Η ελληνική νομοθεσία για την αποζημίωση θυμάτων από εγκλήματα βίας περιλαμβάνει τα εξής εγκλήματα που έχουν τελεστεί στην Ελλάδα:
Εγκλήματα βίας από πρόθεση, ή εγκλήματα που προβλέπονται στα άρθρα 323Α (εμπορία ανθρώπων "trafficking": α) την υπαγωγή σε καθεστώς δουλείας ή σε παρεμφερείς προς τη δουλεία πρακτικές, β) την υπαγωγή σε καθεστώς ειλωτείας, γ) την εργασία ή την επαιτεία του θύματος (εργασιακή εκμετάλλευση), δ) την τέλεση εγκληματικών πράξεων από αυτό, ε) την αφαίρεση κυττάρων, ιστών ή οργάνων του σώματός του, στ) την τέλεση από αυτό γενετήσιων πράξεων, πραγματικών ή προσποιητών, ή την παροχή εργασίας ή υπηρεσιών που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό τη γενετήσια διέγερση (γενετήσια εκμετάλλευση) ή ζ) τον εξαναγκασμό του σε τέλεση γάμου), 336 σε βάρος ανηλίκου (εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής), 339 παρ. 1 και 3 (γενετήσιες πράξεις με ανηλίκους ή ενώπιόν τους), 342 παρ. 1 (κατάχρηση ανηλίκων), 348Α (πορνογραφία ανηλίκων), 348Β (προσέλκυση παιδιών για γενετήσιους λόγους), 348Γ (πορνογραφικές παραστάσεις ανηλίκων) και 351Α (γενετήσια πράξη με ανήλικο έναντι αμοιβής) του Ποινικού Κώδικα.
Για κάθε αξιόποινη πράξη από πρόθεση, που τελείται με χρήση σωματικής βίας ή απειλής σωματικής βίας και είχε ως επακόλουθο το θάνατο ή τη βαριά σωματική ή διανοητική πάθηση του θύματος και για κάθε αξιόποινη πράξη από πρόθεση που τελείται με χρήση σωματικής βίας ή απειλής σωματικής βίας και τιμωρείται με κάθειρξη.
Σημειώνεται ότι στους υπαλλήλους των καταστημάτων κράτησης, που είναι θύματα εγκλημάτων βίας από πρόθεση, τα οποία τους προκάλεσαν αναπηρία ή βαριά παραμόρφωση και έχουν τελεστεί στην Ελλάδα, μετά την 1.1.2010 χορηγείται αναρρωτική άδεια με αποδοχές, χωρίς διακοπή, μέχρις ότου η οικεία υγειονομική επιτροπή γνωματεύσει ότι είναι ικανοί προς εργασία.
Δικαιούνται αποζημίωση οι οικείοι του θύματος, δηλαδή σύζυγος, το πρόσωπο που συνοικεί με το θύμα σε σταθερή και συνεχή σχέση ετερόφυλης ή ομόφυλης δέσμευσης, οι μνηστευμένοι, οι συγγενείς εξ αίματος και εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, οι θετοί γονείς και τα θετά τέκνα, οι αδελφοί και οι σύζυγοι και μνηστήρες των αδελφών και τα εξαρτώμενα από το θύμα πρόσωπα πέραν των συντηρούμενων τέκνων του και οι γονείς.
Σ’ αυτήν την περίπτωση, αποζημίωση δικαιούται μόνο ο άμεσα ζημιωθείς, δηλαδή το ίδιο το θύμα που επέζησε.
Η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης Θυμάτων Εγκληματικών Πράξεων αποζημιώνει θύματα εγκλημάτων βίας από πρόθεση για πράξεις που έχουν τελεστεί στην Ελλάδα, τα οποία έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα ή στο έδαφος άλλου κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή και τρίτου κράτους στις περιπτώσεις του άρθρου 323Α ΠΚ. Δεν γίνεται διάκριση σε υπηκόους χώρας της Ε.Ε. και μη.
Αν η εγκληματική πράξη τελέστηκε σε άλλη χώρα της Ε.Ε., τα θύματα που έχουν την κατοικία τους ή τη συνήθη διαμονή τους στην ημεδαπή, δικαιούνται απλά να υποβάλουν αίτηση στην Ελληνική Αρχή Συνδρομής για την χορήγηση εύλογης και προσήκουσας αποζημίωσης από την αρμόδια Αρχή Αποζημίωσης του οικείου κράτους μέλους της Ε.Ε., σύμφωνα με τις ειδικότερες προϋποθέσεις που ορίζει το δίκαιο του κράτους αυτού.
Ναι, στον Εισαγγελέα ή την Αστυνομία εντός τρών (3) μηνών, γιατί διαφορετικά μπορεί να μην είναι δυνατός ο εντοπισμός του δράστη. Αν λόγοι ανωτέρας βίας σας εμπόδιζαν να καταγγείλετε την σε βάρος σας τελεσθείσα αξιόποινη πράξη, η προθεσμία των τριών (3) μηνών αρχίζει από την άρση του λόγου αυτού.
Ναι, διότι, η αξίωση αποζημίωσης γεννάται α) στην περίπτωση που ο δράστης του εγκλήματος δεν διαθέτει τους απαιτούμενους προς τούτο πόρους, από την έκδοση αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης, β) στην περίπτωση που δεν μπορεί να εξακριβωθεί η ταυτότητα του δράστη, από τη θέση της δικογραφίας στο αρχείο αγνώστων δραστών και γ) στην περίπτωση που ο δράστης δεν μπορεί να διωχθεί ποινικά ή να του επιβληθεί ποινή, από τη θέση της δικογραφίας στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα ή από την έκδοση αμετάκλητου απαλλακτικού βουλεύματος ή από την έκδοση αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης ή από την με οποιονδήποτε άλλο τρόπο οριστική περάτωση της υπόθεσης.
Ναι, αφού προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης αποζημίωσης στις περιπτώσεις που αναφέρονται ανωτέρω υπό στοιχείο α και γ (δηλαδή στην περίπτωση που ο δράστης του εγκλήματος δεν διαθέτει τους απαιτούμενους προς τούτο πόρους και στην περίπτωση που ο δράστης δεν μπορεί να διωχθεί ποινικά ή να του επιβληθεί ποινή) είναι η αδυναμία του θύματος να ικανοποιήσει καθ` οιονδήποτε τρόπο την αξίωση αποζημίωσης που έχει εναντίον του δράστη, η οποία προσδιορίσθηκε με τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
Ναι, μπορείτε να αξιώσετε αποζημίωση από την Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης στην περίπτωση που δεν μπορεί να εξακριβωθεί η ταυτότητα του δράστη, από τη θέση της δικογραφίας στο αρχείο αγνώστων δραστών.
Η αίτηση για την καταβολή της αποζημίωσης κατατίθεται στην Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης, από το δικαιούμενο πρόσωπο ή από πληρεξούσιο του, εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός έτους από το χρόνο γένεσης της αξίωσης.
α) Για το θύμα της εγκληματικής πράξης:
Υλική (μη ψυχική) ζημία:
β) Για δικαιούχα πρόσωπα ή συγγενείς θύματος:
Υλική (μη ψυχική) ζημία:
Εφάπαξ.
Για τον προσδιορισμό του ποσού της αποζημίωσης λαμβάνεται υπόψη τυχόν δικό σας συντρέχον πταίσμα.
Επίσης, αν στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας αρνηθήκατε αδικαιολόγητα τη συνδρομή σας στις αρμόδιες αρχές (δεν συνεργαστήκατε), και ιδίως αν αρνηθήκατε να καταθέσετε, αποκρύψατε ή αμελήσατε να προσκομίσετε ουσιώδη αποδεικτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να δυσχερανθεί η διακρίβωση της ταυτότητας του δράστη, τότε αποκλείεται το δικαίωμα σας για αποζημίωση.
Δεν επηρεάζει η οικονομική κατάσταση σας το δικαίωμα της αποζημίωσής σας ούτε το ποσό.
Δεν δικαιούστε αποζημίωση στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) αν η πράξη τελέστηκε μεταξύ μελών εγκληματικής οργάνωσης, συμμορίας ή τρομοκρατικής οργάνωσης, β) αν υπαίτια παραλείψατε ή καθυστερήσατε να καταγγείλετε εντός τριών (3) μηνών την αξιόποινη πράξη που τελέστηκε σε βάρος σας, με αποτέλεσμα να δυσχερανθεί η διακρίβωση της ταυτότητας του δράση (αν όμως εμποδιστήκατε από λόγο ανωτέρας βίας να προβείτε στην ως άνω καταγγελία, η προθεσμία των τριών (3) μηνών αρχίζει από την άρση του λόγου αυτού), γ) αν στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας αρνηθήκατε αδικαιολόγητα τη συνδρομή σας στις αρμόδιες αρχές και ιδίως αν αρνηθήκατε να καταθέσετε, αποκρύψατε ή αμελήσατε να προσκομίσετε ουσιώδη αποδεικτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να δυσχερανθεί η διακρίβωση της ταυτότητας του δράστη και δ) σε κάθε άλλη περίπτωση, όπου εν όψει των περιστάσεων της συγκεκριμένης υπόθεσης, η αξίωση αποζημίωσης εκ μέρους σας συνιστά κατάχρηση δικαιώματος .
Όσον αφορά στο ποσό της αποζημίωσης, λαμβάνεται υπόψη το τυχόν δικό σας συντρέχον πταίσμα, ενώ συνυπολογίζονται και οι δαπάνες που τυχόν κατέβαλε το Ελληνικό Δημόσιο για τη νοσηλεία σας, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ποσό έχετε εισπράξει από τον δράστη, από την κοινωνική ασφάλιση ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή.
Για τον προσδιορισμό του ποσού της αποζημίωσης εφαρμόζονται οι διατάξεις του ελληνικού δικαίου, με την επιφύλαξη των ειδικότερων διατάξεων.
Όχι
Ναι, στο έντυπο αίτησης ζητείται η συμπλήρωση συγκριμένου πεδίου.
Ναι, στο ειδικό έντυπο της αίτησης θα αναφέρετε το ποσό της αποζημίωσης που αιτείσθε, καθώς και κάθε άλλη αποζημίωση που έχετε λάβει, προκειμένου να συνυπολογιστούν οι δαπάνες που τυχόν κατέβαλε το Ελληνικό Δημόσιο για τη νοσηλεία σας, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ποσό έχετε εισπράξει από τον δράστη, από την κοινωνική ασφάλιση ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή.
Επίσης, θα σας ζητηθούν διευκρινίσεις σχετικά με την κατάσταση που προέκυψε από τη ζημία. Δηλαδή, θα σας ζητηθεί να αναφέρετε, αλλά και να προσκομίσετε όλα τα στοιχεία που δικαιολογούν τα ιατρικά έξοδα, τα νοσήλια, ή τα έξοδα κηδείας, καθώς και την απώλεια ή τη μείωση των εισοδημάτων σας, την αύξηση των δαπανών σας ή την ανικανότητα σας να ασκήσετε επαγγελματική δραστηριότητα λόγω της βλάβης που επήλθε από το επικαλούμενο έγκλημα βίας.
Όχι
Δεν προβλέπεται ρητά από την Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης συμπληρωματική ή πρόσθετη αποζημίωση. Πλην, όμως, από τις διατάξεις του ελληνικού δικαίου, υπάρχει τέτοια δυνατότητα σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών ή επιδείνωσης της υγείας του θύματος.
Τα δικαιολογητικά είναι κατά περίπτωση τα εξής:
Ναι, 50 ευρώ πριν από την εξέταση της υπόθεσης από την Αρχή Αποζημίωσης. Διαφορετικά η αίτηση απορρίπτεται.
Η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης.
Στην Ελληνική Αρχή Συνδρομής ή απευθείας στον/στη Γραμματέα της Ελληνικής Αρχής Αποζημίωσης.
Όχι απαραίτητα. Αν κριθεί αναγκαίο θα σας ζητηθεί.
Στην περίπτωση που έχετε την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή σας στο έδαφος άλλου κράτους - μέλους, η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης ζητεί από την οικεία Αρχή Συνδρομής να διενεργήσει την ακρόαση, σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους όπου εδρεύει, και να της διαβιβάσει στη συνέχεια το σχετικό πρακτικό. Δύναται, επίσης, σε συνεργασία με την οικεία Αρχή Συνδρομής, να διενεργήσει η ίδια απευθείας την ακρόαση, σύμφωνα με το ημεδαπό δίκαιο, τηλεφωνικώς ή με τη χρήση τηλεεικονοδιάσκεψης. Στην τελευταία περίπτωση, η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης δεν μπορεί να υποχρεώσει τον αιτούντα να εμφανισθεί ενώπιόν της.
Η Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης προσδιορίζει την εξέταση της υπόθεσης εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της σχετικής αίτησης και αποφαίνεται οριστικά εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία προσδιορισμού της αίτησης.
Κατά της απόφασης της Ελληνικής Αρχής Αποζημίωσης επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής στον αιτούντα και στο Ελληνικό Δημόσιο ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία ορίζεται σε τέσσερις (4) μήνες.
https://www.ministryofjustice.gr/wp-content/uploads/2019/08/ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ.pdf
Ειδική τηλεφωνική γραμμή για την αίτηση χορήγησης αποζημίωσης δε διατίθεται. http://www.ministryofjustice.gr/
Για τις διασυνοριακές διαφορές προβλέπεται παροχή νομικής βοήθειας σε υπόθεση αστικού (ή εμπορικού χαρακτήρα) αν έχετε την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή σας σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η νομική βοήθεια μπορεί να συνίσταται και στο διορισμό συνηγόρου για την παροχή νομικών συμβουλών με σκοπό τη διευθέτηση της διαφοράς πριν εισαχθεί αυτή ενώπιον δικαστηρίου. Διορισμός συνηγόρου για παροχή νομικών συμβουλών χωρεί και υπέρ προσώπου που έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα, αλλά ζητεί την παροχή νομικής βοήθειας για δίκη ή διαδικαστική ενέργεια σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έως την παραλαβή της αίτησης για την παροχή νομικής βοήθειας από την Αρμόδια αρχή του αλλοδαπού κράτους μέλους.
Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ)
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ)
Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων:
Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.