Kompensata przysługuje jedynie ofiarom umyślnych przestępstw z użyciem przemocy. Są to przestępstwa, które sprawca popełnił umyślnie, stanowiące bezpośredni atak na życie i nietykalność cielesną ofiary, z użyciem siły (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, takie jak morderstwo, zabójstwo, nieumyślne spowodowanie śmierci, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu) lub naruszenie integralności seksualnej (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności).
Ponadto przestępstwa te muszą podlegać karze co najmniej jednego roku pozbawienia wolności na podstawie przepisów kodeksu karnego. Innymi słowy, kompensata nie przysługuje z tytułu przestępstw o charakterze majątkowym (finansowym).
Kompensata nie przysługuje z tytułu bardzo niewielkiego uszczerbku na zdrowiu (np. kontuzji, otarć, krwiaków) ani w innych przypadkach uszczerbku na zdrowiu, których skutki są tymczasowe i zewnętrzne lub które tymczasowo i w niewielkim zakresie wpływają na zdrowie ofiary.
Kompensata przysługuje wtedy, gdy uszczerbek na zdrowiu zostanie uznany za co najmniej niewielki (np. obrażenia tkanki miękkiej, które wymagają założenia szwów, złamania proste, zwichnięcia proste i skręcenia, proste pęknięcia błony bębenkowej, wstrząśnienia mózgu powodujące krótkotrwałą utratę przytomności, utrata jednego zęba lub dwóch zębów, utrata jednego paliczka).
Tak, osoby pozostałe przy życiu również są uprawnione do kompensaty za cierpienia psychiczne związane ze śmiercią bliskiej osoby; należą do nich osoby, które pozostawały na utrzymaniu lub miały prawo do pozostawania na utrzymaniu zmarłej ofiary (w szczególności małoletnie dzieci oraz dzieci w wieku poniżej 26 lat kontynuujące kształcenie w trybie stacjonarnym; małżonek lub partner, który nie miał środków na utrzymanie i nie był zatrudniony z niezawinionych przez siebie powodów; rodzice, jeżeli nie mają wystarczających środków utrzymania i nie mogą ich uzyskać).
Nie.
Nie. Formalnym warunkiem przyznania kompensaty jest posiadanie przez wnioskodawcę obywatelstwa Republiki Słowenii lub innego państwa członkowskiego UE.
Nie. Kompensata przysługuje wtedy, gdy przestępstwo popełniono na terytorium Republiki Słowenii lub na pokładzie słoweńskiego statku wodnego lub powietrznego, bez względu na jego położenie w momencie popełnienia przestępstwa.
Tak, czyn musi zostać zarejestrowany przez właściwy organ (policję, prokuraturę) lub zgłoszony do takiego organu; musi również być traktowany jako przestępstwo (a nie np. jako wykroczenie) oraz musi istnieć uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa (należy złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do prokuratury).
Nie, ale musi istnieć uzasadnione podejrzenie, że przestępstwo zostało popełnione, co oznacza, że co do zasady należy przynajmniej złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, które policja przekazuje prokuraturze po zakończeniu dochodzenia.
Co do zasady podstawą przyznania kompensaty w takim przypadku jest prawomocny i wykonalny wyrok, w którym sąd przyznał ofierze odszkodowanie i który mógł zostać wydany wcześniej w postępowaniu karnym (orzeczenie w przedmiocie pozwu adhezyjnego) lub w postępowaniu cywilnym (orzeczenie w przedmiocie pozwu cywilnego). Dodatkowym warunkiem jest niepowodzenie lub brak możliwości wykonania wyroku (naprawienia szkody) (sprawca nie ma mienia lub nie można odzyskać mienia).
Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których nie trzeba w pierwszej kolejności ubiegać się o odszkodowanie od sprawcy:
– jeżeli ofiara przestępstwa należy do jednej z grup objętych szczególną ochroną: dzieci, ofiar przemocy w rodzinie, niepełnosprawnych, obywateli innego państwa członkowskiego UE (w sprawach transgranicznych);
– jeżeli tożsamość sprawcy pozostaje nieznana (po upływie trzech miesięcy od zarejestrowania przestępstwa lub złożenia zawiadomienia o jego popełnieniu oraz jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany przed wydaniem decyzji przez Komisję) lub jeżeli sprawca nie może zostać ukarany (np. sprawca zmarł lub jest w wieku poniżej 14. roku życia i nie ponosi odpowiedzialności karnej).
Jeżeli sprawca pozostaje nieustalony (po upływie trzech miesięcy od wykrycia przestępstwa lub złożenia zawiadomienia o jego popełnieniu oraz jeżeli sprawca nie został ustalony przed wydaniem decyzji przez Komisję), ofiara może ubiegać się o kompensatę.
Co do zasady, jeżeli podstawą dochodzenia kompensaty jest tytuł wykonawczy – wyrok (w postępowaniu karnym lub cywilnym) przyznający ofierze odszkodowanie, którego ofiara nie może jednak uzyskać od sprawcy (wykonanie wyroku nie powiodło się lub jest niemożliwe), przyznanie kompensaty jest uzależnione od tego, czy sprawca został skazany.
Jeżeli ofiara ma specjalny status (jest dzieckiem, osobą niepełnosprawną, ofiarą przemocy domowej lub obywatelem innego państwa członkowskiego UE będącym ofiarą w sprawach transgranicznych), może ubiegać się o kompensatę bez względu na to, czy sprawca został skazany.
Tak, prawo przewiduje dwa terminy do wniesienia wniosku o kompensatę.
Jeżeli sprawca jest nieznany lub ofiara należy do specjalnej grupy ofiar (jest dzieckiem, ofiarą przemocy domowej, osobą niepełnosprawną lub obywatelem innego państwa członkowskiego UE), termin do wniesienia wniosku wynosi 6 miesięcy od dnia popełnienia przestępstwa.
W pozostałych przypadkach, w których w pierwszej kolejności należy dochodzić odszkodowania od sprawcy, termin do wniesienia wniosku wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania orzeczenia lub zawiadomienia o niepowodzeniu wykonania wyroku; jeżeli nie przystąpiono do wykonania wyroku, termin wynosi trzy miesiące od dnia otrzymania informacji o braku możliwości wykonania wyroku.
Na przykład:
a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:
– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
– szkoda niemajątkowa (krzywda):
– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
– szkoda niemajątkowa (krzywda):
– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
– szkoda niemajątkowa (krzywda):
– szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
– szkoda niemajątkowa (krzywda):
Co do zasady kompensata jest wypłacana jednorazowo, chyba że konieczne jest określenie przesłanek, które należy spełnić w przyszłości w celu uzyskania kompensaty za określone okresy (np. kontynuowanie kształcenia przez dziecko w trybie stacjonarnym).
Przy podejmowaniu decyzji w sprawie kwoty kompensaty uwzględnia się zachowanie wnioskodawcy w czasie popełnienia przestępstwa i po jego popełnieniu oraz jego udział w wystąpieniu i rozmiarze szkody, co może doprowadzić do odpowiedniego obniżenia kompensaty lub oddalenia wniosku.
Uprzednia karalność wnioskodawcy nie jest sprawdzana, natomiast brak współpracy w toku postępowania o kompensatę może uniemożliwić ustalenie niektórych okoliczności, których ustalenie jest konieczne do ustalenia prawa do kompensaty, co może doprowadzić do niespełnienia przesłanek uznania szkody. Jeżeli wnioskodawca nie odpowiada na wezwania organu do uzupełnienia wniosku o przyznanie kompensaty, organ może odrzucić niekompletny wniosek.
Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie jest sprawdzana, w związku z czym nie wpływa ona na uznanie prawa do kompensaty ani na jej wysokość.
Tak, kompensata zostaje obniżona o inne kwoty odszkodowania, zwrotów lub innych płatności otrzymanych przez wnioskodawcę na innej podstawie z tytułu tego samego rodzaju szkody.
W przypadku bólu fizycznego i psychicznego uwzględnia się najwyższą ustawową kwotę kompensaty za każdy rodzaj szkody; kompensata jest obliczana zgodnie z tymi limitami, z uwzględnieniem stopnia uszczerbku lub rodzaju szkody.
Jeżeli chodzi o ból fizyczny, w przepisach szczególnych określono kategorie uszczerbków; prawo przewiduje także minimalne i maksymalne kwoty kompensaty przysługujące za poszczególne kategorie – 50–500 euro za lekki uszczerbek, 100–1000 euro za średni uszczerbek, 250–2500 euro za ciężki uszczerbek, 500–5000 euro za bardzo ciężki uszczerbek oraz 1000–10 000 euro za ekstremalnie ciężki uszczerbek na zdrowiu.
W przypadku innych rodzajów szkody zastosowanie mają inne przepisy prawa. Zwrot kosztów leczenia uznaje się w kwocie kosztów opieki zdrowotnej pokrywanych z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, do których zwrotu ubezpieczony jest uprawniony zgodnie z przepisami prawa Republiki Słowenii w zależności od okoliczności. Kompensata za środki utracone w wyniku utraty środków utrzymania przysługuje osobom pozostałym przy życiu, które są bliskimi zmarłej ofiary, w zakresie określonym w słoweńskich przepisach dotyczących ubezpieczenia emerytalnego i rentowego w odniesieniu do renty dla osób pozostałych przy życiu.
Tak, w przypadku bólu fizycznego minimalna kwota wynosi 50 euro, a maksymalna – 10 000 euro, zaś w przypadku bólu psychicznego maksymalna kwota wynosi 10 000 euro.
Kompensata za ból psychiczny po śmierci osoby bliskiej przysługuje wszystkim bliskim zmarłego i wynosi do 10 000 euro.
Nie. Można wskazać kwotę kompensaty w formularzu wniosku, ale prawo tego nie wymaga.
Tak. Zgodnie z prawem kompensata ustalona za każdy rodzaj szkody zostaje obniżona o inne kwoty odszkodowania, zwrotów lub innych płatności otrzymanych przez wnioskodawcę na innej podstawie z tytułu tego samego rodzaju szkody.
Nie.
W prawie nie przewidziano takiej zmiany okoliczności.
Zgodnie z prawem do wniosku należy załączyć następujące dokumenty:
Jeżeli wnioskodawca wnosi o kompensatę po nieudanej próbie otrzymania odszkodowania od sprawcy, należy również załączyć następujące dokumenty:
Organ może zwrócić się o przedstawienie dodatkowych dowodów, aby ustalić, czy spełniono warunki przyznania kompensaty.
Nie. Na mocy tej ustawy nie pobiera się żadnej opłaty z tytułu wniosków, czynności prawnych i decyzji wydanych w postępowaniach o kompensatę.
Komisja Decyzyjna ds. Kompensat na rzecz Ofiar Przestępstw (Komisija Vlade Republike Slovenije za odločanje o odškodnini žrtvam kaznivih dejanj; zwana dalej „Komisją”).
Ministrstvo za pravosodje (Ministerstwo Sprawiedliwości), Župančičeva 3, 1000 Ljubljana.
Nie.
Przewidziany w przepisach termin na wydanie takiej decyzji wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania kompletnego wniosku. Co do zasady sama procedura trwa mniej niż pół roku, zależnie od konkretnych okoliczności.
Od decyzji Komisji przysługuje skarga administracyjna, którą wnosi się do Sądu Administracyjnego Republiki Słowenii.
Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości:
Angielska wersja strony:
Informacje można również uzyskać na piśmie lub telefonicznie:
Ministrstvo za pravosodje
Direktorat za kaznovalno pravo in človekove pravice
Sektor za popravo krivic in podporo žrtvam kaznivih dejanj
Župančičeva 3, 1000 Ljubljana
Tel.: +386 1 369 5442
E-mail: gp.mp@gov.si
Zgodnie z prawem policja ma obowiązek udzielić zainteresowanym podstawowych informacji na temat możliwości wykonywania przysługujących im praw. Inne organy państwowe, które zajmują się sprawami ofiar, również na ogół mają wiedzę na temat tych praw i udzielają takich informacji (ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe udzielające pomocy ofiarom).
Jak wyżej.
W takich sprawach nie można uzyskać nieodpłatnej pomocy prawnej.
Zgodnie z przepisami dotyczącymi ogólnego postępowania administracyjnego urzędnik musi jednak przestrzegać zasady ochrony praw wnioskodawcy, w związku z czym musi umożliwić wnioskodawcy wykonywanie jego praw, udzielić mu stosownego pouczenia, zachęcić do wypełnienia wniosku i udzielić wyjaśnień, jednocześnie zapewniając, by brak wiedzy wnioskodawcy nie spowodował naruszenia jego praw.
Tak, niektóre organizacje pozarządowe oferują ofiarom pomoc w wykonywaniu przysługujących im praw (np. Društvo za nenasilno komunikacijo – Stowarzyszenie na rzecz Komunikacji bez Przemocy).
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.