Για ποια είδη εγκληματικής πράξης μπορώ να λάβω αποζημίωση;
Αποζημίωση μπορεί να καταβληθεί σε θύματα βίαιων αξιόποινων πράξεων και σε εξαρτώμενα από αυτά πρόσωπα. Βίαιη αξιόποινη πράξη είναι αυτή που τιμωρείται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, διαπράττεται άμεσα κατά τη ζωής ή της υγείας ενός προσώπου και ως αποτέλεσμα της οποίας ο/η τραυματίας πεθαίνει ή υφίσταται σοβαρή βλάβη της υγείας του/της ή διαταραχή της υγείας του/της που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις μήνες.
Για ποια είδη βλάβης μπορώ να λάβω αποζημίωση;
Δικαιούστε αποζημίωση αν μια βίαιη αξιόποινη πράξη έχει προκαλέσει σοβαρή βλάβη της υγείας σας ή διαταραχή της υγείας σας που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις μήνες.
Μπορώ να λάβω αποζημίωση αν είμαι συγγενής ή πρόσωπο εξαρτώμενο από θύμα που έχασε τη ζωή του λόγω εγκληματικής πράξης; Ποιοι συγγενείς ή εξαρτώμενα πρόσωπα μπορούν να λάβουν αποζημίωση;
Αποζημίωση ύψους 448 ευρώ καταβάλλεται στο πρόσωπο που αναλαμβάνει τα έξοδα κηδείας ενός θύματος βίαιης αξιόποινης πράξης. Επισημαίνεται ότι το πρόσωπο που αναλαμβάνει τα έξοδα κηδείας δεν απαιτείται να είναι συγγενής ή εξαρτώμενο από το θύμα πρόσωπο.
Τα εξαρτώμενα πρόσωπα από θύμα το οποίο απεβίωσε λόγω αξιόποινης πράξης δικαιούνται κρατική αποζημίωση που καταβάλλεται σε θύματα αξιόποινων πράξεων.
Τα εξαρτώμενα πρόσωπα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- τα παιδιά του θύματος ηλικίας κάτω των 18 ετών
- τα παιδιά του θύματος ηλικίας 18-24 που έχουν εγγραφεί σε προγράμματα σπουδών πλήρους φοίτησης
- η χήρα ή ο χήρος του θύματος η ικανότητα εργασίας των οποίων έχει μειωθεί
- η χήρα ή ο χήρος του θύματος που βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης
- ο γονέας του θύματος που βρίσκεται σε ηλικία συνταξιοδότησης
- ο γονέας του θύματος η ικανότητα εργασίας του οποίου έχει μειωθεί
- η χήρα του θύματος που είναι έγκυος και δεν εργάζεται
- ο γονέας ή κηδεμόνας του παιδιού του θύματος κάτω των τριών ετών που δεν εργάζεται.
Μπορώ να λάβω αποζημίωση αν είμαι συγγενής ή πρόσωπο εξαρτώμενο από θύμα που επέζησε; Ποιοι συγγενείς ή εξαρτώμενα πρόσωπα μπορούν να λάβουν αποζημίωση στην περίπτωση αυτή;
Δικαιούστε αποζημίωση αν μια βίαιη αξιόποινη πράξη έχει προκαλέσει στο θύμα σοβαρή βλάβη της υγείας του/της ή διαταραχή της υγείας του/της που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις μήνες.
Τα ακόλουθα άτομα δικαιούνται αποζημίωση:
- τα παιδιά του θύματος ηλικίας κάτω των 18 ετών
- τα παιδιά του θύματος ηλικίας 18-24 που έχουν εγγραφεί σε προγράμματα σπουδών πλήρους φοίτησης
- η χήρα ή ο χήρος του θύματος η ικανότητα εργασίας των οποίων έχει μειωθεί
- η χήρα ή ο χήρος του θύματος που βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης
- ο γονέας του θύματος που βρίσκεται σε ηλικία συνταξιοδότησης
- ο γονέας του θύματος η ικανότητα εργασίας του οποίου έχει μειωθεί
- η χήρα του θύματος που είναι έγκυος και δεν εργάζεται
- ο γονέας ή κηδεμόνας του παιδιού του θύματος κάτω των τριών ετών που δεν εργάζεται.
Μπορώ να λάβω αποζημίωση αν δεν είμαι υπήκοος χώρας της ΕΕ;
Στην Εσθονία το δικαίωμα αποζημίωσης δεν συνδέεται με την ιθαγένεια.
Μπορώ να ζητήσω αποζημίωση από τη χώρα αυτή αν ζω εδώ ή κατάγομαι από εδώ (αυτή είναι η χώρα κατοικίας μου ή εθνικότητάς μου) έστω και αν η εγκληματική πράξη τελέστηκε σε άλλη χώρα της ΕΕ; Μπορώ να επιλέξω αυτή τη λύση αντί της διεκδίκησης αποζημίωσης στη χώρα στην οποία τελέστηκε η εγκληματική πράξη; Αν ναι, υπό ποιους όρους;
Η αποζημίωση καταβάλλεται από την αρμόδια αρχή της χώρας στην οποία τελέστηκε η αξιόποινη πράξη. Η αποζημίωση καταβάλλεται σύμφωνα με τη νομοθεσία της οικείας χώρας.
Για να ζητήσετε αποζημίωση μπορείτε να απευθυνθείτε:
- στην αρμόδια αρχή της οικείας χώρας ή στην αρμόδια αρχή της χώρας διαμονής σας
- στην Εσθονία η αρμόδια αρχή είναι το Συμβούλιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το οποίο θα διαβιβάσει την αίτησή σας, μαζί με τα δικαιολογητικά έγγραφα, στην αρμόδια αρχή της άλλης χώρας.
Πρέπει να έχω καταγγείλει προηγουμένως την εγκληματική πράξη στην αστυνομία για να μπορώ να ζητήσω αποζημίωση;
Μια βίαιη αξιόποινη πράξη πρέπει να καταγγέλλεται στην αστυνομία εντός 15 ημερολογιακών ημερών από την ημέρα κατά την οποία τελέστηκε.
Υποχρεούμαι να αναμένω το αποτέλεσμα της αστυνομικής έρευνας ή της ποινικής διαδικασίας προτού ζητήσω αποζημίωση;
Δεν είναι απαραίτητο να αναμείνετε το αποτέλεσμα της διαδικασίας για να ζητήσετε αποζημίωση αρκεί να έχετε καταγγείλει την αξιόποινη πράξη στην αστυνομία και να έχει κινηθεί η ποινική διαδικασία. Μπορείτε να ζητήσετε αποζημίωση εντός τριών ετών από την τέλεση της αξιόποινης πράξης.
Υποχρεούμαι να επιδιώξω πρώτα αποζημίωση από τον δράστη — αν έχει ταυτοποιηθεί;
Δεν υποχρεούστε να επιδιώξετε πρώτα αποζημίωση από τον δράστη. Όταν χορηγείται η αποζημίωση, η αγώγιμη αξίωση εκχωρείται στο Συμβούλιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το οποίο και εγείρει την αξίωση κατά του προσώπου που προκάλεσε τη βλάβη (του υπαίτιου της αξιόποινης πράξης) με αγωγή εξ αναγωγής.
Αν ο δράστης δεν έχει ταυτοποιηθεί ή καταδικαστεί, εξακολουθώ να δικαιούμαι να ζητήσω αποζημίωση; Αν ναι, τι είδους αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να υποβάλω για τη θεμελίωση της αίτησής μου;
Δικαιούστε αποζημίωση, ακόμη και αν το πρόσωπο που προκάλεσε τη βλάβη δεν έχει ταυτοποιηθεί ή δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία.
Για να λάβετε κρατική αποζημίωση που καταβάλλεται στα θύματα αξιόποινων πράξεων, απαιτείται πιστοποίηση της κίνησης ποινικής διαδικασίας που έχει εκδοθεί από ανακριτικό όργανο.
Αν υποβάλλετε αίτηση για επιστροφή δαπανών ιατρικής περίθαλψης ή για επίδομα θανάτου, πρέπει να προσκομίσετε αποδείξεις δαπανών.
Υπάρχει προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ζητήσω αποζημίωση;
Οι αιτήσεις αποζημίωσης μπορούν να υποβληθούν εντός τριών ετών από την ημερομηνία της αξιόποινης πράξης ή από την ημερομηνία που πληροφορηθήκατε την τέλεση της αξιόποινης πράξης.
Ποιες ζημίες και έξοδα καλύπτονται από την αποζημίωση;
Η αποζημίωση καλύπτει τα ακόλουθα:
– υλική (μη ψυχική) ζημία:
- ιατρικές δαπάνες λόγω σωματικής βλάβης (ιατρική περίθαλψη — νοσηλεία σε εξωτερικό ιατρείο ή νοσοκομείο, αποκατάσταση)
- πρόσθετες ανάγκες ή δαπάνες που οφείλονται σε σωματική βλάβη (π.χ. φροντίδα και βοήθεια, προσωρινή και μόνιμη περίθαλψη, παρατεταμένη φυσιοθεραπεία, προσαρμογή κατοικίας, ειδικά βοηθήματα)
- μόνιμη βλάβη (π.χ. αναπηρία ή άλλη μόνιμη υστέρηση)
- διαφυγόντα εισοδήματα κατά τη διάρκεια της ιατρικής περίθαλψης και ύστερα από αυτήν (π.χ. διαφυγόντα εισοδήματα και απώλεια ή μείωση της ικανότητας βιοπορισμού)
- αποζημίωση για κατεστραμμένα ενδύματα και βοηθήματα (π.χ. αποζημίωση για γυαλιά, επιστροφή εξόδων για νέα ενδύματα)
– υλική (μη ψυχική) ζημία:
- έξοδα κηδείας
- απώλεια διατροφής ή ευκαιρίας
– ψυχική ζημία:
- πόνος και ταλαιπωρία των συγγενών ή άλλων δικαιούχων προσώπων / αποζημίωση σε επιζώντες στην περίπτωση θανάτου του θύματος
Τα μέλη της οικογένειας του θύματος μπορούν να λάβουν ψυχολογική υποστήριξη. Για να λάβετε αποζημίωση για ψυχολογική βοήθεια, πρέπει να επικοινωνήσετε με μια υπηρεσία στήριξης θυμάτων, η οποία θα καταρτίσει στην συνέχεια την αίτηση που πρέπει να υπογραφεί. Απαιτείται επίσης πιστοποιητικό της αστυνομίας, το οποίο θα βεβαιώνει ότι έχει κινηθεί η διαδικασία και ότι είστε θύμα ή νόμιμος εκπρόσωπος του θύματος. Η υπηρεσία στήριξης θυμάτων θα σας βοηθήσει να λάβετε το πιστοποιητικό της αστυνομίας.
Θα ενημερωθείτε για τη χορήγηση αποζημίωσης για ψυχολογική βοήθεια εντός 10 εργάσιμων ημερών. Στη συνέχεια μπορείτε να απευθυνθείτε σε ψυχολόγο. Το ποσό της αποζημίωσης ανά άτομο είναι ο κατώτατος μηνιαίος μισθός (470 ευρώ το 2017).
Η αποζημίωση καταβάλλεται εφάπαξ ή σε μηνιαίες δόσεις;
Τα εξαρτώμενα πρόσωπα λαμβάνουν αποζημίωση σε μηνιαίες δόσεις. Τα ιατρικά έξοδα επιστρέφονται ως εφάπαξ ποσό βάσει αποδείξεων δαπανών.
Με ποιον τρόπο θα μπορούσε η δική μου συμπεριφορά σε σχέση με την εγκληματική πράξη, το ποινικό μου μητρώο ή η μη συνεργασία μου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας για τη λήψη αποζημίωσης να επηρεάσει τις πιθανότητές μου να λάβω αποζημίωση και/ή το ποσό που θα μου καταβληθεί;
Αποζημίωση δεν καταβάλλεται εάν:
- το θύμα προκάλεσε ή διευκόλυνε την τέλεση της αξιόποινης πράξης ή την επέλευση της βλάβης μέσω σκόπιμης ή απερίσκεπτης συμπεριφοράς του
- το θύμα δεν ενημερώσει για την αξιόποινη πράξη εντός 15 ημερών, παρόλο που είναι σε θέση να το πράξει, και η αστυνομία δεν έχει πληροφορηθεί την αξιόποινη πράξη με οποιονδήποτε άλλο τρόπο
- το θύμα έχει καταδικαστεί για την τέλεση βίαιης αξιόποινης πράξης ή βάσει του άρθρου 255 παράγραφος 1 ή του άρθρου 256 παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα και το ποινικό μητρώο του δεν έχει διαγραφεί από τη βάση δεδομένων ποινικού μητρώου σύμφωνα με τον νόμο για τη βάση δεδομένων ποινικού μητρώου
- η καταβολή αποζημίωσης θα ήταν άδικη ή αδικαιολόγητη για άλλους λόγους.
Επιπλέον, το αίτημα καταβολής αποζημίωσης μπορεί να απορριφθεί αν ο αιτών αρνήθηκε να συνεργαστεί με τις αρχές επιβολής του νόμου για την εξακρίβωση των πραγματικών περιστατικών που συνδέονται με την αξιόποινη πράξη, την ταυτοποίηση ή τη σύλληψη του δράστη ή την απόδειξη της βλάβης.
Με ποιον τρόπο θα μπορούσε η οικονομική μου κατάσταση να επηρεάσει τις πιθανότητές μου να λάβω αποζημίωση και/ή το ποσό που θα μου καταβληθεί;
Η οικονομική σας κατάσταση δεν επηρεάζει τη χορήγηση ή την καταβολή αποζημίωσης.
Υπάρχουν άλλα κριτήρια τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις πιθανότητές μου να λάβω αποζημίωση και/ή το ποσό που θα μου καταβληθεί;
Τα ποσά τα οποία λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο ζημιωθείς βάσει της ζημίας η οποία προκλήθηκε από βίαιη αξιόποινη πράξη από πηγή διαφορετική από το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για τη ζημία που προκλήθηκε από την αξιόποινη πράξη, αφαιρούνται από τη ζημία που χρησιμεύει ως βάση για τον καθορισμό του ποσού της αποζημίωσης, συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος ικανότητας εργασίας που καταβάλλεται στο θύμα. Κατά τον καθορισμό του ποσού της αποζημίωσης, λαμβάνονται υπόψη τυχόν ποσά που καταβλήθηκαν στον αιτούντα από το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για τη βλάβη που προκλήθηκε από την αξιόποινη πράξη, πριν από τη χορήγηση της αποζημίωσης.
Πώς θα υπολογιστεί η αποζημίωση;
Υπολογισμός της αποζημίωσης για μερική ή ανύπαρκτη ικανότητα εργασίας
Το ποσό της αποζημίωσης υπολογίζεται με βάση το μέσο εισόδημα ανά ημερολογιακή ημέρα. Λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που φορολογείται με κοινωνικό φόρο και το οποίο αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια των έξι μηνών που προηγήθηκαν της τέλεσης της αξιόποινης πράξης.
Υπολογισμός της ζημίας που προκύπτει από μερική ή ανύπαρκτη ικανότητα εργασίας
Το μέσο εισόδημα ανά ημερολογιακή ημέρα πολλαπλασιάζεται επί τριάντα και η σύνταξη για ανικανότητα προς εργασία ή το επίδομα ικανότητας εργασίας που λαμβάνει το πρόσωπο αφαιρείται από το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού. Η αποζημίωση καλύπτει το 80% του απολεσθέντος εισοδήματος. Στοιχεία για το μέσο εισόδημα λαμβάνονται από το Φορολογικό και Τελωνειακό Συμβούλιο.
Υπολογισμός της αποζημίωσης για θάνατο υποχρέου σε διατροφή
1. Το μέσο εισόδημα του θύματος ανά ημερολογιακή ημέρα πολλαπλασιάζεται επί τριάντα και η σύνταξη επιζώντος που καταβάλλεται στον δικαιούχο αφαιρείται από το γινόμενο του πολλαπλασιασμού.
2. Ένα ποσοστό του τελικού ποσού υπολογίζεται σύμφωνα με τον αριθμό των εξαρτώμενων προσώπων:
- 75 % σε περίπτωση ενός εξαρτώμενου προσώπου
- 85 % σε περίπτωση δύο εξαρτώμενων προσώπων
- 100 % σε περίπτωση τριών ή περισσότερων εξαρτώμενων προσώπων
80 % του υπολογιζόμενου ποσού αποδίδεται ως αποζημίωση.
Υπάρχει ανώτατο και/ή κατώτατο ποσό που μπορεί να χορηγηθεί;
Δεν υπάρχει κατώτατο ποσό η αποζημίωση καταβάλλεται εφόσον ο δικαιούχος δικαιούται αποζημίωση ή μέχρι το όριο των 9 590 ευρώ.
Χρειάζεται να αναφέρω το ποσό στο έντυπο της αίτησής μου αποζημίωσης; Αν ναι, θα μου δοθούν οδηγίες σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού του ή σχετικά με άλλες πτυχές του ζητήματος;
Δεν απαιτείται να αναγράφεται κανένα ποσό στο έντυπο αίτησης αποζημίωσης.
Θα αφαιρεθεί από το ποσό της αποζημίωσης που θα καταβληθεί από την αρχή / το όργανο τυχόν αποζημίωση που θα λάβω για τη ζημία μου από άλλες πηγές (π.χ. από φορέα ασφάλισης του εργοδότη μου ή από φορέα ιδιωτικής ασφάλισής μου);
Ναι.
Μπορώ να εισπράξω προκαταβολή έναντι της αποζημίωσής μου; Αν ναι, υπό ποιους όρους;
Προκαταβολή έναντι αποζημίωσης μπορεί να ζητηθεί από πρόσωπα που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση, αν δικαιούνται αποζημίωση αλλά η χορήγησή της έχει αναβληθεί.
Προκαταβολή έως 640 ευρώ καταβάλλεται βάσει σχετικής αίτησης.
Αν η προκαταβολή υπερβαίνει το ποσό της αποζημίωσης που χορηγήθηκε στη συνέχεια, το επιπλέον καταβληθέν ποσό ανακτάται.
Μπορώ να λάβω συμπληρωματική ή πρόσθετη αποζημίωση (για παράδειγμα, σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών ή επιδείνωσης της υγείας μου) μετά την κύρια απόφαση;
Έχετε το δικαίωμα να υποβάλετε πρόσθετα τιμολόγια για δαπάνες ιατρικής περίθαλψης.
Ποια δικαιολογητικά έγγραφα πρέπει να επισυνάψω στην αίτησή μου;
Πιστοποιητικό από ανακριτικό όργανο
Τιμολόγια για έξοδα κηδείας
Τιμολόγια για δαπάνες ιατρικής περίθαλψης, αποδείξεις για φαρμακευτικά προϊόντα κ.λπ.
Πιστοποιητικό θανάτου του θύματος
Πρέπει να καταβληθούν διοικητικά τέλη ή άλλα έξοδα κατά την παραλαβή και διεκπεραίωση της αίτησης;
Όχι.
Ποια αρχή αποφαίνεται επί των αιτήσεων αποζημίωσης (στις εθνικές υποθέσεις);
Το Συμβούλιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Πού πρέπει να αποστείλω την αίτησή μου (στις εθνικές υποθέσεις);
Επιλογές για την υποβολή των αιτήσεων:
- Οι αιτήσεις μπορούν επίσης να σταλούν ταχυδρομικώς στη διεύθυνση Põllu 1A, 50303, Tartu.
- Οι αιτήσεις μπορούν επίσης να υποβάλλονται στα γραφεία εξυπηρέτησης πελατών του Συμβουλίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Χρειάζεται να είμαι παρών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και/ή κατά την εξέταση της αίτησής μου;
Δεν χρειάζεται να είστε παρόντες.
Πόσος χρόνος απαιτείται (κατά προσέγγιση) για να εκδοθεί απόφαση από την αρμόδια αρχή σχετικά με αίτηση αποζημίωσης;
Η απόφαση θα ληφθεί εντός 30 ημερών από τη λήψη του τελευταίου εγγράφου.
Αν δεν ικανοποιηθώ με την απόφαση της αρχής, πώς μπορώ να την προσβάλω;
Μπορείτε να προσβάλετε την απόφαση εντός 30 ημερών από την παραλαβή της. Εναλλακτικά, μπορείτε να ασκήσετε προσφυγή σε διοικητικό δικαστήριο σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.
Πού μπορώ να βρω τα αναγκαία έντυπα και άλλες πληροφορίες για την υποβολή αίτησης αποζημίωσης;
Έντυπα αίτησης και πληροφορίες σχετικά με την αίτηση αποζημίωσης βρίσκονται στον δικτυακό τόπο του Συμβουλίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Υπάρχει ειδική τηλεφωνική γραμμή βοήθειας ή ιστοσελίδα στην οποία να μπορώ να απευθυνθώ;
Η επικοινωνία με τις υπηρεσίες στήριξης θυμάτων μπορεί επίσης να γίνει τηλεφωνικώς. Τα στοιχεία επικοινωνίας τους βρίσκονται στον δικτυακό τόπο του Συμβουλίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Μπορώ να λάβω δωρεάν νομική συνδρομή (βοήθεια από δικηγόρο) κατά την κατάρτιση της αίτησης;
Ναι.
Υπάρχουν οργανισμοί στήριξης θυμάτων που μπορούν να με βοηθήσουν να ζητήσω αποζημίωση;
Οι υπηρεσίες στήριξης θυμάτων σας βοηθούν επίσης να ζητήσετε αποζημίωση.
