W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?
Wnioskodawca musi udowodnić, że poniesiona przez niego szkoda wynika z czynów – zarówno umyślnych, jak i nieumyślnych – które mogą nosić znamiona przestępstwa przeciwko mieniu lub przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu. Czyny popełnione umyślnie lub wskutek lekkomyślności bądź niedbalstwa uprawniają zatem do kompensaty niezależnie od tego, czy sprawca przestępstwa jest znany.
W przypadku przestępstwa przeciwko mieniu czyn musi nosić znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy.
Ponadto szkody poniesione w wyniku aktów terrorystycznych, wypadków drogowych na terytorium Francji, wypadków na polowaniu, narażenia na działanie azbestu i zniszczenia pojazdu wskutek pożaru podlegają przepisom szczególnym dotyczącym kompensaty.
W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?
Pełna kompensata z tytułu poniesionej szkody przysługuje w przypadku szkód wyrządzonych ciężkim przestępstwem przeciwko zdrowiu i życiu:
- w przypadku gdy osoba padła ofiarą czynu, który spowodował trwałą niezdolność do pracy lub całkowitą niezdolność do pracy przez co najmniej jeden miesiąc, zgwałcenia, napaści na tle seksualnym, seksualnego wykorzystania małoletniego, handlu ludźmi, niewolnictwa, pracy przymusowej
- lub w przypadku gdy bliski ofiary zmarł wskutek takich czynów.
Pod określonymi warunkami kompensata w ograniczonej wysokości przysługuje osobie, która padła ofiarą lżejszego przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu lub przestępstwa przeciwko mieniu:
- w przypadku uszczerbku na zdrowiu, który spowodował całkowitą niezdolność do pracy przez okres krótszy niż jeden miesiąc
- lub w przypadku szkody majątkowej wyrządzonej czynem noszącym znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy.
Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?
Tak, bliscy ofiary mogą otrzymać kompensatę, jeżeli osobiście ponieśli szkodę wskutek przedmiotowego przestępstwa.
Kompensatę można przyznać wstępnym (rodzicom, dziadkom), zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi oraz krewnym w linii bocznej (rodzeństwu) lub jakiejkolwiek osobie, która dowiedzie osobistego związku z ofiarą.
Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?
Tak, bliscy ofiary mogą otrzymać kompensatę, jeżeli osobiście ponieśli szkodę wskutek przedmiotowego przestępstwa.
Kompensatę można przyznać wstępnym (rodzicom, dziadkom), zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi oraz krewnym w linii bocznej (rodzeństwu) lub jakiejkolwiek osobie, która dowiedzie osobistego związku z ofiarą.
Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?
Tak, osoby niebędące obywatelami państw członkowskich UE mogą otrzymać kompensatę, pod warunkiem że czyn popełniono na terytorium Francji.
Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?
Tak, ofiara może uzyskać kompensatę na zwykłych warunkach, jeżeli jest obywatelem Francji, a przestępstwo popełniono za granicą.
Jeżeli natomiast ofiara jest cudzoziemcem, a czyn popełniono za granicą, nie może ona otrzymać kompensaty od francuskiego organu ds. kompensat.
Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?
Nie, aby móc złożyć wniosek o przyznanie kompensaty, ofiara nie musi wcześniej składać zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa służbom policyjnym.
Wniosek musi jednak zawierać informacje niezbędne do jego rozpatrzenia. Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające przede wszystkim datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.).
Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?
Nie, ofiara nie musi czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania sądowego, aby złożyć wniosek o przyznanie kompensaty.
Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?
Nie, ofiara nie musi w pierwszej kolejności występować o odszkodowanie od sprawcy czynu, jeżeli został on wykryty, w przypadku ciężkiego przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu (zob. pkt 1.2).
W przypadku lżejszego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2) należy udowodnić, że wykryty sprawca czynu jest niewypłacalny lub nie jest w stanie naprawić szkody w całości. Dodatkowo należy udowodnić, że ofiara nie jest w stanie uzyskać skutecznego i wystarczającego odszkodowania od zakładu ubezpieczeń ani żadnego innego dłużnika.
Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty? Jeżeli tak, jakie dowody powinienem przedstawić na potwierdzenie mojego roszczenia?
Ofiara może otrzymać kompensatę nawet wówczas, gdy sprawca czynu jest nieznany lub nie został skazany – prawo to przysługuje jej od chwili stwierdzenia, że czyn nosi znamiona przestępstwa.
Wniosek musi jednak zawierać informacje niezbędne do jego rozpatrzenia. Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające przede wszystkim datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.).
Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?
Obowiązuje termin 3 miesięcy, licząc od daty popełnienia przestępstwa przez sprawcę. Termin ten przedłuża się o jeden rok, licząc od daty wydania ostatniego orzeczenia w sprawie karnej.
W przypadku zasądzenia odszkodowania od sprawcy czynu termin biegnie od chwili powiadomienia ofiary przez sąd orzekający w sprawach karnych. W przypadku zasądzenia odszkodowania od sprawcy czynu termin biegnie od chwili powiadomienia przez sąd.
W przypadku uchybienia terminowi sąd może uwzględnić uzasadniony powód przedstawiony przez ofiarę lub inną osobę uprawnioną.
Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?
Pokryte zostaną na przykład następujące koszty:
a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:
- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
- koszty związane z leczeniem uszczerbku na zdrowiu (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
Ofiara bezpośrednia, która doznała uszczerbku na zdrowiu, może otrzymać zwrot wszystkich kosztów opieki szpitalnej, ambulatoryjnej, paramedycznej i kosztów farmaceutycznych (opieka pielęgniarska, fizjoterapia, ortoptystka, ortofonia itp.), przy czym większość z tych kosztów pokrywają zwykle organy zabezpieczenia społecznego.
Ponadto istnieje możliwość uwzględnienia przyszłych kosztów opieki zdrowotnej, możliwych do przewidzenia z punktu widzenia medycznego, które stały się konieczne wskutek stanu chorobowego ofiary – po stabilizacji jej stanu zdrowia.
- dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, długotrwała fizjoterapia, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.)
Zwrotowi podlegają koszty dostosowania miejsca zamieszkania, pojazdu oraz wydatki związane ze stałą opieką sprawowaną przez osobę trzecią.
Istnieje również możliwość uwzględnienia różnych kosztów związanych ze skutkami uszczerbku na zdrowiu: kosztów opieki na dziećmi, pomocy domowej, transportu itp.
- trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność)
Stwierdzenie trwałej niepełnosprawności (déficit fonctionnel permanent) zapewnia możliwość naprawienia skutków szkody utrzymujących się po stabilizacji stanu zdrowia: zaburzenia funkcji fizjologicznych, przewlekłych bóli, obniżenia standardu życia, utraty niezależności itp. W przypadku stwierdzenia niepełnosprawności możliwe jest określenie jej stopnia.
- utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.)
Kompensatę otrzymuje się z tytułu utraty obecnych lub przyszłych zarobków oraz negatywnego wpływu na życie zawodowe: spadku wartości pracownika na rynku pracy, utraconych możliwości zawodowych, zwiększenia uciążliwości pracy, konieczności zwolnienia monitorowanego itp. Ocenie może również podlegać utrata możliwości korzystania z edukacji szkolnej, kształcenia uniwersyteckiego lub innego rodzaju kształcenia.
- utracone możliwości
- koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które wywołało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe
- kompensata w związku z kradzieżą lub zniszczeniem składnika majątku osobistego
- inne
Utracone możliwości zawodowe mogą zostać zrekompensowane w ramach kompensaty negatywnego wpływu na życie zawodowe (zob. poprzedni punkt).
Kompensata nie pokrywa kosztów postępowania związanych z przestępstwem. Istnieje jednak możliwość przyznania pomocy prawnej, która polega na tym, że w przypadku osób o niskich dochodach państwo pokrywa w całości lub w części koszty honorariów adwokatów i opłaty sądowe należne w toku postępowania. W przypadku najcięższych przestępstw zwolnienie od kosztów przyznaje się niezależnie od dochodów (zob. katalog przewidziany w art. 9–2 ustawy nr 91-647 z dnia 10 lipca 1991 r. o pomocy prawnej).
Co do zasady nie wypłaca się kompensaty z tytułu szkód majątkowych wyrządzonych przestępstwami przeciwko zdrowiu i życiu. Jeżeli chodzi o wyżej wspomniane przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2), wysokość kompensaty jest ograniczona do kwoty 4575 euro (limit ten obowiązuje od dnia 16 stycznia 2018 r.), z zastrzeżeniem spełnienia określonych przesłanek.
- szkoda niemajątkowa (krzywda):
Jeżeli chodzi o krzywdę polegającą na cierpieniu ofiary, bierze się pod uwagę wszelkiego rodzaju cierpienie fizyczne i psychiczne, a także powiązane dolegliwości odczuwane przez ofiarę od dnia popełnienia czynu przez sprawcę do momentu stabilizacji stanu zdrowia ofiary. Licząc od momentu stabilizacji stanu zdrowia, utrzymujące się dolegliwości podlegają kompensacie z tytułu trwałej niepełnosprawności.
Utrata możliwości natury osobistej może zostać uwzględniona w ramach kompensaty utraty nadziei (préjudice d’établissement), która obejmuje utratę szans lub możliwości prowadzenia życia rodzinnego.
Kategoria szkody estetycznej (préjudice esthétique) pozwala na uwzględnienie osobistych konsekwencji pogorszenia wyglądu fizycznego ofiary.
Organ może również wziąć pod uwagę, czy ofiara poniosła szkodę polegającą na utracie komfortu życia (préjudice d’agrément), w którym to przypadku przysługuje jej prawo do kompensaty z tytułu niezdolności do wznowienia aktywności fizycznej lub zażywania rozrywek.
b) w przypadku osób uprawnionych lub krewnych ofiary:
- szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
Koszty pogrzebu i nagrobka podlegają zwrotowi.
- koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja)
Większość kosztów leczenia, w tym kosztów poniesionych przez bliskich ofiary, zwykle pokrywają organy zabezpieczenia społecznego. W przeciwnym razie straty moralne (retentissement pathologique) poniesione przez bliskich ofiary rekompensuje się w ramach zadośćuczynienia z tytułu naruszenia prawa do życia rodzinnego (préjudice d’affection) (zob. powyżej).
- utrata środków utrzymania lub utracone możliwości
Utrata lub zmniejszenie dochodów mające wpływ na bliskich ofiary i spowodowane śmiercią lub niepełnosprawnością ofiary mogą podlegać kompensacie, w szczególności wówczas, gdy bliscy muszą zapewnić ofierze stałą opiekę i są zmuszeni do tymczasowej rezygnacji z pracy.
- szkoda niemajątkowa (krzywda):
- ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostających przy życiu po śmierci ofiary czynu zabronionego
Zadośćuczynienie z tytułu naruszenia prawa do życia rodzinnego (préjudice d’affection) ma na celu zrekompensowanie krzywdy doznanej przez bliskich ofiary wskutek jej śmierci bądź zrekompensowanie bólu i cierpienia ofiary bezpośredniej w przypadku, gdy jest ona niepełnosprawna w stopniu znacznym.
Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?
Kwotę wypłaca się jednorazowo lub w formie renty. Dodatkowo istnieje możliwość wypłacenia zaliczek w toku postępowania – przed przyznaniem ostatecznej kompensaty.
W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?
Wina ofiary może być przesłanką nieprzyznania kompensaty lub zmniejszenia jej kwoty, na przykład w przypadku obraźliwych komentarzy (injures proférées), udziału w bójce lub w działalności przestępczej. Wina zmarłej ofiary stanowi przesłankę nieprzyznania kompensaty lub zmniejszenia jej kwoty również w postępowaniu wszczętym na wniosek innych osób uprawnionych.
Uprzednia karalność ofiary pozostaje natomiast bez uszczerbku dla możliwości uzyskania kompensaty.
Wniosek o przyznanie kompensaty musi zawierać informacje konieczne do jego rozstrzygnięcia oraz niezbędne dokumenty potwierdzające. Należy dostarczyć dokumenty, których w dalszej kolejności może zażądać organ, oraz w stosownych przypadkach wziąć udział w wymaganych badaniach.
W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?
- Ciężkie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu (zob. pkt 1.2)
Nie bierze się pod uwagę sytuacji finansowej ofiary, a szkoda, którą poniosła ofiara i która wynika z ciężkiego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, może zostać naprawiona w całości.
Uwzględnia się jednak świadczenia wypłacane przez organy zabezpieczenia społecznego, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i zakłady ubezpieczeń.
- Lżejsze przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. pkt 1.2)
Sytuację finansową ofiary ocenia się na trzech poziomach, tj. pod kątem tego, czy:
- ofiara posiada roczne dochody nieprzekraczające kwoty 18 300 euro (na podstawie dochodów za 2017 r.), do których dodaje się dopłaty z tytułu osób pozostających na utrzymaniu ofiary (zstępni i wstępni);
- ofiara nie jest w stanie uzyskać skutecznego i wystarczającego odszkodowania od zakładu ubezpieczeń ani żadnego innego dłużnika;
- ofiara udowodniła, że znajduje się w trudnej sytuacji materialnej lub emocjonalnej w związku z popełnionym na jej szkodę przestępstwem.
Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?
Nie.
W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?
W przypadku ciężkiego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu ofierze przysługuje co do zasady prawo do naprawienia szkody w całości. Wysokość kompensaty oblicza się, uwzględniając wszystkie kategorie szkód.
Wyliczenia dokonuje się indywidualnie w każdej sprawie, w zależności od sytuacji osobistej każdej z ofiar oraz przedstawionych dokumentów potwierdzających, a w przypadku niektórych kategorii szkód – w oparciu o orientacyjne progi.
Obliczenia kompensaty z tytułu trwałej niepełnosprawności mogą opierać się na przykład na orientacyjnym progu uwzględniającym stwierdzony przez lekarza stopień niepełnosprawności oraz wiek ofiary.
Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?
Nie ma kwoty minimalnej.
Nie ma maksymalnej kwoty kompensaty w przypadku ciężkich przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu (zob. pkt 1.2).
Jeżeli chodzi o lżejsze przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przestępstwa przeciwko mieniu (zob. 1.2), wysokość kompensaty jest ograniczona do kwoty 4575 euro (limit ten obowiązuje od dnia 16 stycznia 2018 r.).
Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?
Tak, formularz wniosku o przyznanie kompensaty przewiduje podanie wnioskowanej kwoty. Kwota ta jest jednak całościowa. Adwokat lub stowarzyszenie pomocy ofiarom mogą udzielić ofierze skutecznej pomocy w ustaleniu wspomnianej kwoty.
Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam za szkodę z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczenia)?
Uwzględnia się świadczenia wypłacane przez organy zabezpieczenia społecznego, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, zakłady ubezpieczeń itp.
Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?
Tak, ofiara może ubiegać się o zaliczkę na poczet kompensaty na dowolnym etapie postępowania.
Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?
Tak, ofiara może złożyć nowy wniosek o kompensatę w przypadku pogłębienia się uszczerbku na zdrowiu lub z jakiegokolwiek innego uzasadnionego powodu, który ofiara udowodni.
Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?
Wniosek wnioskodawcy skierowany do sekretariatu komisji ds. kompensat dla ofiar przestępstw (commission d’indemnisation des victimes d’infractions, CIVI) przy właściwym sądzie wielkiej instancji musi zawierać informacje niezbędne do rozpatrzenia roszczenia. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające, wskazujące w szczególności:
- nazwisko i imiona, datę i miejsce urodzenia, zawód, obywatelstwo i adres wnioskodawcy (należy załączyć kopię krajowego dokumentu tożsamości, karty rezydenta lub pobytu, paszportu itp.);
- więź pokrewieństwa z ofiarą (należy załączyć odpis książeczki rodzinnej, aktu notarialnego itp.);
- datę, miejsce i okoliczności popełnienia przestępstwa (potwierdzenie złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wszelkie akta postępowania karnego itp.);
- sąd, który w stosownych przypadkach wydał wyrok w sprawie sprawcy czynu (należy załączyć odpis wyroku);
- charakter obrażeń, czas trwania zwolnienia z pracy i ewentualne skutki (należy załączyć zaświadczenia lekarskie, zwolnienia z pracy, raporty lekarskie);
- państwowe lub prywatne organy zabezpieczenia społecznego, pod które podlega wnioskodawca i które mogą podjąć stosowne czynności (należy załączyć odpis karty zabezpieczenia społecznego);
- złożone wnioski o zawezwanie do próby ugodowej oraz toczące się postępowania sądowe, a także kwoty otrzymane dotychczas przez wnioskodawcę (należy załączyć dokumenty potwierdzające wypłatę diet dziennych, emerytury, renty, płatności od sprawcy czynu, od ubezpieczyciela itp.);
- kwotę kompensaty, o którą ofiara ubiega się od CIVI;
- dane bankowe wnioskodawcy;
- inne dokumenty potwierdzające, w zależności od zgłaszanych roszczeń.
W przypadku gdy wniosek o przyznanie kompensaty dotyczy lżejszych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu lub szkód majątkowych wyrządzonych czynem noszącym znamiona kradzieży, oszustwa, naruszenia obowiązków powiernika/syndyka/kuratora, wymuszenia rozbójniczego lub zniszczenia, pogorszenia jakości bądź uszkodzenia rzeczy, wniosek ten zawiera ponadto:
- informację o wysokości dochodów wnioskodawcy (należy załączyć informację o wymiarze podatkowym w roku poprzedzającym rok, w którym sprawca popełnił przestępstwo, oraz w roku, w którym ofiara składa wniosek);
- dowody potwierdzające brak możliwości uzyskania skutecznego i wystarczającego odszkodowania z innego źródła;
- opis trudnej sytuacji materialnej lub emocjonalnej wynikającej z popełnionego na szkodę ofiary przestępstwa.
Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku lub w trakcie jego rozpatrywania?
Nie przewidziano takich opłat. Postępowanie to nie jest objęte przymusem adwokackim. Koszty honorarium adwokata ponosi ofiara, chyba że przyznano jej pomoc prawną z mocy prawa lub z zastrzeżeniem spełnienia określonych przesłanek. Koszty poniesione w toku postępowania przed komisją ds. kompensat dla ofiar przestępstw (CIVI) zalicza się do kosztów sądowych pokrywanych w całości przez Skarb Państwa.
Jaki organ wydaje rozstrzygnięcie dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?
Organami właściwymi do wydawania decyzji w sprawie przyznania kompensaty są komisje ds. kompensat dla ofiar przestępstw (CIVI). Kompensaty w wysokości określonej przez CIVI wypłaca fundusz gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (Fonds de garantie des victimes d’actes de terrorisme et d’autres infractions, FGTI).
W sprawach dotyczących terroryzmu fundusz gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (FGTI) wypłaca kompensatę bezpośrednio na rzecz ofiar, które o to wniosą, pod nadzorem sądu (sąd wielkiej instancji – tribunal de grande instance, TGI), który rozstrzyga sprawę w przypadku zaistnienia sporu.
Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?
Przy każdym sądzie wielkiej instancji (tribunal de grande instance, TGI) działa komisja ds. kompensat dla ofiar przestępstw (commission d’indemnisation des victimes d’infractions, CIVI) rozpatrująca wnioski o przyznanie kompensaty złożone przez ofiary przestępstw lub inne osoby uprawnione.
Właściwość do rozpatrzenia wniosku posiada CIVI właściwa ze względu na miejsce zamieszkana ofiary lub, w stosownych przypadkach, ze względu na siedzibę sądu orzekającego w sprawach karnych, przed którym toczy się postępowanie w sprawie przestępstwa (Wyszukiwarka sądów). W braku takiej komisji, jeżeli ofiarą jest obywatel Francji zamieszkujący za granicą i czyn popełniono również za granicą, właściwość posiada komisja przy Sądzie Wielkiej Instancji w Paryżu.
Tribunal de Grande Instance de Paris
4 Boulevard du Palais
75055 PARIS CEDEX 01 – Francja
W sprawach dotyczących terroryzmu wnioski kieruje się bezpośrednio do funduszu gwarancji dla ofiar aktów terrorystycznych i innych przestępstw (FGTI):
64, rue Defrance
94682 Vincennes Cedex – Francja
Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub kiedy mój wniosek jest rozpatrywany?
Obecność ofiary w toku postępowania lub na rozprawie nie jest obowiązkowa.
Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na decyzję dotyczącą kompensaty?
Sekretariat CIVI bezzwłocznie przekazuje wniosek funduszowi gwarancji.
Fundusz gwarancji musi przedstawić ofierze propozycję w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia otrzymania kompletnych akt przekazanych przez sekretariat CIVI.
Jeżeli ofiara przyjmie propozycję, porozumienie przekazuje się do zatwierdzenia przewodniczącemu CIVI. Zatwierdzone porozumienie można wykonać. Decyzję doręcza się ofierze i funduszowi gwarancji, który wypłaca kompensatę.
W przypadku uzasadnionej odmowy ze strony funduszu gwarancji, odrzucenia propozycji przez ofiarę lub braku odpowiedzi ofiary na propozycję funduszu gwarancji po upływie 2 miesięcy wszczyna się postępowanie sądowe. Sąd rozpatruje wniosek i weryfikuje złożone oświadczenia oraz dokumenty.
Prokurator Republiki i fundusz gwarancji zgłaszają uwagi nie później niż na 15 dni przed rozprawą. Wnioskodawcy i funduszowi gwarancji należy doręczyć wezwanie do stawiennictwa przed sądem nie później niż na 2 miesiące przed terminem rozprawy.
Po obradach na posiedzeniu niejawnym decyzję CIVI w sprawie przyznania kompensaty lub oddalenia wniosku o kompensatę doręcza się wnioskodawcy i funduszowi gwarancji, który wypłaca przyznaną kompensatę w terminie miesiąca od dnia doręczenia.
W sprawach dotyczących terroryzmu fundusz gwarancji wypłaca stosowną kwotę tytułem zaliczki w terminie miesiąca od dnia otrzymania kompletnego wniosku, jeżeli jest on zasadny. Fundusz gwarancji przedstawia propozycję kompensaty ofierze (po ustabilizowaniu się jej stanu zdrowia) lub – w przypadku śmierci ofiary – jej bliskim w terminie 3 miesięcy.
Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?
Jeżeli ofiara nie zgadza się z rozstrzygnięciem CIVI, może wnieść o ponowne rozpatrzenie sprawy przez sąd apelacyjny, pod który podlega dana CIVI.
Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?
Informacje i formularze wniosków są dostępne na następujących stronach internetowych:
Stowarzyszenia pomocy ofiarom mogą pomóc ofierze w dopełnieniu formalności oraz udzielić niezbędnych informacji.
Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?
Kontaktując się z infolinią 116006, ofiara może uzyskać nieodpłatnie wsparcie psychologiczne, informacje dotyczące przysługujących jej praw oraz, ogólnie rzecz biorąc, pomoc w dopełnieniu formalności od poniedziałku do niedzieli w godzinach 9–21 – opłata jak za połączenie lokalne:
tel. 01.41.83.42.08
w przypadku połączeń z Francji
tel. +33.1.41.83.42.08 w przypadku połączeń z zagranicy
E-mail: 08victimes@france-victimes.fr
Dostępne są następujące strony internetowe:
Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?
Istnieje możliwość przyznania pomocy prawnej, która polega na tym, że w przypadku osób o niskich dochodach państwo pokrywa w całości lub w części koszty honorariów adwokatów i opłaty sądowe należne w toku postępowania. W przypadku najcięższych przestępstw zwolnienie od kosztów przyznaje się niezależnie od dochodów (zob. katalog przewidziany w art. 9-2 ustawy nr 91-647 z dnia 10 lipca 1991 r. o pomocy prawnej).
Niektóre podmioty ułatwiające dostęp do wymiaru sprawiedliwości, takie jak ośrodki pomocy prawnej (Maisons de la justice et du droit, MJD) lub punkty zapewniające dostęp do wymiaru sprawiedliwości (Points d’accès au droit, PAD), udzielają nieodpłatnych porad w dziedzinie prawa, a dodatkowo niezależnie od narodowości ofiary udzielają pomocy we wszelkich formalnościach mających na celu skorzystanie przez ofiarę z przysługującego jej prawa oraz udzielają jej wsparcia w toku postępowań pozasądowych.
To samo dotyczy stowarzyszeń pomocy ofiarom, które udzielają nieodpłatnego wsparcia, głównie natury prawnej.
Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?
Stowarzyszenia pomocy ofiarom działające w ramach biur ds. pomocy ofiarom przy sądach oraz we własnych siedzibach mogą nieodpłatnie pomóc ofierze w sporządzeniu wniosku o kompensatę.
