Wyszukaj informacje według regionu
Ofierze przysługuje prawo do kompensaty państwowej, jeżeli przestępstwo umyślne doprowadziło do śmierci osoby, jeżeli ofiara poniosła ciężki lub średni uszczerbek na zdrowiu, czyn popełniony na jej szkodę nosił znamiona przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności bądź napaści na tle seksualnym lub handlu ludźmi bądź została zakażona ludzkim wirusem niedoboru odporności lub wirusem zapalenia wątroby typu B lub C.
Ofiara może otrzymać kompensatę państwową za krzywdę, cierpienie fizyczne i szkodę majątkową wyrządzone umyślnym przestępstwem.
Jeżeli wskutek przestępstwa nastąpiła śmierć osoby, ofiarą w postępowaniu karnym może być bliski zmarłego (narzeczony, małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo, a także osoby, z którymi dana osoba fizyczna zamieszkiwała i prowadziła wspólne gospodarstwo domowe).
Jeżeli wskutek przestępstwa nastąpiła śmierć osoby lub jeżeli ofiara zmarła, a przed śmiercią nie wystąpiła o kompensatę państwową bądź wystąpiła o kompensatę, ale jej nie otrzymała, wnioskodawca ma prawo do otrzymania kompensaty państwowej. Wnioskodawca musi jednak zwrócić się do organu prowadzącego postępowanie (policja, prokuratura, sąd) o przyznanie mu statusu ofiary w postępowaniu karnym dotyczącym przedmiotowego przestępstwa.
Krewni i osoby pozostające na utrzymaniu ofiary, która pozostała przy życiu, nie są uprawnieni do kompensaty państwowej. W takim przypadku kompensata państwowa przysługuje samej ofierze.
Wnioskodawca niebędący obywatelem państwa członkowskiego UE może otrzymać kompensatę państwową.
Jeżeli przestępstwo zostało popełnione w innym państwie członkowskim UE, wnioskodawca ma prawo ubiegać się o kompensatę od państwa członkowskiego UE, w którym popełniono przestępstwo, bezpośrednio lub za pośrednictwem Urzędu ds. Pomocy Prawnej (Juridiskās palīdzības administrācija).
Wnioskodawca musi złożyć na policji zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.
Aby możliwe było dochodzenie kompensaty od państwa, konieczne jest wszczęcie postępowania karnego oraz przyznanie wnioskodawcy statusu ofiary w toku tego postępowania w drodze decyzji organu prowadzącego postępowanie (policji, prokuratury, sądu).
Aby ubiegać się o kompensatę państwową, wnioskodawca nie musi czekać na wydanie prawomocnej decyzji lub prawomocnego orzeczenia przez organ prowadzący postępowanie (policję, prokuraturę, sąd).
Aby Urząd ds. Pomocy Prawnej mógł podjąć decyzję o wypłacie kompensaty państwowej lub odmowie jej wypłaty, organ prowadzący postępowanie (policja, prokuratura, sąd) musi dostarczyć następujące informacje:
Ofiara nie ma obowiązku dochodzenia odszkodowania w pierwszej kolejności od sprawcy. Kompensata państwowa pozostaje bez uszczerbku dla prawa ofiary do dochodzenia odszkodowania w postępowaniu karnym poprzez zgłoszenie roszczenia odszkodowawczego na dowolnym etapie postępowania karnego aż do momentu wszczęcia postępowania przez sąd pierwszej instancji oraz w postępowaniu cywilnym poprzez wytoczenie powództwa cywilnego przed sąd, jeśli ofiara uważa, że poniesiona przez nią szkoda nie została w pełni naprawiona.
Wnioskodawca ma prawo do kompensaty państwowej również wówczas, gdy nie ustalono sprawcy ani współsprawcy bądź gdy nie zostaną oni pociągnięci do odpowiedzialności karnej.
Do wniosku należy załączyć zaświadczenie wydane przez organ prowadzący postępowanie (policję), zawierające niezbędne informacje.
Wniosek o kompensatę państwową należy złożyć do Urzędu ds. Pomocy Prawnej w terminie roku od dnia, w którym wnioskodawca uzyskał status ofiary lub dowiedział się o okolicznościach faktycznych, które uprawniają go do uzyskania takiego statusu.
Kompensata państwowa pokrywa krzywdę lub cierpienie fizyczne wyrządzone przestepstwem lub utratę mienia w wyniku przestępstwa, przy czym organ nie rozróżnia poszczególnych rodzajów szkód, z tytułu których wypłaca kompensatę. Wysokość kompensaty państwowej określono w ustawie o kompensatach państwowych dla ofiar przestępstw (Likums par valsts kompensāciju cietušajiem), przy czym jest ona uzależniona od skutków przestępstwa.
Kompensatę państwową wypłaca się w formie jednorazowej płatności, którą przelewa się na rachunek instytucji płatniczej wskazany we wniosku.
Kwalifikacja prawna czynu może mieć wpływ na wysokość kompensaty państwowej, na przykład gdy osoba popełniła przestępstwo w afekcie lub przekraczając niezbędne granice obrony koniecznej bądź wyrządziła szkodę, dokonując ujęcia obywatelskiego sprawcy. W takich przypadkach kwotę kompensaty państwowej, której wysokość jest uzależniona od skutków przestępstwa, zmniejsza się o 50%.
Jeżeli Urząd ds. Pomocy Prawnej nie otrzyma żądanych informacji w terminie 15 dni, może podjąć decyzję o odmowie wypłaty kompensaty państwowej. Wydana w tym przypadku decyzja o odmowie wypłaty kompensaty państwowej pozostaje bez uszczerbku dla przysługującego wnioskodawcy prawa do składania kolejnych wniosków o kompensatę do Urzędu ds. Pomocy Prawnej zgodnie z procedurami ubiegania się o tego rodzaju świadczenie.Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa na jego szansę na otrzymanie kompensaty państwowej ani na wysokość kompensaty.
Jeśli wnioskodawca otrzymał odszkodowanie za szkody wyrządzone przestępstwem od sprawcy lub innej osoby, która wywiązała się z tego obowiązku zamiast sprawcy, kwotę kompensaty państwowej pomniejsza się o kwotę odszkodowania, którą wnioskodawca już otrzymał.
W ustawie o kompensatach państwowych dla ofiar przestępstw określono inne kryteria, które mogą mieć wpływ na szansę wnioskodawcy na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość. Na przykład:
Maksymalna kwota kompensaty, którą państwo może wypłacić na rzecz jednej ofiary przestępstwa, jest równa pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia miesięcznego obowiązującego w Republice Łotewskiej. Kwotę kompensaty państwowej oblicza się, uwzględniając kwotę minimalnego miesięcznego wynagrodzenia na dzień, gdy dana osoba uzyskała status ofiary.
Wysokość kompensaty wynosi:
Maksymalna kwota kompensaty państwowej jest równa pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia miesięcznego obowiązującego w Republice Łotewskiej, zaś minimalna kwota kompensaty wynosi 50% kwoty maksymalnej. Wraz ze zmianą minimalnego wynagrodzenia miesięcznego zmienia się również wysokość kompensaty państwowej.
Wnioskodawca nie musi podawać wnioskowanej kwoty w formularzu wniosku o kompensatę państwową, ponieważ kwotę kompensaty określono w ustawie o kompensatach państwowych dla ofiar przestępstw.
Kwoty odszkodowania, którą wnioskodawca otrzyma z innych źródeł (np. od pracodawcy lub w ramach prywatnego systemu ubezpieczeń), nie odlicza się od kwoty kompensaty państwowej.
Nie istnieje możliwość otrzymania zaliczki na poczet kompensaty państwowej.
Jeśli wnioskodawca otrzymał kompensatę państwową, a następnie sąd stwierdzi w prawomocnym orzeczeniu, że poniesiona przez niego szkoda wyrządzona przestępstwem była dotkliwsza, może otrzymać różnicę między kwotą wypłaconej kompensaty państwowej a całkowitą kwotą należnej kompensaty.
Jeżeli w chwili złożenia wniosku o kompensatę państwową przez wnioskodawcę sąd nie wydał jeszcze prawomocnego wyroku w postępowaniu karnym, do wniosku o kompensatę państwową należy dołączyć zaświadczenie wydane przez organ prowadzący postępowanie (policja, prokuratura, sąd), zawierające następujące informacje:
Jeżeli w momencie złożenia wniosku o kompensatę postępowanie karne już się zakończyło, do wniosku o kompensatę państwową należy dołączyć odpis prawomocnej decyzji lub prawomocnego orzeczenia wydanych przez organ prowadzący postępowanie, a także tytuł egzekucyjny, jeżeli odszkodowanie zasądzone w prawomocnym orzeczeniu nie zostało wypłacone lub zostało wypłacone jedynie częściowo.
Procedura rozpatrywania wniosków o kompensatę państwową jest nieodpłatna.
O wypłacie kompensaty państwowej lub odmowie jej wypłaty decyduje Urząd ds. Pomocy Prawnej.
Aby otrzymać kompensatę państwową, należy wysłać stosowny wniosek na adres Urzędu ds. Pomocy Prawnej (Juridiskās palīdzības administrācija): Pils laukums 4, Rīgā, LV-1050.
Uczestnictwo wnioskodawcy w procesie rozpatrywania wniosku o kompensatę państwową i podejmowania decyzji o wypłacie lub odmowie wypłaty kompensaty państwowej nie jest wymagane.
Urząd ds. Pomocy Prawnej decyduje o wypłacie lub odmowie wypłaty kompensaty państwowej w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku o kompensatę państwową i wysyła decyzję na adres wskazany we wniosku.
Jeżeli Urząd ds. Pomocy Prawnej zwróci się do wnioskodawcy lub organu prowadzącego postępowanie (policja, prokuratura, sąd) o dodatkowe informacje, bieg terminu wydania decyzji zawieszona się do momentu otrzymania wszystkich wymaganych informacji.
Wnioskodawca może zaskarżyć decyzję Urzędu ds. Pomocy Prawnej w sprawie wypłaty lub odmowy wypłaty kompensaty państwowej w terminie miesiąca od dnia jej wejścia w życie, wnosząc odwołanie do Urzędu ds. Pomocy Prawnej, który przekaże je Ministerstwu Sprawiedliwości.
Formularz wniosku o kompensatę państwową oraz informacje o sposobie jego wypełniania można uzyskać:
Codziennie w godzinach 07.00–22.00 można zadzwonić pod numer bezpłatnej infolinii (116006) – „Telefon zaufania dla ofiar przestępstw”, aby uzyskać:
Można również skorzystać ze strony internetowej https://www.cietusajiem.lv/en/.
Złożenie wniosku o kompensatę państwową nie wymaga korzystania z pomocy prawnej. Urząd ds. Pomocy Prawnej zapewnia niezbędną pomoc w procesie dochodzenia kompensaty państwowej.
Stowarzyszenie „Skalbes” prowadzi bezpłatną infolinię 116006 „Telefon zaufania dla ofiar przestępstw” (codziennie w godzinach 7.00–22.00) udzielającą emocjonalnego i psychologicznego wsparcia ofiarom przestępstw, informacji o prawach procesowych ofiar (np. o prawach w postępowaniu karnym, prawie do odszkodowania, kompensaty państwowej itp.), dostępnych usługach i istniejących usługach wsparcia dla ofiar.
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.