% a 200% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,90;
  • dochody w wysokości między 201% a 350% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,80;
  • dochody w wysokości powyżej 350% wskaźnika: współczynnik korygujący = 0,70;

• liczba osób, które były zależne finansowo od ofiary lub od którejkolwiek osoby uprawnionej w chwili śmierci ofiary. Do osób uprawnionych zalicza się osoby wskazane we właściwych przepisach prawa, o ile każda z nich spełnia następujące warunki:
  • w chwili śmierci ofiary zamieszkiwała z ofiarą lub z którąkolwiek z osób uprawnionych, pozostając na utrzymaniu ofiary lub osoby uprawnionej; oraz
  • nie uzyskuje dochodów, których średnioroczna wartość przewyższałaby 150 % średniorocznego wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w chwili śmierci ofiary, zgodnie z następującą skalą:
    • w przypadku 4 (lub więcej) osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 1;
    • w przypadku 3 osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,95;
    • w przypadku 2 osób pozostających na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,90;
    • w przypadku 1 osoby pozostającej na utrzymaniu stosuje się współczynnik korygujący równy 0,85.

Kwota kompensaty na pokrycie kosztów pogrzebu, którą przyznaje się rodzicom lub opiekunom małoletniego bądź niepełnosprawnego dorosłego zmarłego bezpośrednio w wyniku przestępstwa, pokrywa faktycznie poniesione koszty, przy czym jej maksymalny wymiar obejmuje wypłatę świadczenia przez pięć miesięcy w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dacie śmierci ofiary.

W odniesieniu do przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które spowodowały uszczerbek na zdrowiu psychicznym ofiary, kwota kompensaty pokrywa wydatki na dowolnie wybraną przez ofiarę terapię, przy czym jej maksymalny wymiar obejmuje pięć miesięcznych rat w wysokości wskaźnika dochodów IPREM obowiązującego w dniu wydania opinii przez biegłego lekarza sądowego, w której potwierdzono uszczerbek na zdrowiu psychicznym ofiary możliwy do leczenia w drodze terapii.

Tymczasowa kompensata może zostać przyznana przed wydaniem prawomocnego orzeczenia sądowego kończącego postępowanie karne, jeżeli wykazane zostanie, że ofiara lub osoby uprawnione znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym:

• w razie śmierci kompensata zostanie przyznana jednorazowo w kwocie ustalonej w przepisach.

Osobom uprawnionym do tej kompensaty może przysługiwać prawo do zwiększenia jej wymiaru o stałą kwotę dwudziestu miesięcznych rat w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dniu dokonania aktu terrorystycznego, z tytułu każdego utrzymywanego dziecka lub pozostającego pod opieką małoletniego zależnego finansowo od ofiary w momencie jej śmierci.

Uznaje się, że osoba była zależna finansowo od zmarłego, jeżeli w chwili jego śmierci była ona całkowicie lub częściowo pozostawała na utrzymaniu zmarłego i nie uzyskiwała jakichkolwiek średniorocznych dochodów powyżej 150 % średniorocznego wskaźnika dochodów IPREM, który wówczas obowiązywał.

Kompensatę przyznaje się również – do wysokości określonej w przepisach – w celu pokrycia kosztów sprowadzenia zwłok, pogrzebu i pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego i które nie były objęte polisą ubezpieczeniową. Koszty te zostaną zwrócone po przedstawieniu odpowiednich rachunków. Do rachunków należy dołączyć polisę ubezpieczeniową, która obejmuje te koszty, lub oświadczenie z mocą przysięgi o braku takiego ubezpieczenia.

• W razie szkody na osobie: w razie niepełnosprawności w stopniu znacznym, trwałej niezdolności do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałej niezdolności do wykonywania stałego zawodu oraz częściowej trwałej niezdolności do pracy kompensatę wypłaca się jednorazowo w kwocie ustalonej zgodnie z przepisami prawa.

W razie trwałego uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności kompensatę wypłaca się jednorazowo albo w formie comiesięcznych świadczeń, w zależności od przewidzianej skali.

Osobom uprawnionym do tej kompensaty może przysługiwać prawo do zwiększenia jej wymiaru o stałą kwotę 20 miesięcznych rat w wysokości wskaźnika dochodów IPREM z tytułu każdego utrzymywanego dziecka lub pozostającego pod opieką małoletniego zależnego finansowo od ofiary w momencie dokonania aktu terrorystycznego, który spowodował przedmiotowy uszczerbek na zdrowiu.

• W razie tymczasowej niezdolności do pracy przysługuje kompensata odpowiadająca dwukrotności odpowiedniego wskaźnika dochodów IPREM za okres tymczasowej niezdolności do pracy, w maksymalnie 18 miesięcznych ratach.
• W razie uprowadzenia ofiarom przysługuje kompensata w kwocie przewidzianej w przepisach prawa w odniesieniu do uprowadzenia. Ponadto w ramach kompensaty z tytułu szkody na osobie, którą ofiara poniosła wskutek uprowadzenia, przysługuje kompensata odpowiadająca trzykrotności dziennego wskaźnika dochodów IPREM za każdy dzień okresu uprowadzenia, do maksymalnej wysokości przewidzianej z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy.
• Szkoda majątkowa: kompensata z tego tytułu ma charakter uzupełniający względem każdego innego świadczenia przyznanego przez organy publiczne lub odszkodowania w ramach umowy ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

Łączna kwota kompensat w żadnym wypadku nie może przekraczać wartości wyrządzonej szkody.

Kompensata nie przysługuje z tytułu zniszczenia mienia publicznego.

Osobom uprawnionym przysługuje:

kompensata za szkodę wyrządzoną w lokalu mieszkalnym:

• w przypadku głównego lokalu mieszkalnego osób fizycznych kompensata przysługuje z tytułu uszkodzenia konstrukcji, wyposażenia i mebli, które trzeba wymienić w celu przywrócenia poprzednich warunków mieszkaniowych, z wyjątkiem niektórych dóbr luksusowych;
• w odniesieniu do lokali niebędących głównym lokalem mieszkalnym wysokość kompensaty wynosi 50 % wartości szkody, przy czym nie może przekraczać maksymalnej wysokości kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej w lokalu mieszkalnym określonej w mających zastosowanie przepisach.

Zakwaterowanie tymczasowe:

• jeżeli pokrzywdzeni w wyniku ataku terrorystycznego muszą tymczasowo opuścić zajmowany lokal na czas przeprowadzenia remontu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych może pokryć część wydatków związanych z koniecznością znalezienia tymczasowego zakwaterowania, wypłacając kompensatę obliczoną w ujęciu dziennym, jeżeli pokrzywdzeni zakwaterowani są w hotelu, lub w ujęciu miesięcznym, jeżeli wynajmują lokal.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w budynkach handlowych lub przemysłowych:

• kompensata obejmuje wartość napraw niezbędnych do wznowienia działalności w takich budynkach, w tym w odniesieniu do zniszczonych mebli i wyposażenia, przy czym jej maksymalną wysokość określono we właściwych przepisach prawa.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w pojeździe:

• kompensata przysługuje z tytułu szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów;
• istotne jest, aby w chwili zdarzenia posiadać aktualną obowiązkową polisę ubezpieczeniową, jeżeli przepisy szczególne wymagają takiego ubezpieczenia;
• kompensata pokryje kwotę naprawy pojazdu lub wydatki niezbędne, aby naprawić pojazd.
• Kompensata edukacyjna: kompensata edukacyjna przysługuje wówczas, gdy w wyniku aktu terrorystycznego osoba studiująca, wdowiec lub wdowa po tej osobie, jej konkubent, konkubina lub osierocone dzieci bądź rodzice, rodzeństwo lub opiekunowie prawni ponieśli szkodę na osobie, którzy spowodowała utratę zdolności do wykonywania stałego zawodu, zgodnie z wymogami określonymi we właściwych przepisach prawa.

Osoba ubiegająca się o taką kompensatę nie może posiadać kwalifikacji na poziomie równym poziomowi studiów, których dotyczy wniosek o pomoc, lub wyższym od tego poziomu ani spełniać wymogów prawnych do otrzymania takich kwalifikacji.

W odniesieniu do nauczania języków i studiów pierwszego stopnia bądź studiów im równoważnych lub studiów wyższego stopnia zastosowanie mają wymogi uczelniane w zakresie rekrutacji i zrealizowanego programu, które to wymogi określono w hiszpańskich przepisach dotyczących stypendiów i kompensaty edukacyjnej.

W celu obliczenia minimalnych wyników w nauce, które muszą uzyskać osoby uprawnione do kompensaty edukacyjnej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych stosuje jednak współczynnik korygujący wynoszący 0,60 w odniesieniu do studentów o specjalnych potrzebach w zakresie wsparcia edukacyjnego, którzy potrzebują dostosowanego programu nauczania lub większej ilości czasu na realizację programu studiów z uwagi na niepełnosprawność fizyczną lub umysłową.

W wyjątkowych przypadkach państwo przejmuje zobowiązanie do wypłaty właściwego odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć bądź uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym; przypadki te obejmują: śmierć, niepełnosprawność w stopniu znacznym, trwałą niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałą niezdolność do wykonywania stałego zawodu, częściową trwałą niezdolność do pracy, trwały uszczerbek na zdrowiu niepowodujący niepełnosprawności oraz uprowadzenie.

Kwotę kompensaty ustala się w następujący sposób:

• jeżeli sąd wydał orzeczenie, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, zasądzające odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć albo uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, który prowadzi do którejkolwiek z wymienionych powyżej sytuacji, kompensata jest wypłacana jednorazowo w kwocie określonej w przepisach prawa;
• jeżeli w prawomocnym orzeczeniu nie zasądzono odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym lub nie zezwolono na jego wypłatę, kompensatę wypłaca się jednorazowo we wszystkich wskazanych powyżej sytuacjach, z wyjątkiem:
  • trwałego uszczerbku niepowodującego niepełnosprawności: w takim przypadku wysokość kompensaty zależy od wyników badania mającego na celu ocenę stopnia powagi obrażeń przeprowadzonego zgodnie z systemem ustanowionym dla ofiar wypadków drogowych, w ramach którego wykorzystuje się skalę ustanowioną w przepisach prawa dotyczących zabezpieczenia społecznego w zakresie wysokości świadczeń z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu, okaleczenia i zniekształcenia ciała oraz doznania uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności w rezultacie wypadku w miejscu pracy lub choroby zawodowej;
  • uprowadzenia: wypłaca się kompensatę odpowiadającą trzykrotności dziennego wskaźnika dochodów IPREM za każdy dzień okresu uprowadzenia, do maksymalnej wysokości przewidzianej z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy.

Czy istnieje minimalna/maksymalna kwota, którą można zasądzić?

Co do zasady w odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności kwota kompensaty nie może przekraczać kwoty odszkodowania zasądzonej w orzeczeniu.

Kwotę kompensaty określa się poprzez zastosowanie zbioru zasad, pod warunkiem że nie przekracza ona kwoty zasądzonej w orzeczeniu:

• W razie tymczasowej niezdolności do pracy po upływie pierwszych sześciu miesięcy wypłacona zostanie kwota odpowiadająca dwukrotności obowiązującego dziennego wskaźnika dochodów IPREM za okres niezdolności do pracy, w którym wypłacane będą odpowiednie świadczenia miesięczne.
• W razie uszczerbku na zdrowiu powodującego niepełnosprawność maksymalna należna kwota jest związana z obowiązującym miesięcznym wskaźnikiem dochodów IPREM na dzień wystąpienia obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu danej osoby oraz zależy od stopnia niepełnosprawności:
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 40 comiesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 60 comiesięcznych świadczeń;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 90 comiesięcznych świadczeń;
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 130 comiesięcznych świadczeń;
• W razie śmierci maksymalna należna kompensata obejmuje wypłatę świadczenia przez 120 miesięcy rat w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dacie zgonu.

Kwota kompensaty na pokrycie kosztów pogrzebu, którą przyznaje się rodzicom lub opiekunom małoletniego bądź niepełnosprawnego dorosłego zmarłego bezpośrednio w wyniku przestępstwa, pokrywa faktycznie poniesione koszty, przy czym jej maksymalny wymiar obejmuje wypłatę świadczenia przez pięć miesięcy w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dacie śmierci ofiary.

Kompensatę na pokrycie kosztów terapii w zakresie przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które spowodowały uszczerbek na zdrowiu psychicznym ofiary, wypłaca się zgodnie z następującymi kryteriami:

• jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty został złożony przed rozpoczęciem leczenia, dopuszcza się możliwość uzgodnienia kwoty kompensaty na podstawie miesięcznej raty wskaźnika dochodów IPREM. Jeżeli kwota ta nie wystarcza na pokrycie kosztów leczenia, na wniosek zainteresowanego pozostała kwota może zostać pokryta w drodze jednorazowego świadczenia lub kilku świadczeń otrzymywanych przez okres do zakończenia leczenia bądź – w stosownych przypadkach – do osiągnięcia maksymalnej kwoty kompensaty;
• jeżeli kompensatę przyznano po rozpoczęciu leczenia, wydatki poniesione przez daną osobę zostają pokryte wraz z przyszłymi wydatkami na ten cel przez okres do końca leczenia lub – w stosownych przypadkach – do osiągnięcia maksymalnej kwoty kompensaty;
• jeżeli w chwili złożenia wniosku wykazane zostanie, że leczenie dobiegło końca, kompensatę wypłaca się w formie jednorazowego świadczenia w wysokości poniesionych wydatków, jednak nie większej niż maksymalna dopuszczalna kwota. Jeżeli leczenie należy wznowić, a nie osiągnięto maksymalnej kwoty kompensaty, dopuszcza się możliwość pokrycia nowo poniesionych wydatków z tytułu dalszego leczenia.

Ponadto przyznana może zostać tymczasowa kompensata przed wydaniem orzeczenia sądowego kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, jeżeli wykazane zostanie, że ofiara lub osoby uprawnione znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Kompensatę tę można otrzymać w formie jednorazowego świadczenia lub świadczeń regularnych.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym:

• w razie śmierci kwota kompensaty wynosi 250 000 EUR, do której dodaje się stałą kwotę 20 miesięcznych rat w wysokości wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dniu dokonania aktu terrorystycznego, z tytułu każdego utrzymywanego dziecka lub pozostającego pod opieką małoletniego zależnego finansowo od ofiary w momencie jej śmierci.

Kompensatę przyznawaną na pokrycie kosztów sprowadzenia zwłok, pogrzebu oraz pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego i które nie były objęte polisą ubezpieczeniową, wypłaca się w formie jednorazowego świadczenia do wysokości 6 000 EUR.

• W razie szkody na osobie: w razie niepełnosprawności w stopniu znacznym, trwałej niezdolności do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałej niezdolności do wykonywania stałego zawodu oraz częściowej trwałej niezdolności do pracy kompensatę wypłaca się jednorazowo w kwocie ustalonej zgodnie z przepisami prawa.
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 500 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 180 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 100 000 EUR;
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 75 000 EUR.

• W razie trwałego uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności kompensatę wypłaca się jednorazowo albo w formie miesięcznych płatności, w zależności od przewidzianej skali i do takiej samej wysokości jak maksymalna przewidziana kompensata z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy (75 000 EUR).
• W razie tymczasowej niezdolności do pracy przysługuje kompensata odpowiadająca dwukrotności odpowiedniego wskaźnika dochodów IPREM za okres tymczasowej niezdolności do pracy, w maksymalnie 18 miesięcznych ratach.
• W razie uprowadzenia wypłaca się jednorazową kompensatę z tytułu uprowadzenia w wysokości 12 000 EUR powiększonej o trzykrotność dziennego wskaźnika dochodów IPREM za każdy dzień okresu uprowadzenia, do maksymalnej wysokości przewidzianej z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy (75 000 EUR).
• W razie szkody majątkowej: kompensata z tego tytułu ma charakter uzupełniający względem każdego innego świadczenia przyznanego przez organy publiczne lub odszkodowania w ramach umowy ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

Kompensata nie przysługuje z tytułu zniszczenia mienia publicznego.

Co do zasady kwoty określone we właściwych przepisach prawa wypłaca się jednorazowo, z wyjątkiem kompensaty z tytułu wydatków na tymczasowe zakwaterowanie – taką kompensatę wypłaca się miesięcznych ratach i oblicza w ujęciu dziennym, jeżeli miejscem zakwaterowania jest hotel, lub w ujęciu miesięcznym, jeżeli wynajmowany jest lokal.

Osobom uprawnionym przysługuje:

Kompensata za szkodę wyrządzoną w lokalu mieszkalnym:

• w przypadku głównego lokalu mieszkalnego osób fizycznych – przy czym pod pojęciem głównego lokalu zasadniczo rozumiany jest budynek stanowiący miejsce zamieszkania danej osoby lub rodziny przez co najmniej sześć miesięcy w roku – kompensata przysługuje z tytułu uszkodzenia konstrukcji, wyposażenia i mebli, które trzeba wymienić w celu przywrócenia poprzednich warunków mieszkaniowych, z wyjątkiem niektórych określonych elementów;
• w odniesieniu do lokali niebędących głównym lokalem mieszkalnym wysokość kompensaty wynosi 50% wartości szkody, przy czym nie może przekraczać maksymalnej wysokości kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej w lokalu mieszkalnym określonej w mających zastosowanie przepisach.

Zakwaterowanie tymczasowe:

• jeżeli pokrzywdzeni w wyniku ataku terrorystycznego muszą tymczasowo opuścić zajmowany lokal na czas przeprowadzenia remontu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych może pokryć część wydatków związanych z koniecznością znalezienia tymczasowego zakwaterowania.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w budynkach handlowych lub przemysłowych:

• kompensata obejmuje wartość napraw niezbędnych do wznowienia działalności w takich budynkach, w tym w odniesieniu do zniszczonych mebli i wyposażenia, przy czym jej maksymalną wysokość określono we właściwych przepisach prawa.

Kompensata za szkodę wyrządzoną w pojeździe:

• kompensata przysługuje z tytułu szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów;
• istotne jest, aby w chwili zdarzenia posiadać aktualną obowiązkową polisę ubezpieczeniową, jeżeli przepisy szczególne wymagają takiego ubezpieczenia;
• kompensata obejmuje niezbędne koszty naprawy pojazdu, a także wsparcie na wypadek zniszczenia pojazdu.
• Kompensata edukacyjna: kompensata edukacyjna przysługuje wówczas, gdy w wyniku aktu terrorystycznego osoba studiująca, wdowiec lub wdowa po tej osobie, jej konkubent, konkubina lub osierocone dzieci bądź rodzice, rodzeństwo lub opiekunowie prawni ponieśli szkodę na osobie, którzy spowodowała utratę zdolności do wykonywania stałego zawodu, zgodnie z wymogami określonymi we właściwych przepisach prawa.

System płatności w ratach stosuje się w przypadkach tymczasowej niezdolności do pracy oraz uszczerbku na zdrowiu powodującego niepełnosprawność, który poniesiono wskutek ataku terrorystycznego, w zakresie określonym w przepisach prawa hiszpańskiego.

W przypadkach, w których ze względu na powagę doznanego uszczerbku istnieją uzasadnione przesłanki, by domniemywać, że u ofiary w późniejszym czasie zostanie stwierdzona trwała niezdolność do wykonywania jej stałego zawodu, trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu lub niepełnosprawność w stopniu znacznym, możliwa jest wypłata kompensaty w ratach do kwoty 18 030,36 EUR.

W wyjątkowych przypadkach państwo przejmuje zobowiązanie do wypłaty właściwego odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć bądź uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym; przypadki te obejmują: śmierć, niepełnosprawność w stopniu znacznym, trwałą niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, trwałą niezdolność do wykonywania stałego zawodu, częściową trwałą niezdolność do pracy, trwały uszczerbek na zdrowiu niepowodujący niepełnosprawności oraz uprowadzenie.

Kwotę kompensaty ustala się w następujący sposób:

• Jeżeli sąd wydał prawomocne orzeczenie, w którym zasądził odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności cywilnej za śmierć albo uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, który prowadzi do którejkolwiek z wymienionych powyżej sytuacji, kompensata jest wypłacana w wysokości określonej w orzeczeniu z uwzględnieniem następujących maksymalnych kwot:
  • śmierć: 500 000 EUR;
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 750 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 300 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 200 000 EUR;
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 125 000 EUR;
  • trwały uszczerbek niepowodujący niepełnosprawności: 100 000 EUR;
  • uprowadzenie: 125 000 EUR.

• Jeżeli orzeczeniem, od którego nie przysługuje środek zaskarżenia, nie zasądzono odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej za uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym lub nie zezwolono na jego wypłatę, kompensatę wypłaca się w następującej wysokości:
  • śmierć: 250 000 EUR;
  • niepełnosprawność w stopniu znacznym: 500 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu: 180 000 EUR;
  • trwała niezdolność do wykonywania stałego zawodu: 100 000 EUR;
  • częściowa trwała niezdolność do pracy: 75 000 EUR;
• trwały uszczerbek niepowodujący niepełnosprawności: w takim przypadku wysokość kompensaty zależy od wyników badania mającego na celu ocenę stopnia uszczerbku na zdrowiu przeprowadzonego zgodnie z systemem ustanowionym dla ofiar wypadków drogowych, w ramach którego wykorzystuje się skalę ustanowioną w przepisach prawa dotyczących zabezpieczenia społecznego w zakresie wysokości świadczeń z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu, okaleczenia i zniekształcenia ciała oraz doznania uszczerbku na zdrowiu niepowodującego niepełnosprawności w rezultacie wypadku w miejscu pracy lub choroby zawodowej.
• uprowadzenie: wypłaca się kompensatę odpowiadającą trzykrotności dziennego wskaźnika dochodów IPREM za każdy dzień okresu uprowadzenia, do maksymalnej wysokości przewidzianej z tytułu częściowej trwałej niezdolności do pracy.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Co do zasady w odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności nie jest możliwe jednoczesne otrzymanie uregulowanej prawnie kompensaty oraz zasądzonego w orzeczeniu odszkodowania z tytułu szkód wyrządzonych przestępstwem.

Można jednak otrzymać całość lub część uregulowanej prawem kompensaty, jeżeli sprawca został uznany za częściowo niewypłacalnego, lecz kwota otrzymana z obu źródeł nie może w żadnym razie przewyższać zasądzonej kwoty.

W związku z tym niedopuszczalne jest przyznanie kompensaty przewidzianej w prawie hiszpańskim jednocześnie z:

• odszkodowaniem finansowym, które przysługuje osobie uprawnionej w ramach systemu ubezpieczeń, chyba że kwota odszkodowania na mocy prywatnej umowy ubezpieczenia jest niższa niż kwota zasądzona w orzeczeniu;
• jeżeli ofiara jest tymczasowo niezdolna do pracy, nie można wypłacić kompensaty, jeżeli osoba ta pobiera zasiłek z tytułu takiej niezdolności w ramach publicznego systemu zabezpieczenia społecznego. Uznaje się, że kompensata nie przysługuje, jeżeli uregulowana prawem hiszpańskim kompensata oraz odszkodowanie lub pomoc finansowa, które przysługują osobie uprawnionej w ramach prywatnego systemu ubezpieczeń, obejmują te same zagrożenia i potrzeby.

Pomimo to osoba objęta prywatnym ubezpieczeniem może otrzymać uregulowaną prawnie kompensatę, jeżeli kwota odszkodowania otrzymana w ramach ubezpieczenia jest niższa niż kwota zasądzona w orzeczeniu, o ile różnica, która ma zostać zapłacona, nie wykracza poza ustaloną skalę.

W razie uszczerbku na zdrowiu lub obrażenia powodującego trwałą niezdolność ofiary do pracy lub jej śmierć kompensata przysługuje bez względu na wszelkie świadczenia publiczne, które przysługują osobie uprawnionej.

Nie można jednocześnie otrzymać kompensaty z tytułu trwałej niezdolności do pracy i kompensaty z tytułu tymczasowej niezdolności do pracy.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym, w wyniku których ofiary poniosły szkody majątkowe, kompensata z tytułu tych szkód będzie miała charakter uzupełniający wobec świadczeń wypłacanych z tego samego tytułu przez organy publiczne lub wynikających z umów ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

Jeżeli chodzi o szkody wyrządzone w pojazdach, kompensata przysługuje z tytułu szkód wyrządzonych w pojazdach prywatnych, jak również w pojazdach wykorzystywanych do transportu naziemnego osób lub towarów, chyba że należą one do Skarbu Państwa, pod warunkiem że w chwili zdarzenia pojazd był objęty aktualną obowiązkową polisą ubezpieczeniową, jeżeli przepisy szczególne wymagają takiego ubezpieczenia. Kompensata z tego tytułu ma charakter uzupełniający względem każdego innego świadczenia przyznanego przez organy publiczne lub odszkodowania w ramach umowy ubezpieczenia, w związku z czym odejmuje się od niej kwoty tego rodzaju innych świadczeń lub odszkodowania.

W przypadku kosztów sprowadzenia zwłok, pogrzebu, pochówku lub kremacji zwłok osób, które zginęły w wyniku ataku terrorystycznego, hiszpańskie instytucje rządowe na szczeblu centralnym (Administración General del Estado) wypłacają kompensatę do wysokości określonej w przepisach prawa, o ile jej beneficjenci nie są objęci polisą ubezpieczeniową. Do odpowiednich rachunków należy dołączyć polisę ubezpieczeniową, która obejmuje te koszty, lub oświadczenie z mocą przysięgi o braku takiego ubezpieczenia.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak.

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności tymczasowa kompensata może zostać przyznana przed wydaniem prawomocnego orzeczenia sądowego kończącego postępowanie karne, jeżeli wykazane zostanie, że ofiara lub osoby uprawnione znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Sytuację finansową ofiary lub osób uprawnionych uznaje się za trudną, jeżeli w dniu złożenia wniosku o kompensatę ani ofiara, ani osoby uprawnione nie uzyskują jakichkolwiek średniorocznych dochodów wyższych niż średnioroczny publiczny wskaźnik dochodów IPREM, który obowiązuje w chwili złożenia wniosku.

W każdym przypadku w celu otrzymania takiej tymczasowej kompensaty należy wykazać, że wnioskodawca spełnia wymogi przewidziane w mających zastosowanie przepisach dla osoby uprawnionej do otrzymania właściwej ostatecznej kompensaty.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym Ministerstwo Spraw Wewnętrznych może wypłacić zaliczkę do wysokości określonej w przepisach prawa do czasu otrzymania ostatecznej kompensaty, jeżeli ze względu na powagę doznanego uszczerbku istnieją uzasadnione przesłanki, by domniemywać, że w późniejszym czasie u ofiary zostanie stwierdzona trwała niezdolność do wykonywania jej stałego zawodu, trwała niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zawodu lub niepełnosprawność w stopniu znacznym

Podobnie jest w razie uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością lub tymczasową niezdolnością do pracy – wówczas płatność za okres niezdolności do pracy następuje raz na kwartał. Tego rodzaju ratalne płatności odpowiadają dwukrotności wskaźnika dochodów IPREM, który obowiązywał w dniu doznania uszczerbku, pomnożonej przez liczbę dni niezdolności do pracy.

Czy po wydaniu głównej decyzji mogę otrzymać uzupełniającą lub dodatkową kompensatę (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak.

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy lub przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, jeżeli po uzyskaniu kompensaty z tytułu określonego stopnia niezdolności do pracy lub niepełnosprawności stan zdrowia ofiary się pogorszy, uzasadniając przyznanie wyższej kwoty, albo ofiara umrze bezpośrednio wskutek poniesionych obrażeń lub doznanego uszczerbku, przysługuje wówczas jednorazowa kompensata z tytułu zwiększenia uszczerbku na zdrowiu.

Wniosek o nową kompensatę należy złożyć w terminie jednego roku od daty wydania orzeczenia, w którym przyznano pierwotną kompensatę, i należy się w nim zwrócić o ponowne zbadanie stopnia niezdolności do pracy lub niepełnosprawności.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym co do zasady wnioski należy składać nie później niż w terminie jednego roku od dnia wystąpienia szkody, jednak jeżeli bezpośrednio w wyniku obrażeń doznanych na skutek aktu terrorystycznego nastąpi zwiększenie uszczerbku na zdrowiu lub śmierć dotkniętej nimi osoby, bieg rozpoczyna nowy, taki sam termin na złożenie wniosku o wypłatę właściwej różnicy.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności wniosek o przyznanie ostatecznej kompensaty z tytułu tymczasowej niezdolności do pracy i uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające, że złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do organu publicznego;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiegokolwiek rodzaju odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• odpis orzeczenia kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, (wyroku, wyroku zaocznego, postanowienia o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego lub postanowienia o umorzeniu postępowania z innych przyczyn).

Ponadto w każdym przypadku należy dołączyć następujące dokumenty:

• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• zaświadczenie wydane przez właściwy organ zarządzający lub właściwą agencję zarządzającą potwierdzające, że wnioskodawca był objęty publicznym systemem zabezpieczenia społecznego w chwili popełnienia przestępstwa. Jeżeli żaden z takich dokumentów nie jest dostępny, wystarczy oświadczenie wnioskodawcy, które zostaje następnie zweryfikowane przez organ prowadzący postępowanie.

Jeżeli wniosek o kompensatę dotyczy tymczasowej niezdolności do pracy, a wnioskodawca był objęty publicznym systemem zabezpieczenia społecznego, z przedstawionego zaświadczenia musi również wynikać, że prawa do zasiłku z tytułu tej niezdolności nie przyznano.

• Jeżeli wniosek o kompensatę z tytułu uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością złożyły ofiary bezpośrednie objęte którymkolwiek z systemów tworzących system zabezpieczenia społecznego, z wyjątkiem specjalnego systemu dla funkcjonariuszy cywilnej i wojskowej służby publicznej (Régimen especial de los funcionarios públicos civiles y militares), mają obowiązek przedstawić decyzję w sprawie sklasyfikowania tego uszczerbku, wydaną przez dyrektora Krajowego Instytutu Zabezpieczenia Społecznego (Instituto Nacional de la Seguridad Social) na szczeblu prowincji; jeżeli decyzja nie została jeszcze wydana, wnioskodawca powinien złożyć oświadczenie o wszczęciu odpowiedniego postępowania służącego wydaniu orzeczenia o niezdolności do pracy.

Wniosek o przyznanie ostatecznej kompensaty w związku ze śmiercią sporządzony przez ofiarę pośrednią lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• dowody z dokumentów potwierdzające śmierć oraz status osoby uprawnionej lub ofiary pośredniej;
• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające, że złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do organu publicznego;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiekolwiek odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• odpis orzeczenia kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, (wyroku, wyroku zaocznego, postanowienia o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego lub postanowienia o umorzeniu postępowania z innych przyczyn).

Ponadto w każdym przypadku należy dołączyć następujące dokumenty:

• jeżeli ofiara (osoba uprawniona jako ofiara pośrednia) jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• akt zgonu bezpośredniej ofiary przestępstwa oraz następujące dokumenty w zależności od związku osoby uprawnionej ze zmarłym:
  • jeżeli małżonek zmarłego i zmarły nie pozostawali w separacji faktycznej lub prawnej: odpis zupełny aktu małżeństwa wydany przez gminny rejestr stanu cywilnego po dacie śmierci ofiary;
  • jeżeli wnioskodawcą jest osoba będąca konkubentem zmarłego zgodnie z właściwymi przepisami prawa, ma obowiązek przedstawić zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie i wspólnym zamieszkiwaniu (certificado de convivencia en domicilio común).

Aby wykazać pozostawanie w stałym związku równoważnym małżeństwu, zaleca się złożenie zaświadczenia wydanego przez właściwy rejestr zarejestrowanych związków partnerskich (Registro de parejas de hecho).

• Jeżeli wnioskodawcą jest osoba będąca konkubentem zmarłego zgodnie z właściwymi przepisami prawa, ma obowiązek przedstawić zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie i wspólnym zamieszkiwaniu (certificado de convivencia en domicilio común).
• Dzieci zmarłego: należy przedstawić odpowiednie akty urodzenia wydane przez gminny rejestr stanu cywilnego.

Aby udowodnić swoje pochodzenie, dzieci małżonka, który nie pozostawał w separacji sądowej ze zmarłym, lub konkubenta zmarłego zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami, mają obowiązek złożyć właściwe akty urodzenia wydane przez gminny rejestr stanu cywilnego.

Mają również obowiązek wykazać, że ich rodzic był małżonkiem lub konkubentem zmarłego, chyba że fakty te wykazano już we wniosku o kompensatę złożonym przez ich rodzica.

Ponadto zarówno dzieci zmarłego, jak i dzieci małżonka, który nie pozostawał ze zmarłym w separacji prawnej, lub dzieci konkubenta zmarłego mają obowiązek udowodnić, że pozostawały na utrzymaniu zmarłego, na podstawie następujących dokumentów:

• zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie wydane przez urząd miasta;
• oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych w okresie dwunastu miesięcy bezpośrednio poprzedzających datę zgonu ofiary;
• odpis zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym doszło do śmierci ofiary, lub – jeżeli przedstawienie takiego odpisu okaże się niemożliwe – odpis zeznania podatkowego za rok podatkowy bezpośrednio poprzedzający ten rok. Jeżeli zeznania te nie zostały złożone, należy przedstawić zaświadczenie potwierdzające zwolnienie z obowiązku ich złożenia wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (Agencia Estatal de la Administración Tributaria (AEAT)).

• Rodzice zmarłego: obowiązani są wykazać ojcostwo lub macierzyństwo w oparciu o akt urodzenia zmarłego syna lub zmarłej córki. Ponadto, aby potwierdzić, że nie ma innych osób potencjalnie uprawnionych, które mogą mieć pierwszeństwo w dostępie do kompensaty, mają obowiązek złożyć oświadczenie o stanie cywilnym syna lub córki na dzień jego lub jej śmierci oraz wskazać, czy wedle ich wiedzy istnieją inne osoby, które mogą kwalifikować się jako osoby uprawnione zgodnie z właściwymi przepisami prawa.

Wniosek o przyznanie ostatecznej kompensaty z tytułu kosztów pogrzebu sporządzony przez rodziców lub opiekunów małoletniego albo ubezwłasnowolnionego dorosłego lub ich pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• dowody z dokumentów potwierdzające śmierć oraz status osoby uprawnionej lub ofiary pośredniej;
• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające, że złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do organu publicznego;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiekolwiek odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• odpis orzeczenia kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, (wyroku, wyroku zaocznego, postanowienia o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego lub postanowienia o umorzeniu postępowania z innych przyczyn).

Ponadto w każdym przypadku należy dołączyć następujące dokumenty:

• akt zgonu małoletniego albo ubezwłasnowolnionej osoby dorosłej;
• aby potwierdzić status osób uprawnionych, akt urodzenia małoletniego albo ubezwłasnowolnionej osoby dorosłej, jeżeli wniosek został złożony przez rodziców, lub wypis z rejestru urzędowego potwierdzający ustanowienie opiekuna dla danej osoby, jeżeli wniosek został złożony przez opiekuna;
• jeżeli zmarły był ubezwłasnowolnioną osobą dorosłą, pismo urzędowe potwierdzające ubezwłasnowolnienie lub – w stosownych przypadkach – zaświadczenie potwierdzające stopień ubezwłasnowolnienia;
• kopię krajowych dokumentów tożsamości rodziców lub opiekunów bądź, w przypadku obywateli państw członkowskich UE, dokument potwierdzający ich narodowość;
• dowody z dokumentów potwierdzające wydatki poniesione w związku z organizacją stypy, a także ze sprowadzeniem, z pochówkiem lub kremacją zwłok.

Wniosek o przyznanie ostatecznej kompensaty z tytułu wydatków na terapię mającą na celu zniwelowanie skutków przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające, że złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do organu publicznego;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiekolwiek odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• odpis orzeczenia kończącego postępowanie karne, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, (wyroku, wyroku zaocznego, postanowienia o umorzeniu postępowania w związku ze śmiercią oskarżonego lub postanowienia o umorzeniu postępowania z innych przyczyn).

Ponadto w każdym przypadku należy dołączyć następujące dokumenty:

• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• oświadczenie ofiary wskazujące, czy terapia już się rozpoczęła, oraz – w stosownych przypadkach – dokumenty potwierdzające wydatki poniesione na ten cel. Jeżeli terapia jeszcze się nie zakończyła, należy o tym poinformować.

Wniosek o przyznanie tymczasowej kompensaty z tytułu tymczasowej niezdolności do pracy i uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• dokument klasyfikujący obrażenia lub uszczerbek na zdrowiu sporządzony przez właściwy organ zgodnie z procedurą przewidzianą we właściwych przepisach prawa;
• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy lub przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające zgłoszenie zdarzeń właściwemu organowi lub wszczęcie postępowania karnego w związku z tymi zdarzeniami przez właściwy organ z urzędu;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę, wniosków, które są aktualnie rozpatrywane, lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiegokolwiek rodzaju odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• wniosek o sporządzenie przez prokuraturę protokołu wskazującego dowody prima facie pozwalające domniemywać, że poniesiony przez ofiarę uszczerbek na zdrowiu został wyrządzony zamierzonym (umyślnym) przestępstwem z użyciem przemocy;
• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych przez wnioskodawcę w ciągu roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku, a także odpis zeznania podatkowego za ostatni rok podatkowy lub, w przypadku nieprzedstawienia takiego zeznania, zaświadczenie potwierdzające zwolnienie z obowiązku złożenia takiego zeznania wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (AEAT).

Wniosek o przyznanie tymczasowej kompensaty w związku ze śmiercią sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• Dowody z dokumentów potwierdzające śmierć oraz status beneficjenta jako ofiary pośredniej. Należy złożyć akt zgonu bezpośredniej ofiary przestępstwa oraz następujące dokumenty w zależności od związku osoby uprawnionej ze zmarłym:
  • jeżeli małżonek zmarłego i zmarły nie pozostawali w separacji faktycznej lub prawnej: odpis zupełny aktu małżeństwa wydany przez gminny rejestr stanu cywilnego po dacie śmierci ofiary.

W szczególności w odniesieniu do takiej kompensaty należy złożyć oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych przez wnioskodawcę w ciągu roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku, a także odpis zeznania podatkowego za ostatni rok podatkowy lub, w przypadku niezłożenia takiego zeznania, zaświadczenie potwierdzające zwolnienie danej osoby z obowiązku złożenia takiego zeznania wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (AEAT).

• Jeżeli wnioskodawcą jest osoba będąca konkubentem zmarłego zgodnie z właściwymi przepisami prawa, ma obowiązek przedstawić zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie i wspólnym zamieszkiwaniu (certificado de convivencia en domicilio común).

Aby wykazać pozostawanie w stałym związku równoważnym małżeństwu, zaleca się złożenie zaświadczenia wydanego przez właściwy rejestr zarejestrowanych związków partnerskich (Registro de parejas de hecho).

W szczególności w odniesieniu do takiej kompensaty należy złożyć oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych przez wnioskodawcę w ciągu roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku, a także odpis zeznania podatkowego za ostatni rok podatkowy lub, w przypadku niezłożenia takiego zeznania, zaświadczenie potwierdzające zwolnienie danej osoby z obowiązku złożenia takiego zeznania wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (AEAT).

• Jeżeli wnioskodawcą jest osoba będąca konkubentem zmarłego zgodnie z właściwymi przepisami prawa, ma obowiązek przedstawić zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie i wspólnym zamieszkiwaniu (certificado de convivencia en domicilio común).
• Dzieci zmarłego: należy przedstawić odpowiednie akty urodzenia wydane przez gminny rejestr stanu cywilnego.

Aby udowodnić swoje pochodzenie, dzieci małżonka, który nie pozostawał w separacji sądowej ze zmarłym, lub konkubenta zmarłego zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami, mają obowiązek złożyć właściwe akty urodzenia wydane przez gminny rejestr stanu cywilnego. Mają również obowiązek wykazać, że ich rodzic był małżonkiem lub konkubentem zmarłego, chyba że fakty te wykazano już we wniosku o kompensatę złożonym przez ich rodzica.

Ponadto zarówno dzieci zmarłego, jak i dzieci małżonka, który nie pozostawał ze zmarłym w separacji prawnej, lub dzieci konkubenta zmarłego mają obowiązek udowodnić, że pozostawały na utrzymaniu zmarłego, na podstawie następujących dokumentów:

• zaświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie wydane przez urząd miasta;
• oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych w okresie dwunastu miesięcy bezpośrednio poprzedzających datę zgonu ofiary;
• odpis zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym doszło do śmierci ofiary, lub – jeżeli przedstawienie takiego odpisu okaże się niemożliwe – odpis zeznania podatkowego za rok podatkowy bezpośrednio poprzedzający ten rok. Jeżeli zeznania te nie zostały złożone, należy przedstawić zaświadczenie potwierdzające zwolnienie danej osoby z obowiązku ich złożenia wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (Agencia Estatal de la Administración Tributaria (AEAT)).
• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy lub przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające zgłoszenie zdarzeń właściwemu organowi lub wszczęcie postępowania karnego w związku z tymi zdarzeniami przez właściwy organ z urzędu;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę, wniosków, które są aktualnie rozpatrywane, lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiegokolwiek rodzaju odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• wniosek o sporządzenie przez prokuraturę protokołu wskazującego dowody prima facie pozwalające domniemywać, że poniesiony przez ofiarę uszczerbek na zdrowiu został wyrządzony zamierzonym (umyślnym) przestępstwem z użyciem przemocy;
• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;

Wniosek o przyznanie tymczasowej kompensaty w związku ze śmiercią sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy lub przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające zgłoszenie zdarzeń właściwemu organowi lub wszczęcie postępowania karnego w związku z tymi zdarzeniami przez właściwy organ z urzędu;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę, wniosków, które są aktualnie rozpatrywane, lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiegokolwiek rodzaju odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• wniosek o sporządzenie przez prokuraturę protokołu wskazującego dowody prima facie pozwalające domniemywać, że poniesiony przez ofiarę uszczerbek na zdrowiu został wyrządzony zamierzonym (umyślnym) przestępstwem z użyciem przemocy;
• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• akt zgonu małoletniego albo ubezwłasnowolnionej osoby dorosłej;
• aby potwierdzić status osób uprawnionych, akt urodzenia małoletniego albo ubezwłasnowolnionej osoby dorosłej, jeżeli wniosek został złożony przez rodziców, lub wypis z rejestru urzędowego potwierdzający ustanowienie opiekuna dla danej osoby, jeżeli wniosek został złożony przez opiekuna;
• jeżeli zmarły był ubezwłasnowolnioną osobą dorosłą, pismo urzędowe potwierdzające ubezwłasnowolnienie lub – w stosownych przypadkach – zaświadczenie potwierdzające stopień ubezwłasnowolnienia;
• oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych przez rodziców lub opiekunów w ciągu roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku, a także odpis zeznania podatkowego za ostatni rok podatkowy lub, w przypadku niezłożenia takiego zeznania, zaświadczenie potwierdzające zwolnienie danej osoby z obowiązku złożenia takiego zeznania wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (AEAT);
• dowody z dokumentów potwierdzające wydatki poniesione w związku z organizacją stypy, a także ze sprowadzeniem, z pochówkiem lub kremacją zwłok.

Wniosek o przyznanie tymczasowej kompensaty z tytułu wydatków na terapię mającą na celu zniwelowanie skutków przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności sporządzony przez ofiarę lub jej pełnomocnika należy złożyć na formularzu urzędowym zawierającym następujące szczegółowe informacje oraz załączyć do niego następujące dokumenty:

• opis okoliczności, w których doszło do popełnienia czynu noszącego znamiona umyślnego (popełnionego z premedytacją) przestępstwa z użyciem przemocy lub przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, ze wskazaniem daty i miejsca zdarzenia;
• dowody potwierdzające zgłoszenie zdarzeń właściwemu organowi lub wszczęcie postępowania karnego w związku z tymi zdarzeniami przez właściwy organ z urzędu;
• oświadczenie dotyczące odszkodowania i kompensaty otrzymanych przez wnioskodawcę, wniosków, które są aktualnie rozpatrywane, lub działań, które wnioskodawca może podjąć, aby uzyskać jakiegokolwiek rodzaju odszkodowanie lub kompensatę w związku ze zdarzeniem;
• wniosek o sporządzenie przez prokuraturę protokołu wskazującego dowody prima facie pozwalające domniemywać, że poniesiony przez ofiarę uszczerbek na zdrowiu został wyrządzony zamierzonym (umyślnym) przestępstwem z użyciem przemocy;
• jeżeli ofiara jest obywatelem Hiszpanii, kopię krajowego dokumentu tożsamości;
• w przypadku obywateli państwa członkowskiego UE – dokument potwierdzający ich obywatelstwo;
• oświadczenie ofiary wskazujące, czy terapia już się rozpoczęła, oraz – w stosownych przypadkach – dokumenty potwierdzające wydatki poniesione na ten cel. Jeżeli terapia jeszcze się nie zakończyła, należy o tym poinformować;
• oświadczenie dotyczące wszelkich dochodów uzyskanych przez daną osobę w ciągu roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku, a także odpis zeznania podatkowego za ostatni rok podatkowy lub, w przypadku niezłożenia takiego zeznania, zaświadczenie potwierdzające zwolnienie danej osoby z obowiązku złożenia takiego zeznania wydane przez Krajową Agencję Administracji Skarbowej (AEAT).

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym procedura przyznawania różnych kompensat przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa rozpoczyna się w chwili złożenia wniosku na formularza urzędowym przez wnioskodawcę lub jego pełnomocnika, do którego należy załączyć następujące dokumenty:

• dokumenty potwierdzające status osoby, na które przestępstwo o charakterze terrorystycznym wywarło wpływ, lub – w stosownych przypadkach – stopień jej pokrewieństwa z ofiarą;
  • orzeczenie, od którego środek zaskarżenia nie przysługuje, stwierdzające prawo do uzyskania kompensaty z tytułu zdarzeń i szkód objętych zakresem stosowania ustawodawstwa hiszpańskiego;
  • jeżeli takie orzeczenie nie zostało jeszcze wydane, ale zastosowano już odpowiednie środki prawne lub wszczęto postępowanie karne w związku z popełnionym przestępstwem, wszelkie dopuszczone prawnie dowody w postaci dokumentów potwierdzające status ofiary lub osoby uprawnionej, poniesione szkody oraz charakter zdarzeń, które doprowadziły do wyrządzenia tych szkód;
  • wszelkie wcześniejsze decyzje administracyjne;
  • akt zgonu, jeżeli ofiara zmarła;
  • fotokopię wypisu z książeczki rodzinnej (Libro de familia);
  • protokoły policyjne lub zeznania złożone na policji;
  • raporty kliniczne lub psychologiczne;
• jeżeli wystąpiono z wnioskiem o zapewnienie tymczasowego zakwaterowania:
  • protokół policyjny lub zaświadczenie wydane przez policję lub Straż Obywatelską (Guardia Civil) potwierdzające, że zgłoszone szkody zostały wyrządzone w trakcie lub w rezultacie ataku terrorystycznego (jeżeli organy administracji nie dysponują informacjami na temat przyczyn wystąpienia szkód);
  • jeżeli wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości: akt notarialny, umowę sprzedaży lub wypis z księgi wieczystej, dowód wniesienia ostatniej należnej płatności z tytułu podatku od nieruchomości (Impuesto de Bienes Inmuebles) lub zaświadczenie prezesa spółdzielni mieszkaniowej potwierdzające, że wnioskodawca jest członkiem spółdzielni;
  • jeżeli wnioskodawca jest najemcą nieruchomości: umowę najmu, potwierdzenie uiszczenia ostatniego czynszu lub rachunku za wodę, energię elektryczną lub telefon wystawionego na nazwisko najemcy;
  • jeżeli wnioskodawca nie jest ani właścicielem, ani najemcą nieruchomości: dokument potwierdzający uprawnienie tej osoby do przeprowadzenia remontu lub do zlecenia przeprowadzenia remontu;
  • jeżeli zdarzenie wywarło wpływ na główny lokal mieszkalny wnioskodawcy, którego adres nie figuruje na jego krajowym dokumencie tożsamości: zaświadczenie potwierdzające rejestrację takiego lokalu, zeznanie podatkowe, w którym taki lokal został wskazany do celów podatkowych, lub zaświadczenie wydane przez prezesa spółdzielni mieszkaniowej potwierdzające, że nieruchomość stanowi główny lokal mieszkalny wnioskodawcy;

• jeżeli wystąpiono z wnioskiem o kompensatę za szkodę wyrządzoną w pojeździe:
  • protokół policyjny lub zaświadczenie wydane przez policję lub Straż Obywatelską (Guardia Civil) potwierdzające, że zgłoszone szkody zostały wyrządzone w trakcie lub w rezultacie ataku terrorystycznego (jeżeli organy administracji nie dysponują informacjami na temat przyczyn wystąpienia szkód);
  • dowód rejestracyjny pojazdu wystawiony na nazwisko wnioskodawcy;
  • dowody potwierdzające, że w chwili ataku pojazd był objęty aktualną polisą ubezpieczeniową, a także informacje na temat rodzaju tej polisy i zagrożeń objętych ubezpieczeniem;
  • jeżeli pojazd został poddany naprawom, fakturę wskazującą koszty napraw przeprowadzonych w celu usunięcia szkód wyrządzonych aktem terrorystycznym;

• jeżeli wystąpiono z wnioskiem o kompensatę edukacyjną, do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające zajęcia, na które student się zapisał, oraz osiągane przez niego wyniki w nauce.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje decyzje dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności odpowiedzialność za rozpoznawanie wniosków o przyznanie przewidzianej w przepisach kompensaty i podejmowanie decyzji w ich kwestii spoczywa na Dyrekcji Generalnej ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym wydawanie decyzji w kwestii przyznania lub odmowy przyznania kompensaty należy do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności wnioski o przyznanie kompensaty sporządzone na formularzu urzędowym należy składać do Dyrekcji Generalnej ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej, przesyłając je na następujący adres:

Avenida del General Perón, 38 (Edificio Master's II) - 28020 Madrid.

Aby uzyskać wsparcie w zakresie składania i przesyłania wniosków o przyznanie kompensaty, wnioskodawcy mogą zwrócić się do właściwego Biura ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw w celu otrzymania informacji na temat wszelkiego rodzaju wsparcia finansowego, o które mogą wystąpić, a także na temat przebiegu poszczególnych procedur.

Biura te działają we wszystkich wspólnotach autonomicznych, w niemal wszystkich stolicach prowincji, a także w innych miastach.

Informacje na temat lokalizacji Biur ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw można uzyskać tutaj.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym wnioski o przyznanie kompensaty sporządzone na formularzu urzędowym należy składać do Dyrekcji Generalnej ds. Wspierania Ofiar Terroryzmu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przesyłając je na następujący adres:

Subdirección General de Apoyo a Víctimas del Terrorismo, C/ Amador de los Ríos 8. 28010 MADRID

Urząd ds. Informacji i Wsparcia dla Ofiar Terroryzmu przy Krajowym Sądzie Karnym i Administracyjnym udziela informacji ogólnych na temat kompensaty finansowej, o której przyznanie mogą wystąpić ofiary terroryzmu. Siedziba tego Urzędu znajduje się pod adresem:

C/ Goya, 14, 5ª planta, 28071 MADRID.

Numer telefonu kontaktowego: +34 914007402

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności po zakończeniu postępowania w sprawie tych przestępstw i przed sporządzeniem decyzji w sprawie przyznania lub odmowy przyznania kompensaty wnioskodawca – zgodnie z obowiązującymi przepisami – zostanie wezwany na przesłuchanie, podczas którego będzie mógł przedstawić swoje racje.

Jeżeli przestępstwo zostało popełnione w Hiszpanii, a wnioskodawca występujący o przyznanie kompensaty ma miejsce zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim UE, w razie złożenia wniosku o kompensatę za pośrednictwem organu pomocniczego państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu, Dyrekcja Generalna ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej – jako organ decyzyjny – może nawiązać współpracę z odpowiednim organem pomocniczym w celu przeprowadzenia procedury służącej zorganizowaniu przesłuchania wnioskodawcy lub każdej innej osoby, której przesłuchanie uzna za konieczne.

Aby przeprowadzić przesłuchanie, Dyrekcja Generalna ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej może zwrócić się do organu pomocniczego państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu, o zapewnienie wszelkich środków niezbędnych organowi odpowiedzialnemu za wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania kompensaty do bezpośredniego przesłuchania wnioskodawcy, drogą telefoniczną lub w formie wideokonferencji, jeżeli wnioskodawca wyrazi na to zgodę. Ponadto organ pomocniczy odpowiedzialny za organizację przesłuchania jest obowiązany przesłać Dyrekcji Generalnej ds. Kosztów Personelu oraz Emerytur i Rent Państwowych w Ministerstwie Finansów i Administracji Publicznej protokół z przeprowadzonego przesłuchania.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym, jeżeli zostały one popełnione w Hiszpanii, a wnioskodawca występujący o przyznanie kompensaty ma miejsce zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim UE, zastosowanie mają takie same zasady jak w przypadku przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności. Jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty został złożony za pośrednictwem organu pomocniczego państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu, odpowiedzialność za podjęcie opisanych powyżej działań związanych z organizacją przesłuchania spoczywa na Ministerstwie Spraw Wewnętrznych – za pośrednictwem Dyrekcji Generalnej ds. Wspierania Ofiar Terroryzmu.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty? Nie jestem zadowolony z decyzji organu.

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności termin złożenia wniosku o kompensatę wynosi zasadniczo jeden rok od dnia popełnienia przestępstwa.

Terminy do wydania decyzji w kwestii przyznania lub odmowy przyznania kompensaty – zarówno ostatecznej, jak i tymczasowej, są następujące:

• w przypadku kompensaty z tytułu uszczerbku na zdrowiu skutkującego niepełnosprawnością, zwiększenia uszczerbku lub śmierci: 6 miesięcy;
• w przypadku kompensaty z tytułu tymczasowej niezdolności do pracy: 4 miesiące;
• w przypadku kompensaty na pokrycie kosztów terapii mającej na celu zniwelowanie skutków przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności oraz kosztów pogrzebu: 2 miesiące.

Uznaje się, że wniosek o przyznanie kompensaty został odrzucony lub oddalony, jeżeli decyzji nie wydano, a upłynął termin do jej wydania upłynął.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym wnioski muszą zasadniczo zostać złożone w terminie roku od dnia wyrządzenia szkody lub od dnia postawienia diagnozy potwierdzającej istnienie związku przyczynowo-skutkowego między poniesioną szkodą a aktem terrorystycznym. W przypadku kompensaty edukacyjnej termin do złożenia stosownego wniosku wynosi trzy miesiące od daty zapisania się na zajęcia.

Termin do wydania i doręczenia decyzji w tym zakresie wynosi 12 miesięcy, z wyjątkiem decyzji w sprawie kompensaty edukacyjnej (6 miesięcy), przy czym w przypadku upływu tego terminu bez wydania decyzji w sposób wyraźny uznaje się, że wniosek został uwzględniony.

Nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu. W jaki sposób mogę je zaskarżyć?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności wnioskodawcy mogą zaskarżyć decyzje Ministerstwa Finansów i Administracji Publicznej dotyczące przewidzianej w przepisach kompensaty w terminie jednego miesiąca od ich doręczenia. Jeżeli decyzja nie zostanie zaskarżona w tym terminie, jedyną możliwością, z jakiej może skorzystać wnioskodawca, pozostaje złożenie do tego Ministerstwa wniosku o rewizję nadzwyczajną (recurso extraordinario de revisión).

Odwołanie można wnieść do Ministerstwa Finansów i Administracji Publicznej lub do Krajowej Komisji ds. Pomocy i Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw z Użyciem Przemocy (Comisión Nacional de Ayuda y Asistencia a las Víctimas de Delitos Violentos).

Komisja Krajowa jest organem właściwym do rozpatrywania odwołań od decyzji Ministerstwa Finansów i Administracji Publicznej w sprawie kompensat przewidzianych w obowiązujących przepisach.

Jeżeli Komisja Krajowa nie rozstrzygnie odwołania od decyzji w terminie trzech miesięcy, odwołanie to uznaje się za oddalone – w takim przypadku można wnieść skargę do sądu administracyjnego na decyzję Komisji o oddaleniu odwołania.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym od decyzji wydawanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w postępowaniach administracyjnych wszczętych w następstwie wniosków o wydanie różnych kompensat można się odwołać, wnosząc o ich reasumpcję (recurso de reposición) lub skierować sprawę bezpośrednio na drogę sądowoadministracyjną.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać inne informacje o sposobach dochodzenia kompensaty?

Jeżeli chodzi o przestępstwa z użyciem przemocy i przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, aby uzyskać pomoc w złożeniu i przesłaniu wniosku o przyznanie kompensaty, wnioskodawcy mogą zwrócić się do właściwego Biura ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw w celu uzyskania informacji o pomocy finansowej, która może im przysługiwać oraz o przebiegu poszczególnych procedur występowania o tę pomoc.

Biura te działają we wszystkich wspólnotach autonomicznych, w niemal wszystkich stolicach prowincji, a także w innych miastach.

Informacje na temat lokalizacji Biur ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw można uzyskać tutaj.

Konkretne formularze wniosków o przyznanie kompensaty są dostępne tutaj.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym wnioski o przyznanie kompensaty sporządzone na formularzu urzędowym należy przesyłać do Dyrekcji Generalnej ds. Wspierania Ofiar Terroryzmu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, na następujący adres:

Subdirección General de Apoyo a Víctimas del Terrorismo, C/ Amador de los Ríos 8. 28010 MADRID

Konkretne formularze wniosków o przyznanie kompensaty są dostępne tutaj.

Urząd ds. Informacji i Wsparcia dla Ofiar Terroryzmu przy Krajowym Sądzie Karnym i Administracyjnym udziela informacji ogólnych na temat kompensaty finansowej, o której przyznanie mogą wystąpić ofiary terroryzmu. Siedziba tego Urzędu znajduje się pod adresem:

C/ Goya, 14, 5ª planta, 28071 MADRID.

Numer telefonu kontaktowego: +34 914007402

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z której mógłbym skorzystać?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności formularze lub wzory wniosków o przyznanie poszczególnych rodzajów kompensat są dostępne tutaj.

Dane adresowe Biur ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw udzielających informacji na temat kompensaty finansowej, która może potencjalnie przysługiwać wnioskodawcy, oraz poszczególnych procedur składania wniosków o przyznanie takiej kompensaty są dostępne tutaj.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym informacje o dostępnej kompensacie można uzyskać na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Urząd ds. Informacji i Wsparcia dla Ofiar Terroryzmu przy Krajowym Sądzie Karnym i Administracyjnym udziela informacji ogólnych na temat kompensaty finansowej, o której przyznanie mogą wystąpić ofiary terroryzmu.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

W odniesieniu do przestępstw z użyciem przemocy i przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności ofiary mogą złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów zgodnie z wymogami i procedurą przewidzianymi we właściwych przepisach prawa.

W szczególności zgodnie z ustawodawstwem hiszpańskim ofiary przemocy ze względu na płeć są uprawnione do skorzystania z nieodpłatnych porad prawnych niezwłocznie po złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, a także do nieodpłatnych usług w zakresie obrony i zastępstwa procesowego świadczonych przez adwokata (abogado) i pełnomocnika (procurador) we wszystkich postępowaniach administracyjnych podejmowanych bezpośrednio lub pośrednio w związku z przemocą, jakiej doświadczyła ofiara.

W takich przypadkach odpowiedzialność za reprezentowanie ofiary w postępowaniu powinna zostać powierzona jednemu zespołowi obrońców, o ile taka forma reprezentacji zagwarantuje ofierze możliwość należytego korzystania z przysługującego jej prawa do obrony. Prawo to będzie przysługiwało również następcom prawnym ofiary w przypadku jej śmierci, o ile nie uczestniczyli w zdarzeniu.

W odniesieniu do przestępstw o charakterze terrorystycznym zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy prawnej obowiązującymi w Hiszpanii osoby uznane za ofiary terroryzmu na mocy ustawodawstwa hiszpańskiego są uprawnione do uzyskania zwolnienia od kosztów we wszystkich postępowaniach sądowych i administracyjnych dotyczących aktu terrorystycznego, w związku z którym przyznano im status ofiary, niezależnie od ich sytuacji finansowej.

W każdym razie zwolnienie od kosztów przyznaje się bezzwłocznie wszystkim ofiarom terroryzmu, które zwrócą się ze stosownym wnioskiem w tym zakresie. Osoba utraci prawo do zwolnienia od kosztów, jeżeli na późniejszym etapie postępowania nie zostanie jej przyznany status ofiary, jeżeli sąd wyda prawomocny wyrok uniewinniający sprawcę lub jeżeli postępowanie zostanie umorzone; w takiej sytuacji beneficjent zwolnienia nie jest zobowiązany do zwrotu kosztów jakichkolwiek usług, z których skorzystał do tej pory nieodpłatnie.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Jeżeli chodzi o przestępstwa z użyciem przemocy i przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, aby uzyskać pomoc w złożeniu i przesłaniu wniosku o przyznanie kompensaty, wnioskodawcy mogą zwrócić się do właściwego Biura ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw w celu uzyskania informacji o pomocy finansowej, która może im przysługiwać oraz o przebiegu poszczególnych procedur występowania o tę pomoc.

Biura te działają we wszystkich wspólnotach autonomicznych, w niemal wszystkich stolicach prowincji, a także w innych miastach.

Informacje na temat lokalizacji Biur ds. Wsparcia na rzecz Ofiar Przestępstw można uzyskać tutaj.

Urząd ds. Informacji i Wsparcia dla Ofiar Terroryzmu przy Krajowym Sądzie Karnym i Administracyjnym udziela informacji ogólnych na temat kompensaty finansowej, o której przyznanie mogą wystąpić ofiary terroryzmu. Siedziba tego Urzędu znajduje się pod adresem:

C/ Goya, 14, 5ª planta, 28071 MADRID.

Numer telefonu kontaktowego: +34 914007402

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Wnioskodawca musi udowodnić, że poniesiona przez niego szkoda wynika z czynów – zarówno umyślnych, jak i nieumyślnych – które mogą nosić znamiona przestępstwa przeciwko mieniu lub przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu. Czyny popełnione umyślnie lub wskutek lekkomyślności bądź niedbalstwa uprawniają zatem do kompensaty niezależnie od tego, czy sprawca przestępstwa jest znany.

W przypadku przestępstwa przeciwko mieniu czyn musi nosić znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy.

Ponadto szkody poniesione w wyniku aktów terrorystycznych, wypadków drogowych na terytorium Francji, wypadków na polowaniu, narażenia na działanie azbestu i zniszczenia pojazdu wskutek pożaru podlegają przepisom szczególnym dotyczącym kompensaty.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Pełna kompensata z tytułu poniesionej szkody przysługuje w przypadku szkód wyrządzonych ciężkim przestępstwem przeciwko zdrowiu i życiu:

• w przypadku gdy osoba padła ofiarą czynu, który spowodował trwałą niezdolność do pracy lub całkowitą niezdolność do pracy przez co najmniej jeden miesiąc, zgwałcenia, napaści na tle seksualnym, seksualnego wykorzystania małoletniego, handlu ludźmi, niewolnictwa, pracy przymusowej
• lub w przypadku gdy bliski ofiary zmarł wskutek takich czynów.

Pod określonymi warunkami kompensata w ograniczonej wysokości przysługuje osobie, która padła ofiarą lżejszego przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu lub przestępstwa przeciwko mieniu:

• w przypadku uszczerbku na zdrowiu, który spowodował całkowitą niezdolność do pracy przez okres krótszy niż jeden miesiąc
• lub w przypadku szkody majątkowej wyrządzonej czynem noszącym znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, bliscy ofiary mogą otrzymać kompensatę, jeżeli osobiście ponieśli szkodę wskutek przedmiotowego przestępstwa.

Kompensatę można przyznać wstępnym (rodzicom, dziadkom), zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi oraz krewnym w linii bocznej (rodzeństwu) lub jakiejkolwiek osobie, która dowiedzie osobistego związku z ofiarą.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, bliscy ofiary mogą otrzymać kompensatę, jeżeli osobiście ponieśli szkodę wskutek przedmiotowego przestępstwa.

Kompensatę można przyznać wstępnym (rodzicom, dziadkom), zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi oraz krewnym w linii bocznej (rodzeństwu) lub jakiejkolwiek osobie, która dowiedzie osobistego związku z ofiarą.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, osoby niebędące obywatelami państw członkowskich UE mogą otrzymać kompensatę, pod warunkiem że czyn popełniono na terytorium Francji.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak, ofiara może uzyskać kompensatę na zwykłych warunkach, jeżeli jest obywatelem Francji, a przestępstwo popełniono za granicą.

Jeżeli natomiast ofiara jest cudzoziemcem, a czyn popełniono za granicą, nie może ona otrzymać kompensaty od francuskiego organu ds. kompensat.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie, aby móc złożyć wniosek o przyznanie kompensaty, ofiara nie musi wcześniej składać zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa służbom policyjnym.

Wniosek musi jednak zawierać informacje niezbędne do jego rozpatrzenia. Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające przede wszystkim datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.).

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, ofiara nie musi czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania sądowego, aby złożyć wniosek o przyznanie kompensaty.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie, ofiara nie musi w pierwszej kolejności występować o odszkodowanie od sprawcy czynu, jeżeli został on wykryty, w przypadku ciężkiego przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu (zob. pkt 1.2).

W przypadku lżejszego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2) należy udowodnić, że wykryty sprawca czynu jest niewypłacalny lub nie jest w stanie naprawić szkody w całości. Dodatkowo należy udowodnić, że ofiara nie jest w stanie uzyskać skutecznego i wystarczającego odszkodowania od zakładu ubezpieczeń ani żadnego innego dłużnika.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Ofiara może otrzymać kompensatę nawet wówczas, gdy sprawca czynu jest nieznany lub nie został skazany – prawo to przysługuje jej od chwili stwierdzenia, że czyn nosi znamiona przestępstwa.

Wniosek musi jednak zawierać informacje niezbędne do jego rozpatrzenia. Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające przede wszystkim datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.).

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Obowiązuje termin 3 miesięcy, licząc od daty popełnienia przestępstwa przez sprawcę. Termin ten przedłuża się o jeden rok, licząc od daty wydania ostatniego orzeczenia w sprawie karnej.

W przypadku zasądzenia odszkodowania od sprawcy czynu termin biegnie od chwili powiadomienia ofiary przez sąd orzekający w sprawach karnych. W przypadku zasądzenia odszkodowania od sprawcy czynu termin biegnie od chwili powiadomienia przez sąd.

W przypadku uchybienia terminowi sąd może uwzględnić uzasadniony powód przedstawiony przez ofiarę lub inną osobę uprawnioną.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Pokryte zostaną na przykład następujące koszty:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
  Ofiara bezpośrednia, która doznała uszczerbku na zdrowiu, może otrzymać zwrot wszystkich kosztów opieki szpitalnej, ambulatoryjnej, paramedycznej i kosztów farmaceutycznych (opieka pielęgniarska, fizjoterapia, ortoptystka, ortofonia itp.), przy czym większość z tych kosztów pokrywają zwykle organy zabezpieczenia społecznego.
  Ponadto istnieje możliwość uwzględnienia przyszłych kosztów opieki zdrowotnej, możliwych do przewidzenia z punktu widzenia medycznego, które stały się konieczne wskutek stanu chorobowego ofiary – po stabilizacji jej stanu zdrowia.

• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
  Zwrotowi podlegają koszty dostosowania miejsca zamieszkania, pojazdu oraz wydatki związane ze stałą opieką sprawowaną przez osobę trzecią.
  Istnieje również możliwość uwzględnienia różnych kosztów związanych ze skutkami uszczerbku na zdrowiu: kosztów opieki na dziećmi, pomocy domowej, transportu itp.

• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  Stwierdzenie trwałej niepełnosprawności (déficit fonctionnel permanent) zapewnia możliwość naprawienia skutków szkody utrzymujących się po stabilizacji stanu zdrowia: zaburzenia funkcji fizjologicznych, przewlekłych bóli, obniżenia standardu życia, utraty niezależności itp. W przypadku stwierdzenia niepełnosprawności możliwe jest określenie jej stopnia.
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
    Kompensatę otrzymuje się z tytułu utraty obecnych lub przyszłych zarobków oraz negatywnego wpływu na życie zawodowe: spadku wartości pracownika na rynku pracy, utraconych możliwości zawodowych, zwiększenia uciążliwości pracy, konieczności zwolnienia monitorowanego itp. Ocenie może również podlegać utrata możliwości korzystania z edukacji szkolnej, kształcenia uniwersyteckiego lub innego rodzaju kształcenia.
  • utracone możliwości
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które wywołało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
  • kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego
  • inne

Utracone możliwości zawodowe mogą zostać zrekompensowane w ramach kompensaty negatywnego wpływu na życie zawodowe (zob. poprzedni punkt).

Kompensata nie pokrywa kosztów postępowania związanych z przestępstwem. Istnieje jednak możliwość przyznania pomocy prawnej, która polega na tym, że w przypadku osób o niskich dochodach państwo pokrywa w całości lub w części koszty honorariów adwokatów i opłaty sądowe należne w toku postępowania. W przypadku najcięższych przestępstw zwolnienie od kosztów przyznaje się niezależnie od dochodów (zob. katalog przewidziany w art. 9–2 ustawy nr 91-647 z dnia 10 lipca 1991 r. o pomocy prawnej).

Co do zasady nie wypłaca się kompensaty z tytułu szkód majątkowych wyrządzonych przestępstwami przeciwko zdrowiu i życiu. Jeżeli chodzi o wyżej wspomniane przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2), wysokość kompensaty jest ograniczona do kwoty 4575 euro (limit ten obowiązuje od dnia 16 stycznia 2018 r.), z zastrzeżeniem spełnienia określonych przesłanek.

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary

Jeżeli chodzi o krzywdę polegającą na cierpieniu ofiary, bierze się pod uwagę wszelkiego rodzaju cierpienie fizyczne i psychiczne, a także powiązane dolegliwości odczuwane przez ofiarę od dnia popełnienia czynu przez sprawcę do momentu stabilizacji stanu zdrowia ofiary. Licząc od momentu stabilizacji stanu zdrowia, utrzymujące się dolegliwości podlegają kompensacie z tytułu trwałej niepełnosprawności.

Utrata możliwości natury osobistej może zostać uwzględniona w ramach kompensaty utraty nadziei (préjudice d’établissement), która obejmuje utratę szans lub możliwości prowadzenia życia rodzinnego.

Kategoria szkody estetycznej (préjudice esthétique) pozwala na uwzględnienie osobistych konsekwencji pogorszenia wyglądu fizycznego ofiary.

Organ może również wziąć pod uwagę, czy ofiara poniosła szkodę polegającą na utracie komfortu życia (préjudice d’agrément), w którym to przypadku przysługuje jej prawo do kompensaty z tytułu niezdolności do wznowienia aktywności fizycznej lub zażywania rozrywek.

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu

Koszty pogrzebu i nagrobka podlegają zwrotowi.

• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)

Większość kosztów leczenia, w tym kosztów poniesionych przez bliskich ofiary, zwykle pokrywają organy zabezpieczenia społecznego. W przeciwnym razie straty moralne (retentissement pathologique) poniesione przez bliskich ofiary rekompensuje się w ramach zadośćuczynienia z tytułu naruszenia prawa do życia rodzinnego (préjudice d’affection) (zob. powyżej).

• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Utrata lub zmniejszenie dochodów mające wpływ na bliskich ofiary i spowodowane śmiercią lub niepełnosprawnością ofiary mogą podlegać kompensacie, w szczególności wówczas, gdy bliscy muszą zapewnić ofierze stałą opiekę i są zmuszeni do tymczasowej rezygnacji z pracy.

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary czynu zabronionego

Zadośćuczynienie z tytułu naruszenia prawa do życia rodzinnego (préjudice d’affection) ma na celu zrekompensowanie krzywdy doznanej przez bliskich ofiary wskutek jej śmierci bądź zrekompensowanie bólu i cierpienia ofiary bezpośredniej w przypadku, gdy jest ona niepełnosprawna w stopniu znacznym.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kwotę wypłaca się jednorazowo lub w formie renty. Dodatkowo istnieje możliwość wypłacenia zaliczek w toku postępowania – przed przyznaniem ostatecznej kompensaty.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Wina ofiary może być przesłanką nieprzyznania kompensaty lub zmniejszenia jej kwoty, na przykład w przypadku obraźliwych komentarzy (injures proférées), udziału w bójce lub w działalności przestępczej. Wina zmarłej ofiary stanowi przesłankę nieprzyznania kompensaty lub zmniejszenia jej kwoty również w postępowaniu wszczętym na wniosek innych osób uprawnionych.

Uprzednia karalność ofiary pozostaje natomiast bez uszczerbku dla możliwości uzyskania kompensaty.

Wniosek o przyznanie kompensaty musi zawierać informacje konieczne do jego rozstrzygnięcia oraz niezbędne dokumenty potwierdzające. Należy dostarczyć dokumenty, których w dalszej kolejności może zażądać organ, oraz w stosownych przypadkach wziąć udział w wymaganych badaniach.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

• Ciężkie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu (zob. pkt 1.2)

Nie bierze się pod uwagę sytuacji finansowej ofiary, a szkoda, którą poniosła ofiara i która wynika z ciężkiego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, może zostać naprawiona w całości.

Uwzględnia się jednak świadczenia wypłacane przez organy zabezpieczenia społecznego, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i zakłady ubezpieczeń.

• Lżejsze przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2)

Sytuację finansową ofiary ocenia się na trzech poziomach, tj. pod kątem tego, czy:

• ofiara posiada roczne dochody nieprzekraczające kwoty 18 300 euro (na podstawie dochodów za 2017 r.), do których dodaje się dopłaty z tytułu osób pozostających na utrzymaniu ofiary (zstępni i wstępni);
• ofiara nie jest w stanie uzyskać skutecznego i wystarczającego odszkodowania od zakładu ubezpieczeń ani żadnego innego dłużnika;
• ofiara udowodniła, że znajduje się w trudnej sytuacji materialnej lub emocjonalnej w związku z popełnionym na jej szkodę przestępstwem.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Nie.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

W przypadku ciężkiego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu ofierze przysługuje co do zasady prawo do naprawienia szkody w całości. Wysokość kompensaty oblicza się, uwzględniając wszystkie kategorie szkód.

Wyliczenia dokonuje się indywidualnie w każdej sprawie, w zależności od sytuacji osobistej każdej z ofiar oraz przedstawionych dokumentów potwierdzających, a w przypadku niektórych kategorii szkód – w oparciu o orientacyjne progi.

Obliczenia kompensaty z tytułu trwałej niepełnosprawności mogą opierać się na przykład na orientacyjnym progu uwzględniającym stwierdzony przez lekarza stopień niepełnosprawności oraz wiek ofiary.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie ma kwoty minimalnej.

Nie ma maksymalnej kwoty kompensaty w przypadku ciężkich przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu (zob. pkt 1.2).

Jeżeli chodzi o lżejsze przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. 1.2), wysokość kompensaty jest ograniczona do kwoty 4575 euro (limit ten obowiązuje od dnia 16 stycznia 2018 r.).

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, formularz wniosku o przyznanie kompensaty przewiduje podanie wnioskowanej kwoty. Kwota ta jest jednak całościowa. Adwokat lub stowarzyszenie pomocy ofiarom mogą udzielić ofierze skutecznej pomocy w ustaleniu wspomnianej kwoty.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam za szkodę z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Uwzględnia się świadczenia wypłacane przez organy zabezpieczenia społecznego, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, zakłady ubezpieczeń itp.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak, ofiara może ubiegać się o zaliczkę na poczet kompensaty na dowolnym etapie postępowania.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak, ofiara może złożyć nowy wniosek o kompensatę w przypadku pogłębienia się uszczerbku na zdrowiu lub z jakiegokolwiek innego uzasadnionego powodu, który ofiara udowodni.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Wniosek wnioskodawcy skierowany do sekretariatu komisji ds. kompensat dla ofiar przestępstw (commission d’indemnisation des victimes d’infractions, CIVI) przy właściwym sądzie wielkiej instancji musi zawierać informacje niezbędne do rozpatrzenia roszczenia. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające, wskazujące w szczególności:

• nazwisko i imiona, datę i miejsce urodzenia, zawód, obywatelstwo i adres wnioskodawcy (należy załączyć kopię krajowego dokumentu tożsamości, karty rezydenta lub pobytu, paszportu itp.);
• więź pokrewieństwa z ofiarą (należy załączyć odpis książeczki rodzinnej, aktu notarialnego itp.);
• datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.);
• sąd, który w stosownych przypadkach wydał wyrok w sprawie sprawcy czynu (należy załączyć odpis wyroku);
• charakter obrażeń, czas trwania zwolnienia z pracy i ewentualne skutki (należy załączyć zaświadczenia lekarskie, zwolnienia z pracy, raporty lekarskie);
• państwowe lub prywatne organy zabezpieczenia społecznego, pod które podlega wnioskodawca i które mogą podjąć stosowne czynności (należy załączyć odpis karty zabezpieczenia społecznego);
• złożone wnioski o zawezwanie do próby ugodowej oraz toczące się postępowania sądowe, a także kwoty otrzymane dotychczas przez wnioskodawcę (należy załączyć dokumenty potwierdzające wypłatę diet dziennych, emerytury, renty, płatności od sprawcy czynu, od ubezpieczyciela itp.);
• kwotę kompensaty, o którą ofiara ubiega się od CIVI;
• dane bankowe wnioskodawcy;
• inne dokumenty potwierdzające, w zależności od zgłaszanych roszczeń.

W przypadku gdy wniosek o przyznanie kompensaty dotyczy lżejszych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu lub szkód majątkowych wyrządzonych czynem noszącym znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy, wniosek ten zawiera ponadto:

• informację o wysokości dochodów wnioskodawcy (należy załączyć informację o wymiarze podatkowym w roku poprzedzającym rok, w którym sprawca popełnił przestępstwo, oraz w roku, w którym ofiara składa wniosek);
• dowody potwierdzające brak możliwości uzyskania skutecznego i wystarczającego odszkodowania z innego źródła;
• opis trudnej sytuacji materialnej lub emocjonalnej wynikającej z popełnionego na szkodę ofiary przestępstwa.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku lub w trakcie jego rozpatrywania?

Nie przewidziano takich opłat. Postępowanie to nie jest objęte przymusem adwokackim. Koszty honorarium adwokata ponosi ofiara, chyba że przyznano jej pomoc prawną z mocy prawa lub z zastrzeżeniem spełnienia określonych przesłanek. Koszty poniesione w toku postępowania przed komisją ds. kompensat dla ofiar przestępstw (CIVI) zalicza się do kosztów sądowych pokrywanych w całości przez Skarb Państwa.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Organami właściwymi do wydawania decyzji w sprawie przyznania kompensaty są komisje ds. kompensat dla ofiar przestępstw (CIVI). Kompensaty w wysokości określonej przez CIVI wypłaca fundusz gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (Fonds de garantie des victimes d’actes de terrorisme et d’autres infractions, FGTI).

W sprawach dotyczących terroryzmu fundusz gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (FGTI) wypłaca kompensatę bezpośrednio na rzecz ofiar, które o to wniosą, pod nadzorem sądu (sąd wielkiej instancji – tribunal de grande instance, TGI), który rozstrzyga sprawę w przypadku zaistnienia sporu.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Przy każdym sądzie wielkiej instancji (tribunal de grande instance, TGI) działa komisja ds. kompensat dla ofiar przestępstw (commission d’indemnisation des victimes d’infractions, CIVI) rozpatrująca wnioski o przyznanie kompensaty złożone przez ofiary przestępstw lub inne osoby uprawnione.

Właściwość do rozpatrzenia wniosku posiada CIVI właściwa ze względu na miejsce zamieszkana ofiary lub, w stosownych przypadkach, ze względu na siedzibę sądu orzekającego w sprawach karnych, przed którym toczy się postępowanie w sprawie przestępstwa (Wyszukiwarka sądów). W braku takiej komisji, jeżeli ofiarą jest obywatel Francji zamieszkujący za granicą i czyn popełniono również za granicą, właściwość posiada komisja przy Sądzie Wielkiej Instancji w Paryżu.

Tribunal de Grande Instance de Paris
4 Boulevard du Palais
75055 PARIS CEDEX 01 – Francja

W sprawach dotyczących terroryzmu wnioski kieruje się bezpośrednio do funduszu gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (FGTI):

64, rue Defrance
94682 Vincennes Cedex – Francja

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Obecność ofiary w toku postępowania lub na rozprawie nie jest obowiązkowa.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Sekretariat CIVI bezzwłocznie przekazuje wniosek funduszowi gwarancji.

Fundusz gwarancji musi przedstawić ofierze propozycję w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia otrzymania kompletnych akt przekazanych przez sekretariat CIVI.

Jeżeli ofiara przyjmie propozycję, porozumienie przekazuje się do zatwierdzenia przewodniczącemu CIVI. Zatwierdzone porozumienie można wykonać. Decyzję doręcza się ofierze i funduszowi gwarancji, który wypłaca kompensatę.

W przypadku uzasadnionej odmowy ze strony funduszu gwarancji, odrzucenia propozycji przez ofiarę lub braku odpowiedzi ofiary na propozycję funduszu gwarancji po upływie 2 miesięcy wszczyna się postępowanie sądowe. Sąd rozpatruje wniosek i weryfikuje złożone oświadczenia oraz dokumenty.

Prokurator Republiki i fundusz gwarancji zgłaszają uwagi nie później niż na 15 dni przed rozprawą. Wnioskodawcy i funduszowi gwarancji należy doręczyć wezwanie do stawiennictwa przed sądem nie później niż na 2 miesiące przed terminem rozprawy.

Po obradach na posiedzeniu niejawnym decyzję CIVI w sprawie przyznania kompensaty lub oddalenia wniosku o kompensatę doręcza się wnioskodawcy i funduszowi gwarancji, który wypłaca przyznaną kompensatę w terminie miesiąca od dnia doręczenia.

W sprawach dotyczących terroryzmu fundusz gwarancji wypłaca stosowną kwotę tytułem zaliczki w terminie miesiąca od dnia otrzymania kompletnego wniosku, jeżeli jest on zasadny. Fundusz gwarancji przedstawia propozycję kompensaty ofierze (po ustabilizowaniu się jej stanu zdrowia) lub – w przypadku śmierci ofiary – jej bliskim w terminie 3 miesięcy.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Jeżeli ofiara nie zgadza się z rozstrzygnięciem CIVI, może wnieść o ponowne rozpatrzenie sprawy przez sąd apelacyjny, pod który podlega dana CIVI.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Informacje i formularze wniosków są dostępne na następujących stronach internetowych:

• Service-Public.fr (formularz wniosku w sprawach niedotyczących aktów terrorystycznych oraz wyjaśnienia i informacje w sprawach niedotyczących aktów terrorystycznych, informacje w sprawach dotyczących aktów terrorystycznych);
• FGTI (w sprawach dotyczących aktów terrorystycznych, formularz wniosku dla ofiar FR lub EN);
• przewodnik dla ofiar aktów terrorystycznych.

Stowarzyszenia pomocy ofiarom mogą pomóc ofierze w dopełnieniu formalności oraz udzielić niezbędnych informacji.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Kontaktując się z infolinią 116006, ofiara może uzyskać nieodpłatnie wsparcie psychologiczne, informacje dotyczące przysługujących jej praw oraz, ogólnie rzecz biorąc, pomoc w dopełnieniu formalności od poniedziałku do niedzieli w godzinach 9–21 – opłata jak za połączenie lokalne:

tel. 01.41.83.42.08

w przypadku połączeń z Francji

tel. +33.1.41.83.42.08 w przypadku połączeń z zagranicy

E-mail: 08victimes@france-victimes.fr

Dostępne są następujące strony internetowe:

• Service-Public.fr (formularz, informacje w sprawach niedotyczących aktów terrorystycznych, informacje w sprawach dotyczących aktów terrorystycznych);
• FGTI;
• przewodnik dla ofiar aktów terrorystycznych.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Istnieje możliwość przyznania pomocy prawnej, która polega na tym, że w przypadku osób o niskich dochodach państwo pokrywa w całości lub w części koszty honorariów adwokatów i opłaty sądowe należne w toku postępowania. W przypadku najcięższych przestępstw zwolnienie od kosztów przyznaje się niezależnie od dochodów (zob. katalog przewidziany w art. 9-2 ustawy nr 91-647 z dnia 10 lipca 1991 r. o pomocy prawnej).

Niektóre podmioty ułatwiające dostęp do wymiaru sprawiedliwości, takie jak ośrodki pomocy prawnej (Maisons de la justice et du droit, MJD) lub punkty zapewniające dostęp do wymiaru sprawiedliwości (Points d’accès au droit, PAD), udzielają nieodpłatnych porad w dziedzinie prawa, a dodatkowo niezależnie od narodowości ofiary udzielają pomocy we wszelkich formalnościach mających na celu skorzystanie przez ofiarę z przysługującego jej prawa oraz udzielają jej wsparcia w toku postępowań pozasądowych.

To samo dotyczy stowarzyszeń pomocy ofiarom, które udzielają nieodpłatnego wsparcia, głównie natury prawnej.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Stowarzyszenia pomocy ofiarom działające w ramach biur ds. pomocy ofiarom przy sądach oraz we własnych siedzibach mogą nieodpłatnie pomóc ofierze w sporządzeniu wniosku o kompensatę.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

O kompensatę może ubiegać się ofiara umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, które popełniono na terytorium Chorwacji i które spowodowało ciężki uszczerbek na zdrowiu fizycznym, poważny rozstrój zdrowia lub śmierć.

Przestępstwem z użyciem przemocy jest:

1. każde przestępstwo popełnione umyślnie i z użyciem siły lub naruszające integralność seksualną innej osoby;
2. każde narażenie na niebezpieczeństwo życia lub mienia poprzez popełnienie czynu uznawanego co do zasady za niebezpieczny lub poprzez użycie przedmiotu, które spowodowało śmierć, ciężki uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub poważny rozstrój zdrowia jednej osoby lub większej liczby osób i które określono w kodeksie karnym jako formę kwalifikowaną umyślnego przestępstwa.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

• Nie każdy uszczerbek na zdrowiu uprawnia do otrzymania kompensaty. Kompensata może przysługiwać, jeżeli ofiara poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu fizycznym, doznała poważnego rozstroju zdrowia bądź poniosła śmierć wskutek przestępstwa z użyciem przemocy.
• Ofiary bezpośrednie mają prawo do kompensaty z tytułu utraty zarobków w wysokości do 35 000 kun chorwackich, jeżeli popełniony na ich szkodę czyn nosi znamiona przestępstwa z użyciem przemocy skutkującego ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu fizycznym lub poważnym rozstrojem zdrowia i jeżeli – pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów przewidzianych w ustawie – można udowodnić, że przestępstwo to spowodowało utratę zarobków.
• Ofiary bezpośrednie mają prawo do otrzymania zwrotu kosztów leczenia, jeżeli popełniony na ich szkodę czyn nosi znamiona przestępstwa z użyciem przemocy skutkującego ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu fizycznym lub poważnym rozstrojem zdrowia i jeżeli – pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów przewidzianych w ustawie – można udowodnić, że wskutek przestępstwa ofiara musiała poddać się leczeniu, którego koszty musiała pokryć samodzielnie. Zwrot kosztów leczenia jest możliwy do wysokości progu ustalonego dla opieki zdrowotnej, który określono w przepisach dotyczących obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w Republice Chorwacji, pod warunkiem że ofiara bezpośrednia nie ma prawa do otrzymania zwrotu kosztów z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.
• Ofiary pośrednie mają prawo do kompensaty z tytułu utraty ustawowego źródła otrzymania, jeżeli bezpośrednia ofiara zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy oraz jeżeli – pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów przewidzianych w ustawie – można udowodnić, że ofiara pośrednia utraciła ustawowe źródło utrzymania. Jeżeli ofiara pośrednia jest uprawniona do świadczeń w ramach systemu obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych, nie ma prawa do kompensaty z tytułu utraty ustawowego źródła utrzymania. Ofiary pośrednie mogą otrzymać kompensatę z tytułu utraty ustawowego źródła utrzymania do kwoty 70 000 kun chorwackich dla wszystkich ofiar pośrednich łącznie.
• Osoby, które pokryły koszty pogrzebu ofiary zmarłej bezpośrednio wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, mają prawo do zwrotu kosztów pogrzebu, jeżeli – pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów przewidzianych w ustawie – można udowodnić, że pokryły one koszty pogrzebu. Maksymalna kwota zwrotu kosztów pogrzebu wynosi 5000 kun chorwackich.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie popełnienia czynu zabronionego? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

• TAK, krewni lub osoby pozostające na utrzymaniu zmarłych ofiar przestępstw mają prawo do kompensaty z tytułu utraty ustawowego źródła utrzymania i zwrotu standardowych kosztów pogrzebu.
• Takich krewnych i członków rodziny określa się w przepisach mianem „ofiar pośrednich”. Do krewnych lub członków rodziny (tj. ofiar pośrednich na mocy przepisów) należą: małżonkowie, partnerzy, dzieci, rodzice, dzieci przysposobione, rodzice adopcyjni, macochy, ojczymowie, pasierbowie oraz partnerzy tej samej płci, z którymi ofiara bezpośrednia pozostawała w związku; dziadkowie i wnuki – wyłącznie jeżeli sami są ofiarami bezpośrednimi, o ile stale wspólnie zamieszkiwali, a dziadkowie zastępowali rodziców ofiary bezpośredniej.
• To, czy związek nieformalny lub związek osób tej samej płci faktycznie istniał, ocenia się zgodnie z prawem Republiki Chorwacji.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

• NIE, krewni ani członkowie rodziny pozostający na utrzymaniu ofiary nie mają prawa do kompensaty, jeżeli ofiara przeżyła atak.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

• Kompensata przysługuje wyłącznie tym ofiarom, które są obywatelami Chorwacji lub mają miejsce zamieszkania w Republice Chorwacji bądź które są obywatelami państwa członkowskiego UE lub mają miejsce zamieszkania na terytorium takiego państwa.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

NIE, ofiara nie może ubiegać się o kompensatę od Republiki Chorwacji, jeżeli przestępstwo popełniono w innym państwie. Republika Chorwacji wypłaca kompensatę wyłącznie wówczas, gdy spełnione zostaną przesłanki i wymogi określone w ustawie, a przestępstwo z użyciem przemocy popełniono na jej terytorium (Republika Chorwacji nie wypłaca zatem kompensaty z tytułu przestępstw popełnionych w innym państwie).

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

• TAK, aby móc ubiegać się o kompensatę, należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji lub w prokuraturze bądź policja lub prokuratura muszą zarejestrować jego popełnienie.
• Wraz z wnioskiem o przyznanie kompensaty należy złożyć sporządzone przez policję zaświadczenie potwierdzające, że czyn zgłoszono lub zarejestrowano jako noszący znamiona przestępstwa.
• Policja ma obowiązek wydania na wniosek ofiary zaświadczenia potwierdzającego, że przedmiotowy czyn zgłoszono lub zarejestrowano jako noszący znamiona przestępstwa.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

• NIE, nie trzeba czekać na wynik dochodzenia policyjnego ani postępowania sądowego.
• Prawo do kompensaty można wykonać niezależnie od tego, czy wykryto sprawcę i czy wszczęto postępowanie karne.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

• NIE, nie trzeba ubiegać się w pierwszej kolejności o odszkodowanie od sprawcy.
• Złożenie wniosku na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw (Zakon o novčanoj naknadi žrtvama kaznenih djela, zwanej dalej „ustawą”) pozostaje bez uszczerbku dla możliwości wykonania przez ofiarę przysługującego jej prawa do uzyskania odszkodowania od sprawcy.
• Jeżeli ofiara złożyła wniosek na mocy ustawy i wykonała przysługujące jej prawo do uzyskania odszkodowania bezpośrednio od sprawcy, odszkodowanie to uwzględnia się przy obliczaniu kwoty kompensaty, o którą ubiega się ofiara na mocy ustawy.
• Jeżeli odszkodowanie otrzymane od sprawcy zaspokaja roszczenie w całości, wniosek złożony na mocy ustawy odrzuca się. Jeżeli zakończono już postępowanie w przedmiocie tego wniosku, ale nie wypłacono kompensaty, wydaje się decyzję o niewypłacaniu kompensaty.
• Jeżeli państwo wypłaciło już ofierze kompensatę na mocy ustawy, a roszczenie ofiary zostanie w całości lub w części zaspokojone przez sprawcę, wówczas państwu przysługuje roszczenie regresowe wobec ofiary o zwrot kwoty otrzymanej bezpośrednio od sprawcy; kwota ta nie może jednak przekraczać kwoty wypłaconej kompensaty.
• Po otrzymaniu kompensaty państwowej na mocy ustawy ofiara traci prawo do dochodzenia odszkodowania od sprawcy, ponieważ od tej pory to państwu przysługuje roszczenie regresowe wobec sprawcy.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

• TAK, wnioskodawca musi załączyć do wniosku o przyznanie kompensaty wszystkie zasadniczo wymagane dokumenty potwierdzające wymienione w oficjalnym formularzu wniosku, który można złożyć bez względu na to, czy wykryto lub skazano sprawcę, a także bez względu na to, czy wszczęto postępowanie karne.
• Co do zasady dokumenty potwierdzające obejmują: sporządzone przez policję zaświadczenie potwierdzające, że czyn zgłoszono lub zarejestrowano jako noszący znamiona przestępstwa, dowód potwierdzający obywatelstwo, zaświadczenie o miejscu zamieszkania, akt zgonu ofiary, poświadczone oświadczenie wnioskodawcy o niewykonaniu prawa do kompensaty wynikającego z ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw w oparciu o inną podstawę prawną, dokumentację medyczną ofiary, która stanowi podstawę roszczenia (formularz przyjęcia do szpitala, wyniki badań lekarskich i zaświadczenia lekarskie, wypis ze szpitala, zaświadczenie o zwolnieniu chorobowym, rachunki związane z opieką zdrowotną), rachunki za standardowe koszty pogrzebu, inne ważne zaświadczenia lub dokumenty, które mogą mieć istotne znaczenie w kontekście decyzji o przyznaniu kompensaty.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

• TAK, wniosek należy złożyć najpóźniej w terminie sześciu miesięcy od dnia popełnienia przestępstwa, o którym mowa we wniosku.
• Jeżeli z uzasadnionych przyczyn ofiara nie była w stanie złożyć wniosku w tym terminie, wniosek należy złożyć w terminie 3 miesięcy od dnia ustania tych uzasadnionych przyczyn, lecz nie później niż w terminie 3 lat od dnia popełnienia przestępstwa. (Ofiara musi podać i wykazać takie uzasadnione przyczyny).
• Jeżeli ofiara jest osobą małoletnią lub ubezwłasnowolnioną, a jej przedstawiciel ustawowy nie złożył wniosku w terminie 6 miesięcy od dnia popełnienia przestępstwa, sześciomiesięczny termin rozpoczyna bieg w dniu, w którym osoba ta ukończyła 18 lat, lub – po osiągnięciu pełnoletności przez ofiarę – w dniu, w którym wszczęto postępowanie karne lub w którym uchylono ubezwłasnowolnienie.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej)

• koszty związane z leczeniem poniesionego uszczerbku na zdrowiu (leczenie – ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja):
  • ofiara bezpośrednia ma prawo do kompensaty z tytułu kosztów opieki zdrowotnej do wysokości progu ustalonego dla opieki zdrowotnej, który określono w przepisach dotyczących obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w Republice Chorwacji. Zwrot tych kosztów jest możliwy wyłącznie wówczas, gdy ofiara bezpośrednia nie ma prawa do otrzymania zwrotu kosztów z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego;
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.):
  • zob. odpowiedź na pierwsze pytanie (prawo do kompensaty z tytułu kosztów opieki zdrowotnej do wysokości progu ustalonego dla opieki zdrowotnej, który określono w przepisach dotyczących obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w Republice Chorwacji);
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność):
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.);
• ofiary bezpośrednie mają prawo do kompensaty z tytułu utraconych zarobków, którą przyznaje się w formie pojedynczej płatności do kwoty 35 000 kun chorwackich:
  • utracone możliwości;
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, takie jak koszty obsługi prawnej, koszty sądowe;
  • kompensata z tytułu skradzionego lub zniszczonego mienia osobistego;
  • inne.

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• NIE
  • ból i cierpienie ofiary;
• NIE

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (szkoda niedotycząca kondycji psychicznej)

• koszty pogrzebu:

• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• utratę środków utrzymania lub utracone możliwości;

Ofiary pośrednie pozostające na utrzymaniu ofiary bezpośredniej, która zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy, mają prawo do kompensaty z tytułu utraty ustawowego źródła utrzymania. Taką kompensatę wypłaca się w formie jednorazowej płatności, której wysokość określa się poprzez obliczenia aktuarialne na podstawie najniższej renty rodzinnej zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu emerytalno-rentowym (Zakon o mirovinskom osiguranju) w oparciu o pięcioletnią historię zatrudnienia i przewidywany okres utrzymywania ofiary pośredniej. Kompensata przysługuje wyłącznie wówczas, gdy ofiara pośrednia nie jest uprawniona do świadczeń w ramach systemu ustawowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Maksymalna kwota kompensaty dla wszystkich ofiar pośrednich wynosi 70 000 kun chorwackich.

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• NIE
  • ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary
• NIE

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

• Kompensatę wypłaca się jednorazowo.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

• Decydując o przyznaniu prawa do kompensaty, uwzględnia się następujące okoliczności: działania, które ofiara bezpośrednia podjęła przed popełnieniem przestępstwa przez sprawcę, a także w jego trakcie i po jego popełnieniu; rolę ofiary bezpośredniej w odniesieniu do powstania i zakresu szkody; to, czy ofiara bezpośrednia złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do właściwych organów, a także w jakim terminie je złożyła (chyba że z uzasadnionych przyczyn nie mogła tego zrobić); to, czy ofiara bezpośrednia współpracowała z policją i właściwymi organami w celu pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej; ponadto ofiara bezpośrednia, która przyczyniła się do powstania szkody lub doprowadziła do zwiększenia zakresu szkody, ma prawo wyłącznie do proporcjonalnie obniżonej kompensaty.
• Wniosek o przyznanie kompensaty odrzuca się w przypadku ustalenia, że ofiara jest uwikłana w przestępczość zorganizowaną lub współpracuje z organizacją przestępczą.
• Jeżeli przyznanie pełnej kwoty kompensaty byłoby sprzeczne z zasadą sprawiedliwości, zasadami moralnymi bądź z porządkiem prawnym lub publicznym, kompensata może nie zostać przyznana lub jej kwota może zostać obniżona.
• Decydując o przyznaniu prawa do kompensaty ofierze pośredniej, uwzględnia się zachowanie ofiary bezpośredniej.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

• NIE
• Co do zasady sytuacja finansowa wnioskodawcy, tj. jego okoliczności życiowe, nie ma wpływu na decyzję w sprawie wniosku, jednak przy podejmowaniu decyzji w sprawie kompensaty z tytułu utraty ustawowego źródła utrzymania może mieć ona wpływ na możliwość otrzymania kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

• TAK
• Decydując o przyznaniu prawa do kompensaty, uwzględnia się następujące okoliczności: działania, które ofiara bezpośrednia podjęła przed popełnieniem przestępstwa przez sprawcę, a także w jego trakcie i po jego popełnieniu; rolę ofiary bezpośredniej w odniesieniu do powstania i zakresu szkody; to, czy ofiara bezpośrednia złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do właściwych organów, a także w jakim terminie je złożyła (chyba że z uzasadnionych przyczyn nie mogła tego zrobić); to, czy ofiara bezpośrednia współpracowała z policją i właściwymi organami w celu pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej; ponadto ofiara bezpośrednia, która przyczyniła się do powstania szkody lub doprowadziła do zwiększenia zakresu szkody, ma prawo wyłącznie do proporcjonalnie obniżonej kompensaty.
• Wniosek o przyznanie kompensaty odrzuca się w przypadku ustalenia, że ofiara jest uwikłana w przestępczość zorganizowaną lub współpracuje z organizacją przestępczą.
• Jeżeli przyznanie pełnej kwoty kompensaty byłoby sprzeczne z zasadą sprawiedliwości, zasadami moralnymi bądź z porządkiem prawnym lub publicznym, wniosek o przyznanie kompensaty może zostać odrzucony lub kwota kompensaty może zostać obniżona.
• Decydując o przyznaniu prawa do kompensaty ofierze pośredniej, uwzględnia się zachowanie ofiary bezpośredniej.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

• Przy obliczaniu kompensaty uwzględnia się okoliczności konkretnej sprawy, a wnioskodawca musi udowodnić, że spełnił wymogi prawne i że poniósł konkretne koszty lub konkretne straty, tj. poniósł szkodę.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

• W przepisach nie określono minimalnej kwoty kompensaty (określono jednak jej maksymalną kwotę).

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

• Tak, wnioskodawcy muszą podać żądaną kwotę.
• Nie podano instrukcji obliczania kwoty (wnioskodawca musi wykazać koszty lub straty będące przedmiotem roszczenia).

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

• W niektórych przypadkach TAK, a w innych NIE, w zależności od źródła otrzymanego odszkodowania.
• Odszkodowanie otrzymane z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, emerytalno-rentowego lub innego ubezpieczenia oraz z innych źródeł jest uwzględniane we właściwej podstawie kompensaty, w związku z czym kompensata przyznana ofierze odpowiada różnicy między całkowitą kwotą kompensaty, do której ofiara jest uprawniona na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw (zwanej dalej „ustawą”), a kwotą otrzymaną przez ofiarę z jednego źródła lub z wielu źródeł.
• Przy obliczaniu kompensaty nie uwzględnia się kwot otrzymanych z tytułu z dobrowolnych ubezpieczeń wykupionych przez ofiarę bezpośrednią lub pośrednią.
• Jeżeli ofiara otrzymała odszkodowanie bezpośrednio od sprawcy, kwotę tego odszkodowania uwzględnia się przy obliczaniu kwoty kompensaty, o którą ofiara ubiega się od Republiki Chorwacji. Jeżeli odszkodowanie otrzymane od sprawcy zaspokaja roszczenie w całości, wniosek odrzuca się. Jeżeli odszkodowanie otrzymane od sprawcy zaspokaja roszczenie w całości, a postępowanie już zakończono, ale nie wypłacono jeszcze kompensaty, wydaje się decyzję o niewypłacaniu kompensaty.
• Jeżeli państwo wypłaciło już ofierze kompensatę na mocy ustawy, a roszczenie ofiary zostanie w całości lub w części zaspokojone przez sprawcę, wówczas państwu przysługuje roszczenie regresowe wobec ofiary o zwrot kwoty otrzymanej bezpośrednio od sprawcy; kwota ta nie może jednak przekraczać kwoty wypłaconej kompensaty.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

• NIE

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

• W ustawie o kompensacie dla ofiar przestępstw nie przewidziano kompensaty uzupełniającej ani dodatkowej.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• Dokumenty potwierdzające, które należy załączyć do wniosku, wyszczególniono w oficjalnym formularzu. Dokumenty potwierdzające obejmują: dowód potwierdzający obywatelstwo, zaświadczenie o miejscu zamieszkania, akt zgonu ofiary, sporządzone przez policję zaświadczenie potwierdzające, że czyn zgłoszono lub zarejestrowano jako noszący znamiona przestępstwa, poświadczone oświadczenie wnioskodawcy o niewykonaniu prawa do kompensaty wynikającego z ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw w oparciu o inną podstawę prawną, dokumentację medyczną ofiary, która stanowi podstawę roszczenia (formularz przyjęcia do szpitala, wyniki badań lekarskich i zaświadczenia lekarskie, wypis ze szpitala, zaświadczenie o zwolnieniu chorobowym, rachunki związane z opieką zdrowotną), rachunki za standardowe koszty pogrzebu, inne ważne zaświadczenia lub dokumenty, które mogą mieć istotne znaczenie w kontekście decyzji o przyznaniu kompensaty.
• Należy złożyć oryginały powyższych dokumentów lub ich poświadczone kopie.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

• Podczas procesu rozpatrywania wniosku na podstawie ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw nie trzeba uiszczać żadnych opłat administracyjnych ani innych należności.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

• Jeżeli kompensata wypłacana jest z budżetu państwa, organem właściwym do rozpatrywania wniosków o przyznanie kompensaty na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw jest Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw (Odbor za novčanu naknadu žrtvama kaznenih djela).
• Jeżeli ofiara dochodzi odszkodowania od sprawcy, może zgłosić stosowne roszczenie w drodze powództwa adhezyjnego, które można wytoczyć w postępowaniu karnym przed właściwy sąd orzekający w sprawach karnych.
• Ofiara może jednak również zdecydować, że będzie dochodziła odszkodowania od sprawcy w drodze powództwa cywilnego wytoczonego przed właściwy sąd.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

• Wniosek o przyznanie kompensaty na rzecz ofiary przestępstwa na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw należy złożyć do Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, tj. do ministerstwa właściwego do spraw sprawiedliwości.

Republika Chorwacji
Ministarstvo pravosuđa (Ministerstwo Sprawiedliwości)
Ulica Grada Vukovara 49
10000 ZAGREB

• Jeżeli ofiara dochodzi odszkodowania od sprawcy w drodze powództwa adhezyjnego, wnosi pozew adhezyjny w celu uzyskania odszkodowania do właściwego sądu, który prowadzi postępowanie karne przeciwko sprawcy.
• Ofiara może jednak również zdecydować, że będzie dochodziła odszkodowania od sprawcy w drodze powództwa cywilnego wytoczonego przed właściwy sąd.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

• Co do zasady nie ma takiej konieczności podczas procesu rozpatrywania wniosku złożonego przez ofiarę przestępstwa, ale w zależności od przypadku właściwy organ, tj. komisja, może w drodze odstępstwa wystąpić o przesłuchanie stron, świadków lub biegłych sądowych przed sądem, o ile jest to niezbędne do podjęcia decyzji.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

• Właściwy organ wydaje decyzję w sprawie wniosku w terminie 60 dni, jeżeli wniosek jest kompletny i spełnia wymogi formalne (jeżeli uzyskano i przekazano wszystkie wymagane dokumenty, informacje i dowody niezbędne do wydania decyzji). Jeżeli wniosek wymaga jednak uzupełnienia, czas potrzebny na wydanie decyzji może się wydłużyć.

Jeżeli nie jestem zadowolony z decyzji organu, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

• Od decyzji nie przysługuje odwołanie; wnioskodawca może jednak wnieść skargę do właściwego sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

• Formularz i informacje można uzyskać w każdym komisariacie policji, w każdej prokuraturze, w sądach rejonowych (općinski sud) i okręgowych (županijski sud) oraz w formie elektronicznej na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (Ministarstvo pravosuđa), Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Ministarstvo unutarnjih poslova), Biura Prokuratury Republiki Chorwacji (Državno odvjetništvo RH) oraz sądów rejonowych i okręgowych.
• Informacje można uzyskać również pod numerem infolinii Krajowego Centrum Pomocy Telefonicznej dla Ofiar Przestępstw i Wykroczeń (Nacionalni pozivni centar za žrtve kaznenih djela i prekršaja) – 116-006.
• Policja, prokuratura i sądy mają obowiązek pouczyć każdego, kto zgodnie z ustawą o kompensacie dla ofiar przestępstw ma prawo do ubiegania się o kompensatę od Republiki Chorwacji, o prawie do uzyskania kompensaty oraz wskazać organ, do którego taka osoba może się zwrócić w celu wykonania tego prawa.
• Policja, prokuratura i ministerstwo właściwe do spraw sprawiedliwości muszą wydać niezbędne formularze wniosku wszystkim osobom, którym zgodnie z ustawą przysługuje prawo do kompensaty, i na ich wniosek muszą przekazać ogólne instrukcje i informacje o sposobie wypełniania wniosku oraz o dokumentach potwierdzających, które należy do niego załączyć.
• Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało broszurę w językach chorwackim i angielskim, która zawiera wszystkie informacje na temat prawa do kompensaty, wymogów, które należy spełnić, aby ją uzyskać, oraz sposobu wykonania tego prawa. Ulotki i formularze wniosków opublikowano w językach chorwackim i angielskim na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

• Tak (strona internetowa Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Chorwacji) https://pravosudje.gov.hr/o-ministarstvu/djelokrug-6366/iz-pravosudnog-sustava-6372/podrska-zrtvama-i-svjedocima/6156
• Informacje można uzyskać również pod numerem infolinii Krajowego Centrum Pomocy Telefonicznej dla Ofiar Przestępstw i Wykroczeń (Nacionalni pozivni centar za žrtve kaznenih djela i prekršaja) – 116-006.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

• Jeżeli wniosek wymaga uzupełnienia, jest niezrozumiały lub nieczytelny, nie zostanie z tych powodów odrzucony, a wnioskodawca zostanie pouczony o sposobie usunięcia tych uchybień lub uzupełnienia wniosku. W tym sensie można to rozumieć jako pomoc dla wnioskodawcy.
• Wnioskodawca może skorzystać z pomocy upoważnionej osoby lub adwokata (odvjetnik) w celu sporządzenia wniosku lub skorzystania z zastępstwa procesowego (na własny koszt).
• Informacje i pomoc w wypełnieniu formularza wniosku o przyznanie kompensaty dla ofiary przestępstwa można uzyskać w każdym komisariacie policji, w każdej prokuraturze, w sądach rejonowych i okręgowych lub pod numerem bezpłatnej infolinii Krajowego Centrum Pomocy Telefonicznej dla Ofiar Przestępstw i Wykroczeń – 116-006.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

• TAK

https://pravosudje.gov.hr/o-ministarstvu/djelokrug-6366/iz-pravosudnog-sustava-6372/podrska-zrtvama-i-svjedocima/6156

Jaką rolę odgrywa organ pomocniczy?

• Organem pomocniczym jest Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Chorwacji, do którego można skierować wniosek w omawianych sprawach
• (w prawie chorwackim sprawy te są nazywane sprawami transgranicznymi (prekogranični slučajevi)).
• Organ pomocniczy bezzwłocznie przekazuje wniosek wraz z załącznikami do właściwego organu państwa, od którego wnioskodawca ubiega się o kompensatę; wniosek i załączniki należy sporządzić w języku urzędowym tego państwa lub w innym dopuszczanym przez nie języku.
• Wniosek należy sporządzić na formularzu opracowanym przez Komisję Europejską.
• Jeżeli organ odpowiedzialny za rozpatrzenie wniosku w przedmiotowym państwie zażąda przesłuchania wnioskodawcy, świadków, biegłych sądowych lub innych osób w Republice Chorwacji, przesłuchanie przeprowadza Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, która następnie przekazuje protokół przesłuchania organowi tego państwa rozstrzygającemu w sprawie wniosku.
• Jeżeli organ odnośnego państwa rozstrzygający w sprawie wniosku zażąda, aby przesłuchanie przeprowadzono przy użyciu środków technicznych, przesłuchanie odbywa się we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości Republiki Chorwacji, o ile osoba, która ma zostać przesłuchana, zgadza się na taki tryb przesłuchania.

Czy organ ten dokona tłumaczenia dokumentów na potwierdzenie roszczenia, jeżeli zaistnieje taka potrzeba w przypadku wniosku, który ma zostać przesłany dalej? Jeżeli tak, kto pokryje koszty tłumaczenia?

Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Chorwacji – jako organ pomocniczy – zapewnia tłumaczenie wniosku na język państwa, od którego wnioskodawca ubiega się o kompensatę, lub na inny język wskazany przez to państwo jako język komunikacji.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili przesłania wniosku za granicę?

• W przypadku wysłania wniosku za granicę nie trzeba uiszczać żadnych opłat administracyjnych ani innych należności.

Jaki organ rozstrzyga w sprawie wniosków o kompensatę w sprawach transgranicznych?

https://pravosudje.gov.hr/o-ministarstvu/djelokrug-6366/iz-pravosudnog-sustava-6372/podrska-zrtvama-i-svjedocima/6156

Czy nawet w sprawach transgranicznych mogę wysłać wniosek bezpośrednio do organu rozstrzygającego w tym państwie (bez pośrednictwa organu pomocniczego w moim państwie pochodzenia)?

Tak, składając wniosek do Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Chorwacji osobiście lub za pośrednictwem przesyłki poleconej.

W jakim języku (jakich językach) organ przyznający kompensatę przyjmie:

• wniosek?
• dokumenty na potwierdzenie roszczenia?
• Wniosek i dokumenty potwierdzające muszą zostać sporządzone w języku chorwackim. Jeżeli wniosek i dokumenty potwierdzające sporządzono w języku obcym, należy je złożyć wraz z tłumaczeniem poświadczonym wykonanym przez tłumacza przysięgłego.

Jeżeli organ przyznający kompensatę dokona tłumaczenia wniosku/dokumentów na potwierdzenie roszczenia pochodzących z innego państwa członkowskiego UE, kto pokryje koszty tłumaczenia?

• Organ rozstrzygający nie tłumaczy wniosku i dokumentów potwierdzających ani nie pokrywa kosztów tłumaczenia.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności do uiszczenia w tym państwie za rozpoznanie mojego wniosku (otrzymanego z innego państwa członkowskiego UE)? Jeżeli tak, jak mogę je pokryć?

W postępowaniu dotyczącym wniosku nie trzeba uiszczać żadnych opłat administracyjnych ani innych należności.

Jeżeli w toku postępowania lub w trakcie rozpatrywania wniosku moja obecność jest niezbędna, czy otrzymam zwrot kosztów podróży? Jak mogę złożyć wniosek o zwrot kosztów podróży? Z kim muszę się skontaktować?

• Jeżeli Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw postanowi wezwać wnioskodawcę do stawiennictwa na przesłuchaniu lub do osobistego uczestnictwa w postępowaniu, wnioskodawcy przysługuje zwrot kosztów podróży.
• Co do zasady wnioskodawca nie musi osobiście uczestniczyć w prowadzonym postępowaniu ani w wydawaniu decyzji, a jeżeli przesłuchanie wnioskodawcy, świadków, biegłych sądowych lub innych osób jest konieczne, Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw może – jako organ rozstrzygający – zwrócić się do właściwego organu państwa członkowskiego UE, w którym złożono wniosek o przyznanie kompensaty, o przeprowadzenie tych czynności.
• Ponadto przesłuchanie, którego przeprowadzenie jest konieczne w takim postępowaniu, można przeprowadzić przy użyciu środków technicznych, w tym technologii informatycznych, sieci komunikacji elektronicznej oraz innych środków zapewniających transmisję obrazu i dźwięku. W takim przypadku przesłuchanie przeprowadza Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, czyli organ rozstrzygający.

Jeżeli moja obecność będzie konieczna, czy będę mógł skorzystać z usług tłumacza ustnego?

• Tak

Czy zaświadczenia lekarskie wydane przez lekarzy w państwie mojego miejsca zamieszkania zostaną zaakceptowane lub uznane, czy też mój stan zdrowia / uszczerbek na zdrowiu musi zostać zbadany przez biegłych z zakresu medycyny z państwa rozpoznającego wniosek?

• Dokumentacja medyczna sporządzona za granicą jest uznawana, ale Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, która jako organ rozstrzygający sprawdza i ocenia taką dokumentację, może w stosownych przypadkach wystąpić o opinię biegłego lekarza sądowego.

Czy uzyskam zwrot kosztów podróży, jeżeli będę musiał zostać poddany badaniu lekarskiemu w tym państwie?

• Nie

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ/podmiot?

• Właściwy organ wydaje decyzję w sprawie wniosku w terminie ok. 60 dni, jeżeli wniosek jest kompletny i spełnia wymogi formalne (jeżeli uzyskano i przekazano wszystkie wymagane dokumenty, informacje i dowody niezbędne do wydania decyzji). Jeżeli wniosek wymaga jednak uzupełnienia, czas potrzebny na wydanie decyzji może się wydłużyć.

W jakim języku będzie sporządzona decyzja dotycząca kompensaty?

• Decyzję w sprawie wniosku sporządza się w języku chorwackim.

Jeżeli nie będę zadowolony z decyzji, w jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

• Od decyzji nie przysługuje odwołanie; wnioskodawca może jednak wnieść skargę do właściwego sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.

Czy mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika) na podstawie przepisów prawa innego państwa?

• Nie

Czy w tym państwie działają organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogą mi pomóc w dochodzeniu kompensaty w sprawach transgranicznych?

• Tak

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

O kompensatę państwową można ubiegać się w związku ze szkodą wyrządzoną każdym umyślnym przestępstwem z użyciem przemocy przeciwko osobie oraz we wszystkich przypadkach nielegalnego pośrednictwa pracy i wyzysku pracowników, o których mowa w art. 603-bis kodeksu karnego, z wyłączeniem napaści (percosse) i uszkodzenia ciała (lesioni), o których mowa w art. 581 i 582 kodeksu, chyba że zaistnieją okoliczności obciążające, o których mowa w art. 583 (tj. jeżeli przestępstwo wywołało bardzo poważne, enumeratywnie wyliczone skutki).

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

O kompensatę można się ubiegać wyłącznie w związku z kosztami leczenia i pomocy, z wyjątkiem spraw dotyczących napaści na tle seksualnym, zabójstwa, bardzo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i oszpecenia spowodowanego trwałym uszkodzeniem twarzy – wówczas ofiary otrzymują stałą kwotę kompensaty ustaloną dekretem ministerialnym, nawet jeżeli nie poniosły kosztów leczenia i pomocy.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Do uzyskania kompensaty uprawnione są następujące osoby: pokrzywdzony (ofiara) albo, jeżeli ofiara zmarła, jej pozostający przy życiu małżonek oraz pozostające przy życiu dzieci; jeżeli ofiara nie miała małżonka ani dzieci, kompensata przysługuje jej rodzicom, a w przypadku braku rodziców – zamieszkującemu wspólnie z ofiarą rodzeństwu, które pozostawało na utrzymaniu ofiary w chwili, w której popełniono przestępstwo. Osobę pozostającą w związku partnerskim zawartym między osobami tej samej płci traktuje się tak samo jak małżonka. Jeżeli ofiara nie pozostawała w związku małżeńskim ani w związku partnerskim, konkubenta, który miał dzieci z ofiarą lub który zamieszkiwał z ofiarą w ciągu trzech lat poprzedzających popełnienie przestępstwa na szkodę ofiary, traktuje się tak samo jak małżonka. Jeżeli o kompensatę wystąpi więcej niż jedna osoba, przyznaną kwotę dzieli się na części odpowiadające przysługującym tym osobom prawom do spadku.

W niektórych przypadkach prawo do kompensaty podlega ograniczeniom, tj. wówczas, gdy:

• ofiara (lub inna osoba uprawniona) jest – wskutek umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa – współodpowiedzialna za popełnione przestępstwo lub za inne przestępstwa związane z tym przestępstwem w rozumieniu art. 12 kodeksu postępowania karnego;
• ofiara została skazana prawomocnym wyrokiem za którekolwiek z przestępstw, o których mowa w art. 407 ust. 2 lit. a) kodeksu postępowania karnego, lub przestępstw polegających na naruszeniu przepisów prawa o zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania podatkiem dochodowym i VAT, bądź jeżeli w chwili złożenia wniosku o przyznanie kompensaty prowadzone jest przeciwko niej postępowanie karne dotyczące któregokolwiek z wymienionych powyżej przestępstw.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Jeżeli ofiara przeżyła, członkowie rodziny ofiary mają prawo dochodzić odszkodowania bezpośrednio od sprawcy (art. 2043 i 2059 kodeksu cywilnego) za szkodę pośrednią (krzywdę), którą ponieśli wskutek uszczerbku na zdrowiu doznanego przez ich krewnego; w takim przypadku zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa kompensata państwowa im jednak nie przysługuje (ustawa nr 122/2016 zmieniona ustawą nr 167/2017). Zgodnie z przepisami prawa regulującymi sytuację ofiar przestępstw z użyciem przemocy takie osoby mogą uzyskać świadczenie jedynie wówczas, gdy są pozostającymi przy życiu krewnymi ofiary bezpośredniej, która zmarła w wyniku przestępstwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Kompensatę mogą otrzymać zarówno wnioskodawcy, którzy zamieszkują w innym państwie członkowskim UE niż Włochy, jak i wnioskodawcy, którzy zamieszkują na terytorium Włoch.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Ofiara może złożyć wniosek o przyznanie kompensaty we Włoszech do włoskich organów rozstrzygających, o ile przestępstwo popełniono na terytorium Włoch.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie, ale wniosek należy złożyć w terminie 60 dni od wydania przez sąd orzeczenia stwierdzającego, że przestępstwo zostało popełnione przez nieznanego sprawcę / nieznanych sprawców (decisione che ha definito il giudizio per essere ignoto l'autore del reato), lub po zakończeniu ostatniego etapu postępowania egzekucyjnego, które okazało się bezskuteczne, lub po uprawomocnieniu się wyroku skazującego w sprawie karnej.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Zobacz odpowiedź powyżej:

Wniosek należy złożyć w terminie 60 dni od wydania przez sąd orzeczenia stwierdzającego, że przestępstwo zostało popełnione przez nieznanego sprawcę/nieznanych sprawców, lub po zakończeniu ostatniego etapu postępowania egzekucyjnego, które nie doprowadziło do egzekucji zobowiązania, lub po uprawomocnieniu się wyroku skazującego w sprawie karnej.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Jak opisano powyżej, do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć dokumenty potwierdzające, że postępowanie nie doprowadziło do wyrównania szkody przez sprawcę, ostatni etap postępowania egzekucyjnego nie doprowadził do egzekucji zobowiązania lub wyrok skazujący się uprawomocnił.

Warunek ten nie ma zastosowania, jeżeli sprawcy nie zidentyfikowano lub jeżeli sprawca zwrócił się o przyznanie pomocy prawnej finansowanej z budżetu państwa i otrzymał taką pomoc w postępowaniu karnym lub cywilnym, w którym sąd stwierdził jego odpowiedzialność, lub jeżeli sprawca popełnił zbrodnię zabójstwa swojego małżonka – nawet gdy małżonkowie pozostawali w separacji sądowej lub byli rozwiedzeni – partnera, z którym pozostawał w związku partnerskim – nawet gdy związek ten ustał – lub osoby, z którą pozostaje lub pozostawał w bliskich stosunkach osobistych i długo wspólnie zamieszkiwał.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć odpis wyroku skazującego za jedno z przewidzianych w przepisach prawa przestępstw lub odpis orzeczenia stwierdzającego, że przestępstwo zostało popełnione przez nieznanego sprawcę / nieznanych sprawców.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Jak wskazano powyżej, wniosek należy złożyć w terminie 60 dni od wydania przez sąd orzeczenia stwierdzającego, że przestępstwo zostało popełnione przez nieznanego sprawcę/nieznanych sprawców, lub po zakończeniu ostatniego etapu postępowania egzekucyjnego, które nie doprowadziło do egzekucji zobowiązania, lub po uprawomocnieniu się wyroku skazującego w sprawie karnej.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy kompensata pokryje na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)

• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
  • utracone możliwości
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które wywołało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
  • kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego
  • inne

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary;

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary.

Kompensatę wypłaca się (z zastrzeżeniem wszelkich korzystniejszych środków już przewidzianych w innych przepisach prawa w odniesieniu do konkretnych przestępstw), aby pokryć koszty leczenia i pomocy, z wyjątkiem spraw dotyczących napaści na tle seksualnym, zabójstwa, bardzo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i oszpecenia spowodowanego trwałym uszkodzeniem twarzy, w odniesieniu do których ofiary otrzymują stałą kwotę kompensaty, nawet jeżeli nie poniosły kosztów leczenia i pomocy.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Co do zasady kompensatę wypłaca się jednorazowo z Odnawialnego Funduszu Wsparcia Ofiar Przestępczości o Charakterze Mafijnym, Wymuszeń, Lichwy i Umyślnych Przestępstw z Użyciem Przemocy (Fondo di rotazione per la solidarieta' alle vittime dei reati di tipo mafioso, delle richieste estorsive, dell'usura e dei reati intenzionali violenti), którym zarządza Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Wypłacona kwota nie może jednak przekraczać limitów środków finansowych dostępnych w danym roku.

Jeżeli w danym roku dostępne środki finansowe są niewystarczające, osoby uprawnione do kompensaty mogą otrzymać w tym roku część środków z Funduszu, a w kolejnych latach otrzymać pozostałą kwotę, którą wypłaca się bez dodatkowych opłat, odsetek lub rewaluacji.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensata przysługuje pod warunkiem, że ofiara nie jest – wskutek umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa – współodpowiedzialna za popełnione przestępstwo lub inne przestępstwa związane z przedmiotowym przestępstwem, ofiara nigdy nie została skazana prawomocnym wyrokiem za którekolwiek z przestępstw, o których mowa w art. 407 ust. 2 lit. a) kodeksu postępowania karnego (umyślne zniszczenie, grabież i masowe morderstwo, udział w wojnie domowej, przynależność do organizacji o charakterze mafijnym, stworzenie zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego, zabójstwo, rozbój, wymuszenie, uprowadzenie, terroryzm, przynależność do organizacji o charakterze antypaństwowym, przynależność do zbrojnej organizacji przestępczej, posiadanie materiałów wybuchowych, zmowa przestępcza, przestępstwa związane z narkotykami, pozbawienie wolności człowieka, prostytucja i pornografia dziecięca, handel ludźmi, niewolnictwo, napaść na tle seksualnym, czynności seksualne z udziałem małoletnich, grupowa napaść na tle seksualnym), lub przestępstw polegających na naruszeniu przepisów prawa o zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania podatkiem dochodowym i VAT, przy czym w chwili złożenia wniosku o przyznanie kompensaty organ nie prowadzi przeciwko niej postępowania karnego co do któregokolwiek z wymienionych powyżej przestępstw.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Dochód ofiary nie wpływa na przysługujące jej prawo do kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensatę wypłaca się pod warunkiem, że ofiara nie otrzymała jakichkolwiek świadczeń w wysokości równej kwocie należnej na podstawie art. 11 ustawy nr 122 z 2016 r. lub przewyższającej tę kwotę ze źródła publicznego lub prywatnego z tytułu tego samego przestępstwa. Jeżeli ofiara otrzymała już, z tytułu popełnienia przestępstwa na jej szkodę oraz w celu bezpośredniego i natychmiastowego zrekompensowania skutków przestępstwa, kwotę mniejszą niż należna na podstawie art. 11 ustawy nr 122 z 2016 r. ze źródeł publicznych lub prywatnych, w ramach kompensaty wypłaca się wyłącznie różnicę.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kwota kompensaty będzie odpowiadała poniesionym kosztom, z zastrzeżeniem ograniczeń określonych w odpowiedniej ustawie oraz kwot określonych w dekrecie ministerialnym wdrażającym tę ustawę.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Dekret z dnia 22 listopada 2019 r. wydany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministerstwem Gospodarki i Finansów (zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy nr 122 z dnia 7 lipca 2016 r.) stanowi, co następuje:

1. Kwotę kompensaty należnej na podstawie art. 11 ustawy nr 122 z dnia 7 lipca 2016 r. określa się w następujący sposób:

a) w przypadku zabójstwa kwota wynosi 50 000 euro;

b) w przypadku zabójstwa popełnionego przez małżonka ofiary, nawet jeżeli małżonkowie pozostawali w separacji albo byli rozwiedzeni, lub w przypadku zabójstwa popełnionego przez osobę, która pozostaje lub pozostawała w bliskich stosunkach osobistych z ofiarą, kwota wynosi 60 000 euro, przy czym kompensata przysługuje wówczas wyłącznie dzieciom ofiary;

c) w przypadku napaści na tle seksualnym, chyba że zachodzą okoliczności łagodzące, które sprawiają, że czyn nosi znamiona wypadku mniejszej wagi, zgodnie z art. 609-bis akapit trzeci kodeksu karnego, kwota wynosi 25 000 euro;

d) w przypadku bardzo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa w art. 583 ust. 2 kodeksu karnego, oraz w przypadku oszpecenia spowodowanego trwałym uszkodzeniem twarzy, o którym mowa w art. 583-quinquies kodeksu karnego, kwota wynosi 25 000 euro.

2. W przypadku przestępstw, o których mowa w ust. 1, ustaloną kwotę kompensaty zwiększa się o sumę stanowiącą równowartość udokumentowanych kosztów leczenia i opieki, maksymalnie do kwoty 10 000 euro.

3. W przypadku przestępstw innych niż przestępstwa, o których mowa w ust. 1, kompensatę wypłaca się wyłącznie tytułem zwrotu udokumentowanych kosztów leczenia i opieki, maksymalnie do kwoty 15 000 euro.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Należy wskazać i udokumentować łączną kwotę poniesionych kosztów leczenia i pomocy.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które w związku z doznaniem szkody otrzymam z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Kompensatę wypłaca się pod warunkiem, że ofiara nie otrzymała z tytułu tego samego przestępstwa jakichkolwiek świadczeń w wysokości przewyższającej kwotę należną na podstawie przepisów art. 11 ustawy nr 122 z 2016 r. ze źródła publicznego lub prywatnego na jakiejkolwiek podstawie. Jeżeli ofiara otrzymała już, z tytułu popełnienia przestępstwa na jej szkodę oraz w celu bezpośredniego i natychmiastowego zrekompensowania skutków przestępstwa, kwotę mniejszą niż należna na podstawie art. 11 ustawy nr 122 z 2016 r. ze źródeł publicznych lub prywatnych, w ramach kompensaty wypłaca się wyłącznie różnicę.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Nie, ale w razie poniesienia dodatkowych kosztów leczenia można złożyć kolejne wnioski, które rozpatrzy organ rozstrzygający.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Wniosek o przyznanie kompensaty powinien zostać złożony przez zainteresowaną stronę lub – w przypadku śmierci ofiary – inne uprawnione osoby. Wniosek należy złożyć osobiście albo przez pełnomocnika umocowanego do określonych czynności (a mezzo di procuratore speciale); ponadto do wniosku należy załączyć następujące dokumenty pod rygorem nieprzyjęcia:

a) odpis wyroku skazującego za jedno z przestępstw przewidzianych w art. 11 lub odpis orzeczenia stwierdzającego, że przestępstwo zostało popełnione przez nieznanego sprawcę/nieznanych sprawców;

b) dokumenty wykazujące, że przeciwko sprawcy przeprowadzono postępowanie egzekucyjne, które nie doprowadziło do egzekucji roszczenia odszkodowawczego; nie jest to konieczne, jeżeli sprawcy nie zidentyfikowano lub jeżeli sprawca zwrócił się o przyznanie pomocy prawnej finansowanej z budżetu państwa i otrzymał taką pomoc w postępowaniu karnym lub cywilnym, w którym sąd stwierdził jego odpowiedzialność;

c) oświadczenie zastępujące oświadczenie z mocą przysięgi (dichiarazione sostitutiva dell'atto di notorietà) o braku jakichkolwiek przeszkód oraz o statusie beneficjenta;

d) zaświadczenie lekarskie potwierdzające poniesione koszty opieki zdrowotnej lub akt zgonu ofiary przestępstwa.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Do prefektury – urzędu samorządu terytorialnego właściwego ze względu na siedzibę organu sądowego, który wydał wyrok skazujący za jedno z przestępstw przewidzianych w art. 11 ustawy nr 122 z 2016 r., ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanej strony lub innych osób uprawnionych w przypadku śmierci ofiary przestępstwa lub ze względu na miejsce zamieszkania pełnomocnika szczególnego (procuratore speciale), w przypadku gdy ofiara lub inne uprawnione osoby są obywatelami Włoch lub Unii niezamieszkałymi we Włoszech.

Wykaz właściwych prefektur jest dostępny pod adresem:

http://www.prefettura.it/portale/multidip/index.htm

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Po otrzymaniu wniosku organ rozstrzygający we Włoszech ma obowiązek wydać decyzję „niezwłocznie”.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Szczególnych środków odwoławczych nie ustanowiono; ponieważ decyzja w sprawie kompensaty jest decyzją administracyjną, można ją zaskarżyć na podstawie zasad ogólnych dotyczących krajowych aktów administracyjnych (provvedimenti amministrativi) wydanych przez ten sam organ.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje o możliwościach dochodzenia kompensaty?

Wszelkich niezbędnych informacji udziela organ pomocniczy; we Włoszech organem pomocniczym jest prokuratura (Procura della Repubblica) działająca przy sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Formularze stanowią załącznik do dekretu ministerialnego nr 222 z dnia 23 grudnia 2008 r. ustanawiającego przepisy prawa zgodnie z art. 7 dekretu legislacyjnego nr 204 z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2004/80/WE odnoszącej się do kompensaty dla ofiar przestępstw (Decreto 23 dicembre 2008, n. 222 „Regolamento ai sensi dell'articolo 7 del decreto legislativo 9 novembre 2007, n. 204, recante attuazione della direttiva 2004/80/CE relativa all'indennizzo delle vittime di reato”).

Czy działa specjalna infolinia, pod którą można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Nie.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Nie, rolę tę pełni organ pomocniczy.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Urząd udzielający niniejszych informacji nie ma danych na temat takich organizacji.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu szkód wywołanych określonymi umyślnymi przestępstwami z użyciem przemocy, popełnionych na obszarach pozostających pod kontrolą Republiki Cypryjskiej, które wskazano w prawie krajowym (np. spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, zabójstwo).

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub problemów zdrowotnych, które – zgodnie z opinią lekarza – wymagają leczenia szpitalnego i nieobecności w pracy przez okres co najmniej 8 dni.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, kompensatę mogą otrzymać osoby pozostające na utrzymaniu ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa, tj. małżonek lub dzieci ofiary.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Nie, bliskim ofiary, która pozostała przy życiu, ani osobom pozostającym na jej utrzymaniu prawo do kompensaty nie przysługuje.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, osoba niebędąca obywatelem UE może otrzymać kompensatę, jeżeli jest obywatelem państwa członkowskiego Rady Europy i ma miejsce stałego pobytu na terytorium Republiki Cypryjskiej lub jest obywatelem państwa będącego stroną Europejskiej konwencji o odszkodowaniach dla ofiar przestępstw popełnionych z użyciem przemocy.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, zainteresowana osoba nie może dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim zamieszkuje lub z niego pochodzi, a przestępstwo zostało popełnione w innym państwie członkowskim UE. Kompensatę przyznaje się jedynie z tytułu szkód wywołanych przestępstwami, które popełniono na obszarach pozostających pod kontrolą Republiki Cypryjskiej.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji, w terminie pięciu dni od dnia, w którym popełniono przestępstwo, a jeżeli ofiara z uzasadnionych przyczyn nie mogła go złożyć w tym terminie, powinna złożyć zawiadomienie w terminie pięciu dni od dnia, w którym te przyczyny ustały.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, wniosek o przyznanie kompensaty należy złożyć w terminie dwóch lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo, bez względu na to, czy postępowanie przygotowawcze prowadzone przez policję lub postępowanie sądowe jest w toku.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Tak, przed złożeniem wniosku o przyznanie kompensaty w pierwszej kolejności należy dochodzić odszkodowania od sprawcy, jeżeli został on zidentyfikowany. Wniosek o przyznanie kompensaty należy jednak złożyć w terminie dwóch lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo, bez względu na to, czy przeciwko sprawcy nadal toczy się postępowanie.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak, kompensata przysługuje nawet wtedy, gdy sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany. Należy przedstawić protokół policyjny dotyczący sprawy, w którym wskazano, że sprawca nie został zidentyfikowany.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Tak, termin do złożenia wniosku o przyznanie kompensaty wynosi dwa lata od popełnienia przestępstwa.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)

Publiczne placówki opieki zdrowotnej zapewniają nieodpłatną opiekę zdrowotną do kwoty 1709 EUR.

• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)

Obejmuje je kwota wskazanej powyżej.

• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)

W przypadku trwałej niezdolności do pracy przysługuje renta inwalidzka. Kwota odpowiada procentowemu spadkowi zdolności do pracy pomnożonemu przez kwotę pełnej renty podstawowej przyznawanej zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym.

• utrata zarobków w trakcie leczenia i po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata lub obniżenie zdolności do pracy zarobkowej itd.)

W przypadku tymczasowej niezdolności do pracy przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany przez okres do sześciu miesięcy. Kwota odpowiada kwocie pełnego podstawowego zasiłku chorobowego wypłacanego zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym.

• utracone możliwości

Nie dotyczy.

• koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które wywołało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe

Nie dotyczy.

• kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego

Nie dotyczy.

• inne

Nie dotyczy.

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary

Nie dotyczy.

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu

Przysługuje zasiłek pogrzebowy. Kwota odpowiada kwocie zasiłku pogrzebowego wypłacanego zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym.

• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne lub szpitalne, rehabilitacja)

Nie dotyczy.

• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Przysługuje renta rodzinna dla osób pozostałych przy życiu lub renta rodzinna dla dzieci osieroconych. Kwota odpowiada kwocie pełnej podstawowej renty rodzinnej wypłacanej zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym.

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Nie dotyczy.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się jednorazowo, ale rentę inwalidzką oraz rentę rodzinną dla osób pozostałych przy życiu i rentę rodzinną dla dzieci osieroconych wypłaca się w ratach miesięcznych.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Wnioskodawca nie otrzyma kompensaty, jeżeli jest ofiarą przestępstwa, które sam popełnił, jest uwikłany w przestępczość zorganizowaną lub jest członkiem organizacji, która dopuszcza się przestępstw z użyciem przemocy, nawet jeżeli przestępstwo z użyciem przemocy, którego ofiarą padł wnioskodawca, pozostaje bez związku z działalnością przestępczą prowadzoną przez wnioskodawcę lub wnioskodawca nie uczestniczył w jego popełnianiu.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa na możliwość otrzymania przez niego kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Na możliwość otrzymania kompensaty przez wnioskodawcę wpływa brak pełnej współpracy z policją lub innym właściwym organem bądź odmowa takiej współpracy.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensatę oblicza się w sposób wskazany w odpowiedzi na powyższe pytanie: Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy istnieje kwota minimalna lub maksymalna kompensaty?

Nie ma minimalnej kwoty kompensaty. Maksymalną kwotę, którą można przyznać, wskazano w odpowiedzi na powyższe pytanie: Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie, nie jest to konieczne.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia) w związku z poniesioną szkodą?

Tak, od kwoty kompensaty odlicza się wszelkie odszkodowania uzyskane z innych źródeł.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, nie ma takiej możliwości.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Nie, nie ma takiej możliwości.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć protokół policyjny i zaświadczenie lekarskie. Organ może wezwać wnioskodawcę do przedstawienia niektórych albo wszystkich wskazanych poniżej dokumentów:

• pełnomocnictwo / dowód potwierdzający umocowanie bądź dowód potwierdzający związek z ofiarą;
• akt zgonu ofiary;
• kopia protokołu policyjnego;
• odpis wyroku/postanowienia sądu;
• raporty i zaświadczenia lekarskie;
• rachunki szpitalne;
• rachunki potwierdzające inne wydatki (opieka, pogrzeb);
• dowód potwierdzający dochody (wynagrodzenie, świadczenia w ramach systemu opieki/pomocy społecznej);
• potwierdzenie otrzymania (lub nieotrzymania) odpowiednich kwot z innych źródeł (ubezpieczenie pracodawcy, ubezpieczenie prywatne);
• zaświadczenie z rejestru karnego;
• wszelkie inne dokumenty potwierdzające, które mają związek ze sprawą.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Dyrektor Urzędu Ubezpieczeń Społecznych.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Formularz wniosku można złożyć osobiście lub wysłać pocztą na adres: Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Urząd Ubezpieczeń Społecznych), Λεωφ. Λόρδου Βύρωνος 7, 1465, Λευκωσία, Cypr.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie, nie jest to konieczne.

Jak długo trzeba czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Organ rozstrzygający wydaje decyzję w terminie 6 miesięcy od dnia uzyskania wszystkich niezbędnych danych.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzję można zaskarżyć do sądu administracyjnego w terminie 75 dni od dnia wydania decyzji.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularze wniosku i informacje na temat kompensaty w językach greckim i angielskim można uzyskać w oddziałach Urzędu Ubezpieczeń Społecznych lub na stronie internetowej Urzędu Ubezpieczeń Społecznych.

Czy działa specjalna infolinia, pod którą można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Nie ma takiej specjalnej infolinii ani specjalnej strony internetowej. Informacji udziela bezpośrednio Urząd Ubezpieczeń Społecznych.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Wnioskodawca może wystąpić o przyznanie pomocy prawnej w postępowaniu sądowym dotyczącym jego sprawy. Nie można uzyskać pomocy prawnej w celu sporządzenia wniosku o przyznanie kompensaty, który składa się do Urzędu.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Aby uzyskać informacje oraz złożyć wniosek o przyznanie kompensaty, należy skontaktować się bezpośrednio z Urzędem Ubezpieczeń Społecznych.

Uwaga: niedawno wprowadzono na tej stronie zmiany w oryginalnej wersji językowej . Strona w wybranej przez Ciebie wersji językowej jest obecnie tłumaczona przez nasze służby tłumaczeniowe.

Moje roszczenie ma zostać rozpatrzone w tym kraju - Łotwa

W przypadku jakich przestępstw ofierze przysługuje kompensata?

Ofierze przysługuje prawo do kompensaty państwowej, jeżeli przestępstwo umyślne doprowadziło do śmierci osoby, jeżeli ofiara poniosła średni lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, czyn popełniony na jej szkodę nosił znamiona przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności bądź napaści na tle seksualnym, jeżeli osoba ta jest ofiarą handlu ludźmi bądź została zakażona HIV lub wirusem zapalenia wątroby typu B lub C.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu przysługuje mi kompensata?

Kompensata państwowa przysługuje ofierze przestępstwa umyślnego z tytułu doznania krzywdy, cierpienia fizycznego lub szkody majątkowej.

Czy przysługuje mi kompensata, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary przestępstwa zmarłej w następstwie jego popełnienia? Komu z bliskich lub jakim osobom pozostającym na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego przysługuje kompensata?

Jeżeli wskutek przestępstwa jakaś osoba zmarła, za ofiarę w postępowaniu karnym można uznać bliskiego zmarłego (narzeczonego, małżonka, rodziców, dziadków, dzieci, wnuki, rodzeństwo, a także osoby, z którymi dana osoba fizyczna zamieszkiwała i prowadziła wspólne gospodarstwo domowe).

Jeżeli osoba zmarła bezpośrednio wskutek przestępstwa lub jeżeli ofiara zmarła, lecz przed śmiercią nie wystąpiła o kompensatę państwową bądź wystąpiła o kompensatę, ale jej nie otrzymała, wnioskodawcy przysługuje kompensata państwowa. Wnioskodawca musi jednak zwrócić się do organu prowadzącego postępowanie (policja, prokuratura, sąd) o przyznanie mu statusu ofiary w postępowaniu karnym dotyczącym przedmiotowego przestępstwa.

Czy przysługuje mi kompensata, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary przestępstwa, która pozostała przy życiu w następstwie jego popełnienia? Komu z bliskich lub jakim osobom pozostającym na utrzymaniu ofiary przestępstwa przysługuje kompensata w tym przypadku?

Bliskim i osobom pozostającym na utrzymaniu ofiary, która pozostała przy życiu, nie przysługuje kompensata państwowa. W takim przypadku kompensata państwowa przysługuje samej ofierze.

Czy przysługuje mi kompensata, jeżeli nie jestem obywatelem UE?

Wnioskodawcy niebędącemu obywatelem UE przysługuje kompensata państwowa.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli przestępstwo zostało popełnione w innym państwie członkowskim UE, wnioskodawca ma prawo ubiegać się o kompensatę od państwa członkowskiego UE, w którym popełniono przestępstwo, bezpośrednio lub za pośrednictwem Urzędu ds. Pomocy Prawnej (Juridiskās palīdzības administrācija).

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Wnioskodawca musi najpierw złożyć na policji zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

Aby możliwe było dochodzenie kompensaty od państwa, konieczne jest wszczęcie postępowania karnego oraz przyznanie wnioskodawcy statusu ofiary w toku tego postępowania w drodze decyzji organu prowadzącego postępowanie (policji, prokuratury, sądu).

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Aby ubiegać się o kompensatę państwową, wnioskodawca nie musi czekać na wydanie prawomocnej decyzji lub prawomocnego orzeczenia przez organ prowadzący postępowanie (policję, prokuraturę, sąd).

Aby Urząd ds. Pomocy Prawnej mógł podjąć decyzję o wypłacie kompensaty państwowej lub odmowie jej wypłaty, organ prowadzący postępowanie (policja, prokuratura, sąd) musi dostarczyć następujące informacje:

1. czas i miejsce popełnienia przestępstwa;
2. kwalifikacja prawna czynu, forma winy sprawcy ustalona w momencie wydania zaświadczenia przez organ, data wszczęcia postępowania karnego oraz sygnatura sprawy karnej;
3. informacje o osobie, której przyznano status ofiary w postępowaniu karnym;
4. informacje o osobie mającej status pełnomocnika ofiary w postępowaniu karnym, jeżeli ofiara dochodzi swoich praw za pośrednictwem pełnomocnika;
5. charakter szkody wyrządzonej przestępstwem (śmierć osoby, ciężki uszczerbek na zdrowiu, szkoda wyrządzona przestępstwem przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności bądź napaścią na tle seksualnym, szkoda wyrządzona czynem wypełniającym znamiona handlu ludźmi bądź stwierdzone zakażenie HIV lub wirusem zapalenia wątroby typu B lub C);
6. data wydania opinii przez biegłego, sygnatura dokumentu i dane biegłego, który wydał opinię;
7. liczba osób, które uzyskały status ofiary w tym samym postępowaniu karnym dotyczącym śmierci osoby, oraz informacje o takich osobach.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Ofiara nie ma obowiązku dochodzenia odszkodowania w pierwszej kolejności od sprawcy. Kompensata państwowa pozostaje bez uszczerbku dla prawa ofiary do dochodzenia odszkodowania w postępowaniu karnym przez zgłoszenie roszczenia odszkodowawczego na dowolnym etapie postępowania karnego aż do momentu wszczęcia postępowania przez sąd pierwszej instancji oraz w postępowaniu cywilnym przez wytoczenie powództwa cywilnego przed sąd, jeśli ofiara uważa, że poniesiona przez nią szkoda nie została w pełni naprawiona.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Wnioskodawca ma prawo do kompensaty państwowej również wówczas, gdy nie ustalono sprawcy ani współsprawcy bądź gdy nie zostaną oni pociągnięci do odpowiedzialności karnej.

Do wniosku należy załączyć zaświadczenie wydane przez organ prowadzący postępowanie (policję), zawierające niezbędne informacje.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o kompensatę państwową należy złożyć do Urzędu ds. Pomocy Prawnej w terminie trzech lat od dnia, w którym wnioskodawca uzyskał status ofiary lub dowiedział się o okolicznościach faktycznych, które uprawniają go do otrzymania kompensaty.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensata państwowa pokrywa krzywdę lub cierpienie fizyczne wyrządzone przestępstwem lub utratę mienia w wyniku przestępstwa, przy czym organ nie rozróżnia poszczególnych rodzajów szkód, z tytułu których wypłaca kompensatę. Wysokość kompensaty państwowej określono w ustawie o kompensacie państwowej dla ofiar przestępstw (Likums par valsts kompensāciju cietušajiem), przy czym jest ona uzależniona od skutków przestępstwa.

Czy kompensatę wypłaca się w formie kwoty ryczałtowej czy też jest ona podzielona na kwoty wypłacane co miesiąc?

Kompensatę państwową wypłaca się w formie kwoty ryczałtowej, którą przelewa się na rachunek instytucji kredytowej wskazany we wniosku o kompensatę państwową.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub odmowa współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kwalifikacja prawna czynu może mieć wpływ na wysokość kompensaty państwowej, na przykład gdy osoba popełniła przestępstwo w afekcie lub przekraczając niezbędne granice obrony koniecznej bądź wyrządziła szkodę, dokonując ujęcia obywatelskiego sprawcy. W takich przypadkach kwotę kompensaty państwowej, której wysokość jest uzależniona od skutków przestępstwa, zmniejsza się o 50%.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa na jego szansę na otrzymanie kompensaty państwowej ani na wysokość kompensaty.

Jeśli wnioskodawca otrzymał odszkodowanie za szkody wyrządzone przestępstwem od sprawcy lub innej osoby, która wywiązała się z tego obowiązku zamiast sprawcy, kwotę kompensaty państwowej pomniejsza się o kwotę odszkodowania, którą wnioskodawca już otrzymał.

Czy są jeszcze jakieś inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na moje szanse na uzyskanie kompensaty lub na jej wysokość?

W ustawie o kompensacie państwowej dla ofiar przestępstw określono inne kryteria, które mogą mieć wpływ na szansę wnioskodawcy na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość. Na przykład:

• jeżeli przestępstwo miało jednocześnie szereg następstw, kompensatę państwową wypłaca się z tytułu najpoważniejszego skutku, jakie wywołało;
• jeżeli w wyniku przestępstwa nastąpiła śmierć osoby i kilka osób uzyskało status ofiary w postępowaniu karnym, kompensatę państwową na rzecz tych ofiar wypłaca się proporcjonalnie do liczby ofiar;
• jeżeli po wypłaceniu kompensaty organ (policja, prokuratura, sąd) prowadzący to samo postępowanie karne w przedmiocie śmierci osoby na skutek przestępstwa przyzna status ofiary innej osobie, kompensatę państwową wypłaca się w takiej samej wysokości, w jakiej wypłacono ją ofierze lub ofiarom.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Maksymalna kwota kompensaty, którą państwo może wypłacić na rzecz jednej ofiary przestępstwa, jest równa pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia miesięcznego obowiązującego w Republice Łotewskiej. Kwotę kompensaty państwowej oblicza się, uwzględniając kwotę minimalnego miesięcznego wynagrodzenia na dzień, gdy dana osoba uzyskała status ofiary.

Wysokość kompensaty wynosi:

• 100% w przypadku śmierci wnioskodawcy;
• 90% kwoty, jeżeli ofiara doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub przestępstwo popełnione na szkodę ofiary zostało zakwalifikowane jako zgwałcenie lub przemoc seksualna, przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego lub jeżeli wnioskodawca jest ofiarą handlu ludźmi;
• 70% kwoty, jeżeli małoletni doznał średniego uszczerbku na zdrowiu lub został zarażony HIV lub wirusem zapalenia wątroby typu B lub C.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Maksymalna kwota kompensaty państwowej jest równa pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia miesięcznego obowiązującego w Republice Łotewskiej, zaś minimalna kwota kompensaty wynosi 50% kwoty maksymalnej. Wraz ze zmianą minimalnego wynagrodzenia miesięcznego zmienia się również wysokość kompensaty państwowej.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę wytyczne dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Wnioskodawca nie musi podawać wnioskowanej kwoty w formularzu wniosku o kompensatę państwową, ponieważ kwotę kompensaty określono w ustawie o kompensacie państwowej dla ofiar przestępstw.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Kwoty odszkodowania, którą wnioskodawca otrzyma z innych źródeł (np. od pracodawcy lub w ramach prywatnego systemu ubezpieczeń), nie odlicza się od kwoty kompensaty państwowej.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie istnieje możliwość otrzymania zaliczki na poczet kompensaty państwowej.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (np. ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Jeśli wnioskodawca otrzymał kompensatę państwową, a następnie sąd stwierdzi w prawomocnym orzeczeniu, że poniesiona przez niego szkoda wyrządzona przestępstwem była dotkliwsza, może otrzymać różnicę między kwotą wypłaconej kompensaty państwowej a całkowitą kwotą należnej kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Jeżeli w chwili złożenia wniosku o kompensatę państwową przez wnioskodawcę sąd nie wydał jeszcze prawomocnego wyroku w postępowaniu karnym, do wniosku o kompensatę państwową należy dołączyć zaświadczenie wydane przez organ prowadzący postępowanie (policja, prokuratura, sąd), zawierające następujące informacje:

1. czas i miejsce popełnienia przestępstwa;
2. kwalifikacja prawna czynu, forma winy sprawcy ustalona w momencie wydania zaświadczenia przez organ, data wszczęcia postępowania karnego oraz sygnatura sprawy karnej;
3. informacje o osobie, której przyznano status ofiary w postępowaniu karnym;
4. informacje o osobie posiadającej status pełnomocnika ofiary w postępowaniu karnym;
5. charakter szkody wyrządzonej przestępstwem (śmierć osoby, ciężki uszczerbek na zdrowiu, szkoda wyrządzona przestępstwem przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności bądź napaścią na tle seksualnym, szkoda wyrządzona czynem wypełniającym znamiona handlu ludźmi bądź stwierdzone zakażenie HIV lub wirusem zapalenia wątroby typu B lub C);
6. data wydania opinii przez biegłego, sygnatura dokumentu i dane biegłego, który wydał opinię;
7. liczba osób, które uzyskały status ofiary w tym samym postępowaniu karnym dotyczącym śmierci osoby, oraz informacje o takich osobach.

Jeżeli w momencie złożenia wniosku o kompensatę postępowanie karne już się zakończyło, do wniosku o kompensatę państwową należy dołączyć odpis prawomocnej decyzji lub prawomocnego orzeczenia wydanych przez organ prowadzący postępowanie, a także tytuł egzekucyjny, jeżeli odszkodowanie zasądzone w prawomocnym orzeczeniu nie zostało wypłacone lub zostało wypłacone jedynie częściowo.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Procedura rozpatrywania wniosków o kompensatę państwową jest zwolniona z opłat.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

O wypłacie kompensaty państwowej lub odmowie jej wypłaty decyduje Urząd ds. Pomocy Prawnej.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Aby otrzymać kompensatę państwową, należy wysłać stosowny wniosek na adres Urzędu ds. Pomocy Prawnej (Juridiskās palīdzības administrācija): Pils laukums 4, Riga, LV-1050.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Uczestnictwo wnioskodawcy w procesie rozpatrywania wniosku o kompensatę państwową i podejmowania decyzji o wypłacie lub odmowie wypłaty kompensaty państwowej nie jest wymagane.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Urząd ds. Pomocy Prawnej decyduje o wypłacie lub odmowie wypłaty kompensaty państwowej w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku o kompensatę państwową i wysyła decyzję na adres wskazany we wniosku o kompensatę państwową.

W przypadku konieczności przekazania przez wnioskodawcę lub organ prowadzący postępowanie (policja, prokuratura, sąd) dodatkowych informacji bieg terminu wydania decyzji zawiesza się do momentu otrzymania wszystkich wymaganych informacji.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Wnioskodawca może zaskarżyć decyzję Urzędu ds. Pomocy Prawnej w sprawie wypłaty lub odmowy wypłaty kompensaty państwowej w terminie miesiąca od dnia jej wejścia w życie, wnosząc odwołanie do Urzędu ds. Pomocy Prawnej, który przekaże je Ministerstwu Sprawiedliwości.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularz wniosku o kompensatę państwową oraz informacje o sposobie jego wypełniania można uzyskać:

• w portalu – http://www.latvija.lv/;
• na stronie internetowej Urzędu ds. Pomocy Prawnej – http://www.jpa.gov.lv/, sekcja „Services”;
• W Urzędzie ds. Pomocy Prawnej (Pils laukums 4, Ryga) (tylko po wcześniejszym umówieniu się);
• od organu prowadzącego postępowanie (policji, prokuratury lub sądu);
• pod numerem bezpłatnej infolinii 800001801 (w godzinach pracy).

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Codziennie w godzinach 12.00–22.00 można zadzwonić pod numer bezpłatnej infolinii (116006) – „Telefon zaufania dla ofiar przestępstw”, aby uzyskać:

• wsparcie emocjonalne i psychologiczne dla ofiar przestępstw;
• informacje o prawach procesowych przysługujących ofiarom (np. o prawach w postępowaniu karnym, prawie do odszkodowania, kompensaty państwowej itp.), dostępnych usługach i istniejących usługach wsparcia dla ofiar.

Można również skorzystać ze strony internetowej http://www.cietusajiem.lv/.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Aby złożyć wniosek o kompensatę państwową, wnioskodawca nie musi korzystać z pomocy prawnej. Urząd ds. Pomocy Prawnej zapewnia niezbędną pomoc w procesie dochodzenia kompensaty państwowej.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Stowarzyszenie Skalbes prowadzi bezpłatną infolinię 116006 „Telefon zaufania dla ofiar przestępstw” (codziennie w godzinach 12.00–22.00) udzielającą emocjonalnego i psychologicznego wsparcia ofiarom przestępstw, informacji o prawach procesowych ofiar (np. o prawach w postępowaniu karnym, prawie do odszkodowania, kompensaty państwowej itp.), dostępnych usługach i istniejących usługach wsparcia dla ofiar.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu:

• umyślnego przestępstwa, które doprowadziło do śmierci ofiary;
• przestępstwa, wskutek którego ofiara poniosła ciężki lub lekki uszczerbek na zdrowiu;
• przestępstwa mniejszej wagi, przestępstwa większej wagi lub najcięższego przestępstwa przeciwko wolności osoby, wolności seksualnej lub integralności seksualnej.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ofiara może uzyskać kompensatę, jeżeli poniosła ciężki lub lekki uszczerbek na zdrowiu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Jeżeli w następstwie przestępstwa z użyciem przemocy ofiara zmarła, każdej osobie, na rzecz której sąd zasądził odszkodowanie za szkody majątkowe lub zadośćuczynienie za szkody niemajątkowe wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy, przysługuje prawo do kompensaty.

W przypadku wypłaty kompensaty z góry, tj. przed zakończeniem postępowania karnego, prawo do kompensaty przysługuje małżonkom, dzieciom, dzieciom przysposobionym, rodzicom, rodzicom adopcyjnym i osobom pozostającym na utrzymaniu zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Nie. Jeśli ofiara przestępstwa z użyciem przemocy pozostała przy życiu, jest ona jedyną osobą uprawnioną do kompensaty.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, ale tylko w dwóch następujących przypadkach:

• wnioskodawca posiada legalne miejsce zwykłego pobytu w Republice Litewskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej;
• możliwość taką przewidziano w umowach międzynarodowych zawartych przez Republikę Litewską.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, kompensata przysługuje wyłącznie z tytułu przestępstw z użyciem przemocy popełnionych w Republice Litewskiej.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Aby wnioskodawca mógł złożyć wniosek o kompensatę, właściwy organ musi uprzednio wszcząć postępowanie przygotowawcze.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, wnioskodawca może wystąpić o wypłatę zaliczki na poczet kompensaty w toku postępowania przygotowawczego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Tak. Jeżeli wnioskodawca ubiega się o kompensatę w ramach standardowej procedury, konieczne jest, by sąd wydał uprzednio orzeczenie zasądzające na jego rzecz odszkodowanie za szkodę majątkową lub zadośćuczynienie za krzywdę. Jeżeli wnioskodawca ubiega się o zaliczkę na poczet kompensaty, musi przedstawić decyzję lub postanowienie potwierdzające uzyskany status powoda cywilnego.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak. W takich przypadkach należy przedstawić:

• kopię dokumentu tożsamości;
• decyzję lub postanowienie potwierdzające uzyskany przez wnioskodawcę status powoda cywilnego;
• dokumenty potwierdzające wysokość ewentualnych szkód majątkowych;
• dokumenty potwierdzające fakt zawarcia związku małżeńskiego ze zmarłym, więź rodzinną ze zmarłym lub pozostawanie na utrzymaniu zmarłego, jeżeli o kompensatę występują jego krewni.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o kompensatę należy złożyć nie później niż w terminie 10 lat od dnia wydania wyroku sądu zasądzającego odszkodowanie za szkody wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy. Jeżeli wnioskodawca uchybi temu terminowi z uzasadnionych powodów, termin ten może zostać przedłużony.

Nie przewidziano terminu składania wniosków o wypłatę zaliczki na poczet kompensaty.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy kompensata pokryje na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja): Tak
  
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.): Tak
  
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.): Tak
    
  • utracone możliwości: Nie
    
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę (takie jak koszty obsługi prawnej, koszty sądowe): Tak
    
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych: Nie
    
  • inne: inne szkody majątkowe wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy, które zostały stwierdzone przez sąd

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary: Tak
  

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu: Tak
  
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja): Tak, ale wyłącznie wówczas, gdy przestępstwo z użyciem przemocy spowodowało śmierć ofiary
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości: Tak, ale wyłącznie wówczas, gdy przestępstwo z użyciem przemocy spowodowało śmierć ofiary

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych/kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary: Tak, ale wyłącznie wówczas, gdy przestępstwo z użyciem przemocy spowodowało śmierć ofiary
  

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się zazwyczaj jednorazowo w całości. W wyjątkowych przypadkach organ może wypłacać kompensatę w ratach, jednak nie dłużej niż przez rok od dnia wydania decyzji o przyznaniu kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Wyżej wymienione okoliczności organ uwzględnia jedynie wówczas, gdy rozpatruje wniosek o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty. Kompensaty nie wypłaca się, jeżeli:

• wnioskodawca jest ścigany za przestępstwo z użyciem przemocy bądź w czasie, w którym popełniono przestępstwo z użyciem przemocy, był skazany za przestępstwo z użyciem przemocy, przy czym skazanie nie uległo jeszcze zatarciu;
• sąd zastosował wobec wnioskodawcy środek zabezpieczający zgodnie z litewską ustawą o zapobieganiu przestępczości zorganizowanej (Lietuvos Respublikos organizuoto nusikalstamumo užkardymo įstatymas);
• wnioskodawca nadużywa prawa do zaliczki na poczet kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa na przysługujące mu prawo do kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Nie.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Wysokość kompensaty oblicza się na podstawie kwoty zasądzonej przez sąd, jednak nie może ona przekroczyć maksymalnych kwot określonych poniżej.

Wysokość kompensaty wypłacanej z góry oblicza się na podstawie dokumentów przedstawionych przez wnioskodawcę w celu wykazania poniesionej szkody majątkowej.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

W przypadku zabójstwa maksymalna wysokość kompensaty za szkodę majątkową wynosi 3800 euro, zaś maksymalna wysokość kompensaty za szkodę niemajątkową wynosi 4560 euro.

W przypadku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu maksymalna wysokość kompensaty za szkodę majątkową wynosi 3040 euro, zaś maksymalna wysokość kompensaty za szkodę niemajątkową wynosi 3800 euro.

W przypadku innych przestępstw z użyciem przemocy maksymalna wysokość kompensaty za szkodę majątkową wynosi 2280 euro, zaś maksymalna wysokość kompensaty za szkodę niemajątkową wynosi 3040 euro.

W przypadku wypłaty zaliczki na poczet kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy maksymalne kwoty zaliczki nie mogą przekroczyć połowy powyższych kwot.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, wnioskodawca powinien wskazać wnioskowaną kwotę kompensaty, którą powinien obliczyć na podstawie kwoty zasądzonej orzeczeniem sądu lub wskazanej w pozwie cywilnym.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak. Kwoty otrzymane przez wnioskodawcę z tytułu odszkodowania z innych źródeł zostaną odliczone od kwoty kompensaty.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak, organ może wypłacić zaliczkę na poczet kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem z użyciem przemocy, jeżeli:

• postępowanie karne w przedmiocie przestępstwa z użyciem przemocy jest w toku, przy czym wnioskodawca uzyskał w tym postępowaniu status powoda cywilnego;
• sąd wydał orzeczenie stwierdzające popełnienie przestępstwa z użyciem przemocy, lecz wnioskodawca nie wytoczył powództwa o odszkodowanie za szkody wyrządzone tym przestępstwem bądź sąd pozostawił to powództwo bez rozpoznania;
• sprawca przestępstwa z użyciem przemocy nie podlega odpowiedzialności karnej z uwagi na swój wiek lub posiadany immunitet międzynarodowy bądź sprawca nie żyje.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Nie, nie przewidziano takiej możliwości.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Ubiegając się o kompensatę w ramach standardowej procedury, należy dołączyć do wniosku następujące dokumenty:

• kopię dokumentu tożsamości;
• odpis prawomocnego wyroku sądu zasądzającego odszkodowanie za szkodę majątkową lub zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową wyrządzoną przestępstwem z użyciem przemocy;
• oświadczenie komornika sądowego potwierdzające brak możliwości wyegzekwowania odszkodowania/zadośćuczynienia od sprawcy, z wyjątkiem przypadków, w których osoba odpowiedzialna za wyrządzone szkody nie żyje.

Ubiegając się o zaliczkę na poczet kompensaty, należy dołączyć do wniosku następujące dokumenty:

• kopię dokumentu tożsamości;
• dokumenty potwierdzające wysokość szkód majątkowych;
• postanowienie lub decyzję potwierdzające uzyskany przez wnioskodawcę status powoda cywilnego lub prawomocny wyrok sądu stwierdzający, że popełniono przestępstwo z użyciem przemocy, bądź postanowienie o charakterze proceduralnym potwierdzające niedopuszczalność postępowania karnego ze względu wiek sprawcy, posiadany przez niego immunitet międzynarodowy lub śmierć sprawcy;
• dokumenty potwierdzające fakt zawarcia związku małżeńskiego ze zmarłym, więź rodzinną ze zmarłym lub pozostawanie na utrzymaniu zmarłego, jeżeli o kompensatę występują jego bliscy krewni lub osoby pozostające na jego utrzymaniu.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie, nie trzeba uiszczać żadnych opłat z tytułu przyjęcia i rozpatrzenia wniosku.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Wnioski o kompensatę rozpatruje Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Litewskiej.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek należy wysłać do Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Litewskiej (Lietuvos Respublikos teisingumo ministerija, Gedimino pr. 30, LT-01104 Vilnius, Litwa; e-mail: rastine@tm.lt).

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Litewskiej wyda decyzję w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku i wszystkich niezbędnych dokumentów.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzje wydane przez Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Litewskiej można zaskarżyć do litewskiej Naczelnej Komisji ds. Sporów Administracyjnych (Lietuvos administracinių ginčų komisija) lub do Okręgowego Sądu Administracyjnego w Wilnie (Vilniaus apygardos administracinis teismas) w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Można je uzyskać w Ministerstwie Sprawiedliwości Republiki Litewskiej lub od służb ds. pomocy prawnej gwarantowanej przez państwo (Valstybės garantuojamos teisinės pagalbos tarnyba) oraz na wymienionych poniżej stronach internetowych (zob. informacje poniżej).

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

https://vgtpt.lrv.lt/en

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak, wnioskodawca może się zwrócić o przedsądową pomoc prawną do organu wykonawczego gminy, w której znajduje się jego oficjalnie zgłoszone miejsce zamieszkania, lub do służb ds. pomocy prawnej gwarantowanej przez państwo.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Litewskie Stowarzyszenie Wspierające Ofiary Przestępstw (Lietuvos nusikaltimų aukų rėmimo asociacija) (Valakupių g. 5, LT-10101 Vilnius, Litwa);

Caritas Litwa (Lietuvos Caritas, https://www.caritas.lt, Papilio g. 5, LT-44275 Kaunas, Litwa).

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensatę można przyznać ofierze każdego czynu zabronionego, w wyniku którego poniosła ona uszczerbek na zdrowiu lub doznała krzywdy oraz który nosi znamiona czynu umyślnego posiadającego actus reus (stronę przedmiotową) albo czynu stanowiącego przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności bądź przestępstwo zgwałcenia, określone w art. 372–376 kodeksu karnego.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

– uszczerbek na zdrowiu / strata materialna;

– krzywda.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Krewni lub osoby pozostające na utrzymaniu ofiary zmarłej w wyniku popełnienia czynu umyślnego, który nosi znamiona przestępstwa i który spowodował uszczerbek na zdrowiu prowadzący do śmierci ofiary oraz znaczne pogorszenie jakości życia tych osób (cierpienie psychiczne w związku z utratą bliskiej osoby), mogą zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o kompensatę, jeżeli nie uzyskały skutecznego i odpowiedniego zadośćuczynienia/odszkodowania. Członkowie rodziny, małżonek, konkubent, zarejestrowany partner ofiary lub osoby szczególnie jej bliskie mogą uzyskać kompensatę, pod warunkiem że doznali krzywdy / ponieśli szkodę, która podlega naprawieniu. Co do zasady stopień pokrewieństwa nie ma znaczenia, ponieważ pod uwagę bierze się jedynie istnienie więzi emocjonalnej i majątkowej z ofiarą bezpośrednią. W praktyce wyłącznie członkowie rodziny, w szczególności rodziny małej, są uznawani za ofiary pośrednie. Rodzina mała oznacza rodzinę składającą się z dwóch osób dorosłych – pozostających bądź niepozostających w związku małżeńskim oraz posiadających bądź nieposiadających dzieci.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Krewni lub osoby pozostające na utrzymaniu ofiary, która w wyniku czynu umyślnego noszącego znamiona przestępstwa nie poniosła śmierci, lecz doznała uszczerbku na zdrowiu prowadzącego do trwałej lub całkowitej niezdolności do pracy trwającej dłużej niż miesiąc oraz do znacznego pogorszenia jakości życia, mogą wystąpić do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o kompensatę, jeżeli nie uzyskały skutecznego i odpowiedniego zadośćuczynienia/odszkodowania.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

O kompensatę mogą się ubiegać wyłącznie osoby legalnie zamieszkujące w Luksemburgu lub będące obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Rady Europy, które w chwili, w której popełniono przestępstwo, przebywały legalnie w Luksemburgu, bądź osoby będące ofiarami handlu ludźmi. Osoby niespełniające powyższych przesłanek nie mogą ubiegać się o kompensatę.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Każdy, kto legalnie zamieszkuje w Luksemburgu i ma tam miejsce zwykłego pobytu, lecz w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej padł ofiarą umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy, ma prawo do ubiegania się o kompensatę z luksemburskiego budżetu Państwa, jeżeli nie przysługuje mu prawo do otrzymania kompensaty od państwa, w którym popełniono przestępstwo.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 1984 r. o kompensacie dla niektórych ofiar szkód osobowych, należy spełnić następujące warunki:

• ofiara legalnie zamieszkuje i ma miejsce zwykłego pobytu w Luksemburgu albo jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej bądź Rady Europy. Ponadto wymaga się, aby w chwili popełnienia przestępstwa osoba poszkodowana legalnie przebywała w Luksemburgu lub była ofiarą przestępstwa stanowiącego czyn określony w art. 382-1 kodeksu karnego;
• uszczerbek na zdrowiu wynika z popełnienia czynu umyślnego stanowiącego przestępstwo;
• szkoda wywołuje uszczerbek na zdrowiu, a nie tylko w majątku osoby poszkodowanej (co wyklucza na przykład możliwość wypłaty kompensaty w związku ze zwykłą kradzieżą);
• uszczerbek na zdrowiu wywołał znaczne pogorszenie jakości życia ofiary, na przykład w związku z utratą zarobków lub obniżeniem ich wysokości, zwiększeniem kosztów lub koniecznością ponoszenia nadzwyczajnych wydatków, niezdolnością do pracy, utratą roku nauki, uszczerbkiem na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, krzywdą lub oszpeceniem bądź cierpieniem fizycznym lub psychicznym. Ofiary przestępstwa, o którym mowa w art. 372–376 kodeksu karnego, nie mają obowiązku udowadniać uszczerbku na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, ponieważ domniemywa się, że go doznały;
• państwo wypłaca kompensatę wyłącznie wówczas, gdy ofiara w żaden inny sposób nie może uzyskać skutecznego i odpowiedniego odszkodowania.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie, nie wymaga się, aby ofiara złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, aby móc dochodzić kompensaty.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, Minister Sprawiedliwości może wydać decyzję o przyznaniu kompensaty przed zakończeniem postępowania karnego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Jeżeli sprawcę zidentyfikowano i ofiara wytoczy przeciwko niemu powództwo odszkodowawcze w postępowaniu karnym, musi ona zaczekać na rozstrzygnięcie sądu co do tego powództwa. Jeżeli sprawca jest niewypłacalny, ofiara może złożyć wniosek o kompensatę do Ministra Sprawiedliwości.

Minister Sprawiedliwości może nakazać całkowity lub częściowy zwrot kompensaty bądź zaliczki na jej poczet, która została następnie wypłacona ofierze w celu skutecznego zrekompensowania uszczerbku na zdrowiu lub krzywdy.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Sprawcy nie zidentyfikowano

Jeżeli sprawcy nie zidentyfikowano, ofiara może ubiegać się o kompensatę, występując ze stosownym wnioskiem do Ministerstwa Sprawiedliwości. Wymaga się, aby ofiara złożyła wniosek o kompensatę w języku francuskim, niemieckim lub luksemburskim oraz wskazała w nim datę, miejsce i dokładny charakter czynu popełnionego na jej szkodę. Na poparcie roszczenia do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające okoliczności popełnienia czynu oraz doznany uszczerbek na zdrowiu. Ponadto należy spełniać warunki określone w art. 1 ustawy z dnia 12 marca 1984 r. o kompensacie dla niektórych ofiar szkód osobowych wywołanych przestępstwem.

Sprawca nie został skazany

Aby ofiara była uprawniona do kompensaty, wymaga się, aby sprawca został uznany winnym prawomocnym wyrokiem sądu. Minister Sprawiedliwości może – na podstawie opinii wydaną przez Komisję ds. Ofiar (Commission victime) – nakazać całkowity lub częściowy zwrot kompensaty bądź zaliczki na jej poczet. Minister może podjąć taką samą decyzję, jeżeli już po wypłaceniu zaliczki okaże się, że kompensata była nienależna.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek należy złożyć w terminie dwóch lat od daty popełnienia czynu. Jeżeli sprawca został oskarżony, termin ten wydłuża się i upływa po dwóch latach od uprawomocnienia się orzeczenia sądu orzekającego w sprawie karnej. Jeżeli po uprawomocnieniu się orzeczenia w postępowaniu karnym ofiara uzyska rozstrzygnięcie co do jej powództwa odszkodowawczego, termin ten przedłuża się i upływa dwa lata od uprawomocnienia się tego rozstrzygnięcia. Jeżeli jednak ofiarą jest małoletni, termin przedawnienia zaczyna biec dopiero od dnia osiągnięcia przez niego pełnoletniości, w przypadku gdy popełnione czyny są zagrożone karami przewidzianymi w kodeksie karnym lub gdy stanowią przestępstwa określone w art. 372, 373, 375, 382-1 i 382-2, 400, 401bis, 402, 403 lub 405 kodeksu karnego i są zagrożone karami przewidzianymi w tych przepisach.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Przykładowo kompensata pokrywa:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
• utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
• utracone możliwości zawodowe
• koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej i inne koszty
• kompensata za szkodę wynikającą z kradzieży lub zniszczenia składnika majątku osobistego

szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości zawodowe

szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się jednorazowo, nie zaś w formie renty. Jeżeli jednak w należycie uzasadnionych przypadkach zaistnieje taka potrzeba, rozpatrując wniosek, Minister Sprawiedliwości może przyznać wnioskodawcy zaliczkę na poczet kompensaty. Ponadto, jeżeli już po wypłaceniu kompensaty ofierze jej uszczerbek na zdrowiu znacznie się pogłębi, w terminie pięciu lat od dnia wypłaty głównej kompensaty ofiara może wystąpić o kompensatę dodatkową.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensaty można nie przyznać albo może zostać przyznana w zmniejszonej wysokości ze względu na zachowanie ofiary w chwili popełnienia czynu zabronionego.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Każda ofiara, która poniosła uszczerbek na zdrowiu i spełnia przesłanki określone w art. 1 ustawy z dnia 12 marca 1984 r. o kompensacie dla niektórych ofiar szkód osobowych, może ubiegać się o kompensatę od państwa, niezależnie od swojej sytuacji finansowej, pod warunkiem że nie otrzymała skutecznego i odpowiedniego odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensaty można nie przyznać lub może zostać przyznana w zmniejszonej wysokości ze względu na związek ofiary ze sprawcą.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Komisja ds. Ofiar stwierdza w swojej opinii, czy roszczenie jest zasadne oraz jaką kwotę kompensaty należy przyznać, co zależy w szczególności od tego, w jakim stopniu przestępstwo pogorszyło jakość życia wnioskodawcy. Następnie Minister Sprawiedliwości podejmuje decyzję, czy kompensatę należy przyznać oraz ustala jej wysokość.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Maksymalna kwota kompensaty, którą przyznaje Minister Sprawiedliwości, nie może przekraczać limitu określanego corocznie w rozporządzeniu Wielkiego Księcia. Na 2017 r. ustanowiono limit w wysokości 63 000 EUR.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

W Luksemburgu osoby ubiegające się o kompensatę nie mają obowiązku wypełniać w tym celu specjalnego formularza. Należy jedynie sporządzić wniosek wskazujący datę, miejsce i dokładny charakter czynu zabronionego oraz załączyć dokumenty na poparcie roszczenia.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam w związku z poniesieniem szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Państwo wypłaca kompensatę wyłącznie wówczas, gdy ofiara nie może w inny sposób uzyskać skutecznego i odpowiedniego odszkodowania, np. od sprawcy, w ramach systemu zabezpieczenia społecznego lub z tytułu ubezpieczenia osobowego. Komisja ds. Ofiar może wziąć pod uwagę wszelkie odszkodowania za poniesione straty, które ofiara otrzymała z innych źródeł.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli w należycie uzasadnionych przypadkach zaistnieje taka potrzeba, rozpatrując wniosek, Minister Sprawiedliwości może przyznać zaliczkę na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Jeżeli już po wypłaceniu kompensaty ofierze jej uszczerbek na zdrowiu znacznie się pogłębi, może ona wystąpić o kompensatę dodatkową. Wniosek ten należy złożyć w terminie pięciu lat od dnia wypłaty kompensaty głównej.

Taka kompensata dodatkowa nie może przekroczyć maksymalnej kwoty 63 000 EUR, pomniejszonej o uprzednio przyznaną kwotę kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Na poparcie roszczenia do wniosku o kompensatę należy załączyć dokumenty potwierdzające okoliczności popełnienia czynu oraz doznany uszczerbek na zdrowiu.

Wykaz przykładowych dokumentów:

• odpis zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa (protokołu policyjnego) lub dowody potwierdzające wniesienie powództwa odszkodowawczego w postępowaniu karnym;
• odpis orzeczenia wydanego w postępowaniu karnym;
• orzeczenie co do odszkodowania;
• dowody potwierdzające doznanie uszczerbku na zdrowiu: zaświadczenia lekarskie, w których dokładnie opisano doznane obrażenia, okres trwania niezdolności do pracy oraz – w stosownych przypadkach – opis następstw i trwałą niezdolność do pracy;
• dowody potwierdzające koszty leczenia w następstwie doznanego uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne itp.);
• dowody potwierdzające objęcie ubezpieczeniem przez instytucję zabezpieczenia społecznego;
• dowody potwierdzające kwoty wszelkich odszkodowań otrzymanych z systemu zabezpieczenia społecznego;
• kopia polisy ubezpieczeniowej;
• dowody potwierdzające kwoty wszelkich odszkodowań otrzymanych z zakładu ubezpieczeń;
• dowody potwierdzające utratę zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Ministerstwo Sprawiedliwości Luksemburga (Ministère de la Justice luxembourgeois)
13, rue Erasme
L-2934 Luxembourg

Tel.: (+352) 247 84527 / (+352) 247 84517
Faks: (+352) 26 68 48 61 / (+352) 22 52 96

E-mail: info@mj.public.lu
Strona internetowa: http://www.mj.public.lu/

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Ministerstwo Sprawiedliwości Luksemburga (Ministère de la Justice luxembourgeois)
13, rue Erasme
L-2934 Luxembourg

Tel.: (+352) 247 84527 / (+352) 247 84517
Faks: (+352) 26 68 48 61 / (+352) 22 52 96

E-mail: info@mj.public.lu
Strona internetowa: http://www.mj.public.lu/

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Komisja ds. Ofiar obowiązana jest wezwać ofiarę do stawiennictwa na przesłuchanie. Jeżeli ofiara stawi się na przesłuchanie, Komisja wysłucha przedstawionego przez nią przebiegu zdarzenia i informacji dotyczących poniesionego uszczerbku na zdrowiu. Przesłuchanie odbywa się bez udziału osób trzecich, a ofierze może towarzyszyć adwokat.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Minister Sprawiedliwości rozpatrzy wniosek o kompensatę w terminie sześciu miesięcy od dnia jego złożenia.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Jeżeli ofiara nie zgadza się z decyzją wydaną przez Ministra Sprawiedliwości – co do istoty sprawy lub co do przyznanej kwoty – może wytoczyć powództwo przeciwko państwu reprezentowanemu przez Ministra Sprawiedliwości. Powództwo to należy wytoczyć przed Sąd Okręgowy (tribunal d’arrondissement) w Luksemburgu albo Diekirch. Wyboru sądu dokonuje powód.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące ubiegania się o kompensatę?

Informacji na temat procedury składania wniosku udziela:

Ministerstwo Sprawiedliwości (Ministère de la Justice)
13, rue Erasme
L-2934 Luxembourg

Tel.: (+352) 247 84527 / (+352) 247 84517
Faks: (+352) 26 68 48 61 / (+352) 22 52 96

E-mail: info@mj.public.lu
Strona internetowa: http://www.mj.public.lu/

Ponadto Biuro Porad i Informacji Prawnej (Service d’Accueil et d’Information juridique) oraz Biuro Wsparcia Ofiar Przestępstw (Service d’aide aux victimes) przy Centralnym Biurze Pomocy Społecznej (Service central d’assistance sociale) udzielają ofiarom pomocy i porad przy składaniu wniosków.

Czy działa specjalna infolinia, na którą można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Strona internetowa:

http://www.mj.public.lu/services_citoyens/indemnisation/index.html

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Każdy, kto wykaże, że nie osiąga wystarczających dochodów, może uzyskać pomoc prawną nieodpłatnie na warunkach określonych w przepisach prawa. Pomoc może polegać na ustanowieniu adwokata, który będzie udzielał ofierze porad prawnych lub reprezentował ją przed sądem, przy czym koszty takich usług pokryje Skarb Państwa. Każdy może zwrócić się do organów, które udzielają informacji i porad prawnych lub świadczą usługi mediacyjne. Wszelkie informacje prawne można uzyskać nieodpłatnie w Biurze Porad i Informacji Prawnej (Service d’Accueil et d’Information juridique).

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

– Service d’aide aux victimes (Biuro Wsparcia Ofiar Przestępstw), Service central d’assistance sociale (Centralne Biuro Pomocy Społecznej)
Bâtiment Plaza Liberty, Entrée A
12-18, rue Joseph Junck
L-1839 Luxembourg

Tel.: +(352) 47 58 21-627 / 628
Telefon komórkowy: (+352) 621 32 65 95

E-mail: scas-sav@justice.etat.lu

– Service d’Accueil et d’Information juridique (Biuro Porad i Informacji Prawnej):

w Luksemburgu:
Cité judiciaire – Bâtiment BC,
L-2080 Luxembourg

Tel.: (+352) 22 18 46

w Diekirch:
Justice de Paix,
L-9211 Diekirch

Tel.: (+352) 80 23 15

w Esch-sur-Alzette:
Justice de Paix,
L-4239 Esch-sur-Alzette

Tel.: (+352) 54 15 52

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę wypłacaną przez Skarb Państwa?

Kompensata przysługuje z tytułu szkody wywołanej przestępstwem z użyciem przemocy popełnionym przeciwko danej osobie.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje w związku z uszczerbkiem na zdrowiu (fizycznym lub psychicznym) trwającym dłużej niż osiem dni.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak. Oprócz ofiary kompensatę mogą otrzymać jej wstępni lub zstępni, jej rodzice adopcyjni lub zastępczy, dzieci przysposobione lub objęte pieczą zastępczą, małżonek lub zarejestrowany partner, o ile osoba taka zamieszkiwała z ofiarą w tym samym gospodarstwie domowym w chwili, w której popełniono przestępstwo, a także osoby pozostające na utrzymaniu ofiary. Prawo do otrzymania kompensaty przysługuje ponadto osobie, która zorganizowała pochówek zmarłej ofiary.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, śmierć ofiary nie wpływa na prawo do kompensaty osób pozostających na jej utrzymaniu lub innych uprawnionych.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, jeżeli ofiara zamieszkuje legalnie w UE lub jeżeli została uznana za ofiarę handlu ludźmi.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Kompensatę wypłacaną przez węgierski Skarb Państwa można uzyskać wyłącznie w związku z przestępstwami popełnionymi na terytorium Węgier; jeżeli jednak przestępstwo popełniono w innym państwie, wniosek o kompensatę można złożyć na Węgrzech. Wówczas organy węgierskie przekażą wniosek do państwa członkowskiego, w którym przestępstwo popełniono.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, wszczęcie postępowania karnego w związku z popełnionym czynem jest warunkiem otrzymania kompensaty.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, wniosek o kompensatę można złożyć natychmiast po wszczęciu postępowania karnego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Możliwość ubiegania się o kompensatę od Skarbu Państwa nie jest uzależniona od wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko sprawcy.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak, wniosek o przyznanie kompensaty można złożyć nawet wówczas, gdy sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany. W takich przypadkach należy ponadto przedstawić dokumenty potwierdzające rozmiar szkody i związek przyczynowy między szkodą a czynem (np. fakturę, rachunek, wstępną wycenę lub inny dokument).

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Co do zasady o wypłatę kompensaty można zwrócić się w terminie roku od dnia popełnienia przestępstwa.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy kompensata pokryje na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

• szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
  • koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
  • dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
  • trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
  • utracone możliwości
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
  • kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego
  • inne
• szkoda niemajątkowa (krzywda):
  • ból psychiczny i cierpienie ofiary

b) w przypadku osób uprawnionych lub członków rodziny ofiary:

• szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
  • koszty pogrzebu
  • koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
  • utrata środków utrzymania lub utracone możliwości
• szkoda niemajątkowa (krzywda):
  • obciążenie psychologiczne i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych/kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę można wypłacić jednorazowo lub w formie comiesięcznych świadczeń.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensata wypłacana przez Skarb Państwa nie przysługuje, jeżeli sąd w prawomocnym wyroku ustalił, że zachowanie ofiary przyczyniło się do przestępstwa lub było przyczyną przestępstwa, bądź szkoda powstała wskutek niewłaściwego postępowania ofiary lub takie niewłaściwe postępowanie przyczyniło się do jej powstania. Dodatkowe przyczyny uzasadniające odmowę przyznania kompensaty w toku postępowania karnego wszczętego wskutek popełnienia przestępstwa uprawniającego do dochodzenia kompensaty to: odmowa składania zeznań, odmowa wypełnienia obowiązku współpracy lub niewniesienie pozwu adhezyjnego. Ponadto ofiara nie otrzyma kompensaty, jeżeli w toku postępowania karnego wszczętego wskutek popełnienia przestępstwa uprawniającego do dochodzenia kompensaty lub postępowania karnego wszczętego w związku z takim przestępstwem dopuściła się przestępstwa fałszywego oskarżenia, wprowadzania organów w błąd, składania fałszywych zeznań, przekupywania świadków, utrudniania przebiegu postępowania lub stosowania środków przymusu w toku postępowania, zatajania okoliczności uniewinniających, pomocnictwa, naruszenia pieczęci, napaści na sprawcę lub członka rodziny sprawcy bądź przestępstwa stwarzającego niebezpieczeństwo publiczne i została następnie skazana za popełnienie takiego przestępstwa prawomocnym wyrokiem sądu.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Trudna sytuacja socjalna nie stanowi przesłanki uprawniającej do dochodzenia kompensaty od Skarbu Państwa.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

W przepisach węgierskich przewidziano przypadki, w których ofiara nie ma możliwości ubiegania się o kompensatę (np. z uwagi na fakt, że uzyskała już pomoc w danej sprawie lub nie zwróciła Skarbowi Państwa kwoty wsparcia finansowego, które otrzymała już zgodnie z przepisami stosownej ustawy, mimo że była do tego zobowiązana).

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Ofiara przestępstwa może zwrócić się o wypłacenie jej zryczałtowanej płatności pieniężnej mającej charakter całościowej lub częściowej kompensaty z tytułu straty majątkowej poniesionej w rezultacie przestępstwa. Kwota kompensaty w formie zryczałtowanej płatności pieniężnej nie przekracza piętnastokrotności kwoty podstawowej (która w 2021 r. wynosiła 158 168 forintów).

Ofiara przestępstwa może wystąpić o częściową kompensatę z tytułu utraty stałego źródła dochodu w formie zasiłku, jeżeli w wyniku popełnionego na jej szkodę przestępstwa utraciła ona zdolność do pracy na szacunkowy okres przekraczający sześć miesięcy.

Kwota kompensaty w formie zasiłku jest równa: 75% udowodnionych utraconych dochodów, jeżeli ofiara jest w wieku poniżej 18. roku życia lub jest zależna od pomocy innych, oraz 50% udowodnionych utraconych dochodów, jeżeli ofiara nie jest zależna od pomocy innych.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie ma kwoty minimalnej. Kwota kompensaty nie przekracza piętnastokrotności kwoty podstawowej (która w 2021 r. wynosiła 158 168 forintów), a więc według stanu na 2021 r. może wynosić maksymalnie 2 372 520 forintów. Maksymalna miesięczna kwota kompensaty w formie zasiłku jest równa kwocie podstawowej, która w 2021 r. wynosiła 158 168 forintów.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

We wniosku należy określić wartość szkody. Od kwoty kompensaty należy odliczyć wszelkie kwoty uzyskane z innych źródeł.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Państwo wypłaca kompensatę w wysokości potwierdzonej dowodami, nawet jeżeli można uzyskać odszkodowanie z innego źródła. Jeżeli ofiara w późniejszym czasie uzyska odszkodowanie z innych źródeł, wypłaconą kwotę pomocy należy zwrócić w stosownym zakresie. W takim przypadku kompensatę wypłaconą przez Skarb Państwa uznaje się za płatność zaliczkową.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Nie. Kompensatę można otrzymać tylko raz.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• zaświadczenie o wszczęciu postępowania karnego, o ile jest ono dostępne (wydane przez policję, sąd lub prokuraturę)
• dokumenty potwierdzające rozmiar szkody poniesionej w rezultacie przestępstwa i związek przyczynowy między szkodą a czynem (np. fakturę, rachunek, wstępną wycenę lub inny dokument)

Czy ze złożeniem wniosku i jego rozpoznaniem wiążą się opłaty administracyjne lub inne opłaty?

Nie, złożenie wniosku jest nieodpłatne.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Organem odpowiedzialnym za wydanie decyzji w przedmiocie wypłaty kompensaty przez Skarb Państwa jest Urząd Miasta Stołecznego Budapesztu (Budapest Főváros Kormányhivatala).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek można złożyć do jednostki organizacyjnej służby udzielającej wsparcia ofiarom w strukturach dowolnego komitatowego urzędu państwowego (organu pomocniczego) lub bezpośrednio do organu odpowiedzialnego za wydanie decyzji (Urzędu Miasta Stołecznego Budapesztu – Budapest Főváros Kormányhivatala).

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie.

Jak długo będę czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez właściwy organ?

Termin rozpatrzenia wniosku wynosi maksymalnie 60 dni.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzję wydaną w pierwszej instancji można zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

http://igazsagugyiinformaciok.kormany.hu/aldozatsegito-szolgalat

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Całodobowy telefon zaufania dla ofiar przestępstw (Áldozatsegítő Vonal): 06-80-225-225 – wsparcie jest udzielane w językach węgierskim i angielskim – a także strona internetowa http://www.vansegitseg.hu/.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak, zarówno pracownicy lokalnych służb udzielających wsparcia ofiarom, jak i personel ośrodków wsparcia ofiar zapewniają ofierze pomoc przy sporządzaniu wniosku, a także udzielają porad prawnych w mniej złożonych sprawach. W przeciwnym wypadku pomoc prawną można uzyskać zgodnie z ustawą LXXX z 2003 r. o pomocy prawnej.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Ofiary przestępstw mogą uzyskać pomoc w dochodzeniu swoich praw w dowolnej jednostce organizacyjnej służby udzielającej wsparcia ofiarom, tj. w stołecznych i komitatowych urzędach państwowych oraz w ośrodkach służby udzielającej wsparcia ofiarom, gdzie wyspecjalizowani doradcy udzielają zainteresowanym stronom praktycznego wsparcia (np. pomagają wypełnić wniosek) oraz przekazują im stosowne informacje. Ofiary mogą również zwrócić się do organizacji społeczeństwa obywatelskiego (np. do stowarzyszenia Biały Krąg (Fehérgyűrű) lub do Węgierskiej Organizacji Pomocy Baptystów (Baptista Szeretetszolgálat) itd.).

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Rodzaje przestępstw, z tytułu których ofiara może otrzymać kompensatę, obejmują zgwałcenie, stręczycielstwo małoletnich, zabójstwo, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i podpalenie zagrażające życiu.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ofiara może otrzymać kompensatę z tytułu dowolnej szkody poniesionej na skutek któregokolwiek z wyżej wymienionych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Wnioskodawca może otrzymać kompensatę, jeżeli jest krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary, która zmarła w wyniku przestępstwa.  „Osoby pozostające na utrzymaniu” oznaczają osoby pozostające pod opieką prawną zmarłego oraz osoby, do opieki nad którymi zmarły był zobowiązany na mocy prawa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Wnioskodawca nie może dochodzić kompensaty, jeżeli jest krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary przestępstwa, która pozostała przy życiu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Wnioskodawca nie może dochodzić kompensaty, jeżeli nie jest obywatelem państwa członkowskiego UE.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak zrobić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

W takim przypadku wnioskodawca może dochodzić kompensaty, udzielając wszelkiej koniecznej i uzasadnionej pomocy oraz wszelkich informacji niezbędnych do tych celów.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, wnioskodawca musi zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa, aby móc dochodzić kompensaty.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Wnioskodawca nie musi czekać na wynik dochodzenia policyjnego ani postępowania sądowego, aby móc dochodzić kompensaty.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Wnioskodawca powinien najpierw dochodzić odszkodowania od sprawcy – jeżeli został on ustalony.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Wnioskodawca jest nadal uprawniony do otrzymania kompensaty, nawet jeżeli sprawca nie został ustalony lub skazany.  Dowodem, który należy przedstawić, jest protokół policyjny.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Termin do złożenia wniosku o kompensatę wynosi rok od dnia popełnienia przestępstwa.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensata pokryje następujące szkody:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
  • utracone możliwości
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych
  • inne – według wyłącznego uznania urzędnika rozpatrującego wnioski

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary – według wyłącznego uznania urzędnika rozpatrującego wnioski

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Według wyłącznego uznania urzędnika rozpatrującego wnioski.
– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary.

Według wyłącznego uznania urzędnika rozpatrującego wnioski.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się jednorazowo, a nie w formie świadczenia okresowego.  Urzędnik rozpatrujący wnioski może jednak wydać decyzję tymczasową i odroczyć wydanie decyzji ostatecznej w przypadku opóźnienia wydania ostatecznego zaświadczenia lekarskiego dotyczącego poniesionego uszczerbku na zdrowiu.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Urzędnik rozpatrujący wnioski może wstrzymać wypłatę kompensaty lub zmniejszyć jej wysokość, jeżeli uzna, że:

1. wnioskodawca nie podjął niezwłocznie wszelkich uzasadnionych działań w celu poinformowania o okolicznościach popełnienia przestępstwa policji bądź innych podmiotów lub osób uznanych przez urzędnika rozpatrującego wnioski za właściwe do celów postępowania;
2. wnioskodawca nie współpracował z policją ani żadnym innym organem w celu pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej;
3. wnioskodawca nie udzielił urzędnikowi rozpatrującemu wnioski, innemu podmiotowi ani innej osobie wszelkiej uzasadnionej pomocy w związku z wnioskiem;
4. ze względu na zachowanie wnioskodawcy przed zdarzeniem, w trakcie zdarzenia lub po zdarzeniu, w związku z którym wystąpił on z wnioskiem o kompensatę, wypłata pełnej lub nawet częściowej kompensaty byłaby nieuzasadniona;
5. ze względu na cechy osobowe wnioskodawcy, które wynikają z wydanych przez sąd wyroków skazujących wnioskodawcę lub dowodów dostępnych urzędnikowi rozpatrującemu wnioski, wypłata pełnej kwoty kompensaty lub jakiejkolwiek innej pełnej kwoty byłaby nieuzasadniona;
6. ofiara jest współodpowiedzialna lub częściowo odpowiedzialna za poniesioną szkodę lub
7. zachowanie ofiary, jej cechy osobowe lub styl życia uzasadniają podjęcie takiej decyzji.

Nie wypłaca się kompensaty w ramach systemu, jeżeli:

1. szkoda wyrządzona przestępstwem została poniesiona przed dniem 1 stycznia 2006 r.;
2. urzędnik rozpatrujący wnioski uzna, że sprawca nie znajduje się w ubóstwie albo jeżeli nie zostanie wykazane, że wytoczono powództwo o odszkodowanie, które nie zakończyło się pomyślnie;
3. urzędnik rozpatrujący wnioski uzna, że wnioskodawca nie udzielił wszelkiej uzasadnionej pomocy i wszelkich informacji niezbędnych do celów określonych w przepisach;
4. wnioskodawca odpowiada za szkodę wyrządzoną przestępstwem, ponieważ podżegał do popełnienia przestępstwa lub w inny sposób przyczynił się do jego popełnienia.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy może mieć wpływ na wysokość przyznanej kwoty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na możliwość otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Nie istnieją żadne inne kryteria niż te wskazane powyżej.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensata zostanie obliczona w oparciu o ocenę uznaniową.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Maksymalna kwota kompensaty wynosi dwadzieścia trzy tysiące trzysta euro (23 300 euro), w tym wówczas, gdy w związku z tym samym przestępstwem złożono więcej niż jeden wniosek.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, wnioskodawca powinien wskazać w formularzu wnioskowaną kwotę, przy czym zostanie on pouczony o sposobie jej obliczania lub o innych kwestiach.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Kwota odszkodowania, którą wnioskodawca otrzyma z innych źródeł z tytułu poniesionej szkody, może zostać odliczona od kwoty kompensaty wypłaconej przez właściwy organ.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Urzędnik rozpatrujący wnioski jest uprawniony do dokonania wszelkich ustaleń, jakie uzna za stosowne w odniesieniu do zarządzania środkami pieniężnymi, które mają zostać przyznane z tytułu kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Po wydaniu głównej decyzji wnioskodawca nie może otrzymać uzupełniającej ani dodatkowej kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Wymagane dokumenty:

• pełnomocnictwo / dowód potwierdzający umocowanie bądź dowód potwierdzający związek z ofiarą;
• akt zgonu ofiary;
• odpis protokołu policyjnego;
• odpis orzeczenia sądowego;
• raporty i zaświadczenia lekarskie;
• rachunki za leczenie szpitalne;
• rachunki potwierdzające inne wydatki (opieka, pogrzeb);
• dowód potwierdzający dochody (wynagrodzenie, świadczenia w ramach systemu opieki/pomocy społecznej);
• potwierdzenie otrzymania (lub nieotrzymania) świadczenia z innych źródeł (ubezpieczenie pracodawcy, ubezpieczenie prywatne);
• wyciąg z rejestru karnego wnioskodawcy;
• złożone przez wnioskodawcę oświadczenie z mocą przysięgi, że nie otrzymał odszkodowania od żadnego innego organu; wszelkie inne istotne dokumenty w zależności od okoliczności.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

W takim przypadku nie pobiera się żadnych opłat administracyjnych ani innego rodzaju opłat.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Organem tym jest urzędnik rozpatrujący wnioski z Biura Prokuratora Generalnego.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wnioski należy przesyłać na adres: Assisting Officer, Department of Justice, 14-16-18 Triq is-Suq, Floriana.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Obecność wnioskodawcy nie jest konieczna.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Od miesiąca do dwóch miesięcy, w zależności od okoliczności.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzja nie podlega zaskarżeniu.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Można je uzyskać w Ministerstwie Sprawiedliwości lub na stronie internetowej: https://eforms.gov.mt/pdfforms.aspx?fid=pjd010e

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

http://vso.org.mt/

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak, wnioskodawca może otrzymać pomoc prawną.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

http://vso.org.mt/

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę poniesionej straty z Funduszu Kompensaty dla Ofiar Przestępstw z Użyciem Przemocy (Schadefonds Geweldsmisdrijven )?

Kompensata przysługuje z tytułu wszystkich umyślnych przestępstw z użyciem przemocy, tj. napaści, groźby użycia przemocy lub groźby użycia broni, zabójstwa, spowodowania śmierci, rozboju oraz przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności z użyciem przemocy (napaść na tle seksualnym i zgwałcenie). Kompensatę mogą również otrzymać pozostali przy życiu członkowie rodziny ofiary nieumyślnego spowodowania śmierci.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę z funduszu?

Płatność ma na celu zrekompensowanie bólu i cierpienia (krzywdy) ofiary oraz wszelkich poniesionych w związku z tym strat, w tym kosztów leczenia uszczerbku na zdrowiu poniesionego wskutek przestępstwa lub wszelkiej utraty zarobków spowodowanej niezdolnością do pracy wynikającą z tego uszczerbku. Nie ma ona na celu pełnego pokrycia wszystkich strat; jest to stała, jednorazowa i niezróżnicowana kwota wypłacana w celu pokrycia kosztów naprawienia szkody poniesionej przez ofiarę.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Wnioskodawca może otrzymać kompensatę, jeśli jest małżonkiem, (zarejestrowanym) partnerem bądź rodzicem, dzieckiem, bratem lub siostrą zmarłej ofiary przestępstwa. Może on dochodzić kompensaty za stres, którego doświadczył jako pozostały przy życiu członek rodziny, za poniesione koszty pogrzebu oraz za utratę środków utrzymania w związku z utratą dochodów osoby zmarłej.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, kompensatę z funduszu można przyznać bliskim ofiar, które doznały poważnego i trwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku przestępstwa z użyciem przemocy. Za bliskich uznaje się wszystkie następujące osoby: małżonka osoby zmarłej, jej (zarejestrowanego) partnera, rodzica, dziecko, brata lub siostrę.

Czy mogę uzyskać kompensatę, jeżeli byłem świadkiem czynu zabronionego?

Tak, fundusz może przyznać kompensatę, z tytułu uszczerbku na zdrowiu psychicznym, świadkowi umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy lub osobie bezpośredniego dotkniętej skutkami takiego przestępstwa (nie ma to zastosowania do nieumyślnego spowodowania śmierci). Aby kwalifikować się do otrzymania kompensaty, świadek musi wykazać, że w wyniku przedmiotowego przestępstwa doznał poważnego uszczerbku na zdrowiu psychicznym. W takim przypadku konieczne jest postawienie diagnozy przez wykwalifikowanego lekarza.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, pod warunkiem że przestępstwo na szkodę ofiary będącej wnioskodawcą zostało popełnione na terytorium Niderlandów. Obywatelstwo ofiary jest bez znaczenia.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, kompensatę z funduszu można przyznać wyłącznie z tytułu przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego na terytorium Niderlandów.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie, wnioskodawca nie musi składać na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, aby wniosek został rozpatrzony przez fundusz. W praktyce zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i wszczęte w związku z nim postępowanie przygotowawcze odgrywają jednak ważną rolę w uzasadnieniu wniosku. Jeżeli przestępstwo nie zostało zgłoszone, musi istnieć możliwość ustalenia zasadności roszczenia na podstawie innych obiektywnych oświadczeń. Termin „obiektywne” oznacza w tym przypadku, że informacje otrzymano z wiarygodnych, bezstronnych źródeł.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie. W niektórych przypadkach fundusz może jednak uznać, że należy zaczekać na wynik dochodzenia policyjnego lub postępowania sądowego w celu ustalenia zasadności roszczenia wnioskodawcy.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak. Tego rodzaju wnioski podlegają tym samym warunkom dotyczącym wykazania zasadności co wnioski składane w sprawach, w których sprawca został ustalony.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Tak. Wnioskodawca musi złożyć wniosek do funduszu w terminie 10 lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo. W przypadku bliskiego pozostałego przy życiu termin ten rozpoczyna bieg w chwili śmierci ofiary.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Świadczenia z funduszu nie wypłaca się z tytułu konkretnych szkód. Jest to stała, jednorazowa, niezróżnicowana kwota mająca na celu zrekompensowanie bólu i cierpienia (krzywdy) ofiary oraz wszelkich poniesionych w związku z tym strat, w tym kosztów leczenia uszczerbku na zdrowiu poniesionego wskutek przestępstwa lub wszelkiej utraty zarobków spowodowanej niezdolnością do pracy wynikającą z tego uszczerbku.

W przypadku bliskich pozostałych przy życiu krewnych celem świadczenia jest również zrekompensowanie bólu i cierpienia (stres spowodowany śmiercią krewnego), poniesionych kosztów leczenia, np. leczenia urazu psychicznego spowodowanego śmiercią bliskiego, lub utraty zarobków spowodowanej niezdolnością do pracy wynikającą ze śmierci bliskiego. Fundusz może również przyznać osobną kompensatę na pokrycie kosztów pogrzebu oraz z tytułu utraty środków utrzymania w związku z utratą dochodów osoby zmarłej.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

W formie jednorazowej płatności.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku procedury składania wniosku wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Aby móc ubiegać się o kompensatę z funduszu, wnioskodawca nie może być winny popełnienia przestępstwa. Innymi słowy, wnioskodawcą nie może być sprawca przestępstwa ani osobą, która uczestniczyła w popełnianiu przestępstwa. Jeśli wnioskodawca uczestniczył w popełnianiu przestępstwa, fundusz może odrzucić jego wniosek lub obniżyć kwotę wypłaconej kompensaty.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie ma wpływu na przysługujące mu prawo do otrzymania kompensaty za poniesione szkody.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

• Wnioskodawca musi doznać w wyniku przestępstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Za ciężki uszczerbek na zdrowiu uznaje się uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia psychicznego, które mają poważne długotrwałe lub trwałe konsekwencje medyczne.
• Fundusz przyznaje kompensatę wyłącznie wówczas, gdy poniesiona szkoda nie została lub nie zostanie zrekompensowana w inny sposób, np. jako odszkodowanie wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń. Przed wystąpieniem z wnioskiem do funduszu wnioskodawca nie musi jednak ubiegać się najpierw o odszkodowanie od sprawcy lub zakładu ubezpieczeń. Jednocześnie mogą toczyć się różne postępowania.
• Nie można również złożyć wniosku dotyczącego przestępstw popełnionych przed 1 stycznia 1973 r.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Wysokość świadczenia jest uzależniona od dotkliwości poniesionej szkody lub okoliczności popełnienia przestępstwa.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Fundusz określił sześć kategorii szkód i przypisał każdej z nich należną kwotę kompensaty. Kategoria 1 uprawnia ofiary do otrzymania wypłaty w wysokości 1 000 euro, a kategoria 6 – 35 000 euro.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak, jeśli otrzymane świadczenie stanowi zadośćuczynienie za krzywdę lub ma na celu pokrycie kosztów leczenia i zrekompensowanie utraty zarobków.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak, fundusz może wypłacić zaliczkę na poczet kompensaty w formie płatności tymczasowej. Wypłata zaliczki jest możliwa pod warunkiem, że wniosek spełnia wymogi prawne (tj. ustalono w sposób niebudzący wątpliwości, iż wnioskodawcy przysługuje prawo do otrzymania świadczenia) i że fundusz nie może wydać ostatecznej decyzji w krótkim terminie. Wniosek o zaliczkę zostanie rozpatrzony wyłącznie wówczas, gdy wnioskodawca złoży go na piśmie i uzasadni, dlaczego wypłata zaliczki jest konieczna i pilna – np. ponieważ wnioskodawca nie posiada wystarczających środków na leczenie poniesionego uszczerbku na zdrowiu. Sam fakt, że wnioskodawca znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, nie stanowi wystarczającej przesłanki przyznania zaliczki.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Wnioskodawca może złożyć dodatkowy wniosek, jeżeli po otrzymaniu decyzji o przyznaniu kompensaty okaże się, że szkoda uległa znacznemu pogłębieniu w stosunku do sytuacji, na której oparto decyzję w sprawie pierwszego wniosku. Pozostała przy życiu osoba bliska również może złożyć dodatkowy wniosek o pokrycie kosztów pogrzebu i kompensatę z tytułu utraty środków utrzymania.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• wypełniony formularz wniosku;
• kopię dokumentu tożsamości;
• w miarę dostępności: protokół policyjny, wyrok;
• wszelkie informacje medyczne dotyczące poniesionego uszczerbku na zdrowiu;
• w stosownych przypadkach: inne dokumenty wymagane zgodnie z formularzem

Czy ze złożeniem wniosku i jego rozpoznaniem wiążą się opłaty administracyjne lub inne opłaty?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Fundusz Kompensaty dla Ofiar Przestępstw z Użyciem Przemocy.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Fundusz Kompensaty dla Ofiar Przestępstw z Użyciem Przemocy.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie.

Jak długo będę czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez właściwy organ?

Najwyżej 26 tygodni, przy czym zazwyczaj okres ten jest krótszy.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

W terminie 6 tygodni wnioskodawca może wnieść do funduszu pisemny sprzeciw. Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z rozstrzygnięciem w przedmiocie sprzeciwu, może się odwołać do niderlandzkiego sądu administracyjnego.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Wszystkie formularze i inne informacje są dostępne na stronie internetowej funduszu.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Można odwiedzić stronę internetową Funduszu Kompensaty dla Ofiar Przestępstw z Użyciem Przemocy.

Numer telefonu funduszu: 070-4142000

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Ofiarom nie przysługuje pomoc prawna w postaci pomocy adwokata przy składaniu wniosku do funduszu. Jeżeli jednak wnioskodawca potrzebuje pomocy przy składaniu wniosku, może skorzystać z nieodpłatnego wsparcia Niderlandzkiej Organizacji Pomocy na rzecz Ofiar Przestępstw (Slachtofferhulp Nederland).

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Niderlandzka Organizacja Pomocy na rzecz Ofiar Przestępstw może udzielić nieodpłatnej pomocy przy składaniu wniosku o kompensatę.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Zgodnie z ustawą o ofiarach przestępstw (Verbrechensopfergesetz, VOG), BGBl. nr 288/1972, kompensatę przyznaje się osobom, w przypadku których można z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć, że doznały uszkodzenia ciała lub uszczerbku na zdrowiu w wyniku bezprawnego i umyślnego czynu, który w dniu wydania decyzji zagrożony jest karą pozbawienia wolności w wymiarze wyższym niż sześć miesięcy.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu bezprawnego i umyślnego czynu zagrożonego karą pozbawienia wolności w wymiarze wyższym niż sześć miesięcy, skutkującego uszkodzeniem ciała lub uszczerbkiem na zdrowiu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak. Kompensata przysługuje członkom rodziny pozostającym na utrzymaniu zmarłego na mocy prawa cywilnego (dzieci, małżonek).

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, jeśli ofiara doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Warunkiem uprawnienia do kompensaty jest również to, że przestępstwo wywołało szok u członka rodziny ofiary (dziecko, rodzic, małżonek, rodzeństwo) skutkujący urazem psychicznym wymagającym leczenia klinicznego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, pod warunkiem, że przestępstwo zostało popełnione w Austrii po 30 czerwca 2005 r. Co do zasady wymaga się, by w chwili, gdy popełniono przestępstwo, wnioskodawcy posiadali prawo legalnego pobytu.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zgodnie z ustawą o ofiarach przestępstw obywatele Austrii i UE (jeśli przed popełnieniem przestępstwa na ich szkodę posiadali miejsce zwykłego pobytu w Austrii) są co do zasady uprawnieni do kompensaty również za szkody, które ponieśli za granicą.

Zgodnie z art. 2 dyrektywy Rady 2004/80/WE kompensatę wypłaca właściwy organ państwa członkowskiego, na którego terytorium popełniono przestępstwo.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Ofiara i pozostałe przy życiu osoby pozostające na jej utrzymaniu muszą współpracować w toku postępowania przygotowawczego i pomóc w poszukiwaniu sprawcy, ponieważ odmowa współpracy może stanowić przesłankę odrzucenia wniosku o kompensatę.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy - jeżeli został zidentyfikowany?

Nie

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Sprawca nie musi zostać ustalony ani skazany. Wystarczającą przesłanką jest istnienie prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

W przypadku większości świadczeń, aby otrzymać świadczenie z mocą wsteczną, należy wystąpić o nie w terminie trzech lat od dnia popełnienia przestępstwa. Jeżeli wniosek zostanie złożony w późniejszym terminie, świadczenie wypłaca się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Przewidziano następujące rodzaje pomocy:

1. kompensata z tytułu utraty zarobków lub środków utrzymania;

2. opieka terapeutyczna
a) pomoc medyczna,
b) leki,
c) środki medyczne,
d) opieka instytucjonalna,
e) leczenie stomatologiczne,
f) środki mające na celu wzmocnienie zdrowia (§ 155 ustawy o powszechnym zabezpieczeniu społecznym (Allgemeines Sozialversicherungsgesetz), BGBl. nr 189/1955);

2a. pokrycie kosztów interwencji przeprowadzanych w sytuacjach kryzysowych przez psychologów klinicznych i psychologów zdrowia oraz psychoterapeutów;

3. opieka ortopedyczna
a) dopasowywanie protez, przyrządów ortopedycznych i innych przyrządów, ich naprawa i wymiana,
b) zwrot kosztów dostosowania przedmiotów codziennego użytku i instalacji przyrządów sanitarnych przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
c) dotacje na pokrycie kosztów przystosowania pojazdów wielośladowych do potrzeb niepełnosprawnego kierowcy,
d) pomoc przeznaczona na zakup pojazdów wielośladowych,
e) wszelkie poniesione koszty podróży i transportu;

4. rehabilitacja medyczna
a) pobyt w placówkach medycznych, które specjalizują się przede wszystkim w rehabilitacji,
b) pomoc medyczna, leki i środki medyczne, jeżeli są one wymagane bezpośrednio po rehabilitacji, o której mowa w lit. a), lub w związku z tą rehabilitacją,
c) wszelkie poniesione koszty podróży i transportu;

5. rehabilitacja zawodowa
a) szkolenie zawodowe mające na celu odzyskanie lub poprawę zdolności do zarobkowania,
b) szkolenie w celu zdobycia nowego zawodu,
c) dotacje lub pożyczki (§ 198 ust. 3 ustawy o powszechnym zabezpieczeniu społecznym (Allgemeines Sozialversicherungsgesetz, ASVG z 1955 r.));

6. rehabilitacja społeczna
a) dotacja na pokrycie kosztów uzyskania prawa jazdy, jeżeli ze względu na niepełnosprawność osoby nie można racjonalnie oczekiwać, że będzie ona korzystała z transportu publicznego,
b) odprawa przejściowa (§ 306 ASVG z 1955 r.);

7. zasiłki opiekuńcze, zasiłki dla osób niewidomych;

8. zwrot kosztów pogrzebu;

9. dodatkowe świadczenia uzależnione od dochodów;

10. zryczałtowane zadośćuczynienie za ból i cierpienie.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Istnieją różne sposoby wypłaty kompensaty.

Wyróżnia się świadczenia miesięczne (kompensata z tytułu utraty zarobków / środków utrzymania; dodatkowe świadczenia uzależnione od dochodów; zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla osób niewidomych) oraz świadczenia jednorazowe (takie jak zwrot kosztów pogrzebu, zryczałtowane zadośćuczynienie za ból i cierpienie).

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

W ustawie o ofiarach przestępstw określono przesłanki odmowy wypłaty kompensaty (np. rażące niedbalstwo, udział w bójce).

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

W przypadku większości świadczeń sytuacja finansowa wnioskodawcy nie jest brana pod uwagę. Kwotę należną z tytułu utraty zarobków i środków utrzymania oblicza się zgodnie z kryteriami określonymi w prawie cywilnym i nie jest ona uzależniona od dochodów.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Nie

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensatę oblicza się indywidualnie w każdym przypadku. Bieżącą kompensatę z tytułu utraty zarobków i środków utrzymania oblicza się na podstawie kryteriów określonych w prawie cywilnym.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie istnieje minimalna kwota kompensaty.

Istnieją limity dochodów lub ustalone kwoty dla poszczególnych rodzajów kompensat.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie. Kwotę kompensaty ustala właściwy organ; ofiara musi jednak współpracować w toku postępowania i udzielać wymaganych informacji.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Świadczenia państwowe (takie jak świadczenie dla bezrobotnych) oraz świadczenia z zabezpieczenia społecznego (renty inwalidzkie itp.) zostaną uwzględnione i wpłyną na zmniejszenie kwoty kompensaty z tytułu utraty zarobków zgodnie z ustawą o ofiarach przestępstw.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak. Jeżeli wnioskodawca pilnie potrzebuje pomocy finansowej. Musi istnieć prawdopodobieństwo, że roszczenie jest zasadne.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Do wniosków o kompensatę należy zwykle dołączyć następujące dokumenty:

• pełnomocnictwo / dowód potwierdzający umocowanie bądź dowód potwierdzający związek z ofiarą;
• akt zgonu ofiary;
• kopię protokołu policyjnego;
• odpis wyroku/postanowienia sądu;
• raporty i zaświadczenia lekarskie;
• rachunki wystawione przez szpital;
• rachunki potwierdzające inne wydatki (opieka, pogrzeb);
• dowód potwierdzający dochody (wynagrodzenie, świadczenia w ramach systemu opieki/pomocy społecznej, zasiłki);
• potwierdzenie otrzymania (lub nieotrzymania) świadczenia z innych źródeł (zabezpieczenie społeczne, ubezpieczenie prywatne);
• aktualny wyciąg z rejestru karnego dotyczący wnioskodawcy.

O dokumenty zwróci się również sam organ.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Bundesamt für Soziales und Behindertenwesen - Sozialministeriumservice (Federalny Urząd do Spraw Społecznych i Osób Niepełnosprawnych, Ministerstwo Spraw Społecznych)
Babenbergerstraße 5, A-1010 Wien

Tel.: 0043 158831
Faks: 0043(0)10599882516

E-mail: post.wien@sozialministeriumservice.at

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Na adres Federalnego Urzędu do Spraw Społecznych i Osób Niepełnosprawnych przy Ministerstwie Spraw Społecznych (Bundesamt für Soziales und Behindertenwesen - Sozialministeriumservice).
Babenbergerstraße 5, A-1010 Wien

Tel.: 0043 158831
Faks: 0043(0)10599882516

E-mail: post.wien@sozialministeriumservice.at

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

W niektórych przypadkach uczestnictwo wnioskodawcy w postępowaniu może być konieczne (do dokonania oceny przez biegłego, udzielenia odpowiedzi na pytania itp.), jednak co do zasady obecność wnioskodawcy nie jest obowiązkowa.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Termin wydania decyzji zależy od rodzaju wnioskowanej kompensaty. Zazwyczaj wynosi on kilka miesięcy.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzję Ministerstwa Spraw Społecznych można zaskarżyć do Federalnego Trybunału Administracyjnego (Bundesverwaltungsgericht). Można również wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego (Verfassungsgerichtshof) oraz do Trybunału Administracyjnego (Verwaltungsgerichtshof).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Wniosku o kompensatę nie trzeba składać na specjalnym formularzu. Stosownych informacji udziela Ministerstwo Spraw Społecznych; są one również dostępne na jego stronie internetowej (wraz z odpowiednimi formularzami).

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Ministerstwo Spraw Społecznych - Wydział ds. Kompensaty Społecznej (Sozial Ministerium - Sozialentschädigung)

Ministerstwo Spraw Społecznych - Wydział ds. Ofiar Przestępstw) (Sozial Ministerium - Verbrechensopfer).

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Ministerstwo Spraw Społecznych udziela informacji prawnych. Nie zapewnia jednak usług adwokata ani nie pokrywa kosztów tych usług.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Tak, np. organizacja Weisser Ring (Biały Krąg).

W związku z jakim rodzajem czynu zabronionego otrzymam kompensatę?

Kompensatę możesz otrzymać, jeżeli w wyniku czynu zabronionego doznałeś ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, trwających dłużej niż 7 dni. Nie ma znaczenia, czy jest to przestępstwo umyślne bądź nieumyślne, czy miało miejsce zastosowanie przemocy. Ważne jest, czy wystąpił opisany wyżej skutek.

Czy otrzymam kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie popełnienia czynu zabronionego? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Jeżeli ofiara czynu zabronionego poniosła śmierć, o kompensatę możesz się ubiegać, jeżeli ofiara byłą dla Ciebie:

• małżonkiem lub konkubentem,
• rodzicem, dziadkiem, pradziadkiem,
• dzieckiem – także adoptowanym – wnukiem lub prawnukiem.

Nie ma znaczenia, czy pozostawałeś na utrzymaniu ofiary.

Czy otrzymam kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Jacy krewni lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

W takim przypadku kompensata przysługuje wyłącznie ofierze czynu zabronionego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

O tym, czy otrzymasz kompensatę decyduje nie obywatelstwo, ale miejsce stałego pobytu. Kompensatę możesz uzyskać, jeżeli miejsce Twojego stałego pobytu znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Czy mogę dochodzić kompensaty ze strony państwa, jeżeli w nim mieszkam i z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak zrobić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

O kompensatę przed polskim organem orzekającym możesz ubiegać się wyłącznie w przypadku, gdy czyn zabroniony został popełniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli czyn został popełniony na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, o kompensatę możesz ubiegać się tylko w tym państwie. Jeżeli będziesz potrzebował pomocy, udzieli Ci jej Prokurator Okręgowy pełniący służbę w pobliżu Twojego miejsca stałego pobytu.

Czy muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa, aby móc dochodzić kompensaty?

Policja lub prokuratura powinny zostać zawiadomione o popełnieniu czynu zabronionego, ponieważ odpis zawiadomienia należy załączyć do wniosku o przyznanie kompensaty. Nie musisz robić tego osobiście. Prokurator, który będzie prowadził w tej sprawie postępowanie przygotowawcze udzieli Ci pomocy w uzyskaniu kompensaty. Pamiętaj, że złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa uwiarygodni Twoje żądanie w sytuacji, gdy sprawca nie został wykryty.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego przed wystąpieniem o kompensatę?

Wniosek o kompensatę możesz złożyć zanim zostanie zakończone postepowanie prowadzone przez prokuraturę (policję) lub sąd. Decyzja o przyznaniu kompensaty może zapaść zanim zakończy się postępowanie karne.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Dochodzenie odszkodowania od sprawcy ma sens tylko wtedy, gdy istnieje realna szansa, że je od niego otrzymasz. W sytuacji, gdy nie będzie możliwe zapłacenie przez sprawcę odszkodowania, możesz wystąpić o kompensatę bez konieczności wcześniejszego występowania przeciwko sprawcy. Będziesz musiał wówczas wykazać, że nie otrzymasz od niego odszkodowania. Może się tak zdarzyć w sytuacji, gdy sprawca nie ma żadnego majątku, albo przez wiele lat będzie przebywał w zakładzie karnym, gdzie nie pracuje.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Kompensata przysługuje niezależnie od tego, czy sprawca czynu zabronionego został ustalony lub skazany. W takim przypadku w toku postępowania o przyznanie kompensaty powinieneś wykazać, że zdarzenie, w związku z którym dochodzisz kompensaty, było czynem zabronionym.

Czy istnieje termin na wniesienie wniosku o kompensatę?

Ubiegając się o kompensatę pamiętaj, że wniosek powinieneś złożyć nie później niż w terminie 5 lat od dnia jego popełnienia. Wniosek złożony po tym terminie nie zostanie uwzględniony.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy kompensata pokryje na przykład:

a) W przypadku ofiary czynu zabronionego:

- Szkoda majątkowa (nie psychiczna)

• koszty związane z leczeniem (leczenie – leczenie szpitalne lub ambulatoryjne, rekonwalescencja) tak
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe lub stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) tak
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) tak
  • utracone możliwości nie
  • koszty postępowania prawnego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, takie jak opłaty prawne, koszty sądowe nie
  • kompensata z tytułu skradzionej lub zniszczonej własności osobistej nie
  • Inne

- Szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary nie

b) W przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

- Szkoda majątkowa (nie psychiczna)

• koszty pogrzebu koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne lub szpitalne, rehabilitacja) tak
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości tak

- Szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie krewnych lub osób uprawnionych/kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary czynu zabronionego nie

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensata jest wypłacana jednorazowo. Wypłaca ją sąd, który wydał orzeczenie o jej przyznaniu w terminie miesiąca od uprawomocnienia się tego orzeczenia.

W jaki sposób moje własne zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub wysokość kwoty, którą otrzymam?

Jeżeli przyczyniłeś się do popełnienia czynu zabronionego, kompensata zostanie proporcjonalnie zmniejszona.

Kompensaty nie otrzymasz, jeżeli byłeś współsprawcą czynu zabronionego lub godziłeś się, że doznasz jego skutków.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Twoja sytuacja finansowa nie ma znaczenia dla ubiegania się o kompensatę. Przy rozpoznawaniu Twojego wniosku ważne będzie ustalenie, czy możesz dostać odszkodowanie od sprawcy, pomocy społecznej lub z ubezpieczenia. Kompensata zostanie przyznana, jeżeli sąd stwierdzi, że z żadnego z wymienionych źródeł nie otrzymasz odszkodowania.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Jedyne warunki przyznania kompensaty to brak możliwości uzyskania odszkodowania od sprawcy, z pomocy społecznej lub z ubezpieczenia.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Twoim obowiązkiem będzie wykazanie jakie koszty poniosłeś w związku z czynem zabronionym. Jeżeli będziesz dochodził utraconych zarobków, powinieneś przedstawić dokument, z którego będzie wynikać, ile zarabiałeś. Koszty związane z leczeniem i rehabilitacją oraz koszty pogrzebu najlepiej udowodnić za pomocą rachunków. Jeżeli nie masz rachunków, możesz złożyć wniosek o przesłuchanie świadków lub powołanie biegłych.

Jeżeli sąd uzna, że w Twojej sprawie nie można dokładnie udowodnić, że należy Ci się żądana przez Ciebie kwota, może zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności.

Czy istnieje minimalna/maksymalna kwota, którą można zasądzić?

Kompensata nie może przekroczyć 25 000 zł, a gdy ofiara poniosła śmierć - kwoty 60 000 zł. Przepisy nie określają minimalnej wysokości kompensaty.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, we wniosku powinieneś podać, jakiej kwoty się domagasz. Nie istnieje specjalna instrukcja, ale możesz uwzględnić informacje do punktu „W jaki sposób zostanie obliczona kompensata”.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Jeżeli na poczet kosztów pogrzebu, utraconych zarobków lub innych środków utrzymania (np. alimentów) bądź kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją otrzymałeś środki od sprawcy, z ubezpieczenia lub pomocy społecznej, sąd pomniejszy o nie kompensatę.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Przed rozpoznaniem wniosku możesz ubiegać się o przyznanie tytułem tzw. zabezpieczenia określonej sumy na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacja lub kosztów pogrzebu. Wniosek możesz złożyć przed złożeniem wniosku o przyznanie kompensaty lub równocześnie z tym wnioskiem.

Czy po wydaniu głównej decyzji mogę otrzymać uzupełniającą lub dodatkową kompensatę (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Zasada jest przyznawanie kompensaty jednorazowo.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Do wniosku o kompensatę powinieneś załączyć odpis zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, odpisy orzeczeń wydanych w postępowaniu karnym (np. postanowienie o umorzeniu postępowania karnego), odpisy zaświadczeń lekarskich lub opinii biegłych dotyczących uszczerbku na zdrowiu, rachunki oraz inne dokumenty potwierdzające informacje zawarte we wniosku.

Jeżeli o ubiegasz się o kompensatę w związku ze śmiercią osoby najbliższej, powinieneś dołączyć jej akt zgonu oraz dokumenty potwierdzające w jakim stosunku pozostawaliście (np. akt urodzenia lub małżeństwa). Jeżeli osoba ta była Twoim konkubentem, powinieneś załączyć złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie, że pozostawaliście we wspólnym pożyciu.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Przy ubieganiu się o kompensatę będziesz w całości zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych. Oznacza to, że nie poniesiesz wydatków związanych ze złożeniem wniosku ani jego rozpatrywaniem (np. opłat za opinie biegłych).

Który organ podejmuję decyzję dotyczącą wniosku o kompensatę (w sprawach krajowych)?

W sprawach krajowych wnioski o przyznanie kompensaty rozpoznaje sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce Twojego zamieszkania. Zwykle jest to sąd rejonowy położony w Twojej miejscowości lub najbliżej Twojej miejscowości.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek w sprawach krajowych należy wysłać na adres sądu, który będzie rozpoznawał sprawę.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Sąd, który będzie rozpoznawał wniosek zadecyduje, czy będziesz musiał być obecny na posiedzeniu. Informując Cię o terminie rozpoznania wniosku sąd wskaże, czy Twoja obecność jest obowiązkowa.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Przepisy nie określają terminu, w którym powinien zostać rozstrzygnięty wniosek o przyznanie kompensaty. Termin zależeć będzie nie tylko, nie tylko od tego, jak skomplikowana jest sprawa i jakie dowody będzie musiał przeprowadzić organ orzekający, ale również od ilości spraw, które aktualnie rozpoznaje organ orzekający.

Nie jestem zadowolony z decyzji organu. W jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Jeżeli będziesz niezadowolony z decyzji sądu możesz się odwołać do sądu okręgowego. Jeżeli będziesz występował przed sądem bez pełnomocnika otrzymasz informacje w jaki sposób wnieść odwołanie.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Prokurator prowadzący postępowanie przygotowawcze w sprawie czynu zabronionego, którego dotyczy kompensata, udzieli Ci niezbędnych informacji o kompensacie, udostępni wzór formularza wniosku i wyjaśni, jak go wypełnić.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Podstawowe informacje o kompensacie oraz wzór wniosku znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Pomoc prawną może otrzymać osoba, która wykaże, że sytuacja materialna nie pozwala jej na opłacenie prawnika. Musisz jednak pamiętać, że pomocy przy ubieganiu się o kompensatę możesz oczekiwać od prokuratora prowadzącego postępowanie w sprawie czynu zabronionego, którego dotyczy kompensata.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

W Polsce funkcjonuje Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, który gromadzi fundusze przeznaczone, między innymi, na pomoc dla ofiar przestępstw i ich najbliższych. Dysponentem Funduszu jest Minister Sprawiedliwości. Pomoc jest zorganizowana w ten sposób, że Dysponent Funduszu wybiera w drodze otwartego konkursu ofert organizacje, których oferty uznał za najlepsze i przyznaje im dotacje celowe na działania na rzecz ofiar przestępstw. Zasadą jest, że w każdym województwie działa co najmniej jeden podmiot udzielający wsparcia ofiarom przestępstw.

Ze środków funduszu finansowana jest pomoc prawna, psychologiczna oraz materialna. Pomoc prawna może obejmować pomoc w dochodzeniu kompensaty.

Osoba zainteresowana skorzystaniem z pomocy powinna udać się do organizacji pozarządowej, która otrzymała na ten cel dotację od Ministra Sprawiedliwości i uprawdopodobnić, że na jej szkodę popełniono przestępstwo. Ich wykaz ze wskazaniem danych kontaktowych został zamieszczony na stronie internetowej Funduszu Sprawiedliwości - https://www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl/pl/

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje w związku z przestępstwami z użyciem przemocy, których skutkiem jest trwała niepełnosprawność, czasowa lub stała niezdolność do pracy trwająca co najmniej 30 dni lub śmierć, lub jeżeli na skutek przestępstwa nastąpiło znaczne pogorszenie poziomu i jakości życia ofiary lub – w przypadku śmierci ofiary – osób (bliskich) ekonomicznie zależnych od ofiary lub osób pozostających na jej utrzymaniu, a które nie uzyskały odszkodowania od sprawcy.

Na przykład: zabójstwo, ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie, obcowanie płciowe z osobą małoletnią, przemoc w rodzinie lub ciężkie uszkodzenie ciała na skutek przestępstwa rozboju.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

• Szkoda na mieniu / szkoda majątkowa: w tym straty spowodowane przestępstwem (na przykład koszty leczenia szpitalnego, konsultacji, leków itp.) oraz świadczenia, które ofiara przestała pobierać (na przykład wynagrodzenie, którego nie otrzymywała w okresie niezdolności do pracy). Kompensata przysługuje z tytułu strat poniesionych przez bezpośrednią lub pośrednią ofiarę przestępstwa.
• Krzywda psychiczna lub emocjonalna: chociaż krzywdy nie można oszacować finansowo, można ją jednak zrekompensować w ten sposób (na przykład krzywda mająca wpływ na dobre samopoczucie, godność lub dobrą reputację, z którą wiąże się cierpienie fizyczne, zaburzenie psychologiczne lub stres emocjonalny). Kompensata z tytułu poniesionej krzywdy psychicznej lub emocjonalnej przysługuje wyłącznie bezpośredniej ofierze przestępstwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, pomoc finansową mogą otrzymać osoby bliskie ekonomicznie zależne od ofiary lub pozostające na utrzymaniu ofiary przestępstwa z użyciem przemocy, która poniosła śmierć bezpośrednio wskutek przestępstwa popełnionego umyślnie.

Kompensatę mogą otrzymać osoby bliskie, które były uprawnione do świadczeń alimentacyjnych ze strony ofiary przed jej śmiercią: na przykład małżonek lub były małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo, wujostwo, ojczym/macocha, w pewnych okolicznościach, a także konkubenci, bez względu na płeć, zamieszkujący z ofiarą przez okres dłuższy niż dwa lata na zasadach zbliżonych do związku małżeńskiego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Pośrednie ofiary przestępstw z użyciem przemocy (osoby bliskie) mogą otrzymać kompensatę wyłącznie w przypadku śmierci ofiary bezpośredniej.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Ofiary będące obywatelami Portugalii lub cudzoziemcy, którzy ponieśli dotkliwe straty bezpośrednio na skutek przestępstw z użyciem przemocy popełnionych na terytorium Portugalii lub na pokładzie portugalskich statków wodnych lub powietrznych, mogą uzyskać kompensatę pod warunkiem spełnienia określonych wymogów prawnych.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Roszczenie o kompensatę:

a) ofiary przestępstw popełnionych poza terytorium Portugalii przeciwko obywatelom Portugalii lub obywatelom UE posiadającym miejsce zwykłego pobytu w Portugalii

Ofiary przestępstw z użyciem przemocy, w tym przemocy w rodzinie, popełnionych poza terytorium Portugalii, mające miejsce zwykłego pobytu w Portugalii mogą ubiegać się o kompensatę od portugalskiego Skarbu Państwa, o ile nie są uprawnione do kompensaty od państwa, na którego terytorium poniosły szkodę. W takim przypadku Komisja ds. Ochrony Ofiar Przestępstw (Comissão de Proteção às Vítimas de Crimes, CPVC) odpowiada za sprawdzenie, czy wnioskodawca jest uprawniony do kompensaty w państwie, na którego terytorium poniósł szkodę.

b) ofiary przestępstw popełnionych w innym państwie członkowskim UE, mające miejsce zwykłego pobytu w tym państwie członkowskim, które złożą wniosek o wypłatę zaliczki na poczet kompensaty od portugalskiego Skarbu Państwa

Jeżeli osoba składająca wniosek o kompensatę, mająca miejsce zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim UE, wystąpiła do właściwego organu w tym państwie o wypłatę zaliczki na poczet kompensaty od portugalskiego Skarbu Państwa, CPVC może przyjąć wniosek przekazany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu, a następnie wydać decyzję w sprawie przyznania kompensaty, powiadamiając o tym fakcie właściwy organ, który przekazał wniosek.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Nie ma obowiązku zawiadomienia organów ścigania o popełnionym przestępstwie. Organy te mogą jednak powziąć wiadomość o popełnieniu przestępstwa i wszcząć dochodzenie wyłącznie na podstawie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.

Ofiara w wieku poniżej 16 lat nie może sama złożyć takiego zawiadomienia – musi to zrobić jej przedstawiciel ustawowy.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Wniosek o kompensatę można złożyć przed zakończeniem dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego. Do CPVC należy zgłosić się w terminie jednego roku od dnia, w którym popełniono przestępstwo.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie trzeba w pierwszej kolejności dochodzić odszkodowania od sprawcy.

Nawet jeżeli w toku postępowania karnego lub poza takim postępowaniem nie wytoczono powództwa cywilnego o odszkodowanie z przyczyn leżących po stronie wnioskodawcy (na przykład pozew o odszkodowanie nie wpłynął do sądu lub został cofnięty), nadal istnieje możliwość uzyskania kompensaty. Jej wysokość będzie jednak obniżona o połowę w stosunku do maksymalnej kwoty zaliczki, którą Skarb Państwa może przyznać za pośrednictwem CPVC.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Nawet jeżeli tożsamość sprawcy przestępstwa z użyciem przemocy jest nieznana lub nie można w inny sposób przedstawić mu zarzutów i go skazać, ofiara ma prawo do otrzymania zaliczki na poczet kompensaty od Skarbu Państwa za pośrednictwem CPVC.

Do wniosku o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty składanego do CPVC należy dołączyć dokumenty potwierdzające fakty, których dotyczy wniosek, tzn. opis poniesionej szkody, zaświadczenie o niezdolności do pracy, dokumentację medyczną itp.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Tak. Co do zasady kompensaty należy dochodzić w postępowaniu karnym. Przed zakończeniem postępowania przygotowawczego ofiara musi powiadomić policję lub prokuraturę, że zamierza złożyć wniosek o kompensatę. Może to zrobić na przykład podczas składania zeznań. Po otrzymaniu zawiadomienia o wniesieniu aktu oskarżenia przeciwko pozwanemu ofiara ma 20 dni na złożenie wniosku.

Ofiara, która składa do CPVC wniosek o kompensatę lub zaliczkę na poczet kompensaty, musi to uczynić w terminie jednego roku od dnia, w którym popełniono przestępstwo. Jeżeli w momencie popełnienia przestępstwa na szkodę ofiary była ona małoletnia, może złożyć wniosek o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty od Skarbu Państwa w terminie jednego roku od dnia, w którym osiągnie pełnoletność lub przestanie podlegać władzy rodzicielskiej.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Czy kompensata pokryje na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem doznanego uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
  • utracone możliwości
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
  • kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego

– szkoda niemajątkowa (krzywda psychiczna):

• ból i cierpienie ofiary

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Co do zasady zaliczka na poczet kompensaty na rzecz ofiary przemocy w rodzinie jest wypłacana w formie miesięcznych rat przez okres 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia o taki sam okres. W wyjątkowych i odpowiednio uzasadnionych przypadkach szczególnej potrzeby oraz braku środków na utrzymanie zaliczka może zostać wypłacona jednorazowo.

W przypadku przestępstw z użyciem przemocy wypłata przyznanej zaliczki na poczet kompensaty na rzecz ofiary przestępstwa jest jednorazowa i może mieć formę płatności rocznej.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Komisja może zmniejszyć kwotę kompensaty lub odmówić jej przyznania ze względu na zachowanie ofiary przed popełnieniem czynu zabronionego, w jego trakcie i po jego popełnieniu lub ze względu na powiązania ofiary ze sprawcą lub jego otoczeniem lub jeżeli zachowanie ofiary jest sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości i porządku publicznego.

Zachowanie ofiary lub wnioskodawcy nie ma jednak wpływu na zmniejszenie wysokości kompensaty ani na odmowę jej przyznania, jeżeli szkodę spowodował lądowy pojazd silnikowy lub – w niektórych przypadkach – jeżeli mają zastosowanie przepisy o wypadkach przy pracy lub w trakcie służby.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu zaliczki na poczet kompensaty oraz przy ustalaniu wysokości kompensaty bierze się pod uwagę:

• w przypadku przestępstw z użyciem przemocy – znaczne obniżenie poziomu lub jakości życia;
• w przypadku przemocy w rodzinie – bardzo trudną sytuację finansową ofiary.

W przypadku przestępstw z użyciem przemocy uwzględnia się również wszystkie dochody, jakie ofiara uzyskuje z innych źródeł, tj. od sprawcy lub z zabezpieczenia społecznego. Co do zasady nie bierze się pod uwagę świadczeń otrzymywanych z tytułu ubezpieczenia na życie lub ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu kompensaty uwzględnia się również: nieuzyskanie odszkodowania w postępowaniu karnym wszczętym przeciwko sprawcy lub prawdopodobieństwo, że sprawca nie wypłaci odszkodowania, a także brak innego źródła odpowiedniego lub wystarczającego odszkodowania.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

W przypadku ofiar przestępstw z użyciem przemocy wysokość kompensaty oblicza się zgodnie z zasadami sprawiedliwości i z uwzględnieniem kwot uzyskanych wcześniej z innych źródeł (np. od sprawcy lub z zabezpieczenia społecznego).

W przypadku wniosku o odszkodowanie z tytułu utraty zarobków (kwot, które ofiara przestała otrzymywać) CPVC bierze również pod uwagę deklaracje podatku dochodowego ofiary z trzech lat poprzedzających popełnienie czynów zabronionych. . W przypadku śmieci ofiary bierze się pod uwagę deklaracje podatkowe wnioskodawcy (osoby bliskiej), a w przypadku braku takich deklaracji podstawę obliczenia wysokości kompensaty stanowi dochód nieprzekraczający minimalnego gwarantowanego miesięcznego wynagrodzenia za pracę.

W szczególności w przypadku przemocy w rodzinie CPVC ustala kwotę kompensaty zgodnie z zasadą sprawiedliwości. Jedną z przesłanek otrzymania zaliczki na poczet kompensaty dla ofiar przemocy w rodzinie jest bardzo trudna sytuacja finansowa będąca skutkiem przestępstwa. W związku z tym istnieje obowiązek powiadomienia o wszelkich zmianach sytuacji finansowej i rodzinnej.

Aby zapewnić przestrzeganie zasady sprawiedliwości, przy obliczaniu kwoty kompensaty uwzględnia się środki, które ofiary uzyskały z tytułu ubezpieczenia na życie lub ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Składając do CPVC wniosek o wypłatę zaliczki na poczet kompensaty, ofiara musi podać między innymi kwotę dochodzonej kompensaty.

W przypadku ofiar przestępstw z użyciem przemocy maksymalna kwota, jaką może otrzymać każda ofiara w przypadku śmierci lub ciężkiego uszkodzenia ciała, wynosi 34 680 euro.

W przypadku śmierci lub ciężkiego uszkodzenia ciała kilku osób wskutek tego samego przestępstwa wysokość zaliczki na poczet kompensaty ogranicza się do maksymalnej kwoty 30 600 euro na osobę i nie może przekroczyć łącznie 91 800 euro.

Jeżeli zaliczka ma formę płatności rocznej, wówczas maksymalna kwota wynosi 4080 euro. Jeżeli wskutek tego samego przestępstwa szkodę poniosło kilka ofiar, łączna kwota nie może przekroczyć 12 240 euro.

W przypadku przemocy w rodzinie przyznana kwota nie może być wyższa niż miesięczny ekwiwalent minimalnego gwarantowanego miesięcznego wynagrodzenia za pracę za okres 6 miesięcy (z możliwością przedłużenia o taki sam okres). W przypadku szczególnych potrzeb finansowych można wnioskować o wypłatę świadczenia tytułem zaliczki na poczet kompensaty, nie czekając na zakończenie czynności dochodzeniowych (instrução) dotyczących konkretnych kwestii, w przypadku gdy nie zgłoszono żadnych zmian dochodzonych kwot.

*Wartości obowiązujące w 2019 r.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak, takie informacje należy podać w formularzu.

W przypadku kompensaty ze strony innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, po wystąpieniu przez to państwo z wnioskiem do CPVC o przyznanie kompensaty i jeżeli wnioskodawca ma miejsce zwykłego pobytu w Portugalii, CPVC informuje wnioskodawcę, w jaki sposób należy wypełnić wniosek o kompensatę oraz jakie dokumenty potwierdzające są wymagane.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Jeżeli po wypłacie świadczenia lub kompensaty ofiara uzyska, w dowolny sposób, odpowiednie odszkodowanie lub kompensatę z tytułu poniesionej szkody, CPVC zażąda zwrotu całości lub części wypłaconych kwot.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Przyznanie zaliczki zależy od spełnienia następujących warunków:

a) w przypadku ofiar przestępstwa z użyciem przemocy:

• przestępstwo popełniono na terytorium Portugalii lub poza terytorium Portugalii przeciwko obywatelowi Portugalii lub państwa członkowskiego UE, pod warunkiem że ofiara przestępstwa nie jest uprawniona do kompensaty ze strony państwa, na którego terytorium popełniono przestępstwo;
• na skutek przestępstwa ofiara stała się tymczasowo całkowicie niezdolna do pracy przez okres co najmniej 30 dni lub poniosła śmierć;
• przestępstwo spowodowało poważne zakłócenie życia ofiary oraz istotne pogorszenie jakości jej życia, przy czym konieczne jest spełnienie obu tych przesłanek łącznie;
• ofiara nie uzyskała odszkodowania z tytułu poniesionej szkody z innego źródła – od sprawcy ani z prywatnego ubezpieczenia;
• wyjątki określone przepisami prawa nie mają zastosowania do ofiary, w szczególności zachowanie ofiary przed popełnieniem czynu zabronionego, w jego trakcie i po jego popełnieniu nie było sprzeczne z poczuciem porządku publicznego i sprawiedliwości;

b) w przypadku ofiar przemocy w rodzinie:

• jeżeli ofiara doświadczyła, jednorazowo lub wielokrotnie, znęcania się fizycznego lub psychicznego, w tym kar cielesnych, pozbawienia wolności lub przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności;
• jeżeli przestępstwo popełniono przeciwko małoletniemu, w obecności małoletniego we wspólnym miejscu zamieszkania lub w miejscu zamieszkania ofiary; lub
• jeżeli w internecie lub w innych środkach masowego przekazu udostępniono dane osobowe, w tym obrazy lub nagrania dźwiękowe, naruszające prywatność jednej z ofiar, za jej zgodą lub bez jej zgody; oraz
• jeżeli na skutek przestępstwa ofiara znalazła się w bardzo trudnej sytuacji finansowej; oraz
• przestępstwo popełniono na terytorium Portugalii lub poza terytorium Portugalii przeciwko obywatelowi Portugalii lub państwa członkowskiego UE, pod warunkiem że ofiara przestępstwa nie jest uprawniona do kompensaty ze strony państwa, na którego terytorium popełniono przestępstwo (CPVC ma obowiązek zweryfikować te okoliczności);
• wyjątki określone przepisami prawa nie mają zastosowania do ofiary, w szczególności zachowanie ofiary przed popełnieniem czynu zabronionego, w jego trakcie i po jego popełnieniu nie było sprzeczne z poczuciem porządku publicznego lub sprawiedliwości.

Bez względu na to, czy chodzi o przestępstwo z użyciem przemocy, czy przemoc w rodzinie, w przypadku wyraźnej potrzeby finansowej istnieje możliwość niezwłocznego uzyskania świadczenia w formie kompensaty, której wysokość zostanie ustalona w późniejszym terminie, jeszcze przed zakończeniem przez CPVC wstępnej oceny dotyczącej przyznania kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

CPVC ma swobodę podejmowania decyzji w przypadkach, w których w odniesieniu do wcześniej rozstrzygniętych spraw pojawiają się nowe elementy lub szczególne okoliczności wykraczające poza zakres wytycznych (sporządzonych przez samą CPVC) dotyczących kwot kompensaty przyznawanych w zależności od okoliczności.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

a) Państwowa kompensata dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy (Indemnização pelo Estado a Vítimas de Crimes Violentos) (formularz)

Wymagane dokumenty:

• wypełniony w całości formularz wniosku;
• wskazanie kwoty dochodzonej kompensaty;
• deklaracja podatkowa wykazująca dochód ofiary (lub wnioskodawcy, jeżeli nie jest bezpośrednią ofiarą przestępstwa) za rok poprzedzający rok, w którym popełniono przestępstwo, za rok, w którym popełniono przestępstwo, oraz za kolejny rok;
• wyciąg z akt postępowania karnego wraz z odpisem wyroku oraz wskazaniem dnia, w którym wyrok stał się prawomocny;
• pełnomocnictwo procesowe, jeżeli wniosek składa pełnomocnik;
• pismo potwierdzające ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

b) Państwowa kompensata dla ofiar przemocy w rodzinie (Indemnização pelo Estado a Vítimas de Crimes de Violência Doméstica) (formularz)

Wymagane dokumenty:

• wypełniony w całości formularz wniosku;
• wskazanie kwoty dochodzonej kompensaty;
• status ofiary lub status ofiary szczególnie bezbronnej;
• odpis protokołu policyjnego lub zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa;
• sprawozdanie dotyczące sytuacji finansowej, socjalnej i rodzinnej, jeżeli ofiara przebywa w schronisku.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku lub w trakcie jego rozpatrywania?

Nie. Wniosek jest zwolniony z wszelkich opłat po stronie ofiary, a dokumenty i zaświadczenia wymagane do celów wniesienia wniosku można uzyskać nieodpłatnie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

CPVC – Komisja ds. Ochrony Ofiar Przestępstw (Comissão de Proteção às Vítimas de Crimes) jest organem Ministerstwa Sprawiedliwości, który odpowiada za orzekanie w sprawie wniosków o państwową kompensatę składanych przez ofiary przestępstw z użyciem przemocy oraz ofiary przemocy w rodzinie w postępowaniach krajowych.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Na adres Komisji ds. Ochrony Ofiar Przestępstw (zob. odpowiedź na poprzednie pytanie).

Dane kontaktowe:

Comissão de Proteção às Vítimas de Crimes

• Adres: Avenida Fontes Pereira de Melo, nº 7 – Piso 7º Dto., 1050-115 Lisboa

• Tel.: +351 213222490

• Faks: +351 213222491

• E-mail: correio.cpvc@sg.mj.pt

Godziny urzędowania:

• od poniedziałku do piątku w godz. 9.30–12.30 i 14.00–16.30

Dodatkowe informacje można uzyskać pod adresem https://cpvc.mj.pt/

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Obecność podczas rozpatrywania wniosku nie jest wymagana, chyba że CPVC uzna, iż jest to konieczne.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Po otrzymaniu wniosku o kompensatę CPVC ma jeden miesiąc na jego rozpatrzenie i dokonanie niezbędnych czynności. Niezwłocznie po upływie tego miesięcznego terminu CPVC podejmuje decyzję w sprawie przyznania kompensaty oraz jej wysokości, jeżeli zostanie przyznana.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Tak. Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z decyzją CPVC, może wnieść odwołanie do samej CPVC w terminie 15 dni. W odwołaniu wnioskodawca powinien przedstawić powody, dla których nie zgadza się z decyzją, oraz wszelkie dowody, jakie uzna za stosowne.

CPVC przysługuje termin 30 dni na rozpoznanie odwołania i wydanie decyzji w tej sprawie. Może ona potwierdzić, uchylić, unieważnić, zmienić lub zastąpić zaskarżoną decyzję.

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z decyzją w sprawie odwołania, może ją zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Na stronie internetowej Komisji ds. Ochrony Ofiar Przestępstw:https://cpvc.mj.pt/?page_id=31

Przewidziano dwa różne formularze: jeden dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy, a drugi dla ofiar przemocy w rodzinie (https://cpvc.mj.pt/).

Czy jest specjalna infolinia, pod którą można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

CPVC – Komisja ds. Ochrony Ofiar Przestępstw (Comissão de Proteção às Vítimas de Crimes – CPVC): https://cpvc.mj.pt/.

APAV – Portugalskie Stowarzyszenie Pomocy Ofiarom Przestępstw (Associação Portuguesa de apoio à Vítima – APAV): http://www.apav.pt/.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

W przypadku przestępstw z użyciem przemocy lub przemocy w rodzinie państwo zapewnia nieodpłatny dostęp do porad prawnych oraz, w stosownych przypadkach, do dalszej pomocy prawnej.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Komisja ds. Ochrony Ofiar Przestępstw (Comissão de Proteção às Vítimas de Crimes – CPVC):

• osobiście – Av. Fontes Pereira de Melo, nº 7, 7.º dto., 1050-115 Lisboa, od poniedziałku do piątku w godz. 9.30–12.30 i 14.00–16.30;
• pocztą tradycyjną – przy użyciu formularza dostępnego na stronie internetowej CPVC;
• pocztą elektroniczną: correio.cpvc@sg.mj.pt;
• online – wypełniając formularz dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy (Indemnização pelo Estado a Vítimas de Crimes Violentos) lub formularz dla ofiar przemocy w rodzinie (Indemnização pelo Estado a Vítimas de Crimes de Violência Doméstica) (https://cpvc.mj.pt/);
• telefonicznie: +351 213222490, opłata jak za połączenie z numerem stacjonarnym, w godz. 9.30–12.30 i 14.00–16.30.

Portugalskie Stowarzyszenie Pomocy Ofiarom Przestępstw (Associação Portuguesa de Apoio à Vítima – APAV):

• telefon zaufania dla ofiar przestępstw: +351 116006 (w godz. 9.00–21.00 w dni robocze);
• online – na stronie internetowej APAV: http://www.apav.pt/ (strona dostępna w językach portugalskim, angielskim, rosyjskim i chińskim); lub pod adresem http://infovitimas.pt/pt/app/
• usługa tłumacza języka migowego / SERV IIN – za pośrednictwem wideorozmowy (+351 12472), w godz. 10.00–18.00 w dni robocze.

Komisja ds. Obywatelstwa i Równouprawnienia Płci (Comissão para a Cidadania e Igualdade de Género – GIG):

• Serwis Informacyjny dla Ofiar Przemocy w Rodzinie (Serviço de Informação às Vítimas de Violência Doméstica) (udziela informacji o prawach ofiar, środkach prawnych dostępnych na terenie kraju, a także o miejscach, w których można uzyskać pomoc psychologiczną, socjalną i prawną) – tel.: +351 800202148 (usługa bezpłatna, anonimowa i poufna, dostępna całodobowo przez siedem dni w tygodniu).

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje ofiarom następujących przestępstw: usiłowania zabójstwa i nieumyślnego spowodowania śmierci, o których mowa w art. 188 i 189 kodeksu karnego, spowodowania uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa w art. 194 kodeksu karnego, umyślnego przestępstwa skutkującego uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenia, obcowania płciowego z małoletnim i napaści na tle seksualnym, o których mowa w art. 218–220 kodeksu karnego, handlu ludźmi, w tym handlu małoletnimi, o których mowa w art. 210 i 211 kodeksu karnego, aktów terrorystycznych oraz wszelkich innych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensatę przyznaje się:

• ofiarom: z tytułu kosztów leczenia w szpitalu i innego rodzajów kosztów medycznych poniesionych przez ofiarę; z tytułu szkód majątkowych wynikających z poważnego uszkodzenia lub zniszczenia mienia ofiary, pozbawienia możliwości użytkowania tego mienia lub utraty mienia przez ofiarę wskutek przestępstwa; z tytułu korzyści utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa;
• małżonkowi, dzieciom i osobom pozostającym na utrzymaniu zmarłego: na poczet kosztów pogrzebu; z tytułu środków utrzymania utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Zgodnie z tym rozdziałem kompensatę przyznaje się – na wniosek – następującym kategoriom ofiar:

1. osobom, przeciwko którym popełniono następujące przestępstwa: usiłowanie zabójstwa i nieumyślne spowodowanie śmierci, o których mowa w art. 188 i 189 kodeksu karnego, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa w art. 194 kodeksu karnego, umyślne przestępstwo skutkujące uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenie, obcowanie płciowe z małoletnim i napaść na tle seksualnym, o których mowa w art. 218–220 kodeksu karnego, handel ludźmi, w tym handel małoletnimi, o których mowa w art. 210 i 211 kodeksu karnego, akty terrorystyczne oraz wszelkie inne umyślne przestępstwa z użyciem przemocy;
2. małżonkowi, dzieciom i osobom pozostającym na utrzymaniu osoby zmarłej wskutek któregokolwiek ze wskazanych powyżej przestępstw.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, kompensatę może otrzymać najbliższa rodzina (spadkobiercy) – do drugiego stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa – ofiary, która nie zmarła, lecz poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu bezpośrednio wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy.

Kompensatę przyznaje się – na wniosek – następującym kategoriom ofiar:

1. osobom, przeciwko którym popełniono następujące przestępstwa: usiłowanie zabójstwa i nieumyślne spowodowanie śmierci, o których mowa w art. 188 i 189 kodeksu karnego, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa w art. 194 kodeksu karnego, umyślne przestępstwo skutkujące uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenie, obcowanie płciowe z małoletnim i napaść na tle seksualnym, o których mowa w art. 218–220 kodeksu karnego, handel ludźmi, w tym handel małoletnimi, o których mowa w art. 210 i 211 kodeksu karnego, akty terrorystyczne oraz wszelkie inne umyślne przestępstwa z użyciem przemocy;
2. małżonkowi, dzieciom i osobom pozostającym na utrzymaniu osoby zmarłej wskutek któregokolwiek ze wskazanych powyżej przestępstw.

Kompensata przysługuje wymienionym powyżej ofiarom, jeżeli przestępstwo popełniono na terytorium Rumunii, a ofiara jest:

1. obywatelem Rumunii;
2. cudzoziemcem lub bezpaństwowcem legalnie przebywającym na terytorium Rumunii;
3. obywatelem państwa członkowskiego UE, który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii albo
4. cudzoziemcem lub bezpaństwowcem zamieszkującym na terytorium państwa członkowskiego UE, który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii.

Ofiarom, które nie należą do żadnej z powyższych kategorii, kompensata przysługuje na zasadach przewidzianych w konwencjach międzynarodowych, których Rumunia jest stroną.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak. Kompensatę przyznaje się, jeżeli przestępstwo popełniono na terytorium Rumunii, a ofiara jest:

1. obywatelem Rumunii;
2. cudzoziemcem lub bezpaństwowcem legalnie przebywającym na terytorium Rumunii;
3. obywatelem państwa członkowskiego UE, który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii albo
4. cudzoziemcem lub bezpaństwowcem zamieszkującym na terytorium państwa członkowskiego UE, który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie. Kompensatę przyznaje się, jeżeli przestępstwo popełniono na terytorium Rumunii.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Kompensatę przyznaje się wyłącznie wówczas, gdy ofiara złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania lub do sądu w terminie 60 dni od dnia, w którym popełniono przestępstwo, lub – w przypadku małżonka, dzieci i osób pozostających na utrzymaniu zmarłego – w terminie 60 dni od dnia, w którym dowiedziała się o popełnieniu przestępstwa.

Jeżeli ofiara nie była w stanie złożyć zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania ze względu na niezdolność fizyczną lub psychiczną, bieg wspomnianego sześćdziesięciodniowego terminu rozpoczyna się z dniem ustania tej niezdolności.

Ofiary, które nie osiągnęły 18. roku życia, i ofiary ubezwłasnowolnione nie muszą składać zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania. Zawiadomienie takie może złożyć przedstawiciel ustawowy małoletniego lub osoby ubezwłasnowolnionej.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie. Ofiara może wystąpić do Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw (Comisiei pentru acordarea de compensații financiare victimelor infracțiunilor) o zaliczkę na poczet kompensaty w maksymalnej kwocie równej dziesięciokrotności minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara wystąpiła o wypłacenie zaliczki.

O zaliczkę można wnieść we wniosku o przyznanie kompensaty lub w odrębnym wniosku, który można złożyć w dowolnym czasie po złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania lub do sądu, ale nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o przyznanie kompensaty. W przypadku ubiegania się o zaliczkę w odrębnym wniosku należy w nim również wskazać etap, na którym jest postępowanie sądowe.

Zaliczkę przyznaje się, jeżeli ofiara znajduje się w złej sytuacji finansowej.

Wniosek ofiary o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty rozpoznaje dwóch sędziów zasiadających w Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty zostanie oddalony, ofiara ma obowiązek zwrócić zaliczkę, chyba że wniosek oddalono wyłącznie ze względu na fakt, że sprawca jest wypłacalny lub miejsce jego pobytu jest znane.

Ofiara, która otrzymała zaliczkę na poczet kompensaty, ma obowiązek ją zwrócić, jeżeli nie złożyła wniosku o przyznanie kompensaty w wyznaczonym terminie.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Tak. Jeżeli sprawca jest znany, ofiara może otrzymać kompensatę pod następującymi warunkami: ofiara złożyła wniosek o przyznanie kompensaty; ofiara złożyła pozew adhezyjny w toku postępowania karnego; sprawca jest niewypłacalny lub nie można ustalić jego miejsca pobytu; ofiara nie otrzymała pełnej kwoty odszkodowania/zadośćuczynienia z zakładu ubezpieczeń z tytułu poniesionej szkody.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak. Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany, ofiara może złożyć wniosek o przyznanie kompensaty, jeżeli nie otrzymała pełnej kwoty odszkodowania/zadośćuczynienia z zakładu ubezpieczeń z tytułu poniesionej szkody.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Jeżeli sprawca jest znany, ofiara może otrzymać kompensatę pod następującymi warunkami:

• ofiara złożyła wniosek o przyznanie kompensaty w ciągu roku:
  1. od dnia wydania przez sąd karny prawomocnego wyroku skazującego lub uniewinniającego sprawcę, w którym sąd przyznał ofierze odszkodowanie/zadośćuczynienie, wyroku uniewinniającego lub orzeczenia kończącego postępowanie karne;
  2. od dnia wydania przez prokuratora postanowienia o umorzeniu postępowania w odniesieniu do niektórych osób lub o zakończeniu postępowania;
  3. od dnia wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania;
• ofiara złożyła pozew adhezyjny w toku postępowania karnego;
• sprawca jest niewypłacalny lub nie można ustalić jego miejsca pobytu;
• ofiara nie otrzymała pełnej kwoty odszkodowania/zadośćuczynienia z zakładu ubezpieczeń z tytułu poniesionej szkody.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany, ofiara może złożyć wniosek o przyznanie kompensaty w ciągu trzech lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Kompensatę przyznaje się:

• ofiarom: z tytułu kosztów leczenia w szpitalu i innego rodzajów kosztów medycznych poniesionych przez ofiarę; z tytułu szkód majątkowych wynikających z poważnego uszkodzenia lub zniszczenia mienia ofiary, pozbawienia możliwości użytkowania tego mienia lub utraty mienia przez ofiarę wskutek przestępstwa; z tytułu korzyści utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa;
• małżonkowi, dzieciom i osobom pozostającym na utrzymaniu zmarłego: na poczet kosztów pogrzebu; z tytułu środków utrzymania utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę przyznaje się w formie jednorazowej płatności.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Kompensaty nie wypłaca się, jeżeli:

• w prawie karnym nie przewidziano czynu, na który powołano się we wniosku o przyznanie kompensaty, lub czyn ten popełniono przeciw ofierze w ramach obrony koniecznej przed napaścią;
• ofiara została skazana prawomocnym wyrokiem za uczestnictwo w zorganizowanej grupie przestępczej;
• ofiara została skazana prawomocnym wyrokiem za zabójstwo, w tym za zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem, nieumyślne spowodowanie śmierci, spowodowanie poważnego uszczerbku na zdrowiu, umyślne przestępstwo skutkujące poważnym uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenie, obcowanie płciowe z małoletnim lub napaść na tle seksualnym;
• sąd uwzględnił wobec sprawcy okoliczności łagodzące, stwierdzając, że przekroczył on wobec ofiary granice obrony koniecznej przed atakiem lub że ofiara sprowokowała sprawcę.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa ofiary nie jest brana pod uwagę.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Od kwoty kompensaty wypłacanej przez państwo na rzecz ofiary odlicza się kwotę odszkodowania/zadośćuczynienia wypłaconego przez sprawcę oraz kwotę świadczenia uzyskanego przez ofiarę z zakładu ubezpieczeń z tytułu popełnionego przestępstwa.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Ofiara otrzymuje kompensatę z tytułu następujących kategorii szkód poniesionych wskutek przestępstwa:

1. w przypadku ofiar następujących przestępstw: usiłowania zabójstwa i nieumyślnego spowodowania śmierci, spowodowania uszczerbku na zdrowiu, umyślnego przestępstwa skutkującego uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenia, obcowania płciowego z małoletnim i napaści na tle seksualnym, handlu ludźmi, w tym handlu małoletnimi, aktów terrorystycznych oraz wszelkich innych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy;
   1. z tytułu kosztów leczenia w szpitalu i innego rodzajów kosztów medycznych poniesionych przez ofiarę;
   2. z tytułu szkód majątkowych wynikających z poważnego uszkodzenia lub zniszczenia mienia ofiary, pozbawienia możliwości użytkowania tego mienia lub utraty mienia przez ofiarę wskutek przestępstwa;
   3. z tytułu korzyści utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa;
2. małżonkowi, dzieciom i osobom pozostającym na utrzymaniu osoby zmarłej wskutek któregokolwiek ze wskazanych powyżej przestępstw:
   1. na poczet kosztów pogrzebu;
   2. z tytułu środków utrzymania utraconych przez ofiarę wskutek przestępstwa.

Kompensatę z tytułu szkód majątkowych, o których mowa w lit. a) ppkt 2, przyznaje się w kwocie nie wyższej niż dziesięciokrotność minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara wystąpiła z wnioskiem o przyznanie kompensaty.

Od kwoty kompensaty wypłacanej przez państwo na rzecz ofiary odlicza się kwotę odszkodowania/zadośćuczynienia wypłaconego przez sprawcę oraz kwotę świadczenia uzyskanego przez ofiarę z zakładu ubezpieczeń z tytułu popełnionego przestępstwa.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Kompensatę z tytułu szkód majątkowych przyznaje się w maksymalnej kwocie równej dziesięciokrotności minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara wystąpiła z wnioskiem o przyznanie kompensaty.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak. We wniosku o przyznanie kompensaty należy wskazać:

1. imię i nazwisko, obywatelstwo, datę i miejsce urodzenia oraz miejsce zamieszkania lub pobytu ofiary;
2. datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa, wskutek którego ofiara poniosła szkodę;
3. kategorie szkód poniesionych wskutek przestępstwa z art. 27 ust. 1;
4. w stosownych przypadkach – organ ścigania lub sąd, do którego złożono zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, oraz datę złożenia takiego zawiadomienia;
5. w stosownych przypadkach – numer i datę wyroku lub decyzji organu ścigania, o których mowa w art. 24 ust. 1 lit. a);
6. w przypadku ofiar, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. b) – czy wnioskodawcą jest małżonek zmarłego, jego dziecko lub osoba pozostająca na jego utrzymaniu;
7. zaświadczenie z rejestru karnego;
8. kwotę odszkodowania/zadośćuczynienia uzyskaną od sprawcy lub kwotę świadczenia uzyskanego przez ofiarę od zakładu ubezpieczeń z tytułu popełnionego przestępstwa;
9. kwotę dochodzonej kompensaty.

Do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć kopie/odpisy dokumentów na potwierdzenie danych, które wskazano we wniosku, oraz wszelkie inne dokumenty, w których posiadaniu jest ofiara i które mogą okazać się użyteczne przy rozpoznawaniu wniosku.

Zgodnie z przepisami wnioskodawca może otrzymać wskazówki nie od sądu, lecz od służb pomocy ofiarom przestępstw (powołanych w ramach generalnych dyrekcji ds. pomocy społecznej i opieki nad dziećmi na mocy ustawy nr 211/2004 o niektórych środkach na rzecz informowania, wspierania i ochrony ofiar przestępstw) po przeprowadzeniu przez właściwe organy oceny w celu określenia potrzeb ofiary w zakresie pomocy.

W ramach struktury organizacyjnej każdej dyrekcji generalnej funkcjonuje dział ds. wsparcia ofiar przestępstw, którego celem jest świadczenie wsparcia i usług ochrony na rzecz ofiar przestępstw oraz który zatrudnia co najmniej trzech specjalistów: pracownika pomocy społecznej, psychologa i radcę prawnego.

Proces informowania, wspierania i ochrony ofiar przestępstw obejmuje następujące etapy:

1. etap identyfikacji; określenie statusu ofiary przestępstwa w rozumieniu tej ustawy;
2. skierowanie ofiary do Biura Pomocy Ofiarom Przestępstw oraz do odpowiednich służb i świadczeniodawców pomocy społecznej, o których mowa w art. 3^1 tej ustawy;
3. udzielenie wstępnych informacji – przekazanie ofierze ogólnych informacji o jej prawa i przysługujących jej świadczeniach;
4. przeprowadzenie oceny sytuacji ofiary przez Biuro Pomocy Ofiarom Przestępstw oraz odpowiednie służby i świadczeniodawców pomocy społecznej, o których mowa w art. 3^1 tej ustawy, aby określić środki wsparcia i ochrony, które mogą zastosować;
5. zapewnienie usług wsparcia i ochrony;
6. monitorowanie i ocena usług wsparcia i ochrony.

Generalne dyrekcje świadczą usługi wsparcia i ochrony na rzecz ofiar przestępstw i członków ich rodzin nieodpłatnie, na wniosek ofiary lub członków jej rodziny. Usługi takie świadczą również publiczne służby pomocy społecznej funkcjonujące w ramach jednostek samorządu terytorialnego oraz prywatni świadczeniodawcy pomocy społecznej.

Wniosek o zapewnienie usług pomocy i ochrony można skierować nie tylko do dyrekcji generalnej, ale również do prywatnego lub publicznego świadczeniodawcy pomocy społecznej – wówczas świadczeniodawca musi pisemnie zawiadomić dyrekcję generalną właściwą dla miejsca zamieszkania lub pobytu beneficjenta określonych usług o wpłynięciu takiego wniosku.

W zależności od określonych potrzeb ofiara może również zostać skierowana do miejscowych organów, które zgodnie z prawem świadczą usługi pomocy społecznej, kształcenia, opieki zdrowotnej lub inne usługi świadczone w interesie ogólnym.

Ofiary przestępstw i członkowie ich rodzin mogą otrzymać następujące rodzaje wsparcia i ochrony:

1. informacje na temat praw ofiary;
2. wsparcie psychologiczne oraz porady dotyczące ryzyka wtórnej i ponownej wiktymizacji lub zastraszenia i odwetu;
3. udzielanie porad na temat kwestii finansowych i praktycznych wynikających z przestępstwa;
4. usługi integracji/ponownej integracji społecznej;
5. wsparcie emocjonalne i społeczne w celu ponownej integracji społecznej;
6. udzielanie informacji i porad na temat roli ofiary w postępowaniu karnym, w tym przygotowanie do uczestnictwa w postępowaniu. Powyższe usługi w zakresie udzielania informacji i porad nie obejmują nieodpłatnej pomocy prawnej dla ofiar określonych przestępstw zgodnie z art. 14–20 ustawy nr 211/2004 o niektórych środkach na rzecz informowania, wspierania i ochrony ofiar przestępstw ani pomocy prawnej na rzecz ofiar zgodnie ze zmienioną i uzupełnioną ustawą nr 135/2010 – kodeks postępowania karnego;
7. w stosownych przypadkach – skierowanie ofiary do innych specjalistycznych służb: organów świadczących usługi pomocy społecznej, opieki zdrowotnej, zatrudnienia, kształcenia lub inne określone prawem usługi świadczone w interesie ogólnym.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?

Tak. Od kwoty kompensaty wypłacanej przez państwo na rzecz ofiary odlicza się kwotę odszkodowania/zadośćuczynienia wypłaconego przez sprawcę oraz kwotę świadczenia uzyskanego przez ofiarę z zakładu ubezpieczeń z tytułu popełnionego przestępstwa.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Ofiara może wystąpić do Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw (Comisiei pentru acordarea de compensații financiare victimelor infracțiunilor) o zaliczkę na poczet kompensaty w maksymalnej kwocie równej dziesięciokrotności minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara wystąpiła o wypłacenie zaliczki.

O zaliczkę można wnieść we wniosku o przyznanie kompensaty lub w odrębnym wniosku, który można złożyć w dowolnym czasie po złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania lub do sądu, ale nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o przyznanie kompensaty.

Zaliczkę przyznaje się, jeżeli ofiara znajduje się w złej sytuacji finansowej.

Jeżeli wniosek o przyznanie kompensaty zostanie oddalony, ofiara ma obowiązek zwrócić zaliczkę, chyba że wniosek oddalono wyłącznie ze względu na fakt, że sprawca jest wypłacalny lub miejsce jego pobytu jest znane.

Ofiara, która otrzymała zaliczkę na poczet kompensaty, ma obowiązek ją zwrócić, jeżeli nie złożyła wniosku o przyznanie kompensaty w wyznaczonym terminie.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

W ustawie nr 211/2004 o niektórych środkach na rzecz informowania, wspierania i ochrony ofiar przestępstw nie przewidziano innego ograniczenia niż określone w art. 27 ust. 2, tj. dziesięciokrotność minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara złożyła wniosek o przyznanie kompensaty.

Jeżeli wartość szkody wzrosła, można złożyć nowy wniosek o przyznanie kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć kopie/odpisy dokumentów na potwierdzenie danych, które wskazano we wniosku, oraz wszelkie inne dokumenty, w których posiadaniu jest ofiara i które mogą okazać się użyteczne przy rozpoznawaniu wniosku (np. wyroki, wszelkie rachunki, faktury lub dokumenty potwierdzające płatność, dokumentację medyczną, opinie biegłych).

We wniosku o przyznanie kompensaty należy wskazać następujące informacje lub – w stosownych przypadkach – należy do niego dołączyć dokumenty na potwierdzenie roszczenia zawierające następujące informacje:

1. imię i nazwisko, obywatelstwo, datę i miejsce urodzenia oraz miejsce zamieszkania lub pobytu ofiary;
2. datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa, wskutek którego ofiara poniosła szkodę;
3. kategorie szkód poniesionych wskutek następujących przestępstw: usiłowania zabójstwa i nieumyślnego spowodowania śmierci, spowodowania uszczerbku na zdrowiu, umyślnego przestępstwa skutkującego uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenia, obcowania płciowego z małoletnim i napaści na tle seksualnym, handlu ludźmi, w tym handlu małoletnimi, aktów terrorystycznych oraz wszelkich innych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy;
4. w stosownych przypadkach – organ ścigania lub sąd, do którego złożono zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, oraz datę złożenia takiego zawiadomienia;
5. w stosownych przypadkach – numer i datę wyroku lub dokumentu wydanego przez organ śledczy, jeżeli sprawca jest znany, a ofiara złożyła wniosek o przyznanie kompensaty w ciągu roku od dnia wydania przez sąd karny prawomocnego wyroku skazującego lub uniewinniającego sprawcę, w którym sąd przyznał ofierze odszkodowanie/zadośćuczynienie, lub od dnia wydania przez prokuratora postanowienia o zamknięciu sprawy;
6. czy wnioskodawcą jest małżonek osoby zmarłej, jej dziecko lub osoba pozostająca na jej utrzymaniu – w przypadku ofiary będącej małżonkiem, dzieckiem lub osobą pozostającą na utrzymaniu osoby zmarłej wskutek któregokolwiek z następujących przestępstw: usiłowania zabójstwa i nieumyślnego spowodowania śmierci, spowodowania uszczerbku na zdrowiu, umyślnego przestępstwa skutkującego uszczerbkiem na zdrowiu, zgwałcenia, obcowania płciowego z małoletnim i napaści na tle seksualnym, handlu ludźmi, w tym handlu małoletnimi, aktów terrorystycznych oraz wszelkich innych umyślnych przestępstw z użyciem przemocy;
7. zaświadczenie z rejestru karnego;
8. kwotę odszkodowania/zadośćuczynienia uzyskaną od sprawcy lub kwotę świadczenia uzyskanego przez ofiarę od zakładu ubezpieczeń z tytułu popełnionego przestępstwa.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie. Wniosek o przyznanie kompensaty i wniosek o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty są zwolnione z opłaty skarbowej.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

W sprawach krajowych wniosek o przyznanie kompensaty składa się do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania ofiary i rozpoznaje go dwóch sędziów zasiadających w Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, która funkcjonuje przy każdym sądzie okręgowym.

W sprawach transgranicznych rumuńskim organem orzekającym wyznaczonym zgodnie z art. 3 ust. 2 jest Sąd Okręgowy w Bukareszcie – Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw:

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

W sprawach krajowych wniosek o przyznanie kompensaty składa się do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania ofiary i rozpoznaje go dwóch sędziów zasiadających w Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, która funkcjonuje przy każdym sądzie okręgowym.

W przypadku spraw transgranicznych, jeżeli przestępstwo popełniono na terytorium Rumunii, a ofiara jest obywatelem państwa członkowskiego UE, który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii, lub cudzoziemcem lub bezpaństwowcem legalnie zamieszkującym na terytorium państwa członkowskiego UE i który w dniu, w którym popełniono przestępstwo, przebywał legalnie na terytorium Rumunii, rumuńskim organem orzekającym wyznaczonym zgodnie z art. 3 ust. 2 jest Sąd Okręgowy w Bukareszcie – Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw:

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?

Nie. Wniosek o przyznanie kompensaty i wniosek o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty rozpoznaje się na posiedzeniu niejawnym. Ofiara otrzymuje wezwanie do udziału w takim posiedzeniu. Obowiązkowe jest stawiennictwo prokuratora.

Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, w której zasiada dwóch sędziów, może przesłuchiwać świadków, zwracać się o przekazanie dokumentów i przeprowadzać inne dowody, które uzna za stosowne do celów rozpoznania wniosku.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?

Od jednego roku do dwóch lat.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Komisja może przyjąć jedno z dwóch poniższych postanowień:

1. uwzględnić wniosek i określić wysokość kompensaty lub – w stosownych przypadkach – zaliczki na poczet kompensaty;
2. oddalić wniosek, jeżeli nie spełniono określonych w odnośnych przepisach warunków przyznania kompensaty lub – w stosownych przypadkach – zaliczki na poczet kompensaty.

Orzeczenie w sprawie wniosku o przyznanie kompensaty lub wniosku o przyznanie zaliczki na poczet kompensaty doręcza się ofierze. Orzeczenie można zaskarżyć do sądu apelacyjnego w terminie 15 dni od dnia jego doręczenia.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularz wniosku o przyznanie kompensaty w sprawach transgranicznych stanowi załącznik (15 KB) do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości nr 1319/C z dnia 13 maja 2008 r.

Czy jest specjalna infolinia, pod którą można zadzwonić, lub strona internetowa, z którą można się zapoznać?

Do uzupełnienia.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Ofiara może otrzymać pomoc prawną na swój wniosek.

Wniosek o przyznanie nieodpłatnej pomocy prawnej składa się do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania ofiary. Rozpoznaje go dwóch sędziów zasiadających w Komisji ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, którzy wydają postanowienie w terminie 15 dni od dnia złożenia wniosku.

Do wniosku o przyznanie nieodpłatnej pomocy prawnej należy załączyć kopie/odpisy dokumentów na potwierdzenie danych, które wskazano we wniosku, oraz wszelkie inne dokumenty, w których posiadaniu jest ofiara i które mogą okazać się użyteczne przy rozpoznawaniu wniosku.

Wniosek o przyznanie nieodpłatnej pomocy prawnej rozpoznaje się na posiedzeniu niejawnym. Ofiara otrzymuje wezwanie do udziału w takim posiedzeniu.

Jeżeli ofiara nie wybrała pełnomocnika procesowego, w postanowieniu o przyznaniu nieodpłatnej pomocy prawnej Komisja ustanawia również pełnomocnika z urzędu zgodnie z ustawą nr 51/1995 o organizacji i wykonywaniu zawodu adwokata, z późniejszymi zmianami, oraz zgodnie z regulaminem wykonywania zawodu adwokata.

Postanowienie w sprawie wniosku o przyznanie pomocy prawnej doręcza się ofierze.

Postanowienie o oddaleniu wniosku o przyznanie pomocy prawnej podlega zaskarżeniu na wniosek ofiary do sądu okręgowego, przy którym działa Komisja ds. Kompensat dla Ofiar Przestępstw, która wydała to postanowienie, w terminie 15 dni od dnia doręczenia postanowienia. Taki środek zaskarżenia rozpoznaje sąd w składzie dwuosobowym.

Nieodpłatna pomoc prawna przysługuje każdej ofierze w toku postępowania w maksymalnej kwocie równej dwukrotności minimalnego krajowego wynagrodzenia podstawowego brutto określonego na rok, w którym ofiara wystąpiła z wnioskiem o przyznanie nieodpłatnej pomocy prawnej. Koszty nieodpłatnej pomocy prawnej pokrywa się z budżetu państwa za pośrednictwem budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.

Powyższe przepisy stosuje się również odpowiednio do przyznania niezbędnych środków w celu wykonania wyroku, w którym sąd przyznał ofierze przestępstwa odszkodowanie/zadośćuczynienie.

Ponadto Ministerstwo Sprawiedliwości, które jest rumuńskim organem pomocniczym wyznaczonym zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy Rady 2004/80/WE, stosownie poucza wnioskodawcę o możliwościach wniesienia o kompensatę od państwa, na którego terytorium popełniono przestępstwo, i wymaganych formularzach wniosków oraz udziela mu informacji i porad dotyczących wypełnienia formularza wniosku i niezbędnych dokumentów na potwierdzenie roszczenia.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości nr 1319/C z dnia 13 maja 2008 r. Ministerstwo Sprawiedliwości realizuje obowiązki organu pomocniczego za pośrednictwem Dyrekcji ds. Prawa Międzynarodowego i Traktatów, który w ramach wykonywania określonych zadań może współpracować z innymi organami Ministerstwa Sprawiedliwości. Zadania Ministerstwa Sprawiedliwości jako organu pomocniczego w przypadku złożenia przez wnioskodawcę wniosku o przyznanie kompensaty w innym państwie członkowskim obejmują przede wszystkim: otrzymanie wniosku i potwierdzenie przyjęcia go do rozpatrzenia; ocenę wniosku i – w stosownych przypadkach – pouczenie wnioskodawcy o przyczynach oddalenia/odrzucenia wniosku; jeżeli Ministerstwo stwierdzi, że spełniono właściwe wymogi – przesłanie wnioskodawcy formularza wniosku i przekazanie mu wskazówek dotyczących wypełnienia tego formularza; zwrócenie się do wnioskodawcy o przekazanie informacji lub dokumentów niezbędnych do uzupełnienia wniosku; ułatwienie tłumaczenia postanowienia organu orzekającego państwa, w którym złożono wniosek o przyznanie kompensaty, przez tłumacza przysięgłego oraz jak najszybsze doręczenie tego tłumaczenia wnioskodawcy itd.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Wniosek o nieodpłatną pomoc prawną i wniosek o przyznanie kwoty niezbędnej do wykonania wyroku, w którym sąd przyznał ofierze przestępstwa odszkodowanie/zadośćuczynienie, może złożyć również organizacja pozarządowa, której zakres działalności obejmuje ochronę ofiar, o ile wniosek ten został podpisany przez ofiarę, zawiera wymagane prawem dane i załączono do niego niezbędne dokumenty na potwierdzenie roszczenia.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje jedynie ofiarom umyślnych przestępstw z użyciem przemocy. Są to przestępstwa, które sprawca popełnił umyślnie, stanowiące bezpośredni atak na życie i nietykalność cielesną ofiary, z użyciem siły (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, takie jak morderstwo, zabójstwo, nieumyślne spowodowanie śmierci, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu) lub naruszenie integralności seksualnej (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności).

Ponadto przestępstwa te muszą podlegać karze co najmniej jednego roku pozbawienia wolności na podstawie przepisów kodeksu karnego. Innymi słowy, kompensata nie przysługuje z tytułu przestępstw o charakterze majątkowym (finansowym).

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata nie przysługuje z tytułu bardzo niewielkiego uszczerbku na zdrowiu (np. kontuzji, otarć, krwiaków) ani w innych przypadkach uszczerbku na zdrowiu, których skutki są tymczasowe i zewnętrzne lub które tymczasowo i w niewielkim zakresie wpływają na zdrowie ofiary.

Kompensata przysługuje wtedy, gdy uszczerbek na zdrowiu zostanie uznany za co najmniej niewielki (np. obrażenia tkanki miękkiej, które wymagają założenia szwów, złamania proste, zwichnięcia proste i skręcenia, proste pęknięcia błony bębenkowej, wstrząśnienia mózgu powodujące krótkotrwałą utratę przytomności, utrata jednego zęba lub dwóch zębów, utrata jednego paliczka).

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, osoby pozostałe przy życiu również są uprawnione do kompensaty za cierpienia psychiczne związane ze śmiercią bliskiej osoby; należą do nich osoby, które pozostawały na utrzymaniu lub miały prawo do pozostawania na utrzymaniu zmarłej ofiary (w szczególności małoletnie dzieci oraz dzieci w wieku poniżej 26 lat kontynuujące kształcenie w trybie stacjonarnym; małżonek lub partner, który nie miał środków na utrzymanie i nie był zatrudniony z niezawinionych przez siebie powodów; rodzice, jeżeli nie mają wystarczających środków utrzymania i nie mogą ich uzyskać).

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Nie.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Nie. Formalnym warunkiem przyznania kompensaty jest posiadanie przez wnioskodawcę obywatelstwa Republiki Słowenii lub innego państwa członkowskiego UE.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie. Kompensata przysługuje wtedy, gdy przestępstwo popełniono na terytorium Republiki Słowenii lub na pokładzie słoweńskiego statku wodnego lub powietrznego, bez względu na jego położenie w momencie popełnienia przestępstwa.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, czyn musi zostać zarejestrowany przez właściwy organ (policję, prokuraturę) lub zgłoszony do takiego organu; musi również być traktowany jako przestępstwo (a nie np. jako wykroczenie) oraz musi istnieć uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa (należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do prokuratury).

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, ale musi istnieć uzasadnione podejrzenie, że przestępstwo zostało popełnione, co oznacza, że co do zasady należy przynajmniej złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, które policja przekazuje prokuraturze po zakończeniu dochodzenia.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Co do zasady podstawą przyznania kompensaty w takim przypadku jest prawomocny i wykonalny wyrok, w którym sąd przyznał ofierze odszkodowanie i który mógł zostać wydany wcześniej w postępowaniu karnym (orzeczenie w przedmiocie pozwu adhezyjnego) lub w postępowaniu cywilnym (orzeczenie w przedmiocie pozwu cywilnego). Dodatkowym warunkiem jest niepowodzenie lub brak możliwości wykonania wyroku (naprawienia szkody) (sprawca nie ma mienia lub nie można odzyskać mienia).

Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których nie trzeba w pierwszej kolejności ubiegać się o odszkodowanie od sprawcy:

– jeżeli ofiara przestępstwa należy do jednej z grup objętych szczególną ochroną: dzieci, ofiar przemocy w rodzinie, niepełnosprawnych, obywateli innego państwa członkowskiego UE (w sprawach transgranicznych);

– jeżeli tożsamość sprawcy pozostaje nieznana (po upływie trzech miesięcy od zarejestrowania przestępstwa lub złożenia zawiadomienia o jego popełnieniu oraz jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany przed wydaniem decyzji przez Komisję) lub jeżeli sprawca nie może zostać ukarany (np. sprawca zmarł lub jest w wieku poniżej 14. roku życia i nie ponosi odpowiedzialności karnej).

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Jeżeli sprawca pozostaje nieustalony (po upływie trzech miesięcy od wykrycia przestępstwa lub złożenia zawiadomienia o jego popełnieniu oraz jeżeli sprawca nie został ustalony przed wydaniem decyzji przez Komisję), ofiara może ubiegać się o kompensatę.

Co do zasady, jeżeli podstawą dochodzenia kompensaty jest tytuł wykonawczy – wyrok (w postępowaniu karnym lub cywilnym) przyznający ofierze odszkodowanie, którego ofiara nie może jednak uzyskać od sprawcy (wykonanie wyroku nie powiodło się lub jest niemożliwe), przyznanie kompensaty jest uzależnione od tego, czy sprawca został skazany.

Jeżeli ofiara ma specjalny status (jest dzieckiem, osobą niepełnosprawną, ofiarą przemocy domowej lub obywatelem innego państwa członkowskiego UE będącym ofiarą w sprawach transgranicznych), może ubiegać się o kompensatę bez względu na to, czy sprawca został skazany.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Tak, prawo przewiduje dwa terminy do wniesienia wniosku o kompensatę.

Jeżeli sprawca jest nieznany lub ofiara należy do specjalnej grupy ofiar (jest dzieckiem, ofiarą przemocy domowej, osobą niepełnosprawną lub obywatelem innego państwa członkowskiego UE), termin do wniesienia wniosku wynosi 6 miesięcy od dnia popełnienia przestępstwa.

W pozostałych przypadkach, w których w pierwszej kolejności należy dochodzić odszkodowania od sprawcy, termin do wniesienia wniosku wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania orzeczenia lub zawiadomienia o niepowodzeniu wykonania wyroku; jeżeli nie przystąpiono do wykonania wyroku, termin wynosi trzy miesiące od dnia otrzymania informacji o braku możliwości wykonania wyroku.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – TAK, ale tylko wtedy, gdy ofiara nie jest uprawniona do uzyskania odpowiednich świadczeń z tytułu ubezpieczenia emerytalnego i rentowego; w wysokości kosztów opieki zdrowotnej pokrywanych z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z przepisami prawa Republiki Słowenii, do kwoty 20 000 euro;
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) – NIE;
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność):
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) – NIE;
  • utracone możliwości – NIE;
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe – NIE;
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych – NIE;
  • inne

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary– TAK, z tytułu cierpień fizycznych i bólu psychicznego (w wyniku utraty komfortu życia, kalectwa, ograniczenia wolności lub naruszenia godności bądź innych praw osobistych); kompensata nie przysługuje z tytułu strachu;

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu – NIE, ponieważ jest to obecnie prawo socjalne wykonywane na mocy innych przepisów;
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – TAK (wyłącznie dla ofiar), w wysokości kosztów opieki zdrowotnej pokrywanych z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z przepisami prawa Republiki Słowenii i jedynie jeżeli osoba nie jest objęta obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym;
• utrata środków utrzymania – TAK, dla dzieci zmarłego, które spełniają warunki do otrzymania renty dla osoby pozostałej przy życiu (w wieku do 15 lat lub do 26 lat, jeżeli dziecko studiuje w trybie stacjonarnym), ale którym nie przyznano tej renty (z przyczyn leżących po stronie zmarłego);
• utracone możliwości – NIE;

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary – TAK, osoby pozostałe przy życiu mogą otrzymać kompensatę za ból psychiczny, jeżeli utraciły osobę bliską;

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.);
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność):
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.);
  • utracone możliwości;
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe;
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych;
  • inne

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary;

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu;
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości;

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Co do zasady kompensata jest wypłacana jednorazowo, chyba że konieczne jest określenie przesłanek, które należy spełnić w przyszłości w celu uzyskania kompensaty za określone okresy (np. kontynuowanie kształcenia przez dziecko w trybie stacjonarnym).

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Przy podejmowaniu decyzji w sprawie kwoty kompensaty uwzględnia się zachowanie wnioskodawcy w czasie popełnienia przestępstwa i po jego popełnieniu oraz jego udział w wystąpieniu i rozmiarze szkody, co może doprowadzić do odpowiedniego obniżenia kompensaty lub oddalenia wniosku.

Uprzednia karalność wnioskodawcy nie jest sprawdzana, natomiast brak współpracy w toku postępowania o kompensatę może uniemożliwić ustalenie niektórych okoliczności, których ustalenie jest konieczne do ustalenia prawa do kompensaty, co może doprowadzić do niespełnienia przesłanek uznania szkody. Jeżeli wnioskodawca nie odpowiada na wezwania organu do uzupełnienia wniosku o przyznanie kompensaty, organ może odrzucić niekompletny wniosek.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie jest sprawdzana, w związku z czym nie wpływa ona na uznanie prawa do kompensaty ani na jej wysokość.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Tak, kompensata zostaje obniżona o inne kwoty odszkodowania, zwrotów lub innych płatności otrzymanych przez wnioskodawcę na innej podstawie z tytułu tego samego rodzaju szkody.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

W przypadku bólu fizycznego i psychicznego uwzględnia się najwyższą ustawową kwotę kompensaty za każdy rodzaj szkody; kompensata jest obliczana zgodnie z tymi limitami, z uwzględnieniem stopnia uszczerbku lub rodzaju szkody.

Jeżeli chodzi o ból fizyczny, w przepisach szczególnych określono kategorie uszczerbków; prawo przewiduje także minimalne i maksymalne kwoty kompensaty przysługujące za poszczególne kategorie – 50–500 euro za lekki uszczerbek, 100–1000 euro za średni uszczerbek, 250–2500 euro za ciężki uszczerbek, 500–5000 euro za bardzo ciężki uszczerbek oraz 1000–10 000 euro za ekstremalnie ciężki uszczerbek na zdrowiu.

W przypadku innych rodzajów szkody zastosowanie mają inne przepisy prawa. Zwrot kosztów leczenia uznaje się w kwocie kosztów opieki zdrowotnej pokrywanych z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, do których zwrotu ubezpieczony jest uprawniony zgodnie z przepisami prawa Republiki Słowenii w zależności od okoliczności. Kompensata za środki utracone w wyniku utraty środków utrzymania przysługuje osobom pozostałym przy życiu, które są bliskimi zmarłej ofiary, w zakresie określonym w słoweńskich przepisach dotyczących ubezpieczenia emerytalnego i rentowego w odniesieniu do renty dla osób pozostałych przy życiu.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Tak, w przypadku bólu fizycznego minimalna kwota wynosi 50 euro, a maksymalna – 10 000 euro, zaś w przypadku bólu psychicznego maksymalna kwota wynosi 10 000 euro.

Kompensata za ból psychiczny po śmierci osoby bliskiej przysługuje wszystkim bliskim zmarłego i wynosi do 10 000 euro.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie. Można wskazać kwotę kompensaty w formularzu wniosku, ale prawo tego nie wymaga.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak. Zgodnie z prawem kompensata ustalona za każdy rodzaj szkody zostaje obniżona o inne kwoty odszkodowania, zwrotów lub innych płatności otrzymanych przez wnioskodawcę na innej podstawie z tytułu tego samego rodzaju szkody.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

W prawie nie przewidziano takiej zmiany okoliczności.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Zgodnie z prawem do wniosku należy załączyć następujące dokumenty:

• pełnomocnictwo;
• odpis protokołu policyjnego (lub dokumentu innego organu uczestniczącego w postępowaniu przygotowawczym lub karnym);
• odpowiednie zaświadczenia lekarskie i dokumentację medyczną;
• oświadczenie wnioskodawcy o ubieganiu się o odszkodowanie z innych źródeł.

Jeżeli wnioskodawca wnosi o kompensatę po nieudanej próbie otrzymania odszkodowania od sprawcy, należy również załączyć następujące dokumenty:

• odpis wyroku (przyznającego odszkodowanie);
• odpis tytułu wykonawczego i dowody na to, że wykonanie wyroku nie powiodło się lub było niemożliwe.

Organ może zwrócić się o przedstawienie dodatkowych dowodów, aby ustalić, czy spełniono warunki przyznania kompensaty.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie. Na mocy tej ustawy nie pobiera się żadnej opłaty z tytułu wniosków, czynności prawnych i decyzji wydanych w postępowaniach o kompensatę.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Komisja Decyzyjna ds. Kompensat na rzecz Ofiar Przestępstw (Komisija Vlade Republike Slovenije za odločanje o odškodnini žrtvam kaznivih dejanj; zwana dalej „Komisją”).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Ministrstvo za pravosodje (Ministerstwo Sprawiedliwości), Župančičeva 3, 1000 Ljubljana.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Przewidziany w przepisach termin na wydanie takiej decyzji wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania kompletnego wniosku. Co do zasady sama procedura trwa mniej niż pół roku, zależnie od konkretnych okoliczności.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Od decyzji Komisji przysługuje skarga administracyjna, którą wnosi się do Sądu Administracyjnego Republiki Słowenii.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości:

https://e-uprava.gov.si/podrocja/drzava-druzba/kazniva-dejanja/odskodnine-zrtvam-kaznivih-dejanj.html

Angielska wersja strony:

https://www.gov.si/en/topics/compensation-for-victims-of-crimes/

Informacje można również uzyskać na piśmie lub telefonicznie:

Ministrstvo za pravosodje
Direktorat za kaznovalno pravo in človekove pravice
Sektor za popravo krivic in podporo žrtvam kaznivih dejanj
Župančičeva 3, 1000 Ljubljana

Tel.: +386 1 369 5442

E-mail: gp.mp@gov.si

Zgodnie z prawem policja ma obowiązek udzielić zainteresowanym podstawowych informacji na temat możliwości wykonywania przysługujących im praw. Inne organy państwowe, które zajmują się sprawami ofiar, również na ogół mają wiedzę na temat tych praw i udzielają takich informacji (ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe udzielające pomocy ofiarom).

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Jak wyżej.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

W takich sprawach nie można uzyskać nieodpłatnej pomocy prawnej.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi ogólnego postępowania administracyjnego urzędnik musi jednak przestrzegać zasady ochrony praw wnioskodawcy, w związku z czym musi umożliwić wnioskodawcy wykonywanie jego praw, udzielić mu stosownego pouczenia, zachęcić do wypełnienia wniosku i udzielić wyjaśnień, jednocześnie zapewniając, by brak wiedzy wnioskodawcy nie spowodował naruszenia jego praw.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Tak, niektóre organizacje pozarządowe oferują ofiarom pomoc w wykonywaniu przysługujących im praw (np. Društvo za nenasilno komunikacijo – Stowarzyszenie na rzecz Komunikacji bez Przemocy).

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

W przepisach przewidziano jednorazową kompensatę dla osób, które poniosły uszczerbek na zdrowiu wskutek umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy; z tytułu innych przestępstw nie wypłaca się kompensaty. Do przestępstw uprawniających do uzyskania kompensaty z tytułu poniesionego uszczerbku na zdrowiu zalicza się w szczególności zabójstwo i spowodowanie szkody na osobie. Zgodnie z przepisami przestępstwa takie jak handel ludźmi, zgwałcenie, wykorzystywanie seksualne, przemoc seksualna, przemoc domowa i wymuszone zaginięcie uznaje się za odrębną kategorię przestępstw, z tytułu których również przysługuje kompensata za krzywdę.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ofiary przestępstw z użyciem przemocy otrzymują wyłącznie kompensatę proporcjonalną do stopnia poniesionego uszczerbku na zdrowiu (zadośćuczynienie za ból oraz ograniczenie udziału w życiu społecznym). W przypadku takich przestępstw jak handel ludźmi, zgwałcenie, wykorzystywanie seksualne, przemoc seksualna, przemoc domowa i wymuszone zaginięcie w przepisach przewidziano kompensatę za doznaną krzywdę.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Jeżeli ofiara zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy, zgodnie z obowiązującymi przepisami z wnioskiem o przyznanie kompensaty mogą wystąpić również osoby bliskie ofiary, tj. pozostający przy życiu małżonek i pozostające przy życiu dzieci zmarłego, a jeżeli zmarły nie ma dzieci – jego pozostający przy życiu rodzice, każda osoba, która mieszkała ze zmarłym we wspólnym gospodarstwie domowym przez co najmniej rok przed jego śmiercią i która prowadziła wspólne gospodarstwo domowe wraz ze zmarłym, lub osoba, która pozostawała na utrzymaniu zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Nie, w takich przypadkach w prawie nie przewidziano możliwości otrzymania kompensaty przez bliskich ofiary czynu zabronionego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

O przyznanie kompensaty może ubiegać się ofiara przestępstwa z użyciem przemocy, która jest obywatelem Republiki Słowackiej lub obywatelem innego państwa członkowskiego, bezpaństwowcem posiadającym miejsce zamieszkania w Republice Słowackiej lub w innym państwie członkowskim bądź cudzoziemcem na warunkach i w zakresie, które określono w umowie międzynarodowej ratyfikowanej i ogłoszonej zgodnie z przepisami, jeżeli poniosła szkodę w Republice Słowackiej. Ofiara przestępstwa z użyciem przemocy, której udzielono azylu, ochrony uzupełniającej, tymczasowego schronienia, zezwolenia na pobyt lub zezwolenia na pozostanie w Republice Słowackiej przyznawanego w wyjątkowych sytuacjach, może ubiegać się o przyznanie kompensaty, jeżeli poniosła szkodę w Republice Słowackiej.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie, w prawie słowackim nie przewidziano takiej możliwości. Ofiara może ubiegać się o kompensatę wyłącznie wtedy, gdy poniosła szkodę na terytorium Republiki Słowackiej.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Kompensaty można dochodzić po wszczęciu postępowania karnego oraz jeżeli dotychczasowe wyniki postępowania przygotowawczego lub postępowania przyspieszonego prowadzonego przez organy ścigania nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do tego, czy ofiara przestępstwa z użyciem przemocy rzeczywiście poniosła uszczerbek na zdrowiu w wyniku czynu stanowiącego czyn zabroniony. Oznacza to, że kompensatę można przyznać już po wszczęciu postępowania karnego bez względu na to, czy podstawą wszczęcia postępowania było zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa złożone przez ofiarę.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, z roszczeniem można wystąpić do ministerstwa niezwłocznie po wszczęciu postępowania karnego, pod warunkiem że dotychczasowe wyniki postępowania przygotowawczego lub postępowania przyspieszonego prowadzonego przez organy ścigania nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do tego, czy ofiara przestępstwa z użyciem przemocy rzeczywiście poniosła uszczerbek na zdrowiu w wyniku czynu stanowiącego czyn zabroniony.

Wniosek o przyznanie kompensaty należy jednak złożyć do ministerstwa nie później niż po upływie jednego roku od daty wydania prawomocnego wyroku lub wyroku nakazowego uznającego oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa, w wyniku którego ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu, lub wyroku uniewinniającego oskarżonego z uwagi na jego niepoczytalność lub nieletniość, które to przesłanki wyłączają odpowiedzialność karną, a poniesiony przez ofiarę uszczerbek na zdrowiu nie został zrekompensowany w inny sposób. Jeżeli postępowanie karne zostało zawieszone lub umorzone (bądź odroczone) zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy nr 301/2005 (kodeks karny), ofiara może dochodzić kompensaty na podstawie decyzji właściwego organu, który potwierdził wystąpienie opisanych powyżej okoliczności faktycznych. W takich przypadkach wyniki postępowania przygotowawczego lub postępowania przyspieszonego prowadzonego przez organy ścigania nie mogą jednak budzić uzasadnionych wątpliwości co do tego, czy czyn zabroniony, wskutek którego ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu, rzeczywiście został popełniony.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Jeżeli ofiara przestępstwa z użyciem przemocy dochodzi kompensaty dopiero po zakończeniu postępowania karnego, możliwość uzyskania kompensaty jest uzależniona od wniesienia roszczenia o odszkodowanie przeciwko sprawcy w postępowaniu karnym przed zakończeniem postępowania przygotowawczego lub postępowania przyspieszonego. Wymóg ten nie obowiązuje, jeżeli czyn zabroniony doprowadził do śmierci ofiary lub jeżeli ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu wskutek przestępstwa handlu ludźmi, zgwałcenia, przemocy seksualnej, wykorzystywania seksualnego, znęcania się nad osobą bliską lub osobą pozostającą pod opieką sprawcy lub wymuszonego zaginięcia.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Jeżeli nie ustalono tożsamości sprawcy przestępstwa, w wyniku którego ofiara poniosła szkodę, jego miejsce pobytu jest nieznane lub doszło do wystąpienia przeszkody prawnej, która uniemożliwia wszczęcie przeciwko niemu postępowania karnego, a ofiara nie otrzymała pełnego odszkodowania z tytułu poniesionej szkody z innego źródła, może ubiegać się o kompensatę wyłącznie wówczas, gdy wyniki postępowania przygotowawczego lub postępowania przyspieszonego prowadzonego przez organy ścigania nie wzbudzają uzasadnionych wątpliwości co do tego, czy czyn zabroniony, wskutek którego ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu, rzeczywiście został popełniony. Na poparcie wniosku należy przedłożyć prawomocną decyzję organu ścigania lub prawomocny wyrok sądu, który jako ostatni rozpoznawał sprawę, aby potwierdzić wystąpienie wskazanych powyżej okoliczności faktycznych.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek można wnieść do ministerstwa po wszczęciu postępowania karnego. Wniosek należy złożyć nie później niż w terminie roku od dnia uprawomocnienia się wyroku orzekającego o winie sprawcy przestępstwa. Jeżeli tożsamość sprawcy nie została ustalona lub wystąpiła przeszkoda prawna, która uniemożliwia wszczęcie przeciwko niemu postępowania karnego, wniosek należy złożyć w terminie roku od dnia uprawomocnienia się decyzji organu ścigania, który jako ostatni rozpoznawał sprawę. Po upływie tego terminu prawo do dochodzenia kompensaty zgodnie z obowiązującymi przepisami wygasa.

Jeżeli w toku postępowania karnego sąd skieruje ofiarę przestępstwa z użyciem przemocy i wniesione przez nią roszczenie o odszkodowanie z tytułu poniesionej szkody do sądu orzekającego w sprawach cywilnych lub do innego organu, wniosek należy złożyć w terminie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia uznającego prawo ofiary do wszczęcia postępowania cywilnego lub innego postępowania. Po upływie tego terminu prawo do dochodzenia kompensaty zgodnie z obowiązującymi przepisami wygasa.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Zakres kompensaty:

Kompensata przysługuje wyłącznie z tytułu poniesionego uszczerbku na zdrowiu (zadośćuczynienie za ból oraz ograniczenie udziału w życiu społecznym), a przypadkach określonych w obowiązujących przepisach – z tytułu doznanej krzywdy. Kompensata nie pokrywa pozostałych strat ani wydatków.

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty opieki medycznej (leczenie: ambulatoryjne i szpitalne, rekonwalescencja);
• potrzeby dodatkowe lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, wydłużenie okresu kształcenia, fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.);
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo lub inna trwała niepełnosprawność);
  • utrata zarobków w trakcie leczenia i po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do zarobkowania lub obniżenie zdolności do pracy zarobkowej itp.);
  • utracone możliwości;
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej lub koszty sądowe;
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych;
  • inne

– nie ma zastosowania

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary – kompensata za krzywdę spowodowaną przestępstwami takimi jak handel ludźmi, zgwałcenie, wykorzystywanie seksualne, przemoc seksualna, przemoc domowa i wymuszone zaginięcie;

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu;
• koszty opieki medycznej (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja);
• utrata zdolności zarobkowania lub utracone możliwości;

– nie ma zastosowania

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie bliskich i osób uprawnionych/kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary – osoby pozostałe przy życiu po śmierci ofiary zmarłej w wyniku przestępstwa z użyciem przemocy otrzymują kompensatę w maksymalnej wysokości ustawowej, która jest równa dwudziestopięciokrotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w chwili popełnienia przestępstwa. Jeżeli czyn zabroniony skutkował śmiercią, a przy życiu pozostaje jedna ofiara przestępstwa z użyciem przemocy, która pozostawała na utrzymaniu zmarłego, ofiara jest uprawniona do otrzymania kompensaty w wysokości pięćdziesięciokrotności miesięcznego wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w roku kalendarzowym, w którym dany czyn zabroniony został popełniony. Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się jednorazowo.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Informacje z rejestru karnego pozostają bez wpływu na możliwość otrzymania kompensaty przyznawanej przez Republikę Słowacką. Organ rozstrzygający może obniżyć kwotę kompensaty lub odmówić jej przyznania, jeżeli ofiara przyczyniła się do szkody, którą poniosła wskutek przestępstwa, lub nie skorzystała z przysługującego jej prawa do dochodzenia odszkodowania bezpośrednio od sprawcy przestępstwa, w wyniku którego poniosła uszczerbek na zdrowiu.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa ofiary nie ma wpływu na decyzję w sprawie kompensaty.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Na kwotę kompensaty może mieć wpływ stopień, w jakim ofiara przyczyniła się do uszczerbku na zdrowiu, który poniosła wskutek przestępstwa, lub fakt, że nie skorzystała z przysługującego jej prawa do dochodzenia kompensaty bezpośrednio od sprawcy przestępstwa.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Jeżeli sąd stwierdził w wyroku, że ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu, wysokość kompensaty jest proporcjonalna do rozmiaru uszczerbku stwierdzonego w tym wyroku. W pozostałych sytuacjach, w których ofiara poniosła uszczerbek na zdrowiu, stosuje się odpowiednio przepisy szczególne regulujące kwestie związane z przyznawaniem zadośćuczynienia za ból i ograniczenie udziału w życiu społecznym. Kompensata za krzywdę wyrządzoną przestępstwami takimi jak handel ludźmi, zgwałcenie, wykorzystywanie seksualne, przemoc seksualna, przemoc domowa lub wymuszone zaginięcie stanowi dziesięciokrotność minimalnego wynagrodzenia (obowiązującego w chwili poniesienia szkody), natomiast kompensata za krzywdę przyznawana osobom pozostającym przy życiu, jeżeli ofiara zmarła wskutek przestępstwa, stanowi dwudziestopięciokrotność minimalnego wynagrodzenia (obowiązującego w chwili doznania krzywdy).

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

W przepisach nie określono minimalnej kwoty kompensaty. Maksymalna kwota kompensaty jest równa pięćdziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w chwili popełnienia przestępstwa (uwaga: kwota ta wynosi obecnie 31 150 euro).

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Jeżeli w prawomocnym wyroku lub w wyroku nakazowym wydanym w postępowaniu karnym sąd zasądził odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu, kompensatę z tego tytułu oblicza się i przyznaje proporcjonalnie do rozmiaru uszczerbku określonego w wyroku lub wyroku nakazowym. Jeżeli ofiarę i roszczenie wniesione przez nią w toku postępowania karnego skierowano do sądu orzekającego w sprawach cywilnych, procedurę obliczania i przyznawania kompensaty za uszczerbek na zdrowiu przeprowadza się stosownie do rozmiaru uszczerbku na zdrowiu określonego w orzeczeniu sądu cywilnego. W przeciwnym wypadku możliwość obliczenia kwoty kompensaty wiąże się z koniecznością przedłożenia opinii biegłego lub opinii lekarskiej. Zasady ustalania kwoty kompensaty określono w przepisach regulujących ogólne zasady obliczania odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu, które służą nie tylko do celów ustalania kwoty kompensaty dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak, kompensata przysługuje wyłącznie pod warunkiem, że szkoda nie została naprawiona w inny sposób (np. w ramach systemu ubezpieczeń prywatnych lub bezpośrednio przez sprawcę przestępstwa z użyciem przemocy).

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie przewidziano możliwości otrzymania zaliczki na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Przewidziano taką możliwość: ofiara może ubiegać się o kompensatę wielokrotnie (np. w przypadku zmiany sytuacji lub pogorszenia stanu zdrowia), ale w takim przypadku jest nadal zobowiązana złożyć wniosek w przewidzianym podstawowym terminie (tj. nie później niż w terminie roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego sprawcę lub – jeżeli tożsamość sprawcy nie została ustalona lub wystąpiła przeszkoda prawna, która uniemożliwia wszczęcie przeciwko niemu postępowania karnego – w terminie roku od dnia uprawomocnienia się decyzji organu ścigania, który jako ostatni rozpoznawał sprawę). Całkowita kwota kompensaty przyznanej w jednej sprawie nie może jednak przekraczać pięćdziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

• prawomocny wyrok lub prawomocną decyzję organu ścigania, który jako ostatni rozpatrywał sprawę; jeżeli ofiara nie ma możliwości załączenia takiego wyroku lub takiej decyzji, musi wskazać organ ścigania lub sąd, który jako ostatni rozpatrywał sprawę;
• dowód na potwierdzenie poniesienia przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu w wyniku przestępstwa z użyciem przemocy; jeżeli taki dokument stanowi element akt postępowania przygotowawczego lub sądowego, ofiara przestępstwa z użyciem przemocy nie musi go załączać, a jedynie wskazuje akta, w których taki dokument się znajduje; szczegółowe informacje na temat działań podjętych przez ofiarę w celu uzyskania kompensaty od sprawcy przestępstwa, wskutek którego poniosła ona uszczerbek na zdrowiu, lub od sprawcy przestępstwa handlu ludźmi, zgwałcenia, przemocy seksualnej lub wykorzystywania seksualnego;
• dokument potwierdzający, że osoba składająca wniosek padła ofiarą przestępstwa z użyciem przemocy i mieszkała w tym samym gospodarstwie domowym co zmarły, jeżeli śmierć nastąpiła w wyniku przestępstwa.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Postępowanie w sprawie kompensaty jest nieodpłatne.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Wnioski o przyznanie kompensaty rozpatruje Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Słowackiej.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek należy przesłać na następujący adres: Ministerstvo spravodlivosti Slovenskej republiky, ul. Račianska 71, 813-11 Bratysława

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Udział ofiary nie jest wymagany.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty przez dany organ?

Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Słowackiej rozpatruje wniosek o przyznanie kompensaty w terminie czterech miesięcy. Termin ten przedłuża się o czas potrzebny właściwym organom ścigania, sądom, innym organom rządowym, jednostkom terytorialnym wyższego szczebla, gminom lub innym osobom do zapewnienia współpracy lub przekazania dokumentów niezbędnych do wydania decyzji.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Jeżeli Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Słowackiej nie uwzględni wniosku lub uwzględni go wyłącznie częściowo, ofiara przestępstwa z użyciem przemocy jest uprawniona do wystąpienia o ochronę jej praw podmiotowych w drodze wniesienia skargi do sądu administracyjnego zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy nr 162/2015 (kodeks postępowania sądowoadministracyjnego).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Słowackiej. W toku postępowania karnego organy śledcze przekazują ofiarom informacje o możliwości i warunkach wystąpienia o kompensatę wypłacaną przez Republikę Słowacką.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Informacje na temat kompensaty dla ofiar przestępstw publikuje się na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Ponadto ofiara przesłuchiwana w toku postępowania karnego otrzymuje informacje na temat organizacji udzielających pomocy i wsparcia ofiarom przestępstw (uwzględniając dane kontaktowe tych organizacji).

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Nie przewidziano szczególnej pomocy prawnej do celów ubiegania się o kompensatę. Ofiara może skorzystać z ogólnej pomocy prawnej zapewnianej przez państwo za pośrednictwem Centrum Pomocy Prawnej. Ponadto podstawowe wskazówki na temat sposobów ubiegania się o kompensatę można uzyskać od samego Ministerstwa Sprawiedliwości.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Tak, na terytorium Republiki Słowackiej funkcjonują organizacje, które zapewniają pomoc i wsparcie ofiarom przestępstw z użyciem przemocy, ale obecnie działają one niezależnie od państwa.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Ofiary przestępstw popełnionych na terytorium Finlandii (lub ich bliscy krewni) mogą otrzymać kompensatę państwową za szkodę wyrządzoną przestępstwem. Charakter przestępstwa nie ogranicza prawa do kompensaty.

Jeżeli szkoda powstała wskutek użytkowania pojazdu silnikowego w ruchu drogowym, zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej z tytułu użytkowania pojazdów mechanicznych (liikennevakuutuslaki) zostanie ona naprawiona w pierwszej kolejności z polisy ubezpieczeniowej obejmującej pojazd, który spowodował szkodę.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu uszczerbku na zdrowiu i krzywdy wyrządzonych przestępstwem.

„Uszczerbek na zdrowiu” oznacza pogorszenie stanu zdrowia, które można potwierdzić badaniem lekarskim. Takie pogorszenie może mieć charakter fizyczny lub psychiczny.

„Krzywda” oznacza natomiast cierpienie psychiczne wywołane przedmiotowym zdarzeniem; nie uznaje się jej za pogorszenie stanu zdrowia, które należy potwierdzić w drodze badania lekarskiego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Kompensatę mogą otrzymać osoby bliskie zmarłej ofiary przestępstwa. „Osobą bliską” jest rodzic, dziecko lub małżonek osoby zmarłej bądź inna osoba, która pozostawała w szczególnie bliskich stosunkach ze zmarłym.

Osoby, które zorganizowały pochówek osoby zmarłej wskutek przestępstwa, mają prawo do otrzymania zwrotu uzasadnionych kosztów pochówku.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Osoby szczególnie bliskie ofierze przestępstwa mogą otrzymać kompensatę z tytułu uzasadnionych i niezbędnych kosztów opieki nad ofiarą oraz utraty zarobków w związku z opieką nad ofiarą. „Osobą bliską” jest rodzic, dziecko lub małżonek osoby, która poniosła uszczerbek na zdrowiu, bądź inna osoba pozostająca w równie bliskich relacjach z ofiarą.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Co do zasady ofiary przestępstw popełnionych na terytorium Finlandii mają prawo do kompensaty niezależnie od ich obywatelstwa lub miejsca zamieszkania. Jeżeli jednak ofiara nie zamieszkiwała w państwie członkowskim UE w chwili popełnienia przestępstwa na jej szkodę lub w chwili złożenia wniosku o przyznanie kompensaty i jeżeli szkoda ma niewielki związek z Finlandią, organ może odrzucić wniosek o kompensatę.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Finlandii, może – w pewnych okolicznościach – otrzymać kompensatę również za uszczerbek na zdrowiu i krzywdę wyrządzone przestępstwem, które popełniono za granicą.

Organ może przyznać kompensatę, jeżeli wnioskodawca przebywał za granicą w celach zawodowych, edukacyjnych lub z innych podobnych przyczyn. Organ może również przyznać kompensatę na zasadzie uznaniowej w innych przypadkach, w których ofiara poniosła szkodę za granicą. Należy wówczas uwzględnić związek przestępstwa z Finlandią, bliskość stosunków między sprawcą a ofiarą przestępstwa, charakter szkody oraz możliwości uzyskania odszkodowania z innego źródła.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Ofiara musi złożyć na policji zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Jeżeli ofiara nie złożyła zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub policja nie powzięła wiadomości o przestępstwie w inny sposób, kompensatę można uzyskać wyłącznie w szczególnych przypadkach.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Wniosek o przyznanie kompensaty można złożyć przed zakończeniem postępowania przygotowawczego lub postępowania sądowego. Organ rozstrzygnie jednak wniosek dopiero po zakończeniu postępowania przygotowawczego. Jeżeli prokurator postanowił o wniesieniu aktu oskarżenia, organ rozstrzygnie wniosek zasadniczo dopiero po wydaniu przez sąd orzeczenia co do winy oskarżonego i roszczeń odszkodowawczych ofiary.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Jeżeli prokurator skieruje sprawę na drogę sądową, ofiara musi podjąć kroki, aby sąd uwzględnił jej roszczenie odszkodowawcze w wyroku. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym ofiara musi zgłosić roszczenie o odszkodowanie od sprawcy. Co do zasady organ odmówi wypłaty kompensaty, jeżeli ofiara nie wywiąże się z tego obowiązku.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Ofiara może ubiegać się o kompensatę nawet wtedy, gdy sprawca nie został ustalony. Do wniosku o przyznanie kompensaty należy załączyć odpis protokołu policyjnego sporządzonego w toku postępowania przygotowawczego lub inne wiarygodne dowody potwierdzające przebieg zdarzenia.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek o przyznanie kompensaty należy złożyć w terminie trzech lat od dnia uprawomocnienia się wyroku zasądzającego płatność na rzecz ofiary. Jeżeli prokurator nie skierował sprawy na drogę sądową, ofiara powinna złożyć wniosek o przyznanie kompensaty w terminie dziesięciu lat od dnia, w którym popełniono przestępstwo. Terminy te można przedłużyć wyłącznie w szczególnych okolicznościach.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – kompensata pokryje koszty leczenia
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) – kompensata pokryje inne niezbędne koszty
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. kalectwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) – kompensata pokrywa utratę zarobków w wysokości maksymalnie 150 euro dziennie
  • utracone możliwości – w szczególnych okolicznościach przy określaniu kwoty kompensaty organ może uwzględnić potencjalną zmianę sytuacji dochodowej wnioskodawcy (np. w przypadku gdy osoba poniosła uszczerbek na zdrowiu w młodym wieku)
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe – ofiara może otrzymać uzasadnioną kompensatę z tytułu kosztów sądowych, jeżeli sąd rozstrzygnął roszczenie odszkodowawcze, a ofiara poniosła inną szkodę, która musi zostać naprawiona
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych – kompensata pokrywa zniszczenie zwykłych rzeczy osobistych (np. okularów, zegarka, telefonu komórkowego) w związku z poniesionym uszczerbkiem na zdrowiu
  • • w innych przypadkach kompensatę za zniszczenie przedmiotów i innego rodzaju mienia wypłaca się wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary – kompensata pokrywa:
  • czasowe problemy psychologiczne
  • cierpienie psychiczne w przypadku szkody wyrządzonej:
    • przestępstwem przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności
    • innymi przestępstwami przeciwko wolności
    • przestępstwem szczególnie dotkliwie naruszającym integralność osobistą ofiary

b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu – kompensata pokrywa koszty pogrzebu, takie jak koszty zakupu trumny, miejsca na cmentarzu i nagrobka oraz organizacji ceremonii pogrzebowej. Osoby szczególnie bliskie mogą otrzymać również kompensatę z tytułu kosztów uczestnictwa w pogrzebie (koszty podróży na ceremonię pogrzebową, kwiatów i odzieży żałobnej)
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne lub szpitalne, rehabilitacja) – jeżeli bliski ofiary poniósł uszczerbek na zdrowiu wskutek jej śmierci, może otrzymać kompensatę za koszty leczenia poniesione w związku z tą szkodą oraz inne niezbędne koszty i utratę zarobków. Maksymalna kwota takiej kompensaty wynosi 6000 euro (w 2018 r.)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości – osoby pozostające na utrzymaniu zmarłego mogą otrzymać kompensatę z tytułu utraty środków utrzymania

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary – bliscy ofiary przestępstwa nie otrzymują kompensaty za tymczasowe niedogodności lub cierpienie psychiczne.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się co do zasady jednorazowo, z wyjątkiem stałej kompensaty z tytułu utraty zarobków i utraty środków utrzymania. Tego rodzaju kompensatę wypłaca się najczęściej w formie świadczeń miesięcznych.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Jeżeli zachowanie wnioskodawcy przyczyniło się do powstania szkody, organ może przyznać kompensatę w zmniejszonej wysokości. Organ może zmniejszyć wysokość kompensaty np. wtedy, gdy wnioskodawca rozpoczął bójkę, wskutek której poniósł uszczerbek na zdrowiu. Uprzednia karalność wnioskodawcy nie ma natomiast wpływu na możliwość uzyskania przez niego kompensaty ani na jej wysokość.

Aby otrzymać kompensatę, wnioskodawca powinien przesłać dokumenty wymagane przez Skarb Państwa (Valtiokonttori), który rozpatrzy sprawę. Organ ten może odrzucić wniosek o przyznanie kompensaty, jeżeli wnioskodawca nie przedstawi niezbędnych dowodów.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Co do zasady sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa na to, czy uzyska on kompensatę, ani na przyznaną kwotę kompensaty.

Przy podejmowaniu decyzji w sprawie kompensaty organ uwzględnia sytuację finansową wnioskodawcy wyłącznie wtedy, gdy wnioskodawca wystąpił o przyznanie kompensaty z tytułu istotniej szkody na mieniu lub straty finansowej, opierając się na tym, że nie był w stanie zapobiec wystąpieniu szkody.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Jeżeli prokurator skieruje sprawę na drogę sądową, Skarb Państwa wypłaca kompensatę zasadniczo zgodnie z orzeczeniem sądu. Jeżeli Skarb Państwa nie zastosuje się do orzeczenia wydanego przez sąd w odniesieniu do zasądzonej kwoty, uzasadni swoje stanowisko w wydanej decyzji.

Sprawca będzie zobowiązany do zapłaty odszkodowania zasądzonego przez sąd. Państwo wstąpi jednak w prawa ofiary, jeżeli chodzi o dochodzenie odszkodowania od sprawcy, w zakresie, w jakim Skarb Państwa wypłacił ofierze należną jej kwotę.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensata przysługuje z tytułu kosztów leczenia i innych kosztów, jeżeli były one niezbędne, przy czym między tymi kosztami a poniesioną szkodą lub poniesionym uszczerbkiem występuje związek przyczynowy.

Określając kwotę kompensaty należnej za dolegliwości bólowe i inne tymczasowe niedogodności, organ uwzględnia charakter i stopień szkody lub uszczerbku, które poniosła ofiara, oraz najczęściej stosowane praktyki w zakresie przyznawania kompensaty. Kwota należnej kompensaty nie może przekraczać pułapu określonego w przepisach.

„Krzywda” oznacza cierpienie psychiczne spowodowane przestępstwem. Wysokość należnej kompensaty oblicza się na podstawie charakteru przedmiotowego czynu. Kwota kompensaty podlega również określonym w przepisach ograniczeniom.

Za punkt wyjścia przy obliczaniu kwoty należnej z tytułu utraty zarobków przyjmuje się szacunkowe zarobki, które uzyskałaby ofiara, gdyby nie popełniono przestępstwa. Od tej kwoty odlicza się wszelkie dochody i świadczenia, które ofiara otrzymała lub mogła otrzymać bez względu na szkodę lub uszczerbek. Kwota należnej kompensaty nie może przekraczać maksymalnej dziennej kwoty określonej w przepisach.

Od łącznej kwoty należnej kompensaty za niedogodności i cierpienie odlicza się kwotę podstawową podlegającą odliczeniu. Kwota podstawowa podlegająca odliczeniu wynosi 220 euro z tytułu przestępstwa popełnionego w 2018 r.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie przewidziano kwoty minimalnej kompensaty.

Maksymalna kwota kompensaty, jaką można uzyskać z tytułu uszczerbku na zdrowiu i krzywdy wyrządzonych przestępstwem, wynosi 61 500 euro. Ponadto:

• maksymalna kwota kompensaty za dolegliwości bólowe i inne tymczasowe niedogodności wynosi 12 000 euro;
• maksymalna kwota kompensaty za krzywdę wynosi 3600 euro; w przypadku ofiar przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności maksymalna kwota kompensaty za krzywdę wynosi jednak 9500 euro lub 16 200 euro, jeżeli na dzień popełnienia przestępstwa ofiara nie ukończyła osiemnastego roku życia;
• maksymalna kwota kompensaty dla bliskich osoby zmarłej wynosi zasadniczo 6000 euro;
• maksymalna kwota kompensaty za utratę zarobków wynosi 150 euro dziennie.

Pułap kompensaty za poszczególne rodzaje uszczerbku na zdrowiu lub szkody nie ma zastosowania do kompensaty z tytułu utraty zarobków lub środków utrzymania, jeżeli wypłaca się ją w sposób ciągły.

Maksymalna kwota kompensaty z tytułu szkody na mieniu i straty finansowej wynosi 31 000 euro.

Maksymalne kwoty kompensaty dla ofiar przestępstw i wysokość kwoty podstawowej podlegającej odliczeniu weryfikuje się co trzy lata.Najbliższa weryfikacja kwot zostanie przeprowadzona na początku 2021 r.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Kwota przyznanej kompensaty nie może przewyższać kwoty, o którą zwrócił się wnioskodawca. W razie potrzeby można złożyć wniosek o przyznanie rozsądnej kwoty kompensaty. Można również powołać się na kwotę zasądzoną w orzeczeniu sądu, na podstawie którego wnioskodawca składa wniosek o przyznanie kompensaty.

W stosownych przypadkach porad na temat szkód wyrządzonych przestępstwem może udzielić zespół ds. obsługi klienta Skarbu Państwa oraz osoba rozpatrująca wniosek o przyznanie kompensaty.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Kompensata wypłacana z funduszy publicznych ma charakter uzupełniający. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy dochodzić odszkodowania z innych źródeł, np. z polisy ubezpieczenia zdrowotnego i zakładu ubezpieczeń. Uzyskane w ten sposób kwoty odszkodowania zostaną odliczone od przyznanej kwoty kompensaty.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zaliczkę na poczet kompensaty można w stosownych przypadkach uzyskać, składając pisemny wniosek. Zaliczkę na poczet kompensaty można otrzymać wówczas, gdy doszło do opóźnienia w rozpatrywaniu wniosku z przyczyn niezależnych od wnioskodawcy, a wnioskodawca jest uprawniony do wysokiej kwoty kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Skarb Państwa ponownie rozpatrzy sprawę, jeżeli pojawią się nowe dowody. Na podstawie nowych dowodów wnioskodawca może uzyskać kompensatę, której wcześniej odmówiono, lub otrzymać wyższą kwotę kompensaty.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Na przykład:

• ważne pełnomocnictwo, jeżeli pełnomocnikiem nie jest doradca prawny ani adwokat. Konieczne jest również pełnomocnictwo szczególne, jeżeli wnioskodawca pragnie, aby należna mu kompensata została wypłacona innej osobie;
• dowody potwierdzające koszty pochówku, o których zwrot wnosi wnioskodawca, a w stosownych przypadkach spis inwentarza, jak również pełnomocnictwa;
• odpis orzeczenia wydanego przez sąd lub, jeżeli sąd nie wydał orzeczenia, odpis protokołu sporządzonego przez policję w postępowaniu przygotowawczym;
• zaświadczenie lekarskie lub raport medyczny;
• dowody potwierdzające wszystkie koszty, których dotyczy wniosek, jeżeli sprawa nie była przedmiotem postępowania sądowego;
• jeżeli wniosek dotyczy utraty zarobków – zaświadczenie lekarskie potwierdzające niezdolność do pracy, odpis decyzji o przyznaniu zasiłku chorobowego oraz dowód potwierdzający wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę i utraconą kwotę zarobków;
• wszelkie decyzje i dowody potwierdzające uzyskanie odszkodowania z polisy ubezpieczenia zdrowotnego, zakładu ubezpieczeń lub z innego źródła;
• jeżeli wniosek dotyczy kosztów prawnych – obliczenie wynagrodzenia pełnomocnika i wszelkie decyzje zakładu ubezpieczeń w przedmiocie odszkodowania;
• jeżeli wniosek dotyczy kosztów związanych z samym wnioskiem – fakturę potwierdzającą koszty usług prawnych i dowody potwierdzające przyznanie pomocy prawnej lub wyznaczenie doradcy prawnego;
• jeżeli wniosek dotyczy uznaniowej kompensaty za stratę finansową lub szkodę na mieniu – dowody potwierdzające chorobę, niepełnosprawność lub inną niesprawność i sytuację finansową zaistniałą wskutek szkody.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Wnioskodawca nie ponosi żadnych opłat z tytułu rozpatrzenia wniosku o przyznanie kompensaty.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Wnioski o przyznanie kompensaty rozpatruje Skarb Państwa.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek można przesłać pocztą elektroniczną na adres rikosvahingot@valtiokonttori.fi albo wydrukować formularz i wysłać go na adres:

Valtiokonttori

PL 50

00054 Valtiokonttori, Finlandia

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Sprawę rozpoznaje Skarb Państwa w trybie pisemnym. Wnioskodawcy nie wzywa się do osobistego stawiennictwa na żadnym etapie postępowania.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Średni czas rozpatrywania wniosku wynosi około siedmiu miesięcy. Na stronie internetowej Skarbu Państwa można zapoznać się z aktualnymi szacowanymi terminami rozpatrywania wniosków.

Nie jestem zadowolony z decyzji organu. W jaki sposób mogę ją zaskarżyć?

Otrzymaną decyzję w sprawie kompensaty wnioskodawca może zaskarżyć na piśmie do Sądu ds. Ubezpieczeń (Vakuutusoikeus) w terminie 30 dni od dnia powzięcia informacji o tej decyzji. Decyzja Skarbu Państwa w sprawie kompensaty zawiera pouczenie na temat sposobu zaskarżenia.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularz wniosku o przyznanie kompensaty i szczegółowe informacje na temat ubiegania się o kompensatę znajdują się na stronie internetowej Skarbu Państwa pod adresem https://www.valtiokonttori.fi/en/frontpage/. Można również skontaktować się z zespołem ds. obsługi klienta Skarbu Państwa, dzwoniąc pod numer telefonu +358 295 50 2736 lub wysyłając e-mail na adres rikosvahingot@valtiokonttori.fi.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Więcej informacji na temat kompensat z tytułu szkód wyrządzonych przestępstwem można uzyskać na stronie internetowej https://www.valtiokonttori.fi/en/frontpage//. W razie potrzeby można również skontaktować się z przedstawicielami Skarbu Państwa telefonicznie. Pomoc można uzyskać pod numerem telefonu +358 295 50 2736.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Składając wniosek o przyznanie kompensaty, można skorzystać z usług prawnika. Wnioskodawca otrzyma jednak kompensatę z tytułu kosztów poniesionych w związku ze złożeniem wniosku wyłącznie wówczas, gdy:

• przyznano mu prawo pomocy lub wyznaczono dla niego doradcę prawnego w postępowaniu sądowym lub
• sprawa nie była rozpatrywana przez sąd, ale wnioskodawca spełnia przesłanki finansowe uzyskania prawa pomocy.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Porady i wsparcie można uzyskać np. od Fińskiego Stowarzyszenia Pomocy Ofiarom (Rikosuhripäivystys, RIKU). Dane kontaktowe tej organizacji znajdują się na jej stronie internetowej pod adresem https://www.riku.fi/en/home/

Co do zasady istnieją trzy różne formy naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, a mianowicie:

• odszkodowanie, które musi zapłacić sprawca;
• odszkodowanie w ramach prywatnych, zbiorowych lub publicznych polis ubezpieczeniowych;
• państwowa kompensata za szkody wyrządzone przestępstwem.

Do poszczególnych form naprawienia szkody mają zastosowanie różne zasady. Poniższe informacje dotyczą wyłącznie państwowej kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata za szkody wyrządzone przestępstwem zasadniczo przysługuje z tytułu wszystkich rodzajów przestępstw, jednak możliwości w tym zakresie różnią się w zależności od rodzaju szkody.

Kompensata za szkodę na osobie przysługuje w przypadku wszystkich rodzajów przestępstw, jeżeli uszczerbek na zdrowiu jest naturalnym skutkiem przestępstwa.

Kompensata przysługuje również z tytułu uszczerbku na zdrowiu, tj. poważnego zranienia ofiary przez sprawcę wskutek przestępstwa polegającego na naruszeniu nietykalności osobistej ofiary (np. napaść, zgwałcenie), jej wolności (np. bezprawne pozbawienie wolności) czy spokoju (np. bezprawna groźba), bądź też na rażącym zniesławieniu.

Kompensatę za szkodę majątkową (np. powstałą wskutek kradzieży lub zniszczenia mienia) lub za szkodę o czysto finansowym charakterze (np. powstałą wskutek nadużycia finansowego) przyznaje się jedynie w niektórych przypadkach.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu szkody na osobie i uszczerbku na zdrowiu; mogą ją również otrzymać dzieci, które były świadkami przestępstwa z udziałem bliskich. W wyjątkowych przypadkach kompensata przysługuje również z tytułu szkody majątkowej lub szkody o charakterze czysto finansowym.

W przypadku szkody na osobie kompensata przysługuje za:

• koszty leczenia i inne koszty poniesione przez pokrzywdzonego oraz – w rozsądnym zakresie – bliskiego pokrzywdzonego;
• uszkodzenie odzieży, okularów i podobnych przedmiotów noszonych przez pokrzywdzonego w chwili poniesienia uszczerbku;
• utratę zarobków;
• cierpienie fizyczne i psychiczne o charakterze tymczasowym (ból i cierpienie);
• cierpienie fizyczne i psychiczne o charakterze stałym (kalectwo lub innego rodzaju trwały uszczerbek na zdrowiu).

Jeżeli wskutek szkody osoba zmarła, kompensata przysługuje za:

• koszty pogrzebu oraz – w rozsądnym zakresie – inne koszty związane ze śmiercią;
• utratę środków utrzymania (pod określonymi warunkami);
• szkody na osobie, które wskutek śmierci tej osoby mają wpływ na bliskiego osoby zmarłej.

Przy ustalaniu wysokości kompensaty za utratę zarobków i środków utrzymania odlicza się inne świadczenia, do których poszkodowany ma prawo (np. świadczenia społeczne, rentę lub odszkodowanie wypłacone przez pracodawcę).

W przypadku przestępstwa przeciwko nietykalności cielesnej ofiary, jej wolności lub spokoju oraz w przypadku rażącego zniesławienia można uzyskać kompensatę w przypadku poważnego naruszenia integralnosci osobistej.

Kompensatę za szkodę majątkową, np. kradzież lub zniszczenie mienia, przyznaje się jedynie w wyjątkowych przypadkach. Jest to możliwe, jeżeli przestępstwo popełniła osoba pod przymusowym nadzorem społecznym, np. osoba osadzona w więzieniu, w zakładzie karnym lub w innej instytucji przymusowej opieki (przestępstwa popełnione przez osoby zbiegłe). Kompensata przysługuje również w szczególnie trudnych okolicznościach, gdy możliwości zarabiania na życie przez pokrzywdzonego uległy istotnemu pogorszeniu z powodu poniesionego uszczerbku na zdrowiu lub jeżeli przyznanie kompensaty wydaje się szczególnie ważne z innych przyczyn.

Kompensata za szkodę o charakterze czysto finansowym, np. w związku z nadużyciem finansowym lub przywłaszczeniem, przyznawana jest bardzo rzadko. Kompensatę w przypadku przestępstw popełnionych przez osoby zbiegłe przyznaje się wyłącznie wtedy, gdy istnieją ku temu szczególne przesłanki, lub w szczególnie trudnych okolicznościach, gdy możliwości zarabiania na życie przez pokrzywdzonego uległy istotnemu pogorszeniu z powodu poniesionego uszczerbku na zdrowiu lub jeżeli przyznanie kompensaty wydaje się szczególnie ważne z innych przyczyn.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, kompensatę można otrzymać na warunkach opisanych powyżej. W przypadku szkody poniesionej przez bliskiego osoby zmarłej zwykle wypłacana jest standardowa kompensata za ból i cierpienie.

Do osób uprawnionych do kompensaty należą zwykle: partner, rodzice i dzieci zmarłego oraz rodzeństwo, które zamieszkiwało ze zmarłym. Dorosłe rodzeństwo, które nie zamieszkiwało ze zmarłym, zwykle nie ma prawa do kompensaty.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z bliskich lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Jeżeli w wyniku szkody nie nastąpiła śmierć, kompensata przysługuje w niektórych szczególnych przypadkach z tytułu poniesienia szkody pośredniej przez osobę, która pozostaje w szczególnie bliskich stosunkach z poszkodowanym. Kompensatę taką można otrzymać wtedy, gdy pokrzywdzony poniósł poważny uszczerbek na zdrowiu i był w stanie zagrożenia życia przez dłuższy okres lub gdy bliska osoba była świadkiem wypadku, w którym pokrzywdzony poniósł uszczerbek na zdrowiu, w związku z czym osoba ta poniosła uszczerbek na zdrowiu psychicznym.

Kompensata przysługuje tym samym osobom co w przypadku śmierci pokrzywdzonego w następstwie przestępstwa.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Jeżeli przestępstwo popełniono na terytorium Szwecji, kompensata przysługuje bez względu na obywatelstwo i państwo zamieszkania pokrzywdzonego. Jeżeli jednak związek między przestępstwem i pokrzywdzonym a Szwecją jest na tyle słaby, że przyznanie kompensaty przez państwo szwedzkie byłoby nieuzasadnione, kompensata nie zostanie wypłacona. Wyjątek ten stosuje się w sposób zawężający. Nie ma on ponadto zastosowania do obywateli innych państw UE, którzy padli ofiarą umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego na terytorium Szwecji.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Tak. Jeżeli wnioskodawca zamieszkuje w Szwecji, może wnieść o kompensatę w tym państwie, nawet jeżeli przestępstwo popełniono w innym państwie członkowskim UE bądź poza jej obszarem.

Co do zasady szkoda wyrządzona przestępstwem musi zostać naprawiona w pierwszej kolejności w tym państwie, w którym popełniono przestępstwo. Jeżeli szkody nie można naprawić w tym państwie ani w całości, ani częściowo, poszkodowany zamieszkujący w Szwecji może uzyskać kompensatę za szkody wyrządzone przestępstwem od państwa szwedzkiego.

Jeżeli przestępstwo popełniono w innym państwie członkowskim UE i ofiara może uzyskać kompensatę z tytułu tego przestępstwa w tym państwie, szwedzki Urząd ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw (Brottsoffermyndigheten) może pomóc osobie wnioskującej o kompensatę w Szwecji w skierowaniu sprawy do państwa, w którym popełniono przestępstwo. Szwecja może wypłacić kompensatę, zanim zostanie ocenione prawo do kompensaty w innym państwie UE, o ile spełnione są określone warunki.

Jeżeli nie można otrzymać kompensaty w innym państwie UE, prawo do kompensaty ocenia się zgodnie z prawem szwedzkim.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji; ponadto poszkodowany ma obowiązek współpracować z policją w toku postępowania przygotowawczego.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Tak. W bardzo rzadkich przypadkach kompensata może zostać przyznana przed zakończeniem postępowania przygotowawczego prowadzonego przez policję lub postępowania sądowego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Jeżeli sprawca został ustalony, państwo zasadniczo wypłaca kompensatę wtedy, gdy sprawca zostanie uznany za winnego popełnienia przestępstwa. W pierwszej kolejności szkodę musi naprawić osoba, która ją wyrządziła, co zasadniczo oznacza, że najpierw należy podjąć kroki w celu zaspokojenia roszczenia przez sprawcę. Jeżeli jednak w wyniku dochodzenia stanie się oczywiste, że sprawca nie jest w stanie zapłacić odszkodowania, kompensata może zostać wypłacona bez potrzeby żądania w pierwszej kolejności naprawienia szkody od sprawcy.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak. Ofiara może otrzymać kompensatę, jeżeli sprawca nie został ustalony i w rezultacie policja zamknęła postępowanie. Wówczas ocena przestępstwa i prawa do kompensaty będzie w dużej mierze oparta na treści protokołu policyjnego. Ponadto pokrzywdzony ma obowiązek przedstawić dowody na potwierdzenie szkody wyrządzonej przestępstwem.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Tak. Termin do wniesienia wniosku wynosi trzy lata i jest liczony w sposób opisany poniżej.

Jeżeli sąd wydał wyrok w związku z przestępstwem, wniosek należy złożyć w ciągu trzech lat od dnia, w którym wyrok stał się prawomocny (nie podlega już zaskarżeniu).

Jeżeli policja zamknęła dochodzenie, wniosek należy złożyć w ciągu trzech lat od dnia wydania postanowienia o zamknięciu dochodzenia.

Jeżeli policja nie wszczęła dochodzenia, wniosek należy złożyć w ciągu trzech lat od dnia popełnienia przestępstwa.

Dzieci, które były świadkami przestępstwa przed ukończeniem 18. roku życia, mają prawo ubiegać się o kompensatę do ukończenia 21. roku życia.

W przypadku gdy istnieją ku temu wyjątkowe podstawy, wniosek może być uwzględniony nawet wówczas, gdy wpłynie po terminie. Jednym z przykładów może być sytuacja, w której wnioskodawca nie był w stanie złożyć wniosku o kompensatę we właściwym terminie ze względu na poważną chorobę.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

Na przykład:

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)

Tak, o ile szkoda nie została naprawiona z innych źródeł.

• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, tymczasowe i stałe leczenie, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)

Tak, o ile szkoda nie została naprawiona z innych źródeł.

• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)

  Tak, o ile szkoda nie została naprawiona z innych źródeł.

  • utracone możliwości

  Nie, przysługuje jedynie kompensata za utratę obecnych lub przyszłych zarobków (renta).

  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe

  Nie.

  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych

Kompensata może zostać wypłacona za uszkodzenie lub zniszczenie odzieży, okularów i podobnych przedmiotów noszonych przez pokrzywdzonego w chwili poniesienia uszczerbku.

W innych przypadkach możliwości uzyskania kompensaty za szkodę na mieniu są bardzo ograniczone; zob. sekcja 1.2.

• inne

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary

Tak. Poza kompensatą za ból i cierpienie kompensata przysługuje również z tytułu naruszenia dóbr osobistych, jeżeli popełniono przestępstwo przeciwko nietykalności cielesnej ofiary, jej wolności lub spokoju wiążące się z poważnym naruszeniem integralności osobistej pokrzywdzonego.

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu

Tak, o ile szkoda nie została naprawiona z innych źródeł.

• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)

Tak. Jeżeli w wyniku przestępstwa nastąpiła śmierć ofiary, a osoba szczególnie bliska zmarłemu odniosła w związku z tym szkodę osobową, kompensata może zostać przyznana, o ile szkoda nie została naprawiona z innych źródeł. Zob. również sekcje 1.3 i 1.4.

• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Pod pewnymi warunkami można otrzymać kompensatę z tytułu utraty środków utrzymania.

– szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Tak. Zob. sekcja 1.3.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensata jest zwykle wypłacana jednorazowo. Kompensata z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu często podlega dostosowaniom w późniejszym czasie, kiedy staje się oczywiste, że uszczerbek jest trwały. W przypadku długotrwałej utraty zarobków kompensatę dostosowuje się zwykle raz w roku z dołu. Jeżeli w wyniku uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzony stał się niepełnosprawny, co trwale ograniczyło jego zdolność do pracy, pokrzywdzony może – na pewnych warunkach – być uprawniony do kompensaty z tytułu utraty przyszłych zarobków. Kompensata taka jest wypłacana w formie renty w płatnościach miesięcznych.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Wysokość kompensaty może zostać obniżona lub kompensata może nie zostać przyznana, jeśli zachowanie pokrzywdzonego przyczyniło się do zwiększenia ryzyka powstania szkody, bez względu na to, czy zachowanie miało związek z przestępstwem oraz czy było celowe, czy też wynikało z zaniedbania. Kompensata jest zwykle korygowana w ten sposób, jeśli przestępstwo było spowodowane działalnością przestępczą pokrzywdzonego lub miało związek z narkotykami bądź jeśli zachowanie pokrzywdzonego w związku z przestępstwem było prowokujące.

Pokrzywdzony ma również obowiązek współpracować w rozsądnym zakresie z policją w toku postępowania przygotowawczego. Pokrzywdzony musi również aktywnie uczestniczyć w postępowaniu o kompensatę prowadzonym przez szwedzki Urząd ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw, przekazując informacje i dokumenty niezbędne do dokonania oceny. Kompensata nie przysługuje, jeśli wnioskodawca nie współpracował z policją w toku postępowania przygotowawczego, a także jeśli nie uczestniczył aktywnie w postępowaniu o kompensatę.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Jeżeli chodzi o kompensatę z tytułu szkody na osobie i naruszenia dóbr osobistych, sytuacja finansowa pokrzywdzonego nie wpływa na prawo do kompensaty ani kwotę kompensaty. W przypadku szkód majątkowych i szkód o charakterze czysto finansowym sytuacja finansowa poszkodowanego może mieć – w niektórych przypadkach – wpływ na prawo do kompensaty i kwotę przyznanej kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej przestępstwem.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Państwowa kompensata z tytułu szkody wyrządzonej przestępstwem ma charakter drugorzędny względem innych odszkodowań, do których pokrzywdzony może mieć prawo z tytułu poniesionej szkody. Oznacza to, że od kwoty kompensaty z tytułu szkody wyrządzonej przestępstwem należy odliczyć wszelkie inne odszkodowania z tego tytułu. Dotyczy to np. odszkodowań, które zostały lub mają zostać wypłacone, oraz wszelkich odszkodowań w ramach ubezpieczenia, do których pokrzywdzony jest uprawniony.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensata zostanie obliczona zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie o kompensacie za szkody wyrządzone przestępstwem (brottsskadelag) i w ustawie o odpowiedzialności odszkodowawczej (skadeståndslag). Pod pewnymi względami uprawnienie do kompensaty za szkody wyrządzone przestępstwem jest bardziej ograniczone niż uprawnienie do odszkodowania. Co do zasady kompensata musi stanowić formę naprawienia szkody i musi w jak największym zakresie przywracać sytuację finansową pokrzywdzonego do stanu, w jakim znajdowałaby się, gdyby szkoda nie wystąpiła.

Co najważniejsze, kompensata pokrywa uzasadnione koszty oraz wszystkie zarobki utracone wskutek szkody. Przewidziano górną granicę kompensaty; zob. sekcja 1.18.

Kompensatę za ból i cierpienie wypłaca się zgodnie z tabelami – standardowa kwota wypłacana w okresie zwolnienia chorobowego wynosi około 2 700 koron (2022 r.), ale może zostać przyznana wyższa kwota, np. w przypadku leczenia w placówce intensywnej opieki zdrowotnej. W przypadku niektórych przestępstw – jeżeli ofiara zmarła wskutek poniesionego uszczerbku na zdrowiu (kompensata na rzecz bliskich) oraz w przypadku zgwałcenia – istnieje również domniemanie wystąpienia szkody na osobie, w związku z czym nie trzeba jej udowadniać. W takich przypadkach stosuje się określone progi kompensaty za ból i cierpienie, a mianowicie: 60 000 koron w przypadku zabójstwa; 30 000 koron w przypadku nieumyślnego spowodowania śmierci; 15 000 koron w przypadku zgwałcenia.

Kompensatę z tytułu uszczerbku na zdrowiu skutkującego trwałą niepełnosprawnością określa się z zastosowaniem tabel oraz na podstawie zaświadczenia lekarskiego o stopniu niepełnosprawności i wieku wnioskodawcy.

Kompensatę z tytułu trwałego oszpecenia określa się z zastosowaniem tabel, biorąc pod uwagę widoczność i miejsce oszpecenia oraz wiek pokrzywdzonego.

Kompensatę z tytułu naruszenia dóbr osobistych określa się na podstawie obiektywnych okoliczności, w których popełniono czyn zabroniony, bez względu na subiektywne odczucia pokrzywdzonego. W praktyce kompensata może wynosić na przykład: 5 000 – 20 000 koron za groźbę bezprawną, 5 000 – 100 000 koron za napaść, 100 000 koron za zgwałcenie, a 100 000 – 150 000 koron za usiłowanie zabójstwa.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota kompensaty wynosi 100 koron (po odliczeniu kwoty podstawowej).

Maksymalna kwota kompensaty z tytułu szkody na osobie, w tym za ból i cierpienie, wynosi 966 000 koron (stan na 2022 r.). Pod pewnymi warunkami można otrzymać również kompensatę w formie renty.

Maksymalna kwota kompensaty z tytułu szkody majątkowej i szkody o charakterze czysto finansowym, wynosi 482 000 koron (stan na 2022 r.).

Nie ma górnego pułapu kompensaty z tytułu naruszenia dóbr osobistych.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Tak. Jeżeli chodzi o straty finansowe takie jak koszty leczenia lub utrata zarobków, pokrzywdzony ma obowiązek określić kwotę i przedstawić dowody wyraźnie potwierdzające rozmiar szkody.

W przypadku kompensaty za krzywdę nie trzeba wskazywać kwoty (kompensata za ból i cierpienie, naruszenie dóbr osobistych lub trwały uszczerbek na zdrowiu oraz kompensata dla dzieci, które były świadkami przestępstwa).

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Tak. Państwową kompensatę za szkody wyrządzone przestępstwem przyznaje się wyłącznie w zakresie, w jakim szkoda nie została naprawiona przez inne rodzaje odszkodowania, do których pokrzywdzony ma prawo.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie ma możliwości otrzymania zaliczki na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak, o ile roszczenie nie uległo przedawnieniu, co zwykle następuje po upływie dziesięciu lat od wydania decyzji.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Jeżeli wnioskodawca jest reprezentowany przez pełnomocnika, należy złożyć oryginał pełnomocnictwa. Zazwyczaj należy dołączyć oryginały rachunków potwierdzających koszty. Mile widziane jest również załączenie do głównego wniosku materiałów przedstawionych powyżej, które mają znaczenie dla przedmiotowej szkody.

Jeżeli niezbędne dokumenty nie zostaną załączone, szwedzki Urząd ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw zgromadzi pozostałą dokumentację wymaganą do oceny prawa do kompensaty i kwoty każdej kompensaty. Urząd uzyska te dokumenty na mocy upoważnienia, którego wnioskodawca udziela organowi przy składaniu wniosku. Jeżeli urząd nie może samodzielnie uzyskać wymaganych informacji i dokumentów, wnioskodawca otrzyma możliwość ich dostarczenia.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Szwedzki Urząd ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw (Brottsoffermyndigheten).

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Brottsoffermyndigheten, Box 470, 901 09 Umeå, Szwecja.

Uwaga: wniosek należy złożyć na specjalnym formularzu. Formularze są dostępne na stronie internetowej Urzędu ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw pod adresem https://www.brottsoffermyndigheten.se/.

Wniosek można również złożyć drogą elektroniczną, jeżeli wnioskodawca posiada szwedzki numer identyfikacyjny do celów bankowości elektronicznej. Składa się go wówczas na stronie internetowej https://www.brottsoffermyndigheten.se/.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez dany organ?

Czas rozpatrywania wniosku zależy od bieżącego obciążenia organu pracą. Może on również zależeć od stopnia złożoności sprawy. Średni czas rozpatrywania wynosi obecnie około trzech miesięcy (w 2022 r.).

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzje szwedzkiego Urzędu ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw nie podlegają zaskarżeniu, ale organ może zmienić decyzję na wniosek lub z urzędu, jeżeli wyjdą na jaw nowe okoliczności lub powstaną inne przyczyny uzasadniające taką zmianę. Decyzja nie może zostać zmieniona na niekorzyść wnioskodawcy.

Wnioskodawca, który jest niezadowolony z decyzji, może skierować do organu pisemny wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. We wniosku należy wskazać oczekiwaną zmianę i ją uzasadnić. Do wniosku należy dołączyć wszelkie materiały uzupełniające.

Wnioskodawca jest zawsze uprawniony do zwrócenia się o kontrolę sądową decyzji do Trybunału ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem (Nämnden för brottsskadeersättning).

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Informacje i formularze wniosków znajdują się na stronie internetowej szwedzkiego Urzędu ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw pod adresem https://www.brottsoffermyndigheten.se/. Informacje na temat kompensat i sposobów składania wniosku są dostępne w kilku językach, a formularze wniosków są dostępne w języku angielskim.

Można również zadzwonić na infolinię szwedzkiego Urzędu ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw pod numerem +46 90 70 82 00, która jest czynna w dni robocze w godzinach 9.00–15.00. Porady na infolinii są udzielane w językach szwedzkim i angielskim.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Zob. powyżej.

Na stronie internetowej https://www.jagvillveta.se/ można znaleźć dostosowane do wieku informacje dla dzieci w wieku do 18. roku życia. Informacje na tej stronie są dostępne w kilku językach.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Wniosek o kompensatę jest łatwy do wypełnienia, a w razie problemów można zwrócić się o pomoc do szwedzkiego Urzędu ds. Wsparcia i Kompensat dla Ofiar Przestępstw. Kompensata za koszty pełnomocnictwa procesowego przysługuje jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Pomoc w wypełnieniu wniosku można uzyskać w lokalnym ośrodku pomocy ofiarom przestępstw. Lokalny ośrodek pomocy ofiarom przestępstw można znaleźć na stronie internetowej Organizacji ds. Pomocy Ofiarom Przestępstw (Brottsofferjouren) pod adresem http://www.brottsofferjouren.se/ lub dzwoniąc pod numer +46 (0)200-21 20 19.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje niewinnym ofiarom przestępstw z użyciem przemocy lub osobom bliskim ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy. W załączniku B programu określono, które czyny uznaje się za przestępstwa z użyciem przemocy do celów programu. O kompensatę mogą się również ubiegać osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu, podejmując nadzwyczajne, uzasadnione ryzyko w celu zapobieżenia przestępstwu lub ograniczenia jego skutków, w tym zatrzymując osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Można ubiegać się o kompensatę:

• z tytułu uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub fizycznym;
• z tytułu napaści na tle seksualnym lub znęcania fizycznego;
• w związku ze śmiercią osoby bliskiej wskutek przestępstwa.

Nie wszystkie wnioski o wypłatę kompensaty zostaną uwzględnione; wnioskodawca musi być uprawniony do otrzymania kompensaty zgodnie z regulaminem programu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Osoby bliskie ofiary przestępstwa, która zmarła w rezultacie poniesionych obrażeń, mogą być uprawnione do otrzymania świadczenia. Aby kwalifikować się do takiego świadczenia, trzeba spełniać warunki definicji „uprawnionej osoby bliskiej” w rozumieniu programu.

Uprawnioną osobą bliską jest osoba, która w chwili śmierci zmarłego była:

• małżonkiem lub zarejestrowanym partnerem zmarłego zamieszkującym ze zmarłym w tym samym gospodarstwie domowym;
• partnerem zmarłego (innym niż małżonek lub zarejestrowany partner), który nieprzerwanie zamieszkiwał z nim w tym samym gospodarstwie domowym przez co najmniej dwa lata bezpośrednio poprzedzające datę zgonu;
• osobą, która spełniałaby powyższe kryteria, ale która nie zamieszkiwała ze zmarłym z powodu złego stanu zdrowia lub niedołężności własnej lub zmarłego;
• małżonkiem lub zarejestrowanym partnerem bądź byłym małżonkiem lub byłym zarejestrowanym partnerem zmarłego, który pozostawał na utrzymaniu zmarłego;
• matką lub ojcem zmarłego
• albo dzieckiem zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

O kompensatę z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu psychicznym może ubiegać się osoba będąca świadkiem zdarzenia lub obecna podczas zdarzenia, w którym bliska jej osoba doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa. Uprawniona może być również osoba, która brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę.

Osoba, która była świadkiem zdarzenia lub brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę, może się ubiegać o kompensatę z tego tytułu tylko w przypadku, gdy wskutek takich zdarzeń doznała uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Konieczne jest przedstawienie stosownego zaświadczenia lekarskiego wydanego przez psychiatrę lub psychologa klinicznego.

Wykaz osób bliskich, które mogą być uprawnione do otrzymania kompensaty, przedstawiono powyżej.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Do otrzymania kompensaty w ramach programu jest uprawniona jedynie osoba, która spełnia warunek dotyczący miejsca zamieszkania lub obywatelstwa bądź dowolny z pozostałych warunków przewidzianych w pkt 10. Oznacza to, że uprawniona jest osoba, która miała zwykłe miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie w dniu zdarzenia lub która spełnia jeden z warunków określonych w pkt 11 lub 13 programu.

Do otrzymania kompensaty będzie również uprawniona osoba, która jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej (UE), państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub państwa, które przystąpiło do przyjętej przez Radę Europy Europejskiej konwencji o odszkodowaniach dla ofiar przestępstw popełnionych z użyciem przemocy. W odniesieniu do potencjalnych ofiar handlu ludźmi i osób, które złożyły wnioski o udzielenie azylu, zastosowanie mają przepisy szczególne. Pełen wykaz kryteriów zawiera pkt 10 programu.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Kompensata jest wypłacana w ramach programu z tytułu zdarzeń, do których doszło w Wielkiej Brytanii (Szkocji, Anglii i Walii).

Osoby zamieszkujące w Zjednoczonym Królestwie, które doznały uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (UE), mogą otrzymać wsparcie w dochodzeniu kompensaty od tego państwa. Aby uzyskać takie wsparcie, należy skontaktować się z zespołem ds. wsparcia w przypadku czynów popełnionych w UE pod numerem tel. 0300 003 3061 lub wysłać wiadomość e-mail na adres eucat@cica.gsi.gov.uk.

Osoba, która doznała uszczerbku na zdrowiu poza terytorium UE, może być uprawniona do ubiegania się o kompensatę w ramach podobnego programu istniejącego w danym państwie. Dodatkowych informacji udziela Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Wspólnoty Narodów. Szczegółowe informacje można znaleźć pod adresem https://www.gov.uk.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Warunkiem przyznania kompensaty jest złożenie na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, w związku z którym wnioskodawca dochodzi kompensaty. Zgodnie z jednym z wymogów przewidzianych w programie konieczne jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w odniesieniu do wszystkich zdarzeń stanowiących podstawę wniosku o kompensatę.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie. Wniosek o kompensatę można złożyć przed zakończeniem dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Zgodnie z założeniem z programu korzysta się w ostateczności. Jeżeli istnieje możliwość uzyskania odszkodowania z innego źródła, należy z niej skorzystać. Oczekuje się, że wnioskodawca poczynił wszelkie odpowiednie kroki, aby otrzymać świadczenia z zabezpieczenia społecznego, świadczenia z tytułu polisy ubezpieczeniowej, odszkodowanie lub kompensatę, do których może być uprawniony z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Osoba objęta programem może kwalifikować się do otrzymania kompensaty nawet w przypadku, gdy tożsamość sprawcy przestępstwa nie jest znana lub gdy nie doszło do jego skazania. Oczekuje się pełnej współpracy wnioskodawcy w toku ewentualnego postępowania przygotowawczego prowadzonego przez policję. Decyzje w ramach programu są podejmowane na zasadzie uprawdopodobnienia.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek należy złożyć jak najszybciej. W przypadku osób, które w chwili popełnienia przestępstwa były pełnoletnie, powinno to zazwyczaj nastąpić w terminie dwóch lat od daty zdarzenia. Termin ten może zostać przedłużony wyłącznie w przypadku:

• wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności uniemożliwiających wcześniejsze złożenie wniosku oraz
• przedstawienia dowodów na poparcie wniosku skutkujących tym, że można go rozpatrzyć bez konieczności prowadzenia dalszego szczegółowego badania przez urzędnika odpowiedzialnego za rozpatrywanie roszczeń.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – Nie, bezpośrednie koszty leczenia nie zostaną pokryte ze środków programu.
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) – W zależności od okoliczności koszty te mogą zostać pokryte ze środków programu. O pokrycie takich szczególnych wydatków ze środków programu można ubiegać się wyłącznie w przypadku, gdy wskutek doznanego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawca był niezdolny do pracy lub utracił sprawność w podobnym stopniu na okres dłuższy niż 28 tygodni.
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność): – Tak
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) – Wyłącznie w przypadku, gdy wnioskodawca stał się niezdolny do pracy lub częściowo niezdolny do pracy na okres dłuższy niż 28 tygodni bezpośrednio z powodu uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstwa.
  • utracone możliwości – Tak, zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe: – Nie
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych: – Nie
  • inne – Zob. zasady dotyczące kwalifikowalności określone w programie.

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary – Tak, zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu: – Tak
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – Nie
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości – Tak, jeżeli ofiara przestępstwa zmarła, i zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.

- szkoda niemajątkowa:

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary – O kompensatę z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu psychicznym może ubiegać się osoba będąca świadkiem zdarzenia lub obecna podczas zdarzenia, w którym bliska jej osoba doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa. Uprawniona może być również osoba, która brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę. Osoba, która była świadkiem zdarzenia lub brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę, może ubiegać się o kompensatę z tego tytułu tylko w przypadku, gdy wskutek takich zdarzeń doznała uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Konieczne jest przedstawienie stosownego zaświadczenia lekarskiego wydanego przez psychiatrę lub psychologa klinicznego.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

W miarę możliwości kompensata zostanie wypłacona w postaci płatności jednorazowej.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość mogą mieć wpływ następujące czynniki:

• brak pełnej współpracy wnioskodawcy z policją i systemem sądownictwa karnego;
• wyrok skazujący wnioskodawcę na karę pozbawienia wolności lub wykonanie pracy na cele społeczne, w przypadku gdy skazanie nie uległo zatarciu;
• zachowanie wnioskodawcy przyczyniło się do zdarzenia;
• charakter wnioskodawcy przedstawiony w wydanych przeciwko niemu wyrokach skazujących lub w innych dowodach sprawia, że przyznanie mu kompensaty nie byłoby stosowne brak pełnej współpracy wnioskodawcy z CICA.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Program nie opiera się na kryterium dochodowym.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensata nie może zostać wypłacona w następujących przypadkach:

• wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu przed dniem 1 sierpnia 1964 r.;
• uszczerbku na zdrowiu doznano poza terytorium Wielkiej Brytanii;
• wnioskodawca wystąpił już z wnioskiem do CICA dotyczącym tego samego uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek tego samego zdarzenia;
• sprawca przestępstwa mógłby skorzystać na przyznaniu kompensaty;
• uszczerbku na zdrowiu doznano przed dniem 1 października 1979 r., a ofiara i sprawca zamieszkiwali wówczas we wspólnym gospodarstwie domowym jako członkowie rodziny.

Kompensata nie zostanie również przyznana lub jej wysokość zostanie obniżona, jeżeli wnioskodawca otrzymał odszkodowanie z tytułu tego samego uszczerbku na zdrowiu z określonych innych źródeł, np. w rezultacie postępowania cywilnego.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Parlament ustala regulamin programu i określa wartość przyznawanych płatności, których kwotę oblicza się na podstawie wykazu szkód. Wysokość kompensaty może być różna w zależności od powagi doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota kompensaty wynosi 1 000 £, a maksymalna – 500 000 £.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Kwota należnej kompensaty zostanie obliczona przez właściwy organ.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Wysokość kompensaty zostanie obniżona, jeżeli ofiara otrzymała płatność lub jest uprawniona do otrzymania płatności w związku z tym samym uszczerbkiem na zdrowiu z tytułu:

• jakiejkolwiek innej kompensaty w związku z doznaniem uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa lub jakiegokolwiek innego podobnego świadczenia;
• odszkodowania zasądzonego przez sąd cywilny;
• roszczenia odszkodowawczego
• albo jakiegokolwiek nakazu zapłaty odszkodowania wydanego w postępowaniu karnym lub oferty złożonej w toku takiego postępowania.

W przypadku przyznania świadczenia tytułem szczególnych wydatków wysokość kompensaty zostanie obniżona, aby uwzględnić świadczenia z zabezpieczenia społecznego z tytułu tej samej szkody i wypłacone ubezpieczenie, niezależnie od tego, kto opłacał składki, jeżeli wnioskodawca wystąpił z roszczeniem o pokrycie kosztów przystosowania jego miejsca zamieszkania lub opieki osobistej.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli właściwy organ stwierdzi, że ofiara przestępstwa kwalifikuje się do otrzymania kompensaty, ale nie będzie w stanie podjąć ostatecznej decyzji w tej kwestii, może rozważyć wypłacenie płatności zaliczkowej. Jeżeli właściwy organ nie jest w stanie podjąć ostatecznej decyzji, prawdopodobnie jest to spowodowane tym, że wstrzymuje się w celu określenia długoterminowych skutków doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Organ może rozważyć możliwość ponownego rozpatrzenia sprawy po dokonaniu płatności końcowej, jeżeli:

• osoba, która otrzymała kompensatę, umrze w rezultacie uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstwa, z tytułu którego przyznano jej kompensatę
• albo stan zdrowia wnioskodawcy zmienił się tak znacząco, że nieskorygowanie pierwotnie przyznanej kwoty kompensaty byłoby w stosunku do niego niesprawiedliwe.

W normalnych warunkach organ nie rozpatrzy sprawy ponownie, jeżeli od daty wydania ostatecznej decyzji nie upłynęły jeszcze dwa lata. Jeżeli wnioskodawca wystąpi o ponowne rozpatrzenie sprawy po upływie ponad dwóch lat od daty podjęcia decyzji, organ uwzględni taki wniosek wyłącznie w przypadku, gdy wnioskodawca przedstawi dowody wystarczające do podjęcia decyzji w sprawie bez konieczności prowadzania dalszego szeroko zakrojonego postępowania.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

To, jakie informacje są potrzebne, będzie zależało od rodzaju wniosku. Na poszczególnych etapach procedury składania wniosku wnioskodawca będzie informowany, jakie informacje są konieczne. W razie potrzeby organ zwróci się również do wnioskodawcy o przekazanie wszelkich dodatkowych informacji na piśmie.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Złożenie wniosku o kompensatę nie podlega opłacie. W stosownych przypadkach organ zwróci się do wnioskodawcy o przedstawienie dowodów medycznych. Jeżeli uzyskanie dowodów medycznych wiąże się z kosztami, oczekuje się, że pokryje je wnioskodawca. Koszty uzyskania dowodów medycznych będą zróżnicowane, przy czym oczekuje się, że nie przekroczą łącznie 50 GBP.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Urząd ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Criminal Injuries Compensation Authority (CICA)
Alexander Bain House
Atlantic Quay
15 York Street
Glasgow
G2 8JQ

Tel.: Zjednoczone Królestwo: +44 (0)300 003 3601; (spoza Zjednoczonego Królestwa): +44(0)203 684 2517

Strona internetowa: https://www.gov.uk/

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie, organ będzie kontaktował się z wnioskodawcą korespondencyjnie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez ten organ?

Czas potrzebny na rozpatrzenie wniosku będzie zależał od stopnia jego złożoności. Na przykład rozpatrzenie wniosku dotyczącego utraty zarobków potrwa dłużej niż rozpatrzenie wniosku dotyczącego wyłącznie świadczenia wypłacanego na podstawie wykazu szkód. CICA nie zakończy rozpatrywania złożonego wniosku, dopóki wnioskodawca nie potwierdzi, że leczenie doznanych obrażeń zakończyło się (na tyle, na ile jest to możliwe). Urząd dąży do rozstrzygnięcia spraw o niewielkim stopniu złożoności w ciągu 12 miesięcy od daty otrzymania wniosku.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z pierwotną decyzją urzędu i chce, aby urząd ponownie rozpatrzył jego sprawę, musi skierować do niego pisemny wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 56 dni od daty wydania pierwotnej decyzji. Wnioskodawca musi załączyć do wniosku wszelkie dodatkowe dowody na jego poparcie, jeżeli chce, aby urząd wziął je pod uwagę.

Po otrzymaniu przez urząd wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wraz ze wszystkimi informacjami uzupełniającymi wniosek zostanie rozpoznany przez urzędnika odpowiedzialnego za rozpatrywanie roszczeń, innego niż urzędnik, który wydał pierwotną decyzję. Decyzja wydana w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy może być bardziej albo mniej korzystna niż pierwotna decyzja bądź pierwotna decyzja może pozostać niezmieniona.

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z treścią decyzji wydanej w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, może ją zaskarżyć przed Trybunałem Pierwszej Instancji (Izba ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem) zgodnie z regulaminem postępowania przed Trybunałem. Z regulaminem można zapoznać się na stronie internetowej Trybunału Pierwszej Instancji.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Wniosek o kompensatę można złożyć za pośrednictwem rządowej strony internetowej, która zawiera również wiele przydatnych informacji na temat programu.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Łącze do odpowiedniej strony internetowej podano powyżej. Ponadto doradcy centrum obsługi klienta udzielają wnioskodawcom wsparcia pod numerem telefonu +44(0)300 003 3601. Należy pamiętać, że rozmowy z doradcami centrum obsługi klienta odbywają się wyłącznie w języku angielskim.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Aby wystąpić z wnioskiem o kompensatę, nie trzeba korzystać z płatnych usług pełnomocnika, takiego jak prawnik posługujący się tytułem solicitor czy przedsiębiorstwo obsługi roszczeń. Jeżeli wnioskodawca zdecyduje się skorzystać z płatnych usług pełnomocnika, urząd nie może pokryć związanych z tym kosztów – wnioskodawca będzie musiał je ponieść we własnym zakresie.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Aby uzyskać pomoc przy składaniu wniosku, wnioskodawca może skontaktować się ze Służbą Udzielającą Informacji Ofiarom Przestępstw.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Przyjęty w Irlandii Północnej program na rzecz kompensaty za szkody osobowe wyrządzone przestępstwem (criminal injuries Compensation Scheme) został ustanowiony w celu wypłacania kompensat niewinnym ofiarom przestępstw z użyciem przemocy popełnionych na terytorium Irlandii Północnej. Z kolei program na rzecz kompensaty za szkody materialne poniesione wskutek przestępstwa (Criminal Damage Scheme) został ustanowiony w celu wypłacania kompensat z tytułu szkody na mieniu.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje z tytułu uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub fizycznym doznanego wskutek przestępstwa z użyciem przemocy lub napaści, w tym na tle seksualnym.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak, wnioskodawca może otrzymać kompensatę, jeżeli jest bliskim lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy.

Uprawnionym bliskim jest małżonek lub zarejestrowany partner, matka lub ojciec oraz dziecko zmarłej ofiary.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Tak, osoba bliska ofiary przestępstwa z użyciem przemocy może otrzymać kompensatę z tytułu uszczerbku na zdrowiu psychicznym, jeżeli ofiara pozostała przy życiu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak, o kompensatę mogą ubiegać się obywatele wszystkich państw.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Kompensata przysługuje jedynie wtedy, gdy przestępstwo popełniono w Irlandii Północnej.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Zgodnie z wymogami określonymi w programie wnioskodawca musi złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji tak szybko, jak to możliwe.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie, ale wniosek należy złożyć w ciągu dwóch lat od daty zdarzenia.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Nie.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Tak, wnioskodawca jest nadal uprawniony do otrzymania kompensaty, nawet jeżeli sprawca nie został ustalony lub skazany. Wnioskodawca musi jednak przedstawić policji wszystkie istotne okoliczności popełnienia przestępstwa i musi współpracować w toku postępowania.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek należy złożyć w ciągu dwóch lat od daty zdarzenia.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
• utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
• utracone możliwości
• koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
• kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych
• inne

Służby ds. Kompensaty (Compensation Services) rozpatrują wnioski o przyznanie kompensaty z tytuły utraty mienia lub szkody na mieniu bądź kosztów sprzętu związanych z leczeniem doznanego uszczerbku na zdrowiu, kosztów opieki, specjalnych urządzeń, kosztów przystosowania mieszkania wnioskodawcy do jego potrzeb, opłat związanych z postępowaniem przed Sądem Opiekuńczym (Court of Protection) czy kosztów związanych z zarządzaniem sprawami wnioskodawcy z uwagi na poważne zakłócenie jego czynności psychicznych.utrata zarobków lub zdolności do zarobkowania

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

uszczerbek na zdrowiu psychicznym

• ból i cierpienie ofiary

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości

Służby ds. Kompensaty pokryją koszty pogrzebu w rozsądnym zakresie. Uprawnionemu bliskiemu może przysługiwać świadczenie z tytułu śmierci.

- szkoda niemajątkowa:

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary

Uprawnionemu bliskiemu może przysługiwać świadczenie z tytułu rozstroju zdrowia psychicznego.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Kompensatę wypłaca się zazwyczaj jednorazowo.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Wysokość kompensaty może zostać obniżona lub kompensata może nie zostać przyznana, jeżeli zachowanie wnioskodawcy przyczyniło się do zdarzenia, jeżeli wnioskodawca był uprzednio karany i nie nastąpiło zatarcie skazania oraz jeżeli wnioskodawca nie współpracuje z policją lub Służbami ds. Kompensaty.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Sytuacja finansowa wnioskodawcy jest nieistotna.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Na wysokość lub przyznanie kompensaty może wpływać to, czy sprawca mógłby odnieść korzyść z tej kompensaty.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Kompensatę oblicza się zgodnie z wykazem szkód określonym w ramach programu.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota kompensaty za uszczerbek na zdrowiu wynosi 1 000 £, a maksymalna – 250 000 £. Nie ma ograniczeń co do maksymalnej łącznej kwoty kompensaty.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Nie, nie oczekuje się od wnioskodawcy podania kwoty – musi on jedynie opisać poniesione szkody.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Ubezpieczenie prywatne nie wpływa na wysokość przyznanej kompensaty. Od kwoty kompensaty odlicza się jednak kwotę odszkodowania zasądzonego przez sąd w postępowaniu karnym lub cywilnym.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zaliczkę na poczet kompensaty można otrzymać, jeżeli nie ma wątpliwości odnośnie do odpowiedzialności karnej.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak, istnieje możliwość ponownego rozpatrzenia sprawy, jeżeli nastąpiła tak znaczna zmiana stanu zdrowia ofiary, że utrzymanie pierwotnej kwoty kompensaty byłoby niesprawiedliwe.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Należy złożyć wypełniony formularz wniosku. Służby ds. Kompensaty poinformują wnioskodawcę, jeżeli będą wymagane jakiekolwiek dodatkowe, np. szczegółowe informacje dotyczące zatrudnienia i dochodów.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie trzeba uiszczać żadnych opłat.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Rozstrzygnięcia są wydawane w ramach przyjętego w Irlandii Północnej programu na rzecz kompensaty z tytułu szkód osobowych wyrządzonych przestępstwem.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Compensation Services, 6th Floor, Millennium House, 25 Great Victoria Street, Belfast, BT2 7AQ.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez ten organ?

Średni czas oczekiwania na pierwszą decyzję wynosi 11 miesięcy, a czas oczekiwania na decyzję wydaną w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy – 6 miesięcy.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Wnioskodawca ma prawo do wniesienia o ponowne rozpatrzenie sprawy i prawo do wniesienia odwołania.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Na następującej stronie internetowej http://www.nidirect.gov.uk/index/do-it-online/crime-justice-and-the-law-online/make-a-claim-in-cases-of-criminal-damage.htm

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Strona internetowa: http://www.nidirect.gov.uk/index/do-it-online/crime-justice-and-the-law-online/make-a-claim-in-cases-of-criminal-damage.htm

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

W ramach programu na rzecz kompensaty za szkody osobowe wyrządzone przestępstwem nie przewidziano pomocy prawnej. W celu złożenia wniosku o kompensatę z tytułu szkody na mieniu poniesionej wskutek przestępstwa ofiara może skorzystać z usług prawnika posługującego się tytułem solicitor.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Organizacja Victim Support NI może udzielić wnioskodawcy wsparcia w dochodzeniu kompensaty.

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Kompensata przysługuje niewinnym ofiarom przestępstw z użyciem przemocy lub osobom bliskim ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa z użyciem przemocy. W załączniku B programu określono, które czyny uznaje się za przestępstwa z użyciem przemocy do celów programu. O kompensatę mogą się również ubiegać osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu, podejmując nadzwyczajne, uzasadnione ryzyko w celu zapobieżenia przestępstwu lub ograniczenia jego skutków, w tym zatrzymując osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Można ubiegać się o kompensatę:

• z tytułu uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub fizycznym;
• z tytułu napaści na tle seksualnym lub znęcania fizycznego;
• w związku ze śmiercią osoby bliskiej wskutek przestępstwa.

Nie wszystkie wnioski o wypłatę kompensaty zostaną uwzględnione; wnioskodawca musi być uprawniony do otrzymania kompensaty zgodnie z regulaminem programu.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Osoby bliskie ofiary przestępstwa, która zmarła w rezultacie poniesionych obrażeń, mogą być uprawnione do otrzymania świadczenia. Aby kwalifikować się do takiego świadczenia, trzeba spełniać warunki definicji „uprawnionej osoby bliskiej” w rozumieniu programu.

Uprawnioną osobą bliską jest osoba, która w chwili śmierci zmarłego była:

• małżonkiem lub zarejestrowanym partnerem zmarłego zamieszkującym ze zmarłym w tym samym gospodarstwie domowym;
• partnerem zmarłego (innym niż małżonek lub zarejestrowany partner), który nieprzerwanie zamieszkiwał z nim w tym samym gospodarstwie domowym przez co najmniej dwa lata bezpośrednio poprzedzające datę zgonu;
• osobą, która spełniałaby powyższe kryteria, ale która nie zamieszkiwała ze zmarłym z powodu złego stanu zdrowia lub niedołężności własnej lub zmarłego;
• małżonkiem lub zarejestrowanym partnerem bądź byłym małżonkiem lub byłym zarejestrowanym partnerem zmarłego, który pozostawał na utrzymaniu zmarłego;
• matką lub ojcem zmarłego
• albo dzieckiem zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

O kompensatę z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu psychicznym może ubiegać się osoba będąca świadkiem zdarzenia lub obecna podczas zdarzenia, w którym bliska jej osoba doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa. Uprawniona może być również osoba, która brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę.

Osoba, która była świadkiem zdarzenia lub brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę, może ubiegać się o kompensatę z tego tytułu tylko w przypadku, gdy wskutek takich zdarzeń doznała uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Konieczne jest przedstawienie stosownego zaświadczenia lekarskiego wydanego przez psychiatrę lub psychologa klinicznego.

Wykaz osób bliskich, które mogą być uprawnione do otrzymania kompensaty, przedstawiono powyżej.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Do otrzymania kompensaty w ramach programu jest uprawniona jedynie osoba, która spełnia warunek dotyczący miejsca zamieszkania lub obywatelstwa bądź dowolny z pozostałych warunków przewidzianych w pkt 10. Oznacza to, że uprawniona jest osoba, która miała zwykłe miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie w dniu zdarzenia lub która spełnia jeden z warunków określonych w pkt 11 lub 13 programu.

Do otrzymania kompensaty będzie również uprawniona osoba, która jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej (UE), państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub państwa, które przystąpiło do przyjętej przez Radę Europy Europejskiej konwencji o odszkodowaniach dla ofiar przestępstw popełnionych z użyciem przemocy. W odniesieniu do potencjalnych ofiar handlu ludźmi i osób, które złożyły wnioski o udzielenie azylu, zastosowanie mają przepisy szczególne.

Pełen wykaz kryteriów zawiera pkt 10 programu.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Kompensata jest wypłacana w ramach programu z tytułu zdarzeń, do których doszło w Wielkiej Brytanii (Szkocji, Anglii i Walii).

Osoby zamieszkujące w Zjednoczonym Królestwie, które doznały uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa z użyciem przemocy popełnionego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (UE), mogą otrzymać wsparcie w dochodzeniu kompensaty od tego państwa. Aby uzyskać takie wsparcie, należy skontaktować się z zespołem ds. wsparcia w przypadku czynów popełnionych w UE pod numerem tel. 0300 003 3061 lub wysłać wiadomość e-mail na adres eucat@cica.gov.uk.

Osoba, która doznała uszczerbku na zdrowiu poza terytorium UE, może być uprawniona do ubiegania się o kompensatę w ramach podobnego programu istniejącego w danym państwie. Dodatkowych informacji udziela Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Wspólnoty Narodów. Szczegółowe informacje można znaleźć pod adresem https://www.gov.uk.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak. Warunkiem przyznania kompensaty jest złożenie na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, w związku z którym wnioskodawca dochodzi kompensaty. Zgodnie z jednym z wymogów przewidzianych w programie konieczne jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w odniesieniu do wszystkich zdarzeń stanowiących podstawę wniosku o kompensatę.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Nie. Wniosek o kompensatę można złożyć przed zakończeniem dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Zgodnie z założeniem z programu korzysta się w ostateczności. Jeżeli istnieje możliwość uzyskania odszkodowania z innego źródła, należy z niej skorzystać. Oczekuje się, że wnioskodawca poczynił wszelkie odpowiednie kroki, aby otrzymać świadczenia z zabezpieczenia społecznego, świadczenia z tytułu polisy ubezpieczeniowej, odszkodowanie lub kompensatę, do których może być uprawniony z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?

Osoba objęta programem może kwalifikować się do otrzymania kompensaty nawet w przypadku, gdy tożsamość sprawcy przestępstwa nie jest znana lub gdy nie doszło do jego skazania. Oczekuje się pełnej współpracy wnioskodawcy w toku ewentualnego postępowania przygotowawczego prowadzonego przez policję. Decyzje w ramach programu są podejmowane na zasadzie uprawdopodobnienia.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Wniosek należy złożyć jak najszybciej. W przypadku osób, które w chwili popełnienia przestępstwa były pełnoletnie, powinno to zazwyczaj nastąpić w terminie dwóch lat od daty zdarzenia. Termin ten może zostać przedłużony wyłącznie w przypadku:

• wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności uniemożliwiających wcześniejsze złożenie wniosku oraz
• przedstawienia dowodów na poparcie wniosku skutkujących tym, że można go rozpatrzyć bez konieczności prowadzenia dalszego szczegółowego badania przez urzędnika odpowiedzialnego za rozpatrywanie roszczeń.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) - Nie, bezpośrednie koszty leczenia nie zostaną pokryte ze środków programu.
• dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) – W zależności od okoliczności koszty te mogą zostać pokryte ze środków programu. O pokrycie takich szczególnych wydatków ze środków programu można ubiegać się wyłącznie w przypadku, gdy wskutek doznanego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawca był niezdolny do pracy lub utracił sprawność w podobnym stopniu na okres dłuższy niż 28 tygodni.
• trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
  • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) Wyłącznie w przypadku, gdy wnioskodawca stał się niezdolny do pracy lub częściowo niezdolny do pracy na okres dłuższy niż 28 tygodni bezpośrednio z powodu uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstwa.
  • utracone możliwości – Tak, zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.
  • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe – Nie
  • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych: Nie
  • inne – Zob. zasady dotyczące kwalifikowalności określone w programie.

- szkoda niemajątkowa (krzywda):

• ból i cierpienie ofiary – Tak, zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.

b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:

- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):

• koszty pogrzebu: – Tak
• koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) – Nie
• utrata środków utrzymania lub utracone możliwości – Tak, jeżeli ofiara przestępstwa zmarła, i zgodnie z zasadami dotyczącymi kwalifikowalności do programu.

– szkoda niemajątkowa (krzywda)

• ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary O kompensatę z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu psychicznym może ubiegać się osoba będąca świadkiem zdarzenia lub obecna podczas zdarzenia, w którym bliska jej osoba doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa. Uprawniona może być również osoba, która brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę. Osoba, która była świadkiem zdarzenia lub brała udział w wydarzeniach, które nastąpiły bezpośrednio po doznaniu uszczerbku na zdrowiu przez bliską jej osobę, może ubiegać się o kompensatę z tego tytułu tylko w przypadku, gdy wskutek takich zdarzeń doznała uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Konieczne jest przedstawienie stosownego zaświadczenia lekarskiego wydanego przez psychiatrę lub psychologa klinicznego.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

W miarę możliwości kompensata zostanie wypłacona w postaci płatności jednorazowej.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość mogą mieć wpływ następujące czynniki:

• brak pełnej współpracy wnioskodawcy z policją i systemem sądownictwa karnego;
• wyrok skazujący wnioskodawcę na karę pozbawienia wolności lub wykonanie pracy na cele społeczne, w przypadku gdy skazanie nie uległo zatarciu;
• zachowanie wnioskodawcy przyczyniło się do zdarzenia;
• charakter wnioskodawcy przedstawiony w wydanych przeciwko niemu wyrokach skazujących lub w innych dowodach sprawia, że przyznanie mu kompensaty nie byłoby stosowne
• albo brak pełnej współpracy wnioskodawcy z CICA.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Program nie opiera się na kryterium dochodowym.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensata nie może zostać wypłacona w następujących przypadkach:

• wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu przed dniem 1 sierpnia 1964 r.;
• uszczerbku na zdrowiu doznano poza terytorium Wielkiej Brytanii;
• wnioskodawca wystąpił już z wnioskiem do CICA dotyczącym tego samego uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek tego samego zdarzenia;
• sprawca przestępstwa mógłby skorzystać na przyznaniu kompensaty;
• uszczerbku na zdrowiu doznano przed dniem 1 października 1979 r., a ofiara i sprawca zamieszkiwali wówczas we wspólnym gospodarstwie domowym jako członkowie rodziny.

Kompensata nie zostanie również przyznana lub jej wysokość zostanie obniżona, jeżeli wnioskodawca otrzymał odszkodowanie z tytułu tego samego uszczerbku na zdrowiu z określonych innych źródeł, np. w rezultacie postępowania cywilnego.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Parlament ustala regulamin programu i określa wartość przyznawanych płatności, których kwotę oblicza się na podstawie wykazu szkód. Wysokość kompensaty może być różna w zależności od powagi doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Minimalna kwota kompensaty wynosi 1 000 £, a maksymalna – 500 000 £.

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Kwota należnej kompensaty zostanie obliczona przez właściwy organ.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Wysokość kompensaty zostanie obniżona, jeżeli ofiara otrzymała płatność lub jest uprawniona do otrzymania płatności w związku z tym samym uszczerbkiem na zdrowiu z tytułu:

• jakiejkolwiek innej kompensaty w związku z doznaniem uszczerbku na zdrowiu wskutek przestępstwa lub jakiegokolwiek innego podobnego świadczenia;
• odszkodowania zasądzonego przez sąd cywilny;
• roszczenia odszkodowawczego
• albo jakiegokolwiek nakazu zapłaty odszkodowania wydanego w postępowaniu karnym lub oferty złożonej w toku takiego postępowania.

W przypadku przyznania świadczenia tytułem szczególnych wydatków wysokość kompensaty zostanie obniżona, aby uwzględnić świadczenia z zabezpieczenia społecznego z tytułu tej samej szkody i wypłacone ubezpieczenie, niezależnie od tego, kto opłacał składki, jeżeli wnioskodawca wystąpił z roszczeniem o pokrycie kosztów przystosowania jego miejsca zamieszkania lub opieki osobistej.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Jeżeli właściwy organ stwierdzi, że ofiara przestępstwa kwalifikuje się do otrzymania kompensaty, ale nie będzie w stanie podjąć ostatecznej decyzji w tej kwestii, może rozważyć wypłacenie płatności zaliczkowej. Jeżeli właściwy organ nie jest w stanie podjąć ostatecznej decyzji, prawdopodobnie jest to spowodowane tym, że wstrzymuje się w celu określenia długoterminowych skutków doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Organ może rozważyć możliwość ponownego rozpatrzenia sprawy po dokonaniu płatności końcowej, jeżeli:

• osoba, która otrzymała kompensatę, umrze w rezultacie uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstwa, z tytułu którego przyznano jej kompensatę
• albo stan zdrowia wnioskodawcy zmienił się tak znacząco, że nieskorygowanie pierwotnie przyznanej kwoty kompensaty byłoby w stosunku do niego niesprawiedliwe.

W normalnych warunkach organ nie rozpatrzy sprawy ponownie, jeżeli od daty wydania ostatecznej decyzji nie upłynęły jeszcze dwa lata. Jeżeli wnioskodawca wystąpi o ponowne rozpatrzenie sprawy po upływie ponad dwóch lat od daty podjęcia decyzji, organ uwzględni taki wniosek wyłącznie w przypadku, gdy wnioskodawca przedstawi dowody wystarczające do podjęcia decyzji w sprawie bez konieczności prowadzania dalszego szeroko zakrojonego postępowania.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Złożenie wniosku o kompensatę nie podlega opłacie. W stosownych przypadkach organ zwróci się do wnioskodawcy o przedstawienie dowodów medycznych. Jeżeli uzyskanie dowodów medycznych wiąże się z kosztami, oczekuje się, że pokryje je wnioskodawca. Koszty uzyskania dowodów medycznych będą zróżnicowane, przy czym oczekuje się, że nie przekroczą łącznie 50 £.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

Urząd ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Criminal Injuries Compensation Authority (CICA)
Alexander Bain House
Atlantic Quay
15 York Street
Glasgow
G2 8JQ

Tel.: (Zjednoczone Królestwo) +44 (0)300 003 3601;
(spoza Zjednoczonego Królestwa): +44(0)203 684 2517

Strona internetowa: https://www.gov.uk

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Nie, organ będzie kontaktował się z wnioskodawcą korespondencyjnie.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez ten organ?

Czas potrzebny na rozpatrzenie wniosku będzie zależał od stopnia jego złożoności. Na przykład rozpatrzenie wniosku dotyczącego utraty zarobków potrwa dłużej niż rozpatrzenie wniosku dotyczącego wyłącznie świadczenia wypłacanego na podstawie wykazu szkód. CICA nie zakończy rozpatrywania złożonego wniosku, dopóki wnioskodawca nie potwierdzi, że leczenie doznanych obrażeń zakończyło się (na tyle, na ile jest to możliwe). Urząd dąży do rozstrzygnięcia spraw o niewielkim stopniu złożoności w ciągu 12 miesięcy od daty otrzymania wniosku.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z pierwotną decyzją urzędu i chce, aby urząd ponownie rozpatrzył jego sprawę, musi skierować do niego pisemny wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 56 dni od daty wydania pierwotnej decyzji. Wnioskodawca musi załączyć do wniosku wszelkie dodatkowe dowody na jego poparcie, jeżeli chce, aby urząd wziął je pod uwagę.

Po otrzymaniu przez urząd wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wraz ze wszystkimi informacjami uzupełniającymi wniosek zostanie rozpoznany przez urzędnika odpowiedzialnego za rozpatrywanie roszczeń, innego niż urzędnik, który wydał pierwotną decyzję. Decyzja wydana w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy może być bardziej albo mniej korzystna niż pierwotna decyzja bądź pierwotna decyzja może pozostać niezmieniona.

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z treścią decyzji wydanej w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, może ją zaskarżyć przed Trybunałem Pierwszej Instancji (Izba ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem) zgodnie z regulaminem postępowania przed Trybunałem. Z regulaminem można zapoznać się na stronie internetowej Trybunału Pierwszej Instancji.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Wniosek o kompensatę można złożyć za pośrednictwem rządowej strony internetowej, która zawiera również wiele przydatnych informacji na temat programu.

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Łącze do odpowiedniej strony internetowej podano powyżej. Ponadto doradcy centrum obsługi klienta udzielają wnioskodawcom wsparcia pod numerem telefonu +44(0)300 003 3601. Należy pamiętać, że rozmowy z doradcami centrum obsługi klienta odbywają się wyłącznie w języku angielskim.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Aby wystąpić z wnioskiem o kompensatę, nie trzeba korzystać z płatnych usług pełnomocnika, takiego jak prawnik posługujący się tytułem solicitor czy przedsiębiorstwo obsługi roszczeń. Jeżeli wnioskodawca zdecyduje się skorzystać z płatnych usług pełnomocnika, urząd nie może pokryć związanych z tym kosztów – wnioskodawca będzie musiał je ponieść we własnym zakresie.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Aby uzyskać pomoc przy składaniu wniosku, wnioskodawca może skontaktować się ze Służbą Udzielającą Informacji Ofiarom Przestępstw.