Als mijn verzoek in dit land moet worden behandeld

Voor welke soorten strafbare feiten kan ik schadeloos worden gesteld?

Als u (of een naaste verwant) slachtoffer van een misdrijf in Finland bent, kunt u een vergoeding van de staat krijgen voor de schade die door het misdrijf is veroorzaakt. Het recht op een vergoeding wordt niet beperkt door de aard van het misdrijf.

Is de schade het gevolg van het gebruik van een motorvoertuig in het verkeer, dan wordt de vergoeding in eerste instantie betaald door de verzekering van het voertuig dat de schade heeft veroorzaakt, op grond van de Wet aansprakelijkheidsverzekering voertuigen (liikennevakuutuslaki).

Voor welk soort schade kan ik schadeloos worden gesteld?

Er kan een vergoeding worden betaald voor persoonlijk letsel en lijden dat door een misdrijf is veroorzaakt.

“Persoonlijk letsel” is een verstoring van iemands gezondheid die met medische middelen kan worden geverifieerd. Deze verstoring kan zowel fysiek als psychisch zijn.

“Lijden” daarentegen is een gevoel van geestelijk leed dat door de gebeurtenis in kwestie is veroorzaakt; hierbij hoeft er geen medisch bewijs te worden geleverd dat de gezondheid van de betrokkene is verstoord.

Kan ik schadeloos worden gesteld wanneer ik een familielid ben of ten laste kom van een slachtoffer dat als gevolg van een strafbaar feit is overleden? Welke familieleden of personen ten laste kunnen schadeloos worden gesteld?

U kunt recht hebben op schadevergoeding als een naaste verwant als gevolg van een misdrijf is overleden. Een “naaste verwant” is een ouder, kind of de echtgenoot van de overledene, of een andere persoon die bijzonder dicht bij de overledene stond.

Als u de verantwoordelijkheid op u hebt genomen om een persoon te begraven die als gevolg van een misdrijf is overleden, hebt u recht op vergoeding van de redelijke kosten die u voor de begrafenis hebt gemaakt.

Kan ik schadeloos worden gesteld wanneer ik een familielid ben of ten laste kom van een slachtoffer dat een strafbaar feit heeft overleefd? Welke familieleden of personen ten laste kunnen in dit geval schadeloos worden gesteld?

Als een persoon die bijzonder dicht bij u staat, slachtoffer van een misdrijf is, kunt u een vergoeding krijgen voor de redelijke, noodzakelijke kosten en de gederfde inkomsten die het gevolg zijn van uw zorg voor die persoon. Een “naaste verwant” is een ouder, kind of de echtgenoot van de persoon die persoonlijk letsel heeft opgelopen, of een andere persoon die net zo dicht bij hem of haar staat.

Kan ik schadeloos worden gesteld wanneer ik geen onderdaan ben van een EU-land?

Bent u slachtoffer van een misdrijf in Finland, dan hebt u doorgaans recht op schadevergoeding ongeacht uw nationaliteit of de plaats waar u woont. Schadeloosstelling kan echter worden geweigerd als u niet in een EU-land woonde toen het misdrijf plaatsvond of toen u om schadevergoeding verzocht. Dat geldt ook wanneer de schade anderszins maar weinig connectie met Finland heeft.

Kan ik dit land om schadeloosstelling verzoeken wanneer ik er woon of ervan afkomstig ben (het land van mijn woonplaats of nationaliteit), zelfs indien het strafbare feit in een ander EU-land is gepleegd? Kan ik dat doen in plaats van om schadeloosstelling te verzoeken in het land waar het strafbare feit is gepleegd? Zo ja, onder welke voorwaarden?

Als u in Finland woont, kunt u in sommige gevallen ook vergoeding ontvangen voor persoonlijk letsel en lijden dat door een misdrijf in het buitenland is veroorzaakt.

U kunt schadevergoeding krijgen als u in het buitenland verbleef vanwege werk, studie of een andere soortgelijke reden. Ook in andere gevallen van schade in het buitenland kunt u daar recht op hebben. Dit wordt dan per geval beslist. Er wordt dan gekeken naar welke connectie er bestaat tussen het misdrijf en Finland, hoe nauw de relatie tussen de dader en het slachtoffer van het misdrijf is, en naar de aard van de schade en de mogelijkheden die u hebt om elders schadevergoeding te krijgen.

Moet ik eerst bij de politie aangifte hebben gedaan van het strafbare feit, alvorens om schadeloosstelling te kunnen verzoeken?

U moet het misdrijf bij de politie aangeven. Als het misdrijf niet is aangegeven of de politie niet op andere wijze daarvan op de hoogte is gebracht, kan er alleen om speciale redenen schadevergoeding worden uitbetaald.

Moet ik wachten op de uitkomst van een politieonderzoek of strafproces om om schadeloosstelling te kunnen verzoeken?

U kunt een verzoek om schadevergoeding indienen voordat het vooronderzoek is voltooid of de gerechtelijke procedure is beëindigd. Er wordt echter pas over uw verzoek beslist wanneer het vooronderzoek is afgerond. Als er vervolging is ingesteld, dan kan er gewoonlijk pas een beslissing vallen wanneer de rechter een uitspraak heeft gedaan in de strafzaak en over de vorderingen tot schadevergoeding.

Moet ik eerst van de dader schadeloosstelling trachten te krijgen — als die werd geïdentificeerd?

Als de strafzaak door een rechter wordt behandeld, is het van belang dat uw recht op schadevergoeding in de rechterlijke beslissing wordt bekrachtigd. Dit betekent dat u tijdens de gerechtelijke procedure schadevergoeding van de dader moet vorderen. Normaal gesproken krijgt u geen vergoeding wanneer u niet aan deze verplichting hebt voldaan.

Als de dader niet werd geïdentificeerd of veroordeeld, kom ik dan nog voor schadeloosstelling in aanmerking? Zo ja, welk bewijs moet ik overleggen ter ondersteuning van mijn verzoek?

U kunt ook om schadevergoeding verzoeken als de dader niet is geïdentificeerd of veroordeeld. Bij uw verzoek om schadevergoeding moet u een kopie van het politierapport van het vooronderzoek of andere betrouwbare bewijzen van de gebeurtenissen voegen.

Is er een termijn waarbinnen ik om schadeloosstelling moet verzoeken?

U moet om schadevergoeding verzoeken binnen drie jaar nadat een uitspraak over schadeloosstelling definitief is geworden. Als de zaak niet in een rechtbank is behandeld, moet u binnen tien jaar nadat het misdrijf is gepleegd, om vergoeding verzoeken. Alleen in bijzondere omstandigheden wordt er flexibel met deze termijnen omgegaan.

Welke verliezen en kosten worden door de schadeloosstelling gedekt?

Heeft de schadeloosstelling bijvoorbeeld betrekking op het volgende?

a) voor het slachtoffer van het strafbare feit:

– materiële (niet-psychische) schade:

• medische kosten van letsels (medische behandeling – ambulante behandeling en ziekenhuisopname, herstel)  -medische kosten worden gedekt
• aanvullende behoeften of kosten als gevolg van letsels (verzorging en bijstand, tijdelijke en permanente behandeling, langdurige fysiotherapie, aangepaste huisvesting, bijzondere steun enz.) -andere noodzakelijke kosten worden gedekt
• blijvende letsels (bv. invaliditeit en andere blijvende beperkingen)
  • inkomstenderving tijdens en na de medische behandeling (met inbegrip van gederfde inkomsten en het verlies van de mogelijkheid om inkomsten te verwerven, of minder bestaansmiddelen enz.) - gederfde inkomsten worden gedekt tot maximaal 150 EUR per dag
  • het verlies van een kans - bij het vaststellen van de vergoeding kan in bijzondere omstandigheden ook rekening worden gehouden met de mogelijke ontwikkelingen in uw inkomsten (bv. wanneer u op jonge leeftijd letsel hebt opgelopen)
  • kosten die verband houden met juridische procedures die naar aanleiding van het schadeveroorzakende voorval zijn ingeleid (zoals honoraria, gerechtskosten) - voor juridische kosten kan een redelijke vergoeding worden betaald, als de schadeloosstellingszaak door een rechter werd behandeld en u andere schade hebt geleden die moet worden gecompenseerd
  • vergoeding van gestolen of beschadigde persoonlijke goederen - persoonlijke bezittingen voor dagelijks gebruik (bv. bril, horloge en mobiele telefoon) die in samenhang met het persoonlijk letsel zijn beschadigd, worden gedekt
  • • in andere gevallen wordt een vergoeding voor schade aan voorwerpen of andere eigendommen uitsluitend uitgekeerd onder speciale omstandigheden

– psychische (morele) schade:

• pijn en lijden van het slachtoffer - wordt gedekt.
  • tijdelijke psychische problemen
  • geestelijk lijden, als er schade is veroorzaakt
    • in geval van een seksueel misdrijf
    • in geval van andere misdrijven tegen de vrijheid
    • in geval van een misdrijf waardoor de persoonlijke integriteit van het slachtoffer op bijzonder ernstige wijze is geschonden

b) voor rechthebbenden of familieleden van een slachtoffer:

– materiële (niet-psychische) schade:

• begrafeniskosten - de kosten voor bijvoorbeeld een kist, de locatie van het graf en een grafsteen en het organiseren van een herdenkingsbijeenkomst worden gedekt. Als persoon die bijzonder dicht bij de overledene stond, kunt u vergoeding krijgen voor kosten voor het bijwonen van de begrafenis (reiskosten naar de plaats van de begrafenis, bloemstukken en rouwkleding)
• medische kosten (bv. therapie voor een familielid, ambulante behandeling en ziekenhuisopname, revalidatie) - als u door het overlijden van een naaste verwant persoonlijk letsel hebt opgelopen, kunt u vergoeding krijgen van de kosten die u als gevolg van dat letsel hebt gemaakt, en van andere noodzakelijke kosten en gederfde inkomsten. De vergoeding is aan een maximum gebonden, en wel 6 000 EUR (in 2018)
• verlies van bestaansmiddelen of van een kans - als u ten laste van de overledene kwam, kunt u schadeloosstelling krijgen voor het verlies van bestaansmiddelen

– psychische schade:

• pijn en lijden van familieleden of rechthebbenden/vergoeding van de overlevenden in geval van overlijden van het slachtoffer - de naaste verwanten van een slachtoffer van een misdrijf krijgen geen vergoeding voor tijdelijke problemen of geestelijk leed.

Wordt de vergoeding uitgekeerd in één enkele betaling of in maandelijkse schijven?

Over het algemeen wordt de vergoeding uitgekeerd in één enkele betaling, uitgezonderd de doorlopende vergoeding voor gederfde inkomsten en verlies van bestaansmiddelen. Dit soort vergoeding wordt meestal uitgekeerd in de vorm van herhaalde, maandelijkse betalingen.

Welke invloed zou mijn eigen gedrag bij het strafbare feit, mijn strafblad of gebrek aan medewerking tijdens de schadeloosstellingsprocedure kunnen hebben op mijn kans op schadeloosstelling en/of op het te ontvangen bedrag?

De vergoeding kan worden verlaagd als u door eigen toedoen aan het letsel hebt bijgedragen, bijvoorbeeld als u een gevecht bent begonnen. Een eventueel strafblad heeft echter geen gevolgen voor uw kans op schadevergoeding of de hoogte daarvan.

Om een vergoeding te ontvangen, moet u de door het ministerie van Financiën (Valtiokonttori) gevraagde documenten opsturen zodat uw zaak kan worden behandeld. Uw verzoek om schadeloosstelling kan worden afgewezen als u niet het benodigde bewijs overlegt.

Welke invloed zou mijn financiële situatie kunnen hebben op mijn kans op schadeloosstelling en/of op het bedrag?

In de regel heeft uw financiële situatie geen invloed op de vraag of u schadevergoeding krijgt of op de hoogte van het uit te keren bedrag.

Bij het nemen van de beslissing wordt alleen naar uw financiële situatie gekeken wanneer u om vergoeding hebt gevraagd voor aanzienlijke schade aan voorwerpen of uw financiële middelen op grond van het feit dat u de schade op geen enkele wijze kon voorkomen.

Zijn er andere factoren die een invloed zouden kunnen hebben op mijn kans op schadeloosstelling en/of op het bedrag?

Als de zaak door een rechter wordt behandeld, wordt de vergoeding doorgaans conform de uitspraak uitgekeerd. Wijkt het ministerie van Justitie af van de uitspraak van de rechter, dan zal het de redenen daarvoor in zijn beslissing aangeven.

De dader is verplicht het bedrag dat de rechter heeft vastgesteld, te betalen. Het recht om schadeloosstelling van de dader te krijgen, wordt echter aan de staat overgedragen voor zover het ministerie van Financiën u een vergoeding heeft toegekend.

Hoe zal de schadeloosstelling worden berekend?

Medische en andere kosten worden vergoed als zij noodzakelijk zijn en een oorzakelijk verband hebben met de schade of het letsel.

Bij het bepalen van de schadevergoeding voor pijn en andere problemen wordt er gekeken naar de aard en ernst van de schade of het letsel en de gangbare vergoedingspraktijken. De te betalen vergoeding mag niet hoger zijn dan de bovengrens die in de wet is vastgelegd.

“Lijden” is het gevoel van persoonlijk leed dat u als gevolg van een strafbaar feit ervaart. De uit te keren vergoeding wordt vastgesteld op basis van de aard van het feit in kwestie. De vergoeding moet tevens binnen de in de wet vermelde grenzen blijven.

Voor het bepalen van gederfde inkomsten is het uitgangspunt een schatting van de inkomsten die u zou hebben ontvangen als het misdrijf niet was gepleegd. Alle inkomsten en uitkeringen die u hebt of zou hebben kunnen ontvangen ongeacht de schade of het letsel, wordt van dat bedrag afgetrokken. De te betalen vergoeding mag niet hoger zijn dan het maximumbedrag per dag dat in de wet is vastgelegd.

Van de totale schadevergoeding voor problemen en lijden wordt een basisbedrag afgetrokken. Dit basisbedrag is 220 EUR voor een in 2018 gepleegd misdrijf.

Over de toegekende schadevergoeding wordt geen rente betaald.

Is er een minimum/maximumbedrag dat kan worden toegekend?

Er is geen minimumbedrag dat kan worden toegekend.

De totale vergoeding die u voor persoon letsel en lijden als gevolg van een misdrijf kunt krijgen, is maximaal 61 500 EUR. Bovendien geldt het volgende:

• de vergoeding voor pijn en andere tijdelijke problemen bedraagt ten hoogste 12 000 EUR;
• de maximale vergoeding voor lijden is 3 600 EUR; niettemin bedraagt de maximale vergoeding voor het lijden van slachtoffers van een seksueel misdrijf 9 500 EUR, of 16 200 EUR als het slachtoffer op het moment van het misdrijf jonger dan 18 jaar was;
• de vergoeding voor een naaste verwant van een overledene is doorgaans ten hoogste 6 000 EUR;
• de vergoeding voor gederfde inkomsten bedraagt ten hoogste 150 EUR per dag.

De maximumvergoeding voor elk letsel of elke schade geldt niet voor gederfde inkomsten of verlies van bestaansmiddelen wanneer die vergoeding doorlopend wordt uitgekeerd.

De maximale vergoeding voor schade aan bezittingen en financiële schade bedraagt 31 000 EUR.

De maximumbedragen van de vergoeding voor slachtoffers van misdrijven en het bedrag van de basisaftrek worden om de drie jaar gecontroleerd. De eerstvolgende keer dat de bedragen worden gecontroleerd, is begin 2021.

Wordt van mij verwacht dat ik het bedrag vermeld in het verzoekformulier? Zo ja, krijg ik dan instructies voor de berekening van het bedrag of voor andere aspecten?

De toegekende schadevergoeding kan niet hoger zijn dan het bedrag waarom u verzoekt. Waar nodig kunt u een redelijke vergoeding eisen. U kunt ook verwijzen naar de bedragen in de rechterlijke uitspraak die de basis voor uw verzoek vormen.

Zo nodig kunt u advies over uw zaak krijgen van onze klantenservice en van de persoon die uw verzoek om schadevergoeding behandelt.

Zal de eventuele schadeloosstelling die ik uit andere bronnen voor mijn schade ontvang (zoals de verzekering van mijn werkgever of een particuliere verzekering), worden afgetrokken van de door de instantie of het orgaan betaalde schadeloosstelling?

De vergoeding uit overheidsmiddelen is secundair. Dit houdt in dat u eerst elders om schadeloosstelling moet vragen, bijvoorbeeld bij uw ziektekostenverzekeraar of uw verzekeringsmaatschappij. Deze vergoeding wordt afgetrokken van het toe te kennen bedrag.

Kan ik een voorschot op de schadeloosstelling krijgen? Zo ja, onder welke voorwaarden?

U kunt indien nodig schriftelijk een voorschot aanvragen. U kunt een voorschot krijgen als de behandeling van uw zaak buiten uw schuld vertraging oploopt en u recht hebt op een aanzienlijk bedrag aan schadevergoeding.

Kan ik aanvullende of extra schadeloosstelling krijgen (bv. ten gevolge van een wijziging in de omstandigheden of verslechterende gezondheid enz.) na de hoofdbeslissing?

Het ministerie van Financiën gaat de zaak nogmaals onderzoeken als er zich nieuw bewijs aandient. Op basis van dit nieuwe bewijs kunt u de schadevergoeding krijgen die eerder werd geweigerd, of een hoger bedrag.

Welke bewijsstukken moet ik bij mijn verzoek voegen?

Voorbeelden:

• een geldige volmacht, als uw vertegenwoordiger iemand anders is dan een juridisch adviseur of advocaat. Een persoonlijke volmacht is ook vereist als u wilt dat de vergoeding die aan u als verzoeker verschuldigd is, aan iemand anders wordt betaald;
• bewijs van de geclaimde begrafeniskosten en de boedelbeschrijving en volmachten, indien nodig;
• een kopie van de uitspraak van de rechter of een kopie van het politierapport van het vooronderzoek als er geen uitspraak is;
• doktersverklaring of medisch verslag;
• bewijs van alle geclaimde kosten, als de zaak niet door een rechter is behandeld;
• als u gederfde inkomsten claimt, een doktersverklaring waaruit blijkt dat u arbeidsongeschikt bent, een kopie van het besluit over het toekennen van een ziekte-uitkering, en bewijs van het loon dat uw werkgever betaalde en het bedrag aan gederfde inkomsten;
• besluiten en bewijzen met betrekking tot schadevergoeding die is ontvangen van een ziektekostenverzekeraar of een verzekeringsmaatschappij of langs een andere weg;
• als u juridische kosten claimt, de berekening van het loon van uw advocaat en een besluit over schadevergoeding van een verzekeringsmaatschappij;
• als u de kosten van het indienen van het verzoek claimt, de factuur van de advocaat en bewijs van de toegekende rechtsbijstand of de toegewezen juridisch adviseur.
• als u financiële schade claimt of schade aan bezittingen waarover per geval een beslissing moet worden genomen: bewijs van de ziekte, het letsel of een andere vorm van onvermogen en de financiële omstandigheden die het gevolg zijn van de schade.

Moeten er administratieve of andere heffingen worden betaald wanneer het verzoek wordt ontvangen en verwerkt?

De behandeling van uw zaak kost u niets.

Welke instantie beslist over de verzoeken om schadeloosstelling (in nationale zaken)?

Uw verzoek wordt behandeld door het ministerie van Financiën.

Aan welke instantie moet ik het verzoek richten (in nationale zaken)?

U kunt uw verzoek langs elektronische weg sturen naar rikosvahingot@valtiokonttori.fi of het formulier afdrukken en per post verzenden aan:

Valtiokonttori (Ministerie van Financiën)

PL 50

00054 Valtiokonttori, Finland

Moet ik aanwezig zijn tijdens de procedure en/of wanneer een beslissing over mijn verzoek wordt gegeven?

Het ministerie van Financiën behandelt de zaak schriftelijk. U hoeft niet in persoon te verschijnen.

Hoe lang duurt het (ongeveer) om van de instantie een beslissing over een verzoek om schadeloosstelling te krijgen?

De gemiddelde behandelingstermijn is ongeveer zeven maanden. Een actuele schatting van de behandelingstermijnen kunt u vinden op de website van het ministerie van Financiën.

Als ik niet tevreden ben met de beslissing van de instantie, hoe kan ik die dan aanvechten?

Tegen een beslissing die u hebt ontvangen, kunt u schriftelijk hoger beroep instellen bij de verzekeringsrechtbank (Vakuutusoikeus). Dat moet gebeuren binnen dertig dagen nadat u over die beslissing werd ingelicht. Het ministerie van Financiën verstrekt bij zijn beslissing over uw schadevergoeding richtlijnen voor het instellen van hoger beroep.

Waar kan ik de noodzakelijke formulieren en andere informatie vinden over de wijze waarop om schadeloosstelling kan worden verzocht?

U kunt het verzoekformulier en verdere informatie over het indienen van een verzoek om schadevergoeding vinden op de website van het ministerie van Financiën: https://www.valtiokonttori.fi/en/frontpage/. U kunt ook contact opnemen met onze klantenservice: +358 295 50 2736, of via e-mail rikosvahingot@valtiokonttori.fi.

Kan ik gebruikmaken van een speciale telefoonlijn of website?

Nadere informatie over vergoedingen voor schade als gevolg van een misdrijf kunt u vinden op https://www.valtiokonttori.fi/en/frontpage/. U kunt zo nodig ook telefonisch contact opnemen met het ministerie van Financiën. U kunt hulp krijgen door te bellen naar +358 295 50 2736.

Kan ik rechtsbijstand (bijstand van een advocaat) krijgen bij de voorbereiding van het verzoek?

Als u dat wilt, kunt u een beroep doen op een advocaat. U kunt echter uitsluitend vergoeding krijgen voor de kosten van het indienen van het verzoek als:

• u rechtsbijstand hebt ontvangen of een juridisch adviseur hebt toegewezen gekregen voor de behandeling van de zaak in een rechtbank; of
• de zaak niet door een rechter is behandeld maar u wel voldoet aan de financiële vereisten voor het ontvangen van rechtsbijstand.

Zijn er organisaties voor slachtofferhulp die mij kunnen helpen bij mijn verzoek om schadeloosstelling?

U kunt bijvoorbeeld advies en ondersteuning krijgen van Slachtofferhulp Finland (Rikosuhripäivystys) (RIKU). De contactgegevens van deze organisatie zijn te vinden op haar website: https://www.riku.fi/en/home/