Jekk it-talba tiegħi se titqies f’dan il-pajjiż

Għal liema tipi ta’ reati huma intitolati għal kumpens?

Il-vittma hija intitolata għal kumpens mill-Istat jekk reat kriminali intenzjonat ikun irriżulta fil-mewt ta’ individwu, il-vittma tkun sofriet korriment personali minn moderat sa gravi, il-vittma tkun ġiet soġġetta għal attakk indeċenti jew sesswali, l-individwu jkun vittma ta’ traffikar, jew il-vittma tkun ġiet infettata bl-HIV, bl-epatite B jew Ċ.

Għal liema tip ta’ korriment jien intitolat għal kumpens?

Int intitolat għal kumpens mill-Istat għal danni morali, tbatija fiżika u ħsara lill-proprjetà li jirriżultaw minn reat kriminali intenzjonat.

Jien intitolat għal kumpens jekk jien qarib jew dipendenti ta’ vittma li mietet b’riżultat ta’ reat? Liema qraba jew dipendenti huma intitolati għal kumpens?

Meta persuna tkun mietet b’riżultat ta’ reat kriminali, qarib tal-mejjet (fiancé, konjuġi, ġenituri, nanniet, tfal, neputijiet, aħwa, kif ukoll il-persuna li magħha l-persuna fiżika kkonċernata kienet qed tikkoabita u żamm unità domestika konġunta (unika)) jistgħu jitqiesu vittmi għall-finijiet ta’ proċedimenti kriminali.

Meta reat kriminali jirriżulta fil-mewt ta’ persuna jew il-vittma tmut mingħajr ma titlob kumpens mill-Istat jew tkun talbet iżda ma rċevietx kumpens mill-Istat, int intitolat għal kumpens mill-Istat. Madankollu, għandek titlob lill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti) biex tirrikonoxxik bħala vittma fil-proċedimenti kriminali rilevanti.

Jien intitolat għal kumpens jekk jien qarib jew dipendenti ta’ vittma li hija superstiti ta’ reat kriminali? Liema qraba jew dipendenti huma intitolati għal kumpens f’dan il-każ?

M’intix intitolat għal kumpens mill-Istat bħala qarib jew dipendenti ta’ vittma jekk il-vittma hija superstiti ta’ reat kriminali. F’dan il-każ, il-vittma nnifisha hija intitolata għal kumpens mill-Istat.

Jien intitolat għal kumpens jekk m’iniex ċittadin tal-UE?

Int intitolat għal kumpens mill-Istat jekk m’intix ċittadin tal-UE.

Nista’ nitlob kumpens minn dan il-pajjiż jekk ngħix hawn jew niġi minn hawnhekk (dan hu l-pajjiż ta’ residenza tiegħi jew tan-nazzjonalità) anki jekk l-att kriminali sar f’pajjiż ieħor tal-UE? Nista’ nagħmel dan minflok ma nitlob kumpens fil-pajjiż fejn sar ir-reat? Jekk iva taħt liema ċirkostanzi?

Jekk ir-reat kriminali twettaq fi Stat Membru ieħor tal-UE, int intitolat li titlob kumpens mill-Istat Membru tal-UE li fih twettaq ir-reat kriminali direttament jew permezz tal-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali (Juridiskās palīdzības administrācija).

Għandi bżonn nirrapporta r-reat lill-pulizija l-ewwel, sabiex inkun nista’ nitlob kumpens?

L-ewwel trid tirrapporta r-reat lill-pulizija.

Biex titlob kumpens mill-Istat, iridu jkunu nbdew proċedimenti kriminali li fihom tkun ġejt rikonoxxut bħala vittma fil-proċedimenti kriminali bid-deċiżjoni tal-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti).

Għandi bżonn nistenna l-eżitu ta’ kwalunkwe investigazzjoni tal-pulizija jew proċedimenti kriminali qabel ma nkun nista’ nitlob kumpens?

Biex titlob kumpens mill-Istat, m’għandekx għalfejn tistenna d-deċiżjoni finali mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti).

Biex l-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali tiddeċiedi dwar il-ħlas jew in-nuqqas ta’ ħlas tal-kumpens mill-Istat, il-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti) trid tipprovdi l-informazzjoni li ġejja:

1. il-ħin u l-post tat-twettiq tar-reat kriminali;
2. it-tip ta’ reat kriminali, il-forma ta’ ħtija tat-trasgressur stabbilita fiż-żmien tal-ħruġ tar-rekord, id-data tal-bidu tal-proċedimenti kriminali u n-numru ta’ referenza tal-każ kriminali;
3. informazzjoni dwar il-persuna rikonoxxuta bħala vittma fil-proċedimenti kriminali;
4. informazzjoni dwar il-persuna li hija rikonoxxuta bħala rappreżentant tal-vittma fil-proċedimenti kriminali, fejn il-vittma tasserixxi d-drittijiet tagħha permezz ta’ rappreżentant;
5. in-natura tal-ħsara li ssir bħala riżultat tar-reat kriminali (mewt ta’ persuna, severità ta’ korriment, attakk indeċenti jew sesswali, preżenza ta’ sinjali ta’ traffikar jew infezzjoni bl-HIV, epatite B jew C stabbilita);
6. id-data tas-sejbiet tal-esperti, in-numru tad-dokument u l-persuna li wettqet l-investigazzjoni esperta;
7. l-għadd ta’ persuni li ġew rikonoxxuti bħala vittmi fl-istess proċedimenti kriminali li jikkonċernaw il-mewt ta’ individwu, u l-informazzjoni dwar tali persuni.

L-ewwel irrid infittex kumpens mingħand l-awtur tar-reat, fejn ġie identifikat?

M’intix obbligat li l-ewwel tfittex kumpens mingħand it-trasgressur. Il-kumpens mill-Istat ma jippreġudikax id-dritt tal-vittma li tfittex kumpens fi proċedimenti kriminali billi tippreżenta talba rigward kumpens għal dannu fi kwalunkwe stadju tal-proċedimenti kriminali sakemm tinbeda l-eżaminazzjoni tal-każ fil-qorti tal-prim’ istanza u fi proċedimenti ċivili billi tressaq talba quddiem il-qorti jekk temmen li ma ngħatajtx kumpens sħiħ.

Jekk it-trasgressur ma jkunx ġie identifikat jew ikkundannat, xorta nista’ nkun eliġibbli għal kumpens? Jekk iva, x’evidenza għandi bżonn nippreżenta biex insostni t-talba tiegħi?

Int intitolat ukoll għal kumpens mill-Istat jekk it-trasgressur jew il-kompliċi tiegħu ma jiġux identifikati jew jekk ma jinżammux kriminalment responsabbli.

Trid tippreżenta talba għal kumpens mill-Istat, u tehmeż ir-referenza mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija) bl-informazzjoni meħtieġa.

Hemm limitu ta’ żmien li fih għandi nitlob kumpens?

It-talba għal kumpens mill-Istat trid tiġi ppreżentata lill-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali fi żmien tliet snin mill-jum li fih ġejt rikonoxxut bħala vittma, jew sirt taf bil-fatti li jintitolawk titlob kumpens.

X’tip ta’ telf u spejjeż jiġu koperti mill-kumpens?”

Il-kumpens mill-Istat ikopri d-danni morali, it-tbatija fiżika jew it-telf ta’ proprjetà li jirriżultaw minn reat kriminali mingħajr distinzjoni dwar it-tip ta’ dannu li għalih jitħallas il-kumpens mill-Istat. L-ammont tal-kumpens mill-Istat huwa stabbilit fil-Liġi dwar il-kumpens mill-Istat lill-vittmi (Likums par valsts kompensāciju cietušajiem), abbażi tal-konsegwenzi li jirriżultaw mir-reat kriminali.

Il-kumpens jitħallas bħala somma f’daqqa jew f’pagamenti parzjali ta’ kull xahar?

Il-kumpens mill-Istat jitħallas bħala somma f’daqqa li tiġi ttrasferita fil-kont tal-istituzzjoni ta’ kreditu indikat fit-talba għal kumpens mill-Istat.

B’liema mod jistgħu l-azzjonijiet tiegħi stess fir-rigward tar-reat, ir-rekord kriminali tiegħi jew ir-rifjut tiegħi li nikkoopera matul il-proċedimenti ta’ kumpens jaffettwaw l-opportunità tiegħi li nirċievi kumpens, u/jew l-ammont li nirċievi?

It-tip ta’ reat kriminali jista’ jaffettwa l-ammont ta’ kumpens mill-Istat, pereżempju, jekk ir-reat kriminali jitwettaq fi stat ta’ aġitazzjoni mentali intensa, bi ksur tal-limiti meħtieġa ta’ awtodifiża jew tal-kundizzjonijiet għad-detenzjoni ta’ persuna. F’każijiet bħal dawn, l-ammont ta’ kumpens mill-Istat f’konformità mal-konsegwenzi tar-reat kriminali jitnaqqas b’ 50 %.

Jekk l-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali ma tirċevix l-informazzjoni mitluba fi żmien 15 jum, tista’ tiddeċiedi li tirrifjuta li tħallas kumpens mill-Istat. Id-Deċiżjoni dwar in-nuqqas ta’ ħlas ta’ kumpens mill-Istat f’dan il-każ ma twaqqafx milli tapplika ripetutament għand l-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali biex titlob kumpens skont il-proċeduri biex dan jintalab.

B’liema mod tista’ s-sitwazzjoni finanzjarja tiegħi taffettwa l-possibbiltà li nieħu kumpens u/jew l-ammont?

Is-sitwazzjoni finanzjarja tiegħek ma taffettwax il-possibbiltà tiegħek li tirċievi kumpens mill-Istat u/jew l-ammont tal-kumpens.

Jekk irċevejt kumpens għad-danni kkawżati mir-reat kriminali mingħand l-awtur tar-reat jew persuna oħra minflokha, l-ammont tal-kumpens mill-Istat jitnaqqas bl-ammont ta’ kumpens diġà riċevut.

Hemm xi kriterji oħra li jistgħu jaffettwaw il-possibbiltà tiegħi li nirċievi kumpens u/jew l-ammont?

Il-liġi dwar il-kumpens mill-Istat lill-vittmi tistabbilixxi kriterji oħra li jistgħu jaffettwaw il-possibbiltà tiegħek li tirċievi kumpens u/jew l-ammont. Pereżempju:

• jekk, bħala riżultat ta’ reat kriminali, ikunu ġew stabbiliti diversi konsegwenzi fl-istess ħin, il-kumpens mill-Istat għandu jitħallas f’konformità mal-aktar konsegwenza severa tar-reat kriminali;
• jekk, bħala riżultat ta’ reat kriminali, il-mewt ta’ persuna tkun seħħet u diversi persuni jkunu ġew rikonoxxuti bħala vittmi fil-proċedimenti kriminali, il-kumpens mill-Istat għal dawk il-vittmi għandu jitħallas proporzjonalment għan-numru ta’ vittmi;
• jekk, wara l-ħlas tal-kumpens, persuna oħra tiġi rikonoxxuta bħala vittma mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti) fl-istess proċedimenti kriminali rigward il-mewt ta’ persuna li tirriżulta minn reat kriminali, il-kumpens mill-Istat għandu jitħallas bl-istess ammont li jkun tħallas lill-vittma jew lill-vittmi.

Kif se jiġi kkalkulat il-kumpens?

L-ammont massimu ta’ kumpens mill-Istat li għandu jitħallas lil vittma waħda ta’ reat kriminali għandu jkun ħames darbiet il-paga minima fix-xahar kif stabbilit fir-Repubblika tal-Latvja. L-ammont ta’ kumpens mill-Istat li għandu jitħallas għandu jiġi kkalkulat fid-dawl tal-ammont tal-paga minima fix-xahar stabbilit fil-mument meta l-persuna ġiet rikonoxxuta bħala vittma.

Il-kumpens jitħallas bir-rati li ġejjin:

• 100 % fil-każ ta’ mewt ta’ persuna;
• 90 % meta l-vittma tkun sofriet offiża gravi fuq il-persuna jew ir-reat kriminali jkun ġie kklassifikat bħala stupru jew vjolenza sesswali, attakk indeċenti jew sesswali fuq minorenni, jew l-individwu jkun vittma tat-traffikar;
• 70 % meta minuri jkun sofra ferita moderata fuq il-persuna jew ikun ġie infettat bl-HIV, bl-epatite B jew Ċ.

Hemm ammont minimu/massimu li jista’ jingħata?

L-ammont massimu ta’ kumpens mill-Istat huwa ħames darbiet il-paga minima fix-xahar stabbilita fir-Repubblika tal-Latvja, iżda l-ammont minimu ta’ kumpens mill-Istat huwa 50 % tal-ammont massimu tal-kumpens mill-Istat. Meta l-paga minima fix-xahar tinbidel, l-ammont tal-kumpens mill-Istat jinbidel ukoll.

Jien mistenni li nindika l-ammont fuq il-formola tat-talba? Jekk iva, għandi xi gwida dwar kif nikkalkulaha jew dwar aspetti oħra?

M’għandekx għalfejn tindika l-ammont fil-formola tat-talba għal kumpens mill-Istat, peress li l-Liġi dwar il-kumpens mill-Istat lill-vittmi tistabbilixxi l-ammont ta’ kumpens mill-Istat.

Jekk nirċievi xi kumpens għat-telf minn sorsi oħra (bħal mingħand min iħaddimni jew skema ta’ assigurazzjoni privata), se jitnaqqsu mill-kumpens imħallas mill-awtorità/entità?

Il-kumpens li tirċievi minn sorsi oħra (pereżempju, l-iskema tal-assigurazzjoni tal-impjegatur jew privata) ma jitnaqqasx mill-ammont tal-kumpens mill-Istat.

Nista’ nirċievi ħlas bil-quddiem għall-kumpens? Jekk iva, taħt liema kundizzjonijiet?

Tista’ ma tirċevix ħlas bil-quddiem ta’ kumpens mill-Istat.

Nista’ nikseb kumpens komplementari jew addizzjonali (pereżempju, wara bidla fiċ-ċirkostanzi jew deterjorament fis-saħħa eċċ.) ladarba tkun ġiet adottata d-deċiżjoni ewlenija?

Jekk irċevejt kumpens mill-Istat u d-deċiżjoni finali ssib li sofrejt konsegwenzi aktar severi bħala riżultat tar-reat kriminali, tista’ tirċievi d-differenza bejn l-ammont ta’ kumpens mill-Istat imħallas u l-ammont pagabbli.

Liema dokumenti ta’ sostenn għandi bżonn ninkludi mal-pretensjoni tiegħi?

Jekk tkun għadha ma ntlaħqitx sentenza finali fil-proċedimenti kriminali fil-mument tat-talba għal kumpens mill-Istat, għandek tehmeż mat-talba għal kumpens mill-Istat referenza mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti), fejn tispeċifika dan li ġej:

1. il-ħin u l-post tat-twettiq tar-reat kriminali;
2. it-tip ta’ reat kriminali, il-forma ta’ ħtija tat-trasgressur stabbilita fiż-żmien tal-ħruġ tar-rekord, id-data tal-bidu tal-proċedimenti kriminali u n-numru ta’ referenza tal-każ kriminali;
3. informazzjoni dwar il-persuna rikonoxxuta bħala vittma fil-proċedimenti kriminali;
4. informazzjoni dwar il-persuna rikonoxxuta bħala rappreżentant tal-vittma fil-proċedimenti kriminali;
5. in-natura tal-ħsara li ssir bħala riżultat tar-reat kriminali (mewt ta’ persuna, severità ta’ korriment, attakk indeċenti jew sesswali, preżenza ta’ sinjali ta’ traffikar jew infezzjoni bl-HIV, epatite B jew C stabbilita);
6. id-data tas-sejbiet tal-esperti, in-numru tad-dokument u l-persuna li wettqet l-investigazzjoni esperta;
7. l-għadd ta’ persuni li ġew rikonoxxuti bħala vittmi fl-istess proċedimenti kriminali li jikkonċernaw il-mewt ta’ persuna, u l-informazzjoni dwar tali persuni.

Jekk il-proċedimenti kriminali jkunu ntemmu fil-mument meta ssir l-applikazzjoni għall-kumpens mill-Istat, għandek iżżid mal-applikazzjoni għal kumpens mill-Istat id-deċiżjoni finali tal-parti li tmexxi l-proċedimenti u l-ordni ta’ infurzar, jekk il-kumpens għad-danni previst fid-deċiżjoni finali ma jkunx tħallas jew ikun tħallas parzjalment biss.

Hemm imposti amministrattivi jew oħrajn li għandhom jitħallsu meta t-talba tiġi riċevuta u pproċessata?

Il-proċedura għall-eżami ta’ talbiet għal kumpens mill-Istat hija mingħajr ħlas.

Liema awtorità tiddeċiedi dwar talbiet ta’ kumpens (f’każijiet nazzjonali)?

L-amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali tiddeċiedi dwar il-ħlas jew in-nuqqas ta’ ħlas ta’ kumpens mill-Istat.

Fejn għandi nibgħat il-pretensjoni (f’każijiet nazzjonali)?

Biex tirċievi kumpens mill-Istat, trid tibgħat it-talba għal kumpens mill-Istat lill-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali fl-indirizz li ġej: Pils laukums 4, Riga, LV-1050.

Irrid inkun preżenti matul il-proċedura u/jew meta t-talba tkun qed tiġi deċiża?

Il-preżenza tiegħek mhijiex meħtieġa għall-proċess ta’ rieżami tat-talbiet għal kumpens mill-Istat u għat-teħid ta’ deċiżjonijiet dwar il-ħlas jew in-nuqqas ta’ ħlas ta’ kumpens mill-Istat.

Kemm jgħaddi żmien (bejn wieħed u ieħor) biex nirċievi deċiżjoni dwar pretensjoni għal kumpens mill-awtorità?

L-amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali tieħu deċiżjoni dwar il-ħlas jew in-nuqqas ta’ ħlas ta’ kumpens mill-Istat fi żmien xahar minn meta tirċievi talba għal kumpens mill-Istat u d-deċiżjoni tintbagħat fl-indirizz indikat fit-talba għal kumpens mill-Istat.

Jekk tkun meħtieġa xi informazzjoni addizzjonali minnek jew mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur, il-qorti), il-perjodu tat-teħid tad-deċiżjonijiet jiġi sospiż sakemm tasal l-informazzjoni kollha meħtieġa.

Jekk ma nkunx sodisfatt bid-deċiżjoni tal-awtorità, kif nista’ nikkontestaha?

Inti tista’ tikkontesta d-deċiżjoni tal-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali dwar il-ħlas jew in-nuqqas ta’ ħlas tal-kumpens mill-Istat fi żmien xahar mid-dħul fis-seħħ tagħha billi tissottometti applikazzjoni għal dak l-għan lill-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali li tintbagħat lill-Ministeru tal-Ġustizzja.

Fejn nista’ nsib il-formoli meħtieġa u informazzjoni oħra dwar is-sottomissjoni ta’ talba?

Għandek issib il-formola ta’ talba għal kumpens mill-Istat u informazzjoni dwar il-mili tagħha hawnhekk:

• fuq il-portal - http://www.latvija.lv/
• fuq is-sit web tal-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali - http://www.jpa.gov.lv/, billi tikklikkja fuq “Servizzi”;
• Fil-bini tal-Amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali (Pils laukums 4, Riga) (b’ħatra biss);
• mill-parti li tmexxi l-proċedimenti (il-pulizija, l-uffiċċju tal-prosekutur jew il-qorti);
• billi ċċempel il-linja ta’ informazzjoni bla ħlas 800001801 (matul il-ħinijiet tax-xogħol).

Hemm linja telefonika għall-għajnuna jew sit web speċjali li nista’ nuża?

Tista’ tuża l-helpline 116006 “Helpline għall-vittmi tal-kriminalità” bla ħlas kuljum mit-12: 00 sat-22: 00, fejn issib:

• appoġġ emozzjonali u psikoloġiku għall-vittmi ta’ reati kriminali;
• informazzjoni dwar id-drittijiet proċedurali tal-vittmi (pereżempju, id-drittijiet fi proċedimenti kriminali, id-drittijiet għal kumpens għad-danni, il-kumpens mill-Istat, eċċ.), is-servizzi disponibbli u s-servizzi ta’ appoġġ eżistenti għall-vittmi.

Tista’ tuża wkoll is-sit web http://www.cietusajiem.lv/.

Nista’ nirċievi għajnuna legali (għajnuna mingħand avukat) meta nħejji t-talba?

M’għandekx bżonn għajnuna legali biex titlob kumpens mill-Istat. L-amministrazzjoni tal-Għajnuna Legali tipprovdi l-assistenza meħtieġa għall-proċess ta’ talba għal kumpens mill-Istat.

Hemm xi organizzazzjonijiet tal-appoġġ għall-vittmi li jistgħu jgħinuni nitlob kumpens?

L-assoċjazzjoni “Skalbes” toffri helpline 116006 bla ħlas “Helpline for victims of crime” (kuljum mit-12.00 sat-22.00), li tipprovdi appoġġ emozzjonali u psikoloġiku lill-vittmi ta’ reati kriminali, informazzjoni dwar id-drittijiet proċedurali tal-vittmi (pereżempju, drittijiet fi proċedimenti kriminali, drittijiet għal kumpens għad-danni, kumpens mill-Istat, eċċ.), servizzi disponibbli u servizzi ta’ appoġġ eżistenti għall-vittmi.