Βρείτε πληροφορίες ανά περιφέρεια
Μπορείτε να λάβετε αποζημίωση αν είστε θύμα εγκληματικής πράξης η οποία σας έχει προκαλέσει σοβαρή σωματική βλάβη, μειωμένη λειτουργία ζωτικού οργάνου ή επιδείνωση της υγείας σας, διάρκειας, σε κάθε περίπτωση, μεγαλύτερης των επτά ημερών. Δεν έχει σημασία αν η εγκληματική πράξη τελέστηκε με πρόθεση ή εξ αμελείας, με χρήση βίας ή όχι. Σημασία έχει αν είχε τις επιπτώσεις που περιγράφονται παραπάνω.
Μπορείτε να ζητήσετε αποζημίωση αν το θύμα εγκληματικής πράξης το οποίο έχει χάσει τη ζωή του ήταν:
Δεν έχει σημασία αν ήσασταν πρόσωπο εξαρτώμενο από το θύμα.
Σε αυτή την περίπτωση, μόνο το θύμα της εγκληματικής πράξης δικαιούται αποζημίωση.
Το αν δικαιούστε αποζημίωση δεν εξαρτάται από την ιθαγένειά σας, αλλά από τον τόπο της μόνιμης κατοικίας σας. Μπορείτε να λάβετε αποζημίωση αν έχετε τη μόνιμη κατοικία σας στην Πολωνία ή σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
Μπορείτε να ζητήσετε αποζημίωση από την πολωνική αρχή απόφασης μόνο αν η εγκληματική πράξη τελέστηκε στην Πολωνία. Αν η εγκληματική πράξη τελέστηκε σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, μπορείτε να ζητήσετε αποζημίωση μόνο στο εν λόγω κράτος. Αν χρειάζεστε βοήθεια, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον αρμόδιο εισαγγελέα (Prokurator Okręgowy) του τόπου της μόνιμης κατοικίας σας.
Η εγκληματική πράξη θα πρέπει να έχει καταγγελθεί στην αστυνομία ή την εισαγγελία, διότι αντίγραφο της έκθεσης πρέπει να επισυναφθεί στην αίτηση αποζημίωσης. Η καταγγελία δεν χρειάζεται να υποβληθεί αυτοπροσώπως. Ο εισαγγελέας ο οποίος διεξάγει την προδικασία θα σας παράσχει συνδρομή για τη λήψη της αποζημίωσης. Επιπλέον, έχετε υπόψη ότι η καταγγελία της εγκληματικής πράξης θα καταστήσει πιο αξιόπιστη την αίτησή σας αν ο δράστης δεν έχει ταυτοποιηθεί.
Μπορείτε να υποβάλετε την αίτηση αποζημίωσης πριν από την περάτωση της διαδικασίας που διεξάγει η εισαγγελία (αστυνομία) ή το δικαστήριο. Η απόφαση χορήγησης της αποζημίωσης μπορεί να ληφθεί πριν από την ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας.
Η επιδίωξη αποζημίωσης από τον δράστη έχει νόημα μόνο αν υπάρχει όντως πιθανότητα να σας αποζημιώσει. Εάν ο δράστης δεν μπορεί να καταβάλει αποζημίωση, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση αποζημίωσης χωρίς προηγουμένως να έχετε ασκήσει αγωγή σε βάρος του. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αποδείξετε ότι δεν θα αποζημιωθείτε από τον δράστη. Αυτό μπορεί να ισχύει αν ο δράστης δεν έχει στην κυριότητά του περιουσιακά στοιχεία ή θα παραμείνει για πολλά έτη φυλακισμένος, χωρίς να εργάζεται.
Δικαιούστε αποζημίωση ανεξάρτητα από το αν ο δράστης έχει ταυτοποιηθεί ή καταδικαστεί. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αποδείξετε στο πλαίσιο της διαδικασίας αποζημίωσης ότι το συμβάν για το οποίο ζητάτε αποζημίωση αποτελεί εγκληματική πράξη.
Για να ζητήσετε αποζημίωση, πρέπει να υποβάλετε την αίτησή σας εντός πέντε ετών από την ημερομηνία τέλεσης της εγκληματικής πράξης. Οι αιτήσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα δεν εξετάζονται.
Για παράδειγμα, η αποζημίωση θα καλύψει:
— Υλική (μη ψυχική) ζημία:
— Ψυχική (ηθική) ζημία:
— Υλική (μη ψυχική) ζημία:
— Ψυχική (ηθική) ζημία:
Η αποζημίωση καταβάλλεται εφάπαξ από το δικαστήριο το οποίο την επιδίκασε, εντός ενός μήνα από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω απόφαση κατέστη τελεσίδικη.
Η αποζημίωση θα μειωθεί αναλογικά αν είχατε συμβάλει με τη συμπεριφορά σας στην εγκληματική πράξη.
Δεν θα λάβετε αποζημίωση αν ήσασταν συνεργός στην εγκληματική πράξη ή είχατε συναινέσει να υποστείτε τις συνέπειές της.
Η οικονομική σας κατάσταση δεν λαμβάνεται υπόψη για τον σκοπό της αποζημίωσης. Όταν εξετάζεται η αίτησή σας, κύριο μέλημα θα είναι να προσδιοριστεί το αν μπορείτε να λάβετε αποζημίωση από τον δράστη, από οργανισμό κοινωνικής πρόνοιας ή βάσει ασφαλιστικής σύμβασης. Το δικαστήριο θα σας επιδικάσει αποζημίωση αν κρίνει ότι δεν θα λάβετε αποζημίωση από καμία από τις παραπάνω πηγές.
Μόνη προϋπόθεση για τη χορήγηση της αποζημίωσης είναι η μη δυνατότητα λήψης αποζημίωσης από τον δράστη, από οργανισμό κοινωνικής πρόνοιας ή βάσει ασφαλιστικής σύμβασης.
Θα κληθείτε να τεκμηριώσετε τα έξοδα με τα οποία επιβαρυνθήκατε λόγω της εγκληματικής πράξης. Εάν διεκδικείτε διαφυγόντα εισοδήματα, θα πρέπει να προσκομίσετε έγγραφο που να αποδεικνύει τα εισοδήματά σας. Τα έξοδα θεραπείας και αποκατάστασης, καθώς και τα έξοδα κηδείας αποδεικνύονται κατά τον πληρέστερο τρόπο με τις σχετικές αποδείξεις πληρωμής. Εάν δεν έχετε αποδείξεις πληρωμής, μπορείτε να ζητήσετε την εξέταση μαρτύρων ή τον διορισμό πραγματογνωμόνων.
Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι στην υπόθεσή σας δεν μπορεί να αποδειχθεί με βεβαιότητα ότι δικαιούστε να λάβετε το ποσό που έχετε ζητήσει, μπορεί να επιδικάσει το ποσό που κρίνει κατάλληλο, αφού συνεκτιμήσει όλες τις περιστάσεις.
Η αποζημίωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 25 000 PLN (ζλότι Πολωνίας) ή το ποσό των 60 000 PLN σε περίπτωση θανάτου του θύματος. Δεν ορίζεται κατώτατο ποσό αποζημίωσης με διάταξη νόμου.
Ναι, θα πρέπει να προσδιορίσετε το ποσό που ζητάτε στο έντυπο της αίτησης αποζημίωσης. Δεν δίνονται ειδικές οδηγίες, αλλά μπορείτε να βρείτε ορισμένες πληροφορίες στην ενότητα «Πώς θα υπολογιστεί η αποζημίωση;.
Εάν έχετε λάβει χρηματικά ποσά —από τον δράστη, οργανισμό κοινωνικής πρόνοιας ή βάσει ασφαλιστικής σύμβασης— έναντι εξόδων κηδείας, διαφυγόντων εισοδημάτων ή άλλων μέσων βιοπορισμού (π.χ., επιδόματος διατροφής) ή έναντι εξόδων θεραπείας και αποκατάστασης, το δικαστήριο θα τα αφαιρέσει από την αποζημίωσή σας.
Πριν από την εξέταση της αίτησης αποζημίωσής σας, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση να λάβετε ένα συγκεκριμένο ποσό (εξασφάλιση) για να καλύψετε τα αναγκαία έξοδα θεραπείας και αποκατάστασης ή τα έξοδα κηδείας. Η εν λόγω αίτηση μπορεί να υποβληθεί πριν από την αίτηση αποζημίωσης ή μαζί με αυτή.
Κατά κανόνα, η αποζημίωση καταβάλλεται εφάπαξ.
Στην αίτηση αποζημίωσης θα πρέπει να επισυνάψετε: αντίγραφο της καταγγελίας της εγκληματικής πράξης, αντίγραφα των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο της ποινικής δίκης (π.χ., απόφαση διακοπής της ποινικής δίκης), αντίγραφα ιατρικών πιστοποιητικών ή γνωμοδοτήσεων εμπειρογνωμόνων για τη βλάβη της υγείας σας, αποδείξεις και λοιπά έγγραφα που επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες οι οποίες περιέχονται στην αίτηση.
Εάν διεκδικείτε αποζημίωση λόγω θανάτου συγγενή σας, πρέπει να επισυνάψετε το πιστοποιητικό θανάτου του εν λόγω προσώπου και τα έγγραφα που βεβαιώνουν τη σχέση που είχατε μαζί του (π.χ. πιστοποιητικό γέννησης ή πιστοποιητικό γάμου). Εάν το εν λόγω πρόσωπο αποτελούσε τον/τη μόνιμο/-η σύντροφό σας, πρέπει να επισυνάψετε δήλωση στην οποία να δηλώνετε υπεύθυνα, επ' απειλή ποινικών κυρώσεων σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης, ότι συμβιώνατε με το εν λόγω πρόσωπο.
Όταν διεκδικείτε αποζημίωση, δεν επιβαρύνεστε με δικαστικά έξοδα. Αυτό έχει την έννοια ότι δεν θα επιβαρυνθείτε με έξοδα για την κατάθεση ή την εξέταση της αίτησης (π.χ., αμοιβές πραγματογνωμόνων για τις γνωμοδοτήσεις τους).
Στις εθνικές υποθέσεις, οι αιτήσεις αποζημίωσης εξετάζονται από το αρμόδιο πρωτοδικείο (sąd rejonowy) του τόπου κατοικίας σας. Συνήθως πρόκειται για το πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας σας ή το πλησιέστερο σε αυτόν πρωτοδικείο.
Στις εθνικές υποθέσεις, η αίτηση θα πρέπει να αποσταλεί στη διεύθυνση του δικαστηρίου που θα επιληφθεί της υπόθεσης.
Το δικαστήριο που θα επιληφθεί της υπόθεσης θα αποφασίσει αν χρειάζεται να είστε παρών στη συνεδρίαση. Το δικαστήριο θα σας ενημερώσει για το αν είναι υποχρεωτική η παρουσία σας όταν σας γνωστοποιήσει την ημερομηνία εξέτασης της αίτησής σας.
Η έκδοση της απόφασης επί της αίτησης αποζημίωσης δεν υπόκειται σε προθεσμία. Ο χρόνος που εκάστοτε απαιτείται εξαρτάται όχι μόνο από το πόσο σύνθετη είναι η υπόθεση και ποιες αποδείξεις πρέπει να διεξαγάγει η αρχή λήψης της απόφασης, αλλά και από τον αριθμό των υποθέσεων που εξετάζει τη συγκεκριμένη περίοδο η εν λόγω αρχή.
Εάν δεν ικανοποιηθείτε με τη δικαστική απόφαση, μπορείτε να την προσβάλετε με έφεση ενώπιον του εφετείου (sąd okręgowy). Εάν στο δικαστήριο δεν εκπροσωπείστε από δικηγόρο, θα ενημερωθείτε για τον τρόπο άσκησης έφεσης.
Ο εισαγγελέας που διεξάγει την προδικασία για την εγκληματική πράξη λόγω της οποίας ζητάτε αποζημίωση θα σας παράσχει τις αναγκαίες πληροφορίες για την αποζημίωση, θα σας χορηγήσει ένα έντυπο αίτησης και θα σας εξηγήσει τον τρόπο που πρέπει να το συμπληρώσετε.
Οι βασικές πληροφορίες για την αποζημίωση και το έντυπο της αίτησης διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Νομική συνδρομή παρέχεται στα πρόσωπα που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να προσλάβουν δικηγόρο. Επισημαίνεται ότι για να ζητήσετε αποζημίωση, μπορείτε να λάβετε τη συνδρομή του εισαγγελέα ο οποίος διεξάγει τη διαδικασία που έχει κινηθεί για την εγκληματική πράξη για την οποία ζητάτε αποζημίωση.
Στην Πολωνία λειτουργεί το Ταμείο Στήριξης Θυμάτων και Συνδρομής μετά τον Σωφρονισμό (Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej), το οποίο συγκεντρώνει κεφάλαια, μεταξύ άλλων, για να συνδράμει τα θύματα εγκληματικών πράξεων και τους συγγενείς τους. Το ταμείο υπάγεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης. Η υποστήριξη οργανώνεται ούτως ώστε ο διαχειριστής του ταμείου να επιλέγει, με ανοικτό διαγωνισμό, τους οργανισμούς των οποίων τις προσφορές κρίνει βέλτιστες και να τους χορηγεί ειδικά κεφάλαια που προορίζονται για τη στήριξη των θυμάτων εγκληματικών πράξεων. Κατά κανόνα, σε κάθε περιφέρεια υπάρχει τουλάχιστον μία οντότητα η οποία παρέχει συνδρομή σε θύματα εγκληματικών πράξεων.
Τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση νομικής, ψυχολογικής και υλικής συνδρομής. Η νομική συνδρομή μπορεί να καλύψει την παροχή βοήθειας για τη διεκδίκηση αποζημίωσης.
Εάν θέλετε να επωφεληθείτε από τη συνδρομή, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με κάποιον μη κυβερνητικό οργανισμό ο οποίος έχει επιδοτηθεί από τον Υπουργό Δικαιοσύνης για τον σκοπό αυτό και να αποδείξετε ότι είστε θύμα εγκληματικής πράξης. Κατάλογος των εν λόγω οργανισμών, με τα στοιχεία επικοινωνίας τους, διατίθεται στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στην ενότητα που αφορά τις δραστηριότητες / στήριξη θυμάτων εγκληματικών πράξεων / στήριξη θυμάτων εγκληματικών πράξεων και των συγγενών τους – κατάλογος οντοτήτων και οργανισμών (κάντε κλικ: działalność / pomoc pokrzywdzonym przestępstwem / pomoc pokrzywdzonym przestępstwem oraz osobom im najbliższym – lista podmiotów i organizacji).
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.