Family maintenance

If you wish to claim maintenance, for example by asking for a monthly payment for child support from a parent not living with the child, EU law allows you to use the courts of your home State in order to determine the obligation of the debtor to pay maintenance and set the amount of alimony. Such a judgment will be easily recognised in the other Member States of the European Union.

Please select the relevant country's flag to obtain detailed national information.

Rules from June 2011

As of 18 June 2011, new rules on maintenance matters apply. They still ensure judicial protection of the maintenance creditor by allowing him/her to sue the debtor before the courts of his/her home State. In addition, in most cases, the 2007 Hague Protocol determines the law applicable to maintenance obligations and any judgment on maintenance issued by the courts of the Member States circulates freely in the European Union and may be enforced in all the Member States without additional formalities. Finally, maintenance creditors and debtors benefit from administrative assistance offered by the Member States.

The rules apply in all 27 EU Member States, including Denmark, on the basis of Agreement of 19 October 2005 between the European Community and the Kingdom of Denmark on jurisdiction and the recognition and enforcement of judgments in civil and commercial matters. However, Denmark does not apply some rules, in particular, the rules on applicable law and on cooperation between central authorities.

As of 1 January 2021, the United Kingdom is no longer an EU Member State. However, in the field of civil justice, pending procedures and proceedings initiated before the end of the transition period will continue under EU law. Until the end of 2024, the United Kingdom can continue to be selected in online (dynamic) forms for the purpose of these proceedings and procedures.

The Regulation also provides that administrative authorities may be considered as courts for the purpose of maintenance procedures. A list of those authorities can be found here PDF (68 Kb) en.

The European e-Justice Portal provides you with information concerning the application of the Regulation and a user-friendly tool for filling in the forms.The European Judicial Network in civil and commercial matters has developed a Guidance on the use of the Annexes under the Maintenance Regulation that is available in 23 language.

When maintenance is due from or to the benefit of a person living in a non-EU State, the Convention on the international recovery of child support and other forms of family maintenance and the Protocol on the law applicable to maintenance obligations may help you in recovering your maintenance in non-EU States which are contracting parties to these international instruments. The Convention has entered into force for the EU towards third States party to that Convention since 1 August 2014.

Non-compulsory standard form on the statement of maintenance arrears

In order to facilitate the practical implementation of the Maintenance Regulation, and the effective exercise of citizens’ rights throughout the EU, the European Judicial Network in civil and commercial matters developed a non-compulsory standard form on the statement of maintenance arrears.

This non-compulsory form aims at facilitating the recovery of maintenance arrears and is available in 23 languages. The form comes with a practical guide on completing it attached. The form is available in the following formats: PDF PDF (1093 KB) en, and XLS Excel (244 KB) en.

Non-compulsory standard form on amicable solutions

To facilitate the implementation of the Maintenance Regulation, and the effective cross-border recovery of maintenance, the EJN-civil developed a (non-compulsory) standard form on amicable solutions.

Amicable settlement of the dispute will avoid the intervention of a court and/or an enforcement procedure. It can help prevent lengthy and complex proceedings. This form will help the Central Authorities to facilitate amicable agreements between the parties, and overcome the language barriers, with a view to obtaining voluntary payment of maintenance. The form is available in 23 languages. The form is available in the following format: PDF PDF (102 Kb) en

Last update: 22/11/2023

This page is maintained by the European Commission. The information on this page does not necessarily reflect the official position of the European Commission. The Commission accepts no responsibility or liability whatsoever with regard to any information or data contained or referred to in this document. Please refer to the legal notice with regard to copyright rules for European pages.

Καταβολή διατροφής - Βέλγιο

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Ως «υποχρέωση διατροφής» νοείται η εκ του νόμου υποχρέωση ενός προσώπου να καλύψει τις βιοτικές ανάγκες άλλου προσώπου χρήζοντος βοηθείας και με το οποίο συνδέεται με συγκεκριμένο οικογενειακό δεσμό. Στον ορισμό της διατροφής δεν συμπεριλαμβάνεται μόνον η σίτιση, αλλά καθετί αναγκαίο για την επιβίωση, συμπεριλαμβανομένων της διατροφής, της ένδυσης, της στέγασης και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.λπ.

Η υποχρέωση διατροφής βασίζεται σε σχέση συγγενείας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας ή σε υποχρέωση υποκατάστασης όταν ο εν λόγω δεσμός έχει διακοπεί. Η υποχρέωση μεταξύ ορισμένων συγγενών εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, μεταξύ συζύγων και μεταξύ προσώπων που συμβιώνουν σε νομικά ρυθμιζόμενο πλαίσιο. Θεμελιώνεται μεταξύ άλλων σε καθήκον «αλληλεγγύης», το οποίο μπορεί να έχει ισχυρότερο χαρακτήρα σε ορισμένες περιπτώσεις.

  • Υποχρέωση των γονέων έναντι των τέκνων τους
  • Υπάρχουν δύο είδη υποχρέωσης στη συγκεκριμένη περίπτωση:
    • Ευρύτερη υποχρέωση διατροφής βάσει της οποίας ο πατέρας και η μητέρα υποχρεούνται να αναλάβουν την ευθύνη, ανάλογα με τα οικονομικά μέσα τους, για τη στέγαση, τη φροντίδα, την υγεία, την επίβλεψη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, καθώς και την ανάπτυξη των τέκνων τους. Εάν η εκπαίδευση και η κατάρτιση συνεχίζονται, η υποχρέωση εξακολουθεί να υφίσταται ακόμη και μετά την ενηλικίωση του τέκνου. Υφίσταται ανεξάρτητα από τους πόρους των γονέων και από τις ανάγκες του τέκνου. Είναι ευρύτερη υπό την έννοια ότι, επιπλέον της συντήρησης του τέκνου, περιλαμβάνει και την εκπαίδευση και κατάρτισή του κ.λπ. (άρθρο 203 του Αστικού Κώδικα).
    • Υποχρέωση διατροφής η οποία βασίζεται στην ιδιότητα του γονέα και συνδέεται με τις ανάγκες του τέκνου, ανεξάρτητα από την ηλικία του και από τους πόρους του γονέα (άρθρα 205, 207, 208 και 353-14 του Αστικού Κώδικα).
  • Υποχρέωση των τέκνων έναντι των γονέων τους
  • Τα τέκνα έχουν αμοιβαία υποχρέωση διατροφής των γονέων τους (άρθρα 205, 207 και 353-14 του Αστικού Κώδικα). Ως εκ τούτου, τα τέκνα έχουν υποχρέωση διατροφής του πατέρα και της μητέρας τους όταν οι τελευταίοι χρήζουν βοηθείας.
  • Υποχρέωση συζύγων
  • Η υποχρέωση διατροφής μεταξύ συζύγων βασίζεται στο καθήκον παροχής βοήθειας και συνδρομής και στο καθήκον συμμετοχής στα έξοδα που συνεπάγεται ο γάμος, όπως προβλέπεται από τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 213 και 221 του Αστικού Κώδικα). Τα καθήκοντα αυτά, τα οποία συνδέονται με το καθήκον συγκατοίκησης που επίσης επιβάλλεται στους συζύγους, είναι αμοιβαία. Εάν δεν εκπληρώνονται, ο ενδιαφερόμενος μπορεί προσφύγει στο δικαστήριο επιδιώκοντας την εκτέλεσή τους με ισοδύναμο τρόπο, με τη μορφή αγωγής διατροφής ή εκχώρησης ποσών (άρθρα 213, 221 και 223 του Αστικού Κώδικα) – βλ. ερώτηση 10.
  • Υποχρεώσεις πρώην συζύγων
  • Γίνεται διάκριση ανάλογα με το είδος του διαζυγίου: διαζύγιο λόγω ανεπανόρθωτου κλονισμού του γάμου ή συναινετικό διαζύγιο:
    • Διαζύγιο λόγω ανεπανόρθωτου κλονισμού του γάμου: εάν οι σύζυγοι δεν συμφώνησαν σχετικά με τη χορήγηση διατροφής (άρθρο 301 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα), το δικαστήριο μπορεί, στην απόφαση διαζυγίου ή σε επακόλουθη απόφαση, κατόπιν αιτήματος του συζύγου που χρήζει βοηθείας, να διατάξει την καταβολή διατροφής από τον άλλο σύζυγο [άρθρο 301 παράγραφος 2 σημείο 1) του Αστικού Κώδικα].
    • Το δικαστήριο μπορεί να μην κάνει δεκτή αξίωση διατροφής μετά το διαζύγιο εάν ο εναγόμενος αποδείξει ότι ο ενάγων υπέπεσε σε σοβαρό παράπτωμα που κατέστησε αδύνατη την εξακολούθηση του κοινού βίου [άρθρο 301 παράγραφος 2 σημείο 2) του Αστικού Κώδικα].
    • Το ποσό της διατροφής δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει το ένα τρίτο του εισοδήματος του υπόχρεου συζύγου [άρθρο 301 παράγραφος 3 σημείο 3 του Αστικού Κώδικα].
    • Συναινετικό διαζύγιο: οι σύζυγοι δεν υποχρεούνται να συμφωνήσουν στη χορήγηση διατροφής σε έναν εκ των συζύγων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διαζυγίου και/ή μετά το διαζύγιο. Εφόσον το αποφασίσουν, το ποσό και οι όροι καταβολής και εκτέλεσης της διατροφής καθορίζονται ελεύθερα, όπως και η εξάρτησή της από διορθωτικό συντελεστή και οι τυχόν λόγοι διαφοροποίησής της [άρθρο 1288 παράγραφος 1 σημείο 4) του Δικαστικού Κώδικα. Εάν δεν συμφωνήθηκε ρητώς κάτι διαφορετικό, το δικαστήριο δύναται, κατόπιν αιτήματος ενός εκ των διαδίκων, να αυξήσει, να μειώσει ή να ακυρώσει τη συμφωνηθείσα διατροφή μετά την απόφαση διαζυγίου (άρθρο 1288 παράγραφος 3 του Δικαστικού Κώδικα), εάν το ποσό δεν ανταποκρίνεται τουλάχιστον στις νέες περιστάσεις που είναι ανεξάρτητες από τη βούληση των διαδίκων. Η διατροφή δεν μπορεί να συνδέεται με δείκτη, εκτός εάν αυτό προβλέπεται.
  • Άλλες περιπτώσεις
  • Υποχρέωση διατροφής υφίσταται μεταξύ συγγενών σε ευθεία γραμμή, τόσο ανιόντων όσο και κατιόντων (γονείς/τέκνα, τέκνα/γονείς, καθώς και εγγόνια/παππούδες και αντίστροφα – άρθρα 205 και 207 του Αστικού Κώδικα).
  • Μεταξύ συγγενών εξ αγχιστείας υπάρχουν δύο ενδεχόμενα σενάρια:
    • ο επιζών σύζυγος έχει υποχρέωση έναντι των τέκνων του αποβιώσαντος συζύγου των οποίων δεν είναι πατέρας ή μητέρα, εντός ορισμένων ορίων (άρθρο 203 παράγραφος 3 του Αστικού Κώδικα)
    • οι γαμπροί και οι νύφες έχουν υποχρέωση προς τα πεθερικά τους και αντίστροφα. Η υποχρέωση παύει σε περίπτωση νέου γάμου του πεθερού ή της πεθεράς ή σε περίπτωση θανάτου του/της συζύγου (στον/στην οποίο/-α θεμελιώνεται η συγγένεια εξ αγχιστείας) και των τέκνων που προήλθαν από τον γάμο (άρθρα 206 και 207 του Αστικού Κώδικα).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, διατροφή καταβάλλεται στον επιζώντα ή στους ανιόντες του αποβιώσαντος, από την κληρονομία του αποβιώσαντος συζύγου (άρθρο 205 bis του Αστικού Κώδικα).

Τέκνα των οποίων η πατρότητα δεν είναι διαπιστωμένη μπορούν να αξιώσουν διατροφή για τη συντήρηση και την εκπαίδευση και κατάρτισή τους από τον άνδρα ο οποίος είχε σχέσεις με τη μητέρα τους κατά τη διάρκεια της νόμιμης περιόδου σύλληψης (άρθρο 336 του Αστικού Κώδικα).

Εάν η αρμονία μεταξύ προσώπων που συμβιώνουν στο πλαίσιο εκ του νόμου ρυθμιζόμενης σχέσης συμβίωσης διαταραχθεί σοβαρά, ο ένας σύντροφος μπορεί να προσφύγει ενώπιον του δικαστή διατροφών ζητώντας τη λήψη προσωρινών μέτρων. Το ίδιο ισχύει σε περίπτωση διακοπής της εκ του νόμου ρυθμιζόμενης σχέσης συμβίωσης, επίσης στο πλαίσιο της διαδικασίας προσωρινών μέτρων (άρθρο 1479 του Αστικού Κώδικα).

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Κανονικά, η υποχρέωση διατροφής παύει όταν το τέκνο ενηλικιωθεί ή χειραφετηθεί. Ωστόσο, μπορεί να εξακολουθήσει εάν η εκπαίδευση και η κατάρτιση του τέκνου δεν έχουν ολοκληρωθεί (άρθρα 203 και 336 του Αστικού Κώδικα).

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ο υπόχρεος μπορεί να ανταποκριθεί οικειοθελώς στις ανάγκες του δικαιούχου. Σε αντίθετη περίπτωση, εφόσον υπάρχει διαφορά, διαφωνία ή διακοπή της καταβολής, είναι απαραίτητη η κίνηση δικαστικής διαδικασίας.

Σε περίπτωση διαζυγίου λόγω ανεπανόρθωτου κλονισμού του γάμου, αξίωση διατροφής μετά το διαζύγιο μπορεί να υποβληθεί ως παρεμπίπτουσα στο δικαστήριο που επιλήφθηκε του διαζυγίου είτε με το αρχικό δικόγραφο είτε μέσω υπομνημάτων [άρθρο 1254 παράγραφος 1 σημείο 5) και άρθρο 1254 παράγραφος 5 του Δικαστικού Κώδικα].

Εκτός της διαδικασίας διαζυγίου, τυχόν αξίωση διατροφής εκδικάζεται, και το ύψος της καθορίζεται, από το ειρηνοδικείο (άρθρο 591 παράγραφος 7 του Δικαστικού Κώδικα), με εξαίρεση τις διαδικασίες στις οποίες αξιώνεται διατροφή χωρίς αναγνώριση της ύπαρξης σχέσης γονέα-τέκνου. Βλέπε ερώτηση 5.

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2014, και εξαιρώντας τις υποχρεώσεις διατροφής που σχετίζονται με το εισόδημα κοινωνικής ένταξης (revenu d'intégration sociale), όλες οι αξιώσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής υπάγονται στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων (άρθρο 572 bis παράγραφος 7 του Δικαστικού Κώδικα), συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών στις οποίες αξιώνεται διατροφή χωρίς αναγνώριση της ύπαρξης σχέσης γονέα-τέκνου.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Η αξίωση είναι προσωποπαγής ως προς τον δικαιούχο της διατροφής (βλ. ειδικότερα άρθρο 337 του Αστικού Κώδικα). Η αξίωση υποβάλλεται στο δικαστήριο από τον ίδιο τον δικαιούχο ή από τον δικηγόρο του (βλ. ιδίως άρθρα 1253 ter, 1254 και 1320 του Δικαστικού Κώδικα).

Εάν ο δικαιούχος δεν έχει δικαιοπρακτική ικανότητα, ενεργεί για λογαριασμό του ο νόμιμος εκπρόσωπός του (πατέρας, μητέρα, κηδεμόνας, νόμιμος εκπρόσωπος).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Ο ειρηνοδίκης είναι αρμόδιος για τις διαφορές σε υποθέσεις διατροφής (άρθρο 591 παράγραφος 7 του Δικαστικού Κώδικα), αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, η αγωγή ασκείται στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου, με εξαίρεση την περίπτωση αιτήσεων μείωσης ή ακύρωσης της διατροφής (άρθρο 626 του Δικαστικού Κώδικα).

Ο πρόεδρος του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων (άρθρο 338 του Αστικού Κώδικα) είναι αρμόδιος για τις αγωγές που ασκεί τέκνο κατά του προσώπου με το οποίο η μητέρα του είχε σχέσεις κατά τη διάρκεια της νόμιμης περιόδου σύλληψης (άρθρο 336 του Αστικού Κώδικα).

Με εξαίρεση την περίπτωση επειγόντων και προσωρινών μέτρων, οι διαφορές που αφορούν τη γονική μέριμνα υπάγονται στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου ανηλίκων (άρθρο 387 bis του Αστικού Κώδικα) του τόπου κατοικίας των γονέων, των κηδεμόνων ή των προσώπων που έχουν την επιμέλεια του τέκνου (άρθρο 44 του νόμου της 8ης Απριλίου 1965 για την προστασία των νέων, την επιμέλεια των ανηλίκων παραβατών και την αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε από το αδίκημα).

Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των συζύγων πριν από τη διαδικασία διαζυγίου, οι αξιώσεις υποβάλλονται στον ειρηνοδίκη (άρθρο 594 παράγραφος 19 του Δικαστικού Κώδικα) του τόπου της τελευταίας συζυγικής κατοικίας (άρθρο 628 παράγραφος 2 του Δικαστικού Κώδικα).

Εφόσον υποβληθεί αίτηση διαζυγίου λόγω ανεπανόρθωτου κλονισμού του γάμου, ο πρόεδρος του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων είναι αρμόδιος (άρθρο 1280 του Δικαστικού Κώδικα) έως τη λύση του γάμου. Ωστόσο, η έγκριση των συμφωνιών περί διατροφής που συνάπτουν οι διάδικοι είναι αρμοδιότητα του δικαστηρίου που κρίνει την υπόθεση επί της ουσίας (άρθρο 1256 πρώτο εδάφιο του Δικαστικού Κώδικα).

Μετά την έκδοση της οριστικής απόφασης διαζυγίου, δικαιοδοσία έχουν ο ειρηνοδίκης και το δικαστήριο οικογενειακών υποθέσεων. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων παραμένει αρμόδιος για την έκδοση ασφαλιστικών μέτρων σε έκτακτες περιπτώσεις (άρθρο 584 του Δικαστικού Κώδικα).

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2014, και εξαιρώντας τις υποχρεώσεις διατροφής που σχετίζονται με το εισόδημα κοινωνικής ένταξης, όλες οι αξιώσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής υπάγονται στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων (άρθρο 572 bis παράγραφος 7 του Δικαστικού Κώδικα).

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2014, οι αξιώσεις μεταξύ διαδίκων που είναι (ή υπήρξαν) συζευγμένοι ή είναι (ή υπήρξαν) μέλη νόμιμης σχέσης συμβίωσης και οι αξιώσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής των τέκνων αμφοτέρων των μερών ή τέκνων των οποίων επιβεβαιώθηκε η σχέση με έναν μόνον εκ των γονέων, υποβάλλονται, καταρχήν, στο δικαστήριο που έχει ήδη επιληφθεί αξίωσης (βλ. άρθρο 629 bis παράγραφος 1 του Δικαστικού Κώδικα). Αυτό είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ανηλίκου (ή, διαφορετικά, του συνήθους τόπου διαμονής του ανηλίκου) για τις αξιώσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής προς ανήλικο που διαθέτει δικαιοπρακτική ικανότητα. Εάν οι διάδικοι έχουν περισσότερα τέκνα, το πρώτο επιληφθέν δικαστήριο είναι αρμόδιο για όλες τις αξιώσεις (άρθρο 629 bis παράγραφος 2 του Δικαστικού Κώδικα). Εάν οι υποχρεώσεις διατροφής αφορούν άλλους δικαιούχους διατροφής, η υπόθεση υποβάλλεται στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του εναγομένου ή του τόπου της τελευταίας κοινής (συζυγικής) κατοικίας (άρθρο 629 bis παράγραφος 4 του Δικαστικού Κώδικα).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Βλέπε ερώτηση 4. Ανάλογα με την ασκούμενη αγωγή, η αξίωση υποβάλλεται μέσω κλήτευσης από δικαστικό επιμελητή ή μέσω αίτησης. Δεν είναι υποχρεωτική η ανάθεση εντολής σε δικηγόρο.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου δεν διεξάγεται δωρεάν. Δεν είναι εφικτό να προσδιοριστεί το συνολικό κόστος εξαρτάται από την κινηθείσα διαδικασία, τα δικαστικά έξοδα και την αμοιβή του δικηγόρου, εφόσον εμπλακεί δικηγόρος. Οι κανόνες του κοινού δικαίου εφαρμόζονται για την πληρωμή των εξόδων των διαδικασιών μέσω νομικής συνδρομής (βλ. Νομική συνδρομή - Βέλγιο).

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

  • Μορφές συνδρομής:

Η συνδρομή λαμβάνει τη μορφή διατροφής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διατροφή μπορεί να λάβει τη μορφή κεφαλαίου (άρθρο 301 παράγραφος 8 του Αστικού Κώδικα). Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να καταβάλλεται σε είδος (άρθρο 210 του Αστικού Κώδικα).

  • Υπολογισμός και σύνδεση της συνδρομής με δείκτη

Δεν υπάρχει κλίμακα. Η διατροφή χορηγείται αναλογικά, και μόνο, προς τις ανάγκες του αιτούντος και τις οικονομικές δυνατότητες του υποχρέου (άρθρα 208 και 209 του Αστικού Κώδικα).

Η υποχρέωση του πατέρα και της μητέρας (άρθρο 203 του Αστικού Κώδικα) καθορίζεται αναλογικά προς τα μέσα που διαθέτουν, και πρέπει να καλύπτει τη στέγαση, τη συντήρηση, την υγεία, την επίβλεψη, την εκπαίδευση και κατάρτιση και την ανάπτυξη των τέκνων (έως ότου ολοκληρώσουν την εκπαίδευση και κατάρτισή τους). Η διατροφή έχει τη μορφή πάγιας μηνιαίας συνεισφοράς προς τον γονέα που έχει την επιμέλεια.

Ο πατέρας και η μητέρα μπορούν έκαστος να ζητήσουν από τον άλλο γονέα να συνεισφέρει στα έξοδα στέγασης, συντήρησης κ.λπ. (άρθρο 203 bis παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα).

Το ύψος της διατροφής που καταβάλλεται από το πρόσωπο που είχε σχέσεις με τη μητέρα του τέκνου κατά τη διάρκεια της νόμιμης περιόδου σύλληψης καθορίζεται από τις ανάγκες του τέκνου και από τα μέσα, τις δυνατότητες και τις κοινωνικές περιστάσεις του υποχρέου (άρθρα 336, 339 και 203 bis του Αστικού Κώδικα).

Ο νόμος επιτρέπει ρητώς στους συζύγους που έχουν κινήσει διαδικασία διαζυγίου να συμφωνήσουν οποτεδήποτε σχετικά με τη χορήγηση οποιασδήποτε διατροφής, το ύψος της και τους όρους για την επανεξέταση του συμφωνηθέντος ποσού [άρθρο 301 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα, καθώς και άρθρο 1256 στοιχείο 1) και άρθρο 1288 παράγραφος 4 του Δικαστικού Κώδικα]. Ωστόσο, το δικαστήριο που έχει επιληφθεί της υπόθεσης μπορεί να αρνηθεί να εγκρίνει την συμφωνία, εάν αυτή είναι προδήλως αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου [άρθρο 1256 στοιχείο 2) και άρθρο 1290 στοιχεία 2) και 5) του Δικαστικού Κώδικα).

Σε περίπτωση δικαστικού διακανονισμού, το δικαστήριο το οποίο αποφασίζει συγκεκριμένα το ύψος της διατροφής οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να εφαρμόζει κριτήρια υπολογισμού και όρια. Η διατροφή πρέπει, καταρχήν, να καλύπτει τουλάχιστον τις ανάγκες του δικαιούχου [άρθρο 301 παράγραφος 3 στοιχείο 1) του Αστικού Κώδικα].

Σε κάθε περίπτωση, το ποσό της διατροφής δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα τρίτο του εισοδήματος του υπόχρεου συζύγου [άρθρο 301 παράγραφος 3 στοιχείο 2) του Αστικού Κώδικα]. Η διάρκεια της υποχρέωσης καταβολής διατροφής περιορίζεται στη διάρκεια του γάμου. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το δικαστήριο μπορεί να παρατείνει την υποχρέωση καταβολής διατροφής (άρθρο 301 παράγραφος 4 του Αστικού Κώδικα).

Η τιμαριθμική αναπροσαρμογή είναι αυτόματη σε περίπτωση διαζυγίου λόγω ανεπανόρθωτου κλονισμού του γάμου και σε περίπτωση συνεισφορών των γονέων για λόγους συντήρησης. Καταρχήν, ο δείκτης αναφοράς είναι ο δείκτης τιμών καταναλωτή, αλλά ο νόμος επιτρέπει στο δικαστήριο να εφαρμόσει διαφορετικό σύστημα αναπροσαρμογής στο κόστος διαβίωσης [άρθρο 301 παράγραφος 6 στοιχείο 1) και άρθρο 203 quater παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα] και οι διάδικοι μπορούν να παρεκκλίνουν από αυτό με συμφωνία τους (άρθρο 203 quater παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα).

Ο νόμος επιτρέπει την αύξηση, τη μείωση ή την ακύρωση της διατροφής κατόπιν αιτήματος ενός εκ των διαδίκων για τους γενικούς λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 301 παράγραφος 7 στοιχείο 1) του Αστικού Κώδικα και στο άρθρο 1293 στοιχείο 1) του Δικαστικού Κώδικα.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται στον δικαιούχο ή στον εκπρόσωπό του. Έχει τη μορφή μηνιαίας προσόδου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να καταβληθεί με τη μορφή κεφαλαίου (βλ. ερώτηση 8).

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Δικαιούχος ο οποίος διαθέτει εκτελεστό τίτλο μπορεί να επιδιώξει την αναγκαστική εκτέλεση της αξίωσής του. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μπορεί να διαταχθεί η κατάσχεση κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου της διατροφής που δεν συμμορφώθηκε με την απόφαση καθορισμού της διατροφής (άρθρο 1494 του Δικαστικού Κώδικα). Μπορεί ακόμη να διαταχθεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου, όπως για παράδειγμα από τον εργοδότη του υποχρέου της διατροφής (άρθρο 1539 του Δικαστικού Κώδικα). Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, δικαιούχοι διατροφής οι οποίοι δεν διαθέτουν ακόμη εκτελεστό τίτλο μπορούν να ζητήσουν συντηρητική κατάσχεση για να διαφυλάξουν τα δικαιώματά τους σε μελλοντική διατροφή (άρθρο 1413 του Δικαστικού Κώδικα).

Έχει πλέον θεσπιστεί απλουστευμένος μηχανισμός εκτέλεσης. Πρόκειται για την εκχώρηση ποσών, δηλαδή το δικαίωμα που παρέχεται στον δικαιούχο να εισπράττει άμεσα, εντός κάποιων ορίων, το εισόδημα του υποχρέου ή οποιοδήποτε άλλο ποσό είναι πληρωτέο σε αυτόν από τρίτο. Η εκχώρηση ποσών εφαρμόζεται στις νόμιμες υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ συζύγων ή πρώην συζύγων (άρθρο 220 παράγραφος 3, άρθρα 221, 223, άρθρο 301 παράγραφος 11 του Αστικού Κώδικα, και άρθρο 1280 του Δικαστικού Κώδικα), στις υποχρεώσεις συντήρησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης των τέκνων –συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών μεταξύ πατέρα και μητέρας που προβλέπονται στο άρθρο 203 bis του Αστικού Κώδικα– και στις νόμιμες υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ ανιόντων και κατιόντων (άρθρο 203 ter του Αστικού Κώδικα).

Τέλος, ο Ποινικός Κώδικας περιέχει ένα άρθρο για την εγκατάλειψη της οικογένειας (άρθρο 391 bis του Ποινικού Κώδικα), βάσει του οποίου μπορεί να ασκηθεί δίωξη κατά προσώπου το οποίο διατάχθηκε να καταβάλει διατροφή αλλά δεν το έχει πράξει σκοπίμως επί περισσότερους από δύο μήνες.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Το άρθρο 2277 του Αστικού Κώδικα προβλέπει την πενταετή παραγραφή των καθυστερημένων οφειλών διατροφής.

Η διατροφή που επιδικάζουν τα δικαστήρια υπόκειται σε δεκαετή προθεσμία παραγραφής (άρθρο 2262 bis του Αστικού Κώδικα).

Αναστέλλεται μεταξύ συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου (άρθρο 2253) και διακόπτεται με την επίδοση κλήτευσης, εντολής πληρωμής ή κατάσχεσης (άρθρα 2244 και 2248) καθώς και με την υποβολή νόμιμων υπομνημάτων από τον δικαιούχο της διατροφής και την πληρωμή από τον υπόχρεο της διατροφής.

Καταρχήν, βάσει των άρθρων 7 και 8 του νόμου περί υποθηκών, της 16ης Δεκεμβρίου 1851, οι οφειλέτες υποχρεούνται να καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους με όλα τα περιουσιακά στοιχεία τους.

Ωστόσο, βάσει του άρθρου 1408 του Δικαστικού Κώδικα, εξαιρούνται από τις αξιώσεις των δανειστών ορισμένα ενσώματα προσωπικά περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή ζωή του οφειλέτη και της οικογένειάς του, την άσκηση του επαγγέλματός του ή τη συνέχιση της κατάρτισης ή των σπουδών του οφειλέτη ή εξαρτώμενων τέκνων που ζουν κάτω από την ίδια στέγη με αυτόν.

Βάσει του άρθρου 1409 παράγραφος 1 του Δικαστικού Κώδικα, το εισόδημα από την απασχόληση και άλλες δραστηριότητες εξαιρείται εν μέρει από την εκχώρηση ποσών και την κατάσχεση.

Παρʼ όλ’ αυτά, το άρθρο 1412 του Δικαστικού Κώδικα προβλέπει, πρώτον, ότι οι κανόνες εξαίρεσης από την κατάσχεση δεν επιβάλλονται κατά δικαιούχου διατροφής και, δεύτερον, ότι ο δικαιούχος διατροφής έχει απόλυτη προτεραιότητα σε σχέση με τους λοιπούς δανειστές του υποχρέου διατροφής. Ωστόσο, εάν ζητείται εκχώρηση ποσών κατά προσώπου του οποίου οι οφειλές έχουν ήδη εκχωρηθεί ή κατασχεθεί, το δικαστήριο μπορεί να εξετάσει τη συνολική θέση του οφειλέτη και τις ανάγκες των δανειστών του, ιδίως όσον αφορά τη διατροφή, και να κατανείμει εξίσου μεταξύ τους τα εκχωρηθέντα ή κατασχεθέντα ποσά [άρθρο 1390 bis στοιχείο 5) του Δικαστικού Κώδικα].

Οι αφερέγγυοι οφειλέτες είναι επιλέξιμοι για συλλογικό διακανονισμό οφειλών (άρθρο 1675/2 επ. του Δικαστικού Κώδικα). Στο πλαίσιο αυτό, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει, ενδεχομένως, την άφεση των οφειλών συμπεριλαμβανομένων των καθυστερημένων καταβολών διατροφής, αλλά όχι των οφειλών διατροφής.

Μπορεί να διαταχθεί κατάσχεση προκειμένου να διασφαλιστεί η καταβολή μη ληξιπρόθεσμης διατροφής στο βαθμό που αυτή καθίσταται ληξιπρόθεσμη [άρθρο 1494 σημείο 2) του Δικαστικού Κώδικα].

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Εάν ο δικαιούχος διατροφής δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την καταβολή της παρά τις ως άνω προσφυγές, μπορεί να απευθυνθεί στην Υπηρεσία Αξιώσεων Διατροφής [Service des créances alimentaires] (της Ομοσπονδιακής Δημόσιας Υπηρεσίας Οικονομικών), η οποία είναι αρμόδια για τη χορήγηση προκαταβολών μίας ή περισσότερων συγκεκριμένων δόσεων διατροφής και για την είσπραξη ή την ανάκτηση των χορηγηθεισών προκαταβολών, του υπολοίπου και των καθυστερημένων οφειλών διατροφής που οφείλουν να καταβάλλουν οι υπόχρεοι διατροφής.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Η Υπηρεσία Αξιώσεων Διατροφής μπορεί να ενεργεί για λογαριασμό των υποχρέων διατροφής και να καταβάλλει τη διατροφή, ή μέρος αυτής, αντʼ αυτών. Η Υπηρεσία ζητεί από τους υποχρέους να καταβάλλουν ταυτόχρονα τη διατροφή και τα καθυστερημένα ποσά. Οι υπόχρεοι καταβάλλουν τη διατροφή στην Υπηρεσία οικειοθελώς διαφορετικά, η ανάκτηση γίνεται μέσω αναγκαστικής εκτέλεσης. Βεβαίως, στη δεύτερη περίπτωση το αποτέλεσμα δεν είναι εγγυημένο. Εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση του υποχρέου.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Η ακόλουθη αρχή έχει οριστεί ως κεντρική αρχή, στο πλαίσιο της Σύμβασης της Νέας Υόρκης της 20ής Ιουνίου 1956 περί διεκδικήσεως διατροφής εν τη αλλοδαπή, του κανονισμού αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, και της Σύμβασης της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής παιδιών και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής:

Service public fédéral Justice (Ομοσπονδιακή Δημόσια Υπηρεσία Δικαιοσύνης)

Διεύθυνση Διεθνούς Συνεργασίας σε Αστικές Υποθέσεις (Service de coopération internationale en matière civile)

Boulevard de Waterloo, 115

1000 Bruxelles

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Ο αιτών ή ο συνήγορός του του μπορούν να επικοινωνήσουν με την προαναφερθείσα αρμόδια υπηρεσία ταχυδρομικά, τηλεφωνικά [+32 (0)2 542 65 11], μέσω φαξ [+32 (0)2 542 70 06] ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροaliments@just.fgov.be ή Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροalimentatie@just.fgov.be).

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Οι αιτούντες οι οποίοι διαμένουν εκτός Βελγίου πρέπει να επικοινωνήσουν με την κεντρική αρχή της χώρας τους η οποία είναι αρμόδια για την εφαρμογή των ως άνω συμβάσεων ή του κανονισμού. Δεν μπορούν να επικοινωνήσουν απευθείας με βελγικό φορέα ή αρχή.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Η απάντηση είναι αρνητική (βλ. ανωτέρω).

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Όταν μια αξίωση παραπέμπεται στην κεντρική αρχή, αυτή ελέγχει κατά πόσον ο υπόχρεος και τα περιουσιακά στοιχεία του βρίσκονται στο Βέλγιο και διαβιβάζει την υπόθεση στην τοπικά αρμόδια Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής, ανάλογα με την περίπτωση. Όταν η αξίωση διατροφής τέκνου υποβάλλεται μέσω των κεντρικών αρχών, η νομική συνδρομή παρέχεται χωρίς να ελέγχεται το επίπεδο των μέσων του δικαιούχου. Η συνδρομή περιλαμβάνει την αμοιβή του δικηγόρου και τα δικαστικά έξοδα.

Σε άλλες περιπτώσεις, οι αιτούντες που χρήζουν νομικής συνδρομής πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην κεντρική αρχή, σύμφωνα με την οδηγία 2002/8/ΕΚ.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Βασικός ρόλος της κεντρικής αρχής είναι η παροχή πληροφοριών σχετικά με τη λειτουργία του κανονισμού, τόσο στη δική της έννομη τάξη όσο και σε εκείνη του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση. Η κεντρική αρχή διαθέτει πόρους οι οποίοι της επιτρέπουν να εντοπίζει τον υπόχρεο ή τον δικαιούχο της διατροφής άμεσα ή έμμεσα και να εξασφαλίζει σχετικές πληροφορίες για το εισόδημα και/ή τα περιουσιακά στοιχεία του υποχρέου ή του δικαιούχου της διατροφής.

Στη διάρκεια των ακροάσεων από τις δικαστικές αρχές, γίνεται προσπάθεια επίτευξης φιλικού διακανονισμού παράλληλα με τη δικαστική διαδικασία, με την ανταλλαγή πληροφοριών από τους δύο διαδίκους, και ιδίως σε σχέση με την αρχή στην οποία απευθύνεται η αίτηση. Εάν απαιτείται, η κεντρική αρχή παρακολουθεί και προωθεί τη συνεχή εφαρμογή των αποφάσεων διατροφής.

Η κεντρική αρχή μπορεί να συνδράμει στη συλλογή έγγραφων αποδεικτικών στοιχείων και στη διαβίβαση και επίδοση εγγράφων, παρέχοντας πληροφορίες για τις διατάξεις του εφαρμοστέου εγχώριου δικαίου και για τους κανόνες εφαρμογής των ισχυουσών διεθνών πράξεων.

Βάσει της εξουσίας που παρέχει η κεντρική αρχή στον εκπρόσωπο του αιτούντος ενώπιον των βελγικών δικαστηρίων, μπορούν να διαταχθούν τα απαραίτητα προσωρινά μέτρα με σκοπό να διασφαλιστεί η θετική έκβαση εκκρεμούς αξίωσης διατροφής.

Εφόσον απαιτείται, η κεντρική αρχή μπορεί να παράσχει στην αιτούσα αρχή πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες που πρέπει να τηρηθούν για τη διαπίστωση της πατρότητας του τέκνου ως προς τον εικαζόμενο πατέρα.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 17/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Βουλγαρία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η υποχρέωση διατροφής είναι η υποχρέωση ενός μέλους της οικογένειας να παρέχει μέσα διαβίωσης σε άλλο μέλος της οικογένειας. Αποτελεί νόμιμη υποχρέωση, δηλαδή έχει γενική ισχύ βάσει του νόμου, με την επιφύλαξη ορισμένων κριτηρίων, και όχι βάσει συμφωνίας μεταξύ των μερών. Αποτελεί προσωποπαγή υποχρέωση και λήγει με τον θάνατο του δικαιούχου.

Δικαίωμα διατροφής έχει μόνον όποιος είναι ανίκανος προς εργασία και δεν διαθέτει τα μέσα για να διαθρέψει τον εαυτό του.

Ο δικαιούχος μπορεί να αξιώσει διατροφή από τα ακόλουθα πρόσωπα και με την ακόλουθη σειρά: σύζυγο ή πρώην σύζυγο· τέκνα· γονείς· εγγόνια και δισέγγονα· αδελφούς και αδελφές· παππούδες και ανιόντες. Εάν ο πρώτος κατά σειρά υπόχρεος δεν είναι σε θέση να παρέχει διατροφή, η υποχρέωση διατροφής βαρύνει τον αμέσως επόμενο κατά σειρά υπόχρεο.

Όταν ένα πρόσωπο έχει υποχρέωση διατροφής έναντι περισσοτέρων, η διατροφή καταβάλλεται με την ακόλουθη σειρά (αποκλειομένων εκείνων που έπονται κατά σειρά): τέκνα, σύζυγο ή πρώην σύζυγο, γονείς, εγγόνια και δισέγγονα, αδελφούς και αδελφές, παππούδες και ανιόντες.

Σε περίπτωση διαζυγίου, διατροφή δικαιούται μόνον ο σύζυγος που δεν βαρύνεται με πταίσμα ως προς το διαζύγιο.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Οι γονείς οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή στα ανήλικα τέκνα τους τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, ανεξάρτητα από το αν τα τέκνα είναι σε θέση να εργαστούν ή αν διαθέτουν τα μέσα για να διαθρέψουν τον εαυτό τους. Στην περίπτωση τέκνων που έχουν υπερβεί την ηλικία αυτή, οι γονείς οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή εάν τα τέκνα δεν είναι σε θέση να διαθρέψουν τον εαυτό τους από το εισόδημα ή την περιουσία τους εφόσον αυτά φοιτούν τακτικά σε σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (έως το 20ο έτος της ηλικίας τους) ή σε σχολή κατάρτισης ή σε πανεπιστήμιο (έως το 25ο έτος της ηλικίας τους), αλλά μόνον εάν η καταβολή διατροφής δεν προκαλεί ιδιαίτερες δυσκολίες στους γονείς.

Οι ενήλικοι έχουν δικαίωμα διατροφής μόνον εάν είναι ανίκανοι προς εργασία και δεν μπορούν να συντηρηθούν από την περιουσία τους.

Διατροφή σε πρώην σύζυγο καταβάλλεται για μέγιστο χρονικό διάστημα τριών ετών από τη λύση του γάμου, εκτός εάν τα μέρη έχουν συμφωνήσει μεγαλύτερη διάρκεια, και παύει να οφείλεται εάν ο/η δικαιούχος σύζυγος τελέσει νέο γάμο. Το δικαστήριο μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της υποχρέωσης διατροφής εάν ο δικαιούχος διατροφής αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσχέρειες και ο υπόχρεος σε διατροφή μπορεί να την καταβάλει χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες.

Κάθε πρόσωπο μπορεί να αξιώσει διατροφή όχι μόνο για το μέλλον, αλλά και αναδρομικά, για χρονικό διάστημα έως ένα έτος πριν από την έγερση της αξίωσης.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Οι αξιώσεις διατροφής ασκούνται ενώπιον των δικαστηρίων, ανεξάρτητα από τη φύση τους, το ύψος της διατροφής, το πρόσωπο που αιτείται τη διατροφή και το πρόσωπο από το οποίο ζητείται η διατροφή. Αρμόδια είναι τα ειρηνοδικεία (rayonen sad). Κατά τόπον αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο του τόπου κατοικίας του αιτούντος ή του καθ’ ου η αίτηση· ο αιτών έχει δικαίωμα επιλογής. Εφαρμόζεται η διαδικασία του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας για τις αιτήσεις. Οι αυτοτελείς αιτήσεις διατροφής εκδικάζονται με την ταχεία διαδικασία, δηλαδή εντός συντομότερου χρονικού διαστήματος.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Οι αξιώσεις διατροφής των ανηλίκων ασκούνται από τον γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα ή από τον κηδεμόνα του ανηλίκου.

Οι αξιώσεις διατροφής ανηλίκων ηλικίας μεταξύ 14 και 18 ετών ασκούνται από τον ίδιο τον ανήλικο, με τη γνώση και τη συναίνεση του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα ή του κηδεμόνα του ανηλίκου.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες που θεσπίζονται από τον Κώδικα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου (KMChP), από διμερείς διεθνείς συμβάσεις ή από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, κατά περίπτωση.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου, όταν υποβάλλεται αίτηση διατροφής στο πλαίσιο γαμικής διαφοράς, δηλαδή στο πλαίσιο αίτησης διαζυγίου, τα δικαστήρια της Βουλγαρίας είναι αρμόδια για την εκδίκαση των αιτήσεων διατροφής και των γαμικών διαφορών, εάν ένας εκ των συζύγων έχει τη βουλγαρική υπηκοότητα ή τη συνήθη διαμονή του στη Βουλγαρία. Οι αξιώσεις διατροφής μεταξύ πρώην συζύγων εκδικάζονται από τα δικαστήρια που είναι αρμόδια για την έκδοση του διαζυγίου. Τα δικαστήρια της Βουλγαρίας είναι αρμόδια για τις υποθέσεις διατροφής στις οποίες ο καθ’ ου η αίτηση έχει τη συνήθη διαμονή του στη Βουλγαρία ή ο αιτών έχει τη βουλγαρική υπηκοότητα ή τη συνήθη διαμονή του στη Βουλγαρία.

Στις ανωτέρω περιπτώσεις, εφαρμόζεται το βουλγαρικό δίκαιο, όπως εκτίθεται κατωτέρω στα ερωτήματα 18, 19 και 20.

Όταν θεμελιώνεται η διεθνής δικαιοδοσία των βουλγαρικών δικαστηρίων, καθ’ ύλη αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο. Κατά τόπον αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο του τόπου κατοικίας του αιτούντος ή του καθ’ ου η αίτηση· ο αιτών έχει δικαίωμα επιλογής.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Οι αξιώσεις διατροφής ασκούνται ενώπιον των δικαστηρίων, ανεξάρτητα από τη φύση τους, το ύψος της διατροφής, το πρόσωπο που αιτείται τη διατροφή και το πρόσωπο από το οποίο ζητείται η διατροφή. Η παράσταση δικηγόρου είναι προαιρετική.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Οι αιτούντες σε υποθέσεις διατροφής απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής τελών υπέρ του Δημοσίου. Κατά την επιδίκαση της διατροφής, το δικαστήριο διατάσσει τον καθ’ ου η αίτηση να καταβάλει τα τέλη υπέρ του Δημοσίου και τα έξοδα με τα οποία επιβαρύνθηκε ο αιτών στο πλαίσιο της διαδικασίας.

Τέλη υπέρ του Δημοσίου καταβάλλονται μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες ο αιτών είναι υπόχρεος διατροφής και ζητεί μείωση του ποσού της διατροφής.

Δεν απαιτείται νομική εκπροσώπηση σε υποθέσεις διατροφής.

Οι διάδικοι μπορούν να λάβουν νομική συνδρομή υπό τους συνήθεις όρους για την παροχή της. Οι εν λόγω όροι προβλέπονται στον νόμο περί νομικής συνδρομής (Zakon za Pravnata Pomosht).

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το ύψος της διατροφής καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες του δικαιούχου της διατροφής και τις δυνατότητες του υποχρέου σε διατροφή. Το ελάχιστο ποσό διατροφής που οφείλεται από γονέα για ανηλίκους αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο του κατώτατου μισθού που όρισε το Υπουργικό Συμβούλιο (για το 2019, το ελάχιστο ποσό διατροφής ανηλίκου ήταν 140 βουλγαρικά λεβ). Το ύψος της διατροφής καθορίζεται από το δικαστήριο με βάση τις ανάγκες των τέκνων και τις δυνατότητες του γονέα.

Κατόπιν αιτήματος του γονέα, το δικαστήριο μπορεί να καθορίσει συμπληρωματική διατροφή για την κάλυψη των αποκλειστικών αναγκών του τέκνου μέχρι του ποσού το οποίο ο γονέας μπορεί να καταβάλλει χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Κατόπιν αιτήσεως του διαδίκου, η απόφαση περί διατροφής μπορεί να τροποποιηθεί ή να ανακληθεί σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών. Κάθε τροποποίηση πρέπει επίσης να γίνεται μέσω της δικαστικής οδού.

Η διατροφή καταβάλλεται μηνιαίως. Σε περίπτωση υπερημερίας οφείλονται νόμιμοι τόκοι υπερημερίας.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται προσωπικά στον δικαιούχο. Στην περίπτωση ανηλίκων ηλικίας μεταξύ 14 και 18 ετών, η διατροφή καταβάλλεται προσωπικά σ’ αυτούς, αλλά με τη γνώση και τη συναίνεση του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα.

Η διατροφή ανηλίκων ηλικίας κάτω των 14 ετών καταβάλλεται μέσω του γονέα ο οποίος ασκεί τη γονική μέριμνα ή μέσω του κηδεμόνα του ανηλίκου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Η διατροφή καταβάλλεται μηνιαίως. Σε περίπτωση υπερημερίας οφείλονται νόμιμοι τόκοι υπερημερίας.

Δικαστική απόφαση η οποία έχει καταστεί τελεσίδικη παρέχει δικαίωμα αναγκαστικής εκτέλεσης σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπονται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Grazhdanski Protsesualen Kodeks).

Η μη καταβολή διατροφής συνιστά ποινικό αδίκημα στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 183 του Ποινικού Κώδικα (Nakazatelen kodeks).

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η αναγκαστική εκτέλεση διενεργείται από δημόσιο ή ιδιωτικό δικαστικό επιμελητή της επιλογής του δικαιούχου διατροφής.

Οι δημόσιοι δικαστικοί επιμελητές εργάζονται για την υπηρεσία αναγκαστικής εκτέλεσης του εκάστοτε ειρηνοδικείου (rayonen sad) και η περιφέρεια αρμοδιότητάς τους συμπίπτει με την κατά τόπον αρμοδιότητα του ειρηνοδικείου.

Η περιφέρεια αρμοδιότητας των ιδιωτικών δικαστικών επιμελητών ταυτίζεται με την κατά τόπον αρμοδιότητα του αντίστοιχου πρωτοδικείου (okrazhen sad).

Σύμφωνα με το άρθρο 149 του Οικογενειακού Κώδικα, το μέγιστο χρονικό διάστημα για το οποίο μπορεί να ζητηθεί αναδρομική διατροφή είναι ένα έτος πριν από την έγερση της αξίωσης. Μόλις η ύπαρξη και το ύψος της υποχρέωσης διατροφής κριθεί με δικαστική απόφαση, η υποχρέωση αυτή εξακολουθεί να ισχύει έως ότου αποσβεσθεί βάσει των γενικών κανόνων περί παραγραφής. Άρθρα 110 έως 120 του νόμου περί ενοχών και συμβάσεων (Zakon za zadalzheniyata i dogovorite).

Βλ. Εκτέλεση αποφάσεων.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Ο νόμος για την προστασία του παιδιού (Zakon za Zakrila na Deteto) προβλέπει σειρά μέτρων προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της ενημέρωσης των παιδιών και των γονέων σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, και διασφαλίζει την παροχή νομικής συνδρομής από το κράτος. Σύμφωνα με το άρθρο 15 του νόμου για την προστασία του παιδιού, τα παιδιά έχουν δικαίωμα χορήγησης νομικής συνδρομής και άσκησης ένδικων μέσων σε όλες τις διαδικασίες που επηρεάζουν τα δικαιώματα ή τα συμφέροντά τους. Η νομική συνδρομή παρέχεται από την Εθνική Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής.

Ο νόμος περί δικηγόρων (Zakon za Advokaturata) προβλέπει ρητά ότι Βούλγαροι δικηγόροι ή δικηγόροι από την ΕΕ μπορούν να παρέχουν δωρεάν νομική συνδρομή και βοήθεια σε δικαιούχους διατροφής. Στην περίπτωση αυτή, εάν ο αντίδικος καταδικαστεί να καταβάλει τη δικαστική δαπάνη, ο δικηγόρος μπορεί να ζητήσει την καταβολή δικηγορικής αμοιβής, η οποία καθορίζεται από το δικαστήριο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Όταν κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης διαπιστωθεί ότι ο υπόχρεος σε διατροφή δεν έχει κανένα εισόδημα και δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία, η επιδικασθείσα διατροφή καταβάλλεται από το κράτος για λογαριασμό του προσώπου αυτού, σύμφωνα με τους όρους και τη διαδικασία που καθορίζονται από κανονισμό του Υπουργικού Συμβουλίου. Στην περίπτωση αυτή, το κράτος καταβάλλει το ποσό της διατροφής που καθορίζεται στη δικαστική απόφαση μέχρι του ανώτατου ορίου που καθορίζεται ετησίως από τον κρατικό προϋπολογισμό του νόμου για τη Δημοκρατία της Βουλγαρίας (Zakon za darzhavniya byudzhet na Republika Balgaria).

Στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινωνικής πρόνοιας, το κράτος μεριμνά για τα πρόσωπα που χρήζουν προστασίας, όταν κανείς άλλος δεν υποχρεούται εκ του νόμου ή δεν είναι σε θέση να τους παράσχει διατροφή.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι, σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής. Η Δημοκρατία της Βουλγαρίας είναι επίσης συμβαλλόμενο μέρος σε σειρά συνθηκών αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής με διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων χωρών που δεν είναι κράτη μέλη της ΕΕ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης αποτελεί κεντρική αρχή δυνάμει των εν λόγω συνθηκών και υπό την ιδιότητά του αυτή παρέχει συνδρομή σε αιτήσεις πολιτών.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι η κεντρική αρχή και τα στοιχεία επικοινωνίας του είναι τα εξής:

Υπουργείο Δικαιοσύνης
Ul. Slavyanska 1

1040 Sofia
Bulgaria
Τηλέφωνο: (+359 2) 92 37 555
Φαξ: (+359 2) 987 0098 
Αρμόδιος επικοινωνίας:

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροЕ_Gyurova@justice.government.bg

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροM_Parvanova@justice.government.bg

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι, σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής. Εάν ο αιτών βρίσκεται σε χώρα με την οποία η Δημοκρατία της Βουλγαρίας έχει συνάψει συνθήκη αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, ο αιτών μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή του Υπουργείου Δικαιοσύνης ως κεντρικής αρχής βάσει της εν λόγω συνθήκης.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, ή σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζεται στη σχετική συνθήκη αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής.

Βλ. ανωτέρω τα στοιχεία επικοινωνίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης ως κεντρικής αρχής.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, η Δημοκρατία της Βουλγαρίας δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Βλ. απάντηση ανωτέρω.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Οι εφαρμοστέοι κανόνες θεσπίζονται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, καθώς και με τα άρθρα 627α έως 627γ του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (όπως ισχύει από τις 18 Ιουνίου 2011).

Όταν εκδίδεται απόφαση σε κράτος μέλος το οποίο δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, η αίτηση εκτέλεσης της απόφασης βάσει των εγγράφων που προβλέπονται στο άρθρο 20 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου υποβάλλεται στο πρωτοδικείο της κατοικίας του υποχρέου ή του τόπου εκπλήρωσης της υποχρέωσης. Η απόρριψη της αίτησης εκτέλεσης ή η αναστολή της εκτέλεσης κατά την έννοια του άρθρου 41 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου διατάσσεται από το πρωτοδικείο.

Αίτηση κήρυξης εκτελεστότητας απόφασης ή άλλης πράξης που εκδόθηκε σε κράτος μέλος της ΕΕ το οποίο δεν δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 υποβάλλεται στο πρωτοδικείο της κατοικίας του υποχρέου ή του τόπου εκπλήρωσης της υποχρέωσης. Δεν υποβάλλεται αντίγραφο της αίτησης προς επίδοση στον υπόχρεο. Το δικαστήριο εξετάζει την αίτηση κεκλεισμένων των θυρών. Στην απόφαση δια της οποίας κάνει δεκτή την αίτηση, το δικαστήριο τάσσει προθεσμία για την άσκηση προσφυγής βάσει του άρθρου 32 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου. Η απόφαση που κάνει δεκτή την αίτηση δεν μπορεί να κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή. Το δικαστήριο, με την απόφαση δια της οποίας κάνει δεκτή την αίτηση, αποφαίνεται επίσης για τα προσωρινά και συντηρητικά μέτρα τα οποία αιτείται ο αιτών. Η εν λόγω απόφαση έχει την ισχύ απόφασης επί αγωγής. Κατά της απόφασης χωρεί προσφυγή για ουσιαστικούς ή νομικούς λόγους ενώπιον του Εφετείου της Σόφιας (Sofiyski apelativen sad) σύμφωνα με τους όρους και τη διαδικασία του άρθρου 32 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου. Κατά της απόφασης του Εφετείου της Σόφιας χωρεί αναίρεση μόνο για νομικούς λόγους ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Έχουν επέλθει μεταβολές στο μέγεθος και τη δομή του προσωπικού της Διεύθυνσης Διεθνούς Νομικής Προστασίας Ανηλίκων και Διασυνοριακών Υιοθεσιών, στις αρμοδιότητες της οποίας συμπεριλαμβάνεται η εκτέλεση δραστηριοτήτων οι οποίες έχουν ανατεθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ως κεντρική αρχή σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής. Στην εν λόγω Διεύθυνση έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες συνεργασίας της με τη Γενική Διεύθυνση Ληξιαρχείου και Διοικητικών Υπηρεσιών (GRAO) του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Δημοσίων Έργων, με την Εθνική Υπηρεσία Δημοσίων Εσόδων και με την Εθνική Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής κατά την εξέταση αιτήσεων από κράτη μέλη της ΕΕ οι οποίες αφορούν υποχρεώσεις διατροφής που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 17/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Τσεχία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Ως «διατροφή» νοείται το σύνολο των παροχών ενός προσώπου σε άλλο πρόσωπο για την ικανοποίηση όλων των δικαιολογημένων αναγκών του. Βασικό προαπαιτούμενο για τη γένεση και τη διατήρηση υποχρεώσεων διατροφής είναι, βάσει του Αστικού Κώδικα, η ύπαρξη οικογενειακής ή παρόμοιας σχέσης, από γάμο, γάμο που λύθηκε ή συγγένεια σε ευθεία γραμμή, ή σχέσης μεταξύ καταχωρισμένων συντρόφων ή πρώην καταχωρισμένων συντρόφων του ίδιου φύλου.

Στον Αστικό Κώδικα προσδιορίζονται οι ομάδες προσώπων που οφείλουν να καταβάλλουν και που δικαιούνται να λαμβάνουν διατροφή ως ακολούθως:

  • διατροφή μεταξύ συζύγων: προκύπτει από τη σύναψη του γάμου και λήγει με τη λύση του γάμου. Οι σύζυγοι έχουν υποχρέωση διατροφής σε βαθμό που διασφαλίζει σε αμφότερους το ίδιο υλικό και άυλο βιοτικό επίπεδο, όπως προκύπτει από την ισότητα των φύλων στον γάμο. Η υποχρέωση διατροφής μεταξύ συζύγων υπερισχύει της υποχρέωσης διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων.
  • διατροφή μεταξύ διαζευγμένων συζύγων: προκύπτει εάν ένας εκ των διαζευγμένων συζύγων δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του και η αδυναμία αυτή προκύπτει σε σχέση με τον γάμο και μπορεί δικαιολογημένα να ζητηθεί διατροφή από τον πρώην σύζυγο, ιδίως λαμβανομένης υπόψη της ηλικίας ή της κατάστασης της υγείας του διαζευγμένου συζύγου κατά τον χρόνο του διαζυγίου ή τη λήξη της επιμέλειας κοινού τέκνου των διαζευγμένων συζύγων. Λήγει με τον γάμο του συζύγου δικαιούχου της διατροφής ή με τη λήξη της περιόδου για την οποία ορίστηκε η διατροφή για τους διαζευγμένους συζύγους (κατά μέγιστο 3 έτη).
  • διατροφή μεταξύ γονέων και τέκνων: προκύπτει με τη γέννηση του τέκνου και λήγει όταν το τέκνο είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του ή η υποχρέωση διατροφής μεταβιβάζεται σε άλλο πρόσωπο (π.χ. μέσω γάμου ή άρνησης πατρότητας). Το ύψος της διατροφής καθορίζεται έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι το βιοτικό επίπεδο του τέκνου είναι ουσιαστικά ίδιο με εκείνο των γονέων. Το τέκνο υποχρεούται επίσης να παρέχει στους γονείς εύλογη διατροφή, ανάλογα με τις δυνατότητές του, το δε βιοτικό επίπεδο των γονέων δεν είναι απαραίτητο να είναι ίδιο με εκείνο του τέκνου.
  • διατροφή μεταξύ κατιόντων και ανιόντων: προκύπτει μεταξύ προγόνων και επιγόνων. Η υποχρέωση διατροφής των γονέων προς τα τέκνα τους αποκλείει την υποχρέωση διατροφής των παππούδων και άλλων ανιόντων συγγενών προς τα τέκνα. Πιο μακρινοί συγγενείς έχουν υποχρέωση διατροφής εάν αυτή δεν μπορεί να εκπληρωθεί από τους πιο κοντινούς συγγενείς.
  • διατροφή σε άγαμη μητέρα για την κάλυψη εξόδων συντήρησης και άλλων εξόδων: προκύπτει εάν η μητέρα του παιδιού δεν έχει συνάψει γάμο με τον πατέρα του παιδιού. Στην περίπτωση αυτή, ο πατέρας υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή για διάστημα δύο ετών από τη γέννηση του παιδιού και να συνεισφέρει εύλογα στα έξοδα που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.

Η υποχρέωση διατροφής προβλέπεται επίσης από τον νόμο περί σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης. Συγκεκριμένα προβλέπεται:

  • αμοιβαία υποχρέωση διατροφής μεταξύ συντρόφων. Το ύψος της υποχρέωσης διατροφής καθορίζεται έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι το υλικό και άυλο βιοτικό επίπεδο αμφοτέρων των συντρόφων είναι ουσιαστικά ίδιο
  • υποχρέωση διατροφής μετά τη λύση της συμβίωσης των συντρόφων – πρώην σύντροφος ο οποίος δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του μπορεί να ζητήσει από τον έτερο σύντροφο να συνεισφέρει εύλογο ποσό διατροφής ανάλογα με τις δυνατότητες και την οικονομική του κατάσταση. Εάν ένας από τους πρώην συντρόφους, ο οποίος δεν συνέβαλε στη μόνιμη λύση της σχέσης συμβίωσης, υφίσταται σοβαρή ζημία από τη λύση της συμβίωσης, είναι δυνατόν να λάβει διατροφή για διάστημα τριών ετών, ύψους ίδιου με εκείνο της υποχρέωσης διατροφής που θα προέκυπτε σε περίπτωση μη λύσης της σχέσης συμβίωσης.

Η υποχρέωση διατροφής ενός προσώπου προς άλλο πρόσωπο προβλέπεται από τον νόμο και δεν μπορεί να μεταβιβαστεί, να υποκατασταθεί ή να αποτελέσει αντικείμενο εκ των προτέρων παραίτησης.

Ένα από τα προαπαιτούμενα για τη χορήγηση διατροφής, το οποίο ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες υφίσταται υποχρέωση διατροφής, είναι να μην αντιβαίνει αυτή στα χρηστά ήθη.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Διατροφή μπορεί να χορηγηθεί εάν ο δικαιούχος δεν είναι ρεαλιστικά σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του. Η ικανότητα συντήρησης ερμηνεύεται κατά παράδοση αποκλειστικά ως η ικανότητα ικανοποιητικής κάλυψης όλων των αναγκών ενός προσώπου (υλικών, άυλων κ.λπ.). Εάν το τέκνο δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του και εξαρτάται για τη συντήρησή του από τον υπόχρεο της διατροφής, η υποχρέωση διατροφής δεν λήγει όταν το τέκνο ενηλικιωθεί (π.χ. εάν συνεχίζει τις σπουδές του) και, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η υποχρέωση διατροφής μπορεί να συνεχιστεί καθ᾽ όλη τη διάρκεια της ζωής του τέκνου και των γονέων (π.χ. εάν το τέκνο είναι ολικώς ανάπηρο και δεν θα μπορέσει ποτέ να συντηρήσει τον εαυτό του). Αντιθέτως, η υποχρέωση διατροφής μπορεί να λήξει ακόμη και πριν το τέκνο ενηλικιωθεί, εάν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του νωρίτερα. Επομένως, δεν υπάρχει συγκεκριμένο όριο ηλικίας.

Η ενηλικίωση έχει σημασία από διαδικαστική άποψη (π.χ. το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση διατροφής για ανήλικο τέκνο ακόμη και χωρίς σχετική αίτηση, αλλά θα χορηγήσει διατροφή σε ενήλικα τέκνα μόνον βάσει αίτησης).

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Μόνο δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση διατροφής, βάσει αίτησης, ενώ όταν το τέκνο είναι ανήλικο, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση διατροφής στο τέκνο ακόμη και χωρίς αίτηση.

Επιπλέον των γενικών στοιχείων, στην αίτηση πρέπει να αναφέρονται το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση των διαδίκων, περιγραφή των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών, προσδιορισμός των αποδεικτικών στοιχείων που υποβάλλει ο αιτών, από τα οποία πρέπει να προκύπτει σαφώς η αξίωση του αιτούντος.

Η αίτηση υποβάλλεται στο κατά τόπο αρμόδιο δικαστήριο. Βλέπε ερώτηση αριθ. 5.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Ο γονέας που ασκεί την επιμέλεια του τέκνου δικαιούται να υποβάλει αίτηση χορήγησης διατροφής από τον άλλο γονέα για λογαριασμό του τέκνου. Μπορεί επίσης να ενεργεί για λογαριασμό του τέκνου ως κηδεμόνας ή επίτροπος. Το τέκνο που έχει αποκτήσει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα πρέπει να υποβάλει αίτηση χορήγησης διατροφής στο όνομά του.

Αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό συγγενούς, με εξαίρεση τις περιπτώσεις στις οποίες το πρόσωπο δεν έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα και το δικαστήριο διορίζει κηδεμόνα από τους συγγενείς του προσώπου.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο

Η διεθνής δικαιοδοσία σε υποθέσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής αξιολογείται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής («κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής»): Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?qid=1409302593149&uri=CELEX%3A02009R0004-20130701. Ο κανονισμός δεν θίγει την εφαρμογή διεθνών συνθηκών των οποίων η Τσεχική Δημοκρατία είναι συμβαλλόμενο μέρος και οι οποίες αφορούν θέματα που ρυθμίζει ο κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής. Ωστόσο, οι εν λόγω συνθήκες εφαρμόζονται μόνο σε σχέσεις με κράτη εκτός ΕΕ (αυτό αφορά κυρίως διμερείς συνθήκες περί νομικής συνδρομής συναφθείσες με κράτη εκτός ΕΕ ή τη διεθνή σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (νέα σύμβαση του Λουγκάνο, 30.10.2007) σε σχέση με τη Νορβηγία, την Ελβετία και την Ισλανδία) στις σχέσεις μεταξύ κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής υπερισχύει των διεθνών συνθηκών.

Στην Τσεχική Δημοκρατία, τα τοπικά δικαστήρια επιλαμβάνονται σε πρώτο βαθμό υποθέσεων που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής.

Η δικαιοδοσία καθορίζεται κυρίως από τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής, ο οποίος υπερισχύει της τσεχικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, ο αιτών (ενάγων) μπορεί, κατά την επιλογή του, να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο

α) του τόπου της συνήθους διαμονής του εναγομένου ή

β) του τόπου της συνήθους διαμονής του δικαιούχου της διατροφής.

Διαφορετικά, κατ᾽ εφαρμογή του άρθρου 3 στοιχεία γ) και δ) του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, η διαδικασία στην Τσεχική Δημοκρατία μπορεί να κινηθεί στο δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία για την εκδίκαση αγωγής σχετικά με τον καθορισμό της πατρότητας ή αγωγής σχετικά με τη γονική μέριμνα, εκτός εάν η δικαιοδοσία βασίζεται αποκλειστικά στην ιθαγένεια ενός των διαδίκων.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, η δικαιοδοσία καθορίζεται επίσης με την παράσταση του εναγομένου ενώπιον του δικαστηρίου, εφόσον ο εναγόμενος δεν αμφισβητήσει ακολούθως τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου ως πρώτη επόμενη νομική πράξη του.

Ακολουθούν οι κανόνες του τσεχικού δικαίου για τον καθορισμό της δικαιοδοσίας, οι οποίοι εφαρμόζονται μόνον σε υποθέσεις στις οποίες η δικαιοδοσία δεν καθορίζεται βάσει του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής (δηλαδή, για παράδειγμα, σε υπόθεση στην οποία η διεθνής δικαιοδοσία του τσεχικού δικαστηρίου βασίζεται στα άρθρα 6 και 7 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής (συντρέχουσα δικαιοδοσία, αναγκαστική δικαιοδοσία «forum necessitatis») ή σε διεθνή συνθήκη συναφθείσα με κράτος εκτός ΕΕ): για τις διαδικασίες που αφορούν διατροφή ανήλικου τέκνου, αρμόδιο είναι το γενικό δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται το ανήλικο τέκνο, δηλαδή το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου διαμένει το ανήλικο τέκνο, βάσει συμφωνίας των γονέων ή απόφασης του δικαστηρίου ή άλλων καθοριστικών στοιχείων. Σε κάθε άλλη περίπτωση, αρμόδιο είναι το γενικό δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ο εναγόμενος. Το γενικό δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται φυσικό πρόσωπο είναι το τοπικό δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου το εν λόγω πρόσωπο έχει την κατοικία του ή, εάν δεν έχει κατοικία, το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου διαμένει. Ως κατοικία νοείται ο τόπος στον οποίο το πρόσωπο κατοικεί με σκοπό να παραμείνει εκεί μόνιμα (ενδέχεται να υπάρχουν περισσότεροι τέτοιοι τόποι, οπότε στην περίπτωση αυτή το γενικό δικαστήριο είναι το δικαστήριο καθενός από τους τόπους αυτούς). Εάν εναγόμενος ο οποίος είναι πολίτης της Τσεχικής Δημοκρατίας δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία γενικού δικαστηρίου ή δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία γενικού δικαστηρίου στην Τσεχική Δημοκρατία, αρμόδιο δικαστήριο είναι εκείνο στην περιφέρεια του οποίου είχε την τελευταία γνωστή κατοικία του στην Τσεχική Δημοκρατία. Περιουσιακά δικαιώματα μπορούν να ασκηθούν στο τοπικό δικαστήριο της περιοχής όπου ο εναγόμενος κατέχει περιουσία, όταν ο εναγόμενος δεν υπάγεται σε κανένα άλλο αρμόδιο δικαστήριο στην Τσεχική Δημοκρατία.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο νόμος δεν απαιτεί την εκπροσώπηση του αιτούντος. Ωστόσο, ο αιτών μπορεί να αποφασίσει να εκπροσωπηθεί ενώπιον του δικαστηρίου βάσει πληρεξουσίου το οποίο χορηγεί σε εκπρόσωπο της επιλογής του, για παράδειγμα δικηγόρο.

Φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν μπορεί να παρασταθεί ανεξάρτητα ενώπιον του δικαστηρίου πρέπει να εκπροσωπείται από νόμιμο αντιπρόσωπο ή κηδεμόνα. Σε περίπτωση ανήλικου τέκνου, οι νόμιμοι αντιπρόσωποι είναι οι γονείς του.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Οι διαδικασίες που αφορούν υποθέσεις αμοιβαίων υποχρεώσεων διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων απαλλάσσονται πλήρως δικαστικών τελών. Σε άλλες διαδικασίες καθορισμού της διατροφής, συμπεριλαμβανομένης της αύξησής της, ο αιτών απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικού τέλους. Η απαλλαγή αυτή ισχύει επίσης για τις διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης.

Εάν ο αιτών εκπροσωπείται από δικηγόρο, πρέπει –εκτός εάν συμφωνηθεί διαφορετικά– να καταβάλει αμοιβή σύμφωνα με τον τιμοκατάλογο των δικηγόρων (ο οποίος μπορεί να μεταφορτωθεί στα αγγλικά από τον δικτυακό τόπο του τσεχικού δικηγορικού συλλόγου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.cak.cz/scripts/detail.php?id=2239). Εφόσον κάτι τέτοιο δικαιολογείται από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση του αιτούντος και εφόσον η υπόθεση δεν είναι αυθαίρετη ούτε πρόκειται για προδήλως αβάσιμη αίτηση ή για παρακώλυση της άσκησης δικαιωμάτων, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει εκπρόσωπο χωρίς αμοιβή ή με μειωμένη αμοιβή, εάν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για την προστασία των συμφερόντων του αιτούντος υπό ορισμένες προϋποθέσεις, διορίζεται ως τέτοιος εκπρόσωπος δικηγόρος.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η διατροφή καταβάλλεται ως επί το πλείστον σε χρήμα – σε τακτά επαναλαμβανόμενες μηνιαίες δόσεις, οι οποίες είναι πάντοτε πληρωτέες έναν μήνα νωρίτερα (εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει κάτι διαφορετικό ή ο δικαιούχος συμφωνήσει διαφορετικούς όρους με τον υπόχρεο γονέα), μολονότι μπορεί επίσης να παρέχεται με άλλη μορφή, όπως παροχή στέγης, παροχές σε είδος κ.λπ.

Εκτός από τον καθορισμό όρων δεσμευτικών για τον υπόχρεο γονέα, η υποχρέωση διατροφής προς το τέκνο καθορίζει επίσης τις περιουσιακές σχέσεις και τις εύλογες ανάγκες του παιδιού, οι οποίες εξαρτώνται πρωτίστως από την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του. Λαμβάνονται επίσης υπόψη ο τρόπος με τον οποίο το τέκνο προετοιμάζεται για τη μελλοντική σταδιοδρομία του, οι εξωσχολικές δραστηριότητες και τα ενδιαφέροντά του κ.λπ. Ωστόσο, πάγια αρχή είναι ότι το βιοτικό επίπεδο του τέκνου πρέπει να είναι ίδιο με εκείνο των γονέων του. Εφόσον το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση του υποχρέου της διατροφής, η αποταμίευση μπορεί επίσης να θεωρηθεί ότι αποτελεί εύλογη ανάγκη του τέκνου. Κατά τον καθορισμό του εύρους των υποχρεώσεων διατροφής των γονέων, λαμβάνονται επίσης υπόψη ο γονέας που φροντίζει το παιδί και η έκταση στην οποία παρέχεται η συγκεκριμένη φροντίδα.

Η διατροφή μεταξύ συζύγων ανέρχεται σε ποσό το οποίο διασφαλίζει το ίδιο υλικό και άυλο βιοτικό επίπεδο για αμφότερα τα πρόσωπα, όπως προκύπτει από την ισότητα των φύλων στον γάμο.

Η διατροφή μεταξύ διαζευγμένων συζύγων χορηγείται όταν ένας εκ των διαζευγμένων συζύγων δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του και η αδυναμία αυτή προκύπτει από τον γάμο ή σε σχέση με τον γάμο και μπορεί δικαιολογημένα να ζητηθεί διατροφή από τον πρώην σύζυγο, ιδίως λαμβανομένης υπόψη της ηλικίας ή της κατάστασης της υγείας του διαζευγμένου συζύγου κατά τον χρόνο του διαζυγίου ή τη λήξη της επιμέλειας κοινού τέκνου των διαζευγμένων συζύγων. Το ποσό της διατροφής που χορηγείται είναι εύλογο. Όταν λαμβάνεται απόφαση επί του ποσού, λαμβάνονται υπόψη η διάρκεια του γάμου πριν από το διαζύγιο καθώς και άλλες απαιτήσεις οι οποίες προβλέπονται από τον νόμο.

Η διατροφή σε έγκυο παρέχεται υπό μορφή κάλυψης δαπανών που συνδέονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, σε εύλογο ύψος.

Το δικαστήριο χορηγεί διατροφή για σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης βάσει αίτησης, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις φροντίδας του κοινού νοικοκυριού. Το ύψος της υποχρέωσης διατροφής καθορίζεται ώστε να διασφαλίζεται ότι το υλικό και άυλο βιοτικό επίπεδο αμφοτέρων των συντρόφων είναι ουσιαστικά ίδιο.

Η υποχρέωση διατροφής σε περίπτωση λύσης της συμβίωσης καταχωρισμένων συντρόφων του ίδιου φύλου μπορεί να καθοριστεί κατόπιν αίτησης πρώην συντρόφου ο οποίος δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του. Ένας πρώην σύντροφος μπορεί να ζητήσει από τον άλλο πρώην σύντροφο να συνεισφέρει εύλογη διατροφή ανάλογα με την ικανότητα, τις δυνατότητες και την περιουσία του. Εάν δεν συμφωνήσουν, το δικαστήριο καθορίζει τη διατροφή βάσει αίτησης ενός εκ των πρώην συντρόφων. Εάν ένας από τους πρώην συντρόφους, ο οποίος δεν συνέβαλε στον μόνιμο κλονισμό της σχέσης συμβίωσης, υφίσταται σοβαρή ζημία από τη λύση της συμβίωσης, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει διατροφή από τον άλλο πρώην σύντροφο για μέγιστο διάστημα τριών ετών από τη λύση της συμβίωσης, ύψους ίδιου με εκείνο της υποχρέωσης διατροφής που θα προέκυπτε σε περίπτωση μη λύσης της συμβίωσης.

Το τσεχικό δίκαιο δεν αναγνωρίζει τη λεγόμενη αντικειμενική διατροφή με τη χρήση πινάκων, ποσοστών κ.λπ. και δεν δεσμεύεται από ελάχιστη ή μέγιστη διατροφή. Για την έκδοση της απόφασής του το δικαστήριο λαμβάνει επίσης υπόψη τη μοναδικότητα κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης, όπως το ενδεχόμενο περισσότερων υποχρεώσεων διατροφής, τις αυξημένες δαπάνες για ανάπηρο τέκνο κ.λπ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης εκδίδει μόνον πίνακα συνιστώμενων ποσών: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://portal.justice.cz/Justice2/MS/ms.aspx?o=23&j=33&k=6223&d=315516.

Οι δικαστικές αποφάσεις περί διατροφής εκδίδονται με την επιφύλαξη μεταβολής της κατάστασης. Επομένως, μπορούν να τροποποιηθούν εάν η κατάσταση του δικαιούχου ή του υποχρέου μεταβληθεί σημαντικά.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Το ποσό της διατροφής καταβάλλεται σε τακτά, επαναλαμβανόμενα, μηνιαία διαστήματα και είναι πάντοτε πληρωτέο έναν μήνα νωρίτερα, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει διαφορετικά ή ο υπόχρεος της διατροφής συμφωνήσει κάτι διαφορετικό με τον δικαιούχο. Σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. όταν ο υπόχρεος γονέας έχει μόνον εποχιακό εισόδημα, ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα υψηλού κινδύνου κ.λπ.), το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη διάθεση χρηματικού ποσού (υπό μορφή εγγύησης) για την κάλυψη μελλοντικής διατροφής. Ακολούθως, το δικαστήριο λαμβάνει περαιτέρω μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η καταβολή πληρωμών προς το τέκνο από το συγκεκριμένο ποσό, αντίστοιχων προς τις μηνιαίες πληρωμές διατροφής Η διατροφή καταβάλλεται είτε στον δικαιούχο είτε στο πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια του δικαιούχου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Βάσει της τσεχικής νομοθεσίας, μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο ή πρόταση στον δικαστικό επιμελητή για αναγκαστική εκτέλεση. Γενικά, η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης (συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνονται στην αίτηση) περιγράφεται στο έγγραφο πληροφοριών με τίτλο «Διαδικασίες για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων». Στη συνέχεια παρέχονται λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την είσπραξη της διατροφής.

Δικαστική αναγκαστική εκτέλεση

Το γενικό δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ανήλικο τέκνο (βλ. απάντηση στην ερώτηση αριθ. 5, για τον ορισμό του γενικού δικαστηρίου στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ανήλικο τέκνο) είναι αρμόδιο να ρυθμίζει και να διατάσσει την αναγκαστική εκτέλεση απόφασης διατροφής που αφορά ανήλικο τέκνο. Το γενικό δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ο υπόχρεος (βλ. απάντηση στην ερώτηση αριθ. 5, για τον ορισμό του γενικού δικαστηρίου στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ο υπόχρεος) είναι αρμόδιο να αποφασίζει για άλλου είδους υποχρεώσεις διατροφής, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής ενήλικων τέκνων.

Σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης διατροφής ανήλικου τέκνου, βάσει αίτησης ενός εκ των διαδίκων, το δικαστήριο παρέχει τη συνδρομή του για τον προσδιορισμό της κατοικίας του υποχρέου. Το δικαστήριο μπορεί να παράσχει επίσης περαιτέρω συνδρομή στον δικαιούχο προτού διατάξει την αναγκαστική εκτέλεση της απόφασης – για παράδειγμα, ζητώντας από τον υπόχρεο να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το κατά πόσον και από ποιον λαμβάνει μισθό ή οποιοδήποτε τακτικό εισόδημα ή σε ποια τράπεζα ή ίδρυμα πληρωμών έχει λογαριασμούς και τους αριθμούς των εν λόγω λογαριασμών ή ζητώντας από τον υπόχρεο να προβεί σε δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να παράσχει τη συγκεκριμένη συνδρομή για είδη υποχρεώσεων διατροφής διαφορετικών από τη διατροφή ανήλικου τέκνου.

Διαδικασία εκτέλεσης

Αίτηση κίνησης διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης μπορεί να υποβληθεί σε κάθε δικαστικό επιμελητή στην Τσεχική Δημοκρατία. Κατάλογος των δικαστικών επιμελητών είναι διαθέσιμος στον δικτυακό τόπο του σώματος των αρμοδίων για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων υπαλλήλων της Τσεχικής Δημοκρατίας: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.ekcr.cz/seznam-exekutoru. Όταν προβαίνει σε αναγκαστική εκτέλεση πληρωμής της διατροφής ανήλικου τέκνου, ο δικαστικός επιμελητής δεν δικαιούται να ζητήσει από τον δικαιούχο να καταβάλει εύλογη προκαταβολή για τα έξοδα της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ένα από τα ενδεχόμενα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, σε περιπτώσεις που αφορούν πληρωμές διατροφής ανήλικου τέκνου, είναι η αναστολή της άδειας οδήγησης του υποχρέου.

Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης διατροφής, εκτός των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης που αναφέρονται ανωτέρω, μπορούν να απαγγελθούν ποινικές κατηγορίες για υπόνοια τέλεσης της αξιόποινης πράξης της μη καταβολής υποχρεωτικής διατροφής. Στην περίπτωση της αξιόποινης πράξης της μη καταβολής υποχρεωτικής διατροφής, ο Ποινικός Κώδικας ορίζει ότι τελείται αξιόποινη πράξη από το πρόσωπο που, από δόλο ή από αμέλεια, δεν συμμορφώνεται με τη νόμιμη υποχρέωσή του για συντήρηση ή φροντίδα άλλου προσώπου για διάστημα άνω των τεσσάρων μηνών. Στην περίπτωση αυτή, η καταγγελία της αξιόποινης πράξης μπορεί να γίνει σε κάθε αστυνομικό τμήμα.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Γενικές πληροφορίες σχετικά με τη δικαστική αναγκαστική εκτέλεση ή τη διαδικασία εκτέλεσης (συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε δικαστική αναγκαστική εκτέλεση ή διαδικασία εκτέλεσης και σχετικά με τα διαθέσιμα μέσα προσφυγής) είναι διαθέσιμες στο έγγραφο πληροφοριών με τίτλο «Διαδικασίες για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων».

Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας ορίζει ότι, εάν δεν ασκηθούν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, τα δικαιώματα παραγράφονται και ο υπόχρεος δεν υποχρεούται να προβεί στην πληρωμή. Ωστόσο, εάν πραγματοποίησε πληρωμή μετά τη λήξη της προθεσμίας, ο υπόχρεος δεν δικαιούται να απαιτήσει την επιστροφή των χρημάτων που κατέβαλε. Το δικαίωμα διατροφής δεν αποσβέννυται, αλλά το δικαίωμα σε επαναλαμβανόμενη παροχή μπορεί να υπόκειται σε απόσβεση. Η διάρκεια της περιόδου απόσβεσης ορίζεται συνήθως σε τρία έτη. Ωστόσο, εάν τα δικαιώματα αναγνωρίστηκαν με απόφαση δημόσιας αρχής (για παράδειγμα, δικαστήριο), η προθεσμία νόμιμης παραγραφής λήγει δέκα έτη από την ημερομηνία κατά την οποία αποφασίστηκε η εκτέλεση της απόφασης. Το δικαίωμα διατροφής δεν λήγει μετά το πέρας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.

Διατροφή μπορεί να χορηγηθεί μόνον από την ημερομηνία έναρξης της δικαστικής διαδικασίας. Ωστόσο, διατροφή για τέκνο μπορεί να επιδικαστεί επίσης για μέγιστο χρονικό διάστημα τριών ετών πριν από την εν λόγω ημερομηνία. Η διατροφή για άγαμη μητέρα και η κάλυψη δαπανών που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό μπορούν επίσης να επιδικαστούν αναδρομικά, αλλά όχι πέραν των δύο ετών από την ημερομηνία του τοκετού.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Οι δημοτικές υπηρεσίες για την κοινωνική και νομική προστασία παιδιών-δημοτών ενός δήμου με εκτεταμένες εξουσίες, υποχρεούνται να παρέχουν συνδρομή για την άσκηση απαιτήσεων διατροφής για λογαριασμό του ανήλικου παιδιού και για την αναγκαστική εκτέλεση της διατροφής, συμπεριλαμβανομένης συνδρομής για την υποβολή αίτησης στο δικαστήριο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Ο νόμος δεν αναγνωρίζει τέτοια δυνατότητα.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση συνδρομής για την είσπραξη της διατροφής στην Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών που εδρεύει στο Brno (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.umpod.cz/).

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνήσει με τον οργανισμό χρησιμοποιώντας τα ακόλουθα στοιχεία:

Office for International Legal Protection of Children (Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών)
Šilingrovo náměstí 3/4
602 00 Brno
Czech Republic

Τηλ.: +420 542 215 522

Φαξ: +420 542 212 836
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpodatelna@umpod.cz

Στην πρώτη του επικοινωνία με την εν λόγω Υπηρεσία, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να παράσχει το πλήρες ονοματεπώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας του (τηλέφωνο ή διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) καθώς και το όνομα και την ημερομηνία γέννησης του παιδιού το οποίο αφορά το ερώτημα ή η αίτηση.

Εάν ο ενδιαφερόμενος ζητεί τη συνδρομή της Υπηρεσίας για την είσπραξη διατροφής από το εξωτερικό, πρέπει να υποβάλει πρώτα στην Υπηρεσία άτυπο έγγραφο αίτημα συνδρομής για την είσπραξη της διατροφής, μαζί με κατάλληλα συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο, το οποίο μπορεί να μεταφορτώσει στα τσεχικά από τον δικτυακό τόπο της Υπηρεσίας: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.umpod.cz/vyzivne/postup-pri-vymahani-vyzivneho/. Το αίτημα πρέπει να περιέχει βασικές πληροφορίες σχετικά με το παιδί και τον υπόχρεο και τα βασικά πραγματικά περιστατικά εξηγώντας για ποιον λόγο ο αιτών ζητεί την είσπραξη διατροφής. Στο αίτημα πρέπει να επισυνάπτονται αντίγραφα εγγράφων, ιδίως δικαστικών αποφάσεων που καθορίζουν υποχρέωση διατροφής. Ακολούθως, η Υπηρεσία θα αξιολογήσει τη δυνατότητα είσπραξης της διατροφής στη συγκεκριμένη περίπτωση και, εφόσον είναι απαραίτητο, θα αποστείλει λεπτομερείς οδηγίες για τις περαιτέρω απαιτούμενες ενέργειες στην υπόθεση.

Κατόπιν αιτήματος της Υπηρεσίας, ενδέχεται να πρέπει να υποβληθούν πρόσθετα έγγραφα. Συνήθως, πρέπει να υποβληθεί η απόφαση που προβλέπει την υποχρέωση διατροφής μαζί με συμβολαιογραφικά επικυρωμένη μετάφραση στη γλώσσα του κράτους από το οποίο θα εισπραχθεί η διατροφή, συμπεριλαμβανομένων διαταγών που καθιστούν την απόφαση τελεσίδικη και εκτελεστή. Εάν η διατροφή πρέπει να εισπραχθεί από κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δικαστήριο θα ετοιμάσει απόσπασμα της απόφασης σύμφωνα με το άρθρο 56 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Συνήθως απαιτούνται επίσης πληρεξούσιο για την αλλοδαπή κρατική αρχή, βεβαίωση σπουδών για τον δικαιούχο διατροφής εάν είναι άνω των 15 ετών, ή βεβαίωση ζωής. Το τοπικό δικαστήριο του τόπου κατοικίας του αιτούντος οφείλει να τον βοηθήσει να εξασφαλίσει τη μετάφραση των εγγράφων (συνήθως πρόκειται για το δικαστήριο που αποφάνθηκε επί της υπόθεσης σε πρώτο βαθμό). Το δικαστήριο παρέχει όλα τα συμπληρωμένα έγγραφα στον αιτούντα ή τα διαβιβάζει απευθείας στην Υπηρεσία. Η Υπηρεσία εξετάζει τα παραληφθέντα έγγραφα και, εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις, υποβάλλει πρόταση στο αλλοδαπό δικαστήριο ή παραπέμπει το ζήτημα για περαιτέρω ενέργειες στην αρμόδια αλλοδαπή αρχή ή οργανισμό. Η Υπηρεσία ενημερώνει τον αιτούντα τακτικά για τις ενέργειές της, καθώς και για την πρόοδο και την έκβαση της διαδικασίας.

Εάν η διατροφή εισπραχθεί, είτε με νόμιμα μέσα είτε μέσω εκούσιας πληρωμής από τον υπόχρεο στον λογαριασμό αλλοδαπού συντρόφου, οι πληρωμές αυτές διαβιβάζονται συνήθως στον λογαριασμό της Υπηρεσίας άπαξ μηνιαίως (για διοικητικούς, λογιστικούς και ποσοτικούς λόγους) μέσω συνολικού εμβάσματος πληρωμής. Το οικονομικό τμήμα της Υπηρεσίας διαβιβάζει τις πληρωμές στον δικαιούχο εντός ενός μήνα, κατά το αίτημα του δικαιούχου. Εάν ο δικαιούχος εισπράξει απευθείας πληρωμές από τον υπόχρεο στο εξωτερικό, υποχρεούται να ενημερώσει πάραυτα την Υπηρεσία για τις εν λόγω πληρωμές. Οφείλει επίσης να την ενημερώσει για κάθε μεταβολή που μπορεί να επηρεάζει τη διαδικασία (αλλαγή διεύθυνσης, μεταβολή στη φροντίδα του παιδιού, ολοκλήρωση της εκπαίδευσης του παιδιού κ.λπ.).

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορείτε να καταθέσετε αίτηση στην αρμόδια Κεντρική Αρχή του Κράτους Μέλους στο οποίο έχετε την συνήθη κατοικία σας.

Αιτών διατροφή ο οποίος διαμένει στο εξωτερικό οφείλει να επικοινωνήσει με την αρμόδια αρχή στη συγκεκριμένη χώρα, η οποία θα επικοινωνήσει με την Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών (βλ. ανωτέρω στοιχεία επικοινωνίας με την Υπηρεσία).

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Μόλις παραλάβει αίτηση από άλλη χώρα, η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών προβαίνει στις εξής ενέργειες:

  1. εξετάζει κατά πόσον η αίτηση πληροί όλες τις απαιτήσεις των κανονισμών της ΕΕ και των διεθνών συμφωνιών ή ζητεί πρόσθετα έγγραφα
  2. αποστέλλει έγγραφη πρόσκληση στον υπόχρεο στην Τσεχική Δημοκρατία και του ζητεί να πληρώσει την οφειλή διατροφής και τα τακτικά ποσά διατροφής οικειοθελώς
  3. εάν ο υπόχρεος δεν ανταποκριθεί, η Υπηρεσία εξακριβώνει την οικονομική του κατάσταση και υποβάλει στο αρμόδιο δικαστήριο στην Τσεχική Δημοκρατία αίτημα αναγνώρισης και εκτέλεσης της διαταγής. Η Υπηρεσία εκπροσωπεί τον αιτούντα (καθώς ο δικαιούχος διαμένει στο εξωτερικό) στη διαδικασία και προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την εξασφάλιση των πληρωμών της διατροφής και της διαβίβασης των ποσών που εισπράχθηκαν στη χώρα του εξωτερικού Η Υπηρεσία και η αλλοδαπή αρχή διαβίβασης ενημερώνονται αμοιβαία για τα μέτρα που λαμβάνουν καθώς και για την πρόοδο και την έκβαση της εκτέλεσης της απόφασης διατροφής.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Οι διαδικασίες που αφορούν υποθέσεις αμοιβαίων υποχρεώσεων διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων απαλλάσσονται πλήρως δικαστικών τελών. Σε άλλες διαδικασίες καθορισμού της διατροφής, συμπεριλαμβανομένης της αύξησής της, ο αιτών απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικού τέλους. Η απαλλαγή αυτή ισχύει επίσης για τις διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Η εκπροσώπηση του αιτούντος από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική στις διαδικασίες που αφορούν υποχρέωση διατροφής. Η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών παρέχει τις υπηρεσίες της δωρεάν. Η Υπηρεσία εκπροσωπεί τον αιτούντα (τον δικαιούχο που διαμένει στο εξωτερικό) στις δικαστικές διαδικασίες, προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την εξασφάλιση της πληρωμής της διατροφής για λογαριασμό του, και διασφαλίζει τη διαβίβαση των εισπραχθέντων ποσών στο εξωτερικό.

Εφόσον κάτι τέτοιο δικαιολογείται από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση του αιτούντος και εφόσον η υπόθεση δεν είναι αυθαίρετη ούτε πρόκειται για προδήλως αβάσιμη αίτηση ή για παρακώλυση της άσκησης δικαιωμάτων, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει, εν όλω ή εν μέρει, έναν διάδικο από την καταβολή δικαστικών τελών. Εάν διοριστεί εκπρόσωπος για διάδικο ο οποίος απαλλάχθηκε από την καταβολή δικαστικών τελών, η απαλλαγή αυτή ισχύει επίσης, στην έκταση για την οποία παρασχέθηκε, για τις δαπάνες σε μετρητά του εκπροσώπου και τα έξοδα της εκπροσώπησης. Διάδικος ο οποίος έτυχε απαλλαγής όσον αφορά την καταβολή δικαστικών τελών δεν μπορεί να υποχρεωθεί να καταβάλει εγγύηση σε σχέση με έξοδα της διεξαγωγής αποδείξεων ούτε να υποχρεωθεί να επιστρέψει στο κράτος τα έξοδα που το κράτος πραγματοποίησε (π.χ. μάρτυρες, εμπειρογνώμονες, διερμηνείς κ.λπ.). Τα έξοδα που πραγματοποιούνται σε σχέση με το γεγονός ότι ένας διάδικος παρίσταται στο δικαστήριο ομιλώντας τη γλώσσα του ή επικοινωνεί με τη χρήση συστημάτων επικοινωνίας για κωφούς ή κωφούς/τυφλούς βαρύνουν το κράτος και καμία αποζημίωση δεν μπορεί να ζητηθεί για τα εν λόγω έξοδα.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 359/1999 Coll., για την κοινωνική και νομική προστασία των παιδιών, όπως τροποποιήθηκε, όταν η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας των Παιδιών, ως η αρμόδια κεντρική αρχή στην Τσεχική Δημοκρατία, παρέχει κοινωνική και νομική προστασία σε σχέση με την αλλοδαπή, ασκεί τα ακόλουθα καθήκοντα:

  • εκτελεί καθήκοντα κεντρικής αρχής του κράτους σύμφωνα με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής
  • αναλαμβάνει τον ρόλο του κηδεμόνα του παιδιού
  • ζητά εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση των παιδιών που είναι πολίτες της Τσεχικής Δημοκρατίας, αλλά δεν διαμένουν μόνιμα στο έδαφός της, από σχετικούς φορείς και άλλα νομικά και φυσικά πρόσωπα κατόπιν αιτήματος γονέων που διαμένουν στην Τσεχική Δημοκρατία ή των αρχών κοινωνικής και νομικής προστασίας
  • μεσολαβεί για την παράδοση προσωπικών εγγράφων και άλλων πράξεων σε χώρες του εξωτερικού και εφοδιάζει με έγγραφα και πράξεις από χώρες του εξωτερικού
  • συνεργάζεται με τις κρατικές αρχές ή άλλους ομολόγους της οργανισμούς στη χώρα του εξωτερικού, εφόσον είναι δεόντως εξουσιοδοτημένοι να ασκούν δραστηριότητες κοινωνικής και νομικής προστασίας στη χώρα τους, και με άλλες αρχές, φορείς και νομικά πρόσωπα, όπου είναι σκόπιμο
  • συνδράμει στην αναζήτηση των γονέων του παιδιού, εάν ο γονέας διαμένει/οι γονείς διαμένουν στο εξωτερικό, και συγγενών και προσώπων με υποχρέωση διατροφής, ερευνά την υλική και οικονομική κατάσταση για να καθορίσει τη διατροφή, μεσολαβεί στην υποβολή αιτημάτων για την αναγκαστική εκτέλεση της υποχρέωσης διατροφής, και ιδίως αιτημάτων για τη ρύθμιση της υποχρέωσης διατροφής και για τη μέριμνα του παιδιού καθώς και για τον καθορισμό της πατρότητας
  • μεριμνά για τη μετάφραση των πράξεων που απαιτούνται για την άσκηση της αρμοδιότητας όσον αφορά την κοινωνική και νομική προστασία βάσει διεθνών συνθηκών και των άμεσα εφαρμοστέων κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για τους σκοπούς της άσκησης των καθηκόντων της Υπηρεσίας, οι σχετικοί φορείς και άλλα φυσικά και νομικά πρόσωπα υποχρεούνται να της παρέχουν κάθε αναγκαία συνδρομή οι διατάξεις των κανονισμών για την αναγκαστική εκτέλεση εφαρμόζονται προσηκόντως όσον αφορά την υποχρεωτική συνδρομή τρίτων. Στον βαθμό που απαιτείται, υποχρεωτική συνδρομή παρέχεται επίσης, για παράδειγμα, από τα δικαστήρια, την Αστυνομία της Τσεχικής Δημοκρατίας, τις τράπεζες, τα ιδρύματα κοινωνικής ασφάλισης, τις Υπηρεσίες απασχόλησης, τους φορείς εκμετάλλευσης ταχυδρομικών υπηρεσιών, τους παρόχους ηλεκτρονικών υπηρεσιών, τις ασφαλιστικές εταιρείες, το Υπουργείο Εσωτερικών όσον αφορά την παροχή πληροφοριών από αρχεία μόνιμων κατοίκων και αλλοδαπών, κ.λπ.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 17/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Γερµανία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Υποχρέωση διατροφής υπέχουν:

  • τα τέκνα έναντι των γονέων τους,
  • οι γονείς έναντι των τέκνων τους,
  • οι σύζυγοι έναντι αλλήλων,
  • τα εγγόνια ή τα δισέγγονα έναντι των παππούδων ή των προπαππούδων τους,
  • οι παππούδες ή οι προπαππούδες έναντι των εγγονών ή των δισεγγονών τους,
  • οι άγαμοι μεταξύ τους γονείς έναντι αλλήλων, εφόσον έχουν την επιμέλεια τέκνου,
  • οι καταχωρισμένοι σύντροφοι έναντι αλλήλων.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τη διατροφή τέκνου. Διατροφή πρέπει να καταβάλλεται για όσο διάστημα το τέκνο εξαρτάται από αυτήν, εκτός εάν η κατάσταση αυτή οφείλεται σε υπαιτιότητα του τέκνου. Ωστόσο, μόλις το τέκνο ολοκληρώσει την επαγγελματική του κατάρτιση, αναμένεται κατά κανόνα ότι θα συντηρεί τον εαυτό του. Το γερμανικό δίκαιο διατροφής ευνοεί τα ανήλικα τέκνα έναντι των ενήλικων τέκνων, εφόσον τα τελευταία έχουν ολοκληρώσει τη γενική σχολική εκπαίδευση. Οι απαιτήσεις κατά του υποχρέου διατροφής είναι αυστηρότερες και τα ανήλικα τέκνα έχουν προτεραιότητα σε σχέση με τα ενήλικα.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για την αναγνώριση υποχρέωσης διατροφής, ο δικαιούχος πρέπει κατά κανόνα να απευθυνθεί σε δικαστήριο, στην Υπηρεσία Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων (Jugendamt) ή σε συμβολαιογράφο, ώστε να εξασφαλίσει εκτελεστό τίτλο βάσει του οποίου θα μπορεί να γίνει αναγκαστική είσπραξη χρηματικού ποσού.

Εάν πρόκειται για διαδικασία αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, αυτή διεξάγεται μόνον ενώπιον του δικαστηρίου. Ωστόσο, η υποχρέωση ικανοποίησης της αξίωσης μπορεί να αναγνωριστεί ενώπιον συμβολαιογράφου ή ενώπιον της Υπηρεσίας Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων. Το πεδίο αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων είναι πιο περιορισμένο από εκείνο του συμβολαιογράφου: η Υπηρεσία Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων κάνει δεκτή υποχρέωση διατροφής, εφόσον πρόκειται για διατροφή τέκνου έως τη συμπλήρωση της ηλικίας των 21 ετών ή εφόσον αφορά αξιώσεις της μητέρας και του πατέρα οι οποίες προκύπτουν από τη γέννηση του τέκνου.

Όλες οι αξιώσεις διατροφής εκ του νόμου πρέπει να ασκούνται ενώπιον του δικαστηρίου οικογενειακών υποθέσεων (Familiengericht) ως οικογενειακές υποθέσεις. Η διαδικασία διέπεται από τις διατάξεις του νόμου περί της διαδικασίας σε οικογενειακές υποθέσεις και σε υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας (Gesetz über das Verfahren in Familiensachen und in den Angelegenheiten der freiwilligen Gerichtsbarkeit — FamFG) και από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Zivilprozessordnung — ZPO).

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Σύμφωνα με το άρθρο 1629 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα (Bürgerliches Gesetzbuch — BGB), οι γονείς εκπροσωπούν από κοινού το τέκνο ένας γονέας εκπροσωπεί το τέκνο μόνος, εάν ασκεί μόνος τη γονική μέριμνα ή εάν έχει εξουσιοδοτηθεί να λάβει μόνος απόφαση βάσει του άρθρου 1628 του BGB. Οι γονείς εγείρουν αξίωση διατροφής του τέκνου στο όνομα του τέκνου ως νόμιμοι εκπρόσωποί του. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 1629 παράγραφος 2 πρώτη περίοδος του BGB, ο πατέρας και η μητέρα δεν δικαιούνται να εκπροσωπούν το τέκνο λόγω κινδύνου σύγκρουσης συμφερόντων στον βαθμό που, βάσει του άρθρου 1795 του BGB, ο επίτροπος δεν δικαιούται να εκπροσωπεί το τέκνο. Η διάταξη αυτή αφορά μεταξύ άλλων την περίπτωση νομικής διαφοράς μεταξύ του τέκνου και του/της συζύγου του γονέα. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να διοριστεί για το τέκνο συμπληρωματικός κηδεμόνας (Ergänzungspfleger), ο οποίος εγείρει την αξίωση διατροφής του τέκνου ως εκπρόσωπός του. Οι αξιώσεις διατροφής αποτελούν εξαίρεση στον γενικό κανόνα. Σύμφωνα με το άρθρο 1629 παράγραφος 2 δεύτερη περίοδος του BGB, εάν οι γονείς έχουν από κοινού τη γονική μέριμνα του τέκνου, ο γονέας που έχει την επιμέλεια του τέκνου μπορεί να εγείρει αξίωση διατροφής του τέκνου κατά του άλλου γονέα. Το άρθρο 1629 παράγραφος 3 του BGB προβλέπει παρέκκλιση από την προηγούμενη διάταξη όταν οι γονείς είναι ακόμα παντρεμένοι ή έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, αλλά ζουν χωριστά ή εκκρεμεί μεταξύ τους γαμική διαφορά ή διαφορά σε σχέση με σύμφωνο συμβίωσης. Στην περίπτωση αυτή, ο γονέας δικαιούται να εγείρει μόνο στο όνομά του αξίωση διατροφής του τέκνου κατά του άλλου γονέα. Έτσι αποφεύγεται η εμπλοκή του τέκνου στη διαδικασία διαζυγίου των γονέων του.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Αρμόδια για υποθέσεις διατροφής, είναι τα δικαστήρια οικογενειακών υποθέσεων (Familiengerichte), τα οποία είναι τμήματα των ειρηνοδικείων (Amtsgerichte). Το αρμόδιο κατά τόπον δικαστήριο για υποθέσεις διατροφής προσδιορίζεται βάσει του άρθρου 232 του νόμου περί της διαδικασίας σε οικογενειακές υποθέσεις και σε υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας (FamFG).

Ενόσω εκκρεμεί γαμική διαφορά, αρμόδιο κατά τόπον είναι κατά κανόνα το δικαστήριο που είναι ή ήταν αρμόδιο για το διαζύγιο σε πρώτο βαθμό. Διαφορετικά, η κατά τόπον αρμοδιότητα καθορίζεται συχνά βάσει του τόπου συνήθους διαμονής του καθ’ ου. Διαφορετική είναι η διαδικασία η οποία αφορά υποχρέωση διατροφής έναντι ανηλίκου ή τέκνου που εξομοιούται με ανήλικο. Στην περίπτωση αυτή, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου συνήθους διαμονής του τέκνου ή του γονέα που εξουσιοδοτείται να ενεργεί για λογαριασμό του τέκνου. Ωστόσο, ο κανόνας αυτός δεν ισχύει εάν το τέκνο ή γονέας έχει τη συνήθη διαμονή του εκτός Γερμανίας.

Το τέκνο μπορεί να υποβάλει αίτηση διατροφής κατά αμφοτέρων των γονέων και ενώπιον του δικαστηρίου το οποίο είναι αρμόδιο να εκδικάσει αίτηση υποβληθείσα κατά ενός εξ αυτών.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Καταρχήν, οι διάδικοι σε υποθέσεις διατροφής πρέπει να εκπροσωπούνται από δικηγόρο ενώπιον του δικαστηρίου. Ωστόσο, εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι απαραίτητη κατά τη διαδικασία έκδοσης προσωρινής διαταγής (einstweilige Anordnung). Το τέκνο δεν χρειάζεται επίσης δικηγόρο εάν η Υπηρεσία Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων το συνδράμει και το εκπροσωπεί στην άσκηση της αξίωσης διατροφής.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Κατά κανόνα, η δίκη διατροφής συνεπάγεται δαπάνες που διαιρούνται σε τέλη και έξοδα. Το ύψος των εν λόγω δαπανών εξαρτάται από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, την πρόοδο της διαδικασίας και τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης.

Τις δαπάνες οφείλει να καταβάλει καταρχήν ο διάδικος που καταδικάζεται στην πληρωμή τους με τη δικαστική απόφαση. Ο γενικός κανόνας εν προκειμένω είναι ότι ο ηττηθείς διάδικος φέρει τις δαπάνες.

Αιτούντες οι οποίοι, λόγω της προσωπικής ή οικονομικής τους κατάστασης, δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στο σύνολο των δικαστικών δαπανών, μπορούν να ανταποκριθούν μόνο σε μέρος τους ή μπορούν να τις καταβάλουν μόνο σε δόσεις δικαιούνται να ζητήσουν νομική συνδρομή (Verfahrenskostenhilfe) για την κάλυψη των εξόδων της δίκης διατροφής. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η σκοπούμενη δικαστική επιδίωξη ή δικαστική αντίκρουση να έχει εύλογες πιθανότητες επιτυχίας και να μην είναι κακόπιστη. Ανάλογα με το εισόδημα και τα περιουσιακά στοιχεία του αιτούντος, η νομική συνδρομή καλύπτει, εν όλω ή εν μέρει, τη δικαστική δαπάνη και τη δαπάνη του δικηγόρου του αιτούντος, όχι όμως τη δαπάνη του δικηγόρου του αντιδίκου σε περίπτωση ήττας.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η διατροφή πρέπει να καταβάλλεται τακτικά ως χρηματική περιοδική παροχή. Το ύψος του καταβλητέου ποσού ορίζεται ανάλογα με τις στοιχειώδεις και λοιπές ανάγκες του δικαιούχου της διατροφής και με την ικανότητα πληρωμής του υποχρέου σε διατροφή. Προς τον σκοπό αυτόν, τα εφετεία (Oberlandesgerichte) έχουν καταρτίσει πίνακες και κατευθυντήριες γραμμές για τον κατ’ αποκοπή καθορισμό των σχετικών με την υποχρέωση διατροφής ποσών. Τη βάση αποτελεί κατά κανόνα ο πίνακας του Ντίσελντορφ, σύμφωνα με τον οποίο υπολογίζεται σε μεγάλο βαθμό το ύψος της διατροφής τέκνου.

Εάν υπάρξει μεταβολή των πραγματικών συνθηκών στις οποίες βασίζονται οι δικαστικές αποφάσεις, αυτές μπορούν να τροποποιηθούν κατόπιν αίτησης του δικαιούχου της διατροφής ή του υποχρέου σε διατροφή. Η διατροφή ανήλικου τέκνου μπορεί επίσης να συνδέεται με δείκτη, σύμφωνα με το άρθρο 1612a παράγραφος 1 πρώτη περίοδος του BGB, οπότε, στην περίπτωση αυτή, αναφέρεται ως ποσοστό του εκάστοτε ισχύοντος ελάχιστου επιπέδου διατροφής. Το ελάχιστο επίπεδο διατροφής ρυθμίζεται στο άρθρο 1612a παράγραφος 1 δεύτερη και τρίτη περίοδος του BGB, και αυξάνεται βάσει κλίμακας τριών βαθμίδων καθώς το τέκνο μεγαλώνει. Εάν δικαστική απόφαση προβλέπει καταβολή διατροφής συνδεδεμένη με δείκτη, η απόφαση δεν χρειάζεται να τροποποιείται κάθε φορά που το τέκνο εισέρχεται σε νέα ηλικιακή βαθμίδα.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Καταρχήν, η διατροφή πρέπει να προκαταβάλλεται μηνιαίως στον δικαιούχο της διατροφής ή, σε περίπτωση ανηλίκου, στον γονέα που έχει την επιμέλειά του ή στο τυχόν άλλο πρόσωπο που δικαιούται να την εισπράττει.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Απαίτηση διατροφής για την οποία έχει εκδοθεί εκτελεστός τίτλος μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο αναγκαστικής εκτέλεσης. Η αναγκαστική εκτέλεση διενεργείται σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες.

Ωστόσο, η υποχρέωση του υποχρέου σε διατροφή ενισχύεται από το γεγονός ότι η μη εκπλήρωσή της συνιστά αξιόποινη πράξη.

Πρόσωπο που αθετεί υποχρέωση διατροφής μπορεί να καταδικαστεί σε στερητική της ελευθερίας ποινή έως τριών ετών ή σε χρηματική ποινή. Εάν η επιβολή στερητικής της ελευθερίας ποινής είναι αναπόφευκτη, όμως η εκτέλεση της ποινής υπόκειται σε αναστολή, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον καταδικασθέντα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις διατροφής που τον βαρύνουν. Το δικαστήριο ανακαλεί την αναστολή εάν ο καταδικασθείς παραβιάζει καταφανώς ή επίμονα την εν λόγω διαταγή, δημιουργώντας κατʼ αυτόν τον τρόπο υπόνοιες ότι θα τελέσει και άλλες αξιόποινες πράξεις και ιδίως ότι θα παραβεί την υποχρέωση διατροφής. Αντίθετα, σε περίπτωση προσώπου που παραβιάζει για πρώτη φορά τον νόμο, η εισαγγελία μπορεί να απόσχει προσωρινά από την άσκηση δίωξης ή το δικαστήριο μπορεί να αναστείλει προσωρινά την ποινική διαδικασία, εφόσον δοθεί ταυτόχρονα εντολή στον κατηγορούμενο να εκπληρώσει υποχρέωση διατροφής συγκεκριμένου ποσού.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η κατάσχεση κινητών πραγματοποιείται από τον δικαστικό επιμελητή (άρθρο 808 παράγραφος 1 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας — ZPO). Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται οι περιοριστικές διατάξεις για την κατάσχεση που προβλέπονται στα άρθρα 811–812 του ZPO. Εξαιρούνται από την κατάσχεση τα πράγματα που απαριθμούνται στο άρθρο 811 του ZPO. Εξαιρέσεις ισχύουν για τα πράγματα που αγοράστηκαν με παρακράτηση κυριότητας, σύμφωνα με το άρθρο 811 παράγραφος 2 του ZPO. Τα άρθρα 811a και 811b του ZPO θεσπίζουν διατάξεις για την αντικατάσταση ειδών αξίας τα οποία χαρακτηρίζονται ακατάσχετα βάσει του άρθρου 811 του ZPO με είδη χαμηλότερης αξίας που εκτελούν την ίδια λειτουργία.

Η κατοικία του οφειλέτη μπορεί να ερευνηθεί χωρίς τη συγκατάθεσή του, μόνο βάσει δικαστικού εντάλματος (άρθρο 758a του ZPO).

Η κατάσχεση απαιτήσεων διενεργείται μέσω του δικαστηρίου της εκτέλεσης. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η προστασία έναντι της κατάσχεσης του εισοδήματος από εργασία. Αυτό απορρέει από τα άρθρα 850 επ. του ZPO. Το ύψος του προστατευόμενου έναντι της κατάσχεσης εισοδήματος από εργασία του οφειλέτη καθορίζεται με βάση όχι μόνο το ύψος του εισοδήματός του, αλλά και με βάση τον αριθμό των προσώπων που δικαιούνται εκ του νόμου διατροφή από τον οφειλέτη. Για την υποβοήθηση του υπολογισμού παρέχεται στο παράρτημα του άρθρου 850c του ZPO πίνακας των ορίων του ακατασχέτου. Ο εν λόγω πίνακας επανεξετάζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και αναπροσαρμόζεται ποσοτικά, εφόσον απαιτείται.

Εάν η εκτέλεση διενεργείται βάσει αξίωσης διατροφής ή αξίωσης που προκύπτει από αδικοπραξία εκ προθέσεως, τα άρθρα 850d και 850f του ZPO, αντίστοιχα, επιτρέπουν στο δικαστήριο της εκτέλεσης, κατόπιν αίτησης του δανειστή, να καθορίσει διαφορετικό ακατάσχετο ποσό. Ο οφειλέτης μπορεί επίσης να υποβάλει αίτηση για τον καθορισμό διαφορετικού ακατάσχετου ποσού εάν έχει ειδικές προσωπικές ανάγκες σύμφωνα με το άρθρο 850f παράγραφος 1 του ZPO.

Τραπεζικός λογαριασμός του οφειλέτη μπορεί να εξαιρεθεί από την κατάσχεση, σύμφωνα με το άρθρο 850k του ZPO. Ο λογαριασμός αυτός ονομάζεται «λογαριασμός P» (P-Konto). Ο λογαριασμός P διασφαλίζει εύλογο βιοτικό επίπεδο στον οφειλέτη και στα πρόσωπα έναντι των οποίων υπέχει υποχρέωση διατροφής. Καταρχάς, πιστωτικό υπόλοιπο ύψους 1 178,95 ευρώ ανά ημερολογιακό μήνα στον λογαριασμό P είναι επί του παρόντος αυτομάτως ακατάσχετο. Αυτό το ελάχιστο ακατάσχετο μπορεί να αυξηθεί υπό ορισμένες περιστάσεις, για παράδειγμα, λόγω περαιτέρω υποχρεώσεων διατροφής του οφειλέτη. Λεπτομέρειες σχετικά με τα ποσά στο πλαίσιο του ακατασχέτου διατίθενται στη διεύθυνση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.bmjv.de/DE/Themen/FinanzenUndAnlegerschutz/ZwangsvollstreckungPfaendungsschutz/Pfaendungsschutzkonto.html. Το επίδομα τέκνου και ορισμένες κοινωνικές παροχές απολαύουν πρόσθετης προστασίας. Για να τύχει της συγκεκριμένης προστασίας, ο οφειλέτης αρκεί συνήθως να παράσχει στην τράπεζα τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το δικαστήριο της εκτέλεσης μπορεί, εξαιτίας έκτακτων αναγκών του οφειλέτη (όπως λόγω ασθένειας), να προσαρμόσει το ακατάσχετο πιστωτικό υπόλοιπο του λογαριασμού σε μεμονωμένη βάση.

Κατ’ αρχήν, οι αξιώσεις διατροφής υπόκεινται στη συνήθη τριετή παραγραφή (άρθρο 195 του BGB), η οποία αρχίζει στο τέλος του έτους κατά το οποίο γεννήθηκε η αξίωση και ο δανειστής έλαβε γνώση αυτής (άρθρο 199 παράγραφος 1 του BGB). Μόνο για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις διατροφής για τις οποίες έχει εκδοθεί εκτελεστός τίτλος ισχύει τριακονταετής παραγραφή [άρθρο 197 παράγραφος 1 σημείο 3) του BGB], η οποία αρχίζει με την τελεσιδικία της δικαστικής απόφασης, την έκδοση του εκτελεστού τίτλου ή, επί εγγράφων, με την κατάρτισή τους (άρθρο 201 παράγραφος 1 του BGB).

Ωστόσο, η προθεσμία παραγραφής μπορεί να ανασταλεί. Αναστολή σημαίνει ότι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο η παραγραφή αναστέλλεται δεν συνυπολογίζεται στην προθεσμία παραγραφής (άρθρο 209 του BGB). Στην περίπτωση της διατροφής τέκνου, η παραγραφή αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 21ου έτους της ηλικίας του [άρθρο 207 παράγραφος 1 δεύτερη περίοδος σημείο 2) στοιχείο a) του BGB].

Σε περίπτωση διενέργειας ή αίτησης δικαστικής πράξης εκτέλεσης, η τριετής συνήθης προθεσμία παραγραφής άρχεται εκ νέου [άρθρο 212 παράγραφος 1 σημείο 2) του BGB]. Με τον τρόπο αυτόν μπορεί να αποτραπεί η παραγραφή μελλοντικής απαίτησης διατροφής για την οποία έχει εκδοθεί εκτελεστός τίτλος.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Ο τίτλος για την καταβολή διατροφής αποτελεί συνήθη εκτελεστό τίτλο για χρηματική αξίωση και αυτό σημαίνει ότι, καταρχήν, ο δικαιούχος της διατροφής πρέπει να τηρήσει τους συνήθεις κανόνες της εκτέλεσης και να επισπεύσει ο ίδιος την εκτέλεση της αξίωσης.

Ωστόσο, η Υπηρεσία Κοινωνικής Μέριμνας Παίδων και Νέων μπορεί να συνδράμει στην είσπραξη, εάν εκτελεί χρέη επιτρόπου του τέκνου κατά το άρθρο 1712 του BGB. Το τέκνο τίθεται υπό επιτροπεία κατόπιν αίτησης γονέα ο οποίος ασκεί την αποκλειστική γονική μέριμνα του τέκνου ή, εάν οι γονείς ασκούν τη γονική μέριμνα από κοινού, κατόπιν αίτησης του γονέα που ασκεί την επιμέλεια του τέκνου.

Η περίπτωση αυτή πρέπει να διακρίνεται από τις περιπτώσεις στις οποίες πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφή λαμβάνει ορισμένες κοινωνικές παροχές, οι οποίες καλύπτουν ανάγκη την οποία θα κάλυπτε διαφορετικά η παροχή διατροφής. Εάν ο δικαιούχος των κοινωνικών παροχών έχει εκκρεμή αξίωση διατροφής κατά υποχρέου διατροφής, κατά κανόνα η εν λόγω αξίωση διατροφής εκχωρείται στην αρμόδια δημόσια αρχή, η οποία στη συνέχεια ασκεί την αξίωση διατροφής στο όνομά της.

Σε ειδικές περιπτώσεις στις οποίες το τέκνο ανατρέφεται από έναν μόνο γονέα και ο άλλος γονέας δεν καταβάλλει διατροφή σε χρήμα, υφίσταται αξίωση παροχών βάσει του νόμου περί προκαταβολών διατροφής (Unterhaltsvorschussgesetz – UVG). Στις εν λόγω περιπτώσεις, το Ταμείο Προκαταβολών Διατροφής (Unterhaltsvorschusskasse) πραγματώνει την αξίωση διατροφής που του έχει εκχωρηθεί.

Επιπλέον, εάν ο υπόχρεος διατροφής δεν καταβάλλει διατροφή και πρέπει να καταβληθεί προνοιακή παροχή (Sozialhilfe) (εφόσον συντρέχουν οι λοιπές προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο), οι αξιώσεις διατροφής εκχωρούνται στον φορέα κοινωνικής πρόνοιας (όπως και στην προαναφερθείσα περίπτωση των προκαταβολών διατροφής), ο οποίος μπορεί στη συνέχεια να τις ασκήσει. Στην περίπτωση του βασικού επιδόματος σε πρόσωπο που αναζητά εργασία (Grundsicherung für Arbeitssuchende), η εκχώρηση πραγματοποιείται μόνον με έγγραφη γνωστοποίηση από τον φορέα της παροχής προς τον υπόχρεο διατροφής.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Οι παροχές βάσει του νόμου περί προκαταβολών διατροφής, οι προνοιακές παροχές και το βασικό επίδομα προσώπου που αναζητά εργασία, όπως αναφέρονται στην ερώτηση 12, αποτελούν αυτοτελείς κοινωνικές παροχές με ορισμένο αντικείμενο και όχι παροχές διατροφής με τη στενή έννοια του όρου. Καταβάλλονται απευθείας στον δικαιούχο της αξίωσης από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές. Δεν εξαρτώνται από το κατά πόσον μπορεί να εισπραχθεί η αξίωση διατροφής. Οι δημόσιες αρχές στις οποίες έχει εκχωρηθεί η αξίωση διατροφής μπορούν να την ασκήσουν στο όνομά τους.

Αντίθετα προς τις παροχές βάσει του νόμου περί προκαταβολών διατροφής, τις προνοιακές παροχές και το βασικό επίδομα προσώπου που αναζητά εργασία, η επιτροπεία δεν γεννά χωριστή αξίωση σε παροχή κατά της αρμόδιας δημόσιας αρχής. Στην περίπτωση αυτή, ο ρόλος της δημόσιας αρχής περιορίζεται στην παροχή βοήθειας στον δικαιούχο κατά την άσκηση και την εκτέλεση της αξίωσης διατροφής.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εάν δικαιούχος διατροφής επιθυμεί την εκτέλεση αξίωσης διατροφής κατά υποχρέου ο οποίος διαμένει στο εξωτερικό, μπορεί να ζητήσει βοήθεια από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικαιοσύνης (Bundesamt für Justiz) στη Βόννη. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας όρισε την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικαιοσύνης κεντρική αρχή για τις διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Αιτήσεις οι οποίες υποβάλλονται βάσει του άρθρου 55 του κανονισμού της ΕΕ για τις υποχρεώσεις διατροφής, βάσει του άρθρου 9 της σύμβασης της Χάγης του 2007 για την είσπραξη απαιτήσεων διατροφής ή βάσει του άρθρου 2 παράγραφοι 1 και 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1956 από δικαιούχο που διαμένει στη Γερμανία, πρέπει να υποβάλλονται στην κεντρική αρχή στην οποία απευθύνονται μέσω της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικαιοσύνης στη Βόννη. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ακόλουθη διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.bundesjustizamt.de/DE/Themen/Buergerdienste/AU/AU_node.html

Τα στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής είναι τα ακόλουθα:

Bundesamt für Justiz (Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικαιοσύνης)

Referat II 4
53094 Bonn
Deutschland

Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροauslandsunterhalt@bfj.bund.de

Τηλέφωνο: 0228 99410 6434

Φαξ: 0228 99410 5202

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Οι δικαιούχοι διατροφής που κατοικούν στο εξωτερικό μπορούν να υποβάλουν αίτηση στην κεντρική αρχή της χώρας διαμονής τους βάσει του άρθρου 55 του κανονισμού της ΕΕ για τις υποχρεώσεις διατροφής, του άρθρου 9 της σύμβασης της Χάγης του 2007 για την είσπραξη απαιτήσεων διατροφής ή του άρθρου 2 παράγραφοι 1 και 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1956.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Οι εν λόγω αιτήσεις πρέπει να υποβάλλονται μέσω της κεντρικής αρχής της χώρας διαμονής. Εκείνη τις διαβιβάζει στην κεντρική αρχή της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (βλέπε 14.2).

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Κατά κανόνα, τα τέλη των διαδικασιών διατροφής προκαταβάλλονται. Στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για τις υποχρεώσεις διατροφής, παρέχεται νομική συνδρομή σύμφωνα με τα άρθρα 44 έως 47 του κανονισμού. Η υποχρέωση προκαταβολής των τελών δεν ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις και ιδίως εάν παρέχεται νομική συνδρομή.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Γερμανία έχει παραχωρήσει στην ήδη υφιστάμενη κεντρική αρχή της —την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικαιοσύνης— τις αναγκαίες εξουσίες για την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων που περιγράφονται στο άρθρο 51.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 29/12/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση εσθονικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Καταβολή διατροφής - Εσθονία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Σύμφωνα με το εσθονικό Σύνταγμα (põhiseadus), η υποχρέωση διατροφής συνίσταται στην υποχρέωση των μελών της οικογένειας να συντηρούν τα μέλη της τα οποία χρήζουν υποστήριξης.

Επίδομα διατροφής είναι το πληρωτέο για τη διατροφή ποσό, το οποίο γενικά καταβάλλεται σε περιοδική βάση υπό μορφή χρημάτων. Κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου, το δικαστήριο μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να διατάξει την καταβολή της διατροφής ως εφάπαξ ποσού. Ο υπόχρεος διατροφής ανήλικου τέκνου μπορεί να ζητήσει, αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι, να του επιτραπεί η παροχή της διατροφής σε μη χρηματική μορφή.

Κατά γενικό κανόνα, η υποχρέωση διατροφής προσώπου το οποίο χρήζει υποστήριξης βαρύνει τους ανιόντες και κατιόντες πρώτου βαθμού του προσώπου αυτού —δηλαδή τα ενήλικα τέκνα και οι γονείς υπέχουν αμοιβαία υποχρέωση διατροφής. Οι ανιόντες δεύτερου βαθμού υπέχουν υποχρέωση διατροφής έναντι των ανήλικων κατιόντων τους. Οι σύζυγοι υπέχουν επίσης αμοιβαία υποχρέωση διατροφής των μελών της οικογένειας διά της εργασίας ή της περιουσίας τους, μεταξύ άλλων μέσω ενεργειών οι οποίες σκοπό έχουν την κάλυψη των εξόδων της κοινής κατοικίας και την ικανοποίηση των τακτικών και έκτακτων αναγκών του ετέρου συζύγου και των τέκνων. Η υποχρέωση διατροφής προσώπου το οποίο χρήζει υποστήριξης μπορεί να ισχύει και μεταξύ των πρώην συζύγων ή προσώπων τα οποία έχουν αποκτήσει από κοινού τέκνα χωρίς να έχουν τελέσει γάμο.

Η διατροφή καταβάλλεται υπό μορφή επιδόματος από τον γονέα του ανήλικου τέκνου, ιδίως όταν ο γονέας δεν συνοικεί με το τέκνο ή δεν συμμετέχει στην ανατροφή του. Διαζευχθέν πρόσωπο υπέχει υποχρέωση διατροφής του/της πρώην συζύγου του κυρίως εάν, έπειτα από την έκδοση του διαζυγίου και λόγω της ευθύνης για την ανατροφή τέκνου, ο/η πρώην σύζυγός του δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του ή χρειάζεται υποστήριξη λόγω ηλικίας ή λόγω της κατάστασης της υγείας του/της. Όταν ο ένας γονέας τέκνου χρήζει υποστήριξης, ο έτερος γονέας έχει υποχρέωση να παρέχει διατροφή για χρονικό διάστημα 8 εβδομάδων πριν από τη γέννηση του τέκνου και 12 εβδομάδων έπειτα από αυτή. Η υποχρέωση αυτή υφίσταται και μετέπειτα, εάν ο γονέας χρήζει υποστήριξης λόγω προβλήματος υγείας, το οποίο επήλθε από την ανατροφή του τέκνου, την εγκυμοσύνη ή τον τοκετό.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Ηλικία ενηλικίωσης είναι τα 18 έτη. Πρόσωπα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους είναι ανήλικα. Το ανήλικο τέκνο έχει δικαίωμα διατροφής κυρίως έναντι των γονέων του, οι οποίοι φέρουν την υποχρέωση διατροφής του τέκνου ισότιμα. Τέκνο το οποίο έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και συνεχίζει τη βασική ή δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του σε ίδρυμα βασικής εκπαίδευσης ή ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σχολή επαγγελματικής κατάρτισης ή πανεπιστημιακή σχολή έχει επίσης δικαίωμα διατροφής έως ότου συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του. Ισχύουν διαφορετικές βάσεις υπολογισμού του επιδόματος διατροφής για ανηλίκους και για ενήλικα τέκνα. Κατά τον υπολογισμό του επιδόματος διατροφής για ενήλικα τέκνα, το ύψος της διατροφής καθορίζεται βάσει των αναγκών του δικαιούχου και του συνήθους τρόπου ζωής του, αλλά οι ενήλικοι θεωρούνται ικανοί να κερδίσουν μόνοι τους τουλάχιστον ένα μέρος της διατροφής τους. Ένα πρόσωπο αποκτά δικαίωμα διατροφής μόνον εάν, όταν ενηλικιωθεί, δεν διαθέτει τα μέσα να αυτοσυντηρηθεί και, λόγω σπουδών ή οποιουδήποτε άλλου βάσιμου λόγου, ευλόγως δεν αναμένεται ότι μπορεί εξασφαλίσει εισόδημα για να καλύψει τις ανάγκες του.

Τα ενήλικα τέκνα πρέπει να υποβάλουν τα ίδια αίτηση εκ νέου στα αρμόδια δικαστήρια αν επιθυμούν να εξακολουθήσουν να λαμβάνουν τη διατροφή μετά την ενηλικίωσή τους και αν η υποχρέωση καταβολής της διατροφής έχει τερματιστεί βάσει προηγούμενης δικαστικής απόφασης.

Άλλοι ανιόντες ή κατιόντες οι οποίοι δεν είναι σε θέση να συντηρούν τον εαυτό τους έχουν δικαίωμα διατροφής αν διαπιστωθεί ότι χρήζουν υποστήριξης.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ο γονέας ανήλικου τέκνου μπορεί να υποχρεωθεί να παράσχει διατροφή. Αν ο γονέας δεν καταβάλει τη διατροφή οικειοθελώς, μπορεί να υποβληθεί αίτηση ενώπιον των δικαστηρίων για την επιδίκαση διατροφής. Για την επιδίκαση διατροφής πρέπει να υποβληθεί στο δικαστήριο είτε αίτηση κατά την επείγουσα διαδικασία διαταγής πληρωμής σε σχέση με τη χορήγηση επιδόματος διατροφής σε ανήλικο τέκνο (maksekäsu kiirmenetluse avaldus lapse elatisnõudes) είτε αγωγή (hagiavaldus) [αγωγή διατροφής elatishagi)]. Οι σχετικές αιτήσεις δεν βαρύνονται με τέλη υπέρ του δημοσίου όταν η αίτηση αφορά την επιδίκαση διατροφής υπέρ ανηλίκου τέκνου.

Η επείγουσα διαδικασία διαταγής πληρωμής είναι απλοποιημένη διαδικασία κατά την οποία μπορεί να διαταχθεί η καταβολή διατροφής μόνο αν ζητείται διατροφή υπέρ ανηλίκου τέκνου, το όνομα του υπόχρεου γονέα αναγράφεται στο πιστοποιητικό γεννήσεως του τέκνου, το αιτούμενο ποσό διατροφής δεν υπερβαίνει πάνω από 1,5 φορά το ελάχιστο επίδομα διατροφής (βλ. ερώτηση 8) μηνιαίως και ο άλλος γονέας δεν αμφισβητεί την καταβολή του επιδόματος διατροφής. Εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις υποβολής αίτησης διαταγής πληρωμής, πρέπει να υποβληθεί αγωγή ενώπιον του επαρχιακού δικαστηρίου (maakohus) του τόπου κατοικίας του τέκνου για να ζητηθεί επίδομα διατροφής.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επείγουσα διαδικασία διαταγής πληρωμής για τη χορήγηση διατροφής υπέρ ανηλίκου είναι διαθέσιμες Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ. Το έντυπο του δικογράφου της αγωγής για καταβολή διατροφής ανηλίκου παρατίθεται Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Τα ανήλικα τέκνα έχουν δικαίωμα διατροφής. Στον βαθμό που οι ανήλικοι έχουν μειωμένη ικανότητα προς δικαιοπραξία, η αγωγή διατροφής ασκείται ενώπιον του δικαστηρίου για λογαριασμό του ανηλίκου από τον νόμιμο εκπρόσωπό του, δηλ. από τον γονέα ο οποίος ασκεί την επιμέλεια. Εάν έχει διοριστεί νόμιμος κηδεμόνας για τον ανήλικο, η αγωγή ασκείται από τον κηδεμόνα υπό την ιδιότητά του ως νομίμου εκπροσώπου του ανηλίκου.

Ενήλικος με πλήρη ικανότητα προς δικαιοπραξία μπορεί να ασκήσει την αγωγή διατροφής αυτοπροσώπως.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Η υποβολή αίτησης στο δικαστήριο για τον εξαναγκασμό του γονέα να εκπληρώσει την υποχρέωση διατροφής έναντι του ανήλικου τέκνου του αντιμετωπίζεται ως υπόθεση διατροφής. Στις υποθέσεις διατροφής η αγωγή ασκείται ενώπιον του επαρχιακού δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του τέκνου. Εάν το τέκνο δεν κατοικεί στην Εσθονία, η αγωγή ασκείται στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του εναγομένου. Εάν ο εναγόμενος δεν κατοικεί στην Εσθονία, η αγωγή ασκείται στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντος.

Αίτηση διατροφής μπορεί να υποβληθεί κατά την επείγουσα διαδικασία της διαταγής πληρωμής (βλ. απάντηση στην ερώτηση 3).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Για τη δικαστική διεκδίκηση διατροφής τέκνου απαιτείται η άσκηση αγωγής, για την οποία δεν απαιτείται η συνδρομή νομικού συμβούλου ή οι υπηρεσίες άλλου μεσολαβητή. Το δικαστήριο διατάσσει την καταβολή διατροφής από τον χρόνο άσκησης της αγωγής, ενώ μπορεί επίσης, με βάση το αίτημα της αγωγής, να διατάξει την αναδρομική καταβολή της διατροφής για χρονικό διάστημα έως ένα έτος πριν από την άσκηση της αγωγής.

Έντυπο του δικογράφου της αγωγής για καταβολή διατροφής υπέρ ανηλίκου παρατίθεται Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η άσκηση αγωγής για καταβολή διατροφής υπέρ ανηλίκου ή η προσφυγή κατά την επείγουσα διαδικασία της διαταγής πληρωμής για την καταβολή διατροφής σε ανήλικο δεν βαρύνεται με κάποιο τέλος υπέρ του δημοσίου.

Είναι δυνατή η αναζήτηση νομικής συνδρομής από το κράτος ή διαδικαστικής συνδρομής για την κάλυψη των διαδικαστικών εξόδων.

Στην περίπτωση της κρατικής νομικής συνδρομής διορίζεται ως δικηγόρος κάποιο μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου της Εσθονίας (Eesti Advokatuur). Καθήκον του δικηγόρου είναι η εκπροσώπηση και παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τον ενδιαφερόμενο διάδικο. Κρατική νομική συνδρομή παρέχεται σε πρόσωπα τα οποία λόγω της οικονομικής τους κατάστασης δεν είναι σε θέση να καταβάλουν τα έξοδα για επαγγελματικές νομικές υπηρεσίες κατά τον χρόνο στον οποίο χρειάζονται νομική υποστήριξη, ή είναι σε θέση να τα καταβάλουν μόνο εν μέρει ή με δόσεις, ή σε πρόσωπα των οποίων η οικονομική κατάσταση καθιστά αδύνατη τη διαβίωσή τους μετά την καταβολή των εξόδων για νομικές υπηρεσίες. Η χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής δεν απαλλάσσει τον διάδικο από τα λοιπά διαδικαστικά έξοδα.

Περισσότερες πληροφορίες για την κρατική νομική συνδρομή είναι διαθέσιμες Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

Αίτηση χορήγησης κρατικής διαδικαστικής συνδρομής για την κάλυψη των διαδικαστικών εξόδων μπορούν να υποβάλουν πρόσωπα τα οποία δεν είναι σε θέση να καταβάλουν τα σχετικά έξοδα λόγω της οικονομικής τους κατάστασης ή είναι σε θέση να τα καταβάλουν μόνο εν μέρει ή σε δόσεις. Πρέπει επίσης να συντρέχουν βάσιμοι λόγοι ώστε να θεωρείται ότι η συμμετοχή του ενδιαφερόμενου προσώπου στη σχετική διαδικασία έχει πιθανότητες επιτυχίας.

Το έντυπο της αίτησης για τη χορήγηση διαδικαστικής συνδρομής σε φυσικό πρόσωπο και η έκθεση προσωπικής και οικονομικής κατάστασης του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του διατίθενται Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή σταθερού ή κυμαινόμενου ποσού ως επιδόματος διατροφής σε ανήλικο τέκνο, ορίζοντας τη βάση υπολογισμού του ποσού της διατροφής. Κατά γενικό κανόνα, τα δικαστήρια διατάσσουν την καταβολή της διατροφής σε μηνιαίες δόσεις.

Ως τα τέλη του 2021, το ελάχιστο ποσό διατροφής συνδεόταν με τον κατώτατο μισθό. Η μηνιαία διατροφή ανά τέκνο δεν μπορούσε να είναι χαμηλότερη από το ήμισυ του κατώτατου μηνιαίου μισθού, όπως αυτός ορίζεται από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Εσθονίας (ως εκ τούτου, το ελάχιστο επίδομα διατροφής ανά τέκνο ήταν 250 ευρώ το 2018, 270 ευρώ το 2019 και 292 ευρώ το 2020 και το 2021).

Από την 1η Ιανουαρίου 2022, το ποσό της ελάχιστης διατροφής δεν συνδέεται πλέον με τον ισχύοντα ελάχιστο μισθό. Το ποσό της διατροφής καθορίζεται από το δικαστήριο βάσει των αναγκών του τέκνου, των οικονομικών δυνατοτήτων των γονέων, τυχόν εισπραττόμενων επιδομάτων και του αριθμού των ανήλικων τέκνων της οικογένειας. Ως βάση χρησιμοποιείται ποσό ανερχόμενο στο ήμισυ των μέσων μηνιαίων δαπανών διατροφής (το βασικό ποσό διατροφής είναι 209,20 ευρώ και αναπροσαρμόζεται την 1η Απριλίου κάθε έτους βάσει της μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά το προηγούμενο έτος).

Το ποσό της διατροφής καθορίζεται λαμβανομένων υπόψη των εξής παραμέτρων: Εισόδημα του υπόχρεου γονέα. Κατά κανόνα, στο βασικό ποσό προστίθεται το 3 % του μέσου ακαθάριστου μηνιαίου μισθού στην Εσθονία κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Το προσθετέο ποσό επαναϋπολογίζεται την 1η Απριλίου κάθε έτους. Αριθμός των τέκνων της ίδιας οικογένειας που λαμβάνουν διατροφή. Δεδομένης της ελαφράς εξοικονόμησης, την οποία συνεπάγεται η ταυτόχρονη ανατροφή περισσότερων παιδιών (επανάχρηση επίπλων, ενδυμάτων, παιχνιδιών κ.λπ.), το ποσό της διατροφής του δεύτερου και των επόμενων τέκνων είναι κατά 15 % χαμηλότερο από το ποσό της διατροφής του πρώτου τέκνου. Το ποσό της διατροφής δεν μειώνεται στην περίπτωση τέκνων από πολλαπλό τοκετό ή τέκνων που γεννιούνται με πάνω από τρία έτη διαφορά.

Οικογενειακά επιδόματα. Για τον καθορισμό του ποσού της διατροφής λαμβάνεται υπόψη το επίδομα τέκνου και, σύμφωνα με τον τροποποιημένο νόμο περί οικογενειακού δικαίου (perekonnaseadus) που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2023, για τις πολύτεκνες οικογένειες λαμβάνεται υπόψη το ήμισυ του επιδόματος τέκνου. Εάν τα επιδόματα αυτά εισπράττονται από το πρόσωπο που αιτείται τη διατροφή, από το ποσό της διατροφής για το κάθε τέκνο αφαιρείται το ήμισυ του επιδόματος. Ωστόσο, εάν τα επιδόματα αυτά εισπράττονται από το πρόσωπο που καταβάλλει τη διατροφή, το ποσό του επιδόματος προστίθεται στη διατροφή. Σύμφωνα με την τροποποίηση, κατά την έκδοση της απόφασης διατροφής υπολογίζεται και το επίδομα πολύτεκνης οικογένειας, ακόμη και αν δεν καταβάλλεται αποκλειστικά για τα κοινά τέκνα των ίδιων συζύγων. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση ανασυγκροτημένης οικογένειας, στην οποία υπάρχουν δύο τέκνα από προηγούμενη σχέση και ένας γονέας έχει αποκτήσει επιπλέον τέκνα από τη νέα σχέση, με αποτέλεσμα η οικογένεια να δικαιούται επίδομα πολύτεκνης οικογένειας, λαμβάνεται υπόψη το ήμισυ του επιδόματος αυτού για τον υπολογισμό του επιδόματος διατροφής. Αυτό κατανέμεται ισομερώς μεταξύ του γονέα που αξιώνει τη διατροφή και του γονέα που την καταβάλλει και διαιρείται περαιτέρω δια του συνολικού αριθμού των τέκνων της οικογένειας για τα οποία καταβάλλεται στην οικογένεια το επίδομα πολύτεκνης οικογένειας.

Εναλλασσόμενη διαμονή του τέκνου. Εάν το τέκνο διαμένει με τον γονέα που καταβάλλει διατροφή επί τουλάχιστον επτά εικοσιτετράωρα τον μήνα κατά μέσο όρο σε ένα έτος, το ποσό της διατροφής μειώνεται ανάλογα με τον χρόνο που περνάει με τον υπόχρεο γονέα. Επομένως, εάν το τέκνο διαμένει με τον κάθε γονέα για ίσο χρονικό διάστημα, διατροφή μπορεί να ζητηθεί μόνο λόγω μεγαλύτερων αναγκών του τέκνου, σημαντικής διαφοράς στο εισόδημα των γονέων ή άνισης κατανομής των σχετικών με το παιδί δαπανών μεταξύ των γονέων.

Λεπτομερέστερες πληροφορίες, καθώς και ένας υπολογιστής διατροφής είναι διαθέσιμα Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

Ποσά που έχουν οριστεί με δικαστικές αποφάσεις οι οποίες εκδόθηκαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2022 δεν μειώνονται αυτόματα. Εάν, βάσει δικαστικής απόφασης, ο γονέας υποχρεούται να καταβάλλει σε ανήλικο τέκνο διατροφή ίση με το ισχύον ελάχιστο επίδομα διατροφής ή με το ήμισυ του κατώτατου μηνιαίου μισθού, το ποσό αυτό θα «παγώσει» στο επίπεδο του 2021 (δηλαδή 292 ευρώ τον μήνα) και, κατά συνέπεια, το ποσό της διατροφής δεν θα αυξάνεται σε περίπτωση περαιτέρω αύξησης του κατώτατου μισθού.

Εάν, βάσει δικαστικής απόφασης που εκδόθηκε πριν από την 1 Φεβρουαρίου 2023, ο γονέας υποχρεούται να καταβάλλει μεταβλητό ποσό διατροφής σε ανήλικο τέκνο και το ποσό της διατροφής εξαρτάται από τις διακυμάνσεις του ποσού του επιδόματος πολύτεκνης οικογένειας, το ποσό της διατροφής που καθορίζεται βάσει της δικαστικής απόφασης υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 101 παράγραφος 5 του νόμου περί οικογενειακού δικαίου που ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου 2023.

Το δικαστήριο μπορεί να αυξήσει το ποσό της ελάχιστης διατροφής ή, εφόσον συντρέχει βάσιμος λόγος, να το μειώσει. Η ελάχιστη διατροφή που υπολογίζεται βάσει του προβλεπόμενου από τον νόμο μαθηματικού τύπου μπορεί να αυξηθεί βάσει:

  • των πραγματικών αναγκών του τέκνου·
  • του εισοδήματος του κάθε γονέα·
  • της πραγματικής κατανομής των σχετικών με το τέκνο δαπανών μεταξύ των γονέων.

Εάν το εισόδημα του υπόχρεου γονέα είναι υψηλότερο του μέσου όρου, το βασικό ποσό της διατροφής μπορεί να αυξηθεί, για παράδειγμα, κατά 3 % του πραγματικού εισοδήματος του υπόχρεου γονέα αντί για τον μέσο μηνιαίο ακαθάριστο μισθό. Η διατροφή μπορεί να μειωθεί μόνο για βάσιμο λόγο. Βάσιμος λόγος μπορεί να είναι π.χ. η ανικανότητα προς εργασία ενός γονέα ή το γεγονός ότι ο γονέας έχει άλλο τέκνο του οποίου η οικονομική κατάσταση θα καταστεί επισφαλέστερη από του τέκνου που λαμβάνει διατροφή εάν διαταχθεί η καταβολή της ελάχιστης διατροφής.

Αν μεταβληθεί το ποσό της διατροφής, η μεταβολή αυτή αρχίζει να ισχύει από τον χρόνο έκδοσης της απόφασης, δηλ. τυχόν καθυστερούμενα ποσά διατροφής δεν μεταβάλλονται.

Ο υπόχρεος διατροφής μπορεί, αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι, να ζητήσει την παροχή της διατροφής με άλλο τρόπο. Οι γονείς μπορούν με αμοιβαία συμφωνία να ορίσουν λεπτομερώς τον τρόπο εκπλήρωσης της υποχρέωσης διατροφής προς το τέκνο, καθώς και τους όρους και την περιοδικότητα καταβολής της διατροφής.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Κατά γενικό κανόνα, η διατροφή καταβάλλεται με τη μορφή περιοδικής χρηματικής παροχής. Ο υπόχρεος διατροφής ανήλικου τέκνου μπορεί να ζητήσει, αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι, να του επιτραπεί η παροχή της διατροφής σε άλλη μορφή. Η διατροφή καταβάλλεται με τη μορφή επιδόματος εκ μέρους του γονέα του ανήλικου τέκνου, ιδίως όταν ο γονέας δεν συνοικεί με το τέκνο ή δεν συμμετέχει στην ανατροφή του. Η διατροφή προκαταβάλλεται για κάθε ημερολογιακό μήνα. Παρότι ο δικαιούχος της διατροφής είναι το τέκνο, η διατροφή γενικά καταβάλλεται από τον υπόχρεο γονέα στον άλλον. Είναι δυνατή η απευθείας καταβολή της διατροφής στο τέκνο δυνάμει κοινής συμφωνίας των γονέων ή δικαστικής απόφασης.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Αν έχει τεθεί σε ισχύ ή καταστεί άμεσα εκτελεστή δικαστική απόφαση διατροφής, ο δε υπόχρεος γονέας δεν συμμορφώνεται μ’ αυτήν, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να απευθυνθεί σε δικαστικό επιμελητή. Εάν ο υπόχρεος δεν προβεί σε καταβολή σύμφωνα με τους όρους και εντός της προθεσμίας που ορίζει η απόφαση, ο δικαστικός επιμελητής μεριμνά για την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου κατόπιν σχετικής αίτησης του προσώπου το οποίο έχει λάβει μέτρα για την εκτέλεση της απόφασης. Η κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου προϋποθέτει την υποβολή της δικαστικής απόφασης στον δικαστικό επιμελητή μαζί με αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης. Στην αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης πρέπει επίσης να παρέχονται πληροφορίες για τον υπόχρεο και, ει δυνατόν, για τα περιουσιακά του στοιχεία (τόπος κατοικίας, στοιχεία επικοινωνίας, γνωστές πληροφορίες για τα περιουσιακά στοιχεία). Αν ο αιτών επιθυμεί να αξιοποιήσει ο δικαστικός επιμελητής όλες τις δυνατότητες που παρέχονται από τον νόμο για την είσπραξη της απαίτησης, πρέπει να επισημαίνεται στην αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης ότι ο αιτών ασκεί αξίωση για είσπραξη από τη δηλωθείσα ακίνητη και κινητή περιουσία του υποχρέου και τα δικαιώματά του. Στη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης, η διατροφή του τέκνου ικανοποιείται κατά προτεραιότητα έναντι των άλλων αξιώσεων και για την ικανοποίηση αξίωσης διατροφής δύνανται να κατασχεθούν περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και να ανασταλούν επ’ αόριστον με δικαστική απόφαση τα ακόλουθα δικαιώματα και η ισχύς των ακόλουθων αδειών: δικαιώματα θήρας, δικαίωμα οδήγησης μηχανοκίνητων οχημάτων, άδειες κατοχής όπλων και άδειες απόκτησης όπλων, δικαίωμα οδήγησης σκαφών αναψυχής και ατομικών πλωτών σκαφών, άδειες αλιείας.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ο υπόχρεος διατροφής απαλλάσσεται από την υποχρέωσή του στο μέτρο που δεν είναι σε θέση, εν όψει των λοιπών υποχρεώσεών του και της περιουσιακής του κατάστασης, να παράσχει διατροφή σε άλλο πρόσωπο χωρίς να υπονομευθούν οι δικές του συνθήκες διαβίωσης. Κατά παρέκκλιση από τα ανωτέρω, οι γονείς δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση διατροφής έναντι των ανήλικων τέκνων τους. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να απαλλάξει τον υπόχρεο διατροφής, να περιορίσει το χρονικό διάστημα εκπλήρωσης της υποχρέωσης διατροφής ή να μειώσει το ύψος αυτής, όταν κρίνεται ιδιαιτέρως καταχρηστικό να απαιτείται η εκπλήρωση της υποχρέωσης, π.χ. όταν ο δικαιούχος έχει περιέλθει σε ανάγκη οικονομικής υποστήριξης ως αποτέλεσμα δικών του μη συνετών πράξεων.

Αποζημίωση για βλάβη λόγω μη καταβολής διατροφής και μη εκπλήρωσης της σχετικής υποχρέωσης μπορεί να ζητηθεί αναδρομικά για μέγιστο χρονικό διάστημα ενός έτους πριν από την κατάθεση της σχετικής αγωγής στο δικαστήριο. Ο χρόνος παραγραφής της υποχρέωσης καταβολής επιδόματος διατροφής στο πλαίσιο της υποχρέωσης διατροφής είναι δέκα έτη ανά μεμονωμένη υποχρέωση. Ο χρόνος παραγραφής αρχίζει από το τέλος του ημερολογιακού έτους κατά το οποίο κατέστη απαιτητή η αξίωση που αντιστοιχεί στην υποχρέωση. Η υποχρέωση διατροφής αποτελεί προσωποπαγή υποχρέωση, η οποία αποσβέννυται με τον θάνατο του δικαιούχου ή του υποχρέου. Προβλέπονται εξαιρέσεις αναφορικά με την προκαταβολή της διατροφής και τον συμψηφισμό ανταπαιτήσεων του υποχρέου.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Σε περίπτωση διασυνοριακών υποθέσεων διατροφής, μπορεί να παράσχει βοήθεια η κεντρική αρχή, δηλ. η Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας (rahvusvahelise justiitskoostöö talitus) του Τομέα Ποινικής Πολιτικής (kriminaalpoliitika osakond)του Υπουργείου Δικαιοσύνης (Justiitsministeerium).

Η χορήγηση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να ζητηθεί κατά την υποβολή στο δικαστήριο της αίτησης διατροφής. Δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος οργανισμός ή αρχή για την παροχή υποστήριξης σε υποθέσεις διατροφής στο εσωτερικό.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο γονέας ο οποίος ανατρέφει τέκνο έχει δικαίωμα να ζητήσει τη χορήγηση κρατικού επιδόματος διατροφής από το Συμβούλιο Κοινωνικής Ασφάλισης (Sotsiaalkindlustusamet) για όσο διάστημα διαρκούν οι δικαστικές διαδικασίες και οι διαδικασίες επιβολής του νόμου. Το εν λόγω επίδομα συνίσταται στη χορήγηση προσωρινής βοήθειας από το κράτος στον γονέα ο οποίος ανατρέφει και συντηρεί μόνος του ένα παιδί. Το κράτος καταβάλλει διατροφή για λογαριασμό του γονέα ο οποίος δεν εκπληρώνει την υποχρέωση διατροφής που υπέχει, και έχει δικαίωμα αναγωγής κατά του τελευταίου. Προϋπόθεση για τη λήψη του επιδόματος είναι η υποβολή αίτησης στο δικαστήριο από τον δικαιούχο για την καταβολή διατροφής είτε κατά την επείγουσα διαδικασία της διαταγής πληρωμής είτε με την άσκηση τακτικής αγωγής.

Το εγγυημένο ποσό του κρατικού επιδόματος διατροφής είναι έως 100 ευρώ τον μήνα ανά τέκνο.

Περισσότερες πληροφορίες για την αίτηση χορήγησης επιδόματος είναι διαθέσιμες Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Για τη λήψη διατροφής δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, μπορεί να παρασχεθεί βοήθεια από τη Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Για την υποβολή αίτησης διατροφής σε άλλη χώρα απαιτείται η υποβολή αίτησης για την κίνηση υπόθεσης διατροφής, στη Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Εσθονίας και στην αρμόδια αρχή της άλλης χώρας. Στην αίτηση πρέπει να επισυνάπτεται αντίγραφο του πιστοποιητικού γεννήσεως του τέκνου ή των τέκνων ή της δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται η πατρότητα του τέκνου. Εάν δεν έχει αναγνωριστεί η πατρότητα, αυτό πρέπει να επισημαίνεται στην αίτηση η οποία αποστέλλεται στην άλλη χώρα.

Το έντυπο της αίτησης είναι διαθέσιμο εδώ.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τη Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Εσθονίας τηλεφωνικά στους αριθμούς +372 6 208 183 και +372 7153443 ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στις διευθύνσεις Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροcentral.authority@just.ee και Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροkeskasutus@just.ee.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Στην περίπτωση αίτησης κατοίκου του εξωτερικού, για την καλύτερη διαχείριση της αίτησης, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να απευθυνθεί στην αρμόδια αρχή της χώρας κατοικίας του, η οποία εν συνεχεία επικοινωνεί με την κεντρική αρχή του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Εσθονίας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλέπε απάντηση στην ερώτηση 14.1.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 έχει κυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η Εσθονία είναι μέλος από την 1η Μαΐου 2004.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Βλέπε απάντηση στην ερώτηση 16.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στις διασυνοριακές διαφορές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες αφορούν αιτήσεις διατροφής, παρέχεται κρατική νομική συνδρομή και κρατική διαδικαστική συνδρομή σύμφωνα με τον κανονισμό. Έτσι, διασφαλίζεται η εκπροσώπηση του ενδιαφερομένου στη διαδικασία από πρόσωπο που διαθέτει επαρκή νομική κατάρτιση, καθώς και η πρόσβαση του ενδιαφερομένου στη δικαιοσύνη μέσω της κάλυψης των διαδικαστικών του εξόδων. Οι κανόνες που διέπουν την κρατική νομική συνδρομή και τη διαδικαστική συνδρομή προβλέπουν την εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας, με την επιφύλαξη αντίθετης διάταξης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

Καταρχήν, οι ίδιες εγγυήσεις οι οποίες ισχύουν για τους κατοίκους της Εσθονίας ισχύουν και για τους κατοίκους άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Στις διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής παρέχεται νομική συνδρομή και υποστήριξη καθώς και κρατική νομική συνδρομή και διαδικαστική συνδρομή από την κεντρική αρχή, δηλ. από τη Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, ενώ σε σχέση με θέματα τα οποία δεν ρυθμίζονται από τον κανονισμό ακολουθείται η εθνική νομοθεσία.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Έχει συσταθεί κεντρική αρχή για θέματα διασυνοριακής δικαστικής συνεργασίας, η οποία είναι η Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Εσθονίας. Για τη λήψη διατροφής δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, μπορεί να παρασχεθεί βοήθεια από τη Διεύθυνση Διεθνούς Δικαστικής Συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία διεξάγει τη σχετική διαδικασία για τις διεθνείς αιτήσεις χορήγησης νομικής συνδρομής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 17/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ιρλανδία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Με τη διαταγή καταβολής διατροφής μεταξύ συζύγων διατάσσεται η περιοδική ή εφάπαξ καταβολή ποσών από τον ένα σύζυγο για τη στήριξη του άλλου/της άλλης συζύγου, και όταν απαιτείται, η περιοδική καταβολή προς το πρόσωπο το οποίο ορίζεται στην απόφαση, ποσών προς όφελος των εξαρτώμενων μελών της οικογένειας, εάν υπάρχουν.

Η διαταγή καταβολής διατροφής σε εξαρτώμενο τέκνο απαιτεί την περιοδική ή εφάπαξ καταβολή από τον έναν γονέα προς τον άλλο, ή προς άλλο πρόσωπο που έχει τη γονική μέριμνα και την επιμέλεια του τέκνου, των ποσών που ορίζονται στην απόφαση περί στήριξης του τέκνου.

H αξίωση διατροφής συνιστά απαίτηση παροχής οικονομικής στήριξης σε ένα πρόσωπο και, όταν η εν λόγω αξίωση καθίσταται εκτελεστή μέσω απόφασης δικαστηρίου, απαίτηση συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από δικαστική διαταγή διατροφής.

Διατροφή καταβάλλουν οι ακόλουθες κατηγορίες προσώπων:

  • Οι γονείς για τα τέκνα: Ναι
  • Τα τέκνα προς τους γονείς τους: Γενικά, όχι.
  • Διαζευγμένος/-η σύζυγος προς τον/την άλλο/-η σύζυγο: Ναι

Άλλο:

  • Οι καταχωρισμένοι σύντροφοι και σύμβιοι, υπό τους όρους του Civil Partnership and Certain Rights and Obligations of Cohabitants Act 2010 (νόμος του 2010 σχετικά με το σύμφωνο συμβίωσης και με ορισμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις των συμβίων)
  • Ο άγαμος γονέας στον έχοντα την επιμέλεια και φροντίδα του τέκνου τους

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Το εξαρτώμενο τέκνο που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, το εξαρτώμενο τέκνο κάτω των 23 ετών το οποίο κάνει σπουδές πλήρους παρακολούθησης ή το τέκνο οποιασδήποτε ηλικίας που είναι εξαρτώμενο λόγω αναπηρίας.

Οι γονείς υποχρεούνται να στηρίζουν οικονομικά τα παιδιά τους έτσι ώστε να ικανοποιούνται οι καθημερινές αλλά και οι έκτακτες οικονομικές τους ανάγκες.

Τα τέκνα κατά κανόνα δεν μπορούν να υποχρεωθούν να καταβάλουν διατροφή στους γονείς τους με εξαίρεση σπάνιες και εξαιρετικές περιστάσεις, στις οποίες περιουσιακά δικαιώματα με τη μορφή εμπιστεύματος μεταβάλλονται μετά το διαζύγιο και περιέρχονται στα τέκνα.

Ο διαζευγμένος σύζυγος μπορεί να υποχρεωθεί στην καταβολή διατροφής υπέρ του άλλου συζύγου, σε περίπτωση που ο αιτών σύζυγος έχει αποδείξει ότι ο άλλος σύζυγος δεν έχει παράσχει τα απαραίτητα, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων.

Ο καταχωρισμένος σύντροφος ή σύμβιος υπό τους όρους του Civil Partnership and Certain Rights and Obligations of Cohabitants Act 2010 μπορεί να υποχρεωθεί να καταβάλει διατροφή στον άλλο καταχωρισμένο σύντροφο ή σύμβιο όταν ο αιτών καταχωρισμένος σύντροφος ή σύμβιος έχει αποδείξει ότι ο άλλος σύντροφος ή σύμβιος δεν έχει προσφέρει τα απαραίτητα, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων.

Οι γονείς, ανεξαρτήτως είναι παντρεμένοι ή όχι, έχουν το δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση στο δικαστήριο ζητώντας την καταβολή διατροφής από τον άλλο γονέα για τα τέκνα τους. Στην ίδια ενέργεια μπορεί ομοίως να προβεί ο νόμιμος κηδεμόνας, η υπηρεσία υγείας ή οποιοδήποτε άτομο έχει νόμιμο καθήκον απέναντι στο εξαρτώμενο τέκνο.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Συνήθως η αίτηση για καταβολή διατροφής γίνεται στο δικαστήριο από το εξαρτώμενο πρόσωπο, το οποίο καταθέτει αγωγή κατά του άλλου προσώπου. Όσον αφορά τη διατροφή του τέκνου, η αίτηση συνήθως υποβάλλεται από τον γονέα ή άλλο πρόσωπο το οποίο έχει τη μέριμνα και επιμέλεια του τέκνου.

Πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες που ακολουθούνται στις αιτήσεις διατροφής διατίθενται στην ενότητα του Οικογενειακού Δικαίου στον δικτυακό τόπο της Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρουπηρεσίας των Δικαστηρίων.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Συνήθως ο αιτών σε υποθέσεις διατροφής είναι ο γονέας που έχει την επιμέλεια του τέκνου / των τέκνων. Στους αιτούντες μπορούν να συμπεριλαμβάνονται οι πρώην σύζυγοι καθώς και τα τέκνα αυτοπροσώπως. Οι διάδικοι πρέπει να διαθέτουν έννομο συμφέρον σε μια υπόθεση ώστε να διαθέτουν ενεργητική νομιμοποίηση να υποβάλλουν αίτηση καταβολής διατροφής. Στην περίπτωση μέλους της οικογένειας ή οικείου, ο αιτών απαιτείται να διαθέτει νόμιμες εξουσίες διαχείρισης των υποθέσεων του μέλους της οικογενείας ή του οικείου, όπως μέσω πληρεξουσίου. Οι γονείς ή οι νόμιμοι κηδεμόνες έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν την καταβολή διατροφής για λογαριασμό ανήλικου τέκνου.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Το περιφερειακό δικαστήριο (District Court) είναι αρμόδιο για την έκδοση διαταγής καταβολής διατροφής για τέκνο έως το ανώτατο ποσό των 150 EUR ανά εβδομάδα σε βάρος οποιουδήποτε γονέα και μέχρι το ανώτατο ποσό των 500 EUR ανά εβδομάδα υπέρ συζύγου/καταχωρισμένου συντρόφου. Εάν διεκδικούνται μεγαλύτερα ποσά, τότε πρέπει η σχετική αίτηση να κατατεθεί ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου (Circuit Court) ή του ανώτερου δικαστηρίου (High Court). Όταν ήδη εκκρεμεί διαδικασία γαμικής διαφοράς ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου (Circuit Court) ή του ανώτερου δικαστηρίου (High Court), τότε η αίτηση ασκείται υποχρεωτικά ενώπιον του ίδιου δικαστηρίου, ανεξαρτήτως του διεκδικούμενου ποσού.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Όχι. Η αίτηση μπορεί να κατατεθεί αυτοπροσώπως σε περίπτωση που ο αιτών επιλέξει να μην δώσει εντολή σε δικηγόρο να τον εκπροσωπήσει. Το ευεργέτημα πενίας (civil legal aid) είναι διαθέσιμο στα μέρη οικογενειακής διαφοράς τα οποία χρειάζονται νομική βοήθεια, ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Στην Ιρλανδία, όλες οι διαδικασίες οικογενειακού δικαίου απαλλάσσονται από δικαστικά τέλη. Το κόστος εξασφάλισης νομικών συμβουλών και εκπροσώπησης ποικίλλει. Ωστόσο, το ευεργέτημα πενίας χορηγείται με βάση την οικονομική κατάσταση του αιτούντος.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το περιφερειακό δικαστήριο (District Court) είναι αρμόδιο για την έκδοση διαταγής καταβολής διατροφής για τέκνο έως το ανώτατο ποσό των 150 EUR ανά εβδομάδα σε βάρος οποιουδήποτε γονέα και μέχρι το ανώτατο ποσό των 500 EUR ανά εβδομάδα υπέρ συζύγου/καταχωρισμένου συντρόφου. Εάν διεκδικούνται μεγαλύτερα ποσά, τότε η σχετική αίτηση πρέπει να κατατεθεί ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου (Circuit Court) ή του ανωτέρου δικαστηρίου (High Court).

Κατά τον προσδιορισμό της διατροφής, το δικαστήριο θα λάβει υπόψη τις εύλογες ανάγκες του δικαιούχου διατροφής (το άτομο που δικαιούται διατροφή) σε αντιπαραβολή με τη χρηματοδοτική ικανότητα του υπόχρεου διατροφής (το πρόσωπο το οποίο καλείται να καταβάλει τη διατροφή). Οι διάδικοι δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση στο δικαστήριο με σκοπό την αναθεώρηση διαταγής καταβολής διατροφής σε περίπτωση μεταβολής της οικονομικής κατάστασης των διαδίκων.

Η διαταγή καταβολής διατροφής τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία που ορίζεται στην απόφαση, η οποία μπορεί να είναι προγενέστερη ή μεταγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσης της διαταγής, αλλά όχι προγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης.

Στη διαδικασία διαζυγίου και δικαστικού χωρισμού ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου (Circuit Court) ή του ανώτερου δικαστηρίου (High Court), μπορεί να αξιωθεί η αναδρομική καταβολή διατροφής το νωρίτερο από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται μέσω άμεσης πληρωμής στον δικαιούχο διατροφής. Εντούτοις, οι δικαιούχοι διατροφής δικαιούνται να ζητήσουν την καταβολή της διατροφής μέσω της γραμματείας του αρμόδιου δικαστηρίου. Αν το Δικαστήριο το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να κατασχεθεί ο μισθός ή οι αμοιβές του υπόχρεου διατροφής, διατάσσοντας τον εργοδότη να αφαιρεί το ποσό της διατροφής ώστε να καταβάλλεται στον δικαιούχο.

Η διατροφή καταβάλλεται στον δικαιούχο διατροφής και σε όσους διαχειρίζονται τη διατροφή προς όφελος του δικαιούχου, όπως ο γονέας ή ο νόμιμος κηδεμόνας.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εφόσον ο υπόχρεος διατροφής δεν καταβάλει τη διατροφή, ο δικαιούχος μπορεί να κινήσει διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου το οποίο εξέδωσε τη διαταγή καταβολής διατροφής ή ενώπιον του περιφερειακού δικαστηρίου (District Court), ανάλογα με την αποκατάσταση την οποία επιδιώκει.

Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την κατάσχεση των εισοδημάτων του υπόχρεου διατροφής, όπως αναφέρεται παραπάνω στο σημείο 1.

Σε περίπτωση που αυτό το ένδικο βοήθημα δεν φέρει αποτελέσματα, τότε το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον υπόχρεο να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό στον δικαιούχο. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του υπόχρεου, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή στον δικαιούχο χρημάτων τα οποία οφείλονται στον υπόχρεο διατροφής από τρίτο πρόσωπο. Μπορεί επίσης να διατάξει την πώληση περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου για την ικανοποίηση εκκρεμών οφειλών.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Το περιφερειακό δικαστήριο (District Court) είναι αρμόδιο για την εκτέλεση αποφάσεων που έχουν εκδοθεί σε άλλα κράτη μέλη. Διαθέτει εξουσίες όσον αφορά την επιβολή ποινής για απείθεια ενώπιον του δικαστηρίου (άρθρα 9Α και 9Β του νόμου 1976) αλλά μόνον όσον αφορά διαταγές που έχουν πράγματι εκδοθεί από το περιφερειακό δικαστήριο. Δεν έχει εξουσία να επιβάλει ποινή για απείθεια σε διαταγή η οποία εκδόθηκε από άλλο δικαστήριο. Το περιφερειακό δικαστήριο περιορίζεται ουσιαστικά στην έκδοση διαταγής κατάσχεσης εισοδήματος (Attachment of Earnings Order), όταν είναι απαραίτητο, ή διαταγών αναγκαστικής κατάσχεσης ή κατάσχεσης στα χέρια τρίτου (σπανίως απαιτείται).

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Αποτελεί ευθύνη του κάθε δικαιούχου διατροφής να υποβάλει στο δικαστήριο αίτηση συνδρομής για την είσπραξη διατροφής. Παρόλο που υπάρχουν και άλλες νομικές οδοί, όπως η διαμεσολάβηση, τα δικαστήρια διαθέτουν την δέουσα και εκ του νόμου αρμοδιότητα για την αποκατάσταση της μη καταβολής διατροφής.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Όχι. Ο οφειλέτης είναι ο μόνος υπόχρεος να καταβάλει τη διατροφή, η οποία πρέπει να καταβληθεί απευθείας από τον ίδιο ή εκπίπτει στην πηγή από τον μισθό του.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ο κανονισμός 4/2009, γνωστός ως ο κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής, καλύπτει τις διασυνοριακές αιτήσεις διατροφής που προκύπτουν στο πλαίσιο οικογενειακών σχέσεων. Θεσπίζει κοινούς κανόνες για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποσκοπεί στη διασφάλιση της είσπραξης των αξιώσεων διατροφής ακόμα και όταν ο υπόχρεος ή δικαιούχος διατροφής βρίσκεται σε άλλη χώρα της ΕΕ.

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών περί διεκδικήσεως διατροφής εις την αλλοδαπήν (σύμβαση της Νέας Υόρκης) τέθηκε σε ισχύ στην Ιρλανδία τον Νοέμβριο του 1995 μέσω του Νόμου περί Διατροφής του 1994 (Maintenance Act 1994). Η σύμβαση αυτή καταρτίστηκε για να επιτρέψει τη διεκδίκηση διατροφής στα συμβαλλόμενα κράτη από πρόσωπο που διαμένει σε ένα κράτος σε βάρος προσώπου που διαμένει σε άλλο κράτος.

Και τα δύο νομοθετήματα θεσπίζουν ένα δίκτυο κεντρικών αρχών σε κάθε συμβαλλόμενο κράτος. Οι αιτούντες/δικαιούχοι διατροφής/ενάγοντες μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους ενώπιον κεντρικής αρχής η οποία στη συνέχεια τις διαβιζάσει στο αρμόδιο δικαστήριο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οργανώνει την παροχή νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας για την κεντρική αρχή της Ιρλανδίας όσον αφορά την ανάκτηση διατροφής σε αλλοδαπό κράτος είναι τα εξής:

Department of Justice (Υπουργείο Δικαιοσύνης)

51 St Stephen’s Green,

Dublin 2.

Τηλέφωνο: +353 (1) 602 8202

Email Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmainrecov@justice.ie

Δεν υπάρχει φαξ

Ο αιτών μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή του γραμματέα του περιφερειακού δικαστηρίου (District Court) όσον αφορά αποφάσεις του εν λόγω δικαστηρίου. Οι αιτούντες μπορούν επίσης να ζητήσουν συνδρομή για νομική εκπροσώπηση. Μπορεί να δικαιούνται το ευεργέτημα της πενίας και θα πρέπει να επικοινωνήσουν με το τοπικό γραφείο παροχής νομικών συμβουλών ως προς το ζήτημα αυτό. Τέλος, ο αιτών μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή του FLAC [Free Legal Advice Centre (Κέντρο Δωρεάν Νομικών Συμβουλών)], ανεξάρτητου εθελοντικού οργανισμού που διαχειρίζεται δίκτυο υπηρεσιών παροχής νομικών συμβουλών σε όλη την χώρα. Οι υπηρεσίες αυτές διατίθενται δωρεάν και προσφέρονται σε πλαίσιο εμπιστευτικότητας.

Σε διασυνοριακές υποθέσεις στις οποίες ο υπόχρεος διατροφής ζει σε άλλο κράτος, ο αιτών μπορεί να υποβάλει την αίτησή του μέσω της κεντρικής αρχής για την ανάκτηση διατροφής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Ισότητας (Department of Justice and Equality).

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την αρμόδια δικαστική γραμματεία ή οργανισμό μέσω τηλεφώνου, ταχυδρομείου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή να μεταβείτε στη σχετική αρχή αυτοπροσώπως. Οι αιτούντες καλούνται να επισκεφθούν τον δικτυακό τόπο κάθε οργανισμού για περαιτέρω και πιο εξειδικευμένες πληροφορίες.

Τα στοιχεία επικοινωνίας για τις γραμματείες των δικαστηρίων είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο των Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΔικαστικών Υπηρεσιών.

Δείτε την ερώτηση 14.1 και μεταβείτε στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΔικαιοσύνης και Ισότητας για τα στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής της Ιρλανδίας για την ανάκτηση διατροφής σε αλλοδαπό κράτος.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Βλ. ανωτέρω Ερώτηση 14.1.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλ. ανωτέρω Ερώτηση 14.2.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ο αιτών/ενάγων δεν υποχρεούται να καταβάλει τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη. Οι αιτούντες μπορούν να επωφεληθούν από το ευεργέτημα πενίας και επομένως να λάβουν δωρεάν νομική βοήθεια: μόλις η ιρλανδική κεντρική αρχή λάβει την αίτηση, κατά περίπτωση, θα την προωθήσει προς εξέταση στο Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροLegal Aid Board (Διεύθυνση Νομικής Βοήθειας).

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Το άρθρο 51 αναφέρεται στις ενέργειες στις οποίες προβαίνει η κεντρική αρχή όσον αφορά αιτήσεις δυνάμει του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Όσον αφορά την κήρυξη της εκτελεστότητας, η ιρλανδική κεντρική αρχή μπορεί να απευθύνει τα σχετικά αιτήματα στο Office of the Master of the High Court. H ιρλανδική κεντρική αρχή προωθεί τις αιτήσεις για εκτέλεση απευθείας στα περιφερειακά δικαστήρια. Όσον αφορά την κίνηση δικαστικής διαδικασίας, η κεντρική αρχή μεριμνά για τη νομική εκπροσώπηση του αιτούντος μέσω του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροLegal Aid Board.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 15/12/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ελλάδα

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Ο όρος «διατροφή» παραπέμπει στις άμεσες ανάγκες του ανθρώπου για επιβίωση, κατά βάση στην τροφή, στην πραγματικότητα, όμως, ο όρος διατροφή καλύπτει το σύνολο των βιοτικών αναγκών είτε αυτές ανάγονται στη φυσική συντήρηση του προσώπου, είτε στη μόρφωση, την καλλιέργεια ή την ψυχαγωγία του.

Η υποχρέωση διατροφής έχει αντικείμενο την καταβολή παροχών – καταρχήν χρηματικών – με τις οποίες καλύπτονται οι βιοτικές ανάγκες του δικαιούχου.

Υπόχρεοι διατροφής κατά σειρά με βάση την εγγύτητα του συγγενικού δεσμού, είναι:

α] Ο σύζυγος έστω και αν είναι διαζευγμένος [εφόσον υπάρχει υποχρέωση διατροφής μετά το διαζύγιο]

β] οι κατιόντες έναντι των ανιόντων κατά τη σειρά της εξ αδιαθέτου διαδοχής,

β] οι ανιόντες [γονείς, παππούδες: αν δεν υπάρχουν γονείς ή οι γονείς αδυνατούν] έναντι των άγαμων τέκνων τους (βιολογικών ή υιοθετημένων) κατά την διάρκεια, καταρχήν, της ανηλικότητας,

β] οι αδελφοί έναντι των αδελφών, ενώ

ειδική περίπτωση διατροφής αποτελούν:

γ] η διατροφή κατά την διάσταση και μετά το διαζύγιο ή την ακύρωση του γάμου καθώς και

δ] η διατροφή τέκνου γεννημένου χωρίς γάμο πριν από την αναγνώριση και η διατροφή της άγαμης μητέρας.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Το τέκνο δικαιούται καταρχήν διατροφή από τους ανιόντες του [γονείς ή παππούδες] μέχρι την ενηλικίωσή του, δηλαδή μέχρι να συμπληρώσει τα 18 έτη.

Δικαιούται και μετά την ενηλικίωσή του, αν φοιτά ή σπουδάζει στα πλαίσια τριτοβάθμιας ή επαγγελματικής εκπαίδευσης εφόσον λόγω των σπουδών του δεν δύναται να εργασθεί και εφόσον δεν έχει προσωπική περιουσία μέσω της οποίας να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες διατροφής του.

Γενικότερα, δικαίωμα διατροφής έχει μόνο όποιος δεν μπορεί να διατρέφει τον εαυτό του από την περιουσία του ή από εργασία κατάλληλη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές του συνθήκες ενόψει και των τυχόν αναγκών της εκπαίδευσής του, πλην όμως το ανήλικο τέκνο και αν ακόμη έχει περιουσία, έχει δικαίωμα διατροφής από τους γονείς του, εφόσον τα εισοδήματα της περιουσίας του ή το προϊόν της εργασίας του δεν αρκούν για την διατροφή του. Ωστόσο δεν έχει υποχρέωση διατροφής εκείνος που ενόψει και των λοιπών υποχρεώσεών του, δεν είναι σε θέση να τη δώσει χωρίς να διακινδυνεύσει η δική του διατροφή, πλην όμως ο κανόνας αυτός δεν ισχύει, όταν πρόκειται για διατροφή ανηλίκου τέκνου από τον γονέα του, εκτός αν αυτό μπορεί να στραφεί εναντίον άλλου υπόχρεου ή μπορεί να διατραφεί από την περιουσία του.

Προκειμένου για πρώην συζύγους:

Εφόσον ο ένας από αυτούς δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματά του ή από την περιουσία του, δικαιούται να ζητήσει διατροφή από τον άλλο αν κατά την έκδοση του διαζυγίου βρίσκεται σε ηλικία ή σε κατάσταση υγείας που δεν επιτρέπει να αναγκαστεί να αρχίσει ή να συνεχίσει την άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος, ώστε να εξασφαλίζει από αυτό τη διατροφή του ή αν έχει την επιμέλεια ανηλίκου τέκνου και γι' αυτό το λόγο εμποδίζεται στην άσκηση του κατάλληλου επαγγέλματος ή αν δεν βρίσκει σταθερή κατάλληλη εργασία ή χρειάζεται κάποια επαγγελματική εκπαίδευση και στις δύο αυτές περιπτώσεις για ένα διάστημα που δεν μπορεί να ξεπεράσει τα τρία χρόνια από την έκδοση του διαζυγίου και σε κάθε άλλη περίπτωση που η επιδίκαση διατροφής κατά την έκδοση διαζυγίου επιβάλλεται από λόγους επιείκειας.

Η διατροφή όμως μπορεί ν' αποκλειστεί ή να περιοριστεί αν αυτό επιβάλλεται από σπουδαίους λόγους, ιδίως αν ο γάμος είχε μικρή χρονική διάρκεια ή αν ο δικαιούχος είναι υπαίτιος του διαζυγίου του ή προκάλεσε εκούσια την απορία του.

Καθένας από τους πρώην συζύγους είναι υποχρεωμένος να δίνει στον άλλο ακριβείς πληροφορίες για την περιουσία του και τα εισοδήματά του, εφόσον είναι χρήσιμες για τον καθορισμό του ύψους της διατροφής. Εξάλλου με αίτημα ενός από τους πρώην συζύγους, που διαβιβάζεται μέσω του αρμοδίου εισαγγελέα, ο εργοδότης η αρμόδια υπηρεσία και ο αρμόδιος οικονομικός έφορος είναι υποχρεωμένοι να δίνουν κάθε χρήσιμη πληροφορία για την περιουσιακή κατάσταση του άλλου συζύγου και για τα εισοδήματά του.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ο κανόνας είναι ότι ο δικαιούχος διατροφής πρέπει να απευθυνθεί στο δικαστήριο για να ζητήσει διατροφή από τον υπόχρεο.

Σε περίπτωση εφαρμογής της Σύμβασης της Νέας Υόρκης «Περί διεκδικήσεως διατροφής στην αλλοδαπή - νδ 4421/1964» η αντιπροσωπεία διαβιβάσεως του αιτήματος διατροφής δικαιούχου που κατοικεί σε ένα συμβαλλόμενο κράτος ζητεί από την αντιπροσωπεία λήψεως του ομοίως συμβαλλομένου κράτους που κατοικεί ο υπόχρεος της διατροφής και προκειμένου για την Ελλάδα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τη λήψη όλων εκείνων των μέτρων που απαιτούνται για την καταβολή της διατροφής στον δικαιούχο. Πρακτικά το Υπουργείο Δικαιοσύνης αναθέτει σε πληρεξούσιο δικηγόρο την αναγνώριση του δικαιώματος ή την εκτέλεση αλλοδαπής δικαστικής απόφασης υπέρ του αλλοδαπού δικαιούχου, ο οποίος ασκεί όλα τα σχετικά ένδικα βοηθήματα και μέσα ενώπιον του ελληνικών δικαστηρίων.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Για ανήλικο, ο οποίος δεν μπορεί σύμφωνα με το νόμο [άρθρο 63 ΚΠολΔ] να παρασταθεί ο ίδιος δικαστικά για να ζητήσει την αναγνώριση δικαιώματος διατροφής έναντι υποχρέου, θα ασκήσει σχετική αγωγή ο ασκών την επιμέλειά του [φυσικό πρόσωπο: γονείς ή άλλος ή νομικό πρόσωπο λχ κάποιο ίδρυμα].

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Αρμόδιο καθ' ύλην δικαστήριο για την έγερση αγωγής διατροφής από τον δικαιούχο κατά του υπόχρεου είναι πάντα το Μονομελές Πρωτοδικείο [άρθρα 17 αρ. 2 και 681Β ΚΠολΔ].

Κατά τόπον αρμόδιο δικαστήριο είναι ή το δικαστήριο της κατοικίας ή διαμονής του δικαιούχου διατροφής [άρθρο 39Α ΚΠολΔ] ή του εναγομένου υποχρέου και εφόσον η αγωγή συνενώνεται με γαμικές διαφορές ή διαφορές σχέσεων γονέων – τέκνων και το δικαστήριο της τελευταίας κοινής διαμονής των συζύγων.

Σε περίπτωση κατεπείγουσας περίπτωσης ή επικειμένου κινδύνου δύναται ο δικαιούχος να ζητήσει με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων από το κατά τόπον αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο να του επιδικάσει ως ασφαλιστικό μέτρο προσωρινή διατροφή, μέχρι να κριθεί οριστικά το δικαίωμά του με τακτική αγωγή κατά τα παραπάνω.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Είναι απαραίτητη η συνδρομή πληρεξούσιου δικηγόρου για την άσκηση της αγωγής διατροφής.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Απαιτείται η προκαταβολή των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος δικαιούχου μέχρι του ποσού των 300 ευρώ [άρθρο 173 παρ. 4 ΚΠολΔ], το οποίο επιβαρύνει τον εναγόμενο – φερόμενο υπόχρεο για την καταβολή διατροφής. Η μη καταβολή των εξόδων από τον υπόχρεο στην δίκη διατροφής, η οποία πρέπει να γίνει μέχρι τη συζήτηση προσκομίζοντας τις σχετικές αποδείξεις στον γραμματέα, συνεπάγεται την πλασματική ερημοδικία του, ο εναγόμενος δικάζεται δηλαδή ερήμην [άρθρο 175 ΚΠολΔ].

Ο ενάγων μπορεί να ζητήσει νομική βοήθεια με βάση το ν. 3226/2004 εφόσον έχει πολύ χαμηλό εισόδημα, προσκομίζοντας τα σχετικά δικαιολογητικά, κατόπιν άσκησης ξεχωριστής αίτησης ασφαλιστικών μέτρων στο Μονομελές Πρωτοδικείο.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Ο καθορισμός της διατροφής από το δικαστήριο γίνεται λαμβανομένων υπόψη των αναγκαίων για την αξιοπρεπή διαβίωση και εκπαίδευση του δικαιούχου και των οικονομικών δυνατοτήτων του υπόχρεου και καθορίζεται για μια διετία. Μετά τη διετία ή αν οι συνθήκες τις οποίες έλαβε το δικαστήριο υπόψη του και καθόρισε την διατροφή άλλαξαν, τότε καθένας των διαδίκων, δηλαδή τόσο ο δικαιούχος όσο και ο υπόχρεος σε διατροφή μπορούν να ζητήσουν στην πρώτη περίπτωση νέο καθορισμό της διατροφής για τα επόμενα δύο χρόνια στη δε δεύτερη την μεταρρύθμιση της απόφασης και τον εκ νέου καθορισμό της διατροφής.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Καταρχήν η διατροφή προκαταβάλλεται σε χρήμα κατά μήνα στον ίδιο τον δικαιούχο της διατροφής.

Καταβολή του ποσού διατροφής εφάπαξ δεν επιτρέπεται εκτός από την περίπτωση της διατροφής μετά το διαζύγιο [άρθρο 1443 εδ. β ΑΚ].

Σε περίπτωση που πρόκειται για ανήλικο τέκνο, ή άλλο δικαιούχο τελούντα σε δικαστική συμπαράσταση η διατροφή καταβάλλεται στον ασκούντα την επιμέλειά του και εκπροσωπούντα αυτόν ή, αντίστοιχα, δικαστικό συμπαραστάτη του, οι οποίοι προφανώς θα ασκήσουν την σχετική αγωγή για λογαριασμό του δικαιούχου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής αρνείται να την καταβάλει τότε ο δικαιούχος θα προσπαθήσει να ικανοποιηθεί με την διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης κατά των περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου, εφόσον αυτός έχει.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

  • Παύση της υποχρέωσης διατροφής επέρχεται όταν εκλείψουν οι όροι που δόθηκε άλλως και με το θάνατο δικαιούχου ή υποχρέου ενώ η αξίωση του δικαιούχου κατά του υποχρέου υπόκειται σε πενταετή παραγραφή και αρχίζει από τη γέννηση της αξίωσής του.
  • Οι αξιώσεις αυτών [λχ ιδρύματος] που κατέβαλαν σε δικαιούχο διατροφή, έναντι του αρχικού υποχρέου υπόκεινται σε πενταετή παραγραφή [άρθρο 250 αρ. 17 ΑΚ].
  • Η άγαμη μητέρα δικαιούται να απαιτήσει από τον πατέρα του τέκνου τα έξοδα του τοκετού και διατροφή για περιορισμένο χρονικό διάστημα [δύο μήνες πριν τον τοκετό και τέσσερις μήνες ή το πολύ ένα έτος [με την συνδρομή ειδικών περιπτώσεων], μετά τον τοκετό εφόσον υπάρχει δικαστική αναγνώριση της πατρότητας και απορία της μητέρας. Η αξίωση της άγαμης μητέρας παραγράφεται τρία έτη μετά τον τοκετό, και στρέφεται και κατά των κληρονόμων του πατέρα.
  • Κατάσχεση μισθού υποχρέου για αξιώσεις διατροφής επιτρέπεται μέχρι το 1/2 του καταβλητέου μισθού και γίνεται και σε καταθέσεις του ποσού σε πιστωτικά ιδρύματα [άρθρο 982 παρ. 2 εδ. δ και 3 ΚΠολΔ].

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Όχι εκτός από την περίπτωση αλλοδαπού δικαιούχου, ο οποίος θα ασκήσει τα σχετικά δικαιώματά του με την βοήθεια του Υπουργείου Δικαιοσύνης [βλ παραπάνω απάντηση το 3ο ερώτημα].

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Όχι στην Ελλάδα.

[Εξαιρείται η περίπτωση στην οποία κάποιο ίδρυμα ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αναλάβει την επιμέλεια ανηλίκου, οπότε και φέρει την υποχρέωση διατροφής εν γένει και έτσι υποκαθίσταται αυτοδίκαια [άρθρο 1490 ΑΚ] στα δικαιώματα του δικαιούχου διατροφής. Ωστόσο, σε καμμία περίπτωση, δεν μπορεί να υποχρεωθεί σε προεξόφληση, ακόμη και δικαστικά αναγνωρισμένης αξίωσης διατροφής, στον δικαιούχο ανήλικο της διατροφής που του οφείλεται από κάποιον άλλο υπόχρεο.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Με βάση τις διατάξεις των άρθρων 51 και 56 του άνω Κανονισμού η Κεντρική Αρχή του κράτους μέλους του αιτούντα διατροφή συνεργάζεται με την Κεντρική Αρχή του κράτους μέλους του υποχρέου για την καταβολή διατροφής προκειμένου οι αρχές να διαβιβάζουν και παραλαμβάνουν τις αιτήσεις, β) κινούν ή διευκολύνουν την κίνηση διαδικασιών σε σχέση με τις αιτήσεις αυτές. Όσον αφορά τις αιτήσεις αυτές, οι κεντρικές αρχές λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε: α) να παρέχουν νομική αρωγή ή να διευκολύνουν την παροχή της, οσάκις το απαιτούν οι περιστάσεις, β) να διευκολύνουν τον εντοπισμό του υπόχρεου ή του δικαιούχου διατροφής, ιδίως κατ’ εφαρμογή των άρθρων 61, 62 και 63 του Κανονισμού, γ) να διευκολύνουν την απόκτηση σχετικών πληροφοριών όσον αφορά τα εισοδήματα και, εφόσον απαιτείται, την περιουσιακή κατάσταση του υποχρέου ή του δικαιούχου διατροφής, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των περιουσιακών του στοιχείων, ιδίως κατ’ εφαρμογή των άρθρων 61, 62 και 63, δ) να ενθαρρύνουν τους φιλικούς διακανονισμούς με στόχο την εκούσια καταβολή της διατροφής, κατά περίπτωση μέσω διαμεσολάβησης, συνδιαλλαγής ή ανάλογων διαδικασιών, ε) να διευκολύνουν την περαιτέρω εκτέλεση των αποφάσεων επί υποχρεώσεων διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των τόκων υπερημερίας, στ) να διευκολύνουν τη συλλογή και την ταχεία μεταφορά των πληρωμών διατροφής, ζ) να διευκολύνουν την απόκτηση έγγραφων ή άλλων αποδεικτικών στοιχείων, με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1206/2001, η) να παρέχουν συνδρομή για τη διαπίστωση συγγένειας εφόσον τούτο απαιτείται για την είσπραξη διατροφής, θ) να κινούν ή να διευκολύνουν την κίνηση διαδικασιών για την επίτευξη τυχόν απαραίτητων προσωρινών μέτρων εδαφικού χαρακτήρα, με τα οποία επιδιώκεται να εξασφαλισθεί το αποτέλεσμα εκκρεμούς αίτησης διατροφής, ι) να διευκολύνουν την κοινοποίηση ή επίδοση πράξεων, με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1393/2007.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Με την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, της οποίας η διεύθυνση είναι Λ. Μεσογείων αριθμός 96, Αθήνα - Ελλάδα, Τ.Κ. 11527, τηλέφωνο +30.210.7767322 civilunit@justice.gov.gr

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορείτε να καταθέσετε αίτηση στην αρμόδια Κεντρική Αρχή του Κράτους Μέλους στο οποίο έχετε την συνήθη κατοικία σας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η Ελλάδα δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο, οι υποχρεώσεις διατροφής διέπονται από το δίκαιο του κράτους μέλους της συνήθους διαμονής του δικαιούχου διατροφής, επομένως αν ο δικαιούχος διατροφής διαμένει στην Ελλάδα, εφαρμοστέο είναι το ελληνικό δίκαιο.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Με βάση το κεφάλαιο V του Κανονισμού ΕΚ 4/2009 του Συμβουλίου, προβλέπεται δικαίωμα νομικής αρωγής, το οποίο περιλαμβάνει την παροχή νομικών συμβουλών με σκοπό να επιτευχθεί διευθέτηση της διαφοράς πριν να κινηθεί δικαστική διαδικασία, τη νομική συνδρομή για την υποβολή υπόθεσης ενώπιον δικαστικής ή άλλης αρχής και εκπροσώπηση ενώπιον του δικαστηρίου, την απαλλαγή ή ανάληψη των δικαστικών εξόδων και των αμοιβών προσώπων στα οποία το δικαστήριο αναθέτει την εκτέλεση πράξεων κατά τη δίκη, στα κράτη μέλη στα οποία ο ηττηθείς διάδικος βαρύνεται με τα έξοδα του αντιδίκου, εάν ο δικαιούχος της νομικής αρωγής ηττηθεί, αυτό περιλαμβάνει τα έξοδα του αντιδίκου εφόσον θα τα κάλυπτε σε περίπτωση που ο δικαιούχος της νομικής αρωγής είχε τη συνήθη διαμονή του στο κράτος μέλος του επιληφθέντος δικαστηρίου, την διερμηνεία, τη μετάφραση των εγγράφων που απαιτούνται από το δικαστήριο ή την αρμόδια αρχή και προσκομίζονται από τον δικαιούχο της νομικής αρωγής, εφόσον είναι απαραίτητα για την επίλυση της διαφοράς, έξοδα μετακίνησης στα οποία υποβάλλεται ο δικαιούχος της νομικής αρωγής, εφόσον η αυτοπρόσωπη παρουσία στο δικαστήριο των προσώπων που εμπλέκονται στην εκδίκαση του αιτήματος του δικαιούχου επιβάλλεται από το δίκαιο ή από το δικαστήριο του εν λόγω κράτους μέλους και το δικαστήριο αποφασίσει ότι τα αφορώμενα πρόσωπα δεν δύνανται να μετάσχουν άλλως στη διαδικασία κατά τρόπο ικανοποιητικό για το δικαστήριο.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Κεντρική Αρχή μεταξύ άλλων έχει τακτική επικοινωνία με τια αρμόδιες αρχές προκειμένου να διευκολύνει α) τον εντοπισμό του υποχρέου ή του δικαιούχου της διατροφής, β) την απόκτηση σχετικών πληροφοριών όσον αφορά τα εισοδήματα και, εφόσον απαιτείται, την περιουσιακή κατάσταση του υποχρέου ή του δικαιούχου διατροφής συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των περιουσιακών του στοιχείων, και γ) να ενθαρρύνει την εκούσια καταβολή της διατροφής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ισπανία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Ο όρος «διατροφή» καλύπτει όλα όσα είναι απαραίτητα από την άποψη της τροφής, της στέγασης, της ένδυσης και της ιατρικής περίθαλψης.

Η διατροφή περιλαμβάνει επίσης την εκπαίδευση και την κατάρτιση του δικαιούχου διατροφής όσο είναι ανήλικος, αλλά και μετά τη ενηλικίωσή του, αν εξακολουθεί να σπουδάζει για λόγους οι οποίοι δεν μπορούν να αποδοθούν σε υπαιτιότητά του. Σε περίπτωση λύσης του γάμου, μπορεί να ζητηθεί, κατά τη διαδικασία δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου, διατροφή για τα παιδιά που ζουν στο σπίτι και δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητα.

Τα έξοδα κύησης και τοκετού περιλαμβάνονται στη διατροφή, εκτός αν καλύπτονται με άλλο τρόπο.

Πλήρης αμοιβαία υποχρέωση διατροφής υπάρχει μεταξύ:

1. - συζύγων.

2. - ανιόντων και κατιόντων.

Τα αδέλφια δικαιούνται να λαμβάνουν μόνο τη αναγκαία βοήθεια διαβίωσης, αν τη χρειάζονται για οποιονδήποτε λόγο που δεν μπορεί να αποδοθεί σε υπαιτιότητά τους, συμπεριλαμβανομένης, όταν χρειάζεται, της βοήθειας που απαιτείται για την εκπαίδευσή τους.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Τα τέκνα δικαιούνται διατροφή μέχρι την ενηλικίωσή τους, η οποία επέρχεται στην Ισπανία κατά το 18ο έτος της ηλικίας, εκτός αν ο ανήλικος διαθέτει επαρκή δικά του εισοδήματα. Μετά την ενηλικίωση, η υποχρέωση διατροφής διατηρείται για τα τέκνα για όσο διάστημα αυτά δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητα, δεν έχουν περατώσει την εκπαίδευσή τους ή δεν εργάζονται άνευ υπαιτιότητάς τους. Για τους ανηλίκους, πρέπει να λαμβάνονται επίσης υπόψη τα άρθρα του Αστικού Κώδικα για τις κοινές συνέπειες της ακυρότητας του γάμου, της διάστασης ή του διαζυγίου (άρθρο 90 και επόμενα).

Όσο τα παιδιά είναι ανήλικα, το επίδομα διατροφής αποτελεί προτεραιότητα και αναπόφευκτη υποχρέωση.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Οι αιτήσεις πρέπει να υποβάλλονται στα τακτικά δικαστήρια και αρμόδια είναι τα πρωτοδικεία (Juzgados de Primera Instancia).

Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Οι αιτήσεις εξετάζονται με προφορική ακροαματική διαδικασία. Αν ζητηθεί διατροφή ως συμπληρωματικό μέτρο στο πλαίσιο διαδικασίας δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου ή στο πλαίσιο μέτρων που αφορούν τις σχέσεις γονέων-τέκνων σε περίπτωση ρήξης της έγγαμης σχέσης, η αίτηση διατροφής εξετάζεται από κοινού με την εν λόγω διαδικασία με προφορική ακροαματική διαδικασία που έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο της κήρυξης της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (βασιλικό διάταγμα 463/20, της 14ης Μαρτίου 2007, σχετικά με τη διαχείριση της κρίσης που προκλήθηκε στον τομέα της υγείας από τη νόσο COVID-19) και, ειδικότερα, με το βασιλικό διάταγμα 16/20, της 18ης Απριλίου, σχετικά με τα διαδικαστικά και οργανωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 στον τομέα της απονομής της δικαιοσύνης, θεσπίστηκε ειδική, συνοπτική διαδικασία που εφαρμόζεται για τα οικογενειακά θέματα κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης (άρθρα 3, 4 και 5) στις περιπτώσεις στις οποίες ζητείται η αναθεώρηση οριστικών μέτρων που ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 774 του νόμου 1/2000, της 7ης Ιανουαρίου 2000, περί πολιτικής δικονομίας όσον αφορά τα βάρη του γάμου, τις οικονομικές παροχές μεταξύ συζύγων και τη διατροφή των τέκνων, όταν η αναθεώρηση βασίζεται στην ουσιώδη μεταβολή της οικονομικής κατάστασης των συζύγων και των γονέων λόγω της κρίσης που προκλήθηκε στον τομέα της υγείας από τη νόσο COVID-19. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται και για διαφορές στις οποίες ζητείται η θέσπιση ή η αναθεώρηση της υποχρέωσης διατροφής, όταν το σχετικό αίτημα βασίζεται στην ουσιώδη μεταβολή της οικονομικής κατάστασης του γονέα που βαρύνεται με την εν λόγω υποχρέωση διατροφής λόγω της κρίσης που προκλήθηκε στον τομέα της υγείας από τη νόσο COVID-19.

Για ό,τι δεν προβλέπεται στα εν λόγω άρθρα, εφαρμόζονται συμπληρωματικά, για τη διεξαγωγή της προφορικής διαδικασίας, οι διατάξεις του νόμου 1/2000, της 7ης Ιανουαρίου 2000, περί πολιτικής δικονομίας.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Η αίτηση πρέπει να υποβάλλεται προσωπικά από τον ενδιαφερόμενο, εκτός αν αυτός είναι ανήλικος, οπότε η αίτηση υποβάλλεται από το πρόσωπο που είναι εκ του νόμου υπεύθυνο για τον ανήλικο, την εισαγγελική αρχή (el Fiscal) ή την υπηρεσία προστασίας ανηλίκων. Ωστόσο, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί μέσω εκπροσώπου, εφόσον αυτός εξουσιοδοτήθηκε με έγγραφο που συντάχθηκε ενώπιον συμβολαιογράφου, γραμματέα δικαστηρίου ή προξένου οποιασδήποτε διπλωματικής αποστολής της Ισπανίας στην αλλοδαπή.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με τον γενικό κανόνα, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του υποχρέου της διατροφής. Εάν υπάρχουν περισσότεροι συνυπόχρεοι (πατέρας και μητέρα), αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας οποιουδήποτε εξ αυτών. Εάν ο υπόχρεος δεν διαμένει στην Ισπανία, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της τελευταίας κατοικίας του στην Ισπανία. Σε κάθε άλλη περίπτωση, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου της διατροφής.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Είναι απαραίτητη η συνδρομή πληρεξουσίου δικηγόρου (Abogado) και η εκπροσώπηση από νόμιμο εκπρόσωπο (Procurador).

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Στην Ισπανία δεν προβλέπεται η καταβολή τελών για τις αξιώσεις που αποσκοπούν αποκλειστικά στην εξασφάλιση διατροφής, με εξαίρεση τις αμοιβές των δικηγόρων, των νόμιμων εκπροσώπων και των εμπειρογνωμόνων, αν αυτοί χρησιμοποιηθούν.

Οι αμοιβές των δικηγόρων και των νόμιμων εκπροσώπων ορίζονται σε συνάρτηση με το ύψος της αξίωσης. Παρέχεται οικονομική βοήθεια για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων, εάν ο αιτών ή το πρόσωπο για το οποίο ζητείται διατροφή δεν διαθέτει οικονομικά μέσα, ενδέχεται δε τα πρόσωπα αυτά να δικαιούνται δωρεάν νομική συνδρομή σύμφωνα με τις κλίμακες που προβλέπονται στο άρθρο 3 του νόμου 1/1996 της 10ης Ιανουαρίου 1996 περί δωρεάν νομικής συνδρομής. Η συνδρομή συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών από δικηγόρο ή νόμιμο εκπρόσωπο που διορίζεται από το δικαστήριο για την άσκηση της αξίωσης, το δε κράτος βαρύνεται επίσης με τα τυχόν δικαστικά έξοδα που αφορούν πληρωμές προς εμπειρογνώμονες μάρτυρες ή τα έξοδα δημοσίευσης αποφάσεων.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Στις περισσότερες περιπτώσεις, θεσπίζονται τακτικές πληρωμές, οι οποίες, σύμφωνα με τον νόμο, καταβάλλονται μηνιαίως και προκαταβολικά. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να προβλεφθεί μία εφάπαξ πληρωμή αυτό συμβαίνει μόνον όταν πρέπει να εξοφληθούν καθυστερημένες οφειλές διατροφής, όταν ο υπόχρεος διατροφής δεν διαθέτει σταθερά περιουσιακά στοιχεία και αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για τη διασφάλιση μελλοντικών πληρωμών, ή κατόπιν συμφωνίας των διαδίκων. Για τον υπολογισμό του ύψους της διατροφής, το δικαστήριο εφαρμόζει αφηρημένο νομικό κανόνα ο οποίος λαμβάνει υπόψη τρεις εκφάνσεις της αναλογικότητας: τις ανάγκες του δικαιούχου της διατροφής τις οικονομικές δυνατότητες του υποχρέου της διατροφής και τις οικονομικές δυνατότητες άλλων προσώπων που είναι επίσης υπόχρεα να συνεισφέρουν στη διατροφή (συνυπόχρεοι διατροφής) στον ίδιο βαθμό με τον κύριο οφειλέτη της διατροφής. Η δικαστική απόφαση με την οποία καθορίζεται το ύψος της διατροφής πρέπει να προβλέπει τη βάση επί της οποίας θα πραγματοποιηθούν οι μελλοντικές αναπροσαρμογές. Η αναπροσαρμογή επέρχεται αυτομάτως, λόγω της παρέλευσης του χρόνου, και ο υπόχρεος της διατροφής είναι εκείνος ο οποίος πρέπει να φροντίσει για την καταβολή του αναπροσαρμοσμένου ποσού. Εάν ο υπόχρεος της διατροφής δεν πραγματοποιήσει την αναπροσαρμογή, την πραγματοποιεί το δικαστήριο, κατόπιν αίτησης του δικαιούχου της διατροφής. Το ποσό των πληρωμών διατροφής δύναται να αναπροσαρμοστεί (και πάλι κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου) σε περίπτωση ουσιαστικής μεταβολής των πραγματικών περιστατικών που λήφθηκαν υπόψη για τον καθορισμό των πληρωμών: το ποσό πρέπει να αυξηθεί εάν βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση του υποχρέου της διατροφής ή εάν επιδεινωθεί η κατάσταση του δικαιούχου της διατροφής με αποτέλεσμα να απαιτείται μεγαλύτερη παροχή (για παράδειγμα, σε περίπτωση επιδείνωσης ασθένειας) το ποσό πρέπει να μειωθεί εάν επιδεινωθεί η οικονομική κατάσταση του υποχρέου της διατροφής ή εάν βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση του δικαιούχου της διατροφής. Τέλος, διατροφή δύναται να μην οφείλεται πλέον όταν παύσουν να υφίστανται οι λόγοι καταβολής της.

Το γενικό δικαστικό συμβούλιο (Consejo General del Poder Judicial, CGPJ) έχει συντάξει πίνακες για τον υπολογισμό των παροχών διατροφής, η τελευταία επικαιροποίηση των οποίων έγινε τον Μάιο του 2019. Πρόκειται για κατευθυντήριες γραμμές που βασίζονται στις ανάγκες των παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη το εισόδημα των γονέων και τον αριθμό των παιδιών στην οικογένεια. Το κόστος της στέγασης και της σχολικής φοίτησης δεν περιλαμβάνεται στον υπολογισμό και, ως εκ τούτου, η τελική διατροφή πρέπει να προσαρμόζεται, σε κάθε επιμέρους περίπτωση, λαμβανομένου υπόψη του κόστους αυτού. Βλ. Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.poderjudicial.es/cgpj/es/Servicios/Utilidades/Calculo-de-pensiones-alimenticias/.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Συνήθως η διατροφή καταβάλλεται σε χρήμα. Υπάρχουν, ωστόσο, δύο εξαιρέσεις: ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει να εκπληρώσει την υποχρέωσή του παρέχοντας σίτιση και κατάλυμα στο σπίτι του στον δικαιούχο της διατροφής η προσφυγή στη δυνατότητα αυτή περιορίζεται αυστηρά από τη νομολογία εάν δεν υπάρχουν εγγυήσεις καλών σχέσεων η καταβολή της διατροφής με την παράδοση αγαθών ή τη χορήγηση δικαιωμάτων αποτελεί εξαίρεση και προσήκει μόνον για την εξόφληση καθυστερημένων παροχών, εάν υπάρχει κίνδυνος εξαφάνισης των αγαθών ή εάν ο υπόχρεος της διατροφής δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία. Η διατροφή καταβάλλεται άμεσα στον δικαιούχο. Συνηθέστερος τρόπος είναι η πραγματοποίηση τραπεζικού εμβάσματος. Εάν ο δικαιούχος της διατροφής είναι ανήλικος ή δεν διαθέτει δικαιοπρακτική ικανότητα, η πληρωμή πραγματοποιείται στον νόμιμο εκπρόσωπό του.

Σε διαδικασίες που αφορούν ρήξη της έγγαμης σχέσης ή σχέσεις γονέων-τέκνων, τα δικαστήρια επιτρέπουν, ως μορφή πληρωμής της διατροφής, την απευθείας καταβολή στον πιστωτή ορισμένων εξόδων που αφορούν ανήλικο τέκνο (π.χ. σχολική φοίτηση, ιατρική ασφάλιση κ.λπ.)

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Σε μια τέτοια περίπτωση, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να υποβάλει αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης της δικαστικής απόφασης που αναγνώρισε το δικαίωμά του σε παροχές διατροφής. Στην Ισπανία υπάρχουν οι ακόλουθοι τρόποι αναγκαστικής εκτέλεσης: κατάσχεση εισοδήματος (εξαιρουμένου του ελάχιστου ποσού που είναι απαραίτητο για τη διαβίωση του υποχρέου, το οποίο καθορίζει το δικαστήριο) παρακράτηση επιστροφής φόρων κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών παρακράτηση επιδομάτων κοινωνικών ασφαλίσεων κατάσχεση αγαθών και εκποίηση αυτών σε πλειστηριασμό σε ορισμένες περιπτώσεις, η μη πραγματοποίηση των πληρωμών διατροφής μπορεί να συνιστά αξιόποινη πράξη και ο παραβάτης απειλείται με ποινή φυλάκισης.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Για τις οφειλές πληρωμών διατροφής, δεν υπάρχουν ποσοτικά όρια στην κατάσχεση των λογαριασμών ή των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, εν αντιθέσει με ό,τι ισχύει για άλλες οφειλές. Η δυνατότητα κίνησης διαδικασίας για την επιβολή της συμμόρφωσης προς τις σχετικές υποχρεώσεις υπόκειται σε πενταετή παραγραφή.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Σε περιπτώσεις αξιώσεων πληρωμής διατροφής σε ανηλίκους ή πρόσωπα που στερούνται δικαιοπρακτικής ικανότητας, η εισαγγελική αρχή μπορεί να προσφερθεί να εκπροσωπήσει τον δικαιούχο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Το «Ταμείο Εγγύησης Πληρωμών Διατροφής», το οποίο συστάθηκε με τον νόμο 42/2006 της 28ης Δεκεμβρίου 2006 και ρυθμίζεται με το βασιλικό διάταγμα 1618/2007 της 7ης Δεκεμβρίου 2007, είναι ταμείο χωρίς νομική προσωπικότητα το οποίο έχει ως στόχο να εξασφαλίσει ότι τα ανήλικα τέκνα λαμβάνουν διατροφή που έχει αναγνωριστεί, αλλά δεν έχει καταβληθεί, και η οποία οφείλεται βάσει συμφωνίας που έχει εγκριθεί από δικαστήριο ή βάσει δικαστικής απόφασης σε διαδικασία δικαστικού χωρισμού, διαζυγίου, κήρυξης γάμου ως άκυρου, σχέσεων γονέων-τέκνων ή διατροφής, με την καταβολή ποσού που θα θεωρηθεί προκαταβολή.

Για να στοιχειοθετείται δικαίωμα προκαταβολής από το Ταμείο αυτό, η απόφαση αναγνώρισης της διατροφής πρέπει να έχει εκδοθεί από ισπανικό δικαστήριο.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι, βάσει των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών συμβάσεων για την πληρωμή διατροφής τις οποίες έχει κυρώσει η Ισπανία, ο δικαιούχος διατροφής μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια της κεντρικής αρχής της Ισπανίας, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Με κάθε μέσο επικοινωνίας, μπορείτε να έλθετε σε επαφή με τη Γενική Υποδιεύθυνση Διεθνούς Νομικής Συνεργασίας (Subdirección General de Cooperación Jurídica Internacional) του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Calle San Bernardo No 62, 28071 Madrid. Τηλέφωνο: 00 34 91 3902228/2295/4437. Φαξ: 00 34 91 3904457

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Δικαιούχος διατροφής ο οποίος διαμένει σε άλλο κράτος μέλος μπορεί να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή του εν λόγω κράτους, παρέχοντας αποδείξεις για το δικαίωμα σε πληρωμές διατροφής που του έχει αναγνωριστεί, και να ζητήσει από την κεντρική αρχή να επικοινωνήσει με την ισπανική κεντρική αρχή ώστε αυτή να κινήσει τη διαδικασία εκτέλεσης στην Ισπανία. Η διαδικασία αυτή διεξάγεται σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις διεθνείς συμβάσεις σχετικά με την καταβολή διατροφής που έχει κυρώσει η Ισπανία.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Υπό τις προϋποθέσεις που θεσπίζουν οι αρχές του οικείου κράτους.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, η Ευρωπαϊκή Ένωση (και επομένως, η Ισπανία) κύρωσε το πρωτόκολλο στις 8 Απριλίου 2010.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, οι διάδικοι σε διαφορά εμπίπτουσα στον παρόντα κανονισμό έχουν αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός άλλου κράτους μέλους, μεταξύ άλλων στις διαδικασίες εκτέλεσης και άσκησης προσφυγής, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του σχετικού κεφαλαίου. Επιπλέον, το κράτος μέλος στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση χορηγεί νομική συνδρομή για όλες τις αιτήσεις διατροφής οι οποίες απορρέουν από σχέση γονέα-τέκνου και αφορούν τέκνο ηλικίας κάτω του εικοστού πρώτου έτους, οι οποίες υποβάλλονται από τον δικαιούχο διατροφής δυνάμει του άρθρου 56.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Ισπανία πρόσθεσε στον νόμο 1/1996 της 10ης Ιανουαρίου 1996 περί δωρεάν νομικής συνδρομής το κεφάλαιο VIII με τίτλο «Δωρεάν νομική συνδρομή σε διασυνοριακές διαφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση», διά του οποίου ρυθμίζεται το συγκεκριμένο δικαίωμα όσον αφορά φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από το κατά πόσον είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα σε κράτος μέλος της ΕΕ.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Γαλλία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Στο γαλλικό δίκαιο, ο όρος «υποχρέωση διατροφής» αναφέρεται στην υποχρέωση που επιβάλλεται από τον νόμο προς πρόσωπο που διαθέτει τα μέσα να καλύψει τις ανάγκες ενός άλλου προσώπου με το οποίο συνδέεται με δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγένειας. Ως εκ τούτου, διατροφή μπορούν να λάβουν διάφορα πρόσωπα, και ιδίως τα εξής:

  • σύζυγος από τον/την άλλο/-η σύζυγο (άρθρα 212 και 214 του αστικού κώδικα)·
  • τα τέκνα από τους γονείς τους (άρθρα 203, 371-2 και 373-2-2 του αστικού κώδικα)·
  • οι πατέρες, οι μητέρες και άλλοι ανιόντες από τα τέκνα τους (άρθρο 205 του αστικού κώδικα)·
  • οι πεθεροί και οι πεθερές από τους γαμπρούς και τις νύφες τους (άρθρο 206 του αστικού κώδικα)·
  • ο/η επιζών/-ούσα σύζυγος που βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης (άρθρο 767 του αστικού κώδικα).

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Ο νόμος δεν ορίζει όριο ηλικίας για τη διατροφή των τέκνων: Η υποχρέωση των γονέων να συντηρούν και να παρέχουν εκπαίδευση στο τέκνο δεν παύει αυτοδικαίως με την ενηλικίωση του τέκνου (άρθρο 371-2 του αστικού κώδικα). Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των εξής δύο περιόδων:

  • για όσο διάστημα το παιδί είναι ανήλικο ή, εάν είναι ενήλικο, για όσο διάστημα δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητο, οι γονείς έχουν απέναντί του υποχρέωση συντήρησης και εκπαίδευσης, με σκοπό να του παρασχεθούν οι απαραίτητες συνθήκες για την ανάπτυξη και την εκπαίδευσή του·
  • εφόσον παύσει η υποχρέωση συντήρησης και εκπαίδευσης, ισχύει το γενικό καθεστώς υποχρέωσης διατροφής, στο πλαίσιο του οποίου ο αιτών πρέπει να αποδείξει ότι βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης (άρθρα 205 και 207 του αστικού κώδικα).

Η συνεισφορά μπορεί να καταβάλλεται εν όλω ή εν μέρει στα χέρια του ενήλικου τέκνου.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Εάν η διατροφή δεν καταβληθεί αυτοβούλως, ο δικαιούχος της διατροφής, ο εκπρόσωπός του ή το πρόσωπο που έχει αναλάβει κατά κύριο λόγο τη φροντίδα του δικαιούχου θα πρέπει να προσφύγει στο δικαστήριο ζητώντας να καθοριστεί η διατροφή και να υποχρεωθεί ο υπόχρεος στην καταβολή της.

Το αίτημα καταβολής διατροφής μπορεί να είναι το κύριο αντικείμενο της δίκης, ή να διατυπωθεί, για παράδειγμα, στο πλαίσιο διαδικασίας διαζυγίου ή καθορισμού των λεπτομερειών άσκησης της γονικής μέριμνας.

Για τα αιτήματα καταβολής διατροφής μεταξύ ενηλίκων, ο αιτών πρέπει να αποδείξει ότι βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης και ότι αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες διατροφής του. Ωστόσο, εάν ο δικαιούχος αθετεί και ο ίδιος σημαντικά τις υποχρεώσεις του προς τον υπόχρεο, ο δικαστής μπορεί να απαλλάξει τον τελευταίο από την υποχρέωση καταβολής διατροφής εν όλω ή εν μέρει (άρθρο 207 του αστικού κώδικα).

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Στο γαλλικό δίκαιο, ο ανήλικος δεν θεωρείται δικαιούχος διατροφής: Δικαιούχος διατροφής θεωρείται μόνο ο γονέας ή ο τρίτος που αναλαμβάνει μ’ αυτήν την ιδιότητα την επιμέλεια του ανηλίκου και που μπορεί να στραφεί κατά του άλλου γονέα ή κατά των γονέων με σκοπό τον προσδιορισμό διατροφής για την εκπαίδευση και τη συντήρηση του τέκνου.

Οι υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας μπορούν να ενεργούν αντί και για λογαριασμό του δικαιούχου διατροφής σε περίπτωση απραξίας αυτού, βάσει του άρθρου 205 του αστικού κώδικα (άρθρο L 132-7 του κώδικα κοινωνικής δράσης και οικογενειακών υποθέσεων).

Τα νοσοκομεία και τα δημόσια ιδρύματα υγείας/ιδρύματα υποδοχής έχουν δικαίωμα να στραφούν απευθείας κατά των υπόχρεων διατροφής προς νοσηλευόμενα πρόσωπα (άρθρο L6145-11 του κώδικα δημόσιας υγείας).

Πρόσωπο που βρίσκεται υπό κηδεμονία πρέπει να εκπροσωπείται από τον κηδεμόνα του (άρθρο 475 του αστικού κώδικα).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο

Η αγωγή υποβάλλεται ενώπιον του δικαστή οικογενειακών υποθέσεων του πολυμελούς πρωτοδικείου (tribunal de grande instance) (άρθρο L. 213-3 του κώδικα περί οργάνωσης των δικαστηρίων).

Με την επιφύλαξη της εφαρμογής των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, το άρθρο 1070 του γαλλικού κώδικα πολιτικής δικονομίας προβλέπει ότι αρμόδιο δικαστήριο οικογενειακών υποθέσεων είναι:

  • το δικαστήριο του τόπου κατοικίας της οικογένειας
  • εάν οι γονείς ζουν χωριστά, το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του γονέα με τον οποίο διαμένουν συνήθως τα ανήλικα τέκνα σε περίπτωση κοινής άσκησης της γονικής μέριμνας ή του τόπου κατοικίας του γονέα που ασκεί μόνος τη μέριμνα. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του μέρους το οποίο δεν κίνησε τη διαδικασία.

Σε περίπτωση από κοινού αίτησης, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ενός εκ των μερών και επιλέγεται από τα μέρη.

Ωστόσο, όταν η διαφορά αφορά μόνο την καταβολή διατροφής, τη συνεισφορά για τη συντήρηση και την εκπαίδευση του τέκνου, τη συνεισφορά στα βάρη του γάμου ή αντισταθμιστική παροχή, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου συζύγου ή του γονέα που έχει αναλάβει κατά κύριο λόγο τη φροντίδα των τέκνων, ακόμα και ενηλίκων.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Η διαδικασία είναι προφορική και η εκπροσώπηση δεν είναι υποχρεωτική: ο αιτών μπορεί να εμφανιστεί αυτοπροσώπως ενώπιον του δικαστή με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Η διαδικασία κινείται με κλήτευση (παρέμβαση δικαστικού επιμελητή) ή με απλή αίτηση προς το δικαστήριο.

Εάν ζητείται διατροφή στο πλαίσιο διαδικασίας διαζυγίου, ο αιτών πρέπει να εκπροσωπείται από δικηγόρο.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Στην πρωτόδικη διαδικασία δεν επιβάλλονται τέλη. Στη δευτεροβάθμια διαδικασία, καταβάλλεται τέλος 225 ευρώ.

Ο αιτών μπορεί να λάβει νομική αρωγή (ευεργέτημα πενίας), υπό ορισμένες προϋποθέσεις ως προς τους πόρους του.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση του τέκνου μπορεί να λάβει τις ακόλουθες μορφές:

  • μηνιαία καταβολή στον δικαιούχο γονέα (η συνηθέστερη περίπτωση)·
  • απευθείας ανάληψη των εξόδων του παιδιού·
  • δικαίωμα χρήσης και κατοικίας σε ακίνητο που ανήκει στον υπόχρεο ή παραχώρηση επικαρπίας ή διάθεση προσοδοφόρου αγαθού στον δικαιούχο.

Η συνεισφορά υπολογίζεται σε συνάρτηση με τους πόρους του κάθε γονέα και τις ανάγκες του τέκνου. Από το 2010, το υπουργείο δικαιοσύνης δημοσιεύει καθαρά ενδεικτικό πίνακα αναφοράς, ο οποίος καταρτίζεται σε συνάρτηση με τα έσοδα του υπόχρεου και του δικαιούχου, του αριθμού των συντηρούμενων τέκνων και του εύρους του δικαιώματος επικοινωνίας και φιλοξενίας. Ο δικαστής προβλέπει συστηματικά στην απόφασή του την τιμαριθμική προσαρμογή της διατροφής (βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή για νοικοκυριά σε αστικές περιοχές).

Άλλες κατηγορίες διατροφής:

Για τον καθορισμό του ύψους της συνεισφοράς συζύγου στα βάρη του γάμου, ο δικαστής πρέπει να λάβει υπόψη το σύνολο των βαρών του οικείου προσώπου τα οποία αντιστοιχούν σε χρήσιμες ή αναγκαίες δαπάνες. Η συνεισφορά συνίσταται σε χρηματική παροχή, σε ανάληψη δανείου ή ακόμα και σε διαμονή στη συζυγική οικία.

Στην περίπτωση της διατροφής προς σύζυγο λόγω διαζυγίου στο πλαίσιο του καθήκοντος αρωγής, μπορεί να προβλεφθεί η ανάληψη του συνόλου ή μέρους των μηναίων δόσεων δανείου ωστόσο, τα δικαστήρια δείχνουν προτίμηση για τη μηνιαία καταβολή. Η παροχή αυτή καθορίζεται σύμφωνα με το βιοτικό επίπεδο το οποίο μπορεί να διεκδικήσει ο/η σύζυγος που ζητά τη διατροφή, λαμβάνοντας υπόψη τα μέσα του/της άλλου/-ης συζύγου.

Διατροφή που καταβάλλεται στους γονείς του άλλου συζύγου και στους ανιόντες αντιστοιχεί μόνο στο επίπεδο ανάγκης του αιτούντος και στην περιουσία του υπόχρεου. Το δικαστήριο μπορεί, ακόμα και αυτεπαγγέλτως και ανάλογα με τις περιστάσεις της υπόθεσης, να εξαρτήσει τη διατροφή από ρήτρα διακύμανσης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 208 του αστικού κώδικα).

Είναι πάντα δυνατή η αναθεώρηση του ύψους της διατροφής, με την επιφύλαξη ότι ο αιτών θα τη δικαιολογήσει με βάση νέα στοιχεία που επηρεάζουν τους πόρους του δικαιούχου και/ή του υπόχρεου και/ή τις ανάγκες του παιδιού/του υπόχρεου.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Ο αστικός κώδικας δεν προκρίνει καμία μέθοδο πληρωμής. Οι όροι πληρωμής μπορούν να καθοριστούν με συμφωνία μεταξύ των μερών. Εάν δεν υπάρχει σχετική συμφωνία, ο δικαστής καθορίζει τους όρους πληρωμής στην απόφασή του.

Η διατροφή καταβάλλεται απευθείας στον δικαιούχο ή στην υπηρεσία, στο νοσοκομείο, στο δημόσιο ίδρυμα υποδοχής ή στο ίδρυμα υγείας το οποίο προσέφυγε στο δικαστήριο αντί και για λογαριασμό του δικαιούχου.

Σε ό,τι αφορά τη συμβολή στη συντήρηση του τέκνου, πρέπει να σημειωθεί ότι η διατροφή μπορεί να αντικατασταθεί, εν όλω ή εν μέρει, από την καταβολή χρηματικού ποσού σε διαπιστευμένο φορέα ο οποίος είναι επιφορτισμένος να καταβάλλει στο τέκνο τιμαριθμικά προσαρμοζόμενη πρόσοδο (άρθρο 373-2-3 του αστικού κώδικα). Ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει επίσης την απευθείας καταβολή της διατροφής στο ανήλικο τέκνο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Ο δικαιούχος που διαθέτει εκτελεστό τίτλο μπορεί να επισπεύσει μέτρα εκτέλεσης επί της περιουσίας του υπόχρεου μέσω δικαστικού επιμελητή (με την εξαίρεση κατάσχεσης ακινήτου ή αμοιβών, για την οποία απαιτείται προηγούμενη δικαστική απόφαση). Για να βρει τις απαραίτητες πληροφορίες για τον εντοπισμό του υπόχρεου ή της περιουσίας του, ο δικαστικός επιμελητής διαθέτει ευρείες εξουσίες έρευνας ενώπιον των διοικητικών αρχών.

Οι κύριες διαδικασίες εκτέλεσης στις οποίες μπορεί να καταφύγει ο δικαιούχος διατροφής είναι οι ακόλουθες:

  • διαδικασία απευθείας καταβολής (άρθρα L 213-1 και R213-1 και επόμενα του κώδικα διαδικασιών εκτέλεσης σε αστικές υποθέσεις): στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, μπορεί να ανακτηθεί το ποσό καθυστερούμενης διατροφής για τους τελευταίους έξι μήνες καθώς και το ποσό της τρέχουσας διατροφής. Ο δικαστικός επιμελητής ενημερώνει τον τρίτο στα χέρια του οποίου γίνεται η κατάσχεση (εργοδότη, τραπεζικό ίδρυμα ή τρίτον οφειλέτη του υπόχρεου της διατροφής) για την υποχρέωσή του να καταβάλει απευθείας στον δικαστικό επιμελητή το ποσό της διατροφής
  • κατάσχεση αμοιβών (άρθρα L 3252-1 και R 3252-1 και επ. του κώδικα εργασίας): η κατάσχεση πρέπει να εγκριθεί από τον πρωτοδίκη
  • κατάσχεση στα χέρια τρίτου (άρθρα L 211-1, L 162-1, R 211-1 και R 162-1 επ. του κώδικα διαδικασιών εκτέλεσης σε αστικές υποθέσεις), η οποία επιτρέπει την κατάσχεση απαιτήσεων του οφειλέτη (συνήθως συνίσταται σε κατάσχεση τραπεζικού λογαριασμού):
  • κατάσχεση και πώληση (άρθρα L 221-1 και R 221-1 και επόμενα του κώδικα πολιτικής διαδικασίας εκτέλεσης): κατάσχεση υλικών κινητών πραγμάτων (τηλεόραση, αυτοκίνητο κ.λπ.)
  • κατάσχεση ακινήτων (άρθρα L 311-1 και R 311-1 και επόμενα του κώδικα πολιτικής διαδικασίας εκτέλεσης): αφορά ακίνητα ιδιοκτησίας του οφειλέτη. Η πώληση του ακινήτου πρέπει να εγκριθεί από τον δικαστή της εκτέλεσης.

Τα έξοδα του δικαστικού επιμελητή βαρύνουν εξ ολοκλήρου τον υπόχρεο διατροφής.

Στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, ο υπόχρεος μπορεί να καταδικαστεί για εγκατάλειψη οικογένειας. Το αδίκημα αυτό επισύρει φυλάκιση δύο ετών και χρηματική ποινή 15.000 ευρώ (άρθρο 227-3 του ποινικού κώδικα).

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Σε υποθέσεις διατροφής, κάθε οφειλόμενη πληρωμή υπόκειται σε πενταετή παραγραφή που υπολογίζεται από την εκάστοτε προθεσμία καταβολής (άρθρο 2224 του αστικού κώδικα).

Η διαδικασία απευθείας καταβολής δεν μπορεί να εφαρμοστεί για ποσό η καταβολή του οποίου έχει καθυστερήσει για περισσότερο από έξι μήνες. Τούτο όμως δεν αποκλείει τη χρήση άλλων μέσων εκτέλεσης για την είσπραξη παλαιότερων ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Οι διαδικασίες εκτέλεσης περιορίζονται στις αναγκαίες για την είσπραξη της απαίτησης ενέργειες και δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση κατά την επιλογή των σχετικών μέτρων.

Ορισμένα πράγματα χαρακτηρίζονται ακατάσχετα από τον νόμο: διατροφές, κινητά πράγματα που είναι απαραίτητα για τη διαβίωση και την εργασία του οφειλέτη, αντικείμενα απαραίτητα σε άτομα με αναπηρία, ορισμένα ελάχιστα κοινωνικά επιδόματα και οικογενειακές παροχές. Ακατάσχετα είναι επίσης ποσά σε τραπεζικό λογαριασμό ύψους έως και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (revenu de solidarité active) όπως αυτό ορίζεται για ένα πρόσωπο. Σε περίπτωση κατάσχεσης αμοιβών, το κατασχέσιμο ποσό προσδιορίζεται σε συνάρτηση με το ύψος της αμοιβής και των συντηρούμενων προσώπων του υπόχρεου.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Οι φορείς που καταβάλλουν οικογενειακές παροχές μπορούν να υποκαταστήσουν δικαιούχο διατροφής στα δικαιώματά του υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Στην περίπτωση αυτή, μπορούν να κινήσουν διαδικασία στο όνομα και για λογαριασμό του δικαιούχου. Επιπλέον, εάν οι ιδιωτικές διαδικασίες εκτέλεσης είναι ατελέσφορες, είναι εφικτό να απευθυνθούν στον εισαγγελέα ώστε να κινήσει, μέσω του οργάνου είσπραξης δημόσιων εσόδων, διαδικασίες δημόσιας ανάκτησης χρέους.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Οι φορείς που καταβάλλουν οικογενειακές παροχές μπορούν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να καταβάλουν στον δικαιούχο επίδομα οικογενειακής στήριξης ως προκαταβολή επί της οφειλόμενης διατροφής.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εάν ο υπόχρεος κατοικεί στο εξωτερικό και ο δικαιούχος στη Γαλλία, ο δικαιούχος μπορεί να απευθυνθεί στο γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής του Υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Ανάπτυξης της Γαλλίας. Το εν λόγω γραφείο θα επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή του κράτους διαμονής του υπόχρεου προκειμένου να προβεί στην είσπραξη της απαίτησης.

Ο δικαιούχος μπορεί επίσης να επικοινωνήσει με το γαλλικό ταμείο οικογενειακών επιδομάτων (CAF), το οποίο μπορεί να του παράσχει οικονομική στήριξη σε που ο υπόχρεος αθετήσει τις υποχρεώσεις του, ακόμα και στην περίπτωση που ο υπόχρεος βρίσκεται στο εξωτερικό.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Η επικοινωνία με τη γαλλική κεντρική αρχή μπορεί να γίνει ταχυδρομικώς, τηλεφωνικώς ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο:

Ministère de l'Europe et des affaires étrangères (Υπουργείο Ευρώπης και Εξωτερικών Υποθέσεων)

Bureau de recouvrement des créances alimentaires (γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής)

27, rue de la Convention

CS 91533

75732 Paris Cedex 15

Τηλ.: + 33 (0) 1 43 17 90 01

Φαξ: +33 (0)1 43 17 81 97

Ηλ. ταχυδρομείο:Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρο obligation.alimentaire@diplomatie.gouv.fr

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορείτε να καταθέσετε αίτηση στην αρμόδια Κεντρική Αρχή του Κράτους Μέλους στο οποίο έχετε την συνήθη κατοικία σας.

Εάν ο υπόχρεος κατοικεί στη Γαλλία και ο δικαιούχος στο εξωτερικό, ο δικαιούχος θα πρέπει να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή του κράτους στο οποίο κατοικεί. Στη συνέχεια, η αιτούσα κεντρική αρχή θα επικοινωνήσει με τη γαλλική κεντρική αρχή (γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής του Υπουργείου Εξωτερικών), η οποία και θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για την είσπραξη της οφειλής.

Ο δικαιούχος που διαθέτει εκτελεστή απόφαση μπορεί επίσης να αναθέσει απευθείας σε δικαστικό επιμελητή την είσπραξη της απαίτησής του (χωρίς τη μεσολάβηση των κεντρικών αρχών). Στην περίπτωση αυτή, δεν μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της κεντρικής αρχής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, ελλείψει δικαστικής απόφασης που να προσδιορίζει τον λόγο της διατροφής, η κεντρική αρχή του αιτούντος κράτους μέλους μπορεί να διαβιβάσει αίτηση για λήψη απόφασης στο γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής, ζητώντας τον καθορισμό του λόγου της διατροφής με απόφαση γαλλικού δικαστηρίου (παράρτημα VII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009).

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Η επικοινωνία με τη γαλλική κεντρική αρχή μπορεί να γίνει ταχυδρομικώς, τηλεφωνικώς ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο:

Ministère de l'Europe et des affaires étrangères (Υπουργείο Ευρώπης και Εξωτερικών Υποθέσεων)

Bureau de recouvrement des créances alimentaires (γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής)

27, rue de la Convention

CS 91533

75732 Paris Cedex 15

Τηλ.: + 33 (0) 1 43 17 90 01

Φαξ: +33 (0)1 43 17 81 97

Ηλ. ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobligation.alimentaire@diplomatie.gouv.fr

Εάν ο δικαιούχος αποφασίσει να χρησιμοποιήσει απευθείας τις υπηρεσίες δικαστικού επιμελητή, μπορεί να βρει τα σχετικά στοιχεία επικοινωνίας στην ενότητα «Εξεύρεση δικαστικού επιμελητή» (Trouver un huissier) ή στην ιστοσελίδα του εθνικού επιμελητηρίου δικαστικών επιμελητών (Chambre nationale des huissiers de justice).

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Το ευεργέτημα της πενίας μπορεί να είναι πλήρες ή μερικό. Παρέχεται:

  • αυτοδικαίως για παιδιά ηλικίας κάτω των 21 ετών δυνάμει του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009
  • στις υπόλοιπες περιπτώσεις, εφόσον ο αιτών πληροί τα κριτήρια πόρων τα οποία ορίζονται από τον νόμο (νόμος αριθ. 91-647 της 10ης Ιουλίου 1991 σχετικά με τη δικαστική συνδρομή και διάταγμα αριθ. 91-1266 της 19 Δεκεμβρίου 1991).

Η νομική αρωγή περιλαμβάνει, στη Γαλλία, την αμοιβή του δικηγόρου που ορίζεται με την απόφαση νομικής αρωγής για τη δικαστική διαδικασία, καθώς και την αμοιβή του δικαστικού επιμελητή που ορίζεται από την ίδια την απόφαση για τη διαδικασία είσπραξης της απαίτησης.

Οι αιτήσεις νομικής αρωγής που σχετίζονται με υποχρεώσεις διατροφής ακολουθούν την ίδια διαδικασία με εκείνες που υποβάλλονται στο πλαίσιο άλλων διασυνοριακών διαφορών σύμφωνα με την οδηγία 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003.

Η αίτηση νομικής αρωγής υποβάλλεται από δικαιούχο διατροφής στα γαλλικά στην υπηρεσία για την πρόσβαση στο δίκαιο και στη δικαιοσύνη και αρωγής προς τους παθόντες (SADJAV), η διεύθυνση της οποίας είναι η ακόλουθη:

Ministère de la Justice (Υπουργείο Δικαιοσύνης)

Service de l’accès au droit et à la Justice et de l’aide aux victimes (Υπηρεσία για την πρόσβαση στο δίκαιο και στη δικαιοσύνη και αρωγής προς τους παθόντες)

Bureau de l’aide juridictionnelle (Γραφείο νομικής αρωγής)

13, Place Vendôme

75042 PARIS cedex 01

Τηλ.: 01 44 77 71 86

Φαξ: 01 44 77 70 50

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής επιβεβαιώνει την παραλαβή της αίτησης που υποβλήθηκε από την αλλοδαπή κεντρική αρχή και των δικαιολογητικών που παρασχέθηκαν. Ελέγχει αν ο φάκελος είναι πλήρης και αν τα έγγραφα, ιδίως τα δικαστικά, είναι ακριβή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Με σκοπό την πρόληψη προβλημάτων στην εκτέλεση, το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής ζητά από τη διαβιβάζουσα αρχή διευκρινίσεις και/ή άλλα αποσπάσματα ή μεταφράσεις αποσπασμάτων, όταν αυτό απαιτείται. Το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής διευκολύνει την κίνηση διαδικασιών που σχετίζονται με τις αιτήσεις του άρθρου 56, διαβιβάζοντας τις τελευταίες στις κατά τόπον αρμόδιες δικαστικές αρχές.

Το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής συμβάλλει στον εντοπισμό του υπόχρεου και διευκολύνει την αναζήτηση πληροφοριών ως προς τους οικονομικούς του πόρους, απευθυνόμενο στον εισαγγελέα και στις υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιων Οικονομικών, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 61,62 και 63 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

Η κεντρική αρχή διευκολύνει επίσης τον φιλικό διακανονισμό μέσω απευθείας επικοινωνίας με τον υπόχρεο και μεταβιβάζοντας στον δικαιούχο τις προτάσεις του υπόχρεου σχετικά με οικειοθελή πληρωμή μέσω της κεντρικής αρχής του κράτους κατοικίας του δικαιούχου.

Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί φιλικός διακανονισμός, είναι δυνατή η κίνηση διαδικασίας δικαστικής είσπραξης, στο μέτρο που η αλλοδαπή απόφαση είναι εκτελεστή στη Γαλλία. Το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής βρίσκεται σε επαφή με τους δικαστικούς επιμελητές που έχουν επιφορτιστεί με την είσπραξη ώστε να εξασφαλίζεται η ορθή εξέλιξη των διαδικασιών εκτέλεσης.

Είναι πάγια τακτική του γραφείου είσπραξης απαιτήσεων διατροφής να ζητά να δίνεται πάγια εντολή τραπεζικού εμβάσματος.

Εφόσον απαιτείται η διαπίστωση της συγγένειας για την είσπραξη της διατροφής, το γραφείο είσπραξης απαιτήσεων διατροφής υποδεικνύει στον δικαιούχο την αρχή που είναι αρμόδια για την εν λόγω διαδικασία.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/08/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση κροατικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Καταβολή διατροφής - Κροατία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η διατροφή συνιστά υποχρέωση και δικαίωμα γονέων και τέκνων, συζύγων και συντρόφων εκτός γάμου, συγγενών σε ευθεία γραμμή και θετών τέκνων και θετών γονέων, κατά τα οριζόμενα στον νόμο περί οικογενείας (Obiteljski zakon). Τα ανωτέρω πρόσωπα συνεισφέρουν στην αμοιβαία διατροφή τους ανάλογα με τις δυνάμεις τους και τις ανάγκες του δικαιούχου διατροφής, σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο.

Καταρχάς, την υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους φέρουν οι γονείς . Εάν ένας γονέας δεν διατρέφει ανήλικο τέκνο, οι παππούδες ή γιαγιάδες από την πλευρά του εν λόγω γονέα οφείλουν να διατρέφουν το τέκνο. Ο θετός γονέας οφείλει να διατρέφει το ανήλικο θετό του τέκνο το οποίο δεν μπορεί να λάβει διατροφή από τον βιολογικό του γονέα.

Οι γονείς οφείλουν να διατρέφουν ενήλικο τέκνο που φοιτά σε σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή στο πανεπιστήμιο ή που παρακολουθεί πρόγραμμα επαγγελματικών σπουδών σύμφωνα με ειδικούς κανονισμούς, ή φοιτά σε σχολείο πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενηλίκων και εκπληρώνει τακτικά και προσηκόντως τις υποχρεώσεις του, έως το εικοστό έκτο έτος της ηλικίας του κατ’ ανώτατο όριο.

Οι γονείς οφείλουν να συντηρούν ενήλικο τέκνο που έχει μεν ολοκληρώσει τις σπουδές του, αλλά αδυνατεί να βρει εργασία για ένα έτος μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, με τον όρο ότι το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό έκτο έτος της ηλικίας του. Η υποχρέωση διατροφής ενήλικου τέκνου παύει πριν από την παρέλευση ενός έτους από την ολοκλήρωση των σπουδών του, με τη συμπλήρωση του εικοστού έκτου έτους της ηλικίας του.

Οι γονείς οφείλουν να συντηρούν ενήλικο τέκνο που αδυνατεί να εργαστεί λόγω σοβαρής και μόνιμης ασθένειας ή αναπηρίας, για όσο χρόνο διαρκεί η εν λόγω ανικανότητα.

Ενήλικο τέκνο οφείλει να παρέχει διατροφή σε γονέα που αδυνατεί να εργαστεί και δεν διαθέτει επαρκή μέσα βιοπορισμού ή δεν είναι σε θέση να τα διασφαλίζει από τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει. Ενήλικο θετό τέκνο οφείλει να διατρέφει τον θετό του γονέα, εάν ο τελευταίος είναι ανίκανος προς εργασία και δεν διαθέτει επαρκή μέσα βιοπορισμού ή αδυνατεί να τα διασφαλίζει από τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει και με τον όρο ότι ο γονέας έχει παράσχει διατροφή ή φροντίδα στο θετό τέκνο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ενήλικος εγγονός οφείλει να παρέχει διατροφή στον παππού ή τη γιαγιά του, εάν οι τελευταίοι είναι ανίκανοι προς εργασία και δεν διαθέτουν επαρκή μέσα βιοπορισμού ή δεν είναι σε θέση να τα διασφαλίζουν από τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν και με τον όρο ότι έχουν παράσχει διατροφή ή φροντίδα στον εγγονό για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σύζυγος που δεν διαθέτει επαρκή μέσα βιοπορισμού ή δεν είναι σε θέση να τα διασφαλίζει από τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει, ενώ είναι ανίκανος για εργασία ή δεν μπορεί να βρει εργασία, δικαιούται διατροφή από τον άλλο σύζυγο εάν ο τελευταίος διαθέτει επαρκή μέσα και δυνατότητες για την παροχή της εν λόγω διατροφής. Οι κανόνες που διέπουν τη διατροφή συζύγων ισχύουν αναλογικά για τη διατροφή συντρόφων εκτός γάμου για όσο διάστημα διαρκεί η ελεύθερη ένωση.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Καταρχάς, την υποχρέωση να διατρέφουν τα ανήλικα τέκνα τους φέρουν οι γονείς. Εάν ένας γονέας δεν διατρέφει το ανήλικο τέκνο του, οι παππούδες ή γιαγιάδες από την πλευρά του εν λόγω γονέα, οφείλουν να διατρέφουν το τέκνο. Ο θετός γονέας οφείλει να διατρέφει το ανήλικο θετό του τέκνο που δεν μπορεί να λάβει διατροφή από τον βιολογικό του γονέα.

Οι γονείς οφείλουν να διατρέφουν ενήλικο τέκνο που φοιτά σε σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή στο πανεπιστήμιο ή που παρακολουθεί πρόγραμμα επαγγελματικών σπουδών σύμφωνα με ειδικούς κανονισμούς, ή φοιτά σε σχολείο πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενηλίκων και εκπληρώνει τακτικά και προσηκόντως τις υποχρεώσεις του, έως το εικοστό έκτο έτος της ηλικίας του κατ’ ανώτατο όριο.

Οι γονείς οφείλουν να συντηρούν ενήλικο τέκνο που έχει μεν ολοκληρώσει τις σπουδές του, αλλά αδυνατεί να βρει εργασία για ένα έτος μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, με τον όρο ότι το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό έκτο έτος της ηλικίας του. Η υποχρέωση διατροφής ενήλικου τέκνου παύει πριν από την παρέλευση ενός έτους από την ολοκλήρωση των σπουδών του, με τη συμπλήρωση του εικοστού έκτου έτους της ηλικίας του.

Οι γονείς οφείλουν να συντηρούν ενήλικο τέκνο που αδυνατεί να εργαστεί λόγω σοβαρής και μόνιμης ασθένειας ή αναπηρίας, για όσο χρόνο διαρκεί η εν λόγω ανικανότητα.

Ως ενήλικος λογίζεται κάθε πρόσωπο που έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Τα μέρη θα πρέπει να προσφεύγουν σε κέντρο κοινωνικής πρόνοιας και σε δικαστική αρχή.

Η ρύθμιση της διατροφής είναι δυνατή μέσω της διαδικασίας των υποχρεωτικών συνεδριών συμβουλευτικής. Οι υποχρεωτικές συνεδρίες συμβουλευτικής λαμβάνουν χώρα πριν από την έναρξη των διαδικασιών διαζυγίου, όταν υπάρχει ανήλικο τέκνο των συζύγων, και πριν από την κίνηση άλλων δικαστικών διαδικασιών που αφορούν τη γονική μέριμνα και τις προσωπικές σχέσεις με το τέκνο. Οι διατάξεις του νόμου περί οικογενείας για τις υποχρεωτικές συνεδρίες συμβουλευτικής πριν από την κίνηση διαδικασίας διαζυγίου όταν υπάρχει ανήλικο τέκνο των συζύγων ισχύουν επίσης για τις υποχρεωτικές συνεδρίες συμβουλευτικής πριν από την κίνηση της διαδικασίας για τη γονική μέριμνα και τις προσωπικές σχέσεις με το τέκνο σε περίπτωση χωρισμού των γονέων. Οι υποχρεωτικές συνεδρίες συμβουλευτικής ξεκινούν με την υποβολή αιτήματος από ένα εκ των μερών σε κέντρο κοινωνικής πρόνοιας. Εάν οι γονείς δεν έχουν καταλήξει σε σχέδιο για τη ρύθμιση της κοινής γονικής μέριμνας, το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας τους συνιστά να επιχειρήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία στο πλαίσιο της οικογενειακής διαμεσολάβησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί οικογενείας.

Η διατροφή μπορεί να καθοριστεί μέσω οικογενειακής διαμεσολάβησης, στο πλαίσιο της οποίας τα μέρη επιχειρούν να καταλήξουν σε συμφωνία για την επίλυση οικογενειακών ζητημάτων, με τη συνδρομή των οικογενειακών διαμεσολαβητών. Τα μέλη της οικογένειας συμμετέχουν οικειοθελώς στην οικογενειακή διαμεσολάβηση, και υποχρεούνται να παρευρεθούν μόνον στην πρώτη συνεδρίαση οικογενειακής διαμεσολάβησης πριν από την έναρξη της διαδικασίας διαζυγίου. Κύριος σκοπός της οικογενειακής διαμεσολάβησης είναι η λήψη απόφασης όσον αφορά την άσκηση κοινής γονικής μέριμνας και άλλες ρυθμίσεις που αφορούν το τέκνο. Το σχέδιο ρύθμισης της κοινής γονικής μέριμνας ή άλλες συμφωνίες που επιτυγχάνονται κατά τη διάρκεια της οικογενειακής διαμεσολάβησης καθίστανται εκτελεστοί εάν επικυρωθούν από το δικαστήριο στο πλαίσιο εξωδικαστικής διαδικασίας, κατόπιν αιτήματος των μερών. Η οικογενειακή διαμεσολάβηση μπορεί να διεξαχθεί ανεξάρτητα από τυχόν δικαστικές διαδικασίες, πριν από την έναρξη αυτών, κατά τη διάρκεια αυτών ή μετά την περάτωσή τους.

Το ποσό της διατροφής το οποίο οφείλει να καταβάλλει ο γονέας που δεν διαμένει με το τέκνο μπορεί επίσης να ορίζεται στο σχέδιο ρύθμισης κοινής γονικής μέριμνας, το οποίο μπορούν να καταρτίσουν οι ίδιοι οι γονείς κατά τη διάρκεια των υποχρεωτικών συνεδριών συμβουλευτικής, καθώς και κατά την οικογενειακή διαμεσολάβηση. Εάν το σχέδιο ρύθμισης της κοινής γονικής μέριμνας υποβληθεί στο δικαστήριο προς επικύρωση στο πλαίσιο εξωδικαστικής διαδικασίας, τότε καθίσταται εκτελεστό, σύμφωνα με τον νόμο περί οικογενείας.

Τέκνο δύναται να προβάλει αξίωση διατροφής ενώπιον δικαστηρίου στο πλαίσιο απλοποιημένης εξωδικαστικής διαδικασίας για τον καθορισμό της διατροφής. Διάδικοι στην εν λόγω διαδικασία είναι το τέκνο και ο γονέας που δεν διαμένει με το τέκνο. Το τέκνο στις διαδικασίες της διατροφής εκπροσωπείται από τον γονέα με τον οποίο διαμένει. Εκτός από το δικαστήριο που έχει γενική κατά τόπο αρμοδιότητα, αρμόδιο δικαστήριο στο πλαίσιο της απλοποιημένης διαδικασίας για ζητήματα διατροφής δύναται να είναι και το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ή διαμονής του τέκνου.

Οι δικαστικές αποφάσεις σε αξιώσεις διατροφής εκδίδονται σε γαμικές διαφορές, σε υποθέσεις αναγνώρισης μητρότητας ή πατρότητας και σε υποθέσεις γονικής μέριμνας, σύμφωνα με τον νόμο περί οικογενείας.

Σε περίπτωση διαζυγίου, οι σύζυγοι μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη διατροφή, καθορίζοντας το ποσό της διατροφής, τον τρόπο εκπλήρωσης της υποχρέωσης διατροφής και τη διάρκεια της υποχρέωσης. Οι σύζυγοι μπορούν να καταρτίσουν εγγράφως τη συμφωνία διατροφής και να την προσκομίσουν στο δικαστήριο προς έγκριση σε εξωδικαστική διαδικασία, οπότε και καθίσταται εκτελεστή.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Οι διάδικοι στη διαδικασία με αντικείμενο την παροχή διατροφής τέκνου είναι το τέκνο και ο υπόχρεος διατροφής του τέκνου σύμφωνα με τον νόμο περί οικογενείας. Το τέκνο εκπροσωπείται από τον γονέα με τον οποίο διαμένει. Εάν συμφωνεί ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο, το τέκνο εκπροσωπείται στις διαδικασίες με αντικείμενο την παροχή διατροφής από το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας. Εκτός από το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας, δικαίωμα να ενεργεί στις διαδικασίες έχει και ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο. Σε περίπτωση σύγκρουσης των ενεργειών του κέντρου κοινωνικής πρόνοιας και του γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο, το δικαστήριο εκτιμά τις περιστάσεις συνολικά, και ιδίως την ευημερία του τέκνου, και αξιολογεί εάν θα λάβει υπόψη τις ενέργειες του κέντρου κοινωνικής πρόνοιας ή του γονέα του τέκνου.

Το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας οφείλει να ενεργεί για λογαριασμό του τέκνου, να κινεί και να διεξάγει τη διαδικασία με αντικείμενο την παροχή διατροφής ή να αυξάνει το ποσό της διατροφής σε περίπτωση που ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο αδικαιολόγητα δεν έχει ασκήσει το σχετικό δικαίωμα για διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών αφότου το τέκνο απέκτησε το εν λόγω δικαίωμα. Το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας εκπροσωπεί το τέκνο στη διαδικασία διατροφής σε περίπτωση που αυτό τελεί υπό την επιμέλεια άλλου φυσικού ή νομικού προσώπου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς του τέκνου δεν έχουν δικαίωμα να ενεργούν στις διαδικασίες για λογαριασμό του τέκνου από κοινού με το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας (Zakon o parničnom postupku), οι διάδικοι μπορούν να εκπροσωπηθούν μόνο από πληρεξούσιο δικηγόρο, εκτός αν προβλέπεται άλλως από τη νομοθεσία. Διάδικος μπορεί να εκπροσωπείται από συγγενή εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, αδελφό, αδελφή ή από το σύζυγό του, ο οποίος ενεργεί ως πληρεξούσιος του διαδίκου - εάν το εν λόγω πρόσωπο διαθέτει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα και δεν ασκεί παρανόμως δικηγορική δραστηριότητα.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σε περίπτωση διαφορών για τη νόμιμη διατροφή όπου ο αιτών είναι πρόσωπο που αξιώνει τη χορήγηση αυτής, εκτός από το δικαστήριο με γενική κατά τόπον αρμοδιότητα, αρμόδιο είναι και το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ή διαμονής του αιτούντος. Εάν, σε διαφορές διεθνούς χαρακτήρα για τη νόμιμη διατροφή, αρμόδιο είναι δικαστήριο της Κροατίας επειδή ο αιτών κατοικεί στην Κροατία, τότε κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του αιτούντος. Εάν αρμόδιο είναι δικαστήριο της Κροατίας επειδή ο εναγόμενος διαθέτει περιουσία στην Κροατία από την οποία μπορεί να εισπραχθεί η διατροφή, τότε κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται η περιουσία.

Αρμόδιο να εγκρίνει το σχέδιο ρύθμισης της κοινής γονικής μέριμνας είναι το δικαστήριο που έχει γενική κατά τόπον αρμοδιότητα για την υπόθεση που αφορά το τέκνο.

Αρμόδιο να εγκρίνει το συμφωνητικό διατροφής τέκνου είναι το δικαστήριο που έχει γενική κατά τόπον αρμοδιότητα για την υπόθεση που αφορά το τέκνο.

Αρμόδιο να εγκρίνει το συμφωνητικό διατροφής συζύγου είναι το δικαστήριο του τόπου της κοινής κατοικίας των συζύγων. Εάν οι σύζυγοι δεν έχουν κοινή κατοικία, τότε αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της πιο πρόσφατης κοινής κατοικίας τους Εάν αρμόδιο για την έγκριση του συμφωνητικού διατροφής συζύγου είναι δικαστήριο της Κροατίας επειδή οι σύζυγοι είχαν την πιο πρόσφατη κοινή κατοικία τους στην Κροατία, τότε αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της πιο πρόσφατης κοινής κατοικίας των συζύγων.

Αρμόδιο για την έκδοση απόφασης σε απλοποιημένη διαδικασία με αντικείμενο την παροχή διατροφής, εκτός με το δικαστήριο της γενικής κατά τόπον αρμοδιότητας, είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ή διαμονής του τέκνου.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Σύμφωνα με το άρθρο 89α του κώδικα πολιτικής δικονομίας, οι διάδικοι μπορούν να ενεργούν αυτοπροσώπως ή διά του πληρεξουσίου δικηγόρου τους στο πλαίσιο της διαδικασίας, ωστόσο το δικαστήριο μπορεί να καλέσει διάδικο, που παρίσταται διά πληρεξουσίου δικηγόρου, να παραστεί αυτοπροσώπως ενώπιον του δικαστηρίου προκειμένου να προβεί σε δήλωση για τα πραγματικά περιστατικά που θα αποδειχθούν στη δίκη. Διάδικος εκπροσωπείται αποκλειστικά από πληρεξούσιο δικηγόρο, εκτός αν ορίζεται άλλως από τη νομοθεσία. Σύμφωνα με το άρθρο 89α παράγραφος 3, διάδικος μπορεί να εκπροσωπείται από συγγενή εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, αδελφό, αδελφή ή από το σύζυγό του, ο οποίος ενεργεί ως πληρεξούσιος του διαδίκου - εάν το εν λόγω πρόσωπο διαθέτει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα και δεν ασκεί παρανόμως δικηγορική δραστηριότητα.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου περί δικαστικών εξόδων (Zakon o sudskim pristojbama), για κάθε διαδικασία ενώπιον δικαστηρίου καταβάλλονται δικαστικά έξοδα. Το ποσό ορίζεται από τον πίνακα δικαστικών εξόδων.

Το άρθρο 16 του νόμου περί δικαστικών εξόδων ορίζει ότι τα τέκνα, ως διάδικοι σε δίκη διατροφής ή σε δίκη για αξιώσεις που πηγάζουν από το εν λόγω δικαίωμα, απαλλάσσονται από την καταβολή δικαστικών εξόδων.

Σύμφωνα με το άρθρο 172 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο τρόπος με τον οποίο ασκείται το δικαίωμα απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα και το δικαίωμα σε επαγγελματική νομική συνδρομή, καθώς επίσης οι όροι υπό τους οποίους ασκείται, περιλαμβάνονται σε ξεχωριστή νομοθετική πράξη που διέπει τη δωρεάν παροχή νομικής συνδρομής. Σύμφωνα με το άρθρο 176, εάν διάδικος έχει ασκήσει το δικαίωμά του για απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα βάσει του ειδικού κανονισμού για τη νομική συνδρομή και αν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας το δικαστήριο κρίνει ότι ο εν λόγω διάδικος είναι σε θέση να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα ή τέλη, ενημερώνει αμέσως την αρμόδια δημόσια αρχή.

Ο νόμος περί δωρεάν νομικής συνδρομής (Zakon o besplatnoj pravnoj pomoći) ορίζει τον σκοπό, τους δικαιούχους και τα είδη της δωρεάν νομικής συνδρομής, τους παρόχους της νομικής συνδρομής, τους όρους και τη διαδικασία για την παροχή νομικής συνδρομής, τη διασυνοριακή νομική συνδρομή, τη χρηματοδότηση της νομικής συνδρομής και την εποπτεία της εφαρμογής του νόμου. Ο νόμος περί δωρεάν νομικής συνδρομής δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση που η νομική συνδρομή παρασχέθηκε σύμφωνα με ειδικούς κανονισμούς.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η διατροφή τέκνων ορίζεται πάντα ως συγκεκριμένο χρηματικό ποσό.

Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο συμβάλλει κατά το μερίδιό του στην υποχρέωση διατροφής του τέκνου παρέχοντας καθημερινή φροντίδα στο τέκνο, ενώ ο γονέας που δεν διαμένει με το τέκνο εκπληρώνει την υποχρέωση διατροφής του με την κάλυψη των υλικών αναγκών του τέκνου με τη μορφή οικονομικής στήριξης.

Οι συνολικές ανάγκες του τέκνου καθορίζονται από το δικαστήριο στο πλαίσιο της δίκης και συναρτώνται με τις δαπάνες στέγασης, διατροφής, ένδυσης, υγιεινής, συντήρησης, εκπαίδευσης, υγειονομικής περίθαλψης και λοιπές παρεμφερείς δαπάνες που αφορούν το τέκνο. Οι συνολικές υλικές ανάγκες του τέκνου καθορίζονται σύμφωνα με το βιοτικό επίπεδο του γονέα που υποχρεούται να καταβάλλει τη διατροφή.

Το τέκνο μπορεί να έχει πρόσθετες υλικές ανάγκες εάν έχει ανάγκη συνεχούς αυξημένης φροντίδας λόγω της κατάστασης της υγείας του, η οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον καθορισμό του ποσού της διατροφής στην αστική διαδικασία.

Οι συνολικές δυνάμεις του υπόχρεου διατροφής γονέα, τις οποίες διαγιγνώσκει το δικαστήριο κατά την αστική διαδικασία, συναρτώνται με το εισόδημα και την οικονομική επιφάνεια του γονέα που υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή κατά τον χρόνο που ορίζεται το ποσό της διατροφής.

Μία φορά ετησίως και πάντως έως την 1η Απριλίου του τρέχοντος έτους το αργότερο, ο αρμόδιος Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας καθορίζει το ελάχιστο χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο ελάχιστο ποσό των συνολικών υλικών αναγκών που πρέπει να καλύπτονται από τη μηνιαία διατροφή ανηλίκου στη Δημοκρατία της Κροατίας, η οποία καταβάλλεται από τον γονέα που δεν διαμένει με το τέκνο.

Τα ελάχιστα ποσά ορίζονται ως ποσοστό του μέσου καθαρού μηνιαίου μισθού ανά απασχολούμενο σε νομικά πρόσωπα στη Δημοκρατία της Κροατίας κατά το προηγούμενο έτος, ως εξής:

  1. για τέκνο έως 6 ετών, ποσοστό 17 % του μέσου μισθού,
  2. για τέκνο μεταξύ 7 και 12 ετών, ποσοστό 20 % του μέσου μισθού, και
  3. για τέκνο μεταξύ 13 και 18 ετών, ποσοστό 22 % του μέσου μισθού.

Κατ’ εξαίρεση, είναι επίσης δυνατός ο ορισμός μικρότερου ποσού για τις ανάγκες διατροφής τέκνου, το οποίο ωστόσο δεν δύναται να υπολείπεται του μισού των νόμιμων ελάχιστων ορίων:

  1. εάν ο υπόχρεος διατροφής οφείλει να διατρέφει δύο ή περισσότερα τέκνα ή
  2. εάν το τέκνο συμβάλλει στη διατροφή του με ίδιο εισόδημα.

Μία φορά ετησίως και πάντως έως την 1η Απριλίου του τρέχοντος έτους το αργότερο, ο αρμόδιος Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας καταρτίζει πίνακες με τις μέσες ανάγκες ανήλικου τέκνου ανάλογα με την ηλικία του, το εισόδημα του γονέα που υποχρεούται να καταβάλλει τη διατροφή σύμφωνα με τις μισθολογικές κλίμακες και το μέσο κόστος ζωής στη Δημοκρατία της Κροατίας.

Ο δικαιούχος και ο υπόχρεος διατροφής μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο δικαστήριο για την αύξηση ή τη μείωση του ποσού της διατροφής, την έκδοση απόφασης για τη διακοπή της διατροφής ή τη μεταβολή του τρόπου καταβολής της διατροφής που ορίστηκε με προγενέστερο εκτελεστό τίτλο, σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών.

Οι αξιώσεις διατροφής δεν υπόκεινται σε αναπροσαρμογή στη Δημοκρατία της Κροατίας.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται με τον τρόπο και στο πρόσωπο που ορίζει η δικαστική απόφαση.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν ο υπόχρεος διατροφής δεν καταβάλλει οικειοθελώς τη διατροφή, κινείται και επισπεύδεται σε βάρος του αναγκαστική εκτέλεση.

Αναγκαστική εκτέλεση με κατάσχεση μισθού ή λοιπών πάγιων εισοδημάτων και χρημάτων του λογαριασμού με σκοπό την είσπραξη αξίωσης διατροφής τέκνου, προηγείται της ικανοποίησης κάθε άλλης απαίτησης ανεξάρτητα από τον χρόνο γένεσης αυτής.

O υπόχρεος διατροφής μπορεί να ζητήσει να καταχωριστεί στα πρακτικά της συνεδρίασης στο ακροατήριο ή σε ειδικό συμβολαιογραφικό έγγραφο, η συναίνεσή του για την εν όλω ή εν μέρει κατάσχεση του μισθού, της σύνταξης ή παρεμφερών χρηματικών εισοδημάτων για την είσπραξη της απαίτησης του δικαιούχου διατροφής, και για την καταβολή απευθείας στον δικαιούχο της διατροφής κατά τα οριζόμενα στο εν λόγω έγγραφο. Το συγκεκριμένο έγγραφο εκδίδεται σε ένα αντίγραφο και παράγει τα έννομα αποτελέσματα οριστικού εκτελεστού τίτλου.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ο γονέας που δεν διαμένει με το ανήλικο τέκνο και δεν έχει καταβάλει τη διατροφή που αυτό δικαιούται, οφείλει να καταβάλει αποζημίωση στο τέκνο για τη μη καταβληθείσα διατροφή, η οποία υπολογίζεται από την ημερομηνία θεμελίωσης του δικαιώματος διατροφής έως την ημερομηνία άσκησης της αγωγής. Η απαίτηση τέκνου έναντι γονέα που δεν καταβάλλει διατροφή υπόκειται σε νόμιμη πενταετή παραγραφή από την ημερομηνία γένεσης της υποχρέωσης.

Σύμφωνα με το άρθρο 226 του νόμου περί αστικών ενοχών (Zakon o obveznim odnosima), οι αξιώσεις για περιοδικές καταβολές που οφείλονται σε ετήσια βάση ή σε συντομότερα διαστήματα, ανεξαρτήτως εάν συνιστούν πρόσθετες απαιτήσεις, όπως αξιώσεις τόκων, ή αξιώσεις που προβάλλονται επί παραγεγραμμένου δικαιώματος, όπως αξιώσεις διατροφής, υπόκεινται σε νόμιμη τριετή παραγραφή από την ημερομηνία στην οποία οφείλεται η κάθε καταβολή.

Σύμφωνα με το άρθρο 233 του νόμου περί αστικών ενοχών, αξιώσεις που έχουν κριθεί με οριστική δικαστική απόφαση, αποφάσεις άλλης αρμόδιας δημόσιας αρχής, διακανονισμός που επιτυγχάνεται ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρμόδιας αρχής ή με συμβολαιογραφική πράξη υπόκεινται σε δεκαετή παραγραφή, περιλαμβανομένων των αξιώσεων με κατά νόμο βραχύτερο χρόνο παραγραφής.

Σύμφωνα με το άρθρο 235 του νόμου περί αστικών ενοχών, ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων για τους γονείς και τα τέκνα ξεκινά από τον χρόνο παύσης ισχύος των γονικών δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με το άρθρο 172 του νόμου περί αναγκαστικής εκτέλεσης (Ovršni zakon), τα ακόλουθα περιουσιακά στοιχεία είναι ακατάσχετα: εισόδημα που λαμβάνεται ως νόμιμη διατροφή, αποζημίωση για βλάβη της υγείας ή μειωμένη ή απολεσθείσα ικανότητα προς εργασία και αποζημίωση για την απολεσθείσα διατροφή λόγω θανάτου του δικαιούχου διατροφής εισόδημα από παροχές λόγω σωματικής αναπηρίας που χορηγούνται σύμφωνα τους κανονισμούς ασφάλισης αναπηρίας εισόδημα από επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας εισόδημα από επιδόματα προσωρινής ανεργίας εισόδημα από επιδόματα τέκνων, εκτός αν προβλέπεται άλλως σε ειδικό κανονισμό εισόδημα από υποτροφίες και σπουδαστικά επιδόματα αμοιβή που καταβάλλεται σε καταδικασμένα πρόσωπα, για το έργο που έχουν παράσχει, με εξαίρεση των αξιώσεων νόμιμης διατροφής και αποζημίωσης λόγω εγκλήματος του καταδικασμένου προσώπου εισόδημα από εύφημες μνείες και βραβεύσεις επιδόματα μητρότητας και γονικής στήριξης, εκτός αν ορίζεται άλλως από ειδικό νόμο λοιπά εισοδήματα που εξαιρούνται από την αναγκαστική εκτέλεση δυνάμει ειδικών κανονισμών.

Το άρθρο 173 του νόμου περί αναγκαστικής εκτέλεσης περιορίζει την αναγκαστική εκτέλεση ως εξής:

(1) Εάν ο μισθός του καθ’ ου η εκτέλεση υπόχρεου υπόκειται σε κατάσχεση, ποσό που ανέρχεται στα δύο τρίτα του μέσου καθαρού μισθού στη Δημοκρατία της Κροατίας παραμένει ακατάσχετο. Εάν η αναγκαστική εκτέλεση επισπεύδεται για την είσπραξη νόμιμης αξίωσης διατροφής, ή αξίωσης αποζημίωσης για ζημία που οφείλεται σε βλάβη υγείας ή σε μείωση ή απώλεια της ικανότητας προς εργασία και για αποζημίωση για απώλεια διατροφής λόγω θανάτου του προσώπου που την κατέβαλλε, το ποσό ορίζεται στο μισό του μέσου καθαρού μισθού στην Κροατία, εκτός εάν η αναγκαστική εκτέλεση επισπεύδεται για την αναγκαστική είσπραξη χρηματικών ποσών που οφείλονται ως διατροφή τέκνου. Στις εν λόγω περιπτώσεις, ακατάσχετο είναι το ένα τέταρτο του μέσου καθαρού μισθού (για εργαζόμενους σε νομικά πρόσωπα στην Κροατία κατά το προηγούμενο έτος).

Εάν ο μισθός του καθ’ ου η εκτέλεση υπόχρεου υπολείπεται του μέσου καθαρού μισθού της Κροατίας, τα δύο τρίτα του μισθού αυτού είναι ακατάσχετα. Εάν η αναγκαστική εκτέλεση επισπεύδεται για την είσπραξη της απαίτησης της νόμιμης διατροφής ή απαίτησης για αποκατάσταση ζημίας που προκλήθηκε από βλάβη υγείας ή μείωση ή απώλεια της ικανότητας προς εργασία και για την αποζημίωση για απώλεια διατροφής λόγω θανάτου του προσώπου που την κατέβαλλε, το ποσό ορίζεται στο μισό του καθαρού μισθού του υπόχρεου.

(3) Ως «μέσος καθαρός μισθός», κατά την παράγραφο 1 του εν λόγω άρθρου, νοείται ο μέσος όρος του ποσού που καταβάλλεται ως μηνιαίος καθαρός μισθός ανά απασχολούμενο σε νομικά πρόσωπα στην Κροατία, την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου του τρέχοντος έτους, όπως καθορίζεται από τη στατιστική υπηρεσία της Κροατίας (Državni zavod za statistiku) και δημοσιεύεται στη Narodne novine (ΝΝ Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κροατίας) το αργότερο την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους. Το ποσό που ορίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο ισχύει κατά το αμέσως επόμενο έτος.

(4) Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του εν λόγω άρθρου εφαρμόζονται επίσης στην περίπτωση της αναγκαστικής εκτέλεσης όταν υπόκεινται σε κατάσχεση αποζημίωση που καταβάλλεται αντί μισθού, αποζημίωση μειωμένης εργασιακής απασχόλησης, αποζημίωση μειωμένου μισθού, συντάξεις, αμοιβές στρατιωτικού προσωπικού και αμοιβές προσώπων στις εφεδρικές δυνάμεις στο πλαίσιο των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων και κάθε άλλο τακτικό εισόδημα σε χρήμα που λαμβάνει το πολιτικό και στρατιωτικό προσωπικό, με την εξαίρεση των εισοδημάτων που αναφέρονται στις παραγράφους 5 και 6 του εν λόγω άρθρου.

(5) Αναγκαστική εκτέλεση με κατάσχεση εισοδήματος που λαμβάνει πρόσωπο με αναπηρία ως χρηματική παροχή λόγω σωματικής αναπηρίας και ως επίδομα προνοίας μπορεί να επισπεύδεται μόνον για την είσπραξη νόμιμης διατροφής, ή απαίτησης αποκατάστασης της ζημίας που προκλήθηκε λόγω βλάβης της υγείας ή μείωσης ή απώλειας της ικανότητας προς εργασία και αποζημίωσης για την απολεσθείσα διατροφή λόγω θανάτου του προσώπου που παρείχε διατροφή, οπότε το ποσό ορίζεται στο μισό του εν λόγω εισοδήματος.

(6) Αναγκαστική εκτέλεση με κατάσχεση του εισοδήματος που προκύπτει από συμφωνητικό δια βίου οικονομικής υποστήριξης και από συμφωνητικό ισόβιας προσόδου, καθώς και του εισοδήματος που προκύπτει από σύμβαση ασφάλειας ζωής μπορεί να διενεργείται αποκλειστικά στο μέρος του εισοδήματος που υπερβαίνει το βασικό ποσό που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του ποσού της διατροφής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Τα κέντρα κοινωνικής πρόνοιας οφείλουν να τηρούν αρχεία όλων των αποφάσεων και των δικαστικών διακανονισμών που αφορούν τη διατροφή ανηλίκων.

Με την παραλαβή οριστικής δικαστικής απόφασης ή δικαστικού διακανονισμού ως προς τη διατροφή τέκνου, το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας οφείλει να διαβιβάζει έγγραφη ειδοποίηση περί δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στον γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο και στον γονέα που υποχρεούται να καταβάλλει τη διατροφή ή σε άλλο πρόσωπο, από τα αναφερόμενα στο άρθρο 288 του νόμου περί οικογενείας, που είναι υπόχρεο διατροφής δυνάμει της δικαστικής απόφασης ή του δικαστικού διακανονισμού.

Στην εν λόγω ειδοποίηση το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας γνωστοποιεί στον γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο τα ακόλουθα:

  1. προειδοποιεί τον γονέα ότι οφείλει να ενημερώνει το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής δεν εκπληρώνει τακτικά και πλήρως την υποχρέωσή του και
  2. θέτει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το τέκνο δικαιούται προσωρινή διατροφή σύμφωνα με ειδικούς κανονισμούς που διέπουν την προσωρινή διατροφή.

Στην ειδοποίηση, το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας προειδοποιεί τον γονέα που υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή ή άλλο πρόσωπο από τα αναφερόμενα στο άρθρο 288 του νόμου περί οικογενείας που υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή δυνάμει της δικαστικής απόφασης ή του δικαστικού διακανονισμού για τα ακόλουθα:

  1. ότι θα υποβάλει μήνυση κατά του υπόχρεου διατροφής που δεν εκπληρώνει την υποχρέωση καταβολής διατροφής εντός δεκαπέντε ημερών από την ημέρα που περιέρχεται σε γνώση του η μη τακτική και πλήρης εκπλήρωση της υποχρέωσης καταβολής διατροφής, και
  2. ότι η Δημοκρατία της Κροατίας δικαιούται να ανακτήσει τα ποσά της προσωρινής διατροφής που έχουν καταβληθεί σύμφωνα με τον ειδικό κανονισμό που διέπει την προσωρινή διατροφή.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Με την παραλαβή της οριστικής δικαστικής απόφασης ή του δικαστικού διακανονισμού ως προς τη διατροφή τέκνου, το κέντρο κοινωνικής πρόνοιας οφείλει να ενημερώνει τον γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο για τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το τέκνο δικαιούται προσωρινή διατροφή σύμφωνα με τον ειδικό κανονισμό που διέπει την προσωρινή διατροφή. Σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στον νόμο περί προσωρινής διατροφής (Zakon o privremenom uzdržavanju), Narodne Novine (NN Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κροατίας) αριθ. 92/14), τέκνο που έχει την κροατική υπηκοότητα και κατοικεί στην επικράτεια της Κροατίας δικαιούται προσωρινή διατροφή. Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, ως τέκνο λογίζεται το πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του και δικαιούται διατροφή από γονέα δυνάμει εκτελεστού τίτλου.

Το τέκνο δικαιούται προσωρινή διατροφή εάν ο γονέας που δεν διαμένει με το τέκνο, δεν εκπληρώνει εν όλω ή εν μέρει την υποχρέωση διατροφής και εάν πιθανολογείται ότι οι παππούδες ή γιαγιάδες του τέκνου από την πλευρά του εν λόγω γονέα δεν συμβάλλουν στη διατροφή του τέκνου τουλάχιστον κατά το ποσό που ορίζεται στον νόμο ως το ποσό της προσωρινής διατροφής.

Το δικαίωμα της προσωρινής διατροφής εκτείνεται έως ότου ο υπόχρεος συνεχίσει εκ νέου την καταβολή τουλάχιστον του ποσού που ορίζεται στον νόμο ως ποσό της προσωρινής διατροφής.

Το τέκνο δικαιούται προσωρινή διατροφή συνολικά έως και για τρία έτη.

Η προσωρινή διατροφή ορίζεται σε ποσοστό 50 % της ελάχιστης νόμιμης διατροφής. Η προσωρινή διατροφή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της διατροφής που ορίζεται με τον εκτελεστό τίτλο.

Με την καταβολή της προσωρινής διατροφής, η Δημοκρατία της Κροατίας, υπεισέρχεται στη νομική θέση του τέκνου και της μεταβιβάζονται τα δικαιώματα αξίωσης διατροφής στο ποσό της καταβεβλημένης προσωρινής διατροφής, καθώς και κάθε άλλο παρεμπίπτον δικαίωμα. Στη δίκη για την είσπραξη της απαίτησης που αναφέρεται στο άρθρο 25 του εν λόγω νόμου, η Δημοκρατία της Κροατίας εκπροσωπείται από την οικεία εισαγγελική αρχή.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι. Σύμφωνα με τον εκτελεστικό νόμο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, κεντρική αρχή για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου είναι το υπουργείο που είναι αρμόδιο για την κοινωνική πρόνοια.

Αρμόδιοι οργανισμοί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου είναι τα δικαστήρια και τα κέντρα κοινωνικής πρόνοιας, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες αρμοδιότητες και τη δικαιοδοσία των εν λόγω οργάνων.

Εάν το μέρος που επιδιώκει την είσπραξη διατροφής διαμένει στην Κροατία, και ο υπόχρεος διαμένει σε άλλο κράτος μέλος, το ανωτέρω μέρος δύναται να ζητήσει τη συνδρομή του Υπουργείου Δημογραφίας, Οικογένειας, Νεολαίας και Κοινωνικής Πολιτικής (Ministarstvo za demografiju, obitelj, mlade i socijalnu politiku), το οποίο έχει οριστεί ως κεντρική αρχή της Δημοκρατίας της Κροατίας.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κεντρική αρχή και τα αρμόδια όργανα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

Στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής:

Υπουργείο Δημογραφίας, Οικογένειας, Νεολαίας και Κοινωνικής Πολιτικής / Ministarstvo za demografiju, obitelj, mlade i socijalnu politiku

Trg Nevenke Topalušić 1

10 000 Ζάγκρεμπ

Ιστότοπος: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.mspm.hr/

Ηλ. ταχ.: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροministarstvo@mdomsp.hr

Tηλ: +385 1 555 7111

Φαξ: +385 1 555 7222

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Όχι. Το άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου προβλέπει ότι όταν ο υπόχρεος διατροφής διαμένει στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Κροατίας, η αίτηση θα πρέπει να διαβιβάζεται στην κεντρική αρχή της Δημοκρατίας της Κροατίας μέσω της κεντρικής αρχής του κράτους διαμονής του αιτούντος, σύμφωνα πάντα με το άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Η κεντρική αρχή του κράτους στο οποίο διαμένει ο αιτών διαβιβάζει την αίτηση στο Υπουργείο Δημογραφίας, Οικογένειας, Νεολαίας και Κοινωνικής Πολιτικής, δηλαδή στην κεντρική αρχή της Δημοκρατίας της Κροατίας που είναι αρμόδια για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

Στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής:

Υπουργείο Δημογραφίας, Οικογένειας, Νεολαίας και Κοινωνικής Πολιτικής / Ministarstvo za demografiju, obitelj, mlade i socijalnu politiku

Trg Nevenke Topalušić 1

1000 Ζάγκρεμπ

Ιστότοπος: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://mdomsp.gov.hr/

Ηλ. ταχ.: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροministarstvo@mdomsp.hr

Tηλ: +385 1 555 7111

Φαξ: +385 1 555 7222

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

O αιτών απευθύνεται στην κεντρική αρχή του κράτους μέλους, και του παρέχεται νομική συνδρομή στην περιοχή που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου σύμφωνα τα άρθρα 44 έως 47, και όπου κρίνεται αναγκαίο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του νόμου περί δωρεάν νομικής συνδρομής.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ο εφαρμοστικός νόμος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής έχει θεσπιστεί, Narodne Novine (NN Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κροατίας) αριθ. 127/2013), και το Υπουργείο Δημογραφίας, Οικογένειας, Νεολαίας και Κοινωνικής Πολιτικής ορίστηκε ως η κεντρική αρχή για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

Για περαιτέρω πληροφορίες συμβουλευτείτε:

1 Τον νόμο περί οικογενείας, ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 103/15

2 Τον νόμο περί αναγκαστικής εκτέλεσης, ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 112/12, 25/13, 93/14

3 Τον νόμο περί σύγκρουσης κανόνων δικαίου (Zakon o rješavanju sukoba zakona s propisima drugih zemalja u određenim odnosima), NN (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 53/91, 88/01

4 Τον νόμο περί δωρεάν νομικής συνδρομής, ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 143/2013

5 Τον εφαρμοστικό νόμο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 127/2013

6 Τον κώδικα πολιτικής δικονομίας, ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 53/91, 91/92, 58/93, 112/99, 88/01, 117/03, 88/05, 02/07, 84/08, 123/08, 57/11, 148/11, 25/13, 89/14

7 Τον νόμο περί προσωρινής διατροφής, ΝΝ (Επίσημη Εφημερίδα) αριθ. 92/14.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ιταλία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Στην ιταλική έννομη τάξη ισχύουν διάφορες ονομασίες, προϋποθέσεις και ποσά οικογενειακών επιδομάτων, ανάλογα με τη σχέση που συνδέει τον υπόχρεο και τον δικαιούχο. Γενικά, ως διατροφή νοείται η επιβολή υποχρεώσεων η οποία δικαιολογείται από την οικονομική δυσπραγία του δικαιούχου.

Α. Η «υποχρέωση διατροφής» (obbligazione alimentare) συνίσταται στην παροχή υλικής υποστήριξης σε πρόσωπο το οποίο δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του. Η σχετική υποχρέωση βαρύνει τα πρόσωπα τα οποία ορίζονται στον νόμο, στο πλαίσιο του καθήκοντος οικογενειακής αλληλεγγύης.

Οι κανόνες που διέπουν αυτό το είδος διατροφής ορίζονται στα άρθρα 433 επ. του Αστικού Κώδικα. Διατροφή καταβάλλεται όταν:

α) υφίσταται συγκεκριμένη έννομη σχέση μεταξύ του υπόχρεου και του δικαιούχου της διατροφής

β) ο δικαιούχος, ο οποίος δεν είναι σε θέση να κερδίσει τα προς το ζην, βρίσκεται σε κατάσταση οικονομικής δυσπραγίας.

Όσον αφορά το στοιχείο α), υπόχρεοι διατροφής είναι οι εξής, με την ακόλουθη σειρά:

  1. ο/η σύζυγος·
  2. τα τέκνα, συμπεριλαμβανομένων των θετών τέκνων, ή ελλείψει αυτών, οι κατιόντες σε ευθεία γραμμή·
  3. οι γονείς, ή ελλείψει αυτών, οι ανιόντες σε ευθεία γραμμή· οι θετοί γονείς·
  4. οι σύζυγοι των τέκνων
  5. οι γονείς των συζύγων
  6. οι αδελφοί και αδελφές ή οι ετεροθαλείς αδελφοί και αδελφές, με τους πρώτους να προηγούνται των δεύτερων.

Η υποχρέωση διατροφής βαρύνει τον συγγενή με τον πλησιέστερο βαθμό συγγένειας, κατά την ανωτέρω σειρά.

Σε περίπτωση περισσοτέρων προσώπων με τον ίδιο βαθμό συγγένειας, η υποχρέωση κατανέμεται μεταξύ τους αναλόγως με την οικονομική τους κατάσταση.

Όσον αφορά το στοιχείο β), το ποσό της διατροφής ορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου και την οικονομική κατάσταση του κατά περίπτωση υπόχρεου. Ωστόσο, αυτό το είδος διατροφής δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό το οποίο απαιτείται για την κάλυψη των βασικών αναγκών του δικαιούχου, λαμβανομένης υπόψη της κοινωνικής του θέσης.

Β. «Συζυγική διατροφή» (assegno di mantenimento) είναι η παροχή οικονομικής υποστήριξης από τον έναν σύζυγο στον άλλο σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού, η οποία σκοπό έχει να διασφαλίσει ότι ο δικαιούχος της διατροφής είναι σε θέση να διατηρήσει το επίπεδο ζωής το οποίο διατηρούσε κατά τη διάρκεια του γάμου. Η σχετική υποχρέωση δεν προϋποθέτει την οικονομική δυσπραγία του δικαιούχου και η σχετική αξίωση μπορεί να ασκηθεί ακόμη και σε περίπτωση που ο δικαιούχος εργάζεται. Χωρεί επίσης παραίτηση από τη σχετική αξίωση και αντικατάστασή της από εφάπαξ καταβολή.

Δεδομένου ότι η εν λόγω διατροφή σκοπό έχει να διασφαλίσει ότι ο δικαιούχος σύζυγος μπορεί να διατηρήσει επίπεδο ζωής αντίστοιχο με εκείνο το οποίο διατηρούσε πριν από τη λύση του γάμου, συνήθως υπερβαίνει το ποσό της γενικής υποχρέωσης διατροφής (assegno alimentare). Ωστόσο, συζυγική διατροφή δεν καταβάλλεται όταν ο αιτών θεωρείται υπεύθυνος για τη λύση του γάμου.

Σε περίπτωση διαζυγίου, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει διατροφή διαζυγίου (assegno divorzile) στον σύζυγο που δεν διαθέτει τα αναγκαία μέσα για τη διαβίωσή του ή δεν είναι, για αντικειμενικούς λόγους, σε θέση να τα εξασφαλίσει, λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματα και των δύο συζύγων, τους λόγους στους οποίους βασίζεται η απόφαση, καθώς και την προσωπική συμβολή και οικονομική συνεισφορά κάθε συζύγου στη διαχείριση των οικογενειακών ζητημάτων και των περιουσιακών τους στοιχείων, και συνεκτιμώντας τη διάρκεια του έγγαμου βίου. Το δικαίωμα στη διατροφή διαζυγίου (assegno divorzile) παύει σε περίπτωση που ο δικαιούχος συνάψει νέο γάμο ή δημιουργήσει νέα οικογένεια. Ωστόσο, με την απόφαση αριθ. 18287 της 11ης Ιουλίου 2018, η ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (Suprema Corte di Cassazione) έκρινε ότι η διατροφή διαζυγίου (assegno divorzile) δεν έχει αμιγώς χαρακτήρα διατροφής, αφού αποφάνθηκε ότι αυτό το είδος επιδόματος δεν αποσκοπεί μόνο στην παροχή στήριξης αλλά επιτελεί, στον ίδιο βαθμό, αποζημιωτική/εξισωτική λειτουργία. Ως εκ τούτου, προκειμένου να επιδικαστεί αυτό το είδος διατροφής, πρέπει να εφαρμοστεί ένα σύνθετο κριτήριο βάσει του οποίου, και λαμβανομένης υπόψη της συγκριτικής αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης και της κατάστασης των περιουσιακών στοιχείων των δύο συζύγων, δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στη συνεισφορά του αιτούντος συζύγου στη διαμόρφωση της κοινής και προσωπικής περιουσίας, σε συνάρτηση με τη διάρκεια του έγγαμου βίου, τα πιθανά μελλοντικά εισοδήματα και την ηλικία του δικαιούχου.

Η υποχρέωση καταβολής διατροφής διαζυγίου (assegno di divorzio) μπορεί να αναγνωριστεί και μεταξύ συζύγων, αλλά και μεταξύ συντρόφων με σύμφωνο συμβίωσης: σ' αυτή την περίπτωση, απαιτείται τα μέρη να έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης (νόμος αριθ. 76 του 2016) που ρυθμίζει τη δημιουργία οικογένειας από πρόσωπα του ίδιου φύλου.

Γ. Ο όρος «συζυγική διατροφή» (assegno di mantenimento) αναφέρεται επίσης στην οικονομική ενίσχυση την οποία καταβάλλουν οι γονείς στα τέκνα τους μετά τον χωρισμό, την έκδοση διαζυγίου ή τη διακοπή της συμβίωσης (άρθρο 337-ter του Αστικού Κώδικα). Τα τέκνα (ανεξάρτητα από το αν έχουν γεννηθεί εντός ή εκτός γάμου) έχουν δικαίωμα διατροφής έναντι των γονέων τους έως την ενηλικίωσή τους, αναλόγως με την οικονομική τους κατάσταση και την ικανότητά τους για επαγγελματική ή οικιακή εργασία. Σε περίπτωση χωρισμού των γονέων, έκδοσης διαζυγίου ή διακοπής της συμβίωσης, το δικαστήριο διατάσσει την καταβολή τακτικής διατροφής και ορίζει το ποσό αυτής με βάση τις ανάγκες του τέκνου, το επίπεδο διαβίωσης το οποίο απολάμβανε ενόσω ζούσε και με τους δύο γονείς, τον χρόνο που διανύει με κάθε γονέα, την οικονομική δυνατότητα και των δύο γονέων και την οικονομική αξία των οικιακών και λοιπών καθηκόντων οικογενειακής φροντίδας τα οποία εκτελεί ο κάθε γονέας.

Δ. Το άρθρο 1 παράγραφος 65 του νόμου αριθ. 76 της 20ής Μαΐου 2016 (σχετικά με τα σύμφωνα συμβίωσης μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου και τη ρύθμιση της συμβίωσης) προβλέπει ότι, σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης, το δικαστήριο αναγνωρίζει το δικαίωμα του ενός συντρόφου στην είσπραξη διατροφής από τον άλλο σύντροφο, εφόσον ο πρώτος βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία και δεν είναι σε θέση να κερδίσει τα προς το ζην. Στις περιπτώσεις αυτές, επιδικάζεται διατροφή για χρονικό διάστημα ανάλογο προς τη διάρκεια της συμβίωσης, και σύμφωνα με το άρθρο 438 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα. Για να προσδιοριστεί η σειρά των υπόχρεων διατροφής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 433 του Αστικού Κώδικα, η υποχρέωση του συμβιούντος συντρόφου στην καταβολή διατροφής προηγείται της υποχρέωσης των αδελφών.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Τα τέκνα έχουν δικαίωμα διατροφής έναντι των γονέων τους έως την ενηλικίωσή τους (βλ. το προηγούμενο ερώτημα). Εάν το τέκνο έχει ενηλικιωθεί αλλά δεν έχει καταστεί οικονομικά ανεξάρτητο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή τακτικής διατροφής από τον ένα ή και από τους δύο γονείς, συνήθως απευθείας στο τέκνο. Αφότου το ενήλικο τέκνο καταστεί οικονομικά ανεξάρτητο, εάν βρεθεί πάλι σε οικονομική δυσπραγία, δεν γεννάται εκ νέου η υποχρέωση διατροφής προς τα τέκνα εκ μέρους των γονέων, οι οποίοι θα υπέχουν, αντ’ αυτής, μόνο τη γενική υποχρέωση διατροφής (assegno alimentare) (βλ. στοιχείο Α στην απάντηση του ερωτήματος 1). Σε περίπτωση που το ενήλικο τέκνο πάσχει από σοβαρή αναπηρία, ισχύουν οι κανόνες για τη διατροφή ανηλίκων.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για να του χορηγηθεί διατροφή («alimenti»), ο δικαιούχος πρέπει να υποβάλει αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του, επισυνάπτοντας σ' αυτή όλα τα δικαιολογητικά τα οποία αποδεικνύουν την οικονομική του δυσπραγία.

Με την έναρξη της δικαστικής διαδικασίας ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη χορήγηση προσωρινής διατροφής έως την έκδοση της οριστικής απόφασης.

Αίτηση διατροφής τέκνου ή συζύγου μπορεί να υποβληθεί είτε αυτοτελώς είτε στο πλαίσιο της διαδικασίας χωρισμού, διαζυγίου ή διακοπής της συμβίωσης. Διατροφή μπορεί επίσης να επιδικάσει το δικαστήριο κατά την πρώτη ακρόαση της υπόθεσης.

Επιπροσθέτως, η διατροφή τέκνου, συζύγου ή συμβιούντος συντρόφου μπορεί να συμπεριληφθεί στα ζητήματα που αποτελούν αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ των μερών, κατόπιν διαπραγματεύσεων που διεξάγονται παρουσία δικηγόρων (άρθρο 6 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρο132/2014)· στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, τα μέρη αναλαμβάνουν τη δέσμευση να συνεργαστούν με καλή πίστη και ακεραιότητα με σκοπό τη φιλική επίλυση της μεταξύ τους διαφοράς αναφορικά με τον χωρισμό και την επιμέλεια των τέκνων. Η συμφωνία που συνάπτεται κατόπιν διαπραγματεύσεων παρουσία δικηγόρων πρέπει να διαβιβαστεί, εντός δέκα ημερών, στον εισαγγελέα του αρμόδιου δικαστηρίου, ο οποίος την επικυρώνει, εφόσον κρίνει ότι η συμφωνία ανταποκρίνεται στο μείζον συμφέρον των τέκνων. Η εγκριθείσα συμφωνία ισοδυναμεί με δικαστικό χωρισμό ή απόφαση διαζυγίου.

Με την εγκύκλιο της 22ας Μαΐου 2018, το υπουργείο Δικαιοσύνης αναγνώρισε τα εξής: Εάν η συμφωνία συναφθεί ενώπιον ληξίαρχου, η ληξιαρχική υπηρεσία εκδίδει το πιστοποιητικό που προβλέπεται στο άρθρο 39 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά τις συμφωνίες που συνάπτονται κατόπιν διαπραγματεύσεων παρουσία δικηγόρων, επισημαίνεται ότι το πιστοποιητικό που προβλέπεται στο προαναφερθέν άρθρο 39 πρέπει να εκδοθεί από τον εισαγγελέα που επικύρωσε τη συμφωνία ή παρείχε τη σχετική έγκριση, δεδομένου ότι ο δικηγόρος δεν μπορεί να θεωρηθεί «αρχή» για τους σκοπούς του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 – λαμβανομένου μεταξύ άλλων υπόψη ότι η συμφωνία καθίσταται έγκυρη και ισχυρή, και επομένως δύναται να αναγνωριστεί και να κηρυχθεί εκτελεστή στην αλλοδαπή, μόνο με οριστική διάταξη του εισαγγελέα. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που ο εισαγγελέας αρνηθεί να επικυρώσει τη συμφωνία και η συμφωνία επικυρωθεί τελικά από τον πρόεδρο του δικαστηρίου (σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 του νομοθετικού διατάγματος), για την έκδοση του πιστοποιητικού αρμόδιο είναι το δικαιοδοτικό όργανο.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν δύναται να παρασταθεί στο δικαστήριο (εάν είναι ανήλικος ή ενήλικος που είναι ανίκανος για δικαστική παράσταση), η αίτηση διατροφής ενώπιον δικαστηρίου πρέπει να υποβάλλεται από τον νόμιμο αντιπρόσωπό του (τους γονείς στην περίπτωση ανηλίκων, τους επιτρόπους στην περίπτωση των ενηλίκων), ο οποίος μπορεί να έχει οριστεί και δικαστικός συμπαραστάτης, σύμφωνα με τα άρθρα 404 επ. του Αστικού Κώδικα.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009, σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής στα κράτη μέλη, αρμόδιο είναι:

α) το δικαστήριο του τόπου της συνήθους διαμονής του εναγομένου, ή

β) το δικαστήριο του τόπου της συνήθους διαμονής του δικαιούχου διατροφής, ή

γ) το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο για την εκδίκαση αγωγής σχετικά με την προσωπική κατάσταση, όταν η αίτηση διατροφής είναι παρεπόμενη της αγωγής αυτής, εκτός εάν η δικαιοδοσία αυτή βασίζεται αποκλειστικά στην ιθαγένεια ενός εκ των διαδίκων, ή

δ) το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο για την εκδίκαση αγωγής σχετικά με τη γονική μέριμνα, όταν η αίτηση διατροφής είναι παρεπόμενη της αγωγής αυτής, εκτός εάν η διεθνής δικαιοδοσία βασίζεται αποκλειστικά στην ιθαγένεια ενός εκ των διαδίκων.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Το εισαγωγικό της δίκης δικόγραφο στις υποθέσεις διατροφής πρέπει να υποβληθεί από δικηγόρο ο οποίος εκπροσωπεί τον δικαιούχο δικαστικά.

Συνδρομή από δικηγόρο δεν απαιτείται όταν η απόφαση περί διατροφής συμπεριλαμβάνεται στη συμφωνία μεταξύ των συζύγων για συναινετικό χωρισμό. Σ’ αυτή την περίπτωση, η συμφωνία υποβάλλεται στο δικαστήριο, το οποίο την ελέγχει και την εγκρίνει (άρθρο 711 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Το πρόσωπο το οποίο εγείρει αξίωση διατροφής ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων υποχρεούται να καταβάλει δικαστικό ένσημο (contributo unificato di iscrizione a ruolo – ενιαίο τέλος εγγραφής στο γενικό πινάκιο). Το ποσό του εν λόγω ενσήμου ποικίλλει με βάση το είδος και την αξία της αξίωσης.

Η απόφαση του δικαστηρίου επίσης βαρύνεται με δικαστικό ένσημο.

Ωστόσο, δεν καταβάλλεται δικαστικό ένσημο στις υποθέσεις διατροφής τέκνων.

Οι διάδικοι υποχρεούνται επίσης να καταβάλουν την αμοιβή των δικηγόρων οι οποίοι τους εκπροσωπούν στο δικαστήριο. Δεν είναι δυνατή η ενδεικτική αναφορά δικαστικών εξόδων, καθώς ποικίλλουν ανάλογα με τον βαθμό πολυπλοκότητας της διαφοράς.

Πρόσωπα τα οποία δεν διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα μπορούν να ζητήσουν τον διορισμό δικηγόρου χωρίς αμοιβή, με επιβάρυνση του Δημοσίου (νομική συνδρομή).

Κατά τον χρόνο σύνταξης του παρόντος κειμένου, προκειμένου ο αιτών να τύχει νομικής συνδρομής, πρέπει να αποδεικνύεται από την πλέον πρόσφατη φορολογική του δήλωση ότι το ετήσιο φορολογητέο του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 11 493,82 EUR [υπουργικό διάταγμα της 16ης Ιανουαρίου 2018, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα (Gazzetta Ufficiale) αριθ. 49 της 28ης Φεβρουαρίου 2018]. Το όριο αυτό αναπροσαρμόζεται περιοδικά. Εάν ο ενδιαφερόμενος συνοικεί με τον/τη σύζυγό του, σύντροφο με σύμφωνο συμβίωσης ή με άλλα μέλη της οικογένειάς του, για να υπολογιστεί το συνολικό ετήσιο εισόδημα προστίθενται τα εισοδήματα όλων των μελών της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένου του αιτούντος.

Εάν ο ενδιαφερόμενος συνοικεί με τον/τη σύζυγό του ή με άλλα μέλη της οικογένειάς του, για να υπολογιστεί το συνολικό ετήσιο εισόδημα προστίθενται τα εισοδήματα όλων των μελών της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένου του αιτούντος. Σ’ αυτή την περίπτωση, το ανώτατο εισόδημα για την παροχή νομικής συνδρομής αυξάνεται κατά 1 032,91 EUR ανά μέλος της οικογένειας με το οποίο συνοικεί ο αιτών.

Οι αιτήσεις παροχής νομικής συνδρομής υποβάλλονται στον Δικηγορικό Σύλλογο (Consiglio dell’Ordine degli Avvocati) της έδρας του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου.

Στην αίτηση πρέπει να παρατίθενται τα περιστατικά τα οποία θεμελιώνουν το αίτημα νομικής συνδρομής και τη νομική βάση της αξίωσης, και να συμπεριλαμβάνονται οι σχετικές έγγραφες αποδείξεις. Ο Δικηγορικός Σύλλογος δεν εγκρίνει την παροχή νομικής συνδρομής στις περιπτώσεις όπου η αξίωση η οποία ασκείται ενώπιον του δικαστηρίου είναι προδήλως αβάσιμη.

Σε περίπτωση έγκρισης της αίτησης από τον Δικηγορικό Σύλλογο, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να διορίσει δικηγόρο από τον σχετικό κατάλογο δικηγόρων εξουσιοδοτημένων για νομική συνδρομή.

Ορισμένοι Δικηγορικοί Σύλλογοι επιλέγουν οι ίδιοι τον δικηγόρο ο οποίος θα αναλάβει την υπόθεση.

Αίτηση νομικής συνδρομής μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε στάδιο ή βαθμό της διαδικασίας και ισχύει για όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας.

Το όριο εισοδήματος που αναφέρεται ανωτέρω πρέπει να τηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.

Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης παροχής νομικής συνδρομής, ο αιτών μπορεί να υποβάλει εκ νέου αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου το οποίο έχει αρμοδιότητα να δικάσει την υπόθεση.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η δικαστική απόφαση η οποία ορίζει το ποσό της διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο και διατάσσει την καταβολή του, αποτελεί καταψηφιστική απόφαση και επομένως συνιστά εκτελεστό τίτλο.

Η δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει το δικαίωμα διατροφής επιβάλλει υποχρέωση στον υπόχρεο να παράσχει στον δικαιούχο τα αναγκαία μέσα για την κάλυψη των βασικών του αναγκών (έξοδα διαβίωσης, στέγης και ένδυσης, καθώς και το κόστος των αγαθών και υπηρεσιών που απαιτούνται για τη διατήρηση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης). Κατά τον υπολογισμό του ποσού της διατροφής το δικαστήριο πρέπει να λαμβάνει υπόψη του και την οικονομική κατάσταση του υπόχρεου.

Στη δικαστική απόφαση που ορίζει το ποσό της διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο στον εν διαστάσει σύζυγο πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το επίπεδο διαβίωσης των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου.

Στη δικαστική απόφαση που ορίζει το ποσό της διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο σε ανήλικα τέκνα ή σε ενήλικα τέκνα τα οποία δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες εκπαίδευσης των τέκνων.

Το ποσό της διατροφής αναπροσαρμόζεται αυτομάτως με βάση τους δείκτες της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας (ISTAT) ή άλλες παραμέτρους οι οποίες συμφωνούνται μεταξύ των μερών ή ορίζονται στη δικαστική απόφαση.

Το καταβλητέο ποσό διατροφής μπορεί να τροποποιηθεί αργότερα με σχετικό αίτημα του δικαιούχου ή του υπόχρεου προς το αρμόδιο δικαστήριο, το οποίο είναι συνήθως αυτό που εξέδωσε την αρχική απόφαση.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Το δικαστήριο καθορίζει τους όρους καταβολής της διατροφής.

Σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού των συζύγων, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τρίτα πρόσωπα τα οποία έχουν υποχρέωση τακτικής ή μη τακτικής καταβολής πληρωμών προς τον υπόχρεο διατροφής (π.χ. τον εργοδότη του) να καταβάλουν μέρος του εν λόγω ποσού απευθείας στον δικαιούχο σύζυγο.

Η διατροφή καταβάλλεται στο πρόσωπο προς το οποίο αυτή οφείλεται.

Η διατροφή ανήλικων τέκνων καταβάλλεται στον σύζυγο ο οποίος ασκεί την επιμέλεια.

Η διατροφή για ενήλικο τέκνο που δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητο, η οποία διατάσσεται από το δικαστήριο, καταβάλλεται απευθείας στο τέκνο, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει διαφορετικά.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν το πρόσωπο το οποίο διατάσσεται στην παροχή διατροφής δεν καταβάλει αυτήν οικειοθελώς, ο δικαιούχος μπορεί να καταφύγει στα συνήθη μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης των οικονομικών υποχρεώσεων.

Είναι επίσης δυνατή η εφαρμογή του άρθρου 614-bis του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, το οποίο προβλέπει κίνητρα για την εκούσια εκπλήρωση της υποχρέωσης να διενεργήσει κάποιος συγκεκριμένη πράξη: το δικαστήριο μπορεί να καθορίσει, με καταδικαστική απόφαση και κατόπιν αιτήματος ενός εκ των διαδίκων (και υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω μέτρο δεν είναι προδήλως άδικο), χρηματικό ποσό το οποίο θα καταβάλλει ο υπόχρεος διατροφής για κάθε μεταγενέστερη παραβίαση της υποχρέωσής του ή μη συμμόρφωση ή για κάθε καθυστέρηση στην εκτέλεση της απόφασης. Η καταδικαστική απόφαση συνιστά εκτελεστό τίτλο για την καταβολή των ποσών που οφείλονται για κάθε παραβίαση της υποχρέωσης ή μη συμμόρφωση.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Το δικαίωμα διατροφής δεν υπόκειται σε παραγραφή. Τυχόν μεμονωμένες ληξιπρόθεσμες δόσεις οι οποίες δεν έχουν καταβληθεί υπόκεινται σε πενταετή παραγραφή (άρθρο 2948 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα). Επίσης, ο χρόνος παραγραφής αναστέλλεται μεταξύ των συζύγων και μεταξύ οποιωνδήποτε προσώπων ασκούν τη γονική μέριμνα επί του δικαιούχου της διατροφής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Βλέπε το ακόλουθο ερώτημα.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Πρόσφατα συστήθηκε δημόσιο ταμείο για την καταβολή διατροφής στον σύζυγο που βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία και δεν είναι σε θέση να κερδίσει τα προς το ζην, στα ανήλικα τέκνα που συνοικούν μαζί του, καθώς και στα ενήλικα τέκνα με σοβαρή αναπηρία, όταν ο υπόχρεος σύζυγος δεν καταβάλλει διατροφή.

Για να εισπράξει αυτή τη διατροφή από το Υπουργείο Δικαιοσύνης (Ministero della Giustizia), ο ενδιαφερόμενος πρέπει να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο του τόπου διαμονής του.

Τα ποσά αυτά προκαταβάλλονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Στη συνέχεια, το Υπουργείο Δικαιοσύνης ανακτά τα οφειλόμενα ποσά από τον σύζυγο που αθέτησε την υποχρέωσή του.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Πρόσωπο το οποίο δικαιούται να εισπράξει διατροφή από κάτοικο άλλου κράτους μέλους δύναται να λάβει συνδρομή από την κεντρική αρχή της Ιταλίας. Το πρόσωπο αυτό πρέπει να υποβάλει, μέσω της ιταλικής κεντρικής αρχής, αίτηση αναγνώρισης και κήρυξης εκτελεστότητας και εκτέλεσης της απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμά του για διατροφή στην κεντρική αρχή του κράτους μέλους στο οποίο έχει τη συνήθη διαμονή του ο υπόχρεος διατροφής, στο πλαίσιο του συστήματος συνεργασίας που προβλέπεται στο κεφάλαιο VII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

Η Διεύθυνση Ανηλίκων και Κοινοτήτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης (Ministero della Giustizia – Dipartimento per la Giustizia Minorile e di Comunità) αποτελεί την κεντρική αρχή της Ιταλίας η οποία έχει καθοριστεί, σύμφωνα με το άρθρο 49 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, ως αρμόδια για την είσπραξη διατροφής σε διασυνοριακές διαφορές στον ευρωπαϊκό δικαστικό χώρο.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής της Ιταλίας είναι τα εξής:

Ministero della Giustizia, Dipartimento per la Giustizia Minorile e di Comunità

Via Damiano Chiesa 24

00136 ΡΩΜΗ

Τηλ. (+39) 06 68188 326 -331 -535

Φαξ (+39) 06 06.68808 323

Δ/νση ηλ. ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροacitalia0409.dgmc@giustizia.it

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Δικαιούχος ο οποίος κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος και επιθυμεί την εκτέλεση στην Ιταλία απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμά του να λάβει διατροφή, μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της κεντρικής αρχής του κράτους μέλους στο οποίο κατοικεί και να υποβάλει μέσω της εν λόγω αρχής αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 56, κάνοντας χρήση του συστήματος συνεργασίας που θεσπίζεται στο κεφάλαιο VII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

Δικαιούχος ο οποίος κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος δεν μπορεί να ζητήσει συνδρομή απευθείας από την κεντρική αρχή της Ιταλίας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλέπε το προηγούμενο ερώτημα.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Όσον αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις, εφαρμόζεται απευθείας το σύστημα που προβλέπεται στο κεφάλαιο V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

Επομένως, στις περιπτώσεις που αφορούν αναγνώριση ή αναγνώριση και κήρυξη εκτελεστότητας μιας απόφασης, και εκτέλεση απόφασης η οποία έχει εκδοθεί σε κράτος μέλος ή έχει ήδη αναγνωριστεί, εάν ο αιτών δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του η νομική συνδρομή παρέχεται αυτοδικαίως, ανεξαρτήτως του εισοδήματος του αιτούντος ή της εκτιμώμενης βασιμότητας της αίτησης, όπως απαιτείται με βάση τους γενικούς κανόνες που ισχύουν στην Ιταλία σχετικά με την πρόσβαση σε νομική συνδρομή.

Στην περίπτωση αίτησης διατροφής τέκνων 21 ετών και άνω, καθώς και αίτησης διατροφής η οποία δεν ερείδεται σε γονική σχέση (επομένως και στην περίπτωση αίτησης η οποία υποβάλλεται από τον σύζυγο ή από άλλο πρόσωπο το οποίο συνδέεται με τον δικαιούχο με συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας), νομική συνδρομή παρέχεται εφόσον πληρούνται τα γενικά κριτήρια εισοδήματος και βασιμότητας της αίτησης σύμφωνα με την ιταλική νομοθεσία (βλέπε απάντηση 7).

Στο πλαίσιο του συστήματος συνεργασίας που καθορίζεται στο κεφάλαιο VII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, η κεντρική αρχή της Ιταλίας προωθεί την αίτηση νομικής συνδρομής στον οικείο δικηγορικό σύλλογο.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η κεντρική αρχή της Ιταλίας εφαρμόζει τις ακόλουθες μεθόδους για τον χειρισμό των αιτημάτων συνεργασίας τα οποία υποβάλλονται σύμφωνα με το κεφάλαιο VII:

  • προωθεί την φιλική επίλυση των διαφορών καλώντας τον υπόχρεο να εκπληρώσει οικειοθελώς την υποχρέωση παροχής διατροφής
  • ζητεί από τον υπόχρεο να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή προκειμένου να ορίσουν από κοινού τη διαδικασία επίλυσης της διαφοράς
  • εντοπίζει τον υπόχρεο κάνοντας χρήση της βάσης δεδομένων του εθνικού μητρώου δήμων της Ιταλίας (Indice nazionale dei comuni italiani) και του μητρώου της διοίκησης σωφρονιστικών ιδρυμάτων (Amministrazione penitenziaria) ή απευθυνόμενη στα τοπικά δημοτολόγια
  • συλλέγει πληροφορίες σχετικά με το εισόδημα και την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου, με τη συνδρομή της φορολογικής αστυνομίας (polizia tributaria)
  • διευκολύνει την απόκτηση έγγραφων αποδεικτικών στοιχείων, δυνάμει του άρθρου 51 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) του κανονισμού, σε συνεργασία με τις δικαστικές αρχές
  • διευκολύνει την παροχή νομικής συνδρομής όπως διευκρινίζεται στις απαντήσεις 7 και 18 ανωτέρω.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 22/12/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Κύπρος

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Αναφέρονται στην υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους από κοινού, αναλόγως των οικονομικών δυνατοτήτων τους, είτε βρίσκονται μαζί είτε τελούν σε διάσταση. Η υποχρέωση διατροφής επεκτείνεται και στον/στην πρώην σύζυγο σε περίπτωση που αυτός/ή δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του από τους οικονομικούς του πόρους.

Τα άτομα τα οποία υπόκεινται σε υποχρέωση διατροφής είναι οι γονείς προς τα παιδιά και/ή πρώην σύζυγοι μεταξύ τους και τα ενήλικα τέκνα προς τους γονείς εφόσον αυτοί αδυνατούν να διατρέφουν τον εαυτό τους από την περιουσία τους ή τα εισοδήματά τους.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Η υποχρέωση διατροφής σταματά με την ενηλικίωση του παιδιού δηλ. όταν αυτό φτάσει το 18ο έτος της ηλικίας του, εκτός εάν μετά την ενηλικίωση του το παιδί δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του. Αυτό ισχύει στις περιπτώσεις όπου το παιδί πάσχει από σωματική ή διανοητική ασθένεια ή όταν δεν εργάζεται λόγω φοίτησης του σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά ή Επαγγελματικά Ιδρύματα ή όταν πρόκειται για άρρεν τέκνο και υπηρετεί την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία του.

Σύμφωνα με το Κυπριακό δίκαιο και, συγκεκριμένα, το άρθρο 34 του Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου,

Ν.216/90, υποχρέωση διατροφής υπέχει και το ενήλικο τέκνο προς τους γονείς.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Θα πρέπει να αποταθείτε σε Δικαστήριο και, συγκεκριμένα, στο Οικογενειακό Δικαστήριο της Επαρχίας όπου διαμένει.

Η διαδικασία ξεκινά με εναρκτήρια αίτηση διεκδίκησης διατροφής συνοδευόμενη από ένορκη δήλωση του αιτητή, η οποία καταχωρείται στο Πρωτοκολλητείο του Δικαστηρίου. Η αίτηση επιδίδεται στον καθ’ ου η αίτηση ή στην καθ’ ης η αίτηση (υπόχρεος διατροφής) στους οποίους δίδεται το δικαίωμα να ακουστούν και να καταχωρήσουν ένσταση. Σε περίπτωση που τα δυο μέρη συναινούν, εκδίδεται εκ συμφώνου διάταγμα διατροφής. Σε αντίθετη περίπτωση η αίτηση ορίζεται για ακρόαση και το Δικαστήριο αποφασίζει στη βάση της μαρτυρίας που τα δύο μέρη θα προσκομίσουν.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Όταν ο δικαιούχος είναι ανήλικος (δηλ., τέκνο κάτω των 18 χρόνων) αίτηση γίνεται από τον κηδεμόνα του δικαιούχου (π.χ. την μητέρα), εκ μέρους και προς όφελος του.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμου 23/90 (ως ετροποποιήθη), όταν ο δικαιούχος είναι ανήλικος το Δικαστήριο το οποίο κέκτηται δικαιοδοσίας είναι αυτό του τόπου διαμονής του δικαιούχου ή του υπόχρεου διατροφής (άρθρο 12(1)(β). Στις υπόλοιπες περιπτώσεις (όταν, δηλαδή, ο δικαιούχος είναι ενήλικας), το αρμόδθιο δικαστήριο είναι αυτό του τόπου διαμονής ή διεξαγωγής των εργασιών του αιτητή (δικαιούχου) ή του υπόχρεου διατροφής (άρθρο 12(1)(α)).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτητής δύναται να απευθυνθεί στο Δικαστήριο είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω

δικηγόρου.

Αναφορικά με τη διαδικασία, παρακαλώ δέστε την παράγραφο 3 πιο πάνω.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η διαδικασία συνεπάγεται την καταβολή εξόδων υπό μορφή δικηγορικών εξόδων (εάν ο αιτητής αντιπροσωπεύεται από δικηγόρο) και πραγματικών εξόδων προς το Δικαστήριο. Το ύψος καθορίζεται από Κανονισμούς που εκδίδει κατά καιρούς το Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου. Το ακριβές ύψος των εξόδων καθορίζεται από τη διάρκεια ή/και την πολυπλοκότητα της διαδικασίας. Σε περίπτωση που ο αιτητής έχει ανεπαρκή οικονομικά μέσα, δύναται να αιτηθεί για δωρεάν νομική αγωγή στη βάση του νόμου Ν.165(Ι)/2002 ως έχει τροποποιηθεί.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το είδος της διατροφής που επιδικάζεται από το Δικαστήριο είναι από γονέα προς τέκνο, τέκνο προς γονέα και πρώην σύζυγο προς πρώην σύζυγο. Το ύψος της διατροφής υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες του δικαιούχου και την οικονομική δυνατότητα του υπόχρεου διατροφής. Η διατροφή περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση και την ευημερία του δικαιούχου και, επιπλέον, τα έξοδα εκπαίδευσης του, ανάλογα με την περίπτωση (άρθρο 37, Ν. 216/90).

Το διάταγμα διατροφής δύναται να αναθεωρηθεί από το Δικαστήριο στη βάση αίτησης του αιτητή (ή του αντιπροσώπου του) σε περίπτωση που τα έξοδα διαβίωσης του δικαιούχου ή οι οικογενειακές συνθήκες αλλάξουν ή σε περίπτωση μετατροπής των συνθηκών του υπόχρεου διατροφής (άρθρο 38(1), Ν. 216/90).

Ο Νόμος (άρθρο 38(2), Ν. 216/90) προνοεί, ανεξάρτητα από τη μετατροπή των συνθηκών και των εξόδων, για αυτόματη αύξηση του ποσού της διατροφής κατά δέκα τοις εκατόν (10%) ανά περίοδο εικοσιτεσσάρων (24) μηνών εκτός εάν το Δικαστήριο διατάξει διαφορετικά.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται στο δικαιούχο της ή στον κηδεμόνα του δικαιούχου ή στο δικηγόρο των πιo πάνω μηνιαίως, μέσω τραπεζικής εντολής, επιταγής ή μετρητών.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Σε περίπτωση που ο δυνάμει διατάγματος υπόχρεος σε διατροφή αρνείται να καταβάλει διατροφή, η διατροφή εισπράττεται με τρόπο παραπλήσιο της είσπραξης χρηματικής ποινής. Η διαδικασία περιλαμβάνει και την έκδοση φυλακιστηρίου εντάλματος (άρθρο 40, Ν.216/90).

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Σύμφωνα με το Νόμο 232/91, άρθρο 9(3), ο υπόχρεος διατροφής απαλλάσσεται της υποχρέωσης για καταβολή ποσού που οφείλεται, δυνάμει διατάγματος διατροφής, για περίοδο μεγαλύτερη των δύο χρόνων.

Από τον υπολογισμό όμως της χρονικής περιόδου αφαιρείται οποιαδήποτε περίοδος απουσίας του υπόχρεου διατροφής από την Κυπριακή Δημοκρατία.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Δεν υπάρχει τέτοια Αρχή ή Οργανισμός σε εθνικό επίπεδο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Παρακαλώ δέστε την απάντηση πιο πάνω.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι, σε αυτή την περίπτωση ο αιτητής/δικαιούχος μπορεί να αποταθεί για βοήθεια στην Κεντρική Αρχή της Δημοκρατίας, δηλαδή, στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ή ο δικηγόρος του δύναται να απευθυνθεί στην Κεντρική Αρχή τηλεφωνικώς, γραπτώς (με επιστολή ή τηλεομοιότυπο ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) ή με προσωπική συνάντηση.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Σε περίπτωση που ο αιτητής/δικαιούχος βρίσκεται σε άλλη χώρα και ο υπόχρεος διατροφής στην Κύπρο, ο αιτητής δύναται να αποταθεί για βοήθεια στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, ως η Κεντρική Αρχή, μέσω της αντίστοιχης Κεντρικής Αρχής του Κράτους στο οποίο βρίσκεται, αλλά όχι απευθείας.

Διαζευκτικά, μπορεί να αποταθεί απευθείας στο δικαστήριο μέσω του δικηγόρου του.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Στην προκειμένη περίπτωση η Κεντρική Αρχή της Κύπρου μπορεί να ειδοποιηθεί τηλεφωνικώς ή γραπτώς (με επιστολή ή τηλεομοιότυπο ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) και να παράσχει βοήθεια στην προώθηση γραπτού αιτήματος διατροφής στο αρμόδιο εθνικό δικαστήριο.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, η Κύπρος δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Δεν ισχύει στην παρούσα περίπτωση.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Με την εφαρμογή του νέου Κανονισμού για τις διατροφής (ΕΚ 4/2009) οι αιτήσεις πλέον προωθούνται απευθείας στο αρμόδιο Δικαστήριο της Δημοκρατίας μέσω της Κεντρικής Αρχής της Δημοκρατίας.

Η πρόσβαση στη δικαιοσύνη διευκολύνεται, επίσης, με τη δυνατότητα παροχής νομικής αρωγής τόσο στη βάση της εθνικής νομοθεσίας, Νόμος 165(Ι)/2002, όσο και στα πλαίσια της σχετικής Οδηγίας της ΕΕ περί Νομικής Αρωγής σε Διασυνοριακές Διαφορές.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Προς την ορθότερη εφαρμογή του άρθρου 51, η Κεντρική Αρχή συνεργάζεται στενά με άλλες αρμόδιες αρχές του κράτους με σκοπό, μεταξύ άλλων, την εξασφάλιση αιτούμενων πληροφοριών, όπως η διεύθυνση διαμονής και εργασίας του οφειλέτη, τα εισοδήματά του κ.τ.λ., τον εντοπισμό του και την επίδοση σε αυτόν δικαστικών εγγράφων μέσω της εξασφάλισης και παροχής προς τις δικαστικές αρχές έγκυρης διεύθυνσης επίδοσης.

Παρά τη δυνατότητα παροχής νομικής αρωγής, τα πιο πάνω, καθώς και η προώθηση αιτήματος στη βάση του Καν.4/2009, παρέχονται στους αιτητές μέσω της Κεντρικής Αρχής έτσι ζήτημα νομικής αρωγής δεν εγείρεται.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 11/03/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Λεττονία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η εθνική νομοθεσία της Λετονίας δεν περιέχει γενικό ορισμό της υποχρέωσης διατροφής. Ωστόσο, επικρατεί κοινή αντίληψη σχετικά με ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με την υποχρέωση διατροφής άλλου προσώπου. Για παράδειγμα, ως διατροφή τέκνου νοείται η δαπάνη την οποία κάθε γονέας οφείλει να καταβάλλει για το παιδί του, ανεξαρτήτως της οικονομικής του κατάστασης. Το ελάχιστο ποσό διατροφής τέκνου έχει οριστεί από το κράτος (Υπουργικό Συμβούλιο - «Ministru kabinets»). Ο ορισμός της διατροφής τέκνου προβλέπεται στον νόμο περί εγγυητικού ταμείου αξιώσεων διατροφής.

Για πολλά θέματα που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής οι οποίες ενδέχεται να αναφέρονται με διαφορετική ονομασία, π.χ. «διατροφή» (uzturlīdzekļi) ή «μέσα διατήρησης του επιπέδου ευημερίας» (līdzekļi iepriekšējā labklājības līmeņa nodrošināšanai), η κοινή αντίληψη που επικρατεί απορρέει από τη νομολογία των δικαστηρίων. Για παράδειγμα, γίνεται γενικά δεκτό ότι στις σχέσεις των συζύγων ως διατροφή νοείται η μακροπρόθεσμη οικονομική ενίσχυση την οποία παρέχει ο ένας σύζυγος στον άλλο, όταν το επίπεδο διαβίωσης του τελευταίου έχει χειροτερεύσει.

Πρόσωπα υπόχρεα σε παροχή διατροφής:

Υποχρέωση των γονέων έναντι των τέκνων

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής του τέκνου έως ότου αυτό καταστεί ικανό να συντηρεί τον εαυτό του. Συνεπώς, η υποχρέωση διατροφής του τέκνου δεν παύει κατά την ενηλικίωσή του. Εντούτοις, το δικαστήριο αξιολογεί κατά πόσο απαιτείται η παροχή διατροφής μετά την ενηλικίωση του τέκνου εάν αυτό έχει διακόψει την εκπαίδευση ή την επαγγελματική του κατάρτιση και δεν συντηρεί τον εαυτό του με προσωπική εργασία μολονότι είναι σε θέση να το πράξει. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι η υποχρέωση των γονέων για παροχή διατροφής στα τέκνα τους πρέπει να είναι ανάλογη προς την οικονομική τους κατάσταση. Ωστόσο, κάθε γονέας έχει υποχρέωση να καταβάλλει το ελάχιστο ποσό διατροφής που ορίζεται από το κράτος, ανεξαρτήτως της οικονομικής του κατάστασης. Η υποχρέωση συντήρησης του παιδιού είναι δεσμευτική, ανεξαρτήτως εάν το παιδί συνοικεί με έναν γονέα, με τους δύο γονείς, ή κατοικεί χωριστά από αυτούς.

Η χορήγηση διατροφής στο τέκνο συνίσταται στην εξασφάλιση τροφής, ένδυσης, στέγης, ιατρικής περίθαλψης, προσωπικής φροντίδας και εκπαίδευσης και στην εν γένει ανατροφή του (διασφάλιση τόσο της φυσικής όσο και της πνευματικής του ανάπτυξης λαμβανομένων δεόντως υπόψη της προσωπικότητας, των ικανοτήτων και ενδιαφερόντων του, και της προετοιμασίας του τέκνου για την ομαλή ένταξή του στην κοινωνία).

Υποχρέωση των τέκνων έναντι των γονέων

Η υποχρέωση των τέκνων να διατρέφουν τους γονείς τους βαρύνει εξίσου όλα τα τέκνα. Εάν η οικονομική κατάσταση των τέκνων είναι άνιση, το δικαστήριο μπορεί να ορίσει τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους ανάλογα με την οικονομική κατάσταση καθενός.

Υποχρέωση μεταξύ συζύγων

Σε περίπτωση ακύρωσης του γάμου και εφόσον μόνο ο ένας σύζυγος γνώριζε ότι ο γάμος ήταν ακυρώσιμος κατά τον χρόνο τέλεσής του, ο άλλος σύζυγος, ο οποίος δεν το γνώριζε, έχει δικαίωμα να ζητήσει από τον σύζυγό του την παροχή οικονομικών μέσων σε βαθμό ανάλογο προς την οικονομική κατάσταση του τελευταίου, προκειμένου να διατηρήσει το επίπεδο διαβίωσής του. Παρομοίως, από την έκδοση διαζυγίου και μετά, ο ένας σύζυγος μπορεί να αξιώσει από τον άλλο την παροχή οικονομικών μέσων ανάλογων προς την οικονομική κατάσταση του άλλου συζύγου, προκειμένου να διατηρήσει το επίπεδο διαβίωσής του.

Δεν υφίσταται υποχρέωση παροχής οικονομικών πόρων στον πρώην σύζυγο προκειμένου αυτός να διατηρήσει το επίπεδο διαβίωσής του, εάν:

  1. το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από την έκδοση του διαζυγίου ή την ακύρωση του γάμου είναι ίσο με τη διάρκεια του λυθέντος γάμου ή, σε περίπτωση γάμου που έχει ακυρωθεί, με τη διάρκεια της συμβίωσης
  2. ο πρώην σύζυγος έχει τελέσει νέο γάμο
  3. το εισόδημα του πρώην συζύγου διασφαλίζει τη συντήρησή του
  4. ο πρώην σύζυγος αρνείται να συντηρηθεί από την εργασία του
  5. ο πρώην σύζυγος που φέρει την υποχρέωση διατροφής δεν διαθέτει επαρκή μέσα για τη διαβίωσή του ή έχει καταστεί ανίκανος προς εργασία
  6. ο πρώην σύζυγος έχει διαπράξει αδίκημα κατά του άλλου συζύγου ή αδίκημα κατά της ζωής, υγείας, ελευθερίας, περιουσίας ή τιμής των ανιόντων ή κατιόντων του άλλου συζύγου
  7. ο πρώην σύζυγος άφησε αβοήθητο τον άλλο σύζυγο ενώ είχε τη δυνατότητα να τον βοηθήσει
  8. ο πρώην σύζυγος έχει δολίως υποβάλει ψευδή έγκληση σε σχέση με τη διάπραξη αδικήματος κατά οποιουδήποτε προσώπου από αυτά που αναφέρονται στο σημείο 6
  9. ο πρώην σύζυγος διήγε βίο ανήθικο ή άσωτο
  10. οποιοσδήποτε των συζύγων έχει αποβιώσει ή τεκμαίρεται θανών
  11. συντρέχουν άλλοι σημαντικοί λόγοι.

Υποχρέωση των παππούδων και των γιαγιάδων έναντι των εγγονών

Εάν δεν υπάρχουν γονείς ή οι γονείς δεν είναι σε θέση να συντηρούν το τέκνο, η σχετική υποχρέωση βαρύνει εξίσου τους παππούδες και τις γιαγιάδες του τέκνου. Εάν η οικονομική κατάσταση των παππούδων και των γιαγιάδων είναι άνιση, το δικαστήριο μπορεί να ορίσει τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση.

Υποχρέωση των εγγονών έναντι των παππούδων και των γιαγιάδων

Η υποχρέωση διατροφής των παππούδων και των γιαγιάδων, όπου αυτό είναι απαραίτητο, βαρύνει αντίστοιχα και εξίσου όλους τους εγγονούς. Εάν η οικονομική κατάσταση των εγγονών είναι άνιση, το δικαστήριο μπορεί να ορίσει τις αντίστοιχες υποχρεώσεις τους ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση.

Υποχρέωση διατροφής δυνάμει σύμβασης διατροφής

Υποχρέωση διατροφής μπορεί να συσταθεί μεταξύ δύο προσώπων δυνάμει σύμβασης διατροφής. Σύμφωνα με τη σύμβαση διατροφής, ένα πρόσωπο παρέχει σε άλλο συγκεκριμένη υλική ωφέλεια σε χρήμα ή σε είδος, και το τελευταίο αναλαμβάνει σε αντάλλαγμα να συντηρεί το πρώτο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, εκτός εάν έχει συμφωνηθεί άλλο χρονικό διάστημα. Με την επιφύλαξη αντίθετης συμφωνίας, η διατροφή περιλαμβάνει τη χορήγηση τροφής, στέγης, ένδυσης και φροντίδας. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος διατροφής είναι ανήλικος, περιλαμβάνονται επίσης η ανατροφή και πρωτοβάθμια εκπαίδευσή του.

Υποχρέωση διατροφής που απορρέει από σωματική βλάβη

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος παροχής διατροφής αποβιώσει ως αποτέλεσμα σωματικής βλάβης, η σχετική υποχρέωση περιέρχεται στο πρόσωπο το οποίο ευθύνεται για τον θάνατό του. Το ποσό της σχετικής αποζημίωσης ορίζεται από το δικαστήριο κατά τη διακριτική του ευχέρεια, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του θανόντος, την ικανότητά του να συντηρεί τον εαυτό του πριν από τον θάνατό του, και τέλος, τις ανάγκες του δικαιούχου της διατροφής. Εάν ο δικαιούχος της διατροφής διαθέτει επαρκή μέσα διαβίωσης, δεν υφίσταται σχετική αξίωση.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής του τέκνου έως ότου αυτό καταστεί ικανό να συντηρεί τον εαυτό του. Συνεπώς, η υποχρέωση διατροφής του τέκνου δεν παύει κατά την ενηλικίωσή του. Εντούτοις, το δικαστήριο αξιολογεί κατά πόσον απαιτείται η παροχή διατροφής μετά την ενηλικίωση του τέκνου εάν αυτό έχει διακόψει την εκπαίδευση ή την επαγγελματική του κατάρτιση και δεν συντηρεί τον εαυτό του με προσωπική εργασία μολονότι είναι σε θέση να το πράξει.

Η λετονική νομοθεσία δεν ορίζει σε τι συνίστανται τα μέσα τα οποία διασφαλίζουν το προηγούμενο επίπεδο διαβίωσης του δικαιούχου διατροφής. Επίσης, δεν ορίζει σε τι συνίσταται η σχετική υποχρέωση έναντι των γονέων ή παππούδων/γιαγιάδων.

Ορίζει ωστόσο τη διατροφή του τέκνου, ως εξασφάλιση τροφής, ένδυσης, στέγης, ιατρικής περίθαλψης, προσωπικής φροντίδας και εκπαίδευσης και εν γένει ανατροφής του (διασφάλιση τόσο της φυσικής όσο και της πνευματικής του ανάπτυξης, λαμβανομένων δεόντως υπόψη της προσωπικότητας, των ικανοτήτων και ενδιαφερόντων του, και της προετοιμασίας του τέκνου για την ομαλή ένταξή του στην κοινωνία). Το ποσό της διατροφής εξαρτάται από το δικαίωμα του τέκνου στη διασφάλιση κατάλληλων συνθηκών διαβίωσης και από τις πραγματικές ανάγκες του τέκνου.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για την επιδίκαση διατροφής οποιασδήποτε μορφής ο αιτών οφείλει να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Ο αιτών πρέπει να υποβάλει στο δικαστήριο αίτηση και κάθε άλλο αναγκαίο έγγραφο.

Οι γονείς τέκνου μπορούν να καταρτίσουν σύμβαση υπό τη μορφή συμβολαιογραφικής πράξης (notarial akts) για τη χορήγηση διατροφής σε μηνιαίες δόσεις. Η σχετική συμφωνία αποτελεί σύμβαση αστικού δικαίου, η οποία παράγει έννομες συνέπειες, υπό την έννοια ότι δεσμεύει τα μέρη και υποχρεώνει αυτά σε σεβασμό και τήρηση των διατάξεων της νόμιμα καταρτισθείσας σύμβασης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του ενός γονέα προς τις διατάξεις σύμβασης περί περιοδικής χορήγησης διατροφής, η σύμβαση μπορεί να υποβληθεί σε δικαστικό επιμελητή (tiesu izpildītājs) προς εκτέλεση.

Στη Λετονία έχει συσταθεί το Εγγυητικό Ταμείο Αξιώσεων Διατροφής (Uzturlīdzekļu garantiju fonds), το οποίο έχει ως στόχο τη χορήγηση διατροφής σε ανηλίκους από τον κεντρικό προϋπολογισμό του κράτους. Διαχειριστής των περιουσιακών στοιχείων είναι η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής (Uzturlīdzekļu garantiju fonda administrācija). Η Διοίκηση του Ταμείου υπάγεται απευθείας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Η χορήγηση επιδόματος διατροφής από το Εγγυητικό Ταμείο επιτρέπεται εφόσον έχει προηγηθεί η δικαστική επιδίωξη διατροφής. Σε περίπτωση αδυναμίας ικανοποίησης της αξίωσης μέσω αναγκαστικής εκτέλεσης, ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση στη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου.

Η Διοίκηση του Ταμείου προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής μόνον εφόσον έχει κηρυχθεί αδύνατη η εκτέλεση δικαστικής απόφασης δια της οποίας διατάσσεται η καταβολή διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα αστική διαδικασία ή σε περίπτωση που ο υπόχρεος έχει συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση καταβολής της διατροφής, όμως δεν καταβάλλει το ελάχιστο ποσό διατροφής που έχει ορίσει το κράτος.

Καθήκον της Διοίκησης του Ταμείου είναι να ενεργεί ως όργανο εκτέλεσης κατά του οφειλέτη, χωρίς να απαιτείται ειδική δικαστική απόφαση, για την ανάκτηση κάθε επιδόματος διατροφής που έχει καταβάλει το Ταμείο.

Η διαδικασία χορήγησης επιδόματος διατροφής από τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής έχει ως εξής:

Ο αιτών δικαιούχος του επιδόματος διατροφής τέκνου μπορεί να υποβάλει αίτηση απευθείας στη Διοίκηση του Ταμείου, μαζί με τα κατωτέρω έγγραφα:

  • αντίγραφο της δικαστικής απόφασης επιδίκασης διατροφής
  • έκθεση δικαστικού επιμελητή δια της οποίας βεβαιώνεται ότι δεν κατέστη δυνατή η εκτέλεση της απόφασης διατροφής κατά του οφειλέτη ή ότι ο οφειλέτης έχει συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση παροχής διατροφής, όμως δεν έχει καταβάλει το ελάχιστο ποσό διατροφής που ορίζεται από το κράτος. Η ανωτέρω έκθεση πρέπει να υποβληθεί στη Διοίκηση του Ταμείου εντός ενός μήνα από την έκδοσή της
  • εάν η αίτηση χορήγησης επιδόματος διατροφής υποβάλλεται από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του δικαιούχου, το έγγραφο της εξουσιοδότησής του.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Ναι, εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος μπορεί να υποβάλει αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς ή οικείου προσώπου. Στην περίπτωση ανηλίκου, η αξίωση μπορεί να ασκηθεί από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο, π.χ. από τους γονείς ή τον κηδεμόνα.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με τους κανόνες δικαιοδοσίας, αρμόδιο για θέματα διατροφής πάσης φύσεως είναι το επαρχιακό (δημοτικό) δικαστήριο (rajona (pilsētas) tiesa).

Στη Λετονία η αρμοδιότητα του δικαστηρίου θεμελιώνεται στα εξής:

  • κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, («κανονισμός περί διατροφής»)
  • διμερείς και πολυμερείς συνθήκες οι οποίες είναι δεσμευτικές για τη Δημοκρατία της Λετονίας
  • Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, όταν δεν ισχύουν οι διατάξεις του κανονισμού περί διατροφής ή οι διατάξεις διμερών ή πολυμερών συνθηκών οι οποίες είναι δεσμευτικές για τη Δημοκρατία της Λετονίας.

Στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ορίζεται η αρμοδιότητα των λετονικών δικαστηρίων στις υποθέσεις διατροφής ως εξής:

  • αγωγή μπορεί να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του εναγομένου
  • αγωγή κατά προσώπου αγνώστου διαμονής ή κατά προσώπου το οποίο δεν διαθέτει τόπο μόνιμης διαμονής στη Λετονία μπορεί να ασκηθεί στο δικαστήριο του τόπου όπου ο εναγόμενος διαθέτει ακίνητη περιουσία ή ενώπιον του δικαστηρίου του τελευταίου γνωστού τόπου διαμονής του εναγομένου
  • αγωγή για την καταβολή διατροφής τέκνου ή γονέα μπορεί επίσης να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του ενάγοντος
  • αγωγή διατροφής λόγω πρόκλησης σωματικής βλάβης μπορεί επίσης να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του ενάγοντος ή του τόπου όπου προκλήθηκε η σωματική βλάβη.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Για την άσκηση αγωγής ή αξίωσης ενώπιον των δικαστηρίων, ο αιτών δεν απαιτείται να χρησιμοποιήσει δικηγόρο ή άλλον μεσάζοντα. Επίσης ο αιτών δεν απαιτείται να επιδιώξει την εξώδικη επίλυση της διαφοράς προτού επισπεύσει τη δικαστική διαδικασία.

Ωστόσο, πριν από την εκδίκαση της διαφοράς ο δικαστής οφείλει να προσπαθήσει να συμβιβάσει τα μέρη. Για τον λόγο αυτόν συνιστάται στα μέρη να έλθουν σε κοινή συμφωνία πριν από την εκδίκαση της διαφοράς.

Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με τα ζητήματα διατροφής χωρίς να προσφύγουν στα δικαστήρια.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Σύμφωνα με το άρθρο 43 παράγραφος 1 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τα ακόλουθα πρόσωπα απαλλάσσονται από την καταβολή εξόδων διαδικασίας προς το κράτος [κρατικό τέλος (valsts nodeva), δικαστικό ένσημο (kancelejas nodeva) και διαδικαστικά έξοδα (ar lietas izskatīšanu saistītie izdevumi)]:

ο ενάγων, σε αγωγή καταβολής διατροφής τέκνου ή γονέα ή αγωγή αναγνώρισης της πατρότητας, εάν η σχετική αγωγή ασκείται μαζί με αγωγή διατροφής τέκνου

ο αιτών, σε υπόθεση που αφορά την αναγνώριση, ή την αναγνώριση και εκτέλεση, αλλοδαπής απόφασης για την καταβολή διατροφής σε τέκνο ή γονέα·

ο ενάγων, σε αξιώσεις που απορρέουν από σωματική βλάβη που προκάλεσε ακρωτηριασμό ή άλλη βλάβη της υγείας ή θάνατο

ο εναγόμενος σε αγωγή μείωσης της διατροφής που επιδίκασε το δικαστήριο σε τέκνο ή γονέα και σε αγωγή μείωσης της διατροφής που επιδίκασε το δικαστήριο σε αγωγές που απορρέουν από σωματική βλάβη που συνεπάγεται ακρωτηριασμό ή άλλη βλάβη της υγείας ή θάνατο·

Σύμφωνα με το άρθρο 34 παράγραφος 1 του λετονικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η αγωγή (prasības pieteikumu) μπορεί να συνίσταται σε αυτοτελή αγωγή ή ανταγωγή, σε αίτηση η οποία υποβάλλεται στο πλαίσιο εκκρεμούς υπόθεσης η οποία επισπεύδεται από τρίτο με αυτοτελή αξίωση σε σχέση με το αντικείμενο της διαφοράς, σε αίτηση η οποία υποβάλλεται στο πλαίσιο ειδικής διαδικασίας ή σε άλλη αίτηση η οποία υποβάλλεται στο δικαστήριο και προβλέπεται από τη νομοθεσία. Το κρατικό τέλος που καταβάλλεται σε σχέση με κάθε αγωγή ή αίτηση έχει ως εξής:

για διαφορές έως 2 134 ευρώ: 15 % του αξιούμενου ποσού, με ελάχιστο όριο τα 70 ευρώ

για διαφορές αξίας από 2 135 έως 7 114 ευρώ: 320 ευρώ συν 4 % επί του ποσού που αξιώνεται πέραν των 2 134 ευρώ

για διαφορές αξίας από 7 115 έως 28 457 ευρώ: 520 ευρώ συν 3,2 % επί του ποσού που αξιώνεται πέραν των 7 114 ευρώ

για διαφορές αξίας από 28 458 έως 142 287 ευρώ: 1 200 ευρώ συν 1,6 % επί του ποσού που αξιώνεται πέραν των 28 457 ευρώ

για διαφορές αξίας από 142 288 έως 711 435 ευρώ: 3 025 ευρώ συν 1 % επί του ποσού που αξιώνεται πέραν των 142 287 ευρώ

για διαφορές άνω των 711 435 ευρώ: 8 715 ευρώ συν 0,6 % επί του ποσού που αξιώνεται πέραν των 711 435 ευρώ.

Στις υποθέσεις διατροφής ως αξιούμενο ποσό θεωρείται το συνολικό ποσό το οποίο είναι καταβλητέο σε χρονικό διάστημα ενός έτους.

Στη Λετονία, νομική αρωγή σε αλλοδαπούς ενάγοντες ή αιτούντες οι οποίοι δικαιούνται νομική αρωγή σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής παρέχεται από την κεντρική αρχή, η οποία έχει ιδρυθεί δυνάμει του κανονισμού, και η οποία είναι η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής. Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής παρέχει νομική αρωγή και εκπροσώπηση ενώπιον των λετονικών δικαστηρίων και οργάνων εκτελέσεως σε υπηκόους της Λετονίας δικαιούχους διατροφής και σε αλλοδαπούς δικαιούχους διατροφής οι οποίοι στοιχειοθετούν δικαίωμα νομικής αρωγής σύμφωνα με τον κανονισμό.

Στις περιπτώσεις που δεν προβλέπονται από τον κανονισμό περί διατροφής, το λετονικό κράτος παρέχει νομική αρωγή σε πρόσωπα ειδικού καθεστώτος ή σε πρόσωπα των οποίων η περιουσιακή κατάσταση ή το εισόδημα δεν διασφαλίζει την προστασία των δικαιωμάτων τους. Νομική αρωγή παρέχεται σύμφωνα με τον νόμο περί κρατικής νομικής αρωγής.

Νομική αρωγή παρέχεται για την κάλυψη των εξόδων κατάρτισης των διαδικαστικών εγγράφων, των εξόδων παροχής συμβουλών κατά τη δικαστική διαδικασία και των εξόδων δικαστικής εκπροσώπησης. Στις διασυνοριακές διαφορές, πέραν της νομικής αρωγής που παρέχεται κατά τα ανωτέρω, παρέχονται και υπηρεσίες διερμηνείας, μετάφρασης συγκεκριμένων δικαστικών ή εξωδικαστικών εγγράφων ή εγγράφων που υποβάλλονται από τον αιτούντα και τα οποία απαιτούνται για την επιδίκαση της υπόθεσης, και σε ορισμένες περιπτώσεις, κάλυψη των εξόδων μετακίνησης για παράσταση στην ακροαματική διαδικασία. Το κράτος δεν καλύπτει τα έξοδα διαδικασίας. Τα έξοδα διαδικασίας περιλαμβάνουν το κρατικό τέλος, το δικαστικό ένσημο και τα διαδικαστικά έξοδα, όπως είναι τα ποσά τα οποία είναι καταβλητέα στους μάρτυρες και εμπειρογνώμονες, τα έξοδα εξέτασης μαρτύρων, τα έξοδα επίδοσης αντιγράφου της αγωγής ή αίτησης και της κλήσης κλπ. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει ένα πρόσωπο εν όλω ή εν μέρει από την καταβολή των εξόδων διαδικασίας στο κράτος ή να επιτρέψει την καταβολή των εξόδων διαδικασίας σε δόσεις, αφότου αξιολογήσει την οικονομική κατάσταση του εν λόγω προσώπου.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Στις περιπτώσεις όπου το δικαστήριο διατάσσει τη χορήγηση διατροφής τέκνου, μπορεί να διατάξει τη χορήγησή της υπό τη μορφή κατ’ αποκοπή χρηματικού ποσού ή υπό άλλη μορφή, π.χ. υπό τη μορφή τροφής, ένδυσης, στέγης κλπ. ή και τα δύο.

Κατά την επιδίκαση του τελικού ποσού διατροφής το δικαστήριο λαμβάνει κατ’ αρχήν υπόψη του την οικονομική κατάσταση των μερών, τις συνθήκες διαβίωσής τους και την οικογενειακή τους κατάσταση, αξιολογώντας δεόντως τις αποδείξεις που αυτά προσκομίζουν.

Κατά την επιδίκαση διατροφής υπέρ τέκνου, το δικαστήριο αξιολογεί όλες τις περιστάσεις και αποδείξεις της υπόθεσης και ορίζει το ποσό της διατροφής. Το ελάχιστο ποσό διατροφής το οποίο κάθε γονέας υποχρεούται να καταβάλλει σύμφωνα με τους ορισμούς του κράτους, ανά τέκνο και σε μηνιαία βάση από τον χρόνο γεννήσεως του τέκνου έως την ηλικία των 7 ετών, είναι 25 % του κατώτατου μηνιαίου μισθού που ορίζεται από το κράτος. Για κάθε τέκνο ηλικίας 7 έως 18 ετών, το ελάχιστο ποσό διατροφής ορίζεται σε 30 % του κατώτατου μηνιαίου μισθού που ορίζεται από το κράτος.

Μετά την επιδίκαση της διατροφής, οποιαδήποτε μεταβολή στο ποσό ή το χρονικό διάστημα καταβολής της διατροφής ή απαλλαγή από τη σχετική υποχρέωση απαιτεί την υποβολή νέας αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου. Εφόσον υποβληθεί σχετική νέα αίτηση, το δικαστήριο μπορεί να αναθεωρήσει το ποσό της διατροφής στο πλαίσιο νέας διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβολές που έχουν επέλθει στην οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των μερών, και να αυξήσει ή μειώσει αντίστοιχα το ποσό της διατροφής.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Ο υπόχρεος καταβάλλει τη διατροφή στον δικαιούχο. Εάν η αξίωση διατροφής ασκείται για λογαριασμό ανηλίκου από τον γονέα ή τον κηδεμόνα του, η διατροφή καταβάλλεται στον τελευταίο για λογαριασμό του ανηλίκου. Παραδοσιακά, η διατροφή καταβάλλεται σε περιοδική βάση και κατά ορισμένο ποσό, π.χ. με τη μορφή κρατήσεων από τον μισθό του υποχρέου. Σπανιότερα η διατροφή καταβάλλεται με άλλη μορφή.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν ο υπόχρεος δεν καταβάλλει οικειοθελώς τη διατροφή στον δικαιούχο, ο τελευταίος πρέπει να ζητήσει την έκδοση εκτελεστού τίτλου (izpildu raksts) από το δικαστήριο το οποίο έκρινε τη διαφορά. Ο εν λόγω εκτελεστός τίτλος ή εκτελεστός τίτλος που έχει εκδοθεί σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να υποβληθεί προς εκτέλεση σε δικαστικό επιμελητή (tiesu izpildītājs) εντός 10 ετών από την έναρξη ισχύος της δικαστικής απόφασης ή της απόφασης του δικαστή, εκτός εάν ισχύουν άλλες προθεσμίες παραγραφής (εάν καταβάλλονται περιοδικές πληρωμές ως αποτέλεσμα δικαστικής απόφασης, ο εκτελεστός τίτλος εξακολουθεί να ισχύει για ολόκληρη την περίοδο για την οποία επιδικάστηκαν οι περιοδικές πληρωμές και η προθεσμία παραγραφής αρχίζει να τρέχει από την τελευταία ημέρα κάθε πληρωμής). Ο δικαστικός επιμελητής αρχίζει τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης κατόπιν σχετικής έγγραφης αίτησης του δικαιούχου της διατροφής. Ο δικαστικός επιμελητής είναι υποχρεωμένος να δεχθεί τον εκτελεστό τίτλο εάν ο τόπος κατοικίας, ο τόπος εργασίας ή ο τόπος της περιουσίας του οφειλέτη υπάγεται στην περιφέρεια της αρμοδιότητάς του (iecirknis). Ο δικαστικός επιμελητής μπορεί επίσης να δεχθεί άλλους εκτελεστούς τίτλους οι οποίοι πρόκειται να εκτελεστούν εντός της περιφέρειας αρμοδιότητας του περιφερειακού δικαστηρίου (apgabaltiesa) στο οποίο αυτός υπάγεται, εντός της οποίας έχει αυτός αρμοδιότητα να ενεργεί.

Τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης περιλαμβάνουν: την κατάσχεση της κινητής περιουσίας του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, και την εκποίηση της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη· την κατάσχεση χρηματικών αξιώσεων του οφειλέτη κατά τρίτων (αξιώσεις για μισθούς, αντίστοιχες καταβολές ή άλλο εισόδημα του οφειλέτη, και καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα)· εκτέλεση κατά της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη, δια της εκποίησης των σχετικών περιουσιακών στοιχείων· λοιπά μέτρα εκτέλεσης που ορίζονται στην απόφαση.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Σύμφωνα με το άρθρο 570 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, δεν χωρεί εκτέλεση κατά της περιουσίας του οφειλέτη όταν αυτός εργάζεται ή εισπράττει σύνταξη ή υποτροφία και το προς εκτέλεση ποσό δεν υπερβαίνει το τμήμα του μηνιαίου εισοδήματος κατά του οποίου χωρεί εκτέλεση σύμφωνα με τον νόμο. Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας ορίζει τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων κατά των οποίων δεν χωρεί εκτέλεση, π.χ. συγκεκριμένες οικιακές συσκευές, οικιακός εξοπλισμός, η αναγκαία ένδυση του οφειλέτη και των μελών της οικογένειάς του ή λοιπών εξαρτώμενων προσώπων. Σύμφωνα με το άρθρο 594 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, έως την πλήρη εξόφληση του χρέους του οφειλέτη γίνονται κρατήσεις από τον μισθό του ή από αντίστοιχα ποσά τα οποία είναι καταβλητέα σε αυτόν, σύμφωνα με τα έγγραφα της εκτέλεσης, με την επιφύλαξη των κατωτέρω:

  • Στις περιπτώσεις εκτέλεσης υπέρ ανηλίκου ή του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής, ποσοστό του μισθού ή αντίστοιχων καταβολών προς τον οφειλέτη που αντιστοιχεί σε 50 % του κατώτατου μηνιαίου μισθού πρέπει να παραμείνει άθικτο, ενώ για κάθε εξαρτώμενο ανήλικο τέκνο του οφειλέτη το σχετικό ποσό αντιστοιχεί στο ποσό του αντίστοιχου κρατικού κοινωνικού επιδόματος.
  • Σε άλλες υποθέσεις διατροφής, το ποσό των κρατήσεων από τον μισθό και από λοιπές καταβολές προς τον οφειλέτη αντιστοιχεί σε 50 %, χωρίς ωστόσο να θίγεται ο κατώτατος μηνιαίος μισθός, ενώ για κάθε εξαρτώμενο ανήλικο τέκνο του οφειλέτη το σχετικό ποσό αντιστοιχεί στο ποσό του αντίστοιχου κρατικού κοινωνικού επιδόματος.

Σύμφωνα με το άρθρο 632 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ο δικαιούχος διατροφής δυνάμει δικαστικής απόφασης ή ο υπόχρεος διατροφής μπορεί να ασκήσει ανακοπή κατά των πράξεων εκτέλεσης του δικαστικού επιμελητή ή κατά τυχόν άρνησης του τελευταίου να προβεί στις σχετικές πράξεις, εξαιρουμένων συγκεκριμένων περιπτώσεων. Η ανακοπή ασκείται ενώπιον του επαρχιακού ή δημοτικού δικαστηρίου της έδρας του δικαστικού επιμελητή εντός 10 ημερών από τη διενέργεια των αμφισβητούμενων πράξεων, ή (σε περίπτωση που ο ανακόπτων δεν ενημερώθηκε σχετικά με τον χρόνο ή τον τόπο εκτέλεσης των πράξεων αυτών) από τον χρόνο κατά τον οποίο ο ανακόπτων έλαβε γνώση των σχετικών πράξεων. Σύμφωνα με το άρθρο 634 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εάν ακυρωθεί δικαστική απόφαση η οποία έχει εκτελεστεί ήδη και στην εκ νέου εκδίκαση της υπόθεσης εκδοθεί απόφαση απορριπτική της αίτησης ή απόφαση δια της οποίας περατώνεται η δικαστική διαδικασία ή κηρύσσεται η διαφορά μη δεκτική δικαστικής εκτίμησης, ανατρέπεται η εκτέλεση της απόφασης και επιστρέφονται στον εναγόμενο όλα τα περιουσιακά στοιχεία επί των οποίων έλαβε χώρα εκτέλεση υπέρ του ενάγοντος δυνάμει της ακυρωθείσας απόφασης.

Σύμφωνα με το άρθρο 546 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, έγγραφα εκτέλεσης μπορούν να υποβληθούν για τη διενέργεια αναγκαστικής εκτέλεσης εντός 10 ετών από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη εκτελεστή η απόφαση του δικαστηρίου ή του δικαστή, εφόσον δεν ισχύει άλλος χρόνος παραγραφής σύμφωνα με τον νόμο. Σε περίπτωση που έχει διαταχθεί δικαστικά η καταβολή της διατροφής σε περιοδικές δόσεις, το έγγραφο εκτέλεσης ισχύει καθ’ όλο το χρονικό διάστημα για το οποίο έχει επιδικαστεί διατροφή σε περιοδικές δόσεις, ο δε χρόνος παραγραφής αρχίζει από την τελευταία ημέρα κάθε δόσης.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Αίτηση προς τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής για τη χορήγηση διατροφής σε ανήλικο μπορεί να γίνει από κάποιο πρόσωπο σε περίπτωση που η εκτέλεση της δικαστικής απόφασης χορήγησης διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική διαδικασία έχει κηρυχθεί αδύνατη ή ο υπόχρεος συμμορφώνεται με τη δικαστική απόφαση διατροφής αλλά αδυνατεί να καταβάλει το ελάχιστο οριζόμενο ποσό διατροφής.

Σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, κάποιο πρόσωπο μπορεί να υποβάλει αίτηση στην Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής για τη χορήγηση διατροφής από υπόχρεο ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον στη Λετονία. Για τους σκοπούς του κανονισμού, η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής εκτελεί τα καθήκοντα της κεντρικής αρχής της Λετονίας.

Σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφή μπορεί να υποβάλει αίτηση στη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής και αίτηση προς άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για:

  1. την έκδοση απόφασης η οποία διατάσσει τη χορήγηση διατροφής στη χώρα όπου έχει τον τόπο κατοικίας του ο εναγόμενος·
  2. την αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής (αύξηση ή μείωση)·
  3. την έκδοση απόφασης η οποία διατάσσει τη χορήγηση διατροφής και την αναγνώριση της πατρότητας τέκνου στη χώρα όπου έχει τον τόπο κατοικίας του ο εναγόμενος·
  4. την αναγνώριση απόφασης χορήγησης διατροφής λετονικού δικαστηρίου, την κήρυξη της εκτελεστότητάς της ή την εκτέλεσή της.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής μπορεί να ενεργεί για λογαριασμό του υπόχρεου καταβολής διατροφής σε ανήλικο, εφόσον έχει κηρυχθεί αδύνατη η εκτέλεση δικαστικής απόφασης δια της οποίας διατάσσεται η παροχή διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα δικονομική διαδικασία, ή σε περίπτωση που ο υπόχρεος έχει συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση παροχής της διατροφής, όμως δεν καταβάλλει το ελάχιστο ποσό διατροφής που έχει ορίσει το κράτος. Σε περίπτωση καταβολής της διατροφής από τη Διοίκηση του Ταμείου, η τελευταία έχει δικαίωμα να λάβει μέτρα για την ανάκτηση των καταβληθέντων νομιμοτόκως (βλέπε ερώτηση 3 ανωτέρω).

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εάν ο δικαιούχος και ο ανήλικος έχουν τον τόπο μόνιμης διαμονής τους στη Λετονία, ο δε υπόχρεος διατροφής έχει την κατοικία του σε άλλη χώρα, ο δικαιούχος μπορεί να απευθυνθεί στη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής, εφόσον η εκτέλεση δικαστικής απόφασης διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική διαδικασία έχει κηρυχθεί αδύνατη ή αν ο υπόχρεος συμμορφώνεται με τη δικαστική απόφαση διατροφής αλλά αδυνατεί να καταβάλει το ελάχιστο ποσό διατροφής.

Εάν ο υπόχρεος έχει την κατοικία του σε άλλη χώρα και δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία στη Λετονία κατά των οποίων χωρεί εκτέλεση, ο δικαιούχος πρέπει να επιδιώξει την αναγνώριση και εκτέλεση της δικαστικής απόφασης στην αντίστοιχη χώρα προτού απευθυνθεί στη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής. Εάν η εκτέλεση της απόφασης στην αντίστοιχη χώρα είναι αδύνατη, ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει από τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής να ενεργήσει στη θέση του υπόχρεου σε σχέση με το εκτελεστό μέρος της διατροφής.

Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής εκτελεί καθήκοντα κεντρικής αρχής σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής (βλέπε ερωτήσεις 3 και 13). Για συνδρομή στο πλαίσιο του κανονισμού μπορεί κανείς να απευθύνεται στη Διοίκηση του Ταμείου.

Σε περίπτωση που έχει εκδοθεί απόφαση εκτέλεσης διατροφής από λετονικό δικαστήριο και πρόσωπο το οποίο κατοικεί στη Λετονία επιθυμεί την αναγνώριση και/ή εκτέλεση της απόφασης αυτής σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή επιθυμεί την έκδοση απόφασης κατά υπόχρεου διατροφής ο οποίος κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής μπορεί να παράσχει συνδρομή στο πρόσωπο αυτό, σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, προκειμένου να διαβιβαστεί η απόφαση του λετονικού δικαστηρίου στην αντίστοιχη χώρα προς αναγνώριση και/ή εκτέλεση και να εκδοθεί απόφαση επί της αιτήσεώς του.

Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής μπορεί να υποκατασταθεί στην θέση του οφειλέτη και να καταβάλει η ίδια το επίδομα διατροφής ανηλίκου καθώς και να παρέχει πληροφορίες επί θεμάτων διατροφής.

(βλέπε ερωτήσεις 3 και 13).

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής (Uzturlīdzekļu garantiju fonda administrācija)

Διεύθυνση: Pulkveža Brieža iela 15, Riga,

LV-1010, Latvia

Τηλέφωνο: +371 67830626

Φαξ: +371 67830636

E-mail: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpasts@ugf.gov.lv

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Εάν ο δικαιούχος της διατροφής βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ και ο υπόχρεος βρίσκεται στη Λετονία, ο δικαιούχος μπορεί να απευθυνθεί, σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, στην κεντρική αρχή της χώρας όπου κατοικεί ο ίδιος. Με την αίτηση μπορεί να ζητηθεί η έκδοση απόφασης με την οποία διατάσσεται η χορήγηση διατροφής στη Λετονία, όπου κατοικεί ο υπόχρεος· ή η έκδοση απόφασης με την οποία διατάσσεται η χορήγηση διατροφής ταυτόχρονα με την αναγνώριση της πατρότητας στη Λετονία· ή η έκδοση απόφασης με την οποία κηρύσσεται εκτελεστή στη Λετονία αλλοδαπή απόφαση με την οποία διατάσσεται η χορήγηση ή εκτελεστικής απόφασης της αλλοδαπής απόφασης. Σύμφωνα με τον κανονισμό, η κεντρική αρχή της άλλης χώρας διενεργεί όλες τις απαραίτητες διατυπώσεις και διαβιβάζει την αίτηση του δικαιούχου στην κεντρική αρχή της Λετονίας, όπως αυτή έχει οριστεί σύμφωνα με τον κανονισμό. Η κεντρική αρχή της Λετονίας, δηλαδή η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής, βοηθά τον αλλοδαπό αιτούντα κατά την υποβολή αλλοδαπής δικαστικής απόφασης για εκτέλεση ή αναγνώριση και εκτέλεση στη Λετονία, ή κατά την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση διατροφής ενώπιον των λετονικών δικαστηρίων του τόπου κατοικίας του υπόχρεου, ή κατά την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση διατροφής ταυτόχρονα με την αναγνώριση της πατρότητας στη Λετονία.

Εάν έχει κηρυχθεί αδύνατη η εκτέλεση δικαστικής απόφασης δια της οποίας διατάσσεται η χορήγηση διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα αστική διαδικασία ή ο υπόχρεος έχει μεν συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση χορήγησης διατροφής, αδυνατεί όμως να καταβάλει το ελάχιστο ποσό διατροφής, τότε πρόσωπο το οποίο συνοικεί μόνιμα με το τέκνο του στη Λετονία, και εφόσον αμφότεροι έχουν δηλωμένο τόπο κατοικίας στη Λετονία, μπορεί να ζητήσει από τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής τη χορήγηση διατροφής.

Σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, ο αιτών οφείλει να απευθυνθεί στην κεντρική αρχή της χώρας στην οποία κατοικεί. Κάτοικος της Λετονίας μπορεί να ζητήσει από τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής:

  1. την έκδοση απόφασης η οποία διατάσσει τη χορήγηση διατροφής σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου έχει τον τόπο κατοικίας του ο εναγόμενος·
  2. την έκδοση απόφασης η οποία διατάσσει τη χορήγηση διατροφής μαζί με την αναγνώριση πατρότητας σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου έχει τον τόπο κατοικίας του ο εναγόμενος·
  3. εάν έχει ήδη εκδοθεί απόφαση χορήγησης διατροφής, την αναγνώριση, ή την κήρυξη της εκτελεστότητας και την εκτέλεση της απόφασης σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου έχει τον τόπο κατοικίας του ο εναγόμενος.

Εάν έχει κηρυχθεί αδύνατη η εκτέλεση δικαστικής απόφασης δια της οποίας διατάσσεται η χορήγηση διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα αστική διαδικασία ή ο υπόχρεος έχει μεν συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση χορήγησης διατροφής, αδυνατεί όμως να καταβάλει το ελάχιστο ποσό διατροφής, τότε πρόσωπο το οποίο συνοικεί μόνιμα με το τέκνο του στη Λετονία, και εφόσον αμφότεροι έχουν δηλωμένο τόπο κατοικίας στη Λετονία, μπορεί να ζητήσει από τη Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής τη χορήγηση διατροφής.

Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής (Uzturlīdzekļu garantiju fonda administrācija)

Διεύθυνση: Pulkveža Brieža iela 15, Riga,

LV-1010, Latvia

Τηλέφωνο: +371 67830626

Φαξ: +371 67830636

E-mail: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpasts@ugf.gov.lv

Σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής, η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής εκτελεί τα καθήκοντα της κεντρικής αρχής της Λετονίας.

Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής στον δικαιούχο, για λογαριασμό του υπόχρεου, εφόσον έχει κηρυχθεί αδύνατη η εκτέλεση δικαστικής απόφασης δια της οποίας διατάσσεται η χορήγηση διατροφής σύμφωνα με την ισχύουσα αστική διαδικασία ή σε περίπτωση που ο υπόχρεος έχει μεν συμμορφωθεί προς τη δικαστική απόφαση χορήγησης της διατροφής, όμως δεν καταβάλλει το ελάχιστο ποσό διατροφής.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Η Λετονία δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η Λετονία δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Σύμφωνα με το άρθρο 43 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τα κατωτέρω πρόσωπα απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής εξόδων διαδικασίας στο κράτος:

  • ο ενάγων, σε αγωγή καταβολής διατροφής τέκνου ή γονέα, ή αγωγή αναγνώρισης της πατρότητας, εάν η σχετική αγωγή ασκείται μαζί με αγωγή διατροφής τέκνου
  • ο αιτών, σε υπόθεση που αφορά την αναγνώριση, ή την αναγνώριση και εκτέλεση, αλλοδαπής απόφασης για την καταβολή διατροφής σε τέκνο ή γονέα·
  • ο εναγόμενος, σε αγωγή μείωσης του επιδόματος διατροφής τέκνου ή γονέα που έχει επιδικαστεί δικαστικά.

Εάν η αίτηση χορήγησης διατροφής για τη διατήρηση του επιπέδου διαβίωσης του αιτούντος υποβάλλεται από τον πρώην σύζυγο ή από πρόσωπο το οποίο επιδιώκει την αναγνώριση ή την αναγνώριση και εκτέλεση απόφασης αλλοδαπού δικαστηρίου σχετικά με τη χορήγηση διατροφής σε πρώην σύζυγο ή άλλο πρόσωπο, δυνάμει του τέταρτου εδαφίου του άρθρου 43, το δικαστήριο ή ο δικαστής μπορεί, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση του αιτούντος, να απαλλάξει αυτόν εν όλω ή εν μέρει από την καταβολή εξόδων διαδικασίας στο κράτος, ή να αναστείλει την καταβολή τους στο κράτος ή να διατάξει την καταβολή των εξόδων διαδικασίας σε δόσεις.

Στη Λετονία, νομική αρωγή σε αλλοδαπούς ενάγοντες ή αιτούντες οι οποίοι δικαιούνται νομική αρωγή σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής παρέχεται από την κεντρική αρχή, η οποία έχει ιδρυθεί δυνάμει του κανονισμού, και η οποία είναι η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής. Η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής παρέχει νομική αρωγή και εκπροσώπηση ενώπιον των λετονικών δικαστηρίων και οργάνων εκτελέσεως σε υπηκόους της Λετονίας δικαιούχους διατροφής και σε αλλοδαπούς δικαιούχους διατροφής οι οποίοι στοιχειοθετούν δικαίωμα νομικής αρωγής σύμφωνα με τον κανονισμό.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Λετονία έχει τροποποιήσει αρκετούς εθνικούς νόμους και κανονισμούς προκειμένου η κεντρική αρχή που έχει καθιερωθεί σύμφωνα με τον κανονισμό περί διατροφής να εκτελεί τα καθήκοντα του άρθρου 51. Όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, η νομοθεσία της Λετονίας διασφαλίζει την παροχή νομικής αρωγής σε διασυνοριακούς δικαιούχους ή αιτούντες οι οποίοι δικαιούνται νομική αρωγή σύμφωνα με τον κανονισμό, συμπεριλαμβανομένης της εκπροσώπησης του δικαιούχου ενώπιον των δικαστηρίων και των οργάνων εκτέλεσης. Προκειμένου να προσδιορίσει τον τόπο κατοικίας του υπόχρεου ή δικαιούχου στη Λετονία, ή να συγκεντρώσει πληροφορίες για το εισόδημα του υπόχρεου ή δικαιούχου και για τυχόν περιουσιακά τους στοιχεία στη Λετονία, η λετονική κεντρική αρχή, δηλαδή η Διοίκηση του Εγγυητικού Ταμείου Αξιώσεων Διατροφής, έχει άμεση πρόσβαση σε διάφορα μητρώα της Λετονίας στα οποία τηρούνται οι αντίστοιχες πληροφορίες. Οι πληροφορίες, τις οποίες η κεντρική αρχή μπορεί να λαμβάνει απευθείας από τα αντίστοιχα μητρώα, της επιτρέπουν να συγκεντρώνει έγγραφα και αποδείξεις. Για την επίσπευση ή διευκόλυνση της δικαστικής διαδικασίας, τη διασφάλιση των αναγκαίων προσωρινών μέτρων και τη συλλογή αποδείξεων, η Διοίκηση του Ταμείου έχει το δικαίωμα να υποβάλλει αιτήσεις ενώπιον των λετονικών δικαστηρίων για λογαριασμό των αντίστοιχων δικαιούχων ή αιτούντων. Η Διοίκηση του Ταμείου μπορεί να ασκήσει απευθείας, για λογαριασμό του δικαιούχου, αγωγή για την ανάθεση της γονικής μέριμνας ανηλίκου, εφόσον η αγωγή αυτή ασκείται ταυτόχρονα με την αγωγή διατροφής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 27/04/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Λιθουανία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η υποχρέωση των γονέων να παρέχουν διατροφή στα τέκνα τους.

Οι γονείς οφείλουν να παρέχουν διατροφή στα ανήλικα τέκνα τους. Ο τρόπος και το είδος της διατροφής καθορίζεται με αμοιβαία συμφωνία των γονέων. Το ποσό της διατροφής πρέπει να είναι ανάλογο με τις ανάγκες των ανηλίκων και την οικονομική κατάσταση των γονέων τους∙ πρέπει να διασφαλίζει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τέκνου. Και οι δύο γονείς πρέπει να παρέχουν στήριξη στα ανήλικα τέκνα τους ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση [άρθρο 3.192 του λιθουανικού αστικού κώδικα (Civilinis kodeksas)]. Σε ορισμένες περιπτώσεις που προβλέπονται στον νόμο, οι γονείς οφείλουν να παρέχουν διατροφή στα ενήλικα τέκνα τους (έως 24 ετών), όποτε έχουν τη σχετική δυνατότητα (άρθρο 3.192 παράγραφος 1 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Η υποχρέωση των ενήλικων τέκνων να παρέχουν διατροφή στους γονείς τους.

Τα ενήλικα τέκνα οφείλουν να παρέχουν διατροφή στους γονείς που δεν έχουν την ικανότητα να βιοπορίζονται και χρειάζονται στήριξη. Η διατροφή παρέχεται (επιδικάζεται από το δικαστήριο) ως μηνιαία πληρωμή πάγιου ποσού (άρθρο 3.205 του αστικού κώδικα).

Η υποχρέωση αμοιβαίας διατροφής μεταξύ συζύγων.

Με την έκδοση διαταγής δικαστικού χωρισμού, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον/τη υπαίτιο/-α σύζυγο να καταβάλλει διατροφή στον/στην άλλον/-η σύζυγο που έχει ανάγκη τη διατροφή, εκτός αν τα ζητήματα διατροφής έχουν ρυθμιστεί με αμοιβαία συμφωνία των συζύγων. Η διατροφή μπορεί να διαταχθεί ως εφάπαξ ποσό ή μηνιαία πληρωμή διατροφής ή μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου (άρθρο 3.78 του λιθουανικού αστικού κώδικα). Σε περίπτωση ακύρωσης γάμου ο/η μη υπαίτιος/-α σύζυγος που έχει ανάγκη τη διατροφή έχει το δικαίωμα να ζητήσει διατροφή από τον/την υπαίτιο/-α σύζυγο για διάστημα τριών ετών κατ’ ανώτατο όριο (άρθρο 3.47 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Η υποχρέωση αμοιβαίας διατροφής μεταξύ πρώην συζύγων.

Κατά την έκδοση της απόφασης διαζυγίου, το δικαστήριο επιδικάζει διατροφή υπέρ του/της συζύγου που έχει ανάγκη τη διατροφή, εκτός αν το συγκεκριμένο ζήτημα έχει ρυθμιστεί με συμφωνία μεταξύ των συζύγων όσον αφορά τις συνέπειες του διαζυγίου. Ο/η σύζυγος δεν έχει δικαίωμα να λάβει διατροφή αν τα περιουσιακά στοιχεία ή τα εισοδήματά του/της επαρκούν για την οικονομική του/της στήριξη. Η διατροφή θεωρείται αναγκαία αν ο/η σύζυγος ανατρέφει ανήλικο τέκνο από τον γάμο ή είναι ανίκανος/-η για εργασία λόγω της ηλικίας ή της κατάστασης της υγείας του/της. Ο/η σύζυγος που ευθύνεται για το διαζύγιο δεν έχει δικαίωμα διατροφής. Κατά την έκδοση της διαταγής διατροφής και της απόφασης επί του ποσού της διατροφής, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τη διάρκεια του γάμου, την αναγκαιότητα της διατροφής, τα περιουσιακά στοιχεία των πρώην συζύγων, την κατάσταση της υγείας τους, την ικανότητα εργασίας, το πόσο πιθανό είναι ο/η άνεργος/-η σύζυγος να βρει απασχόληση και λοιπούς σημαντικούς παράγοντες. Η διατροφή μπορεί να διαταχθεί ως εφάπαξ ποσό ή μηνιαία πληρωμή διατροφής ή μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου (άρθρο 3.72 του αστικού κώδικα).

Αμοιβαίες υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ λοιπών μελών της οικογένειας

Όποτε είναι εφικτό, ενήλικος/-η αδελφός/-ή πρέπει να παρέχει διατροφή στον/στην ανήλικο/-η αδελφό/-ή του που έχει ανάγκη στήριξη, δεν έχει γονείς ή δεν μπορεί να λάβει διατροφή από αυτούς (άρθρο 3.236 του αστικού κώδικα). Τα ενήλικα εγγόνια που μπορούν να παρέχουν διατροφή, πρέπει να συντηρούν τους παππούδες τους οι οποίοι δεν μπορούν να εργαστούν και έχουν ανάγκη στήριξη. Οι παππούδες που έχουν τη σχετική δυνατότητα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή στα ανήλικα εγγόνια τους που δεν έχουν γονείς ή δεν μπορούν να λάβουν διατροφή από αυτούς (άρθρο 3.237 του αστικού κώδικα).

Συμφωνία διατροφής και ισόβιας ετήσιας προσόδου

Με τη συμφωνία διατροφής, ο ένας συμβαλλόμενος, δηλαδή ο υπόχρεος διατροφής (οφειλέτης) αναλαμβάνει, δωρεάν ή ως αντάλλαγμα για τη μεταβίβαση κεφαλαίων στην κυριότητά του, να καταβάλλει περιοδικά στον αντισυμβαλλόμενο, δηλαδή τον δικαιούχο της διατροφής, το χρηματικό ποσό που καθορίζεται στη σύμβαση διατροφής ή να συντηρεί με οποιονδήποτε άλλον τρόπο τον δικαιούχο. Το καθήκον πληρωμής διατροφής μπορεί εκτός από σύμβαση να καθορίζεται με νόμο, δικαστική απόφαση ή διαθήκη (άρθρο 6.439 του αστικού κώδικα). Με συμφωνία καθορισμού ισόβιας ετήσιας προσόδου, ο δικαιούχος που είναι φυσικό πρόσωπο μεταβιβάζει την κυριότητα οικίας, διαμερίσματος, οικοπέδου ή άλλου ακινήτου στον υπόχρεο καταβολής της προσόδου, ενώ ο τελευταίος οφείλει να συντηρεί εφ’ όρου ζωής τον δικαιούχο και/ή άλλο πρόσωπο (ή πρόσωπα) που ορίζει o δικαιούχος (άρθρα 6.460 και 6.461 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Οι γονείς οφείλουν να παρέχουν διατροφή στα ανήλικα τέκνα τους. Η διαδικασία και το είδος της διατροφής καθορίζονται με αμοιβαία συμφωνία των γονέων. Το ποσό της διατροφής πρέπει να ανάλογο με τις ανάγκες των ανηλίκων και την οικονομική κατάσταση των γονέων τους∙ πρέπει να διασφαλίζει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τέκνου (άρθρο 3.192 του αστικού κώδικα). Καταρχήν λοιπόν οι γονείς οφείλουν σε κάθε περίπτωση να παρέχουν διατροφή στα τέκνα τους έως την ενηλικίωσή τους (18 έτη).

Η υποχρέωση παροχής διατροφής στα τέκνα έως το 24ο έτος της ηλικίας τους εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρους. Όποτε έχουν τη σχετική δυνατότητα, οι γονείς πρέπει να παρέχουν διατροφή στα έως 24 ετών ενήλικα τέκνα τους τα οποία παρακολουθούν πρόγραμμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή επίσημο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης για την απόκτηση κύριας εξειδίκευσης ή φοιτούν σε σχολή ανώτερης εκπαίδευσης πλήρους φοίτησης, εφόσον έχουν ανάγκη οικονομική συνδρομή με βάση την οικονομική κατάσταση των ενήλικων τέκνων, το εισόδημά τους, τη δυνατότητα να αποκτήσουν δικό τους εισόδημα και άλλες σημαντικές παραμέτρους. Οι γονείς δεν οφείλουν να συντηρούν ενήλικα τέκνα τα οποία παρακολουθούν προγράμματα πρόσθετων ανώτερων σπουδών ή απόκτησης επαγγελματικών προσόντων (άρθρο 3.192 παράγραφος 1 του αστικού κώδικα). Οι απαιτήσεις όσον αφορά το είδος και το ποσό της διατροφής ανήλικων και ενήλικων τέκνων είναι ταυτόσημες και εξαρτώνται από συγκεκριμένες περιστάσεις.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Εάν δεν καταβάλλεται διατροφή σε ανήλικο τέκνο, αυτή επιδικάζεται στο πλαίσιο της δικαστικής διαδικασίας. Εάν ο ένας ή και οι δύο γονείς αθετήσουν το καθήκον διατροφής των ανήλικων τέκνων τους, το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει διαταγή διατροφής στο πλαίσιο αγωγής που ασκείται από γονέα ή τον κηδεμόνα (επίτροπο) του τέκνου ή τον κρατικό φορέα που προασπίζεται τα δικαιώματα του παιδιού. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να εκδώσει διαταγή διατροφής αν στο πλαίσιο διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού οι γονείς δεν συμφώνησαν για τη διατροφή των ανήλικων τέκνων τους (άρθρο 3.194 του λιθουανικού αστικού κώδικα). Εάν ο γονέας ή οι γονείς ενήλικου τέκνου αθετήσουν την υποχρέωση διατροφής, το τέκνο μπορεί να καταθέσει αγωγή διατροφής (άρθρο 3.192 παράγραφος 1 του λιθουανική αστικού κώδικα). Με τη δικαστική διαδικασία μπορεί επίσης να επιδικαστεί διατροφή σε συζύγους, πρώην συζύγους και λοιπά μέλη της οικογένειας.

Στη Λιθουανία οι υποθέσεις διατροφής εκδικάζονται από τα τοπικά δικαστήρια. Οι αγωγές κατατίθενται στο δικαστήριο με βάση τον τόπο κατοικίας του εναγομένου. Εάν δεν είναι γνωστός ο τόπος κατοικίας του εναγομένου, η αγωγή μπορεί να κατατεθεί με βάση την τοποθεσία των περιουσιακών στοιχείων του εναγομένου ή τον τελευταίο γνωστό τόπο κατοικίας του. Εάν ο εναγόμενος δεν διαθέτει τόπο κατοικίας στη Δημοκρατία της Λιθουανίας, η αγωγή μπορεί να κατατεθεί με βάση τον τόπο όπου βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία του εναγομένου ή τον τελευταίο γνωστό τόπο κατοικίας του εναγομένου στη Δημοκρατία της Λιθουανίας. Αγωγή διατροφής μπορεί επίσης να ασκηθεί στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντος (άρθρα 26, 29 και 30 του κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Το κράτος παρέχει διατροφή σε ανηλίκους που δεν έχουν λάβει διατροφή για διάστημα άνω του ενός μηνός από τους γονείς ή τους ενήλικους στενούς συγγενείς που έχουν τη δυνατότητα να τους συντηρούν (άρθρο 3.204 του αστικού κώδικα). Τα επιδόματα διατροφής παρέχονται και καταβάλλονται από το Συμβούλιο του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης και Εργασίας. Κατά την υποβολή της αίτησης για το επίδομα, ο αιτών (ο γονέας στον οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του τέκνου από το δικαστήριο ή ο κηδεμόνας/επίτροπος) πρέπει να υποβάλει τα παρακάτω έγγραφα: την αίτηση για το επίδομα, τη δικαστική απόφαση ή τη συμφωνία διατροφής τέκνου που έχει επικυρωθεί από το δικαστήριο, ή επικυρωμένα αντίγραφα, απόγραφα ή αποσπάσματα αυτής, τα οποία προσδιορίζουν το ποσό που καθορίστηκε για την απαιτούμενη διατροφή τέκνου και τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι: το τέκνο είναι Λιθουανός υπήκοος, ανιθαγενής ή αλλοδαπός μόνιμος κάτοικος Λιθουανίας∙ το τέκνο δεν έχει λάβει διατροφή ή έχει λάβει μέρος μόνο της διατροφής, για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα∙ Ο αιτών είναι υπήκοος Λιθουανίας, ανιθαγενής ή αλλοδαπός μόνιμος κάτοικος Λιθουανίας (όποτε ο φορέας δεν μπορεί να αποκτήσει τα εν λόγω έγγραφα ή στοιχεία από τα κρατικά ή διοικητικά μητρώα ή τα κρατικά πληροφοριακά συστήματα). Καταβάλλοντας το επίδομα διατροφής σύμφωνα με την καθορισμένη διαδικασία, το Συμβούλιο του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλειας και Εργασίας αποκτά το δικαίωμα να εισπράξει από τον υπόχρεο διατροφής τα ποσά που έχουν καταβληθεί, αρχής γενομένης από την πρώτη καταβολή της διατροφής, πλέον τόκων για κάθε ημέρα καθυστέρησης καταβολής του οφειλόμενου ποσού. Οι αποφάσεις είσπραξης των ποσών του επιδόματος που καταβλήθηκαν και/ή των τόκων αποτελούν από κοινού εκτελεστό τίτλο.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Ναι. Η αίτηση για λογαριασμό ανηλίκου μπορεί να κατατεθεί από τους νόμιμους εκπροσώπους του (γονείς, θετοί γονείς, κηδεμόνες, επίτροποι). Μπορεί επίσης να κατατεθεί από φυσικό πρόσωπο που νομιμοποιείται να ενεργεί με εξουσιοδότηση ως αντιπρόσωπος του φυσικού προσώπου στο δικαστήριο (δικηγόρος, νομικός παραστάτης, κ.ο.κ,). Τα φυσικά πρόσωπα μπορούν επίσης να εκπροσωπούνται στο δικαστήριο, μέσω εξουσιοδότησης, από πρόσωπα που διαθέτουν πανεπιστημιακό τίτλο σπουδών στη νομική επιστήμη, εφόσον αυτά εκπροσωπούν στενούς συγγενείς τους ή τον/την σύζυγό τους (σύνοικο). Στους στενούς συγγενείς συμπεριλαμβάνονται συγγενείς ευθείας γραμμής έως και τον δεύτερο βαθμό (γονείς και τέκνα, παππούδες και εγγόνια) και συγγενείς πλάγιας γραμμής δευτέρου βαθμού (αδέλφια) (άρθρο 3.135 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Στη Λιθουανία οι υποθέσεις διατροφής εκδικάζονται από τα τοπικά δικαστήρια. Οι αγωγές κατατίθενται στο δικαστήριο με βάση τον τόπο κατοικίας του εναγομένου. Εάν δεν είναι γνωστός ο τόπος κατοικίας του εναγομένου, η αγωγή μπορεί να κατατεθεί με βάση την τοποθεσία των περιουσιακών στοιχείων του εναγομένου ή τον τελευταίο γνωστό τόπο κατοικίας του. Εάν ο εναγόμενος δεν διαθέτει τόπο κατοικίας στη Δημοκρατία της Λιθουανίας, η αγωγή μπορεί να κατατεθεί με βάση τον τόπο στον οποίο βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία του εναγομένου ή τον τελευταίο γνωστό τόπο κατοικίας στη Δημοκρατία της Λιθουανίας. Η αγωγή διατροφής μπορεί επίσης να ασκηθεί σύμφωνα με τον τόπο κατοικίας του ενάγοντος (άρθρα 26, 29 και 30 του λιθουανική κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Κατά την άσκηση της αγωγής, ο ενάγων δεν υποχρεούται να αναθέσει εντολή εκπροσώπησης σε δικηγόρο ή άλλον διαμεσολαβητή. Βλ. επίσης ερωτήσεις 3 και 4.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Κατά την άσκηση της αγωγής, ο ενάγων δεν υποχρεούται να αναθέσει εντολή εκπροσώπησης σε δικηγόρο ή άλλον διαμεσολαβητή. Βλ. επίσης ερωτήσεις 3 και 4.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Τα δικαστικά έξοδα περιλαμβάνουν το τέλος χαρτοσήμου και τα έξοδα εκδίκασης της υπόθεσης (άρθρο 79 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας). Τα ποσά του δικαστικού τέλους που επιβάλλεται για την κατάθεση αγωγής καθορίζονται στο άρθρο 80 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας. Σε περιουσιακές διαφορές, το ποσό του δικαστικού χαρτοσήμου υπολογίζεται με βάση την αξία της απαίτησης: για απαιτήσεις έως 30.000 EUR – 3 %, και πάντως όχι λιγότερο από 20 EUR∙ για απαιτήσεις από 30.000 EUR έως 100.000 EUR – 900 EUR πλέον 2 τοις εκατό επί του ποσού της απαίτησης που υπερβαίνει το ποσό των 30.000 EUR∙ για απαιτήσεις άνω των 100.000 EUR – 2.300 EUR πλέον 1 τοις εκατό επί του ποσού που υπερβαίνει το ποσό των 100.000 EUR. Το συνολικό ποσό του δικαστικού τέλους σε περιουσιακές διαφορές δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15.000 EUR (άρθρο 80 του κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Το ποσό της απαίτησης στην αγωγή διατροφής με περιοδικές πληρωμές καθορίζεται με βάση το συνολικό ετήσιο ποσό πληρωμών (άρθρο 85 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας). Σε αγωγές διατροφής, οι ενάγοντες απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής δικαστικού χαρτοσήμου (άρθρο 83 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Όταν οι οικονομικοί πόροι ενός προσώπου είναι ανεπαρκείς, αυτό μπορεί να δικαιούται νομική συνδρομή από το κράτος σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον νόμο για την κρατική νομική συνδρομή. Η πρόσθετη κρατική νομική συνδρομή καλύπτει επίσης την αποζημίωση των δικαστικών εξόδων που προκύπτουν στην αστική διαδικασία.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Υποχρεώσεις αμοιβαίας διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων

Το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει διαταγή διατροφής με την οποία να υποχρεώνει τον έναν ή και τους δύο γονείς που δεν τήρησαν την υποχρέωση διατροφής των τέκνων τους να παράσχουν διατροφή με τους παρακάτω τρόπους: 1) με μηνιαία πληρωμή∙ 2) με εφάπαξ ποσό∙ 3) με μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου στο τέκνο. Όσο εκκρεμεί το αποτέλεσμα της δίκης, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την προσωρινή καταβολή διατροφής. Το ποσό της διατροφής πρέπει να είναι ανάλογο με τις ανάγκες των τέκνων και την οικονομική κατάσταση των γονέων∙ πρέπει να διασφαλίζει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τέκνου. Και οι δύο γονείς πρέπει να παρέχουν διατροφή στα τέκνα τους ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση (άρθρα 3.192 και 3.196 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Σε αγωγή που ασκείται από το τέκνο, τον γονέα του τέκνου, τον κρατικό οργανισμό προστασίας των δικαιωμάτων του τέκνου ή τον εισαγγελέα, το δικαστήριο μπορεί να μειώσει ή να αυξήσει το ποσό της διατροφής, εφόσον μετά την επιδίκαση της διαταγής διατροφής μεταβληθεί ουσιωδώς η οικονομική κατάσταση των διαδίκων. Αύξηση του ποσού της διατροφής μπορεί να διαταχθεί εφόσον προκύπτουν πρόσθετα έξοδα για τη μέριμνα του τέκνου (ασθένεια, τραυματισμός, περίθαλψη ή πλήρης φροντίδα). Εάν κριθεί αναγκαίο, το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει διαταγή για την κάλυψη των μελλοντικών δαπανών για τη θεραπεία του τέκνου. Με αίτημα των προσώπων που αναφέρθηκαν παραπάνω, το δικαστήριο μπορεί να μεταβάλει το προηγούμενο καθεστώς παροχής διατροφής (άρθρο 3.201 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Η διατροφή από ενήλικο τέκνο καταβάλλεται (επιδικάζεται) στους γονείς ως πάγια μηνιαία πληρωμή. Το ποσό της διατροφής καθορίζεται από το δικαστήριο, το οποίο λαμβάνει υπόψη την οικονομική κατάσταση των τέκνων και των γονέων, καθώς και τις λοιπές σημαντικές περιστάσεις της υπόθεσης. Κατά τον καθορισμό του ποσού της διατροφής, το δικαστήριο πρέπει να λάβει υπόψη την υποχρέωση όλων των ενήλικων τέκνων να παρέχουν διατροφή στον γονέα, ανεξάρτητα από το αν η αγωγή διατροφής ασκήθηκε για όλα τα τέκνα ή ένα μόνον από αυτά (άρθρο 3.205 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Σε περίπτωση που η διατροφή επιδικαστεί με τη μορφή περιοδικών πληρωμών, το ποσό της διατροφής αναπροσαρμόζεται ετησίως με τη διαδικασία που καθορίζεται από την κυβέρνηση σύμφωνα με τον δείκτη πληθωρισμού (άρθρο 3.208 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Υποχρέωση αμοιβαίας διατροφής μεταξύ συζύγων.

Κατά την έκδοση της διαταγής για τη χορήγηση διατροφής και τον καθορισμό του ποσού, το δικαστήριο οφείλει να λάβει υπόψη τη διάρκεια του γάμου, την αναγκαιότητα της διατροφής, την οικονομική κατάσταση και των δύο συζύγων, την κατάσταση της υγείας τους, την ηλικία και την ικανότητά τους να βιοποριστούν, τις πιθανότητες εύρεσης εργασίας που έχει ο/η άνεργος/-η σύζυγος και άλλες σημαντικές περιστάσεις. Η διατροφή μπορεί να διαταχθεί ως πάγιο εφάπαξ ποσό, ως μηνιαία πληρωμή ποσού ή μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου. Εάν επιδικαστεί διατροφή με τη μορφή περιοδικών πληρωμών, σε περίπτωση ουσιώδους μεταβολής των περιστάσεων, οποιοσδήποτε σύζυγος μπορεί να ζητήσει αύξηση, μείωση ή παύση των πληρωμών. Οι περιοδικές πληρωμές αναπροσαρμόζονται σε ετήσια βάση σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει η κυβέρνηση (άρθρο 3.78 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Υποχρέωση αμοιβαίας διατροφής μεταξύ πρώην συζύγων.

Κατά την έκδοση διαταγής για τη χορήγηση διατροφής και απόφασης για το ποσό αυτής, το δικαστήριο πρέπει να λάβει υπόψη τη διάρκεια του γάμου, την αναγκαιότητα διατροφής, την οικονομική κατάσταση και των δύο πρώην συζύγων, την κατάσταση της υγείας τους, την ηλικία, την ικανότητα εργασίας, τις πιθανότητες εύρεσης εργασίας από τον/την άνεργο/-η σύζυγο και άλλες σημαντικές περιστάσεις. Η διατροφή μειώνεται, μετατρέπεται σε προσωρινή ή απορρίπτεται εάν συντρέχει τουλάχιστον μια από τις παρακάτω περιστάσεις:

1) ο γάμος διήρκεσε λιγότερο από ένα έτος∙ 2) ο/η σύζυγος που δικαιούται διατροφή τέλεσε αδίκημα σε βάρος του/της άλλου/-ης συζύγου ή των στενών συγγενών του/της∙ 3) ο/η σύζυγος που δικαιούται διατροφή βρίσκεται σε επισφαλή οικονομική κατάσταση με δική του/της υπαιτιότητα∙ 4) ο/η σύζυγος που αξιώνει διατροφή δεν συνεισέφερε στα κοινά περιουσιακά στοιχεία ή δολίως ενήργησε σε βάρος των συμφερόντων του/της άλλου/-ης συζύγου ή της οικογένειας κατά τη διάρκεια του γάμου. Η διατροφή μπορεί να διαταχθεί ως πάγιο εφάπαξ ποσό, ως μηνιαία πληρωμή ποσού ή μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου.

Εάν επιδικαστεί διατροφή με τη μορφή περιοδικών πληρωμών, σε περίπτωση ουσιώδους μεταβολής στις περιστάσεις του ενός ή του άλλου πρώην συζύγου μπορεί να ζητηθεί αύξηση, μείωση ή παύση των πληρωμών. Οι περιοδικές πληρωμές καταβάλλονται εφ’ όρου ζωής του δικαιούχου και αναπροσαρμόζονται με βάση τον πληθωρισμό σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει η κυβέρνηση. Εάν ο/η πρώην σύζυγος στον/στην οποίο/-α έχει επιδικαστεί διατροφή αποβιώσει ή τελέσει νέο γάμο, η πληρωμή διατροφής παύει (άρθρο 3.72 του λιθουανικού αστικού κώδικα).

Αμοιβαίες υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ λοιπών μελών της οικογένειας

Όποτε είναι εφικτό, ενήλικος/-η αδελφός/-ή πρέπει να παρέχει διατροφή σε ανήλικο/-η αδελφό/-ή του που έχει ανάγκη στήριξη, δεν έχει γονείς ή δεν μπορεί να λάβει διατροφή από αυτούς (άρθρο 3.236 του αστικού κώδικα). Εάν έχουν τη σχετική δυνατότητα, τα ενήλικα εγγόνια πρέπει να παρέχουν διατροφή στους παππούδες τους όταν αυτοί δεν είναι σε θέση να εργαστούν και έχουν ανάγκη υποστήριξη. Εάν έχουν τη σχετική δυνατότητα, οι παππούδες πρέπει να παρέχουν διατροφή στα ανήλικα εγγόνια τους τα οποία δεν έχουν γονείς ή δεν μπορούν να λάβουν διατροφή από αυτούς (άρθρο 3.237 του αστικού κώδικα). Οι διατάξεις του αστικού κώδικα που διέπουν τις υποχρεώσεις αμοιβαίας διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων εφαρμόζονται αναλογικά.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Ο υπόχρεος καταβάλλει διατροφή στον δικαιούχο. Όταν η αγωγή για λογαριασμό ανηλίκου ασκείται από γονέα, η διατροφή καταβάλλεται στον γονέα και όχι στο τέκνο. Εάν το τέκνο έχει υπαχθεί σε κηδεμονία/επιτροπεία, η διατροφή καταβάλλεται στον κηδεμόνα/επίτροπο που πρέπει να τη χρησιμοποιεί αποκλειστικά προς όφελος του τέκνου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Τα αιτήματα εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων πρέπει να απευθύνονται σε δικαστικό επιμελητή. Βάση της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι ο εκτελεστός τίτλος, όπως έχει υποβληθεί. Οι εκτελεστοί τίτλοι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τους εκτελεστούς τίτλους που εκδίδονται βάσει δικαστικής απόφασης καθώς και τις δικαστικές διαταγές. Αφού η εκτελεστή απόφαση καταστεί τελεσίδικη, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο εκδίδει τη διαταγή εκτέλεσης στον δικαιούχο διατροφής βάσει γραπτού αιτήματος.

Η μη τήρηση της υποχρέωσης διατροφής τιμωρείται σύμφωνα με το ποινικό δίκαιο: το άρθρο 164 του ποινικού κώδικα ορίζει ότι το πρόσωπο που αμελεί την τήρηση της υποχρέωσης διατροφής τέκνου η οποία επιβάλλεται από το δικαστήριο, την καταβολή διατροφής τέκνου ή την παροχή άλλης αναγκαίας χρηματοοικονομικής στήριξης σε τέκνο, τιμωρείται με κοινωφελή εργασία, περιορισμό της ελευθερίας, σύλληψη ή φυλάκιση έως δύο ετών. Η μη συμμόρφωση με δικαστική απόφαση διαφορετικής φύσης μπορεί επίσης να επάγεται ποινική ευθύνη: σύμφωνα με το άρθρο 245 του ποινικού κώδικα, πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμμορφωθεί με μη τιμωρητική δικαστική απόφαση διαπράττει πλημμέλημα, το οποίο τιμωρείται με κοινωφελή εργασία, πρόστιμο, περιορισμό της ελευθερίας ή σύλληψη.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Σε περίπτωση είσπραξης από φυσικά πρόσωπα, η εκτέλεση της είσπραξης δεν μπορεί να στραφεί κατά αντικειμένων που αποτελούν μέρος της οικοσκευής ή που συνιστούν εργαλεία εργασίας ή εκπαιδευτικό υλικό του φυσικού προσώπου ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που είναι αναγκαία για τον βιοπορισμό του οφειλέτη ή της οικογένειάς του ή το επάγγελμά ή την εκπαίδευσή του. Ο κατάλογος των παραπάνω περιουσιακών στοιχείων παρατίθεται στο εγχειρίδιο εκτέλεσης αποφάσεων. Επιπλέον, δεν μπορεί να εκτελεστεί απαίτηση ως προς χρηματικό ποσό έως το όριο του κατώτατου μηνιαίου μισθού που ορίζεται από την κυβέρνηση ή όσον αφορά αντικείμενα που είναι αναγκαία για παιδιά και άτομα με αναπηρία (άρθρο 668 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Τα προς είσπραξη ποσά που βασίζονται σε εκτελεστούς τίτλους παρακρατούνται από το μέρος των μισθών του υπόχρεου ή ισοδύναμων πληρωμών και επιδομάτων που υπερβαίνουν το όριο του κατώτατου μηνιαίου μισθού που ορίζεται από την κυβέρνηση έως την πλήρη εξόφλησή τους: κατά την εκτέλεση της διατροφής με περιοδικές πληρωμές ή της αποζημίωσης λόγω ζημίας από ακρωτηριασμό ή άλλη βλάβη της υγείας ή θάνατο του προσώπου που εξασφαλίζει το οικογενειακό εισόδημα, τα ποσά που παρακρατούνται ισοδυναμούν με 30 τοις εκατό, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στον εκτελεστό τίτλο ή επιβάλλεται από τον νόμο ή το δικαστήριο. Οι παρακρατήσεις από το μερίδιο των μισθών και ισοδύναμων πληρωμών και επιδομάτων που υπερβαίνουν τον κατώτατο μηνιαίο μισθό που έχει οριστεί από την κυβέρνηση ανέρχονται σε ποσοστό 50 τοις εκατό, εκτός αν απαιτείται κάτι διαφορετικό από τη νομοθεσία ή το δικαστήριο (άρθρο 736 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας). Το άρθρο 739 του κώδικα πολιτικής δικονομίας προσδιορίζει επίσης τα ακατάσχετα χρηματικά ποσά (για παράδειγμα, επιδόματα μητρότητας και πατρότητας, επιδόματα τέκνου, κ.ο.κ.).

Η είσπραξη χρηματικών ποσών από τα περιουσιακά στοιχεία του υπόχρεου δεν επιτρέπεται εφόσον ο υπόχρεος έχει υποβάλει στον δικαστικό επιμελητή αποδεικτικά στοιχεία ότι το ποσό προς είσπραξη και τα έξοδα εκτέλεσης μπορούν να εισπραχθούν σε έξι μήνες ή στην περίπτωση είσπραξης από τη μοναδική κατοικία του υπόχρεου, σε 18 μήνες με τη μορφή παρακράτησης των ποσών που αναφέρονται στο άρθρο 736 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας από τον μισθό, τη σύνταξη, το φοιτητικό επίδομα ή άλλα εισοδήματα του υπόχρεου.

Οι εκτελεστοί τίτλοι που εκδίδονται με βάση δικαστικές αποφάσεις μπορούν να εκτελεστούν εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος της δικαστικής απόφασης. Εάν η δικαστική απόφαση επιβάλλει την καταβολή με περιοδικές πληρωμές, οι εκτελεστοί τίτλοι παραμένουν έγκυροι καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου είσπραξης, ενώ η σχετική προθεσμία ξεκινά την ημέρα που λήγει η προθεσμία για κάθε πληρωμή (άρθρο 605 του λιθουανικού κώδικα πολιτικής δικονομίας).

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Το κράτος μεριμνά για τα ανήλικα τέκνα που δεν έχουν λάβει αποζημίωση από τους γονείς τους ή τους στενούς ενήλικες συγγενείς που είναι σε θέση να συντηρούν το παιδί (άρθρο 3.204 του λιθουανικού αστικού κώδικα) για διάστημα άνω του ενός μήνα. Τα επιδόματα διατροφής παρέχονται και καταβάλλονται από το Συμβούλιο του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης και Εργασίας. Κατά την υποβολή της αίτησης για το επίδομα, ο αιτών (ο γονέας στον οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του τέκνου από το δικαστήριο ή ο κηδεμόνας/επίτροπος) πρέπει να υποβάλει τα παρακάτω έγγραφα: την αίτηση για το επίδομα, τη δικαστική απόφαση ή τη συμφωνία διατροφής τέκνου που έχει επικυρωθεί από το δικαστήριο, ή επικυρωμένα αντίγραφα, απόγραφα ή αποσπάσματα αυτής, τα οποία προσδιορίζουν το ποσό που καθορίστηκε για την απαιτούμενη διατροφή τέκνου και τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι: το τέκνο είναι Λιθουανός υπήκοος, ανιθαγενής ή αλλοδαπός μόνιμος κάτοικος Λιθουανίας∙ το τέκνο δεν έχει λάβει διατροφή ή έχει λάβει μέρος μόνο της διατροφής, για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα∙ ο αιτών είναι υπήκοος Λιθουανίας, ανιθαγενής ή αλλοδαπός μόνιμος κάτοικος Λιθουανίας (εφόσον ο φορέας δεν μπορεί να αποκτήσει τα εν λόγω έγγραφα ή στοιχεία από τα κρατικά μητρώα ή τα μητρώα θεσμικών οργάνων ή τα κρατικά πληροφοριακά συστήματα). Καταβάλλοντας το επίδομα διατροφής σύμφωνα με την καθορισμένη διαδικασία, το Συμβούλιο του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλειας και Εργασίας, αποκτά το δικαίωμα να εισπράξει από τον υπόχρεο διατροφής τα ποσά που έχουν καταβληθεί, από την έναρξη καταβολής διατροφής πλέον τόκων για κάθε ημέρα καθυστέρησης καταβολής του οφειλόμενου ποσού. Οι αποφάσεις είσπραξης των ποσών του επιδόματος που καταβλήθηκαν και/ή των τόκων αποτελούν από κοινού εκτελεστό τίτλο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Βλ. ερώτηση 12.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Η Υπηρεσία Κρατικής Νομικής Συνδρομής αποτελεί την κεντρική αρχή η οποία είναι αρμόδια για την εκτέλεση των καθηκόντων που προσδιορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2008 για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής (στο εξής, ο «κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής»).

Στην περίπτωση αιτήσεων που αφορούν τις υποχρεώσεις διατροφής προσώπων που δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους και απορρέουν από τις σχέσεις μεταξύ γονέων και τέκνων, τα καθήκοντα της κεντρικής αρχής που αναφέρονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής εκτελούνται από το Συμβούλιο του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης και Εργασίας.

Στοιχεία επικοινωνίας της Υπηρεσίας Κρατικής Νομικής Συνδρομής:

Διεύθυνση: Odminių g. 3, 01122 Βίλνιους, τηλ. +370 700 00 211, φαξ +370 700 35 006, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροteisinepagalba@vgtpt.lt

Στοιχεία επικοινωνίας του Συμβουλίου του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης και Εργασίας:

Παράρτημα του Συμβουλίου του Κρατικού Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης στην περιοχή του Mažeikiai, διεύθυνση: Vasario 16-osios g. 4, LT-89225 Mažeikiai, τηλ. +370 (443) 26659, φαξ +370 (443) 27341, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmazeikiai@sodra.lt

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλ. ερώτηση 14.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 εφαρμόζεται στη Λιθουανία.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Όταν εφαρμόζεται ο κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής , η νομική συνδρομή παρέχεται σύμφωνα με τα άρθρα 44 έως 47 του κανονισμού αυτού, το άρθρο 31-5 του νόμου για την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της διεθνούς νομοθεσίας που διέπει τις αστικές διαδικασίες και τον νόμο για την κρατική νομική συνδρομή. Οι αιτήσεις για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής διαβιβάζονται απευθείας στις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την κρατική νομική συνδρομή (Υπηρεσία Κρατικής Νομικής Συνδρομής και τα τοπικά της παραρτήματα).

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Για την εφαρμογή των διατάξεων του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, έχει τροποποιηθεί ο λιθουανικός νόμος για την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της διεθνούς νομοθεσίας που διέπει τις αστικές διαδικασίες. Στις τροποποιημένες διατάξεις προσδιορίζονται οι φορείς που έχουν την εξουσία να εκτελούν καθήκοντα της κεντρικής αρχής σύμφωνα με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής και τη διαδικασία για την παροχή νομικής συνδρομής και εξουσιοδοτούνται οι φορείς που εκτελούν καθήκοντα της κεντρικής αρχής να αποκτούν ατελώς από τις δημόσιες και δημοτικές αρχές, άλλα όργανα, τράπεζες και άλλα πιστωτικά και χρηματοοικονομικά ιδρύματα, και από κρατικά μητρώα και άλλα πληροφοριακά συστήματα, τα δεδομένα που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων που ορίζονται στον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Λουξεµβούργο

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

O όρος «υποχρέωση διατροφής» αναφέρεται στην υποχρέωση που επιβάλλεται από τον νόμο σε πρόσωπο που διαθέτει τα μέσα προς τούτο να καλύψει τις ανάγκες ενός άλλου προσώπου με το οποίο συνδέεται με δεσμό συγγένειας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Ως εκ τούτου, διατροφή μπορούν να λάβουν διάφορα πρόσωπα, και ιδίως τα εξής:

  • ο/η σύζυγος από τον/τη(ν) (πρώην) σύζυγό του/της (άρθρα 212, 214 και 246 του αστικού κώδικα) ή ο/η σύντροφος από τον/την σύντροφό του/της, όταν συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης κατά την έννοια του νόμου της 9ης Ιουλίου 2004 περί των εννόμων αποτελεσμάτων ορισμένων συμφώνων συμβίωσης, όπως τροποποιήθηκε, ή από τον/την πρώην σύντροφό του/της υπό ορισμένες προϋποθέσεις
  • τα τέκνα από τους γονείς τους (άρθρα 203, 372-2 και 376-2, 376-3 και 376-4 του αστικού κώδικα)·
  • οι πατέρες, οι μητέρες και άλλοι ανιόντες από τα τέκνα τους (άρθρο 205 του αστικού κώδικα)·
  • οι πεθεροί και οι πεθερές από τους γαμπρούς και τις νύφες τους (άρθρο 206 του αστικού κώδικα).

Ο κανόνας «διατροφή δεν οφείλεται για το παρελθόν» σημαίνει ότι σκοπός της διατροφής είναι να καλύψει παρούσες και μελλοντικές ανάγκες και όχι παρελθούσες δαπάνες. Από νομικής άποψης, ο κανόνας αυτός εισάγει μαχητό τεκμήριο, καθώς μπορεί να ανατραπεί εάν ο δικαιούχος αποδείξει είτε ότι αναγκάστηκε να συνάψει χρέη για να διατραφεί είτε ότι δεν παρέμεινε αδρανής ή ότι αδυνατούσε να ενεργήσει.

Οι απαιτήσεις διατροφής δεν είναι δεκτικές συμψηφισμού, εκτός εάν οι απαιτήσεις με τις οποίες πρόκειται να συμψηφιστούν αφορούν επίσης διατροφή.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Σε περίπτωση από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας, καθένας από τους γονείς, είτε είναι έγγαμος ή άγαμος, σε διάσταση ή διαζευγμένος, υπέχει την υποχρέωση να συνεισφέρει στη συντήρηση και την εκπαίδευση των τέκνων του ανάλογα με τους πόρους του, με τους πόρους του άλλου γονέα, καθώς και με τις ανάγκες του τέκνου. Σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης, οι γονείς, είτε ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα είτε όχι, οφείλουν να συνεχίζουν να συνεισφέρουν στις δαπάνες συντήρησης και εκπαίδευσης των τέκνων τους, εκτός εάν εκδοθεί αντίθετη δικαστική απόφαση. Η συνεισφορά αυτή λαμβάνει τη μορφή διατροφής και δεν παύει αυτομάτως με την ενηλικίωση του τέκνου. Μπορεί να καταβάλλεται απευθείας στο ενήλικο τέκνο και υπόκειται σε αναθεώρηση ανάλογα με τις ανάγκες του τέκνου και το πώς εξελίσσονται οι πόροι και τα βάρη καθενός από τους γονείς.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων στο πλαίσιο των πρωτοδικείων (tribunaux d’arrondissement) είναι κατ’ εξοχήν αρμόδιος σε θέματα διατροφής, σε θέματα άσκησης της γονικής μέριμνας καθώς και σε θέματα διαζυγίου και δικαστικού χωρισμού.

Ο/Η αιτών/-ούσα διατροφή πρέπει να προσφύγει στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων για να ζητήσει την επιδίκαση διατροφής. Εάν το αίτημα επιδίκασης διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων που κρίνει την αγωγή διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού κρίνει επίσης το αίτημα επιδίκασης διατροφής.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Σε περίπτωση επιτροπείας ή δικαστικής συμπαράστασης, αγωγή διατροφής μπορεί να υποβληθεί από τον επίτροπο ή αντιστοίχως τον δικαστικό συμπαραστάτη για λογαριασμό του γονέα ή του ανήλικου τέκνου.

Αγωγή διατροφής για λογαριασμό ανήλικου τέκνου μπορεί να υποβάλει και ο γονέας ή οι γονείς που ασκούν τη γονική μέριμνά του.

Το ανήλικο τέκνο δεν έχει δικαιοπρακτική ικανότητα και δεν νομιμοποιείται να υποβάλει το ίδιο αγωγή διατροφής, εκτός εάν ο ανήλικος είναι σε θέση να διαμορφώσει ίδια άποψη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1007-50 του νέου κώδικα πολιτικής δικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, το ανήλικο τέκνο που είναι σε θέση να διαμορφώσει ίδια άποψη μπορεί, με αίτησή του στο πρωτοδικείο, να απευθυνθεί στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων σχετικά με κάθε αίτημα που αφορά τη μεταρρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας ή της άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας ή διανυκτέρευσης. Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο διορίζει, με απόφαση που εκδίδει, δικηγόρο για το ανήλικο τέκνο εντός προθεσμίας δεκαπέντε ημερών.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Το κατά τόπον αρμόδιο πρωτοδικείο είναι:

  1. το δικαστήριο του τόπου κατοικίας της οικογένειας
  2. εάν οι γονείς ζουν χωριστά, το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του γονέα με τον οποίο διαμένουν συνήθως τα ανήλικα τέκνα σε περίπτωση από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας ή του τόπου κατοικίας του γονέα που ασκεί μόνος τη γονική μέριμνα
  3. σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, το δικαστήριο του τόπου διαμονής του διαδίκου ο οποίος δεν κίνησε τη διαδικασία.

Σε περίπτωση από κοινού αίτησης, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ενός εκ των διαδίκων κατ’ επιλογή τους.

Ωστόσο, όταν η διαφορά αφορά αποκλειστικά την καταβολή διατροφής μεταξύ συζύγων, τη συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση του τέκνου, τη συνεισφορά στα βάρη του γάμου ή έκτακτα και προσωρινά μέτρα σε περίπτωση λύσης του συμφώνου συμβίωσης, αρμόδιο μπορεί να είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου συζύγου ή πρώην συντρόφου ή του γονέα που έχει αναλάβει κατά κύριο λόγο τη φροντίδα των τέκνων, ακόμα και ενηλίκων.

Η κατά τόπον αρμοδιότητα καθορίζεται σε συνάρτηση με την κατοικία κατά την ημερομηνία άσκησης του ένδικου βοηθήματος ή, στις υποθέσεις διαζυγίου, κατά την ημερομηνία υποβολής της αρχικής αίτησης.

Όταν το αίτημα διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου, αρμόδιο είναι το δικαστήριο που έχει επιληφθεί της αγωγής διαζυγίου.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτών μπορεί να προσφύγει στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων με αίτησή του ενώπιον του πρωτοδικείου. Η αίτηση αυτή κατατίθεται στη γραμματεία του πρωτοδικείου που την κοινοποιεί στον αντίδικο. Οι διάδικοι δεν έχουν υποχρέωση παράστασης με δικηγόρο, εκτός εάν το αίτημα χορήγησης διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου για ισχυρό κλονισμό του γάμου ή δίκης δικαστικού χωρισμού. Στις περιπτώσεις αυτές, η παράσταση δικηγόρου είναι υποχρεωτική.

Σε κάθε περίπτωση, ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει στο δικαστήριο κάθε έγγραφο που αποδεικνύει ότι δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του. Τέτοια αποδεικτικά είναι, για παράδειγμα, εκκαθαριστικά σημειώματα μισθοδοσίας, βεβαιώσεις φορολογικής απαλλαγής, βεβαιώσεις ανεργίας ή αναρρωτικής άδειας μακράς διάρκειας, μισθώματα, δάνεια, τέκνα που βαρύνουν τον αιτούντα και έξοδα συντήρησης και εκπαίδευσής τους κ.λπ.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Στις δαπάνες που προβλέπονται σε περίπτωση δίκης περιλαμβάνονται τα δικαστικά έξοδα και η διαδικαστική αποζημίωση, στα οποία μπορεί να καταδικαστεί, εν όλω ή εν μέρει, ο ηττηθείς διάδικος. Στα παραπάνω προστίθεται, ανάλογα με την περίπτωση, η αμοιβή δικηγόρου.

Τα πρόσωπα με εισόδημα που θεωρείται ανεπαρκές σύμφωνα με τη νομοθεσία του Λουξεμβούργου μπορούν να τύχουν του ευεργετήματος της πενίας. Για τον σκοπό αυτόν, οφείλουν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο διαθέσιμο στην κεντρική υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας και να το αποστείλουν στον πρόεδρο του κατά τόπον αρμόδιου δικηγορικού συλλόγου.

Εάν το ευεργέτημα της πενίας χορηγηθεί από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου, καλύπτει όλα τα έξοδα που αφορούν τις δίκες, τις διαδικασίες ή τις πράξεις για τις οποίες χορηγήθηκε. Καλύπτει για παράδειγμα τα τέλη δικαστικού ενσήμου και εγγραφής, τα παράβολα γραμματείας, τις αμοιβές των δικηγόρων, τα τέλη και τα έξοδα του δικαστικού επιμελητή, τα έξοδα και τις αμοιβές των συμβολαιογράφων, τα έξοδα και τις αμοιβές των τεχνικών συμβούλων, τα έξοδα των μαρτύρων, τις αμοιβές των μεταφραστών και διερμηνέων, τα τέλη για πιστοποιητικά εφαρμοστέου δικαίου, τα έξοδα μετακίνησης, τα τέλη και έξοδα διατυπώσεων εγγραφών, υποθηκών και ενεχύρων καθώς και τα έξοδα δημοσιεύσεων στον Τύπο, εάν είναι αναγκαίο.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

  • Μορφή της διατροφής

Κατά τη διάρκεια της δίκης και μετά την έκδοση απόφασης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού η διατροφή λαμβάνει συχνά τη μορφή μηνιαίας προσόδου. Μπορεί, όμως, να λάβει και τη μορφή κεφαλαίου το οποίο μπορεί να συνίσταται είτε σε χρηματικό ποσό είτε στην παροχή αγαθών σε είδος.

Όσον αφορά τη συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση τέκνου, η διατροφή μπορεί να λάβει είτε τη μορφή μηνιαίας προσόδου, είτε, εν όλω ή εν μέρει, τη μορφή της άμεσης ανάληψης των δαπανών που πραγματοποιούνται προς όφελος του τέκνου. Τέλος, η υποχρέωση διατροφής μπορεί να εκπληρώνεται με τη μορφή της παραχώρησης δικαιώματος χρήσης και οίκησης.

Εάν ο υπόχρεος διατροφής αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να την καταβάλει, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη στέγαση, διατροφή και συντήρηση του δικαιούχου της διατροφής στην κατοικία του υπόχρεου.

  • Υπολογισμός του ποσού της διατροφής

Δεν υπάρχει πίνακας αναφοράς. Το ποσό της διατροφής υπολογίζεται σε συνάρτηση με τους πόρους του υπόχρεου και τις ανάγκες του δικαιούχου.

  • Αναπροσαρμογή

Για να προσαρμόζεται η διατροφή στις εξελίξεις του κόστους ζωής, ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει, ακόμα και αυτεπαγγέλτως, ότι η διατροφή θα αναπροσαρμόζεται με βάση την προβλεπόμενη από τον νόμο ρήτρα διακύμανσης.

  • Αναθεώρηση

Εφόσον προκύψουν νέα στοιχεία, η ορισθείσα διατροφή, εκτός εάν έχει καταβληθεί σε κεφάλαιο στο πλαίσιο διαζυγίου, μπορεί να αναθεωρηθεί, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, ή ακόμη και να διαταχθεί η παύση της. Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των μερών, η απαλλαγή ή η μείωση αποφασίζεται από το δικαστήριο.

Το δικαστήριο έχει επίσης το δικαίωμα να μεταρρυθμίζει το ποσό της διατροφής που έχει καθοριστεί με κοινή συμφωνία των διαδίκων. Το δικαίωμα αυτό δεν υφίσταται μόνο σε περίπτωση μεταβολής της κατάστασης του δικαιούχου και του υπόχρεου, αλλά και ελλείψει οποιασδήποτε μεταβολής, εάν το δικαστήριο κρίνει το ποσό ανεπαρκές ή υπερβολικό.

Η διάρκεια χορήγησης διατροφής σε σύζυγο στην περίπτωση διαζυγίου για ισχυρό κλονισμό του γάμου δεν μπορεί να υπερβαίνει τη διάρκεια του γάμου, εκτός αν συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Κατά τη διάρκεια της δίκης και μετά την έκδοση απόφασης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, η διατροφή καταβάλλεται στον/στη δικαιούχο σύζυγο.

Η συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση τέκνου καταβάλλεται είτε από τον ένα γονέα στον άλλον είτε στο πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του τέκνου. Αν το τέκνο είναι ενήλικο, ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει ή οι γονείς να συμφωνήσουν ότι η συνεισφορά αυτή θα καταβάλλεται, εν όλω ή εν μέρει, στο ίδιο το τέκνο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Ο δικαιούχος μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορα μέσα για να αναγκάσει τον απειθή οφειλέτη να καταβάλει τη διατροφή.

Στο πεδίο του αστικού δικαίου:

Ο δικαιούχος διαθέτει διάφορες δυνατότητες:

  • Σε περίπτωση διαζυγίου, μπορεί να προσφύγει στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων με αίτησή του στο πρωτοδικείο, προκειμένου να του επιτραπεί η είσπραξη, κατ’ αποκλεισμό του πρώην συζύγου του και με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων τρίτων, των εισοδημάτων και των προϊόντων της εργασίας του πρώην συζύγου του, καθώς και των συντάξεων και προσόδων που δικαιούται ο τελευταίος, όπως και κάθε άλλου ποσού που του οφείλεται από τρίτους, κατά την αναλογία και υπό τους όρους που καθορίζονται από τον δικαστή. Μια τέτοια απόφαση υπόκειται σε αναθεώρηση σε περίπτωση μεταβολής των περιστάσεων.
  • Ο δικαιούχος μπορεί να χρησιμοποιήσει τα μέσα εκτέλεσης του κοινού δικαίου, όπως η κατάσχεση εις χείρας τρίτου (π.χ. τραπεζικού λογαριασμού), η κατάσχεση κινητού πράγματος (αυτοκινήτου, κοσμημάτων κ.λπ.), καθώς και η κατάσχεση ακινήτου (κατοικίας, γεωτεμαχίου κ.λπ.) βάσει δικαστικής απόφασης ή εκτελεστού τίτλου.

Στο πεδίο του ποινικού δικαίου:

Ο δικαιούχος μπορεί να καταθέσει έγκληση για τα ακόλουθα ποινικά αδικήματα:

  • Το αδίκημα της εγκατάλειψης οικογενείας τιμωρείται με φυλάκιση διάρκειας από έναν μήνα έως ένα έτος και με χρηματική ποινή ύψους από 251 έως 2500 ευρώ ή με μία από τις ποινές αυτές (άρθρο 391α του ποινικού κώδικα). Ως εγκατάλειψη οικογενείας νοείται η αθέτηση εκ μέρους του υπόχρεου, εν όλω ή εν μέρει, των υποχρεώσεων διατροφής που υπέχει εκ του νόμου έναντι του δικαιούχου, είτε εξαιτίας της άρνησής του να εκπληρώσει αυτές τις υποχρεώσεις του ενώ είναι σε θέση να το πράξει είτε εξαιτίας υπαίτιας αδυναμίας εκπλήρωσης.

Το εν λόγω αδίκημα αφορά την υποχρέωση διατροφής που υπέχουν οι γονείς έναντι των τέκνων τους, οι σύζυγοι ο ένας έναντι του άλλου, καθώς και ο θετός γονέας έναντι του θετού τέκνου.

Της δίωξης του αδικήματος προηγείται εξέταση του υπόχρεου διατροφής, για την οποία συντάσσεται πρακτικό, από όργανο της αστυνομίας του Μεγάλου Δουκάτου. Εάν ο τόπος κατοικίας του υπόχρεου της διατροφής δεν είναι γνωστός, δεν απαιτείται εξέταση.

  • Το αδίκημα της δόλιας αφερεγγυότητας τιμωρείται με φυλάκιση από έξι μήνες έως τρία έτη και με χρηματική ποινή ύψους από 500 έως 12.500 ευρώ ή με μία από τις ποινές αυτές (άρθρο 391β του ποινικού κώδικα). Ως δόλια αφερεγγυότητα νοείται η μεθόδευση ή η επιδείνωση της αφερεγγυότητας του υπόχρεου της διατροφής την οποία προκαλεί ο ίδιος, ακόμα και πριν από την έκδοση της δικαστικής απόφασης, είτε αυξάνοντας το παθητικό, είτε μειώνοντας το ενεργητικό της περιουσίας του, είτε αποκρύπτοντας ορισμένα περιουσιακά του στοιχεία, με σκοπό να αποφύγει την εκτέλεση απόφασης αστικού δικαστηρίου με την οποία επιδικάστηκε διατροφή.

Για την εφαρμογή του άρθρου 391β του ποινικού κώδικα, εξομοιώνονται με απόφαση που επιδικάζει διατροφή οι δικαστικές αποφάσεις και οι δικαστικώς επικυρωμένες συμβάσεις με αντικείμενο την υποχρέωση καταβολής παροχών, χρηματικών ποσών ή συνεισφορών στα βάρη του γάμου, καθώς και οι όροι περί διατροφής που περιέχονται σε συμβάσεις οι οποίες συνήφθησαν προ του συναινετικού διαζυγίου.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Οι αξιώσεις καταβολής οφειλόμενων διηνεκών και ισόβιων προσόδων, καθώς και διατροφών παραγράφονται μετά από πέντε έτη.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου, το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης μπορεί να προβεί σε είσπραξη κάθε διατροφής που οφείλεται σε σύζυγο, ανιόντα ή κατιόντα. Όσον αφορά τα προς είσπραξη ποσά, το Ταμείο υποκαθίσταται στις αξιώσεις και τις εγγυήσεις του δικαιούχου για την είσπραξη της διατροφής. Από τη στιγμή που γνωστοποιείται στον οφειλέτη το προς είσπραξη ποσό, ο οφειλέτης υποχρεούται να το καταθέσει στον πρόεδρο του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να καταβάλει τη διατροφή αντί του οφειλέτη. Η αίτηση είσπραξης υποβάλλεται από τον δικαιούχο ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του στον πρόεδρο του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης.

Η αίτηση γίνεται δεκτή από τον πρόεδρο ή τον αναπληρωτή του, εφόσον ο δικαιούχος αποδείξει ότι:

α)  έχει τη νόμιμη κατοικία του στη χώρα και ότι ο ίδιος ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του διαμένει στη χώρα επί πενταετία

β)  δικαιούται διατροφή βάσει δικαστικής απόφασης εκτελεστής στο Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου

γ)  η είσπραξη του συνόλου ή μέρους της διατροφής δεν κατέστη δυνατή παρά τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης του ιδιωτικού δικαίου

δ)  βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.

Ακόμη και εάν δεν πληρούται η προϋπόθεση που προβλέπεται ανωτέρω υπό γ), η αίτηση γίνεται δεκτή, όταν τα μέσα αναγκαστικής εκτέλεσης δεν προβλέπεται να τελεσφορήσουν ή όταν ο οφειλέτης διαμένει στο εξωτερικό. Αρμόδιος για τυχόν διαφορές είναι ο ειρηνοδίκης του τόπου κατοικίας του δικαιούχου, ο οποίος πρέπει να επιληφθεί εντός σαράντα ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης του προέδρου του Ταμείου.

Οι δικαιούχοι τυγχάνουν αυτοδικαίως του ευεργετήματος της πενίας. Στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της αποδοχής της αίτησης και της παύσης των πληρωμών από το Ταμείο, ο δικαιούχος δεν μπορεί να αξιώσει την καταβολή διατροφής από τον υπόχρεο.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης της 20ής Ιουνίου 1956 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, οι αιτούντες που διαμένουν στο Λουξεμβούργο μπορούν, εάν ο υπόχρεος διαμένει στο εξωτερικό, να απευθύνονται στον Γενικό Εισαγγελέα (Procureur Général d'Etat).

Ο Γενικός Εισαγγελέας, ως κεντρική αρχή, διαβιβάζει την αίτηση και τα συνημμένα έγγραφα στην κεντρική αρχή του κράτους διαμονής του οφειλέτη, προκειμένου αυτή να συνδράμει τον δικαιούχο στην είσπραξη της οφειλόμενης διατροφής.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Ο δικαιούχος διατροφής απευθύνει την αίτησή του στη διαβιβάζουσα αρχή, στην προκείμενη περίπτωση στον Γενικό Εισαγγελέα, χρησιμοποιώντας τα διάφορα έντυπα που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

Γενικός Εισαγγελέας (Procureur Général d'Etat)

Cité Judiciaire
Bâtiment CR
L-2080 Luxembourg

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Οι αιτούντες που διαμένουν εκτός Λουξεμβούργου πρέπει να απευθύνονται στην κεντρική αρχή της χώρας διαμονής τους. Δεν μπορούν να απευθύνονται απευθείας σε οργανισμούς ή διοικητικές αρχές του Λουξεμβούργου.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Άνευ αντικειμένου.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στην περίπτωση αιτήσεων βάσει αυτού του κανονισμού της ΕΕ, σε δικαιούχους διατροφής ηλικίας κάτω των 21 ετών παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας εντελώς δωρεάν, ανεξάρτητα από τα προβλεπόμενα στην εθνική νομοθεσία.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Για να είναι εφικτή η συνδρομή της κεντρική αρχής σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, το Λουξεμβούργο ψήφισε τον νόμο της 3ης Αυγούστου 2011 για την εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού της ΕΕ, καθώς και έναν κανονισμό του Μεγάλου Δουκάτου για την εκτέλεση των άρθρων 2 και 3 του εν λόγω νόμου της 3ης Αυγούστου 2011 (Mémorial A αριθ. 175 της 12ης Αυγούστου 2011).

Οι νομοθετικές αυτές διατάξεις παρέχουν στον Γενικό Εισαγγελέα απευθείας πρόσβαση σε ορισμένες βάσεις δεδομένων.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροLegilux

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ουγγαρία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η υποχρέωση διατροφής βαρύνει γενικά τους κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς μεταξύ τους:

- Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής των τέκνων και τα τέκνα έχουν αντίστοιχη υποχρέωση έναντι των γονέων.

- Σε περίπτωση που τέκνο το οποίο έχει δικαίωμα διατροφής δεν έχει γονείς που φέρουν αντίστοιχη υποχρέωση, αυτή βαρύνει τους απώτερους συγγενείς του τέκνου.

- Σε περίπτωση που πρόσωπο το οποίο έχει δικαίωμα διατροφής δεν έχει τέκνα, η σχετική υποχρέωση βαρύνει τους απώτερους κατιόντες του (άρθρο 4:196(1) έως (4) του Αστικού Κώδικα).

Ανήλικος ο οποίος δεν έχει κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς οι οποίοι δύνανται να υποχρεωθούν να τον διατρέφουν, πρέπει να συντηρείται από τα μεγαλύτερα αδέλφια του, εφόσον αυτά είναι σε θέση να εκπληρώσουν την σχετική υποχρέωση χωρίς να υπονομεύεται η ικανότητά τους να συντηρούν τον εαυτό τους, τους συζύγους ή συντρόφους τους και τους λοιπούς εξαρτώμενους κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς τους (άρθρο 4:197 του Αστικού Κώδικα).

Οι συνοικούντες σύζυγοι έχουν υποχρέωση να διατρέφουν στην οικία τους τα ανήλικα εξαρτώμενα μέλη αλλήλων (προγονούς) τα οποία εγκαθιστά στην κοινή κατοικία ο άλλος σύζυγος με τη συναίνεση του διατρέφοντος συζύγου (άρθρο 4:198(1) του Αστικού Κώδικα).

Οι προγονοί έχουν υποχρέωση διατροφής των συζύγων των γονέων τους εφόσον αυτοί έχουν ανάγκη διατροφής και έχουν μεριμνήσει για τη διατροφή των προγονών τους για μεγάλο χρονικό διάστημα (άρθρο 4:199(1) του Αστικού Κώδικα).

Τα ανάδοχα τέκνα έχουν υποχρέωση διατροφής του προσώπου το οποίο τα έχει φροντίσει στην οικία του για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να έχει αξιώσει αποζημίωση και χωρίς να είναι ο φυσικός, θετός ή νέος σύζυγος του γονέα τους (ανάδοχος γονέας) (άρθρο 4:199(2) του Αστικού Κώδικα).

Διατροφή μπορεί να αξιώσει ο σύζυγος από τον άλλο σύζυγο σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου, εφόσον ο ίδιος δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του και έχει περιέλθει σε αυτή την κατάσταση χωρίς δική του υπαιτιότητα (άρθρο 4:29(1) του Αστικού Κώδικα).

Στην περίπτωση δικαστικού χωρισμού, ο πρώην σύντροφος ο οποίος αδυνατεί να συντηρήσει τον εαυτό του χωρίς δική του υπαιτιότητα, μπορεί να αξιώσει διατροφή από τον πρώην σύντροφό του, εφόσον η σχέση τους διήρκεσε τουλάχιστον ένα έτος και οι σύντροφοι απέκτησαν τέκνο (άρθρο 4:86(1) του Αστικού Κώδικα).

Υπάρχουν δύο είδη διατροφής: διατροφή σε είδος και χρηματική διατροφή (επίδομα διατροφής).

Σε περίπτωση ανηλίκου, «υποχρέωση διατροφής» σημαίνει ότι ο γονέας του τέκνου έχει δικαίωμα και υποχρέωση να φροντίζει το τέκνο του στο πλαίσιο της οικογένειας, να ανατρέφει το τέκνο και να παρέχει τα αναγκαία μέσα για τη σωματική, νοητική, συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη του τέκνου – ιδίως στέγη, τροφή και ένδυση – καθώς και για την εκπαίδευση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του τέκνου.

Ο γονέας ο οποίος φροντίζει το τέκνο και συνοικεί μαζί του στην ίδια οικία, τού παρέχει σε είδος τα αναγκαία μέσα για την κάλυψη των αναγκών του, ενώ ο γονέας ο οποίος δεν συνοικεί με το τέκνο (ή συνοικεί μαζί του, όμως δεν συνεισφέρει στη διατροφή του) φροντίζει για το τέκνο κυρίως παρέχοντάς του επίδομα διατροφής.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Όλοι οι ανήλικοι (πρόσωπα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους) έχουν δικαίωμα διατροφής κατά νόμιμο τεκμήριο χρείας. Τέκνα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας τους έχουν επίσης δικαίωμα διατροφής, εφόσον φοιτούν σε ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Ανήλικοι ικανοί προς εργασία (άνω των 18 ετών) οι οποίοι συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους έχουν δικαίωμα διατροφής, ανεξαρτήτως εάν πληρούται το νόμιμο τεκμήριο χρείας, εφόσον η διατροφή είναι απαραίτητη για τη συνέχιση των σπουδών τους εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Το τέκνο οφείλει να ενημερώσει τον γονέα χωρίς καθυστέρηση σχετικά με την πρόθεσή του να συνεχίσει τις σπουδές του (άρθρο 4:220(1) του Αστικού Κώδικα).

Στην έννοια των σπουδών εμπερικλείεται οποιοδήποτε πρόγραμμα ή εκπαίδευση απαιτείται για την απόκτηση προσόντων με σκοπό την επαγγελματική σταδιοδρομία, καθώς και η προπτυχιακή, μεταπτυχιακή ή ανώτερη επαγγελματική εκπαίδευση που λαμβάνει το τέκνο σε διαρκή βάση.

Εφόσον συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, οι γονείς μπορεί να έχουν υποχρέωση διατροφής τέκνου ηλικίας 25 ετών ή και πέραν αυτών (άρθρο 4:220(5) του Αστικού Κώδικα).

Ωστόσο, οι γονείς δεν έχουν υποχρέωση διατροφής ενήλικου τέκνου το οποίο σπουδάζει, εάν το τέκνο θεωρείται ανάξιο διατροφής, δεν εκπληρώνει τις φοιτητικές ή εξεταστικές του υποχρεώσεις με δική του υπαιτιότητα ή εάν η παροχή διατροφής θα υπονόμευε την ικανότητα του γονέα να συντηρεί τον εαυτό του ή τυχόν ανήλικο τέκνο του. Ενήλικο τέκνο θεωρείται επίσης ανάξιο διατροφής, εάν δεν διατηρεί σχέσεις με τον υπόχρεο διατροφής γονέα, χωρίς εύλογη αιτία (άρθρο 4:220(3) και (4) του Αστικού Κώδικα).

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για το ποσό και τη μορφή της διατροφής ισχύουν οι όροι της συμφωνίας μεταξύ του δικαιούχου και του υποχρέου της διατροφής (δηλ. των γονέων, στην περίπτωση διατροφής τέκνου). Ελλείψει σχετικής συμφωνίας, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να υποβάλει αίτημα διατροφής ενώπιον των δικαστηρίων. Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των γονέων, το δικαστήριο αποφαίνεται επί του επιδόματος διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο στο τέκνο.

Για τη διατροφή ανηλίκου μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη διατροφή γονέα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα. Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής.

Ο γονέας ή άλλος νόμιμος εκπρόσωπος τέκνου το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας, εφόσον δεν κατέστη δυνατή η είσπραξη του επιδόματος διατροφής κατά τους έξι, τουλάχιστον, προγενέστερους μήνες.

Στο σχετικό αίτημα πρέπει να δηλώνεται ότι δεν συντρέχουν λόγοι απόρριψης του αιτήματος προκαταβολής της διατροφής και να αναφέρονται οι λόγοι και τα πραγματικά περιστατικά τα οποία δικαιολογούν το αίτημα.

Το αίτημα πρέπει να συνοδεύεται από τα εξής έγγραφα: τις σχετικές δηλώσεις εισοδήματος· τελεσίδικη δικαστική απόφαση η οποία ορίζει το επίδομα διατροφής του τέκνου ή έγγραφο το οποίο αποδεικνύει την εγγραφή του τέκνου σε ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κατά περίπτωση· έκθεση κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων η οποία φέρει ημερομηνία εντός των τελευταίων έξι μηνών και πιστοποιεί την αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ή έγγραφο το οποίο αποδεικνύει την επίσπευση δικαστικής διαδικασίας για την είσπραξη του οφειλόμενου επιδόματος διατροφής.

Η υπηρεσία κηδεμονίας οφείλει να πιστοποιήσει ότι κατέστη προσωρινά αδύνατη η είσπραξη του επιδόματος διατροφής, δηλ. τουλάχιστον επί χρονικό διάστημα έξι μηνών πριν από την υποβολή του αιτήματος.

Το αίτημα προκαταβολής της διατροφής μπορεί να γίνει δεκτό εάν: ο δικαιούχος της διατροφής έχει ζητήσει την αναγκαστική εκτέλεση της δικαστικής απόφασης δια της οποίας του επιδικάστηκε διατροφή και δεν κατέστη δυνατή η κατάσχεση των μισθών ή άλλου τακτικού εισοδήματος ή περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου· ή, ανεστάλη η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης· ή, το ποσό το οποίο κατεβλήθη μερικώς ή το εισπραχθέν ποσό δεν υπερβαίνει το 50% του επιδόματος διατροφής που όρισε το δικαστήριο.

Εφόσον υπάρξει ανάγκη, η υπηρεσία κηδεμονίας ζητεί από το δικαστήριο ή τον δικαστικό επιμελητή πληροφορίες σχετικά με το αποτέλεσμα της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης την οποία έχει επισπεύσει ο αιτών. Εφόσον απαιτείται για την αποσαφήνιση των πραγματικών περιστατικών, η υπηρεσία κηδεμονίας ζητεί λεπτομερή στοιχεία σχετικά με την κατάσχεση από τον εργοδότη του υποχρέου.

Στην κοινοποίηση έναρξης της διαδικασίας, η υπηρεσία κηδεμονίας καλεί τον υπόχρεο να καταβάλει άμεσα το επίδομα διατροφής και να προβεί σε σχετική δήλωση.

Η υπηρεσία κηδεμονίας κοινοποιεί την απόφασή της στον εργοδότη του υποχρέου, στο δικαστήριο της αναγκαστικής εκτέλεσης, στον ανεξάρτητο δικαστικό επιμελητή, στο γραφείο του εισαγγελέα ο οποίος είναι αρμόδιος στην περιφέρεια του δικαιούχου και του υποχρέου, στον συμβολαιογράφο της περιφέρειας κατοικίας του υποχρέου, ως φορολογικής αρχής, και στην υπηρεσία της Βουδαπέστης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Ναι, ο γονέας ή ο νόμιμος εκπρόσωπος ανήλικου δικαιούχου διατροφής μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας.

Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής.

Για τη χορήγηση διατροφής σε ανήλικο μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη χορήγηση διατροφής σε γονέα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Με βάση τους γενικούς κανόνες δικαιοδοσίας, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του καθ’ ού (υποχρέου).

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν έχει διεύθυνση κατοικίας στην Ουγγαρία, αρμόδια είναι τα δικαστήρια του τόπου διαμονής του. Σε περίπτωση που ο τόπος διαμονής του υποχρέου είναι άγνωστος ή βρίσκεται στο εξωτερικό, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της τελευταίας κατοικίας του υποχρέου στην Ουγγαρία. Σε περίπτωση που ο τόπος της τελευταίας κατοικίας του υποχρέου στην Ουγγαρία δεν μπορεί να προσδιοριστεί ή σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν κατοικούσε στην Ουγγαρία, αρμόδια είναι τα δικαστήρια του τόπου κατοικίας του αιτούντος ή, ελλείψει αυτής, του τόπου διαμονής του.

Εάν ο τόπος εργασίας και ο τόπος κατοικίας του υποχρέου δεν βρίσκονται στην ίδια περιοχή, το δικαστήριο παραπέμπει την υπόθεση, κατόπιν αιτήσεως του υποχρέου η οποία υποβάλλεται έως την πρώτη επ’ ακροατηρίου συζήτηση, στο δικαστήριο του τόπου εργασίας του υποχρέου, προκειμένου αυτό να διεξαγάγει την ακροαματική διαδικασία και να εκδώσει απόφαση (άρθρο 29 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Αγωγή διατροφής μπορεί επίσης να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του αιτούντος (άρθρο 34(1) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Πληροφορίες για τα αρμόδια δικαστήρια παρέχονται Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεδώ.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτών δεν χρειάζεται τη συνδρομή εκπροσώπου για να προσφύγει στο δικαστήριο. Ο αιτών μπορεί να υποβάλει ο ίδιος αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου (χωρίς να υποχρεούται να διορίσει εκπρόσωπο) (βλ. ερωτήσεις 3, 4 και 5).

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Ανεξαρτήτως του εισοδήματος και της οικονομικής τους κατάστασης, οι διάδικοι ‒ εφόσον δεν απαλλάσσονται από τα δικαστικά έξοδα με βάση τον νόμο ή δυνάμει άμεσα και γενικά εφαρμοστέας διάταξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή διεθνούς συμφωνίας ‒ έχουν δικαίωμα μετάθεσης των δικαστικών εξόδων της διαδικασίας για την επιδίκαση διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων είσπραξης του επιδόματος διατροφής από τον φορέα ο οποίος καταβάλλει τις αποδοχές του υποχρέου ή από άλλο πρόσωπο, των εξόδων ακύρωσης ή μεταβολής του επιδόματος διατροφής, των εξόδων περάτωσης ή περιορισμού της αναγκαστικής εκτέλεσης για την καταβολή του επιδόματος διατροφής και, σε περίπτωση διασυνοριακών υποθέσεων διατροφής, των εξόδων εύρεσης και διαβίβασης των προσωπικών δεδομένων του υποχρέου.

Σε περίπτωση μετάθεσης της καταβολής των εξόδων:

α) το Δημόσιο καλύπτει τα έξοδα της διαδικασίας (αμοιβές μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, διερμηνέων, διαχειριστών και δικηγόρων, έξοδα διεξαγωγής της δίκης και αυτοψίας κλπ.), εξαιρουμένων των εξόδων τα οποία δεν καλύπτονται από την απόφαση περί μετάθεσης και τα οποία συνεπώς προκαταβάλλονται από τον διάδικο·

β) διατάσσεται η μετάθεση της καταβολής των δικαστικών εξόδων που βαρύνουν τον διάδικο.

Ακόμη και σε περίπτωση που δεν υπάρχει διεθνής συμφωνία ή αμοιβαιότητα, οι αλλοδαποί έχουν επίσης δικαίωμα μετάθεσης της καταβολής των εξόδων.

Εάν, σε περίπτωση μετάθεσης των εξόδων, το δικαστήριο διατάξει τον διάδικο να αναλάβει τα έξοδα της διαδικασίας, αυτός βαρύνεται με όλα τα έξοδα τα οποία έχει προκαταβάλει το Δημόσιο και με όλα τα καταγεγραμμένα τέλη υπέρ του Δημοσίου.

Τα δικαστικά τέλη ανέρχονται σε ποσοστό 6% ή σε 15.000 φιορίνια (HUF) κατ’ ελάχιστο και 1.500.000 φιορίνια (HUF) κατά μέγιστο ποσό. Στην περίπτωση δίκης για αξιώσεις διατροφής, βάση υπολογισμού των τελών αποτελεί το μη καταβληθέν ακόμη επίδομα διατροφής, με ανώτατο όριο το επίδομα διατροφής ενός έτους.

Εάν ο διάδικος δεν διαθέτει επαρκή μέσα για την καταβολή των δικαστικών εξόδων, μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο αίτηση απαλλαγής.

Για τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων τους, τα φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων των παρεμβαινόντων) τα οποία αδυνατούν να καταβάλουν τα έξοδα της διαδικασίας με βάση το εισόδημα και την οικονομική τους κατάσταση, απαλλάσσονται εν όλω ή εν μέρει από την καταβολή των εξόδων αυτών, κατόπιν σχετικού αιτήματος.

Πρόσωπα των οποίων το εισόδημα (μισθός, σύνταξη ή άλλο τακτικό εισόδημα) δεν υπερβαίνει την ισχύουσα κατώτατη σύνταξη η οποία ορίζεται με βάση τα έτη απασχόλησης, και τα οποία δεν διαθέτουν άλλα περιουσιακά στοιχεία πέραν των συνήθων ειδών οικοσκευής και επίπλωσης, απαλλάσσονται από την καταβολή των εξόδων. Απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων παρέχεται επίσης στους δικαιούχους επιδομάτων τα οποία χορηγούνται σε πρόσωπα ευρισκόμενα σε ηλικία απασχόλησης ή πρόσωπα τα οποία συνοικούν με στενό συγγενή τους ο οποίος δικαιούται αντίστοιχων επιδομάτων, χωρίς να εξετάζεται το εισόδημα και η οικονομική κατάσταση των προσώπων αυτών.

Η απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων περιλαμβάνει τα ακόλουθα ευεργετήματα:

α) απαλλαγή από την καταβολή δικαστικών τελών·

β) απαλλαγή από την προκαταβολή των εξόδων της διαδικασίας (αμοιβές μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, διερμηνέων, διαχειριστών και δικηγόρων, έξοδα διεξαγωγής της δίκης και αυτοψίας κλπ.), και – με την επιφύλαξη αντίθετης διάταξης του νόμου – απαλλαγή από την καταβολή τους γενικά·

γ) απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής εγγύησης για τα έξοδα της διαδικασίας·

δ) αίτημα έγκρισης της εκπροσώπησης από δικηγόρο, όπου επιτρέπεται από τον νόμο.

Η απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων εγκρίνεται από το δικαστήριο, κατόπιν αιτήματος. Το δικαστήριο επίσης διατάσσει την ενδεχόμενη άρση της απαλλαγής.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των γονέων, το δικαστήριο αποφαίνεται επί του επιδόματος διατροφής.

Κατά τον προσδιορισμό του επιδόματος διατροφής, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τα εξής:

α) τις εύλογες ανάγκες του τέκνου (τακτικές δαπάνες οι οποίες απαιτούνται για τη διαβίωση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ανατροφή και εκπαίδευση του τέκνου)·

β) το εισόδημα και την οικονομική κατάσταση αμφότερων των γονέων·

γ) τυχόν λοιπά τέκνα τα οποία συνοικούν με τους γονείς (φυσικά, θετά ή ανάδοχα τέκνα) και τέκνα έναντι των οποίων οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής·

δ) το εισόδημα του τέκνου, και

ε) τα επιδόματα προστασίας ανηλίκων, οικογενειακά επιδόματα, επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας τα οποία παρέχονται στο τέκνο και στον γονέα για την ανατροφή του τέκνου (άρθρο 4:218(2) του Αστικού Κώδικα).

Το επίδομα διατροφής καταβάλλεται υπό τη μορφή σταθερού ποσού. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την αυτόματη αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή που δημοσιεύεται ετησίως από την κεντρική στατιστική υπηρεσία της Ουγγαρίας, από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους (άρθρο 4:207 του Αστικού Κώδικα). Το καταβλητέο ποσό διατροφής ανά τέκνο ορίζεται γενικά σε ποσοστό 15-25% του μέσου εισοδήματος του υποχρέου διατροφής. Γενικά κατά τον προσδιορισμό του μέσου εισοδήματος του υποχρέου διατροφής, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ετήσιο εισόδημα του υποχρέου κατά το έτος που προηγήθηκε της έναρξης της δικαστικής διαδικασίας για την επιδίκαση διατροφής (άρθρο 4:218(4) του Αστικού Κώδικα).

Σε περίπτωση που, λόγω τροποποίησης της συμφωνίας των μερών ή λόγω μεταβολής των συνθηκών βάσει των οποίων το δικαστήριο όρισε το ποσό της διατροφής, απειλούνται τα ζωτικά έννομα συμφέροντα οποιουδήποτε διαδίκου, εάν ο διάδικος αυτός συνεχίσει την καταβολή της διατροφής υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, αυτός μπορεί να ζητήσει την αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής ή τη μεταβολή των όρων καταβολής της. Τροποποίηση της συμφωνίας διατροφής δεν μπορεί να ζητήσει το πρόσωπο το οποίο κατά τον χρόνο κατάρτισης της συμφωνίας διατροφής όφειλε να έχει προβλέψει τη μεταβολή των συνθηκών που το αφορούν ούτε το πρόσωπο το οποίο ευθύνεται για τη μεταβολή αυτή.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Ο υπόχρεος διατροφής οφείλει να καταβάλει το επίδομα διατροφής στον δικαιούχο σε περιοδική βάση (π.χ. μηνιαίως) και εκ των προτέρων.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν ο υπόχρεος δεν καταβάλει το επίδομα διατροφής οικειοθελώς, ο δικαιούχος μπορεί να ασκήσει σχετική αξίωση ενώπιον του δικαστηρίου, το οποίο μπορεί να διατάξει την αναγκαστική εκτέλεση της απόφασης διατροφής. Αξίωση διατροφής η οποία ανάγεται σε χρόνο μεγαλύτερο των έξι μηνών στο παρελθόν, υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση αναδρομικά εφόσον υπάρχει εύλογη αιτία για την καθυστερημένη υποβολή της αίτησης εκ μέρους του δικαιούχου. Αξίωση διατροφής η οποία ανάγεται σε χρόνο μεγαλύτερο των τριών ετών στο παρελθόν, δεν υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση (άρθρο 4:208(3) του Αστικού Κώδικα).

Για τη διατροφή που οφείλεται σε ανήλικο μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη διατροφή που οφείλεται σε γονέα κινείται αντίστοιχα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα (άρθρο 4:208(1) του Αστικού Κώδικα).

Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση διατροφής και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής (άρθρο 4:208(2) του Αστικού Κώδικα).

Στην απόφαση δια της οποίας διατάσσεται η καταβολή διατροφής από πρόσωπο το οποίο λαμβάνει μισθό, το δικαστήριο καλεί τον εργοδότη του εν λόγω προσώπου, κατόπιν σχετικού αιτήματος του δικαιούχου, να αφαιρέσει το ποσό που ορίζεται στην απόφαση από τον μισθό του υποχρέου και να το καταβάλει στον δικαιούχο της διατροφής.

Σε περίπτωση που το δικαστήριο δεν εκδώσει σχετική διάταξη και εν συνεχεία υποβληθεί αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης της απόφασης του δικαστηρίου ή της συμφωνίας των μερών η οποία έχει επικυρωθεί με απόφαση του δικαστηρίου, το δικαστήριο διατάσσει αναγκαστική εκτέλεση για την καταβολή της διατροφής εκδίδοντας σχετική εντολή κατάσχεσης, εφόσον το ποσό που παρακρατείται από τον μισθό του υποχρέου επαρκεί για την κάλυψη του οφειλόμενου ποσού.

Το παρακρατούμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του μισθού του εργαζομένου. Ποσοστό έως 33% τυχόν παροχών ανεργίας που καταβάλλονται στον υπόχρεο (επίδομα ανεργίας, προσυνταξιοδοτικό επίδομα ανεργίας, συμπλήρωμα εισοδήματος και επίδομα προσώπου που τελεί σε αναζήτηση εργασίας) μπορεί να αφαιρεθεί ως επίδομα διατροφής.

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν έχει τακτικό εισόδημα ή το ποσό το οποίο θα παρακρατηθεί από το εισόδημά του δεν καλύπτει το οφειλόμενο ποσό, το δικαστήριο διατάσσει αναγκαστική εκτέλεση εκδίδοντας σχετική έγγραφη εντολή εκτέλεσης. Σε αυτή την περίπτωση, η αναγκαστική εκτέλεση διεξάγεται όχι μόνο επί των μισθών του υποχρέου, αλλά και επί άλλων περιουσιακών του στοιχείων τα οποία προβλέπονται στον νόμο περί αναγκαστικής εκτέλεσης.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Πληροφορίες για τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης αποφάσεων παρέχονται στη σχετική ιστοσελίδα.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Βλέπε απάντηση στην ερώτηση 10 ανωτέρω.

Ο γονέας ή άλλος νόμιμος εκπρόσωπος τέκνου το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας, εφόσον δεν κατέστη δυνατή η είσπραξη του επιδόματος διατροφής κατά τους τελευταίους έξι, τουλάχιστον, μήνες.

Στην κοινοποίηση έναρξης της διαδικασίας, η υπηρεσία κηδεμονίας καλεί τον υπόχρεο να καταβάλει άμεσα το επίδομα διατροφής και να προβεί σε σχετική δήλωση.

Η υπηρεσία κηδεμονίας κοινοποιεί την απόφασή της στον εργοδότη του υποχρέου, στο δικαστήριο της αναγκαστικής εκτέλεσης, στον ανεξάρτητο δικαστικό επιμελητή, στο γραφείο του εισαγγελέα ο οποίος είναι αρμόδιος στην περιφέρεια του δικαιούχου και του υποχρέου, στον συμβολαιογράφο της περιφέρειας κατοικίας του υποχρέου, ως φορολογικής αρχής, και στην υπηρεσία της Βουδαπέστης και της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής.

Η μη καταβολή του επιδόματος διατροφής συνιστά ποινικό αδίκημα. Η υπαίτια μη εκπλήρωση νόμιμης υποχρέωσης διατροφής η οποία θεμελιώνεται σε εκτελεστή απόφαση κρατικής αρχής, επισύρει ποινή φυλάκισης δύο ετών.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Ναι (βλέπε ερώτηση 3).

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ουγγαρίας παρέχει συνδρομή κατόπιν αιτήματος προσώπου το οποίο διαμένει στην Ουγγαρία, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 και τις διεθνείς συνθήκες, σε διαρκή συνεργασία με την κεντρική αρχή η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής στο αντίστοιχο κράτος μέλος. Ο αιτών μπορεί να ζητήσει την εκτέλεση της απόφασης διατροφής του ουγγρικού δικαστηρίου στο εξωτερικό ή, ελλείψει σχετικής απόφασης, την αναγνώριση της υποχρέωσης διατροφής στο εξωτερικό ή την αύξηση του ποσού διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο στο εξωτερικό. Το επίσημο αίτημα δεν υποβάλλεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης αλλά στο αρμόδιο τοπικό δικαστήριο, το οποίο καθορίζεται με βάση τον τόπο κατοικίας, τον τόπο διαμονής ή τον τόπο εργασίας του αιτούντος, ή στο τοπικό δικαστήριο το οποίο εξέδωσε την πρωτοβάθμια απόφαση της οποίας ζητείται η αναγκαστική εκτέλεση. Για την υποβολή του αιτήματος ή τη διεξαγωγή δικαστικής διαδικασίας στο εξωτερικό, δεν είναι υποχρεωτική η εκπροσώπηση από δικηγόρο. Εφόσον δεν υπάρχει εκπροσώπηση από δικηγόρο, το δικαστήριο βοηθεί τον αιτούντα κατά την υποβολή του αιτήματός του. Το δικαστήριο εν συνεχεία προωθεί το αίτημα και τα σχετικά έγγραφα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαβιβάζει μεταφρασμένο το αίτημα στην κεντρική αρχή του αντίστοιχου κράτους μέλους η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής. Η κεντρική αρχή προβαίνει στα αναγκαία μέτρα για την επίσπευση της δικαστικής διαδικασίας κατά του υποχρέου. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ενημερώνει τον αιτούντα διαρκώς σχετικά με την πρόοδο της διαδικασίας, με βάση τις πληροφορίες που λαμβάνει από το εξωτερικό.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διεύθυνση Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου (Igazságügyi Minisztérium, Nemzetközi Magánjogi Főosztály)

Διεύθυνση: 1051 Budapest, Nádor utca 22.

Ταχυδρομική διεύθυνση: 1357 Budapest, Pf. 2.

Τηλέφωνο: +36 1 795-5397, +36 1 795-3188

Φαξ: +36 (1) 550-3946

Δ/νση ηλ. ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροnmfo@im.gov.hu

Δικτυακός τόπος: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://igazsagugyiinformaciok.kormany.hu/nemzetkozi-gyermekelviteli-es-tartasdijjal-kapcsolatos-ugyek

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Όχι, το αίτημα πρέπει να υποβληθεί μέσω της κεντρικής αρχής η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής στο κράτος μέλος στο οποίο κατοικεί ο αιτών.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Οι κεντρικές αρχές των κρατών μελών παρατίθενται εδώ.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

-

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Σε σχέση με τα αιτήματα που λαμβάνει, το Υπουργείο Δικαιοσύνης επικοινωνεί με την αρμόδια υπηρεσία για την παροχή νομικής συνδρομής προκειμένου να διοριστεί δικηγόρος για τον αιτούντα, εφόσον αυτός είναι κάτοικος εξωτερικού. Στην περίπτωση του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τα έξοδα, η δε αμοιβή του δικηγόρου καταβάλλεται επίσης από το Δημόσιο. Στις περιπτώσεις του άρθρου 47, τα μέρη έχουν δικαίωμα μετάθεσης του χρόνου καταβολής των εξόδων σύμφωνα με την ουγγρική νομοθεσία. Δυνάμει αυτού του δικαιώματος, το Δημόσιο προκαταβάλλει τα έξοδα της διαδικασίας (π.χ. δικαστικά τέλη, αμοιβές δικηγόρων), ανεξαρτήτως της οικονομικής κατάστασης του ενδιαφερομένου, σε περίπτωση όμως που αυτός ηττηθεί στη διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να τον διατάξει να καταβάλει τα σχετικά έξοδα. Εάν ο αιτών αποδείξει ότι λόγω της οικονομικής του κατάστασης δικαιούται πλήρους απαλλαγής από τα έξοδα σύμφωνα με την ουγγρική νομοθεσία, δεν καταβάλλει τα έξοδα ακόμη και εάν ηττηθεί στη διαδικασία.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η εφαρμογή του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής στην Ουγγαρία διέπεται από τον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΝόμο LXVII του 2011.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 15/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Μάλτα

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Στη Μάλτα ο όρος «διατροφή» αναφέρεται σε ποσό το οποίο οφείλεται σε έναν δικαιούχο από έναν υπόχρεο σε σχέση με υποχρέωση διατροφής η οποία απορρέει από κάποια οικογενειακή σχέση. Μετά την επισημοποίηση σχέσεων με την τέλεση γάμου ή αστικής ένωσης, οι σύζυγοι ή σύντροφοι έχουν αμοιβαία υποχρέωση διατροφής.

Ο όρος «υποχρέωση διατροφής» αναφέρεται στην υποχρέωση ενός προσώπου να καταβάλει σε δικαιούχο ένα ποσό ως διατροφή, υπό τις συνθήκες που περιγράφονται. Η υποχρέωση διατροφής ισχύει ανεξαρτήτως εάν έχει οριστεί το ποσό αυτής ή εάν καταβάλλεται διατροφή.

Το άρθρο 3Β του Αστικού Κώδικα προβλέπει ότι οι σύζυγοι και πρώην σύζυγοι έχουν υποχρέωση διατροφής μεταξύ τους και ότι οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής των τέκνων τους. Το άρθρο 4 του νόμου περί αστικής ενώσεως (civil union) προβλέπει ότι τα μέρη αστικής ένωσης έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους συζύγους και επομένως έχουν υποχρέωση διατροφής μεταξύ τους ακόμη και μετά τη λύση της σχέσης τους, εκτός εάν συντρέχει νόμιμος λόγος μη καταβολής διατροφής. Τα τέκνα, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, δεσμεύονται από το άρθρο 8 του Αστικού Κώδικα και έχουν υποχρέωση διατροφής των γονέων τους ή άλλων ανιόντων οι οποίοι είναι άποροι.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Γενικά τα τέκνα έχουν δικαίωμα διατροφής έως το 16ο έτος της ηλικίας τους. Ωστόσο, με το άρθρο 3Β(2) του Αστικού Κώδικα ορίζεται ότι οι γονείς υποχρεούνται να παρέχουν επαρκή διατροφή στα τέκνα τους για όσο χρονικό διάστημα αυτά σπουδάζουν, λαμβάνουν υποχρεωτική εκπαίδευση, ή παρακολουθούν πρόγραμμα κατάρτισης ή μάθησης, έως την ηλικία των 23 ετών. Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι οι γονείς έχουν υποχρέωση να διατρέφουν τα τέκνα τους εφόσον αυτά παρουσιάζουν σωματική ή διανοητική αναπηρία, όπως ορίζεται στον νόμο περί ίσων ευκαιριών (άτομα με αναπηρία).

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για την έκδοση απόφασης όσον αφορά τον καθορισμό του ποσού της διατροφής και της περιοδικότητάς της, απαιτείται να υποβληθεί αίτηση ενώπιον του Αστικού Δικαστηρίου (Οικογενειακό Τμήμα).

Σε αυτή την περίπτωση, το δικαστήριο επισπεύδει τη διαδικασία διορίζοντας διαμεσολαβητή ο οποίος καλεί τα μέρη (ή τους εκπροσώπους τους) σε συνάντηση στα δικαστήρια. Κατά την εν λόγω συνάντηση ο διαμεσολαβητής βοηθά τα μέρη να επιτύχουν φιλική επίλυση της διαφοράς. Εάν τα μέρη συμφωνήσουν στο κείμενο της συμφωνίας διατροφής, ο διαμεσολαβητής προωθεί αντίγραφο του σχεδίου της συμφωνίας στον πρόεδρο του Δικαστηρίου Οικογενειακών Διαφορών. Το δικαστήριο εξετάζει τη συμφωνία και εάν κρίνει ότι δεν θίγει τα νόμιμα συμφέροντα των μερών, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου υπέρ του οποίου ζητείται διατροφή, επικυρώνει το σχέδιο της συμφωνίας και τα μέρη μπορούν να υπογράψουν την οριστική συμφωνία ενώπιον συμβολαιογράφου.

Εάν τα μέρη αδυνατούν να συμφωνήσουν επί του σχεδίου της συμφωνίας διατροφής κατά τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, ο διαμεσολαβητής παραπέμπει το θέμα στον πρόεδρο του Δικαστηρίου Οικογενειακών Διαφορών προκειμένου να ξεκινήσει η δικαστική διαδικασία. Σε αυτή την περίπτωση, το ανωτέρω δικαστήριο διεξάγει ακρόαση όπου παρουσιάζονται οι θέσεις των συνηγόρων των μερών και εκδίδει απόφαση επί της διαφοράς.

Η διαδικασία διαμεσολάβησης διεξάγεται ατελώς, τα δε μέρη δεν έχουν υποχρέωση διορισμού δικηγόρου. Ωστόσο, συνιστάται πάντοτε η λήψη νομικής συνδρομής πριν από την κατάρτιση παρόμοιων συμφωνιών. Αντιθέτως, στη δικαστική διαδικασία παρίστανται δικηγόροι και καταβάλλονται δικαστικά έξοδα, άλλως τα μέρη μπορούν να αιτηθούν και να επιτύχουν τη χορήγηση του ευεργετήματος πενίας.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Αίτηση διατροφής μπορεί να υποβάλει ο δικαιούχος, εκπρόσωπός του ή ο κηδεμόνας του ανηλίκου. Διατροφή υπέρ ανηλίκου μπορεί να ζητηθεί από το πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια και γονική μέριμνα του ανηλίκου.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με το διάταγμα 396 του 2003 (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροSubsidiary Legislation 12.19), αρμόδιο να κρίνει θέματα οικογενειακών σχέσεων είναι το Αστικό Δικαστήριο (Οικογενειακό Τμήμα). Συνεπώς, το Αστικό Δικαστήριο (Οικογενειακό Τμήμα) καθορίζει το ποσό της διατροφής το οποίο θα καταβάλλεται (εφόσον δεν έχει προκύψει σχετική συμφωνία κατά τη διαδικασία διαμεσολάβησης).

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν καταβάλει τη διατροφή, ο δικαιούχος μπορεί να προβεί σε σχετική καταγγελία στις αστυνομικές αρχές, οπότε επισπεύδεται από τις τελευταίες η ποινική διαδικασία κατά του υποχρέου. Η σχετική διαδικασία διεξάγεται ενώπιον του Court of Magistrates (Ποινικό Τμήμα).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Για την επίσπευση της διαδικασίας διατροφής από το εξωτερικό μέσω της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να επικοινωνήσει με την Κεντρική Αρχή της Μάλτας, η οποία εν συνεχεία επισπεύδει την σχετική διαδικασία ενώπιον του διαμεσολαβητή και του Αστικού Δικαστηρίου (Οικογενειακό Τμήμα), εφόσον το κρίνει απαραίτητο.

Η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει επίσης συνδρομή στον δικαιούχο για την υποβολή σχετικής καταγγελίας στις αστυνομικές αρχές με σκοπό την έναρξη της ποινικής διαδικασίας, εφόσον παραστεί ανάγκη.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) 4/2009, η διαδικασία διατροφής ανηλίκου επισπεύδεται ατελώς από την Κεντρική Αρχή.

Όσον αφορά τη διατροφή συζύγου, η Κεντρική Αρχή συνδράμει τον/την σύζυγο κατά τη σχετική διαδικασία, η οποία διεξάγεται ατελώς, παρέχοντας π.χ. διαμεσολάβηση ενώπιον του Δικαστηρίου Οικογενειακών Διαφορών. Σε περίπτωση αποτυχίας της διαμεσολάβησης ο δικαιούχος υποχρεούται να λάβει ιδιωτικά νομική υποστήριξη από δικηγόρο ενώπιον των δικαστηρίων της Μάλτας. Οι δικαστικές δαπάνες και νομικές αμοιβές παρατίθενται στο παράρτημα Α του Κώδικα Οργάνωσης και Πολιτικής Δικονομίας (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροCode of Organization and Civil Procedure -κεφάλαιο 12 του Δικαίου της Μάλτας). Σε περίπτωση που ο δικαιούχος συζυγικής διατροφής πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης ευεργετήματος πενίας, σύμφωνα με τη νομοθεσία της Μάλτας, η Κεντρική Αρχή παρέχει την αντίστοιχη συνδρομή.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Ο καθορισμός του ποσού της καταβλητέας διατροφής διαμορφώνεται από το δικαστήριο με βάση μια σειρά κριτηρίων. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένος τύπος υπολογισμού της διατροφής, το Αστικό Δικαστήριο (Οικογενειακό Τμήμα) λαμβάνει υπόψη τους κατωτέρω παράγοντες:

i. το βιοτικό επίπεδο του υποχρέου και εκείνο του δικαιούχου και/ή του τέκνου,

ii. εάν το τέκνο χρειάζεται αυξημένο ποσό διατροφής λόγω αναπηρίας ή πρόσθετων αναγκών, και

iii. εάν ο υπόχρεος έχει δικαίωμα επικοινωνίας με ανήλικο τέκνο.

Η απόφαση του δικαστηρίου μπορεί να αναθεωρηθεί, ωστόσο είναι δύσκολη η τροποποίηση απόφασης περί καταβολής διατροφής, ιδίως εάν οι συνθήκες παραμένουν αμετάβλητες. Εφόσον υπάρξει μεταβολή των συνθηκών (π.χ. ο ανήλικος χρειάζεται μεγαλύτερο ποσό διατροφής λόγω μακράς ασθένειας ή επέλθει σημαντική μεταβολή στο εισόδημα του υποχρέου) το δικαστήριο μπορεί να μεταβάλει τους όρους της διατροφής.

Το Δικαστήριο Οικογενειακών Διαφορών συνήθως επιβάλλει ετήσια αύξηση της διατροφής με βάση τον εθνικό δείκτη πληθωρισμού. Αντίστοιχα, ρήτρα πληθωριστικής αναπροσαρμογής της διατροφής συνήθως περιλαμβάνεται και στη συμφωνία διατροφής η οποία καταρτίζεται με τη διαδικασία διαμεσολάβησης.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή μπορεί να καταβάλλεται απευθείας από τον υπόχρεο στον δικαιούχο τοις μετρητοίς, με επιταγή ή με τραπεζική μεταφορά κεφαλαίων. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την παρακράτηση του ποσού της διατροφής από το εισόδημα του υποχρέου, στην οποία περίπτωση αυτό πιστώνεται απευθείας στον δικαιούχο. Το δικαστήριο διατάσσει συνήθως αυτό το μέτρο όταν ο υπόχρεος παραλείπει επανειλημμένα την καταβολή της διατροφής.

Εάν η Κεντρική Αρχή της Μάλτας λάβει εντολή να επισπεύσει διαδικασία διατροφής για λογαριασμό του δικαιούχου, η εν λόγω αρχή λαμβάνει μέτρα παρότρυνσης του υποχρέου για την καταβολή της διατροφής απευθείας στον δικαιούχο. Σε περίπτωση άρνησης του υποχρέου να προβεί σε καταβολή, το θέμα παραπέμπεται στα δικαστήρια.

Σε αυτή την περίπτωση η Κεντρική Αρχή της Μάλτας ζητεί από το δικαστήριο να εκδώσει απόφαση ασφαλιστικών μέτρων για την κατάσχεση του τραπεζικού λογαριασμού του υποχρέου και τη μεταφορά του σχετικού ποσού στον δικαιούχο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Η Κεντρική Αρχή ασκεί όλα τα μέσα δικαστικής προστασίας τα οποία παρέχονται από τη νομοθεσία της Μάλτας. Πιο συγκεκριμένα, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας κατ᾽ αρχήν κοινοποιεί εγγράφως την επίσπευση της δικαστικής διαδικασίας κατά του υποχρέου. Εφόσον δεν υπάρξει συμμόρφωση μετά την εν λόγω κοινοποίηση, η Κεντρική Αρχή ζητεί από τον δικαιούχο να προβεί σε ένορκη δήλωση και παραπέμπει το θέμα στις αστυνομικές αρχές της Μάλτας, προκειμένου αυτές να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες κατά του υποχρέου σύμφωνα με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα.

Όπου είναι απαραίτητο, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει συνδρομή στον αιτούντα για την επίσπευση διαδικασίας ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων κατά του υποχρέου από τους δικηγόρους της υπηρεσίες νομικής συνδρομής ή της Κεντρικής Αρχής, για την καταβολή των καθυστερούμενων. Σε αυτή την περίπτωση, εάν ο υπόχρεος διαθέτει εισόδημα, μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο Δικαστήριο για την κατάσχεση μέρους του εισοδήματός του και την απευθείας μεταφορά του ποσού στον δικαιούχο της διατροφής. Εάν ο υπόχρεος διαθέτει περιουσιακά στοιχεία όχι όμως και εισόδημα, το δικαστήριο μπορεί να ρευστοποιήσει τα περιουσιακά του στοιχεία και να αποδώσει τα χρήματα στην Κεντρική Αρχή, η οποία με τη σειρά της τα αποδίδει στον δικαιούχο της διατροφής.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ο χρόνος παραγραφής του δικαιώματος κίνησης ποινικής διαδικασίας λόγω μη καταβολής διατροφής είναι έξι (6) μήνες. Η κίνηση της ποινικής διαδικασίας προϋποθέτει την υποβολή έγκλησης στις αστυνομικές αρχές από τον δικαιούχο εντός 6 μηνών από τη μη καταβολή της διατροφής.

Το άρθρο 2156 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι ο χρόνος παραγραφής της αξίωσης καταβολής διατροφής είναι 5 έτη.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει συνδρομή:

α. σε δικαιούχους οι οποίοι ζουν στο εξωτερικό, σε περίπτωση που επιθυμούν να ενάγουν κάποιον υπόχρεο στη Μάλτα, αναζητώντας τον υπόχρεο και διευκολύνοντας την επίσπευση της διαδικασίας εναντίον του (οι σχετικές αιτήσεις αποκαλούνται «εισερχόμενες υποθέσεις»)

β. σε δικαιούχους οι οποίοι ζουν στη Μάλτα, σε περίπτωση που επιθυμούν να ενάγουν κάποιον υπόχρεο ο οποίος ζει στο εξωτερικό, αποστέλλοντας σχετική αίτηση στην Κεντρική Αρχή άλλου κράτους, για την αναζήτηση και δίωξη του υποχρέου.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Όχι, δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εάν ο δικαιούχος είναι κάτοικος Μάλτας ο δε υπόχρεος κάτοικος άλλου κράτους μέλους, ο πρώτος μπορεί να ζητήσει από την Κεντρική Αρχή της Μάλτας να συνεργαστεί με την Κεντρική Αρχή του άλλου κράτους μέλους προκειμένου να εντοπιστεί και ενημερωθεί ο υπόχρεος σχετικά με την υποχρέωσή του να καταβάλει διατροφή.

Εάν δεν υπάρχει απόφαση σχετικά με το ύψος της καταβλητέας διατροφής, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας πρέπει να επικοινωνήσει με την Κεντρική Αρχή του άλλου κράτους μέλους και να ζητήσει τη συνδρομή της προκειμένου οι δικαστικές ή διοικητικές αρχές του εν λόγω κράτους μέλους να εκδώσουν απόφαση σχετικά με το ύψος της διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο από τον υπόχρεο.

Εν συνεχεία, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας πρέπει να επικοινωνήσει με την αλλοδαπή Κεντρική Αρχή προκειμένου να λάβει πληροφορίες σχετικά με τους βέλτιστους τρόπους για να διασφαλίσει την εκτέλεση της απόφασης περί διατροφής σε περίπτωση μη εκούσιας συμμόρφωσης του υποχρέου.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της Κεντρικής Αρχής της Μάλτας αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Δικαστικού Άτλαντα της ΕΕ.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Στις διασυνοριακές υποθέσεις που αφορούν θέματα διατροφής, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει υποστήριξη στους αλλοδαπούς δικαιούχους διατροφής για τη διασφάλιση της αξίωσής τους. Σε αυτή την περίπτωση η Κεντρική Αρχή της Μάλτας εκπροσωπεί τον δικαιούχο ενώπιον όλων των λοιπών διοικητικών αρχών ή δικαστηρίων, με βάση τα δεδομένα της υπόθεσης. Η Κεντρική Αρχή της Μάλτας απαιτεί τη συμπλήρωση όλων των απαραίτητων εντύπων, ενώ ενδέχεται να ζητήσει και εξουσιοδότηση του δικαιούχου πριν από την έναρξη της νομικής διαδικασίας.

Σε περίπτωση που ο δικαιούχος αιτείται από τον υπόχρεο συζυγική διατροφή, δωρεάν νομική συνδρομή παρέχεται στον δικαιούχο μόνο εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις παροχής του δωρεάν νομικής συνδρομής που ισχύουν για τους κατοίκους της Μάλτας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της Κεντρικής Αρχής της Μάλτας αναρτώνται στον Δικαστικό Άτλαντα της ΕΕ. Η Κεντρική Αρχή εκτελεί τα καθήκοντα που ορίζονται λεπτομερώς στην ερώτηση 21 στοιχεία θ) και ι), τα οποία συνίστανται στον εντοπισμό του υποχρέου, στην επαλήθευση ότι υπάρχει εκτελεστή απόφαση εναντίον του (αν όχι, στην παροχή υποστήριξης προς τον δικαιούχο για την έκδοση σχετικής απόφασης), και στην παροχή υποστήριξης στον δικαιούχο κατά την εκτέλεση της απόφασης.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, η Μάλτα δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Κεντρική Αρχή παρέχει δωρεάν καθοδήγηση στα πρόσωπα τα οποία την προσεγγίζουν σε σχέση με διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής. Όποτε υποβάλλεται αίτημα διατροφής από κάτοικο του εξωτερικού, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας διασφαλίζει την παροχή προς τον αιτούντα της υποστήριξης την οποία αυτός χρειάζεται με βάση τη φύση του αιτήματός του. Πιο συγκεκριμένα, όταν το αίτημα αφορά τη χορήγηση προσωπικής διατροφής, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει στον αιτούντα συμβουλές και γενική καθοδήγηση.

Όταν το αίτημα διατροφής αφορά ανήλικο, η Κεντρική Αρχή διασφαλίζει την επίσπευση δικαστικής διαδικασίας κατά του υποχρέου χωρίς έξοδα.

Όταν η Κεντρική Αρχή της Μάλτας λαμβάνει αίτημα από κάτοικο της Μάλτας να παράσχει συνδρομή για τη λήψη διατροφής από κάτοικο του εξωτερικού, παρέχει υποστήριξη στον αιτούντα κατά τη σχετική δικαστική διαδικασία και επικοινωνεί με την αλλοδαπή Κεντρική Αρχή σχετικά με το αποτέλεσμα της διαδικασίας και τη δυνατότητα είσπραξης της οφειλόμενης διατροφής.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Οι σχετικές υποθέσεις ανατίθενται σε αρμόδιους υπαλλήλους της Κεντρικής Αρχής της Μάλτας προκειμένου να διασφαλιστεί η προώθηση των αιτήσεων, η παραλαβή νέων αιτήσεων, η επικοινωνία με τον υπόχρεο και τον δικαιούχο και η ενημέρωση της αλλοδαπής Κεντρικής Αρχής σχετικά με την πρόοδο κάθε υπόθεσης. Ο αρμόδιος υπάλληλος υποστηρίζεται από δικηγόρους με μεγάλη πείρα στις οικογενειακές διαφορές και τη διοικητική διαδικασία.

Στις εξερχόμενες υποθέσεις ο αρμόδιος υπάλληλος αναφέρεται απευθείας στον υπεύθυνο επικοινωνίας στη Μάλτα και στην αλλοδαπή Κεντρική Αρχή. Συνήθως η επικοινωνία διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και/ή κοινού ταχυδρομείου. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει τηλεφωνική επικοινωνία με την αλλοδαπή Κεντρική Αρχή ή με το πρόσωπο το οποίο ζητά τις υπηρεσίες της Κεντρικής Αρχής της Μάλτας. Στις εισερχόμενες υποθέσεις η Κεντρική Αρχή της Μάλτας προσπαθεί να τηρεί ενήμερο τον ενδιαφερόμενο σχετικά με όλες τις επικοινωνίες μεταξύ των Κεντρικών Αρχών.

Κατωτέρω παρατίθενται μερικές από τις ενέργειες που διεξάγονται στις αντίστοιχες περιπτώσεις:

α) όποτε το απαιτούν οι περιστάσεις, παρέχεται νομική συνδρομή ή διευκολύνεται η παροχή της: όποτε είναι απαραίτητο, η Κεντρική Αρχή μπορεί να διορίσει δικηγόρο για να εκπροσωπήσει τον ενδιαφερόμενο ή να μεριμνήσει για την παροχή υποστήριξης σε αυτόν από δικηγόρους που παρέχουν υπηρεσίες νομικής συνδρομής ή άλλους δικηγόρους, με βάση τα δεδομένα της υπόθεσης

β) συνδρομή κατά τον εντοπισμό του υποχρέου ή του δικαιούχου της διατροφής, ειδικότερα σύμφωνα με τα άρθρα 61, 62 και 63 του κανονισμού: σε αυτές τις περιπτώσεις η Κεντρική Αρχή διεξάγει αρχικά προκαταρκτική έρευνα στις δημόσιες βάσεις δεδομένων προκειμένου να εντοπίσει τη διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας του υποχρέου ή δικαιούχου. Εάν η Κεντρική Αρχή χρειάζεται περισσότερες πληροφορίες διεξάγονται περαιτέρω έρευνες και ενημερώνονται οι λοιπές κρατικές υπηρεσίες προκειμένου να παρέχουν πληροφορίες για τα περιουσιακά στοιχεία του υποχρέου

γ) συνδρομή στην εύρεση σχετικών πληροφοριών όσον αφορά τα εισοδήματα και, εφόσον απαιτείται, την περιουσιακή κατάσταση του υποχρέου ή του δικαιούχου διατροφής, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των περιουσιακών του στοιχείων, ειδικότερα κατ’ εφαρμογή των άρθρων 61, 62 και 63 του κανονισμού: Η Κεντρική Αρχή επικοινωνεί με τον εθνικό οργανισμό απασχόλησης και ενημερώνεται σχετικά με την τρέχουσα εργασιακή κατάσταση του αντίστοιχου προσώπου. Σε περίπτωση επίσπευσης δικαστικής διαδικασίας κατά του υποχρέου, η Κεντρική Αρχή συνιστά στον συνήγορο του δικαιούχου να ζητήσει από το δικαστήριο να διατάξει άλλες κρατικές υπηρεσίες, όπως την Υπηρεσία Εσόδων, την Υπηρεσία Μεταφορών, τις τοπικές τράπεζες και άλλους σχετικούς φορείς να παράσχουν στοιχεία για τα εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία του υποχρέου

δ) προωθεί φιλικούς διακανονισμούς με στόχο την εκούσια καταβολή της διατροφής, κατά περίπτωση μέσω διαμεσολάβησης, συνδιαλλαγής ή ανάλογων διαδικασιών: πριν από την επίσπευση οποιασδήποτε νομικής διαδικασίας, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας επικοινωνεί με τον υπόχρεο και του συνιστά φιλικό διακανονισμό, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους αυτός αποτελεί την καλύτερη λύση. Στην περίπτωση που υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ευδοκίμησης της διαδικασίας διαμεσολάβησης, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παραπέμπει το θέμα σε επαγγελματία διαμεσολαβητή, ωστόσο όταν δεν κρίνεται πιθανή η φιλική επίλυση της διαφοράς, αυτή παραπέμπεται στα δικαστήρια

ε) διευκόλυνση της διαρκούς εκτέλεσης των αποφάσεων χορήγησης διατροφής, συμπεριλαμβανομένης της καταβολής καθυστερούμενων ποσών: η Κεντρική Αρχή της Μάλτας μπορεί να επισπεύσει δικαστική διαδικασία ή να συστήσει την επίσπευσή της κατά του υποχρέου προκειμένου το δικαστήριο να ρευστοποιήσει τυχόν περιουσιακά στοιχεία του υποχρέου ή να λάβει δικαστική εντολή μερικής κατάσχεσης του μισθού του

στ) παροχή συνδρομής για την είσπραξη και άμεση μεταφορά των πληρωμών διατροφής:

η Κεντρική Αρχή της Μάλτας επισπεύδει δικαστική διαδικασία αιτούμενη την έκδοση διαταγής προς τον υπόχρεο για την πληρωμή της διατροφής απευθείας στον δικαιούχο. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν προβεί σε καταβολή της διατροφής, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας, εφόσον ο δικαιούχος είναι ανήλικος, αιτείται από τα δικαστήρια τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου και την απόδοση του προϊόντος εκποίησης αυτών στον δικαιούχο. Στην περίπτωση συζυγικής διατροφής, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας παρέχει υποστήριξη στον αιτούντα είτε μέσω δικηγόρων είτε μέσω του συστήματος νομικής συνδρομής

ζ) διευκόλυνση της εξασφάλισης έγγραφων ή άλλων αποδεικτικών στοιχείων, με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1206/2001: εάν τα έγγραφα ή οι πληροφορίες που απαιτούνται είναι δημόσια διαθέσιμα, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας συλλέγει τα σχετικά στοιχεία και τα προωθεί στον δικαιούχο. Εάν τα σχετικά στοιχεία δεν είναι δημόσια διαθέσιμα, υποβάλλεται ειδική αίτηση στην υπηρεσία ή τον οργανισμό ο οποίος τα κατέχει. Εάν τα σχετικά στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα, η Κεντρική Αρχή μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο την έκδοση εντολής παροχής των σχετικών πληροφοριών, με βάση τα δεδομένα της υπόθεσης

η) παροχή συνδρομής για την πιστοποίηση της συγγένειας, εφόσον απαιτείται για την είσπραξη της διατροφής: η Κεντρική Αρχή της Μάλτας καθοδηγεί τον αιτούντα κατά τη νομική διαδικασία πιστοποίησης της συγγένειας και του παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις ιδιωτικές υπηρεσίες που απαιτούνται στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας, ιδίως σε σχέση με τυχόν εξετάσεις DNA οι οποίες απαιτούνται.

Όπου κρίνεται απαραίτητο, η Κεντρική Αρχή παρέχει υποστήριξη σε αλλοδαπούς για την εξασφάλιση εκπροσώπου ο οποίος θα μπορούσε να παραστεί στη Μάλτα εξ ονόματός τους κατά τη σχετική διαδικασία. Εναλλακτικά, το ζήτημα της πιστοποίησης της συγγένειας κρίνεται από τα δικαστήρια, οπότε η Κρατική Αρχή της Μάλτας απλώς διασφαλίζει την παραπομπή του θέματος στο αρμόδιο δικαστήριο προκειμένου αυτό να κριθεί δικαστικά

θ) επίσπευση ή υποστήριξη κατά την επίσπευση διαδικασιών λήψης τυχόν αναγκαίων προσωρινών μέτρων εδαφικού χαρακτήρα, με τα οποία επιδιώκεται να εξασφαλισθεί το αποτέλεσμα εκκρεμούς αίτησης διατροφής: εάν η Κεντρική Αρχή της Μάλτας έχει την υπόνοια ότι ο υπόχρεος λαμβάνει μέτρα προκειμένου να δυσχεράνει την οικονομική του κατάσταση, η εν λόγω Αρχή διασφαλίζει την υποβολή αίτησης για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων προκειμένου να αποτραπεί ο υπόχρεος από περαιτέρω καταδολιευτικές πράξεις εις βάρος των συμφερόντων του δικαιούχου

ι) παροχή υποστήριξης κατά την κοινοποίηση ή επίδοση πράξεων, με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1393/2007: όπου απαιτούνται περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον υπόχρεο, οι οποίες μπορούν να ληφθούν ή να παρασχεθούν από οποιονδήποτε ιδιώτη στη Μάλτα, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας ζητεί από τους υπαλλήλους της να συλλέξουν τις σχετικές πληροφορίες. Οι εν λόγω πληροφορίες μπορούν να ληφθούν από δημόσιες υπηρεσίες ή οντότητες του ιδιωτικού τομέα.

Εφόσον είναι αναγκαίο, η Κεντρική Αρχή της Μάλτας επικοινωνεί με τις υπηρεσίες διαβίβασης και παραλαβής που ορίζονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1393/2007 προκειμένου να διασφαλίσει τη δέουσα επίδοση συγκεκριμένων εγγράφων.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 16/12/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση ολλανδικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Καταβολή διατροφής - Κάτω Χώρες

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

H διατροφή αποτελεί υποχρέωση συνεισφοράς στην κάλυψη του κόστους διαβίωσης του δικαιούχου της διατροφής. Υποχρέωση διατροφής απορρέει από συγγένεια εξ αίματος και εξ αγχιστείας, καθώς και από (προηγούμενο) γάμο.

Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα:

- οι γονείς στα τέκνα τους

- τα τέκνα στους γονείς τους

- διαζευγμένος σύζυγος στον άλλο σύζυγο (πρώην σύντροφοι σε σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης)

Η υποχρέωση διατροφής που υφίσταται μεταξύ συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου συνεχίζεται μετά τη λύση του γάμου. Το δικαστήριο δύναται, με την απόφαση της έκδοσης διαζυγίου ή με μεταγενέστερη απόφαση, να επιδικάσει, κατόπιν αίτησης του δικαιούχου διατροφής πρώην συζύγου, διατροφή σε βάρος του ενός πρώην συζύγου και υπέρ του άλλου, εφόσον τα εισοδήματα αυτού δεν επαρκούν για την κάλυψη του κόστους διαβίωσής του και δεν αναμένεται ευλόγως να αποκτήσει επαρκή προς τούτο εισοδήματα. Για τον καθορισμό του ύψους της διατροφής, ο δικαστής λαμβάνει υπόψη του τις ανάγκες του ενός πρώην συζύγου και τα μέσα (τους οικονομικούς πόρους) του άλλου πρώην συζύγου Σημασία μπορεί να έχουν και μη οικονομικοί παράγοντες, όπως η διάρκεια του γάμου ή της συμβίωσης. Εάν το δικαστήριο δεν προσδιορίσει το χρονικό όριο ισχύος της υποχρέωσης διατροφής, η υποχρέωση διατροφής παύει αυτόματα έπειτα από 12 έτη. Κατόπιν αιτήματος του πρώην συζύγου που αιτείται τη διατροφή, το δικαστήριο δύναται να παρατείνει την εν λόγω περίοδο, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο εν λόγω πρώην σύζυγος αντιμετωπίζει ιδιαίτερες οικονομικές δυσχέρειες. Σε περίπτωση βραχύβιου γάμου (διάρκειας μικρότερης από 5 έτη) στη διάρκεια του οποίου δεν αποκτήθηκαν παιδιά, η υποχρέωση διατροφής καταρχήν δεν δύναται να έχει μεγαλύτερη διάρκεια από τον ίδιο τον γάμο.

Τα ανωτέρω ισχύουν επίσης όσον αφορά τη διατροφή μεταξύ πρώην συντρόφων βάσει σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης.

Οι πρώην σύζυγοι δύνανται να καταρτίζουν εξωδικαστικά συμφωνίες ως προς τη μεταξύ τους διατροφή. Συνήθως, οι εν λόγω συμφωνίες περιλαμβάνονται στη συμφωνία περί διαζυγίου. Στην πράξη, αυτή η συμφωνία επικυρώνεται από το δικαστήριο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας για την έκδοση του διαζυγίου. Η εν λόγω επικύρωση παρέχει στον δικαιούχο της διατροφής μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου.

Λοιπές κατηγορίες υποχρεώσεων διατροφής:

Σύζυγοι/σύντροφοι βάσει σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης

Οι σύζυγοι και οι σύντροφοι βάσει σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης πρέπει να συμμετέχουν και οι δύο, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, στα έξοδα του νοικοκυριού. Δύνανται να καταρτίζουν λοιπές σχετικές συμφωνίες με προγαμιαία σύμφωνα ή σύμφωνα συμβίωσης.

Βιολογικός πατέρας/σύντροφος της μητέρας

Ο βιολογικός πατέρας του τέκνου οφείλει να καταβάλλει διατροφή για το τέκνο που έχει γεννηθεί (αλλά όχι αναγνωριστεί) από αυτόν, εφόσον το τέκνο δεν έχει νόμιμο συγγενικό δεσμό με τον εν λόγω άνδρα ή με άλλον άνδρα (με άλλα λόγια, εφόσον ελλείπει ο νόμιμος πατέρας). Η ίδια υποχρέωση υφίσταται για τον σύντροφο της μητέρας που συναίνεσε σε πράξη που θα μπορούσε να έχει οδηγήσει στην τεκνοποίηση.

Κοινή επιμέλεια

Ο μη γονέας που έχει την επιμέλεια τέκνου από κοινού με τον γονέα υπέχει υποχρέωση διατροφής απέναντι στο τέκνο αυτό (άρθρο 1:253w BW). Η υποχρέωση διατροφής διαρκεί έως τη συμπλήρωση του εικοστού πρώτου έτους της ηλικίας του τέκνου, οπότε παύει η κοινή επιμέλεια λόγω ενηλικίωσης του τέκνου.

Σε ποιες περιπτώσεις;

Γενικά, η υποχρέωση καταβολής διατροφής ισχύει μόνο εάν ο δικαιούχος διατροφής είναι άπορος. Ένα πρόσωπο θεωρείται άπορο εάν δεν έχει επαρκή έσοδα διαβίωσης, ούτε μπορεί ευλόγως να αναμένεται ότι θα αποκτήσει.

Εξαίρεση

Εξαίρεση στον κανόνα αυτό συνιστά η περίπτωση της υποχρέωσης γονέων και βιολογικού πατέρα για διατροφή των ανήλικων και νέων ενήλικων παιδιών τους (ηλικίας έως 21 ετών). Σε αυτές τις περιπτώσεις, η υποχρέωση διατροφής υφίσταται ακόμη κι αν οι δικαιούχοι δεν είναι άποροι.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Στην περίπτωση τέκνων κάτω των 18 ετών (ανήλικα τέκνα), οι γονείς οφείλουν να καταβάλλουν τις δαπάνες για τη φροντίδα και ανατροφή τους Αυτό αφορά το κόστος διαβίωσης και τις λοιπές δαπάνες που ανακύπτουν κατά την ανατροφή του τέκνου, όπως τις δαπάνες εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας. Οι γονείς οφείλουν να καλύπτουν τις δαπάνες φροντίδας και ανατροφής ανάλογα με τα μέσα που διαθέτουν. Η εν λόγω υποχρέωση υφίσταται ακόμη και αν το τέκνο διαθέτει δικά του μέσα και/ή εισοδήματα.

Για τα τέκνα ηλικίας 18, 19 και 20 ετών ( «νέοι ενήλικες»), οι γονείς είναι υπεύθυνοι για την κάλυψη του κόστους διαβίωσης και εκπαίδευσης. Η έννοια του κόστους διαβίωσης και εκπαίδευσης είναι η ίδια με αυτή του κόστους για τη φροντίδα και ανατροφή κατά την παιδική ηλικία. Η εν λόγω υποχρέωση διατροφής είναι δεν προϋποθέτει ανάγκη των δικαιούχων διατροφής.

Η εκτεταμένη υποχρέωση διατροφής υφίσταται για αυτή την κατηγορία παιδιών ακόμη και αν έχουν δικό τους εισόδημα από εργασία ή δικούς τους πόρους, ή αν είναι παντρεμένα. Ωστόσο, από το εισόδημα του παιδιού καθορίζεται σε τι βαθμό έχει ανάγκη από διατροφή.

Στην περίπτωση των τέκνων ηλικίας 21 ετών και άνω, οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής μόνο εάν το τέκνο έχει ανάγκη διατροφής και δεν είναι σε θέση να φροντίσει τον εαυτό του. Για παράδειγμα, εάν το παιδί πάσχει από σωματική ή νοητική αναπηρία.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Το ποσό που πρέπει να καταβάλλει ο υπόχρεος διατροφής μπορεί να καθορισθεί είτε από τα ίδια τα μέρη και να αναφέρεται σε συμφωνία, είτε με δικαστική απόφαση.

Στη δίκη διαζυγίου, συνήθως το δικαστήριο καλείται να αποφανθεί και για τη διατροφή του πρώην συζύγου ή των τέκνων.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Όχι: η αίτηση πρέπει να υποβάλλεται από τον δικηγόρο του δικαιούχου διατροφής. Οι δικαιούχοι διατροφής δεν επιτρέπεται να υποβάλουν αίτηση χωρίς δικηγόρο. Οι ανήλικοι εκπροσωπούνται από τον νόμιμο αντιπρόσωπό τους (συνήθως γονέα).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Η διεθνής δικαιοδοσία (είναι αρμόδιο δικαστήριο των Κάτω Χωρών;) διαφέρει από την εσωτερική αρμοδιότητα (ποιο δικαστήριο των Κάτω Χωρών είναι αρμόδιο;).

Διεθνής δικαιοδοσία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Όσον αφορά τη διεθνή δικαιοδοσία των δικαστηρίων των Κάτω Χωρών, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζεται ο λεγόμενος κανονισμός «Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΒρυξέλλες I». Ο εν λόγω κανονισμός περιλαμβάνει κανόνες για τη διεθνή δικαιοδοσία των δικαστηρίων ως προς τις αξιώσεις διατροφής.

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του κανονισμού, υπόχρεος διατροφής (εναγόμενος) που κατοικεί στις Κάτω Χώρες ενάγεται, καταρχήν, από τον δικαιούχο διατροφής (ενάγοντα) ενώπιον των δικαστηρίων των Κάτω Χωρών.

Ο κανονισμός «Βρυξέλλες Ι» περιλαμβάνει επίσης έναν εναλλακτικό κανόνα για τις υποχρεώσεις διατροφής. Το άρθρο 5 παράγραφος 2 ορίζει ότι εναγόμενος που έχει την κατοικία του στο έδαφος κράτους μέλους μπορεί να εναχθεί σε άλλο κράτος μέλος:

  • ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου όπου ο δικαιούχος της διατροφής έχει την κατοικία ή την συνήθη διαμονή του,
  • ή, εφόσον πρόκειται για αγωγή παρεπόμενη δίκης σχετικά με την οικογενειακή κατάσταση προσώπων, π.χ. δίκης για την έκδοση διαζυγίου ή τον καθορισμό της πατρότητας, ενώπιον του δικαστηρίου που κατά το δίκαιο του δικάζοντος δικαστή έχει διεθνή δικαιοδοσία στην περίπτωση της δίκης αυτής, εκτός αν η διεθνής αυτή δικαιοδοσία θεμελιώνεται μόνο στην ιθαγένεια ενός των διαδίκων.

Στην πρώτη περίπτωση, δικαιούχος διατροφής που κατοικεί στις Κάτω Χώρες δύναται να εναγάγει υπόχρεο διατροφής που κατοικεί στη Γαλλία, για παράδειγμα, ενώπιον δικαστηρίου των Κάτω Χωρών, το οποίο έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2. Το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντος διαθέτει διεθνή δικαιοδοσία.

Επιπλέον, όσον αφορά τις υποχρεώσεις διατροφής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής είναι σε ισχύ από τη 18η Ιουνίου 2011.

Οι κανόνες για τη διεθνή δικαιοδοσία που περιλαμβάνονται στον κανονισµό για τις υποχρεώσεις διατροφής συνάδουν εν πολλοίς με τους κανόνες του κανονισμού «Βρυξέλλες Ι». Ο γενικός κανόνας είναι ότι τα δικαστήρια του τόπου της συνήθους διαμονής του εναγόμενου ή του δικαιούχου διατροφής έχουν τη διεθνή δικαιοδοσία να επιλαμβάνονται των υποθέσεων διατροφής. Σε αντίθεση με τον κανονισμό «Βρυξέλλες Ι», για την εφαρμογή του κανονισμού για τις υποχρεώσεις διατροφής δεν απαιτείται να βρίσκεται ο τόπος της συνήθους διαμονής του εναγομένου στο έδαφος κράτους μέλους.

Διεθνής δικαιοδοσία εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ως προς τη διεθνή δικαιοδοσία των δικαστηρίων των Κάτω Χωρών εκτός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ισχύουν τα ακόλουθα. Εάν ο εναγόμενος (δικαιούχος ή υπόχρεος διατροφής) κατοικεί εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε δεν εφαρμόζεται ο προαναφερθείς κανονισμός «Βρυξέλλες Ι» και τα δικαστήρια των Κάτω Χωρών διαθέτουν διεθνή δικαιοδοσία βάσει του κώδικα πολιτικής δικονομίας (Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering). Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο των Κάτω Χωρών που έχει αρμοδιότητα για το διαζύγιο δύναται να εκδώσει προσωρινές ρυθμίσεις σχετικά με το διαζύγιο ή συμπληρωματικές διατάξεις όπως για την καταβολή διατροφής και τη συνέχιση της παραμονής στην οικογενειακή στέγη. Τα δικαστήρια των Κάτω Χωρών έχουν επίσης διεθνή δικαιοδοσία να αποφασίσουν σχετικά με ανεξάρτητη αγωγή διατροφής εάν ο ενάγων ή τουλάχιστον ένα από τα ενδιαφερόμενα μέρη που αναφέρονται στην αγωγή ζει στις Κάτω Χώρες ή, εφόσον η υπόθεση συνδέεται αρκετά με τη δικαιοδοσία των Κάτω Χωρών, εάν τα μέρη επιλέξουν τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων των Κάτω Χωρών ή εάν ο οικείος διάδικος εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και δεν προβάλει ένσταση έλλειψης διεθνούς δικαιοδοσίας.

Εσωτερική αρμοδιότητα

Όσον αφορά την εσωτερική αρμοδιότητα των δικαστηρίων των Κάτω Χωρών, ο κανόνας σχετικά με το είδος του δικαστηρίου (Πρωτοδικείο, Εφετείο, Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών) που έχει αρμοδιότητα είναι ότι αρμόδιο για υποθέσεις διατροφής είναι το Πρωτοδικείο. Ο κώδικας πολιτικής δικονομίας ορίζει το κατά τόπον αρμόδιο Πρωτοδικείο. Αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας είτε του ενάγοντος (ενός από του ενάγοντες) είτε ενός από τα ενδιαφερόμενα μέρη που αναφέρονται στην αγωγή ή, ελλείψει τόπου κατοικίας ενός από τα εν λόγω τα μέρη, το δικαστήριο του τόπου πραγματικής διαμονής ενός από τα μέρη.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Το αίτημα παροχής, μεταβολής ή παύσης διατροφής πρέπει να υποβάλλεται από δικηγόρο. Ο δικηγόρος εκπροσωπεί τον ενάγοντα ενώπιον του δικαστηρίου. Ονόματα και διευθύνσεις δικηγόρων υπάρχουν στον ιστότοπο του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροεθνικού δικηγορικού συλλόγου

Υπάρχει επίσης Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΈνωση δικηγόρων οικογενειακού δικαίου και διαμεσολαβητών διαζυγίου, τα μέλη της οποίας ειδικεύονται σε ζητήματα διαζυγίου και διατροφής, μεταξύ άλλων. Ειδικεύονται επίσης στη διαμεσολάβηση σε περιπτώσεις διαζυγίου και σε όλα όσα αυτή περιλαμβάνει.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Στην περίπτωση δικαστικής διαδικασίας, πρέπει να καταβάλλεται δικαστική δαπάνη ως συμβολή στο κόστος απονομής της δικαιοσύνης. Πρόκειται για το τέλος γραμματείας δικαστηρίου. Επιπροσθέτως, πρέπει να καταβληθεί και η αμοιβή του δικηγόρου και του δικαστικού επιμελητή.

Εάν ο διάδικος δεν μπορεί να καταβάλει όλο το ποσό της δαπάνης δικηγόρου, μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να τύχει νομικής συνδρομής. Πρόκειται τότε για «υπόθεση νομικής συνδρομής». Το κράτος πληρώνει μέρος των εξόδων και ο διάδικος πληρώνει μια «προσωπική συμβολή». Το ποσό αυτής της «προσωπικής συμβολής» εξαρτάται από το εισόδημα και τα οικονομικά μέσα του διαδίκου. Το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΣυμβούλιο Νομικής Συνδρομής χορηγεί νομική συνδρομή. Ο διάδικος πρέπει να υποβάλει αίτηση για νομική συνδρομή στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής στην περιφέρεια (=περιφέρεια Εφετείου) στην οποία βρίσκεται το γραφείο του δικηγόρου. Στην πράξη, συχνά η αίτηση συντάσσεται από τον δικηγόρο, εάν ο διάδικος έχει επικοινωνήσει μαζί του πριν από την υποβολή της αίτησης για νομική συνδρομή.

Περαιτέρω, πρέπει να υποβληθεί «δήλωση εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων» (η οποία μπορεί να ληφθεί από την αρμόδια δημοτική αρχή του τόπου διαμονής). Η εν λόγω δήλωση πρέπει να σταλεί μαζί με την αίτηση στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής, το οποίο ερευνά αν ο διάδικος πληροί τις προϋποθέσεις για νομική συνδρομή. Σε καταφατική περίπτωση, εκδίδεται απόδειξη δικαιώματος νομικής συνδρομής. Το τέλος γραμματείας δικαστηρίου επίσης μειώνεται σε αυτές τις περιπτώσεις.

Το δικαίωμα νομικής συνδρομής ισχύει επίσης σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, δηλ. αν ο αιτών δεν κατοικεί στις Κάτω Χώρες. Τούτο προβλέπεται στην ευρωπαϊκή οδηγία Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρογια τη διασυνοριακή νομική συνδρομή. Νομική συνδρομή μπορεί να ζητηθεί, σύμφωνα με τα άρθρα 23A έως 23K του νόμου περί νομικής συνδρομής (Wet op de rechtsbijstand), μέσω του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής στη Χάγη, με χρήση του στερεότυπου εντύπου που προβλέπει η ανωτέρω οδηγία, το οποίο είναι πανομοιότυπο για όλα τα κράτη μέλη.

Εάν είναι απαραίτητο, το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΣυμβούλιο Νομικής Συνδρομής μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή δικηγόρου. Η διεύθυνση του Συμβουλίου παρατίθεται στην απάντηση της ερώτησης 14.2.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Στην απόφασή του, το δικαστήριο θα λάβει υπόψη του τις ανάγκες του προσώπου που ζητεί ή εισπράττει διατροφή και τα μέσα (οικονομικούς πόρους) του προσώπου από το οποίο ζητείται να καταβάλλει ή το οποίο καταβάλλει διατροφή. Οι έννοιες των αναγκών και των μέσων είναι συγγενείς. Το δικαστήριο διαθέτει ορισμένο βαθμό ελευθερίας να αποφασίζει ανάλογα με τις συνθήκες της κάθε περίπτωσης. Το δικαστικό σώμα έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες (τα λεγόμενα πρότυπα Trema), οι οποίες ωστόσο δεν είναι δεσμευτικές για το δικαστήριο.

Τα ακόλουθα εισοδήματα και έξοδα είναι σημαντικές παράμετροι που συνυπολογίζονται στη δικαστική απόφαση:

  • εισόδημα από απασχόληση
  • εισόδημα από συμπληρωματική απασχόληση
  • υποτροφίες για σπουδές
  • παροχές
  • συντάξεις
  • εισόδημα από (υπ)εκμίσθωση
  • τόκοι και λοιπά εισοδήματα από περιουσιακά στοιχεία
  • συμβολή στα έξοδα του νοικοκυριού άλλων προσώπων με τα οποία υπάρχει συμβίωση
  • υφιστάμενες δυνατότητες να αυξηθεί το εισόδημα (ικανότητα απόκτησης εισοδήματος)
  • δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων
  • καταβολές μισθωμάτων
  • αποπληρωμή ενυπόθηκου δανείου και τόκων, καθώς και πάγιες επιβαρύνσεις. Το τμήμα του ενυπόθηκου δανείου που δεν έχει εξοφληθεί ακόμη πρέπει επίσης να αναφέρεται εδώ
  • ασφαλιστήρια συμβόλαια
  • απαραίτητα τακτικά έξοδα ταξιδίου
  • οικονομικές υποχρεώσεις προς άλλα πρόσωπα
  • κόστος ειδικής θεραπευτικής αγωγής του δικαιούχου διατροφής και /ή μελών της οικογένειάς του
  • δαπάνες που συνδέονται με την παραγωγή εισοδήματος
  • τυχόν δηλώσεις οφειλών

Νόμιμη τιμαριθμική αναπροσαρμογή

Κάθε έτος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης καθορίζει το ποσοστό αύξησης, βάσει νόμου, της διατροφής που έχει επιδικάσει το δικαστήριο ή της συνεισφοράς που έχει ορισθεί με συμφωνία. Κατά τον υπολογισμό της εν λόγω ποσοστιαίας αύξησης, ο Υπουργός εξετάζει τη μισθολογική εξέλιξη στις επιχειρήσεις και το δημόσιο, καθώς και σε άλλους τομείς. Το ποσοστό αυτό δημοσιεύεται στο Staatscourant (την Εφημερίδα της Κυβέρνησης των Κάτω Χωρών).

Υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις από την αυτόματη αναπροσαρμογή του ύψους της διατροφής. Τα μέρη καθώς και το Δικαστήριο μπορούν να αποκλείσουν τη νόμιμη τιμαριθμική αναπροσαρμογή ή να καθορίσουν εναλλακτική μέθοδο αναπροσαρμογής.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή σε πρώην σύζυγο καταβάλλεται απευθείας στον δικαιούχο της διατροφής. Η διατροφή ανηλίκου που έχει επιδικαστεί από το δικαστήριο καταβάλλεται απευθείας στον γονέα (ή κηδεμόνα) που έχει την επιμέλεια του τέκνου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν η υποχρέωση διατροφής έχει επιδικαστεί από το δικαστήριο και ο υπόχρεος της διατροφής καθυστερεί την καταβολή της διατροφής τέκνου και/ή συζύγου/καταχωρισμένου συντρόφου, η επιβολή της συμμόρφωσης είναι δυνατή μέσω του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΕθνικού Γραφείου Είσπραξης Διατροφών (LBIO) του Ρότερνταμ. Η επιβολή της συμμόρφωσης δύναται επίσης να ανατεθεί σε δικαστικό επιμελητή. Ελλείψει δικαστικής απόφασης, η υπόθεση πρέπει να αχθεί ενώπιον Δικαστηρίου. Για τον σκοπό αυτόν, πρέπει να χρησιμοποιηθεί δικηγόρος.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Στην περίπτωση κατάσχεσης παροχών ή μισθών, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ακατάσχετο. Η προθεσμία παραγραφής των αξιώσεων διατροφής που καταβάλλεται μηνιαίως είναι 5 έτη. Εάν σε δικαστική απόφαση αναγράφονται τα καθυστερούμενα ποσά διατροφής, δηλαδή εάν στην πράξη αναφέρεται πάγιο ποσό, η προθεσμία παραγραφής ανέρχεται σε είκοσι έτη. Προς αποφυγή τυχόν παραγραφής της αξίωσης, η προθεσμία παραγραφής πρέπει να ανασταλεί.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Στην περίπτωση υπερημερίας ως προς τη διατροφή τέκνου και/ή συζύγου/καταχωρισμένου συντρόφου, αρμόδια αρχή είναι το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΕθνικό Γραφείο Είσπραξης Διατροφών (LBIO).
Το LBIO πρέπει να εξουσιοδοτηθεί προς τούτο από τον δικαιούχο διατροφής. Το LBIO δύναται, εάν είναι αναγκαίο, να προβεί στην είσπραξη με επίσπευση εκτέλεσης. Το LBIO δύναται, επί παραδείγματι, να προβεί σε κατάσχεση του μισθού, των παροχών ή της κινητής ή ακίνητης περιουσίας του υπόχρεου σε διατροφή.

Οι υπηρεσίες του LBIO προσφέρονται δωρεάν εάν αμφότερα τα μέρη είναι κάτοικοι Κάτω Χωρών. Το LBIO, όταν παραλαμβάνει αίτημα βοήθειας στην είσπραξη, επιχειρεί αρχικά μεθόδους που δεν προκαλούν δαπάνες, όπως σύντομη διαμεσολάβηση και/ή παροχή εξηγήσεων. Η προσπάθεια αυτή αποδεικνύεται επιτυχής στα τρία τέταρτα περίπου των υποθέσεων. Ωστόσο, κάθε φορά που το LBIO αναλαμβάνει την είσπραξη, ο υπόχρεος σε διατροφή αποδίδει στο LBIO τις δαπάνες είσπραξης. Το LBIO επιβάλλει συμπληρωματικό τέλος για την είσπραξη, το οποίο ισούται με το 15% των μηνιαίων οφειλόμενων ποσών και των καθυστερούμενων ποσών διατροφής. Τυχόν δαπάνες εκτέλεσης ανακτώνται επίσης από τον υπόχρεο σε διατροφή.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Παρότι το LBIO είναι κρατική υπηρεσία, δεν προκαταβάλλονται ποσά διατροφής. Το κράτος μπορεί να προκαταβάλει τέτοια ποσά σε περίπτωση διατροφής ανηλίκου ή νομικής συνδρομής.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Το LBIO είναι επίσης αρμόδιο για τη διεθνή είσπραξη διατροφών. Τα καθήκοντα αυτά απορρέουν από δύο συμβάσεις που έχουν υπογράψει οι Κάτω Χώρες.

Οι Κάτω Χώρες αποτελούν συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης της Νέας Υόρκης της 20ής Ιουνίου 1956 περί διεκδικήσεως διατροφής στην αλλοδαπή. Πρόκειται για σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή, στόχος της οποίας είναι να διευκολύνει την είσπραξη διατροφής σε διεθνείς περιπτώσεις. Προς τούτο, η σύμβαση έχει θεσπίσει σύστημα αρχών διαβίβασης και παραλαβής, οι οποίες βοηθούν τον δικαιούχο διατροφής στην εκτέλεση των αξιώσεων διατροφής. Το LBIO αποτελεί την αρχή διαβίβασης και παραλαβής στις Κάτω Χώρες.

Οποιοσδήποτε διαμένει στις Κάτω Χώρες και αντιμετωπίζει προβλήματα με την είσπραξη διατροφής από υπόχρεο διατροφής που διαμένει στο εξωτερικό (δηλ. σε χώρα που είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης της Νέας Υόρκης) μπορεί να επικαλεσθεί τη σύμβαση της Νέας Υόρκης. Η σύμβαση αφορά τις διατροφές για ανηλίκους και για συζύγους/καταχωρισμένους συντρόφους.

Από την 1η Αυγούστου 2014 η Σύμβαση της 23ης Νοεμβρίου 2007 για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής παιδιών και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής δεσμεύει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εκτός από τη Δανία) και άλλα συμβαλλόμενα κράτη. Πλέον των κρατών μελών της Ε.Ε, η Σύμβαση είναι επίσης σε ισχύ στην Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Νορβηγία και την Ουκρανία. Στις σχέσεις μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ, υπερισχύει ο κανονισμός για τις υποχρεώσεις διατροφής [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 4/2009].

Η Σύμβαση της Χάγης για τις υποχρεώσεις διατροφής εφαρμόζεται για τέκνα που δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους. Δύναται να εκτείνεται και σε άλλα μέλη της οικογένειας, σε περίπτωση που αμφότερα τα συμβαλλόμενα κράτη που εμπλέκονται στην υπόθεση έχουν προβεί σε σχετική δήλωση.

Για την παροχή των υπηρεσιών του LBIO, απαιτείται η υποβολή του εντύπου αίτησης «Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροείσπραξη διεθνούς διατροφής». Το συγκεκριμένο έντυπο διατίθεται προς μεταφόρτωση στον δικτυακό τόπο του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροLBIO.

Οι ενέργειες του LBIO και των ίδιων των αλλοδαπών αρχών στο πλαίσιο της σύμβασης της Νέας Υόρκης και της συνθήκης με τις Ηνωμένες Πολιτείες παρέχονται καταρχήν δωρεάν. Δαπάνες δύνανται να προκύψουν σε σχέση με νομικές διαδικασίες στο εξωτερικό ή με την είσπραξη της διατροφής.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Για διατροφή τέκνων και συζύγων/καταχωρισμένων συντρόφων:

Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροLBIO)

Postbus 8901
3009 AX Ρότερνταμ

Για νομική συνδρομή:

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροRaad voor Rechtsbijstand,

Postbus 450

2501 JW Χάγη

Τηλ.: +31703701414

Για νομική συνδρομή σε διασυνοριακές υποθέσεις:

Raad voor Rechtsbijstand

Regiokantoor Den Haag

Yπόψη: Jan Ouwehand

Laan van Meerdervoort 51B

2517 AE Χάγη

Tηλ.: 0031 0 88 787 1320

Διεύθυνση ηλ. ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροj.ouwehand@rvr.org

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Το LBIO εισπράττει επίσης ποσά διατροφής που οφείλονται από υπόχρεους διατροφής που διαμένουν στις Κάτω Χώρες κατόπιν αιτήματος δικαιούχων διατροφής που διαμένουν στο εξωτερικό. Δικαιούχος διατροφής που είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος και επιδιώκει να αξιώσει διατροφή από υπόχρεο διατροφής που διαμένει στις Κάτω Χώρες, δύναται να επικαλεστεί τις διατάξεις της Σύμβασης. Στην περίπτωση αυτή, το εν λόγω πρόσωπο οφείλει να υποβάλει αίτημα στην αρχή διαβίβασης της χώρας του, η οποία στη συνέχεια επικοινωνεί με την αρχή παραλαβής των Κάτω Χωρών (το LBIO). Η αρχή παραλαβής στη συνέχεια λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την είσπραξη της διατροφής

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Για τα στοιχεία επικοινωνίας, βλ. απάντηση στην ερώτηση 14.2.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στην περίπτωση δικαστικής διαδικασίας, πρέπει να καταβάλλεται δικαστική δαπάνη ως συμβολή στο κόστος απονομής της δικαιοσύνης. Πρόκειται για το τέλος γραμματείας δικαστηρίου. Επιπροσθέτως, πρέπει να καταβληθεί και η αμοιβή του δικηγόρου και του δικαστικού επιμελητή. Εάν ο διάδικος δεν μπορεί να καταβάλει όλο το ποσό της δαπάνης δικηγόρου, μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να τύχει νομικής συνδρομής. Πρόκειται τότε για «υπόθεση νομικής συνδρομής». Το κράτος πληρώνει μέρος των εξόδων και ο διάδικος πληρώνει μια «προσωπική συμβολή». Το ποσό αυτής της «προσωπικής συμβολής» εξαρτάται από το εισόδημα και τα οικονομικά μέσα του διαδίκου.

Το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής χορηγεί νομική συνδρομή. Ο διάδικος πρέπει να υποβάλει αίτηση για νομική συνδρομή στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής στην περιφέρεια (=περιφέρεια Εφετείου) στην οποία βρίσκεται το γραφείο του δικηγόρου. Στην πράξη, συχνά η αίτηση συντάσσεται από τον δικηγόρο, εάν ο διάδικος έχει επικοινωνήσει μαζί του πριν από την υποβολή της αίτησης για νομική συνδρομή. Περαιτέρω, πρέπει να υποβληθεί «δήλωση εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων» (η οποία μπορεί να ληφθεί από την αρμόδια δημοτική αρχή του τόπου διαμονής). Η εν λόγω δήλωση πρέπει να σταλεί μαζί με την αίτηση στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής, το οποίο ερευνά αν ο διάδικος πληροί τις προϋποθέσεις για νομική συνδρομή. Σε καταφατική περίπτωση, εκδίδεται απόδειξη δικαιώματος νομικής συνδρομής. Το τέλος γραμματείας δικαστηρίου επίσης μειώνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Το δικαίωμα νομικής συνδρομής ισχύει επίσης σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, δηλ. αν ο αιτών δεν κατοικεί στις Κάτω Χώρες. Τούτο προβλέπεται στην ευρωπαϊκή οδηγία για τη διασυνοριακή νομική συνδρομή. Νομική συνδρομή μπορεί να ζητηθεί, σύμφωνα με τα άρθρα 23A έως 23K του νόμου περί νομικής συνδρομής, μέσω του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής στη Χάγη, με χρήση του στερεότυπου εντύπου που προβλέπει η ανωτέρω οδηγία, το οποίο είναι πανομοιότυπο για όλα τα κράτη μέλη. Εάν είναι απαραίτητο, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή δικηγόρου.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Δεν έχει πραγματοποιηθεί καμία τροποποίηση βάσει του άρθρου 51 του κανονισμού.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 22/11/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Αυστρία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η διατροφή χρησιμεύει για την κάλυψη όλων των εύλογων, άρα απαραίτητων και συνηθισμένων, υλικών αναγκών εν προκειμένω πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εκάστοτε συνθήκες διαβίωσης. Περιλαμβάνονται ειδικότερα η τροφή, ο ρουχισμός, η κατοικία (συμπεριλαμβανομένης της θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας), η ιατρική και υγειονομική περίθαλψη και η παροχή πρόσθετων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, η αναψυχή και η ψυχαγωγία, οι πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, η επικοινωνία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαδίκτυο) καθώς και η εκπαίδευση και η κατάρτιση. Η διατροφή δεν περιλαμβάνει τις εισφορές για τη δημιουργία πλούτου ή ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα.

Η υποχρέωση διατροφής σημαίνει την υποχρέωση παροχής εύλογης διατροφής. Η έκταση της εκάστοτε αξίωσης διατροφής εξαρτάται αφενός από τις συγκεκριμένες ανάγκες του δικαιούχου διατροφής και αφετέρου από τη χρηματοδοτική ικανότητα του υπόχρεου.

Υποχρέωση διατροφής έχουν

  • οι γονείς προς τα τέκνα και τα εγγόνια τους
  • τα τέκνα προς τους γονείς και τους παππούδες τους
  • οι σύζυγοι και οι σύντροφοι με σύμφωνο συμβίωσης, αμοιβαία

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Δεν υπάρχει όριο ηλικίας. Ένα τέκνο έχει δικαίωμα διατροφής έως ότου αποκτήσει ικανότητα αυτοδιατροφής.

Διαφορές μεταξύ των αξιώσεων διατροφής ανηλίκων και ενηλίκων υπάρχουν κατά κύριο λόγο κατά την εκτέλεση δικαστικής απόφασης.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Οι αξιώσεις διατροφής πρέπει να προβάλλονται στο δικαστήριο.

Στη διαδικασία ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων, οι σύζυγοι και οι σύντροφοι με σύμφωνο συμβίωσης προβάλλουν τις αξιώσεις τους μέσω αγωγής. Το δικαστήριο, στην πράξη μονομελές, εκδίδει απόφαση κατόπιν αποδεικτικής διαδικασίας. Επιπλέον, σε σχέση με διαδικασία διατροφής, διαζυγίου ή λύσης μπορεί να υποβληθεί αίτηση για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για προσωρινή διατροφή. Το δικαστήριο αποφασίζει σχετικά κατόπιν διαδικασίας πιστοποίησης.

Η αξίωση για διατροφή των τέκνων —αυτό ισχύει και για τα ενήλικα τέκνα— προβάλλεται σε διαδικασίες εκούσιας δικαιοδοσίας. Το δικαστήριο κηδεμονίας (Pflegschaftsgericht), στην πράξη ένας δικαστικός υπάλληλος (Rechtspfleger), εκδίδει απόφαση κατόπιν αποδεικτικής διαδικασίας. Επιπλέον, ένα τέκνο σε σχέση με μια διαδικασία διατροφής μπορεί να υποβάλει αίτηση για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για προσωρινή διατροφή. Το δικαστήριο αποφασίζει σχετικά κατόπιν διαδικασίας πιστοποίησης. Το ανήλικο τέκνο μπορεί επίσης να ζητήσει προσωρινή διατροφή ανεξάρτητα από τη διαδικασία διατροφής.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Η αίτηση για τον καθορισμό ή την επιβολή της εφαρμογής της διατροφής ανήλικων τέκνων μπορεί να υποβληθεί από τους νόμιμους εκπροσώπους, δηλαδή τα πρόσωπα που είναι επιφορτισμένα με την επιμέλεια. Με τη συγκατάθεσή τους, το τέκνο μπορεί επίσης να εκπροσωπείται από την υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας παιδιών και νέων (Kinder- und Jugendhilfeträger).

Ειδάλλως, για την εκπροσώπηση σε διαδικασίες διατροφής απαιτείται πληρεξούσιο ή ειδική νομική εκπροσώπηση (Erwachsenenvertreter).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Η αρμοδιότητα για τα θέματα που αφορούν τη διατροφή ρυθμίζεται από τον νόμο.

Σύμφωνα με το άρθρο 114 του νόμου για τη δικαστική δικαιοδοσία (Jurisdiktionsnorm — JN), το δικαστήριο κηδεμονίας (Pflegschaftsgericht) είναι εξίσου αρμόδιο για την απόφαση σχετικά με τις νόμιμες αξιώσεις διατροφής του ανήλικου τέκνου. Για τις νόμιμες αξιώσεις διατροφής άλλων συγγενικών προσώπων σε ευθεία γραμμή, αρμόδιο είναι το δικαστήριο της γενικής δωσιδικίας του δικαιούχου διατροφής. Αυτό εξαρτάται από την κατοικία ή τον συνήθη τόπο διαμονής.

Σύμφωνα με το άρθρο 76a του JN, για τη διατροφή συζύγων ή καταχωρισμένων συντρόφων αρμόδιο είναι το δικαστήριο, στο οποίο εκκρεμεί διαδικασία διαζυγίου ή λύσης. Εάν δεν εκκρεμεί τέτοια διαδικασία, η αρμοδιότητα διέπεται από τη γενική δικαιοδοσία του εναγομένου (άρθρα 65-71 του JN).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Διατροφή τέκνων: Οι διάδικοι δεν χρειάζεται να εκπροσωπούνται στο πρωτοδικείο. Ωστόσο, αν επιθυμούν να εκπροσωπούνται, αυτό είναι δυνατό σε διαδικασίες των οποίων το αντικείμενο διαφοράς υπερβαίνει σε χρήμα ή αξία τα 5.000 ευρώ μόνο από δικηγόρο [σχετική υποχρέωση δικηγόρου· άρθρο 101 παράγραφος 1 του νόμου περί εκούσιας δικαιοδοσίας (Außerstreitgesetz — AußStrG)]. Στη διαδικασία ενδίκων μέσων υπάρχει απόλυτη υποχρέωση δικηγόρου.

Διατροφή συζύγων ή καταχωρισμένων συντρόφων: Οι διάδικοι δεν χρειάζεται να εκπροσωπούνται στο πρωτοδικείο. Ωστόσο, αν επιθυμούν να εκπροσωπούνται, αυτό είναι δυνατό σε διαδικασίες των οποίων το αντικείμενο διαφοράς υπερβαίνει σε χρήμα ή αξία τα 5.000 ευρώ μόνο από δικηγόρο [σχετική υποχρέωση δικηγόρου· άρθρο 29 παράγραφος 1 του ΚΠολΔ (Zivilprozessordnung — ZPO)]. Στη διαδικασία ενδίκων μέσων υπάρχει απόλυτη υποχρέωση δικηγόρου.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Ο προσδιορισμός των δικαστικών εξόδων για διαδικασίες διατροφής εξαρτάται από την αξία του ποσού της διατροφής που έχει επιδικαστεί. Επομένως, ως βάση προσδιορισμού χρησιμεύει το ποσό που έχει επιδικαστεί επί αξιώσεως διατροφής κατά το παρελθόν. Για την επιδίκαση μελλοντικής διατροφής, πρέπει να γίνει δεκτό το ισοδύναμο της ετήσιας απόδοσης. Αν η αξίωση αναγνωριστεί για χρόνο συντομότερο του ενός έτους, πρέπει να χρησιμοποιηθεί το συνολικό ποσό ως βάση προσδιορισμού [σημείωση 1 στην κλίμακα εξόδων (Tarifpost — TP) 7 του νόμου για τα δικαστικά έξοδα (Gerichtsgebührengesetz — GGG) για τη διαδικασία διατροφής τέκνων· άρθρο 15 παράγραφος 5 του GGG για τις διαδικασίες σχετικά με τη διατροφή συζύγων ή συντρόφων με σύμφωνο συμβίωσης].

Όσον αφορά το ύψος, γίνεται διάκριση μεταξύ των διαδικασιών που αφορούν τη διατροφή τέκνων σε διαδικασίες εκούσιας δικαιοδοσίας αφενός και των διαδικασιών που αφορούν τη διατροφή του συζύγου ή του καταχωρισμένου συντρόφου αφετέρου.

Στη διαδικασία που αφορά τη διατροφή τέκνων, ο ανήλικος που υποβάλλει αίτηση (ηλικίας κάτω των 18 ετών) απαλλάσσεται από τα σχετικά τέλη.

Για ενήλικους αιτούντες, τα κατ’ αποκοπήν έξοδα για αποφάσεις καθώς και για συμβιβασμούς σχετικά με την αξίωση διατροφής ανέρχονται στο 0,5 % της αξίας του επιδικασμένου ποσού (TP 7 του GGG). Το τέλος αυτό καταβάλλεται από τον υπόχρεο διατροφής. Εάν βάσει νέας αίτησης αυξηθεί ένα ποσό διατροφής που έχει ήδη επιδικαστεί ή αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού, πρέπει να θεωρηθεί ως βάση το ποσό της διαφοράς μεταξύ του χορηγηθέντος ποσού και του ποσού που έχει επιδικαστεί μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Παράδειγμα: επιδικάζεται μελλοντική μηνιαία διατροφή ύψους 250 ευρώ

Κατ’ αποκοπήν έξοδα 15,00 ευρώ (250,00 * 12 * 0,05 ευρώ)

Αν ένας ενήλικος υπόχρεος διατροφής υποβάλλει αίτημα για μείωση του ποσού διατροφής, τότε τα (σταθερά) κατ’ αποκοπήν έξοδα ανέρχονται σε 15,00 ευρώ. Δεν καταβάλλονται, αν γίνει πλήρως δεκτό το αίτημα του αιτούντος για μείωση της διατροφής (σημείωση 3 στην TP 7 του GGG).

Σε διαδικασίες που αφορούν τη διατροφή του συζύγου ή του καταχωρισμένου συντρόφου εφαρμόζεται η κλίμακα εξόδων 1 του GGG. Τα κατ’ αποκοπήν έξοδα καταβάλλονται μόνον για την αγωγή ως αίτηση εισαγωγής της διαδικασίας και κλιμακώνονται ανάλογα με τη βάση προσδιορισμού. Τα έξοδα σύμφωνα με την κλίμακα εξόδων 1 του GGG παρατίθενται κατωτέρω (κατάσταση στις 4/5/2023):

Αξία του επίδικου αντικειμένου — ύψος των εξόδων

έως 150 ευρώ — 25 ευρώ

από 150 ευρώ έως 300 ευρώ — 48 ευρώ

από 300 ευρώ έως 700 ευρώ — 68 ευρώ

από 700 ευρώ έως 2.000 ευρώ — 114 ευρώ

από 2.000 ευρώ έως 3.500 ευρώ — 182 ευρώ

από 3.500 ευρώ έως 7.000 ευρώ — 335 ευρώ

από 7.000 ευρώ έως 35.000 ευρώ — 792 ευρώ

από 35.000 ευρώ έως 70.000 ευρώ — 1.556 ευρώ

Στην αστική διαδικασία, σύμφωνα με τα άρθρα 63 έως 73 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ), η νομική βοήθεια (νομική συνδρομή) πρέπει να εγκριθεί κατόπιν αιτήσεως, στον βαθμό που ένας διάδικος δεν είναι σε θέση να επωμιστεί τα έξοδα της εκτέλεσης της διαδικασίας χωρίς επηρεασμό της απαραίτητης διατροφής. Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του AußStrG, αυτές οι διατάξεις πρέπει να εφαρμόζονται στη διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας (όπως στη διαδικασία σχετικά με τη διατροφή τέκνων).

Η απαραίτητη διατροφή βρίσκεται θεωρητικά μεταξύ του στατιστικού μέσου εισοδήματος ενός μισθωτού και του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης. Θεωρείται ότι επηρεάζεται αν ο διάδικος και η οικογένειά του που δικαιούται διατροφή δεν θα ήταν σε θέση να διάγουν λιτό βίο εν προκειμένω λαμβάνονται υπόψη τα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία ή η δυνατότητα αποταμίευσης ποσών, αν η διαδικασία έχει παρατεταμένη διάρκεια. Είναι επίσης δυνατή η μερική νομική βοήθεια.

Η νομική βοήθεια χορηγείται μόνον εφόσον η επιδιωκόμενη προσφυγή στη δικαιοσύνη ή αντίκρουση της αγωγής δεν εμφανίζονται εμφανώς κακόπιστες ή μάταιες. Η υπηκοότητα του διαδίκου δεν έχει σημασία.

Η νομική βοήθεια περιλαμβάνει ειδικότερα την προσωρινή απαλλαγή από την καταβολή των δικαστικών εξόδων και των εξόδων για μάρτυρες, εμπειρογνώμονες και διερμηνείς, αλλά και των εξόδων ταξιδίου του διαδίκου, εφόσον απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία τους. Αν η εκπροσώπηση από δικηγόρο επιβάλλεται από τον νόμο (όπως στη διαδικασία των ενδίκων μέσων) ή κρίνεται απαραίτητη από τις περιστάσεις της υπόθεσης, διατίθεται αυστριακός δικηγόρος προσωρινά δωρεάν. Η δραστηριότητα του δικηγόρου περιλαμβάνει επίσης την παροχή νομικών συμβουλών πριν από τη διαδικασία, ενόψει της εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.

Το άρθρο 71 του ΚΠολΔ ορίζει ότι ο διάδικος που απολαμβάνει νομική βοήθεια υποχρεούται να καταβάλει πλήρως ή μερικώς εκ των υστέρων τα ποσά από την καταβολή των οποίων είχε αρχικά απαλλαχτεί και τα οποία δεν έχουν ακόμη καταβληθεί, καθώς και για την αμοιβή σύμφωνα με το τιμολόγιο του δικηγόρου που του διατέθηκε, εφόσον και μόλις είναι σε θέση να το πράξει χωρίς επηρεασμό της απαραίτητης διατροφής. Μετά την παρέλευση τριών ετών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας, δεν μπορεί πλέον να επιβληθεί η υποχρέωση για την εκ των υστέρων πληρωμή. Προκειμένου να εξακριβωθεί αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εκ των υστέρων πληρωμή, το δικαστήριο μπορεί να ζητήσει από τον διάδικο, ορίζοντας εύλογη προθεσμία, την παροχή δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβανομένων εύλογων αποδεικτικών στοιχείων.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το δικαστήριο ορίζει τη διατροφή ως παροχή σε χρήμα. Με αυτόν τον τρόπο ο γονέας που διατηρεί το νοικοκυριό στο οποίο φροντίζει το τέκνο συμβάλλει στη διατροφή. Ο άλλος γονέας υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή σε μετρητά.

Το ύψος της διατροφής του τέκνου εξαρτάται από τη χρηματοδοτική ικανότητα των γονέων και τις ανάγκες του τέκνου και προσδιορίζεται κατά περίπτωση. Σύμφωνα με τη μέθοδο των ποσοστών που αναπτύχθηκε από τη νομολογία ως οδηγός, ο υπόχρεος διατροφής

  • για τέκνα κάτω των 6 ετών πρέπει να καταβάλλει το 16 %,
  • για τέκνα μεταξύ 6 και 10 ετών το 18 %,
  • για τέκνα μεταξύ 10 και 15 ετών το 20 % και
  • για τέκνα άνω των 15 ετών το 22 %

του (καθαρού) εισοδήματός του μηνιαίως. Αν ο ίδιος υπόχρεος διατροφής έχει πολλές υποχρεώσεις διατροφής, λαμβάνονται υπόψη με τη μείωση του σχετικού ποσοστού. Για κάθε επιπλέον τέκνο που δικαιούται διατροφή ηλικίας κάτω των 10 ετών αφαιρείται 1 ποσοστιαία μονάδα, για κάθε τέκνο άνω των 10 ετών 2 ποσοστιαίες μονάδες και για σύζυγο που δικαιούται διατροφή αφαιρούνται 0 έως 3 ποσοστιαίες μονάδες, ανάλογα με το ατομικό του εισόδημα.

Σύμφωνα με τη νομολογία, εφαρμόζεται διακοπή της διατροφής (το αποκαλούμενο όριο πολυτέλειας) για τις αξιώσεις διατροφής περίπου στο διπλάσιο έως τριπλάσιο των μέσων βασικών αναγκών που αναπτύχθηκαν από τη νομολογία. Αυτό το ποσό επανεκτιμάται ετησίως και ανέρχεται, από την 1/1/2023, μηνιαίως για τα τέκνα στα ποσά του ακόλουθου πίνακα:

Βασικές ανάγκες

Σύμφωνα με τον Danninger (ÖA 1972, 17), υπολογισμένες από το περιφερειακό πολιτικό δικαστήριο Βιέννης (Landesgericht für Zivilrechtssachen Wien)

(Ποσά σε €)

Έτη

από 0 ετών

από 3 ετών

από 6 ετών

από 10 ετών

από 15 ετών

από 19 ετών
από το 2022: από 20 ετών

από 1/1/2023 έως 31/12/2023

320

320

410

500

630

720

από 1/1/2022 έως 31/12/2022

290

290

370

450

570

650

από 1/7/2021 έως 31/12/2021

219

282

362

414

488

611

από 1/7/2020 έως 30/6/2021

213

274

352

402

474

594

από 1/7/2019 έως 30/6/2020

212

272

350

399

471

590

από 1/7/2018 έως 30/6/2019

208

267

344

392

463

580

από 1/7/2017 έως 30/6/2018

204

262

337

385

454

569

από 1/7/2016 έως 30/6/2017

200

257

331

378

446

558

από 1/7/2015 έως 30/6/2016

199

255

329

376

443

555

από 1/7/2014 έως 30/6/2015

197

253

326

372

439

550

από 1/7/2013 έως 30/6/2014

194

249

320

366

431

540

από 1/7/2012 έως 30/6/2013

190

243

313

358

421

528

από 1/7/2011 έως 30/6/2012

186

238

306

351

412

517

από 1/7/2010 έως 30/6/2011

180

230

296

340

399

501

από 1/7/2009 έως 30/6/2010

177

226

291

334

392

492

από 1/7/2008 έως 30/6/2009

176

225

290

333

391

491

από 1/7/2007 έως 30/6/2008

171

217

281

322

378

475

από 1/7/2006 έως 30/6/2007

167

213

275

315

370

465

από 1/7/2005 έως 30/6/2006

164

209

270

309

363

457

από 1/7/2004 έως 30/6/2005

160

204

264

302

355

447

από 1/7/2003 έως 30/6/2004

157

200

258

296

348

438

Τα ποσά από το 1972 έως το 2002 βρίσκονται στον ακόλουθο πίνακα: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΒασικές ανάγκες 1972-2002

Η διατροφή των συζύγων ή των καταχωρισμένων συντρόφων όταν υφίσταται ο γάμος ή το σύμφωνο συμβίωσης εξαρτάται επίσης από τη χρηματοδοτική ικανότητα του υπόχρεου διατροφής και τις ανάγκες του δικαιούχου διατροφής και προσδιορίζεται κατά περίπτωση. Σύμφωνα με τη μέθοδο των ποσοστών που αναπτύχθηκε από τη νομολογία ως οδηγός, η αξίωση διατροφής του συζύγου με τα μικρότερα εισοδήματα προσδιορίζεται ως το 40 % του οικογενειακού εισοδήματος (καθαρό εισόδημα των δύο συζύγων) μείον το ατομικό εισόδημα. Εάν ένας σύζυγος διατηρεί το νοικοκυριό χωρίς ατομικό εισόδημα, του χρεώνεται το ένα τρίτο (33 %) του καθαρού εισοδήματος του συζύγου που έχει εισόδημα. Λαμβάνονται υπόψη άλλες υποχρεώσεις επιμέλειας (μέσω μειώσεων στα ποσοστά).

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή πρέπει να καταβάλλεται εκ των προτέρων στην αρχή του κάθε μήνα [άρθρο 1418 του Αστικού Κώδικα (Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch — ABGB)· άρθρο 70 του νόμου περί γάμου (Ehegetz)· άρθρο 22 παράγραφος 1 του νόμου περί του συμφώνου συμβίωσης (Eingetragene Partnerschaft-Gesetz, EPG)]. Είναι καταβλητέα στον δικαιούχο ή τον αντιπρόσωπό του [γονέα, εκπρόσωπο ενηλίκου (Erwachsenenvertreter)].

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Μετά τον προσδιορισμό της διατροφής στην αρχική διαδικασία, μπορεί να κινηθεί εκτέλεση (αναγκαστική εκτέλεση) κατά του οφειλέτη σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Πρέπει να παραμένει στον οφειλέτη (στη διαδικασία εκτέλεσης: υπόχρεος) το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης (ακατάσχετο απαλλασσόμενο ποσό). Το ύψος του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης (Existenzminimum) προσδιορίζεται σύμφωνα με διάφορους παράγοντες και προσαρμόζεται ετησίως. Σύμφωνα με το άρθρο 291b του κώδικα αναγκαστικής εκτέλεσης (Exekutionsordnung — ΕΟ), σε περίπτωση εκτέλεσης λόγω νόμιμης υποχρέωσης διατροφής, στον υπόχρεο πρέπει να παραμένει μόνο το 75 % του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης. Από τη διαφορά μεταξύ αυτού του μειωμένου επιπέδου διαβίωσης και του κανονικού επιπέδου διαβίωσης πρέπει να ικανοποιούνται προκαταβολικά οι τρέχουσες νόμιμες αξιώσεις διατροφής, ανεξάρτητα από τη σειρά κατάσχεσης που δικαιολογείται γι’ αυτές, ανάλογα με το ύψος της τρέχουσας μηνιαίας καταβολής διατροφής. Σε αυτό το θέμα οι πιστωτές διατροφής έχουν προτεραιότητα.

Τα δικαστικά χρέη, δηλαδή οι (ληξιπρόθεσμες) αξιώσεις που έχουν επιδικαστεί βάσει τελεσίδικης δικαστικής απόφασης [Judikatschulden], παραγράφονται σε 30 έτη και, ως εκ τούτου, μπορούν να επιβληθούν δικαστικά εντός αυτής της προθεσμίας.

Δεν υπάρχουν ειδικές προθεσμίες παραγραφής για την εκτέλεση αξιώσεων διατροφής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Για τον καθορισμό ή την εφαρμογή των αξιώσεων διατροφής του ανήλικου τέκνου, η υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας παιδιών και νέων (υπηρεσία πρόνοιας νεολαίας) είναι εκπρόσωπος του τέκνου, εφόσον υπάρχει η γραπτή συναίνεση του άλλου νομίμου εκπροσώπου.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Η προκαταβολή διατροφής χρησιμεύει για την εξασφάλιση της διατροφής ανήλικων τέκνων, εφόσον ένας γονέας δεν τηρεί (ή δεν τηρεί τακτικά) τις υποχρεώσεις του για πληρωμή. Προκαταβολή διατροφής χορηγείται από το κράτος κατόπιν αιτήσεως. Η αίτηση πρέπει να υποβληθεί στο δικαστήριο από τον γονέα που είναι αρμόδιος για την εκπροσώπηση του τέκνου, εξ ονόματος του τέκνου.

Δικαιούχοι διατροφής είναι τα ανήλικα τέκνα που

  • έχουν τη συνήθη διαμονή τους στην Αυστρία,
  • είναι πολίτες της Αυστρίας, κράτους μέλους της ΕΕ / του ΕΟΧ ή ανιθαγενείς και
  • δεν έχουν κοινό νοικοκυριό με τον υπόχρεο διατροφής.

Η προκαταβολή διατροφής χορηγείται από την αρχή του μήνα υποβολής της αίτησης για πέντε το πολύ έτη και καταβάλλεται από το εφετείο την 1η κάθε μήνα προκαταβολικά στον δικαιούχο.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

Αν ο υπόχρεος διατροφής κατοικεί στο εξωτερικό και δεν υπάρχουν εκτελεστά περιουσιακά στοιχεία στην Αυστρία, η εκτέλεση πρέπει να πραγματοποιείται στο εξωτερικό. Οι σχετικές αιτήσεις υποβάλλονται μέσω της κεντρικής αρχής (Zentrale Behörde) [άρθρο 8 του νόμου περί διατροφής στο εξωτερικό του 2014 (Auslandsunterhaltsgesetz 2014)].

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Τόσο οι υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας παιδιών και νέων (περιφερειακές επιτροπές ή δικαστές) όσο και τα περιφερειακά δικαστήρια υποστηρίζουν τους πιστωτές διατροφής κατά τη διεκδίκηση ή την επιβολή των αξιώσεών τους. Η κεντρική αρχή διαβιβάζει τις αιτήσεις στο εξωτερικό.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Επισκέψεις στις αρχές και τα δικαστήρια· πληροφορίες της κεντρικής αρχής μέσω τηλεφώνου και email.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

Μόλις οι αιτήσεις του φθάσουν στο αρμόδιο δικαστήριο, αντιμετωπίζεται καταρχήν με τον ίδιο τρόπο όπως ένας πιστωτής που κατοικεί στο εσωτερικό.

Οι αιτήσεις φθάνουν στο δικαστήριο μέσω της κεντρικής αρχής. Αυτό χορηγεί, κατά περίπτωση, τη νομική βοήθεια και αναθέτει στον αρμόδιο δικηγορικό σύλλογο τον διορισμό δικηγόρου ως βοηθού διαδικασίας. Αυτός, ως γνώστης της αυστριακής έννομης τάξης εκπρόσωπος του αλλοδαπού πιστωτή διατροφής, είναι υπεύθυνος να υποβάλει τις περαιτέρω αιτήσεις, να διαβιβάσει τα εισπραχθέντα ποσά διατροφής και να υποβάλει τη σχετική έκθεση (άρθρο 9 του νόμου περί διατροφής στο εξωτερικό του 2014).

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Επειδή ισχύει η αρχή της συνεργασίας μεταξύ των δύο κεντρικών αρχών, η παροχή αυτής της βοήθειας εναπόκειται κυρίως στις αρχές του κράτους μέλους κατοικίας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Η ερώτηση είναι χωρίς αντικείμενο.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η ερώτηση είναι χωρίς αντικείμενο.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Έως την 1/8/2014 εφαρμόζονταν άμεσα μόνον οι διατάξεις αυτού του κεφαλαίου· από τότε αυτό το θέμα ρυθμίζεται επίσης από τον αυστριακό νόμο περί διατροφής στο εξωτερικό του 2014, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως I, αριθ. 34/2014, στα άρθρα 10 επ.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Θέσπιση απλοποιημένων γραφειοκρατικών διαδικασιών με τον νόμο περί διατροφής στο εξωτερικό του 2014, ούτως ώστε το τμήμα Ι 10 του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Δικαιοσύνης να μπορεί να αντιμετωπίζει αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων με το ίδιο προσωπικό.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 22/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση πολωνικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Καταβολή διατροφής - Πολωνία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Σύμφωνα με το άρθρο 128 του κώδικα οικογενειακού δικαίου, ως «υποχρέωση διατροφής» ορίζεται η υποχρέωση των συγγενών σε ευθεία γραμμή και των αδελφών να παρέχουν μεταξύ αλλήλων τα αναγκαία μέσα διαβίωσης (συμπεριλαμβανομένης της ένδυσης, τροφής, στέγασης, καυσίμων θέρμανσης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης), και, όπου απαιτείται, ανατροφής (συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας για τη σωματική και διανοητική ανάπτυξη και για την πρόσβαση στην εκπαίδευση και στα πολιτιστικά αγαθά).

Ως «διατροφή» ορίζεται χρηματική παροχή ή παροχή σε είδος. Στην περίπτωση ανηλίκου, η διατροφή περιλαμβάνει την προσωπική συμμετοχή στην ανατροφή του και την προσωπική εργασία στο κοινό νοικοκυριό στο πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής διατροφής.

Ως «αξίωση διατροφής» νοείται το δικαίωμα ενός προσώπου να απαιτήσει την εκπλήρωση της υποχρέωσης διατροφής την οποία υπέχει άλλο πρόσωπο έναντι του ιδίου.

Κατά κανόνα, η υποχρέωση διατροφής γεννάται στο πλαίσιο διαφόρων οικογενειακών δεσμών.
Ανάλογα με το είδος των εν λόγω δεσμών, το πολωνικό δίκαιο ορίζει τις ακόλουθες περιπτώσεις υποχρέωσης διατροφής:

  1. υποχρέωση διατροφής μεταξύ συγγενών, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής μορφής της εν λόγω υποχρέωσης που είναι η υποχρέωση των γονέων έναντι του τέκνου: στην περίπτωση συγγενών δικαιούνται διατροφή μόνον πρόσωπα τα οποία βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία. Οι γονείς υποχρεούνται να καταβάλλουν διατροφή στα τέκνα τους τα οποία δεν είναι ακόμη σε θέση να συντηρούν τον εαυτό τους, εκτός εάν τα έσοδα από την περιουσία των τέκνων αρκούν για την κάλυψη των δαπανών για τη συντήρηση και ανατροφή τους. Τέκνα τα οποία έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους δεν έχουν δικαίωμα διατροφής, παρά μόνο εφόσον επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους και η επίδοσή τους μέχρι εκείνο το χρονικό σημείο δικαιολογεί τη σχετική απόφαση, καθώς και σε περίπτωση που η χορήγηση διατροφής δικαιολογείται για λόγους υγείας ή προσωπικής κατάστασης του τέκνου. Επίσης, οι γονείς δεν έχουν υποχρέωση διατροφής τέκνων τα οποία έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και τα οποία, ενώ έχουν την ικανότητα να εργαστούν, ξεκινούν περαιτέρω σπουδές αλλά στη συνέχεια τις αμελούν, δεν παρουσιάζουν ικανοποιητική πρόοδο σε αυτές, δεν λαμβάνουν επαρκή βαθμολογία ή δεν επιτυγχάνουν στις εξετάσεις εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών και με αυτόν τον τρόπο δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές εντός του χρονικού διαστήματος το οποίο προβλέπεται στο σχετικό πρόγραμμα σπουδών.
    Εάν είναι αδύνατη ή υπερβολικά δυσχερής η εξασφάλιση διατροφής από το πρόσωπο που υπέχει την κύρια υποχρέωση καταβολής της διατροφής (γονέας), είναι δυνατή η άσκηση αγωγής κατά προσώπων που υπέχουν δευτερεύουσα υποχρέωση (π.χ. απώτεροι ανιόντες του τέκνου που είναι γονείς απόντος υπόχρεου). Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι η μη καταβολή διατροφής από τον υπόχρεο δεν αρκεί αφ' εαυτής για την καταβολή διατροφής από τους απώτερους ανιόντες· για την εξασφάλιση διατροφής από τους απώτερους ανιόντες, το πρόσωπο που δικαιούται διατροφή πρέπει να βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία και οι απώτεροι ανιόντες πρέπει να είναι οικονομικά σε θέση να καταβάλουν διατροφή. Οι διαταγές διατροφής κατά απώτερων ανιόντων αφορούν συνήθως χαμηλότερα ποσά από εκείνα που επιδικάζονται σε βάρους του κύριου υπόχρεου διατροφής·
  2. υποχρέωση διατροφής που απορρέει από σχέση υιοθεσίας: εάν αποκλειστική συνέπεια της υιοθεσίας είναι η δημιουργία σχέσης μεταξύ του υιοθετούντος και του υιοθετουμένου, η υποχρέωση διατροφής του πρώτου έναντι του δεύτερου υπερισχύει της σχετικής υποχρέωσης των ανιόντων και αδελφών του υιοθετουμένου έναντι του ιδίου, ενώ η υποχρέωση διατροφής του υιοθετουμένου έναντι των ανιόντων και αδελφών του έπεται κάθε άλλης σχετικής υποχρέωσης του υιοθετουμένου. Άλλως, ισχύουν για τον υιοθετούμενο οι κανόνες που περιγράφονται στο σημείο 1·
  3. υποχρέωση διατροφής μεταξύ συγγενών εξ αγχιστείας (μητριάς, πατριού, τέκνων αυτών): δικαίωμα διατροφής έχουν μόνο πρόσωπα τα οποία βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία, εάν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η επιβολή της υποχρέωσης διατροφής συνάδει με τις αρχές της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Σύμφωνα με την πολωνική νομοθεσία και νομολογία, ο όρος «οικονομική δυσπραγία» αναφέρεται στην αδυναμία ενός ατόμου να ικανοποιεί τις εύλογες ανάγκες του με τα δικά του μέσα και προσπάθειες·
  4. υποχρέωση διατροφής μεταξύ συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου: τα μέλη της οικογένειας μπορούν να απαιτήσουν «ισότιμο βιοτικό επίπεδο» για όλα τα μέλη της οικογένειας. Σύμφωνα με το άρθρο 27 του κώδικα οικογενειακού δικαίου και δικαίου κηδεμονίας, και οι δύο σύζυγοι υποχρεούνται, ανάλογα με τις ικανότητες, τα εισοδήματα και τις οικονομικές δυνατότητές τους, να συμβάλλουν στην ικανοποίηση των αναγκών της οικογένειας που έχουν δημιουργήσει με τη σχέση τους. Η υποχρέωση αυτή μπορεί επίσης να εκπληρώνεται, εν όλω ή εν μέρει, με την παροχή προσωπικής εργασίας για την ανατροφή των παιδιών και τη φροντίδα του κοινού νοικοκυριού·
  5. υποχρέωση διατροφής μεταξύ πρώην συζύγων μετά τη λύση του γάμου: εάν μόνον ένας από τους συζύγους κρίθηκε υπαίτιος για τη λύση της έγγαμης σχέσης, το δε διαζύγιο επιδεινώνει σημαντικά την οικονομική κατάσταση του συζύγου που δεν ευθύνεται για την εν λόγω λύση, αυτός/-ή μπορεί να απαιτήσει την ικανοποίηση των εύλογων αναγκών του/της, ακόμη και εάν δεν βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία. Σε άλλες περιπτώσεις, ο/η σύζυγος που βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία μπορεί να αξιώσει διατροφή από τον/την πρώην σύζυγο ανάλογα με τις εύλογες ανάγκες του/της και τα εισοδήματα και οικονομικές δυνατότητες του/της πρώην συζύγου. Η υποχρέωση διατροφής έναντι του/της πρώην συζύγου παύει να ισχύει όταν αυτός/-ή τελέσει νέο γάμο. Ωστόσο, στην περίπτωση που υπόχρεος διατροφής είναι ο/η πρώην σύζυγος που δεν έχει κριθεί υπεύθυνος/-η για τη λύση του γάμου, η υποχρέωση διατροφής λήγει πέντε έτη έπειτα από την έκδοση του διαζυγίου, εκτός εάν το δικαστήριο παρατείνει το χρονικό αυτό διάστημα με αίτημα του δικαιούχου της διατροφής, επί τη βάσει έκτακτων συνθηκών·
  6. υποχρέωση πατέρα τέκνου γεννημένου εκτός γάμου για διατροφή της μητέρας: πατέρας ο οποίος δεν είναι σύζυγος της μητέρας υποχρεούται να συμβάλει, αναλόγως των δυνατοτήτων του, στις δαπάνες εγκυμοσύνης και τοκετού καθώς και στη συντήρηση της μητέρας για περίοδο τριών μηνών κατά τη διάρκεια της λοχείας. Όταν συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι, η μητέρα μπορεί να απαιτήσει από τον πατέρα να συμβάλει στις δαπάνες συντήρησής της για χρονικό διάστημα πέραν των τριών μηνών.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής των τέκνων εκείνων τα οποία δεν είναι σε θέση να συντηρήσουν τον εαυτό τους. Δεδομένου ότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική έως την ηλικία των 18 ετών, τα τέκνα έχουν συνήθως δικαίωμα διατροφής έως τον χρόνο ενηλικίωσής τους ή έως τον χρόνο ολοκλήρωσης των σπουδών τους. Εάν ο δικαιούχος διατροφής αδυνατεί να συντηρήσει τον εαυτό του (για παράδειγμα λόγω ασθένειας ή αναπηρίας), η διατροφή μπορεί να χορηγείται επ’ αόριστον.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η υποχρέωση διατροφής δεν λήγει αυτοδικαίως με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του δικαιούχου, ούτε η εν λόγω λήξη εξαρτάται από απόφαση του δικαιούχου ή του γονέα υποχρέου διατροφής. Προκειμένου να διαπιστωθεί αν η υποχρέωση διατροφής θα πρέπει να λήξει, απαιτείται δικαστική απόφαση για να εκτιμηθεί αν το τέκνο που ενηλικιώνεται είναι ικανό να συντηρήσει τον εαυτό του κ.λπ. Η αίτηση για τη λήξη της υποχρέωσης διατροφής υποβάλλεται στο περιφερειακό δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου. Αυτό ισχύει για τη διατροφή που διατάσσεται από δικαστήριο και όχι για τη λεγόμενη οικειοθελή διατροφή, η οποία διέπεται από ιδιωτική συμφωνία μεταξύ των μερών.

Κρατικό επίδομα διατροφής χορηγείται στους δικαιούχους έως το 18ο έτος της ηλικίας τους. Οι δικαιούχοι λαμβάνουν το σχετικό επίδομα έως την ηλικία των 25 ετών, εάν συνεχίζουν τις σπουδές τους σε σχολές ή ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ή για αόριστο χρονικό διάστημα εφόσον φέρουν πιστοποίηση ως πάσχοντες από βαριά αναπηρία. Προϋπόθεση για τη λήψη επιδομάτων από το ταμείο διατροφής είναι το οικογενειακό εισόδημα ανά άτομο να μην υπερβαίνει τα 900 PLN μηνιαίως. Σε περίπτωση υπέρβασης του ποσού αυτού λόγω της αρχής «złotówka za złotówkę» [«ένα ζλότι για ένα ζλότι»], ο δικαιούχος διατροφής δεν χάνει το εν λόγω δικαίωμα επί του επιδόματος. Ο δικαιούχος διατροφής λαμβάνει ένα ποσό το οποίο συνίσταται στη διαφορά μεταξύ του ποσού του επιδόματος από το ταμείο διατροφής που είναι καταβλητέο στον δικαιούχο αυτής και του ποσού κατά το οποίο υπήρξε υπέρβαση του οικογενειακού εισοδήματος (υπολογιζόμενου ανά άτομο στην οικογένεια). Εάν το ποσό της παροχής που υπολογίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι μικρότερο από 100 PLN, δεν χορηγείται στήριξη.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Προβλέπονται οι ακόλουθες περιπτώσεις:

1. ο υπόχρεος της διατροφής εκπληρώνει οικειοθελώς την υποχρέωση διατροφής·

2. τα μέρη καταρτίζουν εξωδικαστική συμφωνία σχετικά με την υποχρέωση διατροφής·

3. εάν ο υπόχρεος διατροφής αθετήσει την υποχρέωσή του, ο δικαιούχος μπορεί να ασκήσει αγωγή διατροφής ενώπιον του περιφερειακού δικαστηρίου (sąd rejonowy) του τόπου κατοικίας του (άρθρο 32 του κώδικα πολιτικής δικονομίας) ή του τόπου κατοικίας του εναγομένου (άρθρο 27 παράγραφος 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας). Εναλλακτικά, η σχετική αξίωση μπορεί να ασκηθεί στο πλαίσιο διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού ενώπιον του αρμόδιου πρωτοδικείου (sąd okręgowy).

Η άσκηση της αγωγής διατροφής δεν βαρύνεται με δικαστικό ένσημο. Ωστόσο, η αγωγή πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις του δικογράφου, δηλαδή να περιλαμβάνει τα εξής: το δικαστήριο ενώπιον του οποίου ασκείται, τα ονόματα και τα επώνυμα των διαδίκων, τον αριθμό PESEL [εθνικό δελτίο ταυτότητας], τους νόμιμους εκπροσώπους και τους δικηγόρους τους, το είδος του δικογράφου, ακριβή περιγραφή του αιτήματος, το ποσό της αξίωσης, τα πραγματικά περιστατικά τα οποία θεμελιώνουν το αίτημα και τα οποία, όπου απαιτείται, θεμελιώνουν την αρμοδιότητα του δικαστηρίου, την υπογραφή του ενάγοντος ή του νομίμου εκπροσώπου ή πληρεξουσίου δικηγόρου του (με συνημμένο το έγγραφο της πληρεξουσιότητας), κατάλογο συνημμένων, τον τόπο κατοικίας ή έδρας των διαδίκων, των νομίμων εκπροσώπων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους, και περιγραφή της αξίωσης. Στα μεταγενέστερα δικόγραφα είναι υποχρεωτική η αναγραφή του αριθμού της υπόθεσης. Η αγωγή πρέπει επίσης να συνοδεύεται από πιστοποιητικό γέννησης του τέκνου στο οποίο αναφέρεται ότι το πρόσωπο κατά του οποίου ζητείται η διατροφή είναι ο γονέας του τέκνου· η αγωγή διατροφής μπορεί εναλλακτικά να ασκηθεί ταυτόχρονα με αγωγή αναγνώρισης πατρότητας·

4. είναι επίσης δυνατή η κατάρτιση συμβιβασμού ενώπιον συμβολαιογράφου, περίπτωση κατά την οποία το περιφερειακό δικαστήριο εκδίδει μόνο διαταγή εκτέλεσης του συμβιβασμού. Η υπογραφή συμφωνίας συμβιβασμού ενώπιον συμβολαιογράφου υπόκειται σε τέλος, όπως και η αίτηση για την έκδοση διαταγής εκτέλεσης·

5. συμβιβασμός μπορεί επίσης να καταρτιστεί ενώπιον του δικαστηρίου, περίπτωση κατά την οποία ο εναγόμενος μπορεί να απαλλαγεί από την καταβολή του δικαστικού τέλους ή να κληθεί να καταβάλει μόνο το ήμισυ του ποσού.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Αίτηση διατροφής μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό δικαιούχου από τα ακόλουθα πρόσωπα:

  • από πληρεξούσιο (πέραν των δικηγόρων ή των νομικών συμβούλων, ως πληρεξούσιοι μπορούν να διοριστούν τα ακόλουθα πρόσωπα: γονείς, σύζυγος, αδελφοί, ανιόντες ή πρόσωπα τα οποία συνδέονται με τον δικαιούχο με υιοθεσία, καθώς και το πρόσωπο το οποίο διαχειρίζεται την περιουσία του δικαιούχου)·
  • από εκπρόσωπο οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης αρμόδιο για θέματα κοινωνικής συνδρομής [σύμφωνα με τον νόμο για την κοινωνική συνδρομή, της 12ης Μαρτίου 2004, Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Dziennik Ustaw) 2004, τεύχος 64, σημείο 593], οι εν λόγω εκπρόσωποι είναι: οι διευθυντές των δημοτικών κέντρων κοινωνικής συνδρομής ή των περιφερειακών κέντρων οικογενειακής στήριξης)·
  • το άρθρο 61 παράγραφος 1 σημείο 1) του κώδικα πολιτικής δικονομίας ορίζει ότι μη κυβερνητικές οργανώσεις μπορούν, στο πλαίσιο των νόμιμων αρμοδιοτήτων τους, να κινούν διαδικασίες διατροφής αν έχουν λάβει την έγγραφη συγκατάθεση του οικείου φυσικού προσώπου·
  • από εισαγγελέα, όταν αυτό απαιτείται για την προστασία του κράτους δικαίου και του δημοσίου συμφέροντος.

Οι νόμιμοι εκπρόσωποι ενεργούν για λογαριασμό των ανηλίκων οι οποίοι έχουν δικαίωμα διατροφής. Ωστόσο, όταν ο ανήλικος ενηλικιωθεί, ενεργεί ανεξάρτητα.

Πρόσωπο που συνοικεί με τον δικαιούχο διατροφής ή τον γνωρίζει δεν έχει δικαίωμα να ενεργεί για λογαριασμό του δικαιούχου διατροφής, εκτός εάν φέρει κάποια από τις ανωτέρω ιδιότητες.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Σύμφωνα με τον κώδικα πολιτικής δικονομίας, τα περιφερειακά δικαστήρια είναι καθ’ ύλην αρμόδια για υποθέσεις διατροφής. Κατά τόπον αρμόδιο δικαστήριο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου διατροφής ή του τόπου κατοικίας του υπόχρεου. Τα δικαστήρια τα οποία έχουν αρμοδιότητα για συγκεκριμένους δήμους παρατίθενται στον κανονισμό της 28ης Δεκεμβρίου 2018 του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τον καθορισμό της έδρας και της αρμοδιότητας των εφετείων, των πρωτοδικείων και των περιφερειακών δικαστηρίων (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2018, σημείο 2548).

Όσον αφορά την αναγνώριση των αποφάσεων των δικαστηρίων των κρατών μελών της ΕΕ στην Πολωνία, αρμόδια είναι τα πρωτοδικεία [άρθρο 1151 παράγραφος 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας], εάν η απόφαση εκδόθηκε σε χρόνο κατά τον οποίο το κράτος στο οποίο εκδόθηκε δεν δεσμευόταν από το πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής (ΕΕ L 331 της 16.12.2009, σ. 17), δηλαδή εάν εκδόθηκε πριν από τις 18 Ιουνίου 2011.

Σύμφωνα με το άρθρο 1153 παράγραφος 14 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, οι ακόλουθοι τίτλοι είναι εκτελεστοί στην Πολωνία:

  1. αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ και συμβιβασμοί και δημόσια έγγραφα που έχουν εκδοθεί από τέτοιο κράτος και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012, αν είναι εκτελεστά·
  2. αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ και συμβιβασμοί και δημόσια έγγραφα που έχουν εκδοθεί από τέτοιο κράτος και έχουν πιστοποιηθεί ως ευρωπαϊκός εκτελεστός τίτλος·
  3. ευρωπαϊκές διαταγές πληρωμής που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ και οι οποίες έχουν κηρυχθεί εκτελεστές στο εν λόγω κράτος σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1896/2006·
  4. αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ με την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών και για τις οποίες έχει εκδοθεί βεβαίωση στο εν λόγω κράτος σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 861/2007·
  5. αποφάσεις σε υποθέσεις διατροφής που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ το οποίο αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος στο πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής (ΕΕ L 331 της 16.12.2009, σ. 17), καθώς και συμβιβασμοί και δημόσια έγγραφα σε υποθέσεις διατροφής που προέρχονται από τα εν λόγω κράτη και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009·
  6. αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από δικαστήριο κράτους μέλους της ΕΕ και αφορούν μέτρα προστασίας που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 606/2013, αν είναι εκτελεστές.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Στις υποθέσεις διατροφής δεν είναι απαραίτητη η εκπροσώπηση από δικηγόρο. Οι διάδικοι μπορούν να ενεργούν είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω επαγγελματιών πληρεξουσίων.

Βλ. σημεία 7 και 20 για αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα αυτεπάγγελτου διορισμού δικηγόρου για την εκπροσώπηση του δικαιούχου διατροφής.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Το πρόσωπο το οποίο αξιώνει τη χορήγηση διατροφής και το πρόσωπο κατά του οποίου στρέφεται η αξίωση για μείωση της διατροφής απαλλάσσονται από τα δικαστικά έξοδα [άρθρο 96 παράγραφος 1 σημείο 2) του νόμου για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές υποθέσεις, της 28ης Ιουλίου 2005 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2005, τεύχος 167, σημείο 1398, όπως έχει τροποποιηθεί)]. Τα πρόσωπα αυτά απαλλάσσονται πλήρως, γεγονός που σημαίνει ότι δεν υποβάλλονται σε δικαστικά έξοδα, έξοδα για την άσκηση έφεσης ή έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ο υπόχρεος διατροφής μπορεί επίσης να ζητήσει να απαλλαγεί από τα δικαστικά έξοδα όταν ζητεί τροποποίηση του ποσού που έχει επιδικαστεί. Στις περιπτώσεις αυτές, πρέπει να υποβάλλεται δήλωση περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων, και το δικαστήριο λαμβάνει απόφαση μετά την εξέταση της υπόθεσης.

Επίσης, ο διάδικος ο οποίος απαλλάσσεται από τα δικαστικά έξοδα μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση νομικής συνδρομής με τη μορφή του διορισμού δικηγόρου από το δικαστήριο. Αν γίνει δεκτό το αίτημα διορισμού δικηγόρου, η αμοιβή του δικηγόρου καταβάλλεται από τον αντίδικο του προσώπου υπέρ του οποίου διορίζεται ο δικηγόρος. Σε περίπτωση που ο τελευταίος ηττηθεί στη δίκη, η αμοιβή του δικηγόρου του καταβάλλεται από το Δημόσιο Ταμείο.

Τα σχετικά δικαιώματα των πολιτών των κρατών μελών ρυθμίζονται από τον νόμο, της 17ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με τη νομική συνδρομή σε αστικές διαφορές οι οποίες εκδικάζονται σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετικά με το δικαίωμα σε συνδρομή με σκοπό την εξωδικαστική επίλυση διαφοράς πριν από την κίνηση πολιτικής δίκης (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2005, τεύχος 10, σημείο 67).

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Το ύψος της διατροφής εξαρτάται από το εισόδημα και την οικονομική δυνατότητα του υπόχρεου, καθώς και από τις εύλογες ανάγκες του δικαιούχου διατροφής. Οι ανάγκες του δικαιούχου διατροφής περιλαμβάνουν οτιδήποτε απαιτείται για τη διαβίωσή του, τόσο από την άποψη των υλικών αγαθών όσο και από την άποψη των άυλων (πολιτισμικών ή πνευματικών) αναγκών. Οι ανάγκες των ανηλίκων περιλαμβάνουν και το κόστος ανατροφής τους. Κατά την εκτίμηση του εισοδήματος και της οικονομικής δυνατότητας του υπόχρεου, δεν λαμβάνεται υπόψη το πραγματικό του εισόδημα αλλά το εισόδημα το οποίο αυτός θα μπορούσε να έχει εάν αξιοποιούσε πλήρως τις δυνατότητές του. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και ένας άνεργος ο οποίος δεν έχει σταθερό εισόδημα μπορεί να διαταχθεί να καταβάλει διατροφή και να υποβληθεί σε αναγκαστική εκτέλεση σε περίπτωση μη καταβολής της διατροφής.

Σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών, μπορεί να ζητηθεί η τροποποίηση της απόφασης περί διατροφής ή η κατάρτιση συμφωνίας διατροφής. Σχετικό αίτημα μπορεί να υποβληθεί από οποιοδήποτε μέρος στο πλαίσιο σχέσης διατροφής. Ανάλογα με τις πραγματικές συνθήκες, μπορεί ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος να ζητήσει την ακύρωση της υποχρέωσης διατροφής ή την αύξηση ή μείωση του ποσού της διατροφής. Το ποσό της διατροφής μπορεί να μεταβληθεί σε περίπτωση μεταβολής των εύλογων αναγκών του δικαιούχου διατροφής ή της οικονομικής δυνατότητας του υπόχρεου.

Δεν ισχύει κάποιο συγκεκριμένο ποσό διατροφής στην Πολωνία, το δε ποσό της διατροφής δεν υπολογίζεται ως σταθερό ποσοστό του εισοδήματος του υπόχρεου. Το 2014 ο κατώτατος μικτός μισθός αντιστοιχούσε σε 1 680 πολωνικά ζλότι (PLN) (περίπου 400 ευρώ). Το 2013 ο μέσος μικτός μηνιαίος μισθός αντιστοιχούσε σε 3 650 PLN (περίπου 900 ευρώ). Το 2015 ο κατώτατος μικτός μισθός ανερχόταν σε 1 750 PLN, το 2016 σε 1 850 PLN, το 2019 σε 2 250 PLN και το 2020 σε 2 600 PLN· Το 2021 ο κατώτατος μικτός μισθός ανερχόταν σε 2 800 PLN, το 2022 σε 3 010 PLN, το διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2023 σε 3 490 PLN, ενώ από τον Ιούλιο του 2023 θα ανέρχεται σε 3 600 PLN.  
Στην πράξη, στις περισσότερες περιπτώσεις το ποσό της διατροφής που επιδικάζεται από τα δικαστήρια κυμαίνεται μεταξύ 300 PLN και 1 000 PLN μηνιαίως ανά τέκνο. Το ποσό της διατροφής δεν υπόκειται σε αυτόματη αναπροσαρμογή με βάση την ηλικία του τέκνου ή το ποσοστό του πληθωρισμού.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Την υποχρέωση καταβολής της διατροφής φέρει το πρόσωπο το οποίο ορίζεται ως υπόχρεος καταβολής της διατροφής σε εκτελεστό τίτλο. Κατά κανόνα, διατροφή η οποία επιδικάζεται στην Πολωνία είναι καταβλητέα σε πολωνικά ζλότι (PLN) στον νόμιμο εκπρόσωπο του ανηλίκου (σε μετρητά ή με τραπεζικό έμβασμα) σε μηνιαία βάση, συνήθως έως τη δέκατη ημέρα κάθε μήνα. Σε περίπτωση καθυστέρησης στην καταβολή, η απόφαση προβλέπει την επιβολή νόμιμου τόκου (από τις 8 Σεπτεμβρίου 2022 το επιτόκιο είναι 12,25 % ετησίως) επί του ανεξόφλητου ποσού (άρθρο 481 παράγραφος 2 του αστικού κώδικα).

Συνεπώς, κατά κανόνα η υποχρέωση διατροφής βαρύνει αποκλειστικά το πρόσωπο το οποίο υποχρεούται να καταβάλει διατροφή. Σε περίπτωση που το πρόσωπο αυτό δεν καταβάλει οικειοθελώς τη διατροφή, ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση για την κίνηση διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ενώπιον της αρμόδιας αρχής αναγκαστικής εκτέλεσης (συνήθως από δικαστικό επιμελητή). Η αναγκαστική εκτέλεση μπορεί επίσης να διενεργηθεί αυτεπαγγέλτως με αίτημα του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου το οποίο εξέδωσε την απόφαση με την οποία προσδιορίστηκε το ύψος της διατροφής. Ο δικαιούχος διατροφής μπορεί επίσης να προσκομίσει τον εκτελεστό τίτλο στον εργοδότη του υπόχρεου ή στην υπηρεσία που καταβάλλει τη σύνταξη του υπόχρεου και να ζητήσει την παρακράτηση της διατροφής από το ποσό που καταβάλλεται στον υπόχρεο. Το σχετικό αίτημα είναι δεσμευτικό για τον πληρωτή.

Μόλις το τέκνο ενηλικιωθεί, καθίσταται ανεξάρτητος δικαιούχος και η διατροφή πρέπει να καταβάλλεται στο ίδιο, εκτός εάν, ως ενήλικος δικαιούχος, συμφωνήσει με την προηγούμενη μορφή πληρωμής (π.χ. με τη χορήγηση πληρεξουσίου και την υποβολή του στο όργανο εκτέλεσης). Δεν απαιτείται να τροποποιηθεί η απόφαση διατροφής ή να υποδειχθεί ότι η διατροφή πρέπει να καταβάλλεται σε ενήλικα.

Όταν υποβάλλεται αίτηση εκτέλεσης κατά του υπόχρεου διατροφής, μπορεί να επιλεγεί οποιοσδήποτε δικαστικός επιμελητής. Σύμφωνα με το άρθρο 921 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, η αναγκαστική εκτέλεση επί ακινήτου διενεργείται από δικαστικό επιμελητή στο δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο. Εάν το ακίνητο βρίσκεται εντός της δικαιοδοσίας περισσότερων δικαστηρίων, ο δικαιούχος επιλέγει μεταξύ αυτών. Ωστόσο, διαδικασία που κινείται κατόπιν αιτήματος πιστωτή μπορεί να συνεκδικασθεί με διαδικασία που κινείται κατόπιν αιτήματος άλλων πιστωτών. Για τον σκοπό αυτό, ο δικαστικός επιμελητής που κίνησε την αναγκαστική εκτέλεση θα ενημερώνει τον δικαστικό επιμελητή, ο οποίος μπορεί να είναι υπεύθυνος για την αναγκαστική εκτέλεση, σχετικά με την έναρξη και τη μετέπειτα ολοκλήρωση της αναγκαστικής εκτέλεσης.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν ο υπόχρεος καταβολής διατροφής δεν εκπληρώσει τη σχετική του υποχρέωση οικειοθελώς, μπορεί να εξαναγκαστεί να το πράξει (βλ. σημείο 9).

Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 209 του ποινικού κώδικα (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 1997, τεύχος 88, σημείο 553), πρόσωπο το οποίο αποφεύγει να συμμορφωθεί με υποχρέωση διατροφής που επιβάλλεται με δικαστική απόφαση, συμβιβασμό που έχει καταρτιστεί ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρχής ή με άλλη συμφωνία τιμωρείται με πρόστιμο, μη περιοριστικά της ελευθερίας μέτρα ή ποινή φυλάκισης ενός έτους κατ' ανώτατο όριο, αν το συνολικό οφειλόμενο ποσό υπερβαίνει τις τρεις περιοδικές δόσεις διατροφής ή, σε περίπτωση μη περιοδικής διατροφής, αν η καθυστέρηση υπερβαίνει τους τρεις μήνες. Εάν η συμπεριφορά του δράστη έχει ως αποτέλεσμα αδυναμία του δικαιούχου να ικανοποιήσει τις βασικές βιοτικές ανάγκες του, ο δράστης τιμωρείται με πρόστιμο, μη περιοριστικά της ελευθερίας μέτρα ή ποινή φυλάκισης δύο ετών κατ' ανώτατο όριο.

Το αδίκημα διώκεται κατόπιν έγκλησης του θύματος, οργανισμού κοινωνικής πρόνοιας ή φορέα αρμόδιου να λαμβάνει μέτρα σε βάρος οφειλετών διατροφής. Αν στο θύμα έχουν καταβληθεί οικογενειακά επιδόματα ή παροχές που καταβάλλονται σε περίπτωση αδυναμίας εκτέλεσης απαίτησης διατροφής, το αδίκημα διώκεται αυτεπαγγέλτως.

Στο άρθρο 5 παράγραφος 3b σημείο 2) του νόμου για την παροχή συνδρομής σε δικαιούχους διατροφής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2007 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2007, τεύχος 192, σημείο 1378) προβλέπεται ότι η αρμόδια αρχή μπορεί να ζητήσει την αναστολή της άδειας οδήγησης του υπόχρεου.

Σε περίπτωση άκαρπης αναγκαστικής εκτέλεσης, ο δικαστικός επιμελητής δύναται να αιτηθεί την εγγραφή του υπόχρεου στο μητρώο αφερέγγυων οφειλετών.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Σύμφωνα με το άρθρο 1083 παράγραφος 2 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, αναγκαστική εκτέλεση για εκκρεμείς καταβολές διατροφής στο σύνολό τους χωρεί με τη μορφή κατάσχεσης του υπολοίπου του τραπεζικού λογαριασμού του υποχρέου.

Σύμφωνα με το άρθρο 833 παράγραφος 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο μισθός του υπόχρεου υπόκειται σε κατάσχεση στο μέτρο που ορίζεται στον εργατικό κώδικα. Κατά κανόνα, ο μισθός υπόκειται σε κατάσχεση σε ποσοστό 60 %. Επιτρέπεται επίσης η κατάσχεση ποσών τα οποία χορηγούνται από το Δημόσιο για ειδικούς σκοπούς, ιδίως επιχορηγήσεις και επιδόματα, σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει τα 3/5 [άρθρο 831 παράγραφος 1 σημείο 2) του κώδικα πολιτικής δικονομίας].

Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 829 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, τα κατωτέρω εξαιρούνται από την αναγκαστική εκτέλεση:

  1. οικιακά είδη, κλινοσκεπάσματα, εσώρουχα και είδη ρουχισμού απολύτως απαραίτητα στον υπόχρεο και τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς του, καθώς και είδη ρουχισμού απολύτως απαραίτητα για την παροχή υπηρεσιών ή την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας·
  2. η ποσότητα τροφίμων και καυσίμων που απαιτούνται για την κάλυψη των βασικών αναγκών του οφειλέτη και των εξαρτώμενων μελών της οικογένειάς του για χρονικό διάστημα ενός μήνα·
  3. μία αγελάδα, δύο κατσίκες ή τρία πρόβατα τα οποία απαιτούνται για τη διαβίωση του οφειλέτη και των εξαρτώμενων από αυτόν προσώπων, καθώς και επαρκής ποσότητα ζωοτροφής και στρωμνής για να επιβιώσουν μέχρι την επόμενη σοδειά·
  4. εργαλεία και λοιπά αντικείμενα που είναι αναγκαία για προσωπική χρήση από τον οφειλέτη για την εκτέλεση της επ’ αμοιβή εργασίας του, καθώς και πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγική διαδικασία μίας εβδομάδας, με εξαίρεση τα μηχανοκίνητα οχήματα·
  5. στην περίπτωση οφειλετών που έχουν περιοδική μόνιμη απασχόληση, το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο τμήμα του μισθού που δεν υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση για την περίοδο μέχρι την επόμενη ημερομηνία λήξης της προθεσμίας για την πληρωμή οφειλόμενου ποσού· και στην περίπτωση οφειλετών χωρίς κανονικό μισθό, το χρηματικό ποσό που είναι απολύτως αναγκαίο για τη διατροφή του οφειλέτη και των εξαρτώμενων μελών της οικογένειάς του για περίοδο δύο εβδομάδων·
  6. είδη τα οποία είναι απαραίτητα για εκπαιδευτικούς σκοπούς, προσωπικά έγγραφα, είδη διακόσμησης, αντικείμενα θρησκευτικής χρήσης και είδη καθημερινής χρήσης τα οποία θα μπορούσαν να πωληθούν μόνο σε τιμή σημαντικά κατώτερη της αξίας τους, έχουν όμως ιδιαίτερη χρηστική αξία για τον υπόχρεο·
  7. φαρμακευτικά προϊόντα κατά την έννοια του νόμου για τα φάρμακα, της 6ης Σεπτεμβρίου 2001 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2019, σημείο 499, όπως έχει τροποποιηθεί) τα οποία είναι απαραίτητα για τη λειτουργία φορέα υγειονομικής περίθαλψης κατά την έννοια των νομικών διατάξεων σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη για διάστημα τριών μηνών, και φαρμακευτικά προϊόντα που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του, κατά την έννοια του νόμου για τα φαρμακευτικά προϊόντα, της 20ής Μαΐου 2010 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης, τεύχος 107, σημείο 679 και Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2011, τεύχος 102, σημείο 586, και τεύχος 113, σημείο 637)·
  8. είδη ή εξοπλισμός τα οποία είναι απαραίτητα λόγω αναπηρίας του υπόχρεου ή μέλους της οικογένειάς του.

Σύμφωνα με το άρθρο 833 παράγραφος 6 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, τα επιδόματα διατροφής, η αποζημίωση που καταβάλλεται σε περίπτωση αδυναμίας εκτέλεσης αξίωσης διατροφής, οι οικογενειακές παροχές, τα οικογενειακά επιδόματα, τα επιδόματα φροντίδας ή επιδόματα τοκετού, τα επιδόματα ορφάνιας, τα επιδόματα φροντιστών, τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας, τα επιδόματα ένταξης, τα επιδόματα ανατροφής και το εφάπαξ επίδομα που αναφέρεται στο άρθρο 10 του νόμου, της 4ης Νοεμβρίου 2016, σχετικά με το πρόγραμμα στήριξης «Za życiem» [«Διά βίου»] των εγκύων γυναικών και των οικογενειών τους (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2019, σημείο 473) επίσης δεν υπόκεινται σε αναγκαστική εκτέλεση.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, κατόπιν διαβούλευσης με τον υπουργό Γεωργίας και τον υπουργό Οικονομικών, θα καθορίζει με υπουργική απόφαση τα αντικείμενα γεωργών τα οποία δεν υπόκεινται σε αναγκαστική εκτέλεση. (άρθρο 830 του κώδικα πολιτικής δικονομίας).

Επίσης, στο άρθρο 831 του κώδικα πολιτικής δικονομίας προβλέπεται ότι ποσοστό 75 % των ποσών, ειδικότερα, των παροχών κοινωνικής συνδρομής όπως ορίζονται στον νόμο για την κοινωνική συνδρομή, της 12ης Μαρτίου 2004, (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2013, σημείο 182, όπως έχει τροποποιηθεί), καθώς και των ποσών που είναι καταβλητέα στον υπόχρεο διατροφής από τον κρατικό προϋπολογισμό ή το Εθνικό Ταμείο Υγείας (Narodowy Fundusz Zdrowia) για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης κατά την έννοια του νόμου για τα επιδόματα υγειονομικής περίθαλψης που χορηγούνται από δημόσιους πόρους, της 27ης Αυγούστου 2004 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2008, τεύχος 164, σημείο 1027, όπως έχει τροποποιηθεί) προτού τα επιδόματα αυτά καταβληθούν, δεν υπόκεινται σε αναγκαστική εκτέλεση, εκτός εάν πρόκειται για ποσά που οφείλονται στους εργαζομένους ή στους παρόχους υπηρεσιών του οφειλέτη που αναφέρονται στο άρθρο 5 σημείο 41) στοιχεία α) και β) του ανωτέρω νόμου.

Στο άρθρο 137 παράγραφος 1 του κώδικα οικογενειακού δικαίου προβλέπεται ότι οι αξιώσεις διατροφής παραγράφονται σε τρία έτη. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η εν λόγω προθεσμία παραγραφής αφορά αξιώσεις που δεν έχουν επιδιωχθεί δικαστικά.

Το άρθρο 121 παράγραφος 1 του αστικού κώδικα ορίζει ότι, σε περίπτωση αξίωσης τέκνου κατά γονέα, η προθεσμία παραγραφής δεν αρχίζει κατά την περίοδο άσκησης της γονικής μέριμνας. Κάθε προθεσμία παραγραφής που έχει αρχίσει αναστέλλεται όσον αφορά τις αξιώσεις τέκνου.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Όπως προαναφέρθηκε στο σημείο 4, αίτηση χορήγησης διατροφής μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό του δικαιούχου, μεταξύ άλλων, από τους διευθυντές των κέντρων κοινωνικής συνδρομής, από συγκεκριμένους φορείς κοινωνικής πρόνοιας, από τους εκπροσώπους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης οι οποίοι είναι αρμόδιοι για θέματα κοινωνικής πρόνοιας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από τις εισαγγελικές αρχές. Οι φορείς αυτοί μπορούν επίσης να υποστηρίξουν τον δικαιούχο συμμετέχοντας στην εκκρεμή δίκη για τη χορήγηση διατροφής. Καθήκον τους είναι να παράσχουν υποστήριξη στον δικαιούχο κατά την εκδίκαση της υπόθεσης.

Τα πρωτοδικεία που ενεργούν ως κεντρική αρχή βάσει του διεθνούς δικαίου βοηθούν τους δικαιούχους να διεκδικήσουν την ικανοποίηση αξιώσεων διατροφής στο εξωτερικό. Μέσω του αρμόδιου πρωτοδικείου μπορεί επίσης να ζητηθεί νομική συνδρομή (όπως απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα ή διορισμός νόμιμου εκπροσώπου). Ωστόσο, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι το αν η εν λόγω νομική συνδρομή είναι δωρεάν ή εν μέρει απαιτητή εξαρτάται από τους κανόνες του κράτους υποδοχής.

Τα πρόσωπα που κατοικούν στο εξωτερικό και επιθυμούν να επιδιώξουν την ικανοποίηση αξιώσεων διατροφής από υπόχρεο που κατοικεί στην Πολωνία μπορούν να λάβουν βοήθεια από τις αρμόδιες κεντρικές αρχές στο εξωτερικό για την υποβολή της αίτησης (διαθέσιμος κατάλογος εδώ: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.gov.pl/web/stopuprowadzeniomdzieci/lista-organow-centralnych), σύμφωνα με την κατανομή αρμοδιοτήτων στις κεντρικές αρχές της Πολωνίας, οι εν λόγω αρχές θα διαβιβάζουν τα έγγραφα για περαιτέρω ενέργειες στο Υπουργείο Δικαιοσύνης (Τμήμα Διεθνών Οικογενειακών Διαδικασιών του Τμήματος Οικογενειακών Υποθέσεων και Ανήλικων).

Είναι επίσης δυνατή η υποβολή αίτησης απευθείας στο αρμόδιο περιφερειακό δικαστήριο ή στην αρμόδια αρχή εκτέλεσης.

Πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο λήψης δωρεάν νομικής συνδρομής παρέχονται επίσης από τον εξής ιστότοπο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://np.ms.gov.pl/

Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι οι πολωνικές κεντρικές αρχές —τόσο το Υπουργείο Δικαιοσύνης όσο και τα περιφερειακά δικαστήρια— δεν εκπροσωπούν τους διαδίκους, ούτε μπορούν να παρέχουν νομικές συμβουλές στη θέση επαγγελματιών νομικών εκπροσώπων.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Ο νόμος για την παροχή νομικής συνδρομής σε δικαιούχους διατροφής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2007, (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2009, τεύχος 1, σημείο 7, όπως έχει τροποποιηθεί), ορίζει τους κανόνες που διέπουν τη χορήγηση κρατικής συνδρομής σε δικαιούχους διατροφής στις περιπτώσεις που η αναγκαστική εκτέλεση απέβη άκαρπη.

Επίδομα από το ταμείο διατροφής μπορεί να ληφθεί μόνο αν το οικογενειακό εισόδημα ανά άτομο δεν υπερβαίνει τα 800 PLN μηνιαίως και, από την 1η Ιουλίου 2020, τα 900 PLN μηνιαίως.
Από την 1η Ιουλίου 2020 εφαρμόζεται επίσης ο κανόνας «ένα ζλότι για ένα ζλότι» —εάν το οικογενειακό εισόδημα ανά άτομο υπερβαίνει το ανωτέρω ποσό των 900 PLN, η στήριξη μειώνεται και οφείλεται στο ποσό που αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ του ποσού του επιδόματος από το ταμείο διατροφής που οφείλεται στον δικαιούχο και του ποσού κατά το οποίο σημειώνεται υπέρβαση του οικογενειακού εισοδήματος ανά άτομο (άρθρο 9 παράγραφος 2a). Ωστόσο, εάν το επίδομα που υπολογίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι χαμηλότερο από 100 PLN, εκδίδεται απορριπτική απόφαση και το επίδομα δεν καταβάλλεται (άρθρο 9 παράγραφος 2b).

Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην αρμόδια δημοτική ή κοινοτική υπηρεσία του τόπου κατοικίας του δικαιούχου διατροφής. Η καταβολή των επιδομάτων από το ταμείο μπορεί επίσης να ανατεθεί σε οργανωτική μονάδα του δήμου, π.χ. σε κέντρο κοινωνικής πρόνοιας.

Ωστόσο, εάν ο δικαιούχος προκαταβολής διατροφής διαμένει σε ίδρυμα το οποίο παρέχει πλήρη φροντίδα (π.χ. σε κέντρο κοινωνικής συνδρομής, οικοτροφείο, σωφρονιστικό ίδρυμα ανηλίκων ή κρατητήριο) ή σε ανάδοχη οικογένεια ή εάν έχει τελέσει γάμο ή έχει τέκνο και δικαιούται οικογενειακό επίδομα, δεν λαμβάνει την προκαταβολή.

Ο νόμος εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις που ο δικαιούχος διατροφής είναι κάτοικος Πολωνίας κατά το χρονικό διάστημα χορήγησης του επιδόματος. Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.gov.pl/web/rodzina/wiadczenia-z-funduszu-alimentacyjnego

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

Εάν ο υπόχρεος διατροφής είναι κάτοικος εξωτερικού, ο δε δικαιούχος της διατροφής είναι κάτοικος Πολωνίας, το αρμόδιο πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου, ενεργώντας ως αρμόδια κεντρική αρχή, παρέχει συνδρομή στον δικαιούχο για την υποβολή αίτησης χορήγησης διατροφής. Η εν λόγω συνδρομή συνίσταται στην παροχή στον δικαιούχο κάθε αναγκαίας πληροφορίας και συνδρομής για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων εγγράφων και στον έλεγχο της τυπικής ορθότητας της αίτησης πριν από την υποβολή της αίτησης στην αρμόδια κεντρική αρχή στο εξωτερικό.

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι [αρμόδια κεντρική αρχή που ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 49 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009].

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Το μέρος Α της αίτησης που υποβάλλεται βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, συμπληρώνεται από το πρωτοδικείο.

Κατάλογος των περιφερειακών δικαστηρίων που ενεργούν ως κεντρικές αρχές (Μάιος 2022)

Δικαστήριο

Διεύθυνση

Tηλ: (+48)

Φαξ: (+48)

E-mail:

Πρωτοδικείο Białystok

ul. Marii Skłodowskiej-Curie 1

15-950 Białystok

85 745 92 20

85 7421517

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@bialystok.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Bielsko-Biała

ul. Cieszyńska 10

43-300 Bielsko-Biała

33 499 04 88

33 4990488

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpatrycja.pater-osuch@bielsko-biala.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Bydgoszcz

ul. Wały Jagiellońskie 2

85-128 Bydgoszcz

52 325 31 55

52 3253255

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@bydgoszcz.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Częstochowa

ul. Dąbrowskiego 23/35

42-200 Częstochowa

34 368 44 25

34 3684420

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροprezes@czestochowa.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροanna.bocianowska@czestochowa.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Elbląg

pl. Konstytucji 1

82-300 Elbląg

55 611 24 09

55 611 24 08

55 6112215

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoddzial.administracyjny@elblag.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Gdańsk

ul. Nowe Ogrody 30/34

80-803 Gdańsk

58 321 31 19

[διατροφές]

58 321 31 41 [προϊστάμενος της διοικητικής υπηρεσίας]

58 3213234

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsection.oz@gdansk.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Gliwice

ul. Kościuszki 15

44-100 Gliwice

32 338 00 52

32 3380204

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@gliwice.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Gorzów Wielkopolski

ul. Mieszka I 33

66-400 Gorzów Wielkopolski

95 725 67 18

95 725 67 02

95 7202807

95 7256790

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmarta.samolak@gorzow-wlkp.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsekretariat@gorzow-wlkp.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Jelenia Góra

al. Wojska Polskiego 56

58-500 Jelenia Góra

75 641 51 13

75 7525113

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@jelenia-gora.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροo.administracyjny@jelenia-gora.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Kalisz

al. Wolności 13

62-800 Kalisz

62 765 77 64

62 7574936

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροadministracja@kalisz.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Katowice

ul. Francuska 38

40-028 Katowice

32 607 01 83

32 783 68 06

32 6070184

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobrot_zagraniczny@katowice.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Kielce

ul. Seminaryjska 12 a

25-372 Kielce

41 340 23 20

41 340 23 82

41 340 24 92

41 3402320

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@kielce.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Konin

ul. Energetyka 5

62-510 Konin

63 246 45 57

63 2426569

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@konin.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροadministracja@konin.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Koszalin

ul. Waryńskiego 7

75-541 Koszalin

94 342 87 50

94 3428897

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροadministracja@koszalin.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Κρακοβίας

ul. Przy Rondzie 7

31-547 Kraków

12 619 52 41

12 619 52 62

12 619 52 04

12 6195665

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@krakow.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Krosno

ul. Sienkiewicza 12

38-400 Krosno

13 437 36 71

13 437 36 73

13 4320570

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobrot.zagr@krosno.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροadministracja@krosno.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Legnica

ul. Złotoryjska 40

59-220 Legnica

76 754 50 36

76 7545107

76 7545012

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@legnica.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Lublin

ul. Krakowskie Przedmieście 43

20-076 Lublin

81 46010 04

81 4601013

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmalgorzata.stec-szewczyk@lublin.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobrotzagraniczny@lublin.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Łomża

ul. Dworna 16

18-400 Łomża

86 216 62 81

86 215 42 54

86 2166753

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsekretariat@lomza.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Łódź

XI Wydział Wizytacyjny (Τμήμα 11 – Επιθεώρηση)

Plac Dąbrowskiego 5

90-921 Łódź [pokój (αίθουσα) 118]

42 677 87 99

42 2126082

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@lodz.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Nowy Sącz

ul. Pijarska 3

33-300 Nowy Sącz

18 448 21 45

18 4482185

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροalimenty@nowysacz.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Olsztyn

ul. Dąbrowszczaków 44A 10-543 Olsztyn

89 521 60 49

89 6123838

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@olsztyn.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Opole

pl. Daszyńskiego 1

45-064 Opole

77 541 81 34

77 5418109

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobrot.zagr@opole.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Ostrołęka

ul. Gomulickiego 5

07-410 Ostrołęka

29 765 01 30

29 7650181

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsekretariat@ostroleka.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Piotrków Trybunalski

ul. Słowackiego 5

97-300 Piotrków Trybunalski

44 649 41 59

44 649 41 21

44 6478919

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@piotrkow-tryb.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Płock

pl. Narutowicza 4

09-404 Płock

24 269 73 20

24 269 73 64

24 2625253

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@plock.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροurszula.wyrwas@plock.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Poznań

ul. Stanisława Hejmowskiego 2

61-736 Poznań

61 628 37 30

61 628 37 31

61 628 37 34

61 6283739

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροopzagr@poznan.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Przemyśl

ul. Konarskiego 6

37 - 700 Przemyśl

16 676 13 36

16 6761353

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροm.telega@przemysl.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Radom

ul. Marszałka

J. Piłsudskiego 10

26-600 Radom

48 677 67 80

48 677 67 88

48 3680287

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροwizytacje@radom.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Rybnik

ul. Józefa Piłsudskiego 33

44-200 Rybnik

32 784 05 78

32 7840402

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@rybnik.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Rzeszów

Plac Śreniawitów 3

35-959 Rzeszów

17 875 63 94

17 8627265

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροelzbieta.czudec@rzeszow.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Siedlce

ul. Sądowa 2

08-110 Siedlce

25 640 78 46

25 6407812

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpoczta@siedlce.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Sieradz

al. Zwycięstwa 1

98-200 Sieradz

43 826 66 50

43 826 66 07

43 8271014

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsekretariat@sieradz.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροadministracja@sieradz.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmarta.kazmierczak@sieradz.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Słupsk

ul. Zamenhofa 7

76-200 Słupsk

59 846 95 43

59 846 95 13

59 8469424

59 8469429

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροagnieszka.kozlowska@slupsk.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροreferat.wiz@slupsk.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Suwałki

ul. Waryńskiego 45

16-400 Suwałki

87 563 12 13

87 563 13 00

87 5631303

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsekretariat@suwalki.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροanna.klekotko@suwalki.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Szczecin

ul. Małopolska 17

70-227 Szczecin

91 483 01 70

91 483 01 47

91 4830170

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροobrot.zagraniczny@szczecin.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Świdnica

pl. Grunwaldzki 14

58-100 Świdnica

74 851 82 87

74 8518270

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροdorota.molag@swidnica.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροaneta.zajaczkowska@swidnica.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Tarnobrzeg

ul. Sienkiewicza 27

39-400 Tarnobrzeg

15 688 25 00

15 6882678

15 8229756

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@tarnobrzeg.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhalina.rojek@tarnobrzeg.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmagdalena.kochowska-lezon@tarnobrzeg.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Tarnów

ul. J. Dąbrowskiego 27

33-100 Tarnów

14 688 74 09

14 6887417

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροsad_okregowy@tarnow.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Toruń

ul. Piekary 51

87-100 Toruń

56 610 56 09

56 6555706

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@torun.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Βαρσοβίας

al. Solidarności 127

00-898 Warszawa

22 440 11 54 [διατροφές]

22 654 44 43

22 6544411

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροpaulina.luscinska-dziurda@warszawa.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροa.kowalczyk@warszawa.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Βαρσοβίας-Praga

ul. Poligonowa 3

04-051 Warszawa

22 417 73 93


Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@warszawapraga.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροdariusz.olowski@warszawapraga.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Włocławek

ul. Wojska Polskiego 22

87-800 Włocławek

54 412 03 65

54 4118575

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@wloclawek.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Wrocław

ul. Sądowa 1

50-046 Wrocław

71 370 43 91

71 7482964

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@wroclaw.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Zamość

ul. Wyszyńskiego 11

22-400 Zamość

84 631 69 27

84 631 69 28

84 6316993

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροaneta.juszczak@zamosc.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροprezes@zamosc.so.gov.pl

Πρωτοδικείο Zielona Góra

pl. Słowiański 1

65-069 Zielona Góra

68 322 02 21

68 4567769

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροoz@zielona-gora.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροzaneta.pejs@zielona-gora.so.gov.pl

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροkatarzyna.andrzejuk@zielona-gora.so.gov.pl

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Το άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, δεν επιβάλλει τη διαβίβαση των αιτήσεων μέσω της κεντρικής αρχής του κράτους στο οποίο κατοικεί ο αιτών. Αιτήσεις που πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις που ορίζονται στα κεφάλαια IV και VI του κανονισμού και στον κώδικα πολιτικής δικονομίας μπορούν να αποστέλλονται απευθείας στο αρμόδιο πολωνικό δικαστήριο.

Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις αρχές διαβίβασης διατίθενται στη διεύθυνση:

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.gov.pl/web/stopuprowadzeniomdzieci/lista-organow-centralnych

Οι αλλοδαπές αρχές διαβίβασης που ορίζονται στις δηλώσεις που επισυνάπτονται στον κανονισμό παρέχουν στον δικαιούχο της διατροφής όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, τον βοηθούν κατά τη συμπλήρωση των απαιτούμενων εγγράφων, ελέγχουν την τυπική ορθότητα της αίτησης και διαβιβάζουν την αίτηση στο εξωτερικό.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Αν έχει επιδικαστεί διατροφή και η υπόθεση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, ο δικαιούχος ο οποίος είναι κάτοικος εξωτερικού μπορεί να ακολουθήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στον εν λόγω κανονισμό και να υποβάλει αίτηση στην αρμόδια αρχή διαβίβασης της χώρας στην οποία κατοικεί ή να υποβάλει αίτηση κήρυξης της εκτελεστότητας της αλλοδαπής απόφασης ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου (βλ. σημείο 5). Οι αιτήσεις αναγκαστικής εκτέλεσης μπορούν να υποβληθούν ενώπιον οποιουδήποτε δικαστικού επιμελητή.

Εάν η Πολωνία και η χώρα στην οποία κατοικεί ο δικαιούχος είναι συμβαλλόμενα μέρη σύμβασης ή διμερούς συμφωνίας σχετικά με την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε υποθέσεις διατροφής, η σχετική συνδρομή παρέχεται στο μέτρο που προβλέπεται από τη σχετική σύμβαση ή συμφωνία. Κατά κανόνα, οι διμερείς συμφωνίες προβλέπουν ότι οι αιτήσεις είτε υποβάλλονται απευθείας στα πολωνικά δικαστήρια είτε υποβάλλονται μέσω δικαστηρίου του κράτους έκδοσης της απόφασης. Στη δεύτερη περίπτωση, οι αιτήσεις διαβιβάζονται από τις κεντρικές αρχές, οι οποίες είναι συνήθως το Υπουργείο Δικαιοσύνης ή οι αρχές που έχουν κοινοποιηθεί στο πλαίσιο της σύμβασης της Νέας Υόρκης:

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://treaties.un.org/doc/Publication/MTDSG/Volume%20II/Chapter%20XX/XX-1.en.pdf

Στοιχεία των δικαστηρίων διατίθενται στη διεύθυνση:

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/znajdz-wybrany-sad-powszechny

και τα στοιχεία των δικαστικών επιμελητών στη διεύθυνση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://komornik.pl/

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, από τις 18 Ιουνίου 2011.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Οι κανόνες που ισχύουν στην Πολωνία είναι οι διατάξεις του νόμου, της 17ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με τη νομική συνδρομή σε αστικές διαφορές οι οποίες εκδικάζονται σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2005, τεύχος 10, σημείο 67, όπως έχει τροποποιηθεί) και της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιανουαρίου 2003, για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές (ΕΕ L 26/41 της 31.1.2003, σ. 90), οι οποίες ισχύουν συμπληρωματικά προς τις διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας και του νόμου για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές διαφορές. Ο διάδικος που προσβλέπει στη λήψη συνδρομής οποιασδήποτε μορφής (π.χ. με τον διορισμό δικηγόρου, τη μετάφραση εγγράφων ή την αποζημίωση εξόδων μετακίνησης) πρέπει να υποβάλει σαφές σχετικό αίτημα στο δικαστήριο κάνοντας χρήση του σχετικού εντύπου της ΕΕ.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στις 28 Απριλίου 2011 άρχισε να ισχύει ο νόμος για την τροποποίηση του κώδικα πολιτικής δικονομίας και ορισμένων άλλων νόμων (νόμος της 28ης Απριλίου 2011 για την τροποποίηση του κώδικα πολιτικής δικονομίας, του νόμου σχετικά με τη νομική συνδρομή σε αστικές διαφορές οι οποίες εκδικάζονται σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετικά με το δικαίωμα σε συνδρομή με σκοπό την εξωδικαστική επίλυση διαφοράς πριν από την κίνηση πολιτικής δίκης και του νόμου για την παροχή συνδρομής σε δικαιούχους διατροφής — Εφημερίδα της Κυβέρνησης 2011, τεύχος 129, σημείο 735), δυνάμει του οποίου κεντρική αρχή της Πολωνίας μπορεί να διατάξει την αρχή η οποία είναι αρμόδια για τον υπόχρεο να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τη διατροφή.

Σε περίπτωση που ο τόπος κατοικίας του εναγομένου ή του διαδίκου είναι άγνωστος, το Υπουργείο Δικαιοσύνης συμβουλεύεται τα κεντρικά και τοπικά μητρώα και αρχεία (ενώ μπορεί επίσης να συμβουλευτεί τη βάση δεδομένων PESEL.SAD) προκειμένου να καθορίσει το αρμόδιο δικαστήριο ή δικαστικό επιμελητή ή να απαντήσει σε αίτημα επιβολής συγκεκριμένων μέτρων. Επί του παρόντος, δεν σχεδιάζονται μεταβολές στη νομική βάση, στη χρηματοδότηση ή στο προσωπικό της κεντρικής αρχής, προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 26/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Πορτογαλία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Ως «διατροφή» νοείται οτιδήποτε είναι απαραίτητο για τη διαβίωση, τη στέγαση και την ένδυση ενός προσώπου. Στη διατροφή περιλαμβάνονται επίσης η μόρφωση και η εκπαίδευση του δικαιούχου σε περίπτωση που αυτός είναι ανήλικος.

Βάσει του νόμου, υπόχρεοι διατροφής είναι, με την ακόλουθη σειρά:

  • ο/η σύζυγος ή ο/η πρώην σύζυγος·
  • οι κατιόντες
  • οι ανιόντες
  • τα αδέλφια
  • οι θείοι και θείες, μέχρις ότου ενηλικιωθεί ο δικαιούχος της διατροφής·
  • ο θετός πατέρας και η θετή μητέρα σε σχέση με τα θετά τέκνα τους τα οποία, κατά τον θάνατο του/της συζύγου, συντηρούνται ή συντηρούνταν από αυτόν/αυτήν.

Εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις στις οποίες η υποχρέωση διατροφής καθορίζεται εκ του νόμου, υποχρεώσεις διατροφής ενδέχεται επίσης να προκύπτουν από κληροδοσία (κληροδοσία διατροφής προβλεπόμενη σε διαθήκη) ή σύμβαση.

Γενικά, οι κανόνες ουσιαστικού δικαίου που διέπουν τις υποχρεώσεις διατροφής καθορίζονται στα άρθρα 2003 έως 2023 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΑστικού Κώδικα.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Ο/η ανήλικος/-η δικαιούται να λαμβάνει διατροφή μέχρις ότου ενηλικιωθεί. Όριο ενηλικίωσης είναι το 18ο έτος. Μεταξύ 16 και 18 ετών, οι ανήλικοι μπορούν να χειραφετηθούν με τη σύναψη γάμου.

Υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κανόνων ουσιαστικού δικαίου που εφαρμόζονται στη διατροφή ανηλίκων και στη διατροφή ενηλίκων: η διατροφή ενηλίκου καλύπτει μόνον τα έξοδα διαβίωσης, στέγασης και ένδυσης, ενώ η διατροφή τέκνου καλύπτει, εκτός από τα έξοδα αυτά, και τα έξοδα εκπαίδευσης και μόρφωσης.

Εάν, μετά την ενηλικίωση ή τη χειραφέτησή του, ο ανήλικος επιθυμεί να συνεχίσει την εκπαίδευση ή την κατάρτισή του, μπορεί να ασκήσει αγωγή διατροφής κατά των γονέων του. Στην περίπτωση αυτή, η διατροφή καλύπτει το κόστος της εκπαίδευσης και της κατάρτισής του, επιπλέον της διαβίωσης, της στέγασης και της ένδυσης. Η διάρκεια των εν λόγω καταβολών καθορίζεται με συμφωνία ή απόφαση. Η απόφαση αυτή καθορίζει την προσήκουσα διάρκεια μιας εύλογης περιόδου κατάρτισης ή εκπαίδευσης.

Στην εξαιρετική περίπτωση που περιγράφεται παραπάνω, στην οποία ενήλικο τέκνο συνεχίζει την κατάρτισή του, η διατροφή ενηλίκου περιλαμβάνει το κόστος της εκπαίδευσης και της μόρφωσης. Συγκεκριμένα τεκμαίρεται στον νόμο ότι όταν η διατροφή ζητείται για ενήλικο τέκνο, καταβάλλεται το ποσό διατροφής που είχε οριστεί όταν το τέκνο ήταν ανήλικο και μέχρι να συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας του. Στην περίπτωση αυτή, εναπόκειται στον εναγόμενο γονέα να αποδείξει ότι η διατροφή που καθορίστηκε όταν το τέκνο ήταν ανήλικο δεν είναι πλέον αναγκαία ή είναι υπερβολική από τη στιγμή που το τέκνο έχει ενηλικιωθεί.

Πιο συγκεκριμένα, οι κανόνες ουσιαστικού δικαίου για τη διατροφή ανήλικων, ενήλικων ή χειραφετημένων τέκνων καθορίζονται στα άρθρα 1878 έως 1880 και 1905 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΑστικού Κώδικα

Σε ορισμένες περιπτώσεις, διαφέρουν επίσης οι κανόνες της πολιτικής δικονομίας οι οποίοι εφαρμόζονται κατά τον καθορισμό και κατά την εκτέλεση της υποχρέωσης διατροφής τέκνων και της υποχρέωσης διατροφής ενηλίκων.

Οι διαφορές στους εφαρμοστέους διαδικαστικούς κανόνες θα αναφερθούν στις απαντήσεις στις ερωτήσεις 3 και 10.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Η απάντηση στην ερώτηση αυτή διαφέρει ανάλογα με τις περιπτώσεις που περιγράφονται παρακάτω.

Καθορισμός της διατροφής τέκνου και της διατροφής μεταξύ συζύγων όταν υπάρχει αρχική συμφωνία

Ο υπόχρεος και/ή ο δικαιούχος της διατροφής ενδέχεται να συμφωνήσουν στον καθορισμό της διατροφής. Σε περίπτωση διατροφής τέκνου ή διατροφής μεταξύ συζύγων, τα μέρη μπορούν να ζητήσουν την επικύρωση της συμφωνίας από το δικαστήριο ή από τον ληξίαρχο (Conservador do Registo Civil), αναλόγως εάν ισχύουν οι περιστάσεις που περιγράφονται παρακάτω.

Σε περίπτωση διαζυγίου με αντιδικία, μπορεί, παρ’ όλα αυτά, να υπάρχει συμφωνία για τη διατροφή των ανήλικων τέκνων. Στην περίπτωση αυτή, υποβάλλεται αίτημα στο δικαστήριο να επικυρώσει τη συμφωνία για τη διατροφή τέκνου στο πλαίσιο της διαδικασίας ρύθμισης της άσκησης της γονικής μέριμνας. Στην υποενότητα που ακολουθεί περιγράφονται τα κύρια στοιχεία της εν λόγω διαδικασίας.

Σε περίπτωση συναινετικού διαζυγίου, υποβάλλεται αίτημα στον ληξίαρχο να επικυρώσει τη συμφωνία για τη διατροφή μεταξύ συζύγων και/ή ανήλικων τέκνων. Ο ληξίαρχος είναι αποκλειστικά αρμόδιος για τη συγκεκριμένη διαδικασία, η οποία μπορεί να κινηθεί σε οποιοδήποτε ληξιαρχείο. Όσον αφορά τις συμφωνίες για τη διατροφή τέκνου, ο εισαγγελέας του δικαστηρίου της περιφέρειας του ληξιαρχείου στο οποίο κινείται η διαδικασία υποχρεούται να παράσχει προηγούμενη γνωμοδότηση. Εάν η συμφωνία επικυρωθεί, εκδίδεται το διαζύγιο. Εάν η συμφωνία δεν επικυρωθεί, η διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου παραπέμπεται στο δικαστήριο όπου θα εκδικαστεί η αίτηση συναινετικού διαζυγίου. Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο είναι αρμόδιο για την αξιολόγηση και την επικύρωση συμφωνιών που αφορούν τη διατροφή τέκνου ή τη διατροφή μεταξύ συζύγων.

Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού, κήρυξης της ακυρότητας ή ακύρωσης του γάμου.

Ακόμη κι αν δεν συντρέχει περίπτωση διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, σε περίπτωση συμφωνίας, οι γονείς οφείλουν να παραπέμψουν τη συμφωνία που διέπει τη γονική μέριμνα ή τις τροποποιήσεις αυτής προς έγκριση στο ληξιαρχείο με παρόμοιο τρόπο με αυτόν που ορίζεται παραπάνω.

Καθορισμός της διατροφής ελλείψει αρχικής συμφωνίας

Διατροφή καταβλητέα από τους γονείς σε ανήλικα τέκνα

Σε περίπτωση μη συναινετικού διαζυγίου, ο καθορισμός της διατροφής τέκνου πρέπει υποχρεωτικά να ζητηθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας επιτροπείας για τη ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας, η οποία εκκρεμεί ενώπιον του δικαστηρίου. Οι γονείς μπορούν αμέσως μετά να ζητήσουν την επικύρωση της συμφωνίας για τη γονική μέριμνα. Εάν η εν λόγω συμφωνία δεν επιτευχθεί ή δεν επικυρωθεί, ο εισαγγελέας ζητεί τη ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας. Η διαδικασία διεξάγεται ενώπιον του δικαστηρίου. Οι γονείς κλητεύονται να παραστούν σε συνεδρίαση στην οποία μπορεί επίσης να κληθεί ο ανήλικος και λοιποί συγγενείς. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία στη συνεδρίαση, ο δικαστής διατάσσει προσωρινή ρύθμιση της γονικής μέριμνας και οι διάδικοι παραπέμπονται σε διαμεσολάβηση ή ειδική συζήτηση που διεξάγεται από πραγματογνώμονες. Εάν και πάλι αποδειχθεί αδύνατη η επίτευξη συμφωνίας, οι γονείς ειδοποιούνται να υποβάλουν προτάσεις και αποδεικτικά στοιχεία. Ακολουθούν η διεξαγωγή αποδείξεων, η δίκη και η έκδοση απόφασης.

Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού, κήρυξης της ακυρότητας ή ακύρωσης του γάμου.

Διατροφή καταβλητέα από τους γονείς ή άλλα πρόσωπα υπόχρεα στην καταβολή διατροφής τέκνου

Η διατροφή τέκνου μπορεί επίσης να καθοριστεί στο πλαίσιο της διαδικασίας επιτροπείας για τη διατροφή τέκνου όταν, για παράδειγμα, πρέπει να κινηθεί διαδικασία κατά προσώπων τα οποία είναι υπόχρεα καταβολής διατροφής ειδικά για τον σκοπό αυτό. Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί επίσης στην αναπροσαρμογή του ύψους της διατροφής που είχε οριστεί κατά το παρελθόν. Αυτή διεξάγεται στο δικαστήριο. Κινείται με αίτηση η οποία συνοδεύεται από τα παρακάτω έγγραφα: βεβαιώσεις που αποδεικνύουν τον βαθμό συγγένειας ή τη σχέση μεταξύ του τέκνου και του καθ’ ου η αίτηση αντίγραφο της προηγούμενης απόφασης που καθόριζε το ύψος της διατροφής, ανάλογα με την περίπτωση κατάλογο μαρτύρων. Ο εναγόμενος κλητεύεται. Ακολούθως συγκαλείται συνεδρίαση με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των διαδίκων. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, ακολουθούν η αντίκρουση, η εξέταση των μαρτύρων, η δίκη και η έκδοση απόφασης.

Διατροφή ενήλικου ή χειραφετημένου τέκνου

Η διαδικασία καθορισμού της διατροφής ενήλικου ή χειραφετημένου τέκνου μπορεί να κινηθεί ενώπιον οποιουδήποτε ληξιαρχείου με την υποβολή αίτησης στην οποία αναπτύσσονται τα πραγματικά και τα νομικά επιχειρήματα. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από έγγραφα αποδεικτικά στοιχεία και να μνημονεύει κάθε άλλο αποδεικτικό στοιχείο. Ο εναγόμενος κλητεύεται. Εάν δεν προβάλει αντιρρήσεις, η αίτηση γίνεται δεκτή και η διατροφή καθορίζεται με απόφαση του ληξίαρχου. Εάν προβάλει αντιρρήσεις, ο ληξίαρχος επιχειρεί να επιτύχει τη συμφιλίωση των μερών. Εάν η συμφιλίωση αποδειχθεί ανέφικτη, ο ληξίαρχος καταρτίζει τον φάκελο της υπόθεσης και την παραπέμπει για εκδίκαση στο αρμόδιο δικαστήριο.

Εάν έχει ήδη κινηθεί δικαστική διαδικασία κατά την οποία καθορίστηκε η διατροφή ανήλικου τέκνου, η αίτηση καθορισμού διατροφής τέκνου το οποίο στο μεταξύ ενηλικιώθηκε ή χειραφετήθηκε συνενώνεται με την προϋπάρχουσα υπόθεση για να συνεκδικαστεί από το οικείο δικαστήριο και δεν εξετάζεται από το ληξιαρχείο.

Μεταξύ συζύγων και πρώην συζύγων

Εάν δεν υπάρχει αρχική συμφωνία, η διαδικασία καθορισμού διατροφής μεταξύ συζύγων και πρώην συζύγων κινείται ενώπιον του δικαστηρίου. Η διαδικασία έχει τη μορφή αναγνωριστικής αγωγής και είναι ίδια με τη διαδικασία για τη διατροφή ενηλίκου που περιγράφεται παρακάτω.

Διατροφή ενηλίκων

Εκτός από τις περιπτώσεις που αναφέρονται παραπάνω, η διαδικασία καθορισμού της διατροφής ενηλίκου κινείται ενώπιον του δικαστηρίου (π.χ. αίτηση διατροφής που υποβάλλεται από γονέα κατά των τέκνων του). Η διαδικασία οδηγεί στην έκδοση αναγνωριστικής απόφασης. Ξεκινά με την υποβολή του εισαγωγικού εγγράφου της δίκης στο δικαστήριο.

Στην αγωγή του, ο ενάγων οφείλει να προσδιορίσει το δικαστήριο ενώπιον του οποίου ασκείται η αγωγή, να προσδιορίσει τους διαδίκους, αναφέροντας το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση της κατοικίας ή της έδρας τους και, όταν είναι δυνατόν, το επάγγελμα και τον τόπο εργασίας τους, να καθορίσει τη μορφή της διαδικασίας, να παραθέσει τα πραγματικά περιστατικά και τις νομικές διατάξεις που θεμελιώνουν την αγωγή, να διατυπώσει το αίτημα και να προσδιορίσει το ζητούμενο ποσό διατροφής. Στο τέλος του εισαγωγικού εγγράφου, υποβάλλεται ο κατάλογος μαρτύρων και οι απαιτούμενες πρόσθετες αποδείξεις. Εάν ο διάδικος εκπροσωπείται από δικηγόρο, στο εισαγωγικό έγγραφο της δίκης πρέπει να επισυνάπτονται έγγραφα τα οποία αποδεικνύουν την προηγηθείσα πληρωμή του αρχικού δικαστικού τέλους καθώς και πληρεξούσιο. Εναλλακτικά, μπορεί να επισυνάπτεται έγγραφο το οποίο αποδεικνύει τη χορήγηση νομικής συνδρομής.

Εάν διοριστεί δικηγόρος, το εισαγωγικό έγγραφο της δίκης υποβάλλεται ηλεκτρονικά με χρήση ενός εντύπου το οποίο διατίθεται στη δικτυακή πύλη Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροCitius (mj.pt) σύμφωνα με τις διαδικασίες και τις οδηγίες που παρέχονται στην εν λόγω διεύθυνση. Εάν ο διάδικος δεν εκπροσωπείται από δικαστικό εκπρόσωπο, μπορεί να καταθέσει την αγωγή στη γραμματεία του δικαστηρίου με έναν από τους ακόλουθους τρόπους: αυτοπροσώπως με συστημένη επιστολή· ή μέσω τηλεομοιοτυπίας.

Ο εναγόμενος κλητεύεται. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, τα υποχρεωτικά στάδια που ακολουθούν είναι η αντίκρουση, η προδικασία (saneamento), η διεξαγωγή αποδείξεων, η δίκη και η έκδοση απόφασης.

Ανάλογα με τη φύση των υποθέσεων που αναφέρονται παραπάνω, οι δικονομικοί κανόνες που διέπουν τον καθορισμό της διατροφής:

  • όσον αφορά το ληξιαρχείο, προβλέπονται στα άρθρα 5 έως 20 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονομοθετικού διατάγματος αριθ. 272/2001 της 13ης Οκτωβρίου και στα άρθρα 274a έως 274C του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΛηξιαρχικού Κώδικα
  • όσον αφορά τα δικαστήρια, προβλέπονται στα άρθρα 45 έως 47 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου αριθ. 141/2015 της 8ης Σεπτεμβρίου (διατροφή τέκνων) και στα άρθρα 548 και 550 επ. (υπόχρεοι παροχής διατροφής), 931 και 994 (διατροφή καταβλητέα στον/στην σύζυγο σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου) και 989 (διατροφή ενήλικων ή χειραφετημένων τέκνων) του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Σε περίπτωση διατροφής ανηλίκου, η αγωγή μπορεί να ασκηθεί από τον νόμιμο εκπρόσωπο του ανηλίκου, από τον εισαγγελέα, από το πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια του ανηλίκου ή από τον διευθυντή του εκπαιδευτικού ιδρύματος ή ιδρύματος μέριμνας που έχει την ευθύνη του ανηλίκου. Οποιοσδήποτε μπορεί να ενημερώσει τον εισαγγελέα για την αναγκαιότητα καθορισμού διατροφής ανηλίκου (άρθρο 45 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου 141/2015 της 8ης Σεπτεμβρίου).

Σε περίπτωση διατροφής ενηλίκων που στερούνται δικαιοπρακτικής ικανότητας, η διαδικασία μπορεί να κινηθεί από τους νόμιμους εκπροσώπους τους (άρθρο 16 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Εκτός των περιπτώσεων έλλειψης δικαιοπρακτικής ικανότητας, η διαδικασία διατροφής για ενηλίκους ή χειραφετημένα τέκνα πρέπει να κινείται από τους ίδιους, από νόμιμο εκπρόσωπο τον οποίο έχουν διορίσει ή από δικηγόρο τον οποίο έχουν εξουσιοδοτήσει να κινήσει τη διαδικασία.

Ωστόσο, ο νόμος προβλέπει την παρακάτω παρέκκλιση αναφορικά με τα ενήλικα τέκνα: ο γονέας που είναι ο κυρίως υπόχρεος καταβολής των εξόδων των ενήλικων ή χειραφετημένων τέκνων τα οποία δεν είναι σε θέση να φροντίζουν τον εαυτό τους μπορεί να ζητήσει από τον άλλο γονέα να συνεισφέρει στη διαβίωση και εκπαίδευση των εν λόγω ενήλικων τέκνων. Η εν λόγω συνεισφορά μπορεί να πραγματοποιηθεί συνολικά ή εν μέρει προς τα ενήλικα ή χειραφετημένα τέκνα, όταν το αποφασίζει ο δικαστής ή αν συμφωνούν οι γονείς (άρθρο 989 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Διατροφή ανήλικων τέκνων

Το τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων (Tribunal de Comarca, Juízo de Família e Menores) του περιφερειακού πρωτοδικείου είναι αρμόδιο για υποθέσεις που αφορούν διαδικασίες ασφαλιστικών μέτρων με τις οποίες ρυθμίζεται η άσκηση της γονικής μέριμνας και καθορίζεται η διατροφή τέκνων. Εάν δεν υπάρχει τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων, η υπόθεση καταρχήν εκδικάζεται στο τοπικό τμήμα ή το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας του περιφερειακού πρωτοδικείου.

Για τον καθορισμό της κατά τόπον αρμοδιότητας των προαναφερθέντων δικαστηρίων ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες. Καταρχήν αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου διαμονής του ανηλίκου κατά την κίνηση της διαδικασίας.

Εάν ο τόπος διαμονής του ανηλίκου είναι άγνωστος, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου διαμονής των ασκούντων τη γονική μέριμνα.

Εάν οι ασκούντες τη γονική μέριμνα διαμένουν σε διαφορετικούς τόπους, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου διαμονής του προσώπου που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου ή, σε περίπτωση από κοινού επιμέλειας, του προσώπου με το οποίο κατοικεί ο ανήλικος.

Εάν οποιαδήποτε διαδικασία αφορά δύο ή περισσότερα παιδιά, τα οποία είναι τέκνα των ίδιων γονέων και διαμένουν σε διαφορετικές περιοχές δικαιοδοσίας, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου διαμονής των περισσοτέρων εξ αυτών. Αν δεν είναι δυνατός ο καθορισμός της αρμοδιότητας βάσει των παραπάνω κριτηρίων, αρμόδιο είναι το δικαστήριο ενώπιον του οποίου υποβλήθηκε πρωτοδίκως η αγωγή διατροφής.

Εάν, μετά την έναρξη της διαδικασίας, το τέκνο δεν διαμένει στην Πορτογαλία, αρμόδιο δικαστήριο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντα ή του εναγομένου εάν και αυτά τα πρόσωπα διαμένουν στο εξωτερικό και το πορτογαλικό δικαστήριο έχει διεθνή δικαιοδοσία, η υπόθεση εκδικάζεται από το τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων του περιφερειακού πρωτοδικείου της Λισαβόνας (Tribunal da Comarca de Lisboa, Juízo de Família e Menores), διότι το συγκεκριμένο δικαστήριο είναι κατά τόπον αρμόδιο για τον δήμο της Λισαβόνας.

Διατροφή ενήλικων τέκνων

Κάθε ληξιαρχείο είναι αρμόδιο για τις διαδικασίες διατροφής οι οποίες αφορούν ενήλικα τέκνα. Το παραπάνω δεν ισχύει μόνον σε περίπτωση που έχει ήδη εκδοθεί δικαστική απόφαση που καθόριζε τη διατροφή των τέκνων. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση καθορισμού διατροφής τέκνου το οποίο στο μεταξύ ενηλικιώθηκε ή χειραφετήθηκε σωρεύεται στην προϋπάρχουσα υπόθεση και συνεκδικάζεται από το εν λόγω δικαστήριο.

Διατροφή συζύγων ή πρώην συζύγων

Η διαδικασία για τον καθορισμό της διατροφής μεταξύ συζύγων και πρώην συζύγων κινείται ενώπιον του τμήματος οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων του περιφερειακού πρωτοδικείου του τόπου διαμονής του εναγομένου. Εάν δεν υπάρχει τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων, η υπόθεση καταρχήν εκδικάζεται στο τοπικό τμήμα ή το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας του περιφερειακού πρωτοδικείου.

Διατροφή ενηλίκων

Εκτός από τις περιπτώσεις που αναφέρονται παραπάνω, η διαδικασία για τον καθορισμό της διατροφής ενηλίκου εισάγεται στο περιφερειακό πρωτοδικείο: στο κεντρικό πολιτικό τμήμα (juízo central cível) (αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει τα 50.000,00 ευρώ)· στο τοπικό τμήμα (Juízo Local) ή το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας (Juízo de Competência Genérica), εφόσον υπάρχει (εάν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς δεν υπερβαίνει το ποσό των 50.000,00 ευρώ). Κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου διαμονής του εναγομένου.

Εκτέλεση αποφάσεων καθορισμού διατροφής

Τα δικαστήρια που παρατίθενται παρακάτω είναι αρμόδια για την κίνηση ειδικής διαδικασίας εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής, σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής.

Εάν η υπόθεση στην οποία καθορίστηκε η διατροφή συζητήθηκε ενώπιον του τμήματος οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων του περιφερειακού πρωτοδικείου (Tribunal de Comarca, Juízo de Família e Menores), η ειδική διαδικασία εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής κινείται ενώπιον του ίδιου δικαστηρίου, στο πλαίσιο της αντίστοιχης υπόθεσης με την οποία πρέπει να συνεκδικαστεί η αίτηση εκτέλεσης.

Εάν η υπόθεση στην οποία καθορίστηκε η διατροφή συζητήθηκε ενώπιον του κεντρικού πολιτικού τμήματος του περιφερειακού πρωτοδικείου, αρμόδιο για την ειδική διαδικασία εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής είναι το τμήμα εκτέλεσης (Secção de Execução) που θα ήταν αρμόδιο αν η υπόθεση δεν υπαγόταν στη δικαιοδοσία του εν λόγω κεντρικού τμήματος λόγω της οικονομικής της αξίας.

Όταν δεν υπάρχει τμήμα εκτέλεσης, το κεντρικό πολιτικό τμήμα στο οποίο εκδικάστηκε η αντίστοιχη αναγνωριστική αγωγή είναι αρμόδιο για την ειδική διαδικασία εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής και, σε αυτή την περίπτωση, η εκτέλεση διεξάγεται στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας.

Εάν η υπόθεση στην οποία καθορίστηκε η διατροφή εκδικάστηκε στο τοπικό τμήμα ή στο τμήμα γενικής δικαιοδοσίας του περιφερειακού πρωτοδικείου, η εκτέλεση διεξάγεται με την εν λόγω διαδικασία, εφόσον το κεντρικό τμήμα δεν διαθέτει τμήμα εκτέλεσης. Εάν υπάρχει τμήμα εκτέλεσης (του οποίου η κατά τόπον αρμοδιότητα καταλαμβάνει την περιφέρεια στην οποία βρίσκεται το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας ή το τοπικό πολιτικό τμήμα στο οποίο εκδικάστηκε η καταψηφιστική αγωγή) θα είναι αρμόδιο για την ειδική διαδικασία της εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής.

Όσον αφορά την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, ακόμη και αν η εκτέλεση δεν πραγματοποιείται στο τμήμα που εξέδωσε την εκτελεστή απόφαση, η αίτηση εκτέλεσης υποβάλλεται στο πλαίσιο της αναγνωριστικής αγωγής επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση. Στην περίπτωση αυτή, όταν αρμόδιο είναι το τμήμα εκτέλεσης, το δικαστήριο που εκδίδει την απόφαση διαβιβάζει πάραυτα αντίγραφο της απόφασης, την αίτηση επίσπευσης της εκτέλεσης και τα συνοδευτικά έγγραφα στο τμήμα εκτέλεσης.

Ο ίδιος κανόνας ισχύει σε περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει τμήμα εκτέλεσης και το τοπικό πολιτικό τμήμα ή το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας είναι αρμόδιο για τη διαδικασία εκτέλεσης.

Εάν η διαδικασία στην οποία καθορίστηκε η διατροφή δεν κινήθηκε ενώπιον δικαστηρίου αλλά ενώπιον ληξιαρχείου, η κατά τόπον αρμοδιότητα για την ειδική διαδικασία εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής διέπεται από τις ακόλουθες αρχές:

  • η διαδικασία εκτέλεσης πρέπει να κινηθεί στο δικαστήριο του τόπου διαμονής του υπόχρεου της διατροφής ωστόσο, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να επιλέξει το δικαστήριο του τόπου εκτέλεσης της παροχής, εάν διαμένει στη μητροπολιτική περιοχή της Λισαβόνας ή του Πόρτο και ο υπόχρεος της διατροφής διαμένει στην ίδια μητροπολιτική περιοχή·
  • όταν η εκτέλεση πρέπει να κινηθεί στον τόπο διαμονής του υπόχρεου διατροφής και ο τελευταίος δεν είναι κάτοικος Πορτογαλίας αλλά έχει περιουσιακά στοιχεία εκεί, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου όπου βρίσκονται αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.

Όσον αφορά την καθ’ ύλην αρμοδιότητα για την εκτέλεση απόφασης περί διατροφής εκδοθείσας από ληξίαρχο, ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:

Το τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων του περιφερειακού πρωτοδικείου είναι αρμόδιο για την κίνηση και την εκδίκαση της διαδικασίας εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής μεταξύ συζύγων και πρώην συζύγων, για ανήλικα τέκνα και ενήλικα και χειραφετημένα τέκνα. Ωστόσο, επειδή εν προκειμένω, η αντίστοιχη αναγνωριστική αγωγή δεν εκδικάστηκε στο τμήμα οικογενειακών υποθέσεων και ανηλίκων αλλά στο ληξιαρχείο, τα δικαστήρια μπορεί να αναγνωρίσουν ότι αρμόδιο είναι το τμήμα εκτέλεσης του περιφερειακού πρωτοδικείου.

Εάν δεν υπάρχει τμήμα εκτέλεσης, το τοπικό πολιτικό ή το τμήμα γενικής δικαιοδοσίας είναι αρμόδιο για την ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής.

Σημείωση:
Οι προαναφερθέντες κανόνες για την αρμοδιότητα μπορούν να ερμηνεύονται διαφορετικά από τα εθνικά δικαστήρια.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Κατά κανόνα δεν είναι αναγκαίος ο διορισμός δικηγόρου σε διαδικασία διατροφής τέκνων, εκτός από το στάδιο της άσκησης ένδικων μέσων. Οι ενάγοντες που είναι ενήλικες ή χειραφετημένοι (π.χ. ο κηδεμόνας του τέκνου) μπορούν να παρίστανται αυτοπροσώπως στη διαδικασία που κινείται ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου. Ωστόσο, πρέπει να διοριστεί δικηγόρος για το ανήλικο τέκνο όταν τα συμφέροντά του συγκρούονται με τα συμφέροντα των γονέων του, του νόμιμου εκπροσώπου ή του προσώπου που έχει την εν τοις πράγμασι επιμέλεια, καθώς και όταν ένα αρκούντως ώριμο ανήλικο τέκνο ζητά τον διορισμό από το δικαστήριο.

Για τις λοιπές διαδικασίες διατροφής, ισχύουν οι γενικοί κανόνες που περιγράφονται κατωτέρω.

Απαιτείται διορισμός δικηγόρου: σε υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα δικαστηρίων η καθ’ ύλην αρμοδιότητα των οποίων υπάγεται σε συγκεκριμένο και ενώπιον των οποίων μπορούν να ασκηθούν τακτικά ένδικα μέσα· σε υποθέσεις στις οποίες επιτρέπεται πάντοτε η άσκηση ενδίκων μέσων, ανεξαρτήτως αξίας του αντικειμένου της διαφοράς σε ένδικα μέσα και ένδικα βοηθήματα που ασκούνται σε ανώτερα δικαστήρια.

Επί του παρόντος (2022), τακτικά ένδικα μέσα μπορούν να ασκηθούν μόνον όταν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το όριο της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του δικαστηρίου ενώπιον του οποίου ασκείται το ένδικο μέσο και οι προσβαλλόμενες αποφάσεις είναι δυσμενείς για τον ασκούντα το ένδικο μέσο κατά ποσό που υπερβαίνει επίσης το ήμισυ του ορίου της ως άνω αρμοδιότητας. Σε περίπτωση αμφιβολίας όσον αφορά την αξία της ζημίας του ηττηθέντος διαδίκου, λαμβάνεται υπόψη μόνον η αξία του αντικειμένου της διαφοράς. Η συγκεκριμένη νομική αρχή έχει διάφορες εξαιρέσεις οι οποίες προβλέπονται στο παρόν δελτίο και σε άλλες ειδικές νομικές διατάξεις. Το 2022, κατά τον χρόνο επανεξέτασης του παρόντος δελτίου, στις αστικές υποθέσεις τα όρια των δικαστηρίων ήταν τα ακόλουθα: Εφετείο (Tribunal da Relação) – 30.000,00 ευρώ Πρωτοδικείο (Tribunal de Primeira Instância) – 5.000,00 ευρώ.

Ακόμη κι όταν είναι υποχρεωτική η εκπροσώπηση από δικηγόρο, αγωγές στις οποίες δεν εγείρονται νομικά ζητήματα μπορούν να υποβληθούν από ασκούμενους δικηγόρους, δικαστικούς πληρεξουσίους και τους ίδιους τους διαδίκους.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η απάντηση στην ερώτηση αυτή εξαρτάται από το κατά πόσον η διαδικασία για τον καθορισμό της διατροφής κινήθηκε σε δικαστήριο ή στο ληξιαρχείο και από το κατά πόσον οι διάδικοι είναι δικαιούχοι νομικής συνδρομής. Στα δικαστήρια καταβάλλονται έξοδα. Στα ληξιαρχείο καταβάλλονται τέλη.

Έξοδα σε υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων

Η καταβολή των εξόδων προβλέπεται στον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμό για τα διαδικαστικά έξοδα.

Τα έξοδα περιλαμβάνουν τα δικαστικά έξοδα, τέλη και τα έξοδα του διαδίκου – άρθρο 529 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας

Εξαιρέσεις

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχεία i) και l) του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμού διαδικαστικών εξόδων:

Οι ανήλικοι απαλλάσσονται από την καταβολή εξόδων όταν εκπροσωπούνται από τον εισαγγελέα ή από δικηγόρο διορισμένο από το δικαστήριο σε υποθέσεις που εκδικάζονται από δικαστήρια, και απαλλάσσονται από την καταβολή τελών σε υποθέσεις οι οποίες εξετάζονται από το ληξιαρχείο.

Οι ανήλικοι ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους απαλλάσσονται επίσης από τα έξοδα κατά την άσκηση ένδικων μέσων κατά αποφάσεων που αφορούν την αγωγή, την αναπροσαρμογή ή την παύση διατροφής, οι οποίες εκδίδονται στο πλαίσιο διαδικασιών ενώπιον του τμήματος ανηλίκων. Στο τμήμα ανηλίκων οι διαδικασίες στις οποίες μπορεί να καθοριστεί διατροφή είναι συνήθως η διαδικασία διατροφής ανήλικων τέκνων και η διαδικασία ρύθμισης της γονικής μέριμνας. Πρόκειται για ειδικές διαδικασίες εκούσιας δικαιοδοσίας.

Σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 στοιχείο f) του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμού διαδικαστικών εξόδων:

Οι διάδικοι στις διαδικασίες ενώπιον του τμήματος ανηλίκων απαλλάσσονται από την προηγούμενη καταβολή δικαστικών τελών, μεταξύ άλλων και σε διαδικασίες καθορισμού της διατροφής. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο διάδικος δεν καλείται να προκαταβάλει τα δικαστικά τέλη, αλλά να τα καταβάλει εντός προθεσμίας δέκα ημερών από την έκδοση της απόφασης στην κύρια διαδικασία. Αυτό ισχύει ακόμη και αν η απόφαση δεν έχει καταστεί τελεσίδικη.

Με εξαίρεση τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, καταρχήν καταβάλλονται έξοδα. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η περίπτωση που ο διάδικος λαμβάνει δικαστική συνδρομή και/ή εφαρμόζεται στην εν λόγω διαδικασία το κεφάλαιο V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, στον οποίο γίνεται αναφορά στη συνέχεια.

Είσπραξη εξόδων

Με εξαίρεση τις απαλλαγές που προαναφέρθηκαν, για την άσκηση αγωγής με αντικείμενο τον καθορισμό διατροφής καταβάλλεται αρχικό δικαστικό τέλος για την κίνηση της διαδικασίας. Το αρχικό δικαστικό τέλος αποτελεί προκαταβολή των τελικών εξόδων.

Τα έξοδα περιλαμβάνουν το δικαστικό τέλος, τις δαπάνες και τα έξοδα του διαδίκου.

Δικαστικό τέλος

Για τον καθορισμό του ποσού του καταβλητέου δικαστικού τέλους, πρέπει να είναι γνωστή η αξία της αγωγής, καθώς το δικαστικό τέλος υπολογίζεται βάσει του εν λόγω ποσού σύμφωνα με έναν από τους πίνακες που επισυνάπτονται στον κανονισμό διαδικαστικών εξόδων.

Η αξία του αντικειμένου της αγωγής για τους σκοπούς της εφαρμογής των προαναφερθέντων πινάκων συνάγεται από τα άρθρα 296 έως 310 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Για παράδειγμα:

  • το αντικείμενο αγωγής οριστικής διατροφής έχει αξία ίση με το πενταπλάσιο της ετήσιας προσόδου που ζητείται με την αγωγή, δηλαδή η αξία αυτής της αγωγής αντιστοιχεί στο ποσό της αιτούμενης μηνιαίας καταβολής επί εξήντα·
  • η διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων με αντικείμενο την παροχή διατροφής έχει αξία που αντιστοιχεί στο ποσό της αιτούμενης μηνιαίας καταβολής επί δώδεκα·
  • η διαδικασία διαζυγίου και η διαδικασία για τη ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας, οι οποίες αφορούν άλλα άυλα συμφέροντα εκτός της διατροφής, έχει αξία που ανέρχεται τουλάχιστον στο όριο της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του εφετείου συν ένα λεπτό του ευρώ (το 2022: 30.000,01 ευρώ – άρθρο 44 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου 62/2013).

Δαπάνες

Οι ακόλουθοι κανόνες ισχύουν όσον αφορά τις δαπάνες (άρθρο 532 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ο οποίος διατίθεται στη διεύθυνση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμος αριθ. 41/2013, της 26ης Ιουνίου.

Όσον αφορά τις δαπάνες και τις επιβαρύνσεις που προκύπτουν από τις έρευνες (πληρωμές σε εμπειρογνώμονες, εκπόνηση εκθέσεων κ.λπ.), ο κανόνας είναι ότι κάθε διάδικος πληρώνει τις δαπάνες και τις επιβαρύνσεις που τον αφορούν.

Εάν η έρευνα αποδειχθεί προδήλως περιττή ή παρελκυστική, ο διάδικος που τη ζήτησε βαρύνεται με την αντίστοιχη δαπάνη, ανεξάρτητα από την επιτυχή έκβαση ή την απόφαση επί των εξόδων.

Όταν αμφότεροι οι διάδικοι έχουν συμφέρον στις έρευνες ή στη δαπάνη, όταν αντλούν αμφότεροι ίσο όφελος ή όταν δεν είναι εφικτό να προσδιοριστεί ο ενδιαφερόμενος, οι δαπάνες επιμερίζονται εξίσου μεταξύ των διαδίκων.

Έξοδα των διαδίκων

Όσον αφορά τα έξοδα των διαδίκων, το άρθρο 533 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας ορίζει ότι: τα έξοδα του νικήσαντος διαδίκου βαρύνουν τον ηττηθέντα διάδικο σε διαβαθμιζόμενη κλίμακα αναλογικά προς την ήττα του.

Τα έξοδα των διαδίκων περιλαμβάνουν τα δικαστικά τέλη που προκαταβλήθηκαν, τα έξοδα που πραγματικά πραγματοποίησε ο διάδικος, την αμοιβή που καταβλήθηκε στον δικαστικό επιμελητή και τις σχετικές δαπάνες, την αμοιβή που καταβλήθηκε στον νόμιμο εκπρόσωπο και τις σχετικές δαπάνες.

Λογαριασμός εξόδων

Με εξαίρεση τις προαναφερθείσες περιπτώσεις στις οποίες οι διάδικοι απαλλάσσονται από την προκαταβολική πληρωμή δικαστικού τέλους, καταρχήν, η γραμματεία του δικαστηρίου καταρτίζει τον λογαριασμό εξόδων μόνον αφότου η απόφαση καταστεί τελεσίδικη και αμετάκλητη, και σύμφωνα με το αντίστοιχο περιεχόμενό της. Ο λογαριασμός επιδίδεται στους διαδίκους.

Εάν δεν υπάρχουν ενστάσεις ή καταγγελίες σε σχέση με τον λογαριασμό, ή αυτές επιλύθηκαν, ο ηττηθείς διάδικος καταβάλλει τα οφειλόμενα ποσά και/ή ο νικήσας διάδικος εισπράττει τα ποσά που προκατέβαλε.

Τα έξοδα των διαδίκων καταβάλλονται απευθείας από τον ηττηθέντα διάδικο στον διάδικο στον οποίο οφείλονται. Εάν ο ηττηθείς διάδικος λαμβάνει νομική συνδρομή, η πληρωμή των σχετικών ποσών στον διάδικο στον οποίο οφείλονται γίνεται από το κράτος — άρθρο 26 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμού διαδικαστικών εξόδων.

Νομική συνδρομή σε υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων

Αν ο αιτών δεν διαθέτει τα μέσα προκειμένου να καλυφθούν τα έξοδα της διαδικασίας, δύναται να λάβει νομική συνδρομή. Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, νομική συνδρομή παρέχεται μόνον σε φυσικά πρόσωπα και σε νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Το σύστημα παροχής νομικής συνδρομής καθορίζεται στον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμο αριθ. 34/2004.

Η νομική συνδρομή προς τα φυσικά πρόσωπα παρέχεται υπό διάφορες μορφές: νομικές συμβουλές απαλλαγή από δικαστικά τέλη και δαπάνες σταδιακή πληρωμή δικαστικών τελών και δαπανών διορισμός και πληρωμή αμοιβής νομικού εκπροσώπου διορισμός και σταδιακή πληρωμή αμοιβής νομικού εκπροσώπου ορισμός δικαστικού επιμελητή.

Το πορτογαλικό σύστημα νομικής συνδρομής, όπως περιγράφεται στο παρόν δελτίο, εφαρμόζεται σε όλα τα δικαστήρια και όλα τα είδη διαδικασιών.

Οι αιτήσεις δικαστικής συνδρομής υποβάλλονται μέσω ειδικού εντύπου. Παραδίδονται αυτοπροσώπως ή αποστέλλονται ταχυδρομικά σε οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία του Ιδρύματος Κοινωνικής Ασφάλισης IP (Instituto da Segurança Social IP). Τα έντυπα και οι οδηγίες συμπλήρωσής τους παρέχονται από το εν λόγω νομικό πρόσωπο. Γενικά, η προθεσμία απάντησης είναι τριάντα ημέρες. Τόσο οι πρακτικές πληροφορίες όσο και τα έντυπα διατίθενται στη διεύθυνση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΝομική προστασία - seg-social.pt.

Όταν ασκεί αγωγή, ο ενάγων πρέπει να επισυνάπτει στο εισαγωγικό έγγραφο της δίκης τις έγγραφες αποδείξεις της προηγούμενης καταβολής του δικαστικού τέλους ή της χορήγησης νομικής συνδρομής ως προς την απαλλαγή από την προκαταβολή του εν λόγω τέλους. Όταν η νομική συνδρομή παρέχεται υπό μορφή σταδιακής πληρωμής των δικαστικών τελών, πρέπει να επισυνάπτεται το σχετικό αποδεικτικό καθώς και η απόδειξη πληρωμής του οφειλόμενου — άρθρα 14 και 15 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμού διαδικαστικών εξόδων.

Τέλη σε υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα του ληξιαρχείου

Οι ανήλικοι απαλλάσσονται από την καταβολή τελών όταν εκπροσωπούνται από τον εισαγγελέα ή από δικηγόρο διορισμένο από το δικαστήριο σε υποθέσεις που εξετάζονται από το ληξιαρχείο.

Τα καταβλητέα τέλη για υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα του ληξιαρχείου καθορίζονται στον κανονισμό ληξιαρχικών και συμβολαιογραφικών τελών.

Για παράδειγμα, το 2022 τα καταβλητέα τέλη για υποθέσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ληξιαρχείων (τα οποία παρατίθενται στο άρθρο 18 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμού ληξιαρχικών και συμβολαιογραφικών τελών) έχουν ως εξής:

  • διαδικασία συναινετικού διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού (χωρίς διανομή της περιουσίας), περιλαμβανομένων των αποφάσεων επικύρωσης συμφωνιών που αφορούν διατροφή μεταξύ συζύγων ή για ανήλικα τέκνα – 280 ευρώ·
  • διαδικασία παροχής διατροφής σε ενήλικα ή χειραφετημένα τέκνα – 120 ευρώ·
  • διαδικασία τροποποίησης συμφωνιών διατροφής – 100 ευρώ.

Τα εν λόγω ποσά ισχύουν για το 2022, έτος επικαιροποίησης του παρόντος δελτίου, και επανεξετάζονται. Επομένως, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να συμβουλεύονται την εθνική νομοθεσία κατά περίπτωση.

Νομική συνδρομή σε υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα του ληξιαρχείου

Η νομική συνδρομή αφορά μόνον δύο περιπτώσεις υποθέσεων που εξετάζονται από το ληξιαρχείο: διορισμός και πληρωμή αμοιβής δικηγόρου· διορισμός και σταδιακή πληρωμή αμοιβής δικηγόρου·

Επιπλέον, στα ληξιαρχεία, ορισμένες πράξεις διενεργούνται ατελώς όταν οι αιτούντες οι οποίοι είναι φυσικά πρόσωπα μπορούν να αποδείξουν ότι διαθέτουν περιορισμένα οικονομικά μέσα.

Τα περιορισμένα οικονομικά μέσα μπορούν να αποδειχθούν με τους ακόλουθους τρόπους: έγγραφο από την αρμόδια διοικητική αρχή βεβαίωση από το δημόσιο ίδρυμα κοινωνικής πρόνοιας στο οποίο κατοικεί το φυσικό πρόσωπο.

Στις περιπτώσεις αυτές, οι ακόλουθες πράξεις χορηγούνται ατελώς: ληξιαρχικές πράξεις ή βεβαιώσεις ιθαγένειας διαδικασίες και βεβαιώσεις σχετικές με τα ανωτέρω απαιτούμενα έγγραφα και διαδικασίες σχετικές με τη χορήγησή τους βεβαιώσεις απαιτούμενες για οποιονδήποτε σκοπό.

Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν για τις υποθέσεις που υπάγονται στην αρμοδιότητα του ληξιαρχείου στο οποίο καθορίστηκε η διατροφή.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Κατά κανόνα, η διατροφή ορίζεται ως μηνιαίες χρηματικές πληρωμές, εκτός αν υπάρχει συμφωνία ή νομική διάταξη περί του αντιθέτου ή όταν συντρέχουν λόγοι που να δικαιολογούν έκτακτα μέτρα. Εάν, για παράδειγμα, ο υπόχρεος στην καταβολή της διατροφής αποδείξει ότι δεν μπορεί να καταβάλλει τη διατροφή ως χρηματικό ποσό αλλά προσφέροντας την οικία και την εταιρεία του, μπορεί κατ’ εξαίρεση να διαταχθεί αυτή η εισφορά.

Υπολογισμός διατροφής

Η υποχρέωση διατροφής και ο υπολογισμός της διατροφής διέπονται από τα άρθρα 1878 έως 1880, 1905 και 2003 έως 2023 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΑστικού Κώδικα.

Το ποσό της διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις δυνατότητες του υπόχρεου και τις ανάγκες του δικαιούχου. Κατά τον καθορισμό της διατροφής, λαμβάνεται επίσης υπόψη η δυνατότητα του δικαιούχου να αυτοσυντηρηθεί.

Οι ανάγκες του δικαιούχου της διατροφής εξαρτώνται από το κατά πόσον είναι ανήλικο τέκνο, ενήλικο τέκνο το οποίο συνεχίζει την κατάρτιση ή την εκπαίδευσή του ή ενήλικος. Αυτά έχουν ήδη αναφερθεί στην απάντηση στην ερώτηση 1.

Όσον αφορά τις δυνατότητες του υπόχρεου της διατροφής που πρέπει να ληφθούν υπόψη, πρέπει να επισημανθούν τα ειδικά κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη ανάλογα με το αν η διατροφή αφορά τέκνα ή πρώην συζύγους.

Καθορισμός διατροφής ανηλίκων

Η υποχρέωση διατροφής του ανήλικου τέκνου αποτελεί θεμελιώδες καθήκον των γονέων. Θεμελιώνεται άμεσα στο άρθρο 36 παράγραφος 5 του Συντάγματος της Πορτογαλικής Δημοκρατίας.

Η καταβλητέα στον ανήλικο διατροφή πρέπει να προσδιορίζεται με βάση τις δυνατότητες του υπόχρεου της διατροφής.

Σύμφωνα με την καταρχήν νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πορτογαλίας (Supremo Tribunal de Justiça), για τον υπολογισμό του ύψους της οφειλόμενης διατροφής σε τέκνο, το δικαστήριο οφείλει να λάβει υπόψη όχι μόνον το ύψος του τρέχοντος εισοδήματος του υπόχρεου, αλλά συνολικά και γενικά, την κοινωνική του θέση, την ικανότητά του να εργαστεί, την υποχρέωση να αναζητά ενεργά ένα επάγγελμα το οποίο θα του επιτρέπει να εκπληρώνει την υποχρέωση αυτή, καθώς και το πλήρες φάσμα των περιουσιακών του στοιχείων.

Καθορισμός διατροφής πρώην συζύγων

Κατά τον καθορισμό του ποσού της διατροφής που οφείλεται σε πρώην συζύγους, το δικαστήριο οφείλει να λαμβάνει υπόψη τη διάρκεια του γάμου, τη συνεισφορά στα οικονομικά της οικογένειας, την ηλικία και την κατάσταση της υγείας των συζύγων, τα επαγγελματικά τους προσόντα και τις προοπτικές εύρεσης εργασίας, τον χρόνο που πρέπει να αφιερώνουν στην ανατροφή των κοινών τέκνων τους, τα εισοδήματα και τις προσόδους τους, τυχόν νέο γάμο ή συμβίωση και, γενικότερα, κάθε παράγοντα που επηρεάζει τις ανάγκες του συζύγου που δικαιούται τη διατροφή και τις δυνατότητες του υπόχρεου διατροφής.

Σύμφωνα με την κρατούσα εθνική νομολογία, ο δικαιούχος σύζυγος δεν δικαιούται να απαιτήσει τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου που απολάμβανε κατά τη διάρκεια του γάμου.

Ο χρόνος για τον οποίο οφείλεται η διατροφή

Διατροφή η οποία καθορίζεται με δικαστική απόφαση οφείλεται από την ημερομηνία άσκησης της αγωγής. Διατροφή η οποία καθορίζεται με συμφωνία των μερών και επικυρώνεται με απόφαση του δικαστηρίου ή του ληξίαρχου οφείλεται από την ημερομηνία υπερημερίας του υπόχρεου. Ο υπόχρεος καθίσταται υπερήμερος από την ημερομηνία που έχει οριστεί για την πληρωμή ή, αν αυτή δεν έχει οριστεί, από την ημερομηνία κατά την οποία ζητείται η πληρωμή. Με την επιφύλαξη των περιπτώσεων που προαναφέρθηκαν, το δίκαιο της Πορτογαλίας δεν προβλέπει τον αναδρομικό καθορισμό της διατροφής.

Αναπροσαρμογή της καθορισθείσας διατροφής

Σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών μετά τον καθορισμό της διατροφής, η διατροφή μπορεί να αναπροσαρμοστεί ή να παύσει.

Εφόσον δεν εκκρεμεί ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, η αίτηση αναπροσαρμογής ή παύσης της διατροφής ασκείται μαζί με την καταψηφιστική αγωγή. Εάν εκκρεμεί ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, η αίτηση αναπροσαρμογής ή παύσης της διατροφής συνεκδικάζεται με τη διαδικασία εκτέλεσης.

Ο υπόχρεος διατροφής μπορεί να ζητήσει τη μείωση ή την παύση της διατροφής εάν, για παράδειγμα, μειωθούν οι οικονομικές του δυνατότητες, βελτιωθούν οι δυνατότητες του δικαιούχου της διατροφής, ο δικαιούχος της διατροφής ενηλικιωθεί ή ο δικαιούχος της διατροφής καταστεί ικανός να συμβάλει ο ίδιος στη διαβίωσή του.

Ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να ζητήσει την αύξηση του ποσού της διατροφής εάν, για παράδειγμα, η οικονομική του κατάσταση επιδεινωθεί, η οικογενειακή του κατάσταση μεταβληθεί, οι ανάγκες του αυξηθούν ή το κόστος διαβίωσης αυξηθεί, και η αύξηση αυτή μπορεί και πρέπει να επιβαρύνει τον υπόχρεο της διατροφής (επειδή, για παράδειγμα, αυξήθηκε επίσης ο μισθός του).

Αυτόματη αναπροσαρμογή

Για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους διαβίωσης, στην απόφαση καθορισμού της διατροφή μπορεί να ορίζεται ότι το ποσό της διατροφής πρέπει να υπόκειται σε τακτική αυτόματη αναπροσαρμογή (συνήθως σε ετήσια βάση).

Η αναπροσαρμογή μπορεί να βασίζεται στην αύξηση του δείκτη πληθωρισμού που δημοσιεύεται ετησίως από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (Instituto Nacional de Estatística) ή στην αύξηση ορισμένου επιτοκίου που υποδεικνύεται από το δικαστήριο. Ωστόσο, μπορεί να συνίσταται επίσης σε πάγια ετήσια αύξηση κατά ορισμένο ποσό, το οποίο προβλέπεται στην απόφαση.

Ο δικαστής είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό της αυτόματης αναπροσαρμογής και την επιλογή του κατάλληλου τρόπου επίτευξής της, κατά τη διακριτική του ευχέρεια. Η αυτόματη αναπροσαρμογή μπορεί επίσης να καθοριστεί με επικυρωμένη συμφωνία των μερών.

Προσωρινή διατροφή

Εκτός από την οριστική διατροφή, μπορεί να καθοριστεί επίσης προσωρινή διατροφή.

Εάν δεν έχει καθοριστεί ακόμη οριστική διατροφή, το δικαστήριο μπορεί, κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου της διατροφής ή αυτεπαγγέλτως, εάν ο δικαιούχος είναι ανήλικος, να χορηγήσει προσωρινή διατροφή η οποία καθορίζεται κατά τη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου. Η προσωρινή διατροφή δεν επιστρέφεται. Καταβάλλεται ενόσω εκκρεμεί η κύρια διαδικασία για τον καθορισμό της οριστικής διατροφής. Η οριστική διατροφή οφείλεται από τη στιγμή που καθορίζεται.

Εάν εκκρεμεί διαδικασία διαζυγίου κατ’ αντιδικία, ο δικαστής μπορεί να καθορίσει προσωρινή διατροφή για έναν εκ των συζύγων ή για τα τέκνα, ενόσω εκκρεμεί η διαδικασία. Ενόσω εκκρεμεί διαδικασία ρύθμισης της γονικής μέριμνας, ο δικαστής μπορεί επίσης να καθορίσει προσωρινή διατροφή για τα ανήλικα τέκνα. Στις προαναφερθείσες περιπτώσεις, προσωρινή διατροφή μπορεί να καθοριστεί στη διάρκεια της συζήτησης στο πλαίσιο της ίδιας της διαδικασίας.

Εναλλακτικά, προσωρινή διατροφή μπορεί να καθοριστεί στη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων, η οποία συνεκδικάζεται στο πλαίσιο της κύριας δίκης στην οποία καθορίζεται η οριστική διατροφή.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται υπό τους όρους και στο πρόσωπο που αναφέρονται στη δικαστική απόφαση ή στη συμφωνία των διαδίκων που επικυρώθηκε από το δικαστήριο.

Κατά κανόνα, εάν ο δικαιούχος είναι ενήλικος που έχει δικαιοπρακτική ικανότητα ή χειραφετημένο τέκνο, η διατροφή καταβάλλεται απευθείας στον δικαιούχο.

Εάν πρόκειται για ενήλικο που στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας, η διατροφή καταβάλλεται στο πρόσωπο που έχει νόμιμη υποχρέωση να ασκεί για λογαριασμό του τα οικονομικά του δικαιώματα (κηδεμόνας, επίτροπος ή δικαστικός συμπαραστάτης)· το ποσό της διατροφής μπορεί επίσης να καταβάλλεται σε ίδρυμα.

Εάν ο δικαιούχος είναι ανήλικος, η διατροφή καταβάλλεται στο πρόσωπο που έχει την επιμέλειά του, το οποίο μπορεί να είναι ένας από τους γονείς, άλλος συγγενής, τρίτος (ανάδοχη οικογένεια) ή ο διευθυντής του ιδρύματος στο οποίο έχει ανατεθεί η μέριμνα του ανηλίκου.

Η νομοθεσία δεν επιβάλλει αυστηρά καθορισμένους τρόπους πληρωμής και οι διάδικοι μπορούν να συμφωνήσουν με ποιον τρόπο θα ρυθμισθεί το θέμα αυτό. Εάν δεν υπάρχει σχετική συμφωνία, τα δικαστήρια αποφασίζουν τον τρόπο πληρωμής που είναι πιο πρακτικός και λιγότερο δαπανηρός τόσο για τον υπόχρεο όσο και για τον δικαιούχο της διατροφής.

Γενικά, η μηνιαία διατροφή καταβάλλεται σε μετρητά και πρέπει να παραδίδεται στον δικαιούχο στην αρχή του εκάστοτε μήνα.

Ο χρόνος και ο τόπος πληρωμής προσδιορίζονται στη συμφωνία ή στην απόφαση καθορισμού της διατροφής. Εάν δεν έχουν οριστεί, ισχύουν σχετικά οι συμπληρωματικοί κανόνες του Αστικού Κώδικα. Οι κανόνες αυτοί ορίζουν, καταρχήν, ότι αν δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό:

  • η διατροφή που καταβάλλεται σε μετρητά καταβάλλεται στον τόπο διαμονής του δικαιούχου όταν η πληρωμή καθίσταται ληξιπρόθεσμη·
  • καθώς οι πληρωμές αντιστοιχούν στους ημερολογιακούς μήνες, ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει πληρωμή οποτεδήποτε από την πρώτη ημέρα του οικείου μήνα.

Οι συνηθέστεροι τρόποι πληρωμής είναι με τραπεζικό έμβασμα, κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, ταχυδρομική ή τραπεζική επιταγή ή απευθείας καταβολή μετρητών στον δικαιούχο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Εάν ο υπόχρεος της διατροφής αθετήσει την υποχρέωση καταβολής της, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να προσφύγει σε μέσα εκτέλεσης του αστικού και του ποινικού δικαίου.

Μέτρα εκτέλεσης του αστικού δικαίου

Διαδικασία προ της εκτέλεσης

Στην περίπτωση διατροφής τέκνου, η οποία έχει καθοριστεί σε διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής ή σε διαδικασία ρύθμισης της γονικής μέριμνας, ο νόμος παρέχει στον δικαιούχο της διατροφής τη δυνατότητα κίνησης διαδικασίας προ της εκτέλεσης.

Ο δικαιούχος διατροφής ανήλικου τέκνου μπορεί να ζητήσει τη διεξαγωγή διαδικασίας προ της εκτέλεσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 48 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΓενικού Καθεστώτος της Διαδικασίας Αστικής Εποπτείας (Regime Geral do Processo Tutelar Cível), εφόσον ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις: μη καταβολή ή καθυστέρηση στην καταβολή διατροφής μη καταβολή ή καθυστέρηση στην καταβολή διατροφής ο υπόχρεος διατροφής έχει τακτικά εισοδήματα από εργασία, σύνταξη, επιδοτήσεις, προμήθειες, ποσοστά, αμοιβές, πριμ, εισφορές ή παρόμοια εισοδήματα.

Η αίτηση σωρεύεται στη διαδικασία για τη ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας ή τη διαδικασία για τον καθορισμό της διατροφής τέκνου, οι οποίες εκδικάζονται από το δικαστήριο. Ο υπόχρεος της διατροφής ειδοποιείται να καταβάλει τη διατροφή εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία αυτή κατέστη πληρωτέα. Εάν ο υπόχρεος της διατροφής δεν επισυνάψει έγγραφες αποδείξεις πληρωμής, οι πληρωμές της διατροφής θα παρακρατούνται σε μηνιαία βάση από την αμοιβή, τον μισθό, τη σύνταξη, τις επιδοτήσεις ή άλλο εισόδημα το οποίο λαμβάνει. Για τον σκοπό αυτό, ο φορέας που είναι αρμόδιος για την πληρωμή θα ενημερωθεί ώστε να προβαίνει στη μηνιαία παρακράτηση και να καταθέτει απευθείας το ποσό στον τραπεζικό λογαριασμό που έχει προσδιορίσει ο δικαιούχος της διατροφής. Τα παρακρατούμενα ποσά καλύπτουν επίσης τις πληρωμές διατροφής που καθίστανται απαιτητές.

Αφού ενημερωθούν σχετικά, όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για την διεκπεραίωση ή την πληρωμή του παραπάνω εισοδήματος αναλαμβάνουν τον ρόλο του εγκεκριμένου θεματοφύλακα των ποσών που παρακρατούνται ως διατροφή. Ως εκ τούτου, εάν δεν παρακρατήσουν το συμφωνημένο ποσό, η εκτέλεση στρέφεται εναντίον τους στο πλαίσιο της τρέχουσας διαδικασίας.

Τα παρακρατούμενα ποσά δεν περιλαμβάνουν διατροφή συσσωρευθείσα πριν από την όχληση προς τον υπόχρεο της διατροφής να προβεί στην πληρωμή. Καλύπτουν, ωστόσο, τις πληρωμές διατροφής που καθίστανται απαιτητές. Για την είσπραξη της διατροφής που ενδεχομένως είχε σωρευτεί πριν από την όχληση που έλαβε χώρα στο πλαίσιο της διαδικασίας, ο δικαιούχος της διατροφής πρέπει να κινήσει διαδικασία εκτέλεσης. Έτσι, όταν οφείλεται διατροφή σε ανηλίκους, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί κάλλιστα να κινήσει ταυτόχρονα διαδικασία προ της εκτέλεσης (για τα ποσά της διατροφής που θα καταστούν απαιτητά) και ειδική διαδικασία εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής (για την πληρωμή ήδη ληξιπρόθεσμων ποσών).

Δεν είναι απαραίτητο να κινηθεί διαδικασία προ της εκτέλεσης πριν από την προσφυγή στην εκτέλεση. Αποτελεί απλώς εναλλακτική της εκτέλεσης. Δεν επιτρέπεται η άσκηση ανακοπής, αλλά ο δικαιούχος της διατροφής έχει στη διάθεσή του λιγότερα μέσα απ’ ό,τι στο πλαίσιο της εκτέλεσης, καθώς μπορεί να ζητήσει μόνον παρακρατήσεις από μισθό, αμοιβή, σύνταξη, επιδότηση ή παρόμοιο περιοδικό εισόδημα (δεν μπορεί να ζητήσει την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων, καταθέσεων ή πιστωτικών δικαιωμάτων).

Εάν οφείλεται διατροφή σε ανηλίκους, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί, εναλλακτικά, να ασκήσει μόνον ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, όπως προβλέπεται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Έτσι, με μια ενιαία αγωγή, μπορεί να εισπράξει στο ακέραιο τα ληξιπρόθεσμα ή μη ποσά. Στην αγωγή εκτέλεσης, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να χρησιμοποιήσει περισσότερα μέτρα εκτέλεσης, όπως την κατάσχεση και τη δέσμευση μισθωμάτων (consignação de rendimentos). Οι διαδικασίες αυτές θα εξηγηθούν παρακάτω.

Διαδικασία λόγω μη συμμόρφωσης

Σε περίπτωση διατροφής ανήλικου τέκνου που καθορίστηκε σε διαδικασία ρύθμισης της γονικής μέριμνας, ο νόμος παρέχει επίσης στον δικαιούχο της διατροφής τη δυνατότητα κίνησης διαδικασίας λόγω μη συμμόρφωσης, σύμφωνα με το άρθρο 41 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΓενικού Καθεστώτος της Διαδικασίας Αστικής Εποπτείας.

Με τη διαδικασία αυτή ζητείται από το δικαστήριο να διατάξει τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για τη συμμόρφωση και να επιβάλει πρόστιμο στον υπόχρεο που αθέτησε την υποχρέωσή του. Η αίτηση σωρεύεται στη διαδικασία, το δικαστήριο κλητεύει τους γονείς σε σύσκεψη ή κλητεύει τον εναγόμενο για να αντικρούσει την αίτηση εντός πέντε ημερών.

Οι γονείς μπορούν να συμφωνήσουν να τροποποιήσουν το καθεστώς που έχει καθοριστεί. Ελλείψει συμφωνίας, ο δικαστής θα αποφανθεί προσωρινά επί του αιτήματος και θα παραπέμψει τους διαδίκους σε διαμεσολάβηση ή ειδική συζήτηση η οποία θα διεξαχθεί από πραγματογνώμονα. Εάν και πάλι αποδειχθεί αδύνατη η επίτευξη συμφωνίας, οι γονείς ειδοποιούνται να υποβάλουν προτάσεις και αποδεικτικά στοιχεία. Ακολουθούν η διεξαγωγή αποδείξεων, η δίκη και η έκδοση απόφασης.

Ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής

Σε κάθε περίπτωση στην οποία υπάρχει καθυστέρηση στην καταβολή διατροφής, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να κινήσει ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής σύμφωνα με τα άρθρα 933 έως 937 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται ανεξάρτητα από το αν η διατροφή οφείλεται σε ανηλίκους ή σε ενηλίκους και αν είναι οριστική ή προσωρινή.

Στην ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, ο αιτών μπορεί να ζητήσει: την επιδίκαση αναλογίας των ποσών, των μισθών ή των συντάξεων που λαμβάνει το άλλο μέρος ή τη δέσμευση μισθωμάτων που ανήκουν στον υπόχρεο της διατροφής.

Η επιδίκαση ή η δέσμευση είναι ανεξάρτητες από την κατάσχεση και προορίζονται να εξασφαλίσουν την καταβολή ήδη ληξιπρόθεσμων ποσών και ποσών που θα καταστούν απαιτητά στο μέλλον.

Όταν ο αιτών ζητεί την επιδίκαση ποσών, μισθών ή συντάξεων, ο φορέας που είναι υπεύθυνος για την καταβολή τους ή τη διεκπεραίωση των αντίστοιχων πληρωμών ειδοποιείται ότι πρέπει να καταβάλει το επιδικασθέν ποσό απευθείας στον αιτούντα. Το επιδικασθέν ποσό κατατίθεται μηνιαίως στον τραπεζικό λογαριασμό του αιτούντος, ο οποίος οφείλει να παραθέσει τον αριθμό του λογαριασμού στο εισαγωγικό έγγραφο της δίκης.

Όταν ο επισπεύδων την εκτέλεση αιτείται την εκχώρηση μισθωμάτων, πρέπει να αναφέρει τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία αφορούν τα μισθώματα, και ο δικαστικός επιμελητής προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία που κρίνει επαρκή για την κάλυψη των ποσών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα και όσων καθίστανται απαιτητά. Ο καθ’ ου η εκτέλεση έχει δικαίωμα ακρόασης για τον σκοπό αυτό.

Εάν αποδειχθεί, αφού πραγματοποιηθεί η δέσμευση, ότι το δεσμευθέν εισόδημα δεν επαρκεί, ο αιτών μπορεί να υποδείξει άλλα περιουσιακά στοιχεία. Εάν, αντιθέτως, αποδειχθεί ότι το δεσμευθέν εισόδημα είναι υπερβολικό, ο αιτών οφείλει να επιστρέψει στον καθ’ ου το υπερβάλλον ποσό, εφόσον το έχει εισπράξει. Ο καθ’ ου δικαιούται επίσης να ζητήσει τον περιορισμό της δέσμευσης σε τμήμα μόνον των περιουσιακών στοιχείων ή τη μεταφορά της σε άλλα περιουσιακά στοιχεία.

Τα επιδικασθέντα ποσά ή το ύψος των δεσμευθέντων μισθωμάτων θα πρέπει να επαρκούν για την κάλυψη ληξιπρόθεσμων πληρωμών, τόκων υπερημερίας, εφόσον τους απαιτήσει ο δικαιούχος της διατροφής, ποσών που καθίστανται απαιτητά και αυτόματων αναπροσαρμογών, εφόσον έχουν προβλεφθεί.

Ο δικαιούχος της διατροφής εξακολουθεί να δύναται να ζητήσει την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου της διατροφής. Η κατάσχεση μπορεί να αφορά ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία, τραπεζικές καταθέσεις, πιστωτικά δικαιώματα, εμπορικές επιχειρήσεις ή μετοχές εταιρειών.

Εάν το κατασχεθέν περιουσιακό στοιχείο πωληθεί για την εξόφληση οφειλής από διατροφή, η απόδοση του υπερβάλλοντος ποσού στον υπόχρεο της διατροφής διατάσσεται μόνον εάν η πληρωμή διατροφής η οποία καθίσταται απαιτητή είναι εξασφαλισμένη σε βαθμό που ο δικαστής κρίνει προσήκοντα, εκτός εάν παρασχεθεί εξασφάλιση ή άλλη κατάλληλη εγγύηση.

Ο υπόχρεος της διατροφής κλητεύεται μόνον αφού πραγματοποιηθεί η κατάσχεση / επιδίκαση / δέσμευση μισθωμάτων. Η άσκηση ανακοπής κατά της εκτέλεσης ή της κατάσχεσης από τον υπόχρεο της διατροφής δεν αναστέλλει την εκτέλεση.

Σε περίπτωση αιτήματος αναπροσαρμογής ή παύσης των πληρωμών διατροφής ενώ εκκρεμεί η ειδική διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, το αίτημα σωρεύεται στη διαδικασία εκτέλεσης.

Ευρωπαϊκός εκτελεστός τίτλος

Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με συμφωνία διατροφής η οποία απορρέει από δημόσιο έγγραφο το οποίο εκδόθηκε ή επικυρώθηκε από διοικητικές αρχές, σε κράτος μέλος το οποίο δεν δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να επικαλεστεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 805/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, ο οποίος προβλέπει τη θέσπιση του ευρωπαϊκού εκτελεστού τίτλου [άρθρο 4 παράγραφος 3 στοιχείο β) του παραπάνω κανονισμού και άρθρο 68 παράγραφος 2 του κανονισμού 4/2009, της 18ης Δεκεμβρίου 2008].

Μέτρα εκτέλεσης του ποινικού δικαίου

Το άρθρο 250 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΠοινικού Κώδικα προβλέπει και τιμωρεί το αδίκημα της αθέτησης των υποχρεώσεων διατροφής με ποινή φυλάκισης από έναν μήνα έως δύο έτη ή πρόστιμο που αντιστοιχεί σε έως διακόσιες σαράντα ημέρες, ανάλογα με τις περιπτώσεις που προβλέπονται στον Κώδικα.

Για την κίνηση ποινικής διαδικασίας απαιτείται έγκληση.

Σε περίπτωση εκπλήρωσης της υποχρέωσης, το δικαστήριο δύναται να μην επιβάλει ποινή ή να αναιρέσει εν όλω ή εν μέρει την ποινή που ο υπόχρεος δεν έχει ακόμη εκτίσει.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Οι κανόνες που ισχύουν για την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων ή δικαιωμάτων και οι αντίστοιχοι περιορισμοί και λόγοι ανακοπής θεσπίζονται στα άρθρα 735 έως 783 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Καταρχήν, η εκτέλεση μπορεί να αφορά το σύνολο των κατασχετέων περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου της διατροφής τα οποία σύμφωνα με το ουσιαστικό δίκαιο υπόκεινται σε εκτέλεση για την εξόφληση οφειλής. Η κατάσχεση περιορίζεται στα περιουσιακά στοιχεία τα οποία απαιτούνται για την πληρωμή της οφειλής που αφορά η εκτέλεση και των προβλεπόμενων εξόδων εκτέλεσης.

Επιπλέον, ο νόμος προβλέπει τους περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η κατάσχεση καθώς και προθεσμίες παραγραφής όσον αφορά τις υποχρεώσεις διατροφής, όπως περιγράφεται παρακάτω.

Περιορισμοί κατάσχεσης

Υπάρχουν ορισμένα είδη περιουσιακών στοιχείων τα οποία δεν είναι δυνατόν να κατασχεθούν σε καμία περίπτωση (απολύτως ακατάσχετα πράγματα), άλλα τα οποία είναι δυνατόν να κατασχεθούν μόνον σε ορισμένες περιπτώσεις (σχετικώς ακατάσχετα πράγματα) και άλλα τα οποία είναι δυνατόν να κατασχεθούν μόνον εν μέρει (μερικώς ακατάσχετα πράγματα).

Απολύτως ακατάσχετα πράγματα

Εκτός από τα πράγματα που εξαιρούνται από την κατάσχεση δυνάμει ειδικής διάταξης, τα παρακάτω είναι απολύτως ακατάσχετα:

  • αναπαλλοτρίωτα πράγματα ή δικαιώματα·
  • δημόσια περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στο Δημόσιο και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου·
  • πράγματα των οποίων η κατάσχεση αντίκειται στα χρηστά ήθη ή στερείται οικονομικής λογικής λόγω της αμελητέας αγοραίας αξίας τους·
  • πράγματα τα οποία προορίζονται ειδικά για την άσκηση δημόσιας λατρείας·
  • τάφοι
  • μέσα και πράγματα απαραίτητα σε άτομα με αναπηρία και προοριζόμενα για τη θεραπεία ασθενών.

Σχετικώς ακατάσχετα πράγματα

Τα ακόλουθα περιουσιακά στοιχεία είναι σχετικώς ακατάσχετα:

  • Εκτός από την περίπτωση που η εκτέλεση αφορά την πληρωμή οφειλής η οποία είναι εξασφαλισμένη με εμπράγματη ασφάλεια, εξαιρούνται από την κατάσχεση τα περιουσιακά στοιχεία του κράτους και λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των νομικών προσώπων που εκτελούν δημόσια έργα ή είναι παραχωρησιούχοι δημόσιων υπηρεσιών και των φιλανθρωπικών ιδρυμάτων που προορίζονται ειδικά για την εξυπηρέτηση δημόσιων σκοπών.
  • τα εργαλεία της εργασίας του υπόχρεου της διατροφής και πράγματα απαραίτητα για την άσκηση του επαγγέλματος ή την επαγγελματική του κατάρτιση εξαιρούνται επίσης από την κατάσχεση, εκτός εάν ο υπόχρεος της διατροφής δηλώσει ότι μπορούν να κατασχεθούν, εάν η εκτέλεση πραγματοποιείται για την πληρωμή του τιμήματος αγοράς τους ή του κόστους επισκευής τους ή εάν κατάσχονται ως ενσώματες ακινητοποιήσεις εμπορικής επιχείρησης·
  • Εξαιρούνται επίσης από την κατάσχεση τα στοιχειώδη είδη της οικοσκευής του καθ’ ου η εκτέλεση, εκτός αν η εκτέλεση αποσκοπεί στην καταβολή του τιμήματος των ίδιων των πραγμάτων ή το κόστος επιδιόρθωσής τους.

Τα χρηματικά ποσά ή οι τραπεζικές καταθέσεις που σωρεύονται λόγω της ικανοποίησης ακατάσχετης απαίτησης είναι ομοίως ακατάσχετα, υπό τους ίδιους όρους με την αρχική απαίτηση.

Όταν εισπράττεται απαίτηση από διατροφή, ισχύουν οι προαναφερθέντες κανόνες σχετικά με την απόλυτη και τη σχετική απαγόρευση κατάσχεσης.

Κατά κανόνα, σε περίπτωση μερικώς κατασχετών πραγμάτων στο πλαίσιο εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής, το ποσό που μπορεί να κατασχεθεί είναι υψηλότερο από εκείνο που προβλέπεται σε περίπτωση κατάσχεσης η οποία βασίζεται σε άλλες απαιτήσεις, όπως θα εξηγηθεί παρακάτω.

Μερικώς κατασχετά πράγματα

Τα δύο τρίτα του καθαρού μισθού, της αμοιβής, των ποσών που λαμβάνονται περιοδικά ως σύνταξη ή οποιωνδήποτε άλλων κοινωνικών επιδομάτων, ασφάλειας, αποζημίωσης ατυχήματος, ετήσιας προσόδου ή κάθε είδους πληρωμής που διασφαλίζουν τη διαβίωση του υπόχρεου της διατροφής, είναι ακατάσχετα.

Το ανώτατο όριο του ακατάσχετου είναι το ισοδύναμο τριών εθνικών κατώτατων μισθών κατά τον χρόνο της κατάσχεσης και το κατώτατο όριο, όταν ο υπόχρεος της διατροφής δεν διαθέτει άλλα εισοδήματα, αντιστοιχεί σε έναν εθνικό κατώτατο μισθό. Όταν οι εκκρεμείς οφειλές αφορούν διατροφή, ακατάσχετο είναι μόνον ποσό το οποίο ισοδυναμεί με πλήρη μη ανταποδοτική σύνταξη.

Όταν κατάσχονται χρήματα ή υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών, ακατάσχετο είναι το ποσό που ισοδυναμεί με τον εθνικό κατώτατο μισθό ή, σε περίπτωση υποχρεώσεων διατροφής, το ποσό που ισοδυναμεί με πλήρη μη ανταποδοτική σύνταξη.

Το ακατάσχετο που προβλέπεται για μισθούς, αμοιβές ή περιοδικές πληρωμές δεν μπορεί να σωρευτεί με το ακατάσχετο που προβλέπεται για χρήματα ή υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών.

Σε περίπτωση μη τήρησης των προαναφερθέντων κανόνων που αφορούν την κατάσχεση, ο υπόχρεος της διατροφής μπορεί να αντιταχθεί σε αυτήν.

Παραγραφή

Η παραγραφή για απαιτήσεις διατροφής καθορίζεται στα άρθρα 303, 310, 313, 314, 320 και 323 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΑστικού Κώδικα.

Ο πορτογαλικός Αστικός Κώδικας προβλέπει προθεσμία παραγραφής πέντε ετών για τις ληξιπρόθεσμες καταβολές διατροφής [άρθρο 310 στοιχείο f) του Αστικού Κώδικα). Επομένως, πέντε έτη μετά τη δήλη ημερομηνία πληρωμής της διατροφής, το δικαίωμα στην πληρωμή παραγράφεται λόγω μη άσκησής του. Η προθεσμία παραγραφής διακόπτεται σε περίπτωση κλήτευσης σε δικαστική διαδικασία σχετικά με τις καταβολές διατροφής. Από την πλευρά του, ο υπόχρεος διατροφής μπορεί να παραιτηθεί από την παραγραφή μετά τη λήξη της προθεσμίας παραγραφής. Δεδομένου ότι πρόκειται για τεκμαρτή περίοδο παραγραφής, μπορεί να αντικρουστεί με ρητή ή σιωπηρή αποδοχή. Το δικαστήριο δεν δύναται αυτεπαγγέλτως να παράσχει προθεσμία παραγραφής· πρέπει να γίνει επίκλησή της προκειμένου να παραγάγει έννομα αποτελέσματα.

Σε περίπτωση διατροφής τέκνου, η προθεσμία παραγραφής δεν ξεκινά ούτε παρέρχεται ενόσω το τέκνο δεν διαθέτει εκπρόσωπο. Ακόμη και αν το τέκνο διαθέτει εκπρόσωπο, η προθεσμία παραγραφής δεν λήγει πριν από την παρέλευση ενός έτους από την ημερομηνία ενηλικίωσης του τέκνου.

Οι κανόνες πολιτικής δικονομίας της Πορτογαλίας δεν προβλέπουν προθεσμία μετά τη λήξη της οποίας ο δικαιούχος διατροφής δεν μπορεί πλέον να κινήσει διαδικασία εκτέλεσης απόφασης περί διατροφής. Επομένως, οι παραγραφείσες καταβολές διατροφής είναι δυνητικά εκτελεστές. Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο μπορεί να μην γνωρίζει αυτεπαγγέλτως την παραγραφή. Ο υπόχρεος της διατροφής πρέπει να επικαλεστεί την παραγραφή, προκειμένου αυτή να έχει ισχύ, προσβάλλοντας την εκτέλεση στη βάση αυτή.

Ανακοπή κατά της κατάσχεσης

Τα άρθρα 784 και 785 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας θεσπίζουν τους ακόλουθους κανόνες:

Η γενική προθεσμία για την άσκηση ανακοπής κατά της κατάσχεσης είναι δέκα ημέρες από την κοινοποίηση της κατάσχεσης στον υπόχρεο της διατροφής. Η γενική προθεσμία για την άσκηση ανακοπής κατά της εκτέλεσης είναι είκοσι ημέρες από την κλήτευση του υπόχρεου της διατροφής.

Σε περίπτωση ειδικής διαδικασίας εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής, ο υπόχρεος διατροφής κλητεύεται στη διαδικασία εκτέλεσης μόνον μετά την κατάσχεση, την επιδίκαση ή τη δέσμευση μισθωμάτων. Μαζί με την κλήτευση, ο υπόχρεος της διατροφής ενημερώνεται για την ήδη πραγματοποιηθείσα κατάσχεση.

Σε περίπτωση διαδικασίας προ της εκτέλεσης ενώπιον τμήματος ανηλίκων, ο υπόχρεος της διατροφής ειδοποιείται προτού διαταχθεί η δέσμευση του εισοδήματος, αλλά δεν μπορεί να ασκήσει ανακοπή. Ο υπόχρεος της διατροφής μπορεί μόνον να προσκομίσει έγγραφη απόδειξη πληρωμής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Σε περίπτωση διατροφής τέκνου, ο εισαγγελέας δικαιούται να κινήσει τη σχετική διαδικασία για τον καθορισμό της διατροφής. Οποιοσδήποτε μπορεί να ενημερώσει τον εισαγγελέα για την ανάγκη καθορισμού ή αναπροσαρμογής της διατροφής τέκνου. Για τον σκοπό αυτό, η εισαγγελία διαθέτει υπηρεσία εξυπηρέτησης κοινού σε κάθε δικαστήριο.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Ναι, στην περίπτωση διατροφής ανηλίκου. Πρόκειται για το Ταμείο Εγγύησης Διατροφής σε Ανηλίκους (Fundo de Garantia de Alimentos Devidos a Menores) (στο εξής: Ταμείο). Το Ταμείο τελεί υπό τη διαχείριση του Ιδρύματος Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης των Κοινωνικών Ασφαλίσεων IP (Instituto de Gestão Financeira da Segurança Social IP).

Η εγγύηση διατροφής για ανηλίκους διέπεται από τον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμο 164/99.

Το Ταμείο διασφαλίζει την καταβολή, έως ένα ορισμένο όριο, της διατροφής που οφείλεται σε ανηλίκους. Η καταβολή πραγματοποιείται με εντολή του δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία.

Προϋποθέσεις

Για την ενεργοποίηση της εγγύησης του Ταμείου πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

  • Ο ανήλικος πρέπει να διαμένει στην Πορτογαλία·
  • Οι καταβολές διατροφής πρέπει να έχουν καθοριστεί με δικαστική απόφαση (οι αποφάσεις του ληξιάρχου για τον καθορισμό διατροφής στις περιπτώσεις που είναι αρμόδιος, παράγουν τα ίδια αποτελέσματα με τις δικαστικές αποφάσεις)·
  • Ο υπόχρεος της διατροφής πρέπει να είναι υπερήμερος·
  • Πρέπει να έχει προηγηθεί η κίνηση της διαδικασίας προ της εκτέλεσης, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 48 του Γενικού Καθεστώτος της Διαδικασίας Αστικής Εποπτείας (Regime Geral do Processo Tutelar Cível) (σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, το οποίο είναι δυνατό να τροποποιείται, η εν λόγω προϋπόθεση μπορεί επίσης να εκπληρωθεί με αίτηση για την κίνηση της διαδικασίας λόγω μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση διατροφής, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 41 του Γενικού Καθεστώτος της Διαδικασίας Αστικής Εποπτείας ή της ειδικής διαδικασίας εκτέλεσης της απόφασης περί διατροφής)·
  • Το ακαθάριστο εισόδημα του ανήλικου τέκνου δεν πρέπει να υπερβαίνει την τιμή του δείκτη κοινωνικής στήριξης (IAS – Indexante dos Apoios Sociais)·
  • Ο ανήλικος δεν πρέπει να επωφελείται από το εισόδημα άλλου προσώπου, υπό την επιμέλεια του οποίου έχει τεθεί, το οποίο υπερβαίνει τον IAS (αυτό συμβαίνει όταν το κατά κεφαλήν εισόδημα στο νοικοκυριό του ανηλίκου δεν υπερβαίνει τον IAS).

Το 2022 έτος επικαιροποίησης του παρόντος δελτίου, ο IAS ισούται με 443,20 ευρώ. Το ύψος του IAS καταρχήν ενημερώνεται ετησίως. Για την εξακρίβωση του ισχύοντος ποσού οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να συμβουλεύονται πάντοτε την εθνική νομοθεσία.

Περιορισμοί πληρωμών

Εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, το κράτος εγγυάται μηνιαίες πληρωμές διατροφής έως το όριο που αναφέρεται παρακάτω.

Για κάθε υπόχρεο διατροφής, οι μηνιαίες πληρωμές διατροφές δεν υπερβαίνουν τον 1 IAS, ανεξάρτητα από τον συνολικό αριθμό των ανηλίκων.

Εντός του ως άνω ορίου, το δικαστήριο οφείλει να καθορίζει το ύψος των πληρωμών που εγγυάται το Ταμείο. Για τον καθορισμό του ύψους, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τις οικονομικές δυνατότητες του νοικοκυριού, το ύψος της καθορισθείσας διατροφής και τις συγκεκριμένες ανάγκες του ανηλίκου.

Το Ταμείο δεν εγγυάται ληξιπρόθεσμες πληρωμές. Οι πληρωμές τις οποίες εγγυάται το Ταμείο οφείλονται από την πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται εκείνου της έκδοσης της απόφασης του δικαστηρίου με την οποία καθορίζεται το εγγυημένο ποσό.

Η πληρωμή είναι εγγυημένη έως ότου ο υπόχρεος της διατροφής αρχίσει να συμμορφώνεται πραγματικά με την υποχρέωσή του.

Οι πληρωμές του Ταμείου παύουν όταν ο ανήλικος συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του.

Ανήλικοι που βρίσκονται σε δημόσια ή ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα κοινωνικής στήριξης, τα οποία χρηματοδοτούνται από το κράτος, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή κοινωφελείς οργανισμούς ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα ή σε σωφρονιστικά ιδρύματα, δεν δικαιούνται πληρωμές διατροφής εγγυημένες από το Ταμείο.

Διαδικασία

Η αίτηση για τον καθορισμό των ποσών που θα καταβάλει το Ταμείο πρέπει να υποβληθεί στο δικαστήριο στο πλαίσιο της διαδικασίας που κινείται λόγω μη συμμόρφωσης. Υπεύθυνοι για την υποβολή της αίτησης είναι ο εισαγγελέας ή ο δικαιούχος της διατροφής.

Ο δικαστής διατάσσει τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις ανάγκες του ανηλίκου και ακολούθως καθορίζει με απόφασή του τις πληρωμές που θα καταβάλλει το Ταμείο εντός των προαναφερθέντων ορίων.

Σε περιπτώσεις στις οποίες η καταβολή διατροφής επείγει, ο δικαστής μπορεί να καθορίσει την προσωρινή διατροφή που θα εγγυάται το Ταμείο έως την έκδοση οριστικής απόφασης.

Ο δικαιούχος της διατροφής πρέπει να αποδεικνύει ετησίως ότι εξακολουθεί να πληροί τις προϋποθέσεις για την εγγύηση των εν λόγω πληρωμών από το Ταμείο, διαφορετικά αυτές παύουν.

Ο νόμιμος εκπρόσωπος ανηλίκου ή το πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλειά του οφείλει να ενημερώσει το δικαστήριο ή το Ταμείο για τυχόν μεταβολές ή παύση της μη συμμόρφωσης, καθώς και για τυχόν μεταβολές στην κατάσταση του παιδιού.

Για τους σκοπούς της απαίτησης απόδοσης των ποσών από τον υπόχρεο της διατροφής, το Ταμείο υποκαθίσταται στα δικαιώματα του ανηλίκου έως το όριο του ποσού που έχει καταβάλει.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εάν ο δικαιούχος της διατροφής βρίσκεται στην Πορτογαλία και επιθυμεί να εισπράξει διατροφή σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να υποβάλει αίτηση στη Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης (Direcção Geral da Administração da Justiça), η οποία είναι δημόσιος φορέας. Η εθνική νομοθεσία δεν προβλέπει την παρέμβαση ιδιωτικού οργανισμού για τέτοιους σκοπούς.

Η Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης είναι η κεντρική αρχή της Πορτογαλίας για τους σκοπούς της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής (στο εξής: κανονισμός).

Ο εν λόγω κανονισμός παρέχει τη δυνατότητα διασυνοριακής είσπραξης αξιώσεων διατροφής. Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε αποφάσεις οι οποίες εκδίδονται σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: κράτη μέλη) και σε αποφάσεις οι οποίες εκδίδονται σε κράτη τα οποία δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: τρίτα κράτη). Εφαρμόζεται σε αποφάσεις που αφορούν θέματα διατροφής και εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του, στις 18 Ιουνίου 2011, αλλά και σε αποφάσεις οι οποίες εκδόθηκαν πριν από την εν λόγω ημερομηνία. Καλύπτει την είσπραξη ληξιπρόθεσμων πληρωμών και πληρωμών που θα καταστούν ληξιπρόθεσμες, αυτόματων αναπροσαρμογών που καθορίζονται με την απόφαση και τόκων υπερημερίας. Βάσει του κανονισμού, μπορεί να εισπραχθεί διατροφή η οποία καθορίστηκε με δικαστική απόφαση ή με απόφαση άλλης αρμόδιας αρχής.

Η αίτηση είσπραξης διατροφής σε άλλο κράτος μέλος υποβάλλεται στη Γενική Διεύθυνση Διοίκησης της Δικαιοσύνης συμπληρώνοντας και επισυνάπτοντας τα κατάλληλα έντυπα τα οποία προσαρτώνται στον κανονισμό. Ο δικαιούχος της διατροφής οφείλει να επισυνάψει στα έντυπα ορισμένα έγγραφα και πληροφορίες, και συγκεκριμένα ανάλογα με την περίπτωση: βεβαίωση της δικαστικής ή άλλης απόφασης με την οποία καθορίζεται η οριστική διατροφή καθώς και αναφορά στο γεγονός ότι η δικαστική ή άλλη απόφαση κατέστη τελεσίδικη και αμετάκλητη, με τη μορφή του εντύπου που περιέχεται στο παράρτημα I του κανονισμού έγγραφο με το οποίο αποδεικνύει ότι επωφελήθηκε ή δικαιούται να επωφεληθεί νομικής συνδρομής ή απαλλάσσεται από τα έξοδα της διαδικασίας στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού για την κατάθεση των ποσών που θα εισπραχθούν πιστοποιητικά γέννησης ανήλικων τέκνων βεβαιώσεις φοίτησης για ενήλικα τέκνα εξουσιοδότηση προς την κεντρική αρχή κατάλογο των οφειλόμενων ποσών.

Το έντυπο ή τα έντυπα που πρέπει να συμπληρώσει και τα έγγραφα και οι πληροφορίες που πρέπει να επισυνάψει ο δικαιούχος της διατροφής παρατίθενται στις οδηγίες που διατίθενται από τη Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης. Τα στοιχεία επικοινωνίας της εν λόγω αρχής δίνονται στην απάντηση στην ερώτηση 14.2.

Τα είδη των διαδικασιών που η εφαρμογή τους μπορεί να ζητηθεί από τη Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης εξηγούνται στην απάντηση της ερώτησης 15.2.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας με την πορτογαλική κεντρική αρχή είναι τα ακόλουθα:

Direção-Geral da Administração da Justiça (Γενική Διεύθυνση Διοίκησης της Δικαιοσύνης)

Av. D. João II, 1.08.01 D/E

1990-097 LISBOA - PORTUGAL

Τηλ.: (+351) 21 790 65 00

Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροcorreio.dsjcji@dgaj.mj.pt

Ιστότοπος: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.dgaj.mj.pt/

Γλώσσες: πορτογαλικά, ισπανικά, γαλλικά και αγγλικά.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Η Γενική Διεύθυνση Διοίκησης της Δικαιοσύνης, ως κεντρική αρχή βάσει του προαναφερθέντος κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, θα παράσχει την αναγκαία υποστήριξη, όπως περιγράφεται στην απάντηση στην ερώτηση 14.1.

Εάν ο δικαιούχος της διατροφής βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος και επιθυμεί να ζητήσει την εφαρμογή κάποιας εκ των διαδικασιών που προβλέπονται στον κανονισμό, πρέπει να υποβάλει την αίτηση στην κεντρική αρχή που έχει διορίσει το κράτος μέλος στο οποίο βρίσκεται. Με τη σειρά της, η εν λόγω κεντρική αρχή διαβιβάζει το αίτημα στην κεντρική αρχή της Πορτογαλίας η οποία αναλαμβάνει να το παραπέμψει στο αρμόδιο εθνικό δικαστήριο, ανάλογα με την περίπτωση.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Εάν ο αιτών βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος, πρέπει να μπορεί να επικοινωνήσει με τη Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης μέσω της κεντρικής αρχής του κράτους μέλους στο οποίο βρίσκεται.

Παρέχεται η ακόλουθη συνδρομή:

Για την είσπραξη διατροφής η οποία καθορίστηκε με απόφαση που εκδόθηκε σε άλλο κράτος μέλος, ο κανονισμός θεσπίζει τρία διαφορετικά σύνολα κανόνων:

i) κανόνες οι οποίοι εφαρμόζονται σε αποφάσεις που εκδίδονται σε κράτος μέλος το οποίο δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 (όπως συμβαίνει με την Πορτογαλία)·

ii) κανόνες οι οποίοι εφαρμόζονται σε αποφάσεις που εκδίδονται σε κράτος μέλος το οποίο δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007·

iii) κανόνες οι οποίοι εφαρμόζονται σε αποφάσεις που εκδίδονται σε όλα τα κράτη μέλη.

Οι αποφάσεις που προβλέπονται στο σημείο i):

  • αναγνωρίζονται στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση χωρίς δυνατότητα προσβολής τους·
  • επωφελούνται από την κατάργηση της διαδικασίας κήρυξης της εκτελεστότητας είναι αμέσως εκτελεστές στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση
  • παρέχουν τη δυνατότητα στον δικαιούχο της διατροφής να κινήσει τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων που προβλέπεται στη νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση.

Οι αποφάσεις που αναφέρονται στο σημείο ii):

  • αναγνωρίζονται στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, εκτός εάν αποδειχθεί ότι συντρέχει οποιοσδήποτε από τους λόγους άρνησης της αναγνώρισης που προβλέπονται στον κανονισμό·
  • εάν είναι εκτελεστές στο κράτος μέλος προέλευσης, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο ή την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση να αναγνωρίσει την εκτελεστότητά τους σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον κανονισμό·
  • η αναγνώριση της εκτελεστότητας μπορεί να αφορά μόνον μέρος της απόφασης.

Οι αποφάσεις που αναφέρονται στο σημείο iii):

  • μπορεί να είναι προσωρινά εκτελεστές, εάν το κράτος μέλος προέλευσης εγγυάται ότι τα ένδικα μέσα κατά της απόφασης δεν θα έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα·
  • εάν ο δικαιούχος της διατροφής επικαλείται την απόφαση στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, πρέπει να αποδείξει τη γνησιότητά της συμπληρώνοντας τα έντυπα και ικανοποιώντας τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον κανονισμό·
  • εάν είναι απαραίτητο, ο δικαιούχος της διατροφής πρέπει να επισυνάψει μετάφραση της απόφασης·
  • η εκτέλεση της δικαστικής απόφασης πραγματοποιείται σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση·
  • η δικαστική απόφαση δεν επανεξετάζεται σε καμία περίπτωση επί της ουσίας στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση·
  • τα έξοδα εφαρμογής του κανονισμού δεν προηγούνται της είσπραξης της εκκρεμούς απαίτησης διατροφής.

Το άρθρο 56 του κανονισμού καθορίζει τις διαδικασίες που παρέχονται στον δικαιούχο της διατροφής. Ενίοτε, οι εν λόγω διαδικασίες καλύπτουν αποφάσεις όχι μόνον κρατών μελών αλλά και τρίτων κρατών.

Ειδικότερα, ο δικαιούχος διατροφής μπορεί:

  • να ζητήσει από ένα κράτος μέλος να αναγνωρίσει και να κηρύξει εκτελεστή απόφαση η οποία εκδόθηκε σε άλλο κράτος·
  • να ασκήσει αγωγή για τον καθορισμό της διατροφής στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση·
  • να σωρεύσει στην εν λόγω αγωγή αίτηση αναγνώρισης της γονικής σχέσης·
  • να ασκήσει αγωγή για τον καθορισμό της διατροφής στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση εάν δεν είναι εφικτή η αναγνώριση ή η εκτέλεση δικαστικής απόφασης η οποία εκδόθηκε σε άλλο κράτος·
  • να ζητήσει την τροποποίηση απόφασης που εκδόθηκε στο κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση·
  • να ζητήσει την τροποποίηση απόφασης η οποία εκδόθηκε σε κράτος διαφορετικό από το κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση.

Οι ως άνω αιτήσεις διέπονται από το δίκαιο και τους κανόνες περί δικαιοδοσίας του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, εκτός εάν προβλέπεται κάτι διαφορετικό στον κανονισμό. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η κεντρική αρχή ή άλλη δημόσια αρχή, όργανο ή πρόσωπο το οποίο διορίζεται από το κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, συνδράμουν και εκπροσωπούν τον δικαιούχο διατροφής.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, η Πορτογαλία δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007. Ως εκ τούτου, οι ακόλουθοι κανόνες του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, εφαρμόζονται στις δικαστικές αποφάσεις περί διατροφής οι οποίες εκδίδονται στην Πορτογαλία: άρθρα 8, 13 και 17 έως 22.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η απάντηση στην ερώτηση αυτή δεν είναι απαραίτητη λόγω της καταφατικής απάντησης στην προηγούμενη ερώτηση.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Το εθνικό δίκαιο της Πορτογαλίας —Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμος αριθ. 34/2004— περιέχει κανόνες οι οποίοι προβλέπουν νομική συνδρομή ανάλογη με την προβλεπόμενη στο κεφάλαιο V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008.

Τα ακόλουθα φυσικά πρόσωπα δικαιούνται νομική συνδρομή, εφόσον μπορούν να αποδείξουν την οικονομική τους δυσχέρεια:

  • Πορτογάλοι πολίτες και πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  • Αλλοδαποί και ανιθαγενείς με έγκυρη άδεια διαμονής σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  • Αλλοδαποί οι οποίοι δεν διαθέτουν άδεια διαμονής σε ισχύ σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης —εάν η νομοθεσία της χώρας προέλευσής τους αναγνωρίζει το ίδιο δικαίωμα σε Πορτογάλους πολίτες.
  • Πρόσωπα με μόνιμη κατοικία ή διαμονή σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός του κράτους μέλους στο οποίο θα διεξαχθεί η διαδικασία (διασυνοριακές διαφορές).

Η εθνική νομοθεσία προβλέπει την εφαρμογή των ακόλουθων κριτηρίων για την αξιολόγηση της οικονομικής δυσχέρειας φυσικών προσώπων:

  • αιτούντες των οποίων το νοικοκυριό έχει, σε σχέση με τους σκοπούς της νομικής συνδρομής, εισόδημα ίσο ή χαμηλότερο των τριών τετάρτων του δείκτη κοινωνικής στήριξης, δεν είναι σε θέση να επωμισθούν οποιοδήποτε ποσό το οποίο σχετίζεται με τα έξοδα διαδικασίας και θα πρέπει να επωφελούνται επίσης από τον διορισμό δικαστικού επιμελητή και από δωρεάν νομικές συμβουλές·
  • αιτούντες των οποίων το νοικοκυριό έχει, σε σχέση με τους σκοπούς της νομικής συνδρομής, εισόδημα υψηλότερο των τριών τετάρτων και ίσο ή χαμηλότερο από 2,5 φορές τον δείκτη κοινωνικής στήριξης, είναι μεν σε θέση να επωμισθούν τα έξοδα νομικών συμβουλών με προπληρωμή της αμοιβής, αλλά δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν αμέσως στα έξοδα διαδικασίας και, επομένως, λαμβάνουν νομική συνδρομή με τη μορφή σταδιακής πληρωμής και επωφελούνται από τον διορισμό δικαστικού επιμελητή·
  • αιτούντες των οποίων το νοικοκυριό έχει, σε σχέση με τους σκοπούς της νομικής συνδρομής, εισόδημα υψηλότερο από 2,5 φορές τον δείκτη κοινωνικής στήριξης, θεωρείται ότι διαθέτουν επαρκή οικονομικά μέσα·
  • ως «εισόδημα σε σχέση με τους σκοπούς της νομικής συνδρομής» νοείται το ποσό που εκφράζει τη διαφορά μεταξύ της τιμής του πλήρους καθαρού εισοδήματος του νοικοκυριού και της τιμής της σχετικής μείωσης για νομική συνδρομή (τα κριτήρια υπολογισμού των εν λόγω τιμών καθορίζονται από τον νόμο)·
  • πρόσωπα τα οποία κατοικούν στο ίδιο νοικοκυριό με τον αιτούντα νομική συνδρομή θεωρείται ότι ανήκουν στο ίδιο νοικοκυριό·
  • εάν ο αιτών ή οποιοδήποτε μέλος του νοικοκυριού του διαθέτει καταθέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς, καθώς και κινητές αξίες εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά το ύψος των οποίων υπερβαίνει κατά 24 φορές τον δείκτη κοινωνικής στήριξης, ο αιτών θεωρείται ότι δεν βρίσκεται σε κατάσταση οικονομικής δυσχέρειας, ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματος του νοικοκυριού σε σχέση με τους σκοπούς της νομικής συνδρομής·
  • ο αιτών μπορεί να ζητήσει, κατ’ εξαίρεση και για βάσιμους λόγους, να περιοριστεί η αξιολόγηση της οικονομικής δυσχέρειας μόνο στο εισόδημα, τα περιουσιακά στοιχεία και τα τρέχοντα έξοδά του ή σε εκείνα ορισμένων μελών του νοικοκυριού του·
  • σε περίπτωση διαφοράς με ένα ή περισσότερα μέλη του νοικοκυριού, στην αξιολόγηση της οικονομικής δυσχέρειας λαμβάνονται υπόψη μόνον το εισόδημα, τα περιουσιακά στοιχεία και τα τρέχοντα έξοδα του αιτούντος ή του αιτούντος και ορισμένων μελών του νοικοκυριού του, εφόσον ο εν λόγω αιτών το ζητήσει·
  • εάν, σε δεδομένη περίπτωση, ο προϊστάμενος των υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης ο οποίος είναι αρμόδιος να αποφασίζει τη χορήγηση νομικής συνδρομής, αντιληφθεί ότι η εφαρμογή των κριτηρίων που αναφέρονται στις προηγούμενες παραγράφους είναι απαγορευτική για την πρόσβαση στα δικαιώματα που αναγνωρίζει ο νόμος και στα δικαστήρια, μπορεί να εκδώσει αιτιολογημένη απόφαση διαφορετική από εκείνη που θα προέκυπτε από την εφαρμογή των προαναφερθέντων κριτηρίων.

Οι νομικές συμβουλές επιτρέπουν στον ενδιαφερόμενο να συμβουλευτεί δικηγόρο προκειμένου να εξασφαλίσει τεχνικές πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένη διαφορά προτού ασκήσει αγωγή ή αντικρούσει αγωγή που ασκείται εναντίον του στα δικαστήρια.

Η νομική συνδρομή μπορεί να λάβει τις ακόλουθες μορφές:

  • απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη και τα λοιπά έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία·
  • σταδιακή πληρωμή δικαστικών τελών και λοιπών εξόδων που σχετίζονται με τη διαδικασία·
  • διορισμός και πληρωμή αμοιβής δικηγόρου·
  • διορισμός και πληρωμή αμοιβής δικηγόρου σε δόσεις·
  • διορισμός δικαστικού επιμελητή για την υλοποίηση μέτρων εκτέλεσης (για παράδειγμα, κατάσχεση).

Η νομική συνδρομή καλύπτει συγκεκριμένα έξοδα που προκύπτουν από τη διασυνοριακή φύση της διαφοράς.

Έτσι, εάν η αίτηση νομικής συνδρομής υποβάλλεται από πολίτη άλλου κράτους μέλους σε σχέση με αγωγή η οποία υπάγεται στη δικαιοδοσία των πορτογαλικών δικαστηρίων, στη νομική συνδρομή περιλαμβάνονται τα έξοδα μετάφρασης, διερμηνείας και μετακίνησης των προσώπων που θα παραστούν στο δικαστήριο όταν η παρουσία τους είναι απαραίτητη και/ή το δικαστήριο θεωρεί ότι δεν μπορούν να ακουστούν διαφορετικά.

Εάν η αίτηση νομικής συνδρομής υποβάλλεται από Πορτογάλο πολίτη για την άσκηση αγωγής η οποία υπάγεται στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων άλλου κράτους μέλους, η νομική συνδρομή καλύπτει τη στήριξη πριν από τη διαδικασία στο δικαστήριο έως την άσκηση της αγωγής στο άλλο κράτος μέλος, καθώς και τα έξοδα μετάφρασης της αγωγής και άλλων εγγράφων.

Εάν ο δικαιούχος νομικής συνδρομής ηττηθεί στη δίκη, το σύστημα επιστροφής προκαταβολικών πληρωμών και δαπανών που πραγματοποίησε ο νικήσας διάδικος είναι ίδιο για όλες τις μεμονωμένες κατηγορίες δικαιούχων που αναφέρονται παραπάνω, χωρίς καμία διάκριση μεταξύ αυτών.

Ωστόσο, στο εθνικό δίκαιο υπάρχουν κανόνες οι οποίοι προβλέπουν λιγότερο εκτενή νομική συνδρομή από την προβλεπόμενη στο κεφάλαιο V του κανονισμού, οπότε πρέπει να συμπληρώνονται από τον κανονισμό.

Στην Πορτογαλία, οι ανήλικοι απαλλάσσονται από τις αμοιβές όταν εκπροσωπούνται από τον εισαγγελέα ή από δικηγόρο διορισμένο από το δικαστήριο.

Οι ανήλικοι ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους απαλλάσσονται επίσης από τα έξοδα κατά την άσκηση ένδικων μέσων κατά αποφάσεων που αφορούν την αγωγή, την αναπροσαρμογή ή την παύση διατροφής, οι οποίες εκδίδονται στο πλαίσιο διαδικασιών ενώπιον του τμήματος ανηλίκων.

Οι διάδικοι σε διαδικασίες ενώπιον τμήματος ανηλίκων και σε αγωγές που αφορούν την κατάσταση φυσικών προσώπων απαλλάσσονται από την προπληρωμή δικαστικών τελών. Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, η ηλικία ενηλικίωσης είναι τα δεκαοκτώ έτη.

Ωστόσο, δεν μπορεί να απαιτηθεί η προκαταβολή του δικαστικού τέλους σε διαδικασίες που κινούνται ενώπιον πορτογαλικών δικαστηρίων και στις οποίες εφαρμόζεται ο κανονισμός. Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως εάν οι διαδικασίες αφορούν ανηλίκους ή ενηλίκους, ανεξαρτήτως της μορφής της διαδικασίας και ανεξαρτήτως του αν το αίτημα διατροφής αλληλεπικαλύπτεται με αίτημα που αφορά την κατάσταση προσώπου (άρθρο 44 του κανονισμού).

Σ’ αυτή τη διαδικασία, αν ο δικαιούχος δεν πληροί τις προϋποθέσεις για χορήγηση νομικής συνδρομής ή απαλλαγή από τα τέλη, τα δικαστικά τέλη μπορούν να ζητηθούν στο τέλος. Επιπλέον, η διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 56 του κανονισμού, που αφορά την υποχρέωση των γονέων να παρέχουν διατροφή σε τέκνο που δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο έτος της ηλικίας του (άρθρο 46 του κανονισμού) πρέπει να είναι πλήρως απαλλαγμένη από τα τέλη.

Οι προαναφερθέντες κανόνες του κανονισμού είναι άμεσα εφαρμοστέοι και διευρύνουν, στην Πορτογαλία, το πεδίο εφαρμογής της νομικής συνδρομής που προβλέπει η εθνική νομοθεσία.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο 51 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, η Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης, ως κεντρική αρχή της Πορτογαλίας, παρέχει συνδρομή σε σχέση με τις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό και λαμβάνει κατάλληλα μέτρα για τον σκοπό αυτό.

Ειδικότερα, οι αρμοδιότητες του εκτελεστικού διευθυντή της είναι οι ακόλουθες:

  • διαβιβάζει και λαμβάνει τις εν λόγω αιτήσεις·
  • κινεί ή διευκολύνει την κίνηση διαδικασιών στο αρμόδιο δικαστήριο·
  • παρέχει νομική συνδρομή ή διευκολύνει την παροχή της, όταν το απαιτούν οι περιστάσεις·
  • διευκολύνει τον εντοπισμό του υπόχρεου·
  • διευκολύνει την απόκτηση πληροφοριών σε σχέση με τα εισοδήματα και την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου·
  • ενθαρρύνει τη συμβιβαστική επίλυση, με σκοπό την επίτευξη εκούσιας πληρωμής της διατροφής, μέσω διαμεσολάβησης, συμβιβασμού ή παρόμοιων διαδικασιών·
  • διευκολύνει τη συνεχή εκτέλεση των αποφάσεων περί διατροφής, συμπεριλαμβανομένων και αυτών για τυχόν καθυστερούμενα ποσά·
  • διευκολύνει την είσπραξη και εσπευσμένη μεταφορά των πληρωμών διατροφής·
  • διευκολύνει τη λήψη έγγραφων ή άλλων αποδεικτικών στοιχείων·
  • παρέχει συνδρομή για τη διαπίστωση σχέσης γονέα-τέκνου, εφόσον απαιτείται για την είσπραξη διατροφής·
  • κινεί ή διευκολύνει την κίνηση διαδικασιών για την επίτευξη τυχόν απαραίτητων προσωρινών μέτρων με τα οποία επιδιώκεται να εξασφαλιστεί το αποτέλεσμα εκκρεμούς αίτησης περί διατροφής·
  • διευκολύνει την επίδοση εγγράφων.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, το πορτογαλικό κράτος, και ιδίως η Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης, ως κεντρική αρχή, έχει λάβει τα ακόλουθα μέτρα:

  • αύξησε τον αριθμό των νομικών και διοικητικών υπαλλήλων που παραλαμβάνουν και διαβιβάζουν αιτήσεις που υποβάλλονται στο πλαίσιο του κανονισμού·
  • πλέον διατίθεται οικογενειακός διαμεσολαβητής·
  • δημιούργησε ειδική ενότητα στον ιστότοπό της που προορίζεται αποκλειστικά για τη διεθνή δικαστική συνεργασία στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Στην ενότητα αυτή διατίθενται πληροφορίες σχετικά με τις υποχρεώσεις διατροφής, οδηγίες σχετικά με τα έγγραφα και τα έντυπα τα οποία απαιτούνται για την κίνηση διαδικασιών που προβλέπονται στον κανονισμό και για τη συμπλήρωση του τυποποιημένου εντύπου που προσδιορίζει το ποσό των καθυστερημένων οφειλών·
  • κατόπιν αιτήματος, διαβιβάζει την αίτηση νομικής συνδρομής στις αρμόδιες αρχές για τον σκοπό αυτό·
  • διαβιβάζει αιτήσεις στα αρμόδια εθνικά δικαστήρια·
  • μεριμνά για τη μετάφραση των εγγράφων που απαιτούνται για την έγερση αγωγών όταν η Πορτογαλία είναι το κράτος στο οποίο απευθύνεται η αίτηση·
  • ζητεί πληροφορίες και αποδείξεις από την εθνική αστυνομία, τις διοικητικές και φορολογικές αρχές και την υπηρεσία μετανάστευσης και ελέγχου των συνόρων, σχετικά με τον εντοπισμό και τα περιουσιακά στοιχεία του υπόχρεου της διατροφής·
  • όσον αφορά τον συμβιβασμό, όταν καλείται ο υπόχρεος διατροφής να παραστεί ή να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή, θα λάβει γνώση της αίτησης για τον καθορισμό, την αναπροσαρμογή ή την είσπραξη της διατροφής και τις πιθανές υποθετικές περιπτώσεις, ιδίως αυτές που είναι περισσότερο επωφελείς και για τους δύο διαδίκους, ώστε να ενθαρρύνει την εκούσια πληρωμή.

Σημείωση:

Οι πληροφορίες στο παρόν δελτίο δεν δεσμεύουν το σημείο επαφής, ούτε τα δικαστήρια ή άλλες οντότητες και αρχές. Δεν υποκαθιστούν το ισχύον κείμενο του νόμου. Οι εν λόγω πληροφορίες υπόκεινται σε τακτική επικαιροποίηση και σε εξελισσόμενη ερμηνεία τους από τη νομολογία.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 12/01/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Ρουμανία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η νόμιμη υποχρέωση διατροφής σημαίνει ότι ένα φυσικό πρόσωπο υποχρεούται από τον νόμο να παρέχει σε άλλο φυσικό πρόσωπο τα απαραίτητα μέσα διαβίωσής του, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κάλυψης των πνευματικών του αναγκών όσον αφορά δε την υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν τα ανήλικα τέκνα τους, περιλαμβάνονται τα μέσα τα οποία απαιτούνται για την ανατροφή, εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των τέκνων.

Υποχρέωση διατροφής φέρουν οι σύζυγοι, οι συγγενείς σε ευθεία γραμμή, τα αδέλφια και συγκεκριμένα άλλα πρόσωπα τα οποία ορίζονται από τον νόμο (άρθρο 516 του Αστικού Κώδικα).

Υποχρέωση διατροφής φέρουν οι σύζυγοι και έπειτα από την έκδοση διαζυγίου (άρθρο 398 του Αστικού Κώδικα). Η υποχρέωση διατροφής δεν πρέπει να συγχέεται με την υποχρέωση αντισταθμιστικής παροχής ή αποζημίωσης.

Σύζυγος ο οποίος έχει συνεισφέρει στη διατροφή του τέκνου του άλλου συζύγου έχει υποχρέωση διατροφής του τέκνου έως ότου αυτό ενηλικιωθεί, αλλά μόνον εφόσον οι φυσικοί γονείς του τέκνου δεν βρίσκονται εν ζωή, έχουν κηρυχθεί σε αφάνεια ή είναι άποροι (άρθρο 517 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα). Αντίστοιχα, το τέκνο ενδέχεται να έχει υποχρέωση διατροφής, για χρονικό διάστημα 10 ετών, του προσώπου το οποίο του παρείχε διατροφή (άρθρο 517 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα).

Οι κληρονόμοι προσώπου το οποίο είχε υποχρέωση διατροφής ανηλίκου ή παρείχε διατροφή χωρίς να φέρει σχετική νόμιμη υποχρέωση, υποχρεούνται να συνεχίσουν την παροχή αυτή, με βάση την αξία της κληρονομιάς, για το χρονικό διάστημα που ο δικαιούχος της διατροφής είναι ανήλικος, εφόσον οι γονείς του δεν βρίσκονται εν ζωή, έχουν κηρυχθεί σε αφάνεια ή είναι άποροι.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Η υποχρέωση διατροφής των γονέων και τέκνων διέπεται από τα άρθρα 499 και 525 του Αστικού Κώδικα. Ανήλικοι οι οποίοι διεκδικούν διατροφή από τους γονείς τους θεωρούνται ως άποροι εφόσον δεν είναι ικανοί να συντηρούν τον εαυτό τους μέσω της εργασίας τους, ακόμη κι αν διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία. Ωστόσο, σε περίπτωση που η παροχή διατροφής εκ μέρους των γονέων καθιστά αυτούς ανίκανους να συντηρήσουν τον εαυτό τους, το δικαστήριο οικογενειακών διαφορών μπορεί να διατάξει την παροχή διατροφής διά της πώλησης των περιουσιακών στοιχείων του τέκνου, εξαιρουμένων των αναγκαίων αγαθών.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής τέκνου το οποίο έχει ενηλικιωθεί (συνήθης χρόνος ενηλικίωσης: 18 έτη), εφόσον το τέκνο συνεχίζει τις σπουδές του. Στην περίπτωση αυτή η υποχρέωση των γονέων ισχύει έως την ολοκλήρωση των σπουδών του τέκνου, με ανώτατο χρονικό όριο την ηλικία των 26 ετών.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ο αιτών/δικαιούχος πρέπει να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ιδίου ή του τόπου κατοικίας του καθ’ ού η αίτηση/υπόχρεου. Η κλήση για τον καθορισμό του ποσού της διατροφής μπορεί να εκδοθεί είτε αυτοτελώς είτε στο πλαίσιο της διαδικασίας διαζυγίου, αναγνώρισης της πατρότητας, ανάθεσης της γονικής μέριμνας ανήλικου τέκνου ή καθορισμού του τόπου μόνιμης κατοικίας του ανηλίκου. Το δικαστήριο με διάταξη του προέδρου μπορεί να διατάξει προσωρινά μέτρα έως την έκδοση απόφασης επί της ουσίας της διαφοράς. Η διαδικασία σε πρώτο βαθμό περιλαμβάνει διάφορα στάδια. Κατά την έγγραφη διαδικασία υποβάλλονται οι κλήσεις, η απαίτηση και η ανταπαίτηση των διαδίκων. Ενδέχεται επίσης να διαταχθούν προληπτικά μέτρα όπως η σύσταση ενεχύρου ή κατάσχεση. Οι διάδικοι κλητεύονται και τους κοινοποιούνται τα διαδικαστικά έγγραφα. Η προφορική διαδικασία συνίσταται στην ακροαματική διαδικασία, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορούν να προβληθούν διαδικαστικές ενστάσεις και να προσκομιστούν αποδείξεις. Ακολουθεί το στάδιο της διάσκεψης και η έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου.

Στην περίπτωση συναινετικού διαζυγίου, το οποίο μπορεί να εκδοθεί από συμβολαιογράφο, οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν επί όλων των θεμάτων του διαζυγίου, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής εκάστου γονέα στις δαπάνες ανατροφής, εκπαίδευσης, σπουδών και επαγγελματικής κατάρτισης των τέκνων.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Κατά κανόνα, επιτρέπεται η εκπροσώπηση των διαδίκων στη δίκη περί διατροφής. Ωστόσο, όταν η αίτηση διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου, οι σύζυγοι μπορούν να εκπροσωπούνται στη διαδικασία διαζυγίου μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι οποίες ορίζονται ειδικά στο άρθρο 920 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Όταν υποβάλλεται ξεχωριστή αίτηση για τον καθορισμό/αύξηση/μείωση του ποσού της διατροφής, τα μέρη μπορούν να εκπροσωπούνται με τον συμβατικό τρόπο από δικηγόρο ή άλλο εκπρόσωπο. Όταν ο εκπρόσωπος του διαδίκου δεν φέρει την ιδιότητα του δικηγόρου, δεν έχει δικαίωμα σε τελική αγόρευση κατά τη δίκη. Οι ανήλικοι εκπροσωπούνται από τον νόμιμο εκπρόσωπό τους (γονέα ή, κατ’ εξαίρεση, άλλο πρόσωπο το οποίο ασκεί τη γονική μέριμνα). Αίτηση που αφορά ενήλικο τέκνο κατατίθεται από το εν λόγω τέκνο προσωπικά.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Το κατά τόπον αρμόδιο δικαστήριο (του τόπου κατοικίας του καθ’ ού η αίτηση/υπόχρεου ή του αιτούντος/δικαιούχου) μπορεί να καθοριστεί διά παραπομπής στον ρουμανικό δικαστικό άτλαντα, ο οποίος είναι διαθέσιμος στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στη διαδικτυακή πύλη των δικαστηρίων Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://portal.just.ro/SitePages/acasa.aspx.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Όχι, δεν είναι υποχρεωτική η εκπροσώπηση του αιτούντος ή η συνδρομή του από δικηγόρο.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η αίτηση για τον καθορισμό ή την τροποποίηση της διατροφής υπόκειται σε δικαστικό ένσημο 20 RON, σύμφωνα με το άρθρο 15 στοιχείο ε) του επείγοντος κυβερνητικού διατάγματος αριθ. 80/2013 σχετικά με τα δικαστικά ένσημα. Η συνδρομή ή εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική. Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα, μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί νομική συνδρομή για την κάλυψη των αμοιβών δικηγόρου και των δικαστικών εξόδων.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Διατροφή χορηγείται ανάλογα με τις ανάγκες του αιτούντος και με τα οικονομικά μέσα του υπόχρεου. Καταρχήν, η διατροφή χορηγείται σε είδος και περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία μέσα διαβίωσης. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ωστόσο, τα δικαστήρια στην πράξη ορίζουν ένα χρηματικό ποσό ως διατροφή, είτε ως συγκεκριμένο ποσό είτε ως ποσοστό επί του μηνιαίου εισοδήματος του υπόχρεου. (άρθρο 530 του Αστικού Κώδικα). Η διατροφή η οποία έχει οριστεί ως συγκεκριμένο ποσό υπόκειται από τον νόμο σε τιμαριθμική αναπροσαρμογή σε τριμηνιαία βάση.

Όταν η διατροφή καταβάλλεται από τον γονέα, καθορίζεται σε ποσό που ανέρχεται έως και στο ένα τέταρτο του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος του γονέα όταν αφορά ένα τέκνο, έως ένα τρίτο του εν λόγω εισοδήματος όταν αφορά δύο τέκνα και έως ένα δεύτερο όταν αφορά τρία ή περισσότερα τέκνα. Από τον νόμο, το ποσό της διατροφής που είναι καταβλητέο στα τέκνα, σε συνδυασμό με τυχόν διατροφή η οποία οφείλεται σε άλλα πρόσωπα, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα δεύτερο του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος του υπόχρεου (άρθρο 529 του Αστικού Κώδικα).

Σε περίπτωση που υπάρξει μεταβολή στην οικονομική κατάσταση του υπόχρεου ή στις ανάγκες του δικαιούχου, το δικαστήριο οικογενειακών διαφορών μπορεί κατά περίπτωση, κατόπιν νέου αιτήματος, να αυξήσει ή μειώσει το ποσό της διατροφής ή να διατάξει την διακοπή της καταβολής της (άρθρο 531 του Αστικού Κώδικα).

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή παρέχεται σε είδος, περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία μέσα διαβίωσης, και, όπου ισχύει, τα έξοδα εκπαίδευσης, σπουδών και επαγγελματικής κατάρτισης του δικαιούχου (άρθρο 530 του Αστικού Κώδικα). Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν εκπληρώσει την υποχρέωση διατροφής σε είδος οικειοθελώς, το δικαστήριο οικογενειακών διαφορών διατάσσει την καταβολή διατροφής ως χρηματικού ποσού σε μετρητά. Το ποσό της διατροφής ορίζεται είτε ως συγκεκριμένο χρηματικό ποσό είτε ως ποσοστό επί του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος του υπόχρεου.

Το ποσό της διατροφής καταβάλλεται σε τακτικές δόσεις κατά τις ημερομηνίες οι οποίες συμφωνούνται μεταξύ των μερών, ή, ελλείψει σχετικής συμφωνίας, κατά τις ημερομηνίες που ορίζει το δικαστήριο. Τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν ή το δικαστήριο οικογενειακών διαφορών μπορεί να διατάξει, εφόσον συντρέχουν βάσιμοι λόγοι προς τούτο, την εφάπαξ προκαταβολή της διατροφής για την κάλυψη των αναγκών του δικαιούχου για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ή για ολόκληρο το χρονικό διάστημα για το οποίο οφείλεται διατροφή, εφόσον ο υπόχρεος διαθέτει τα αναγκαία μέσα για την εκπλήρωση της εν λόγω υποχρέωσης (άρθρο 533 του Αστικού Κώδικα).

Το ποσό της διατροφής που έχει οριστεί ως καταβλητέο σε ανήλικο, καταβάλλεται στον νόμιμο εκπρόσωπο του ανηλίκου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Δεδομένου ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η διατροφή καθορίζεται ως χρηματικό ποσό καταβλητέο σε μετρητά, το συνηθέστερο μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης είναι η κατάσχεση επί του μισθού (μηνιαίου εισοδήματος) του υπόχρεου. Η αναγκαστική διάθεση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του υπόχρεου αποτελεί λιγότερο σύνηθες μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Όσον αφορά την είσπραξη του ποσού της διατροφής, στο άρθρο 728 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προβλέπεται ότι το καθαρό μηνιαίο εισόδημα του υπόχρεου υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση για την καταβολή διατροφής, αλλά μόνο σε ποσοστό έως πενήντα τοις εκατό. Σε περίπτωση που επισπεύδονται περισσότερες διαδικασίες είσπραξης για το ίδιο ποσό, το ποσό της εκτέλεσης δεν μπορεί να υπερβεί το ένα δεύτερο του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος του υπόχρεου, ανεξαρτήτως της φύσης των σχετικών αξιώσεων.

Εάν ο δικαιούχος υποβάλει ταυτόχρονα αίτηση κατάσχεσης περισσοτέρων στοιχείων της κινητής ή ακίνητης περιουσίας του υπόχρεου, η αξία των οποίων υπερβαίνει σαφώς το ποσό της αξίωσης, το δικαστήριο της εκτέλεσης δύναται να περιορίσει την εκτέλεση σε συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία (άρθρο 701 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Η αναγκαστική εκτέλεση λήγει, για παράδειγμα, όταν η υποχρέωση η οποία αναφέρεται στην απόφαση εκτέλεσης έχει εκπληρωθεί στο ακέραιο και έχουν καταβληθεί τα έξοδα εκτέλεσης, όταν η εκτέλεση δεν είναι δυνατό να διεξαχθεί ή συνεχιστεί λόγω έλλειψης περιουσιακών στοιχείων ή λόγω αδυναμίας ρευστοποίησής τους, καθώς και σε περίπτωση ακύρωσης της αναγκαστικής εκτέλεσης (άρθρο 702 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Το δικαίωμα αναγκαστικής εκτέλεσης υπόκειται σε τριετή παραγραφή. Ανακοπή κατά της αναγκαστικής είσπραξης μπορεί να υποβληθεί ενώπιον του δικαστηρίου της εκτέλεσης. Το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να αναστείλει την εκτέλεση έως την έκδοση απόφασης επί της ανακοπής κατά της αναγκαστικής είσπραξης (άρθρα 719 και επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Σε περίπτωση ακύρωσης της απόφασης αναγκαστικής εκτέλεσης ή της ίδιας της αναγκαστικής είσπραξης, ο ενδιαφερόμενος έχει δικαίωμα να ανατρέψει τις πράξεις εκτέλεσης διά της αποκατάστασης των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση (άρθρο 723 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Άνευ αντικειμένου.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Άνευ αντικειμένου.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009, τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 ή τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης του 1956, ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση διατροφής δια του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Ρουμανίας, εφόσον ο υπόχρεος διαμένει σε κράτος μέλος της ΕΕ το οποίο είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση της Χάγης του 2007 ή στη Σύμβαση της Νέας Υόρκης του 1956.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Ministerul român al Justiției (Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρουμανίας)

str. Apolodor nr. 17, Sector 5, București, cod 050741,

Direcția Drept Internațional și Cooperare Judiciară, (Διεύθυνση Διεθνούς Δικαίου και Δικαστικής Συνεργασίας)

Φαξ: +40372041079 ή +40372041084, e-mail: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροddit@just.ro

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ο αιτών πρέπει να απευθυνθεί στην κεντρική αρχή διαβίβασης της χώρας του, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 ή τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης του 1956.

Η κεντρική αρχή διαβίβασης της χώρας του υπόχρεου μπορεί εν συνεχεία να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή παραλαβής της Ρουμανίας, δηλ.

  • είτε με το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρουμανίας για αιτήσεις οι οποίες υποβάλλονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 και τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 είτε
  • με τον Δικηγορικό Σύλλογο Βουκουρεστίου (Baroul București) για αιτήσεις οι οποίες υποβάλλονται δυνάμει της Σύμβασης της Νέας Υόρκης του 1956.

Η αίτηση εν συνεχεία υποβάλλεται στο αρμόδιο δικαστήριο.

Υπόχρεος ο οποίος διαμένει στο εξωτερικό μπορεί να απευθύνει το αίτημά του απευθείας στο αρμόδιο ρουμανικό δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ιδίου ή του καθ’ ού η αίτηση, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω δικηγόρου.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Υπόχρεος ο οποίος διαμένει στο εξωτερικό μπορεί να απευθύνει το αίτημά του απευθείας στο αρμόδιο ρουμανικό δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ιδίου ή του καθ’ ού η αίτηση, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω δικηγόρου. Αναλυτικές πληροφορίες για τα αρμόδια ρουμανικά δικαστήρια παρέχονται στη διαδικτυακή πύλη των δικαστηρίων Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://portal.just.ro/SitePages/acasa.aspx με βάση τον τόπο κατοικίας του καθ’ ού η αίτηση ή του υπόχρεου.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι, σύμφωνα με το άρθρο 2612 του ρουμανικού Αστικού Κώδικα, το εφαρμοστέο δίκαιο σε θέματα διατροφής καθορίζεται με βάση το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλ. το Πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Άνευ αντικειμένου.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Σύμφωνα με τον ρουμανικό νόμο αριθ. 36/2012 περί ορισμένων αναγκαίων μέτρων για την εφαρμογή συγκεκριμένων κανονισμών και αποφάσεων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πράξεων του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου στον τομέα των υποχρεώσεων διατροφής, με την παραλαβή μιας αίτησης χορήγησης διατροφής ή αίτησης λήψης συγκεκριμένων μέτρων, το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαβιβάζει την αίτηση για διεκπεραίωση στην αρμόδια αρχή ή φορέα ο οποίος διαθέτει τα σχετικά προσωπικά δεδομένα, στον αρμόδιο τοπικό δικηγορικό σύλλογο, στο Επιμελητήριο Επιμελητών Εκτέλεσης Δικαστικών Αποφάσεων ή, όπου ισχύει, στο αρμόδιο δικαστήριο.

Στην περίπτωση που η αίτηση έχει υποβληθεί μέσω της κεντρικής αρχής, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 46 του κανονισμού, μπορεί να χορηγηθεί δωρεάν, πλήρης νομική συνδρομή για τις αιτήσεις διατροφής στον δικαιούχο διατροφής, εφόσον αυτός δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του ή συνεχίζει τις σπουδές του, με ανώτατο όριο ηλικίας τα 21 έτη, καθώς και στον δικαιούχο διατροφής ο οποίος ανήκει σε ευπαθή κοινωνική ομάδα.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαβιβάζει τις αιτήσεις οι οποίες υποβάλλονται από χώρες του εξωτερικού απευθείας στον αρμόδιο τοπικό δικηγορικό σύλλογο. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου εκδίδει άμεσα και αυτεπαγγέλτως υποχρεωτική απόφαση διορισμού δικηγόρου. Ο διορισθείς δικηγόρος αιτείται τη χορήγηση νομικής συνδρομής, μεταξύ άλλων με τη μορφή καταβολής της αμοιβής του δικαστικού επιμελητή.

Εν συνεχεία, έπειτα από την έκδοση απόφασης αναγκαστικής εκτέλεσης, ο διορισθείς δικηγόρος αιτείται από το δικαστήριο την χορήγηση νομικής συνδρομής με τη μορφή καταβολής της αμοιβής του δικαστικού επιμελητή. Ο δικηγόρος υποβάλει την αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης, τη σχετική απόφαση και την απόφαση του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου στον αρμόδιο τοπικό δικαστικό επιμελητή.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η Ρουμανία έχει θεσπίσει τον νόμο αριθ. 36/2012 περί ορισμένων αναγκαίων μέτρων για την εφαρμογή συγκεκριμένων κανονισμών και αποφάσεων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πράξεων του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου στον τομέα των υποχρεώσεων διατροφής.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει οριστεί ως η κεντρική αρχή διαβίβασης της Ρουμανίας, η οποία διαβιβάζει τις αιτήσεις που προβλέπονται στα άρθρα 53 και 56 του κανονισμού. Με την παραλαβή των απαραίτητων δικαιολογητικών εγγράφων από τον δικαιούχο ή τον υπόχρεο της διατροφής, το Υπουργείο Δικαιοσύνης συμπληρώνει το Μέρος Α της αίτησης και δύναται να παρέχει συνδρομή στον αιτούντα ή τον υπόχρεο κατά τη συμπλήρωση του Μέρους Β αυτής.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι η κεντρική αρχή η οποία είναι αρμόδια για την παραλαβή των αιτήσεων λήψης συγκεκριμένων μέτρων και των αιτήσεων χορήγησης διατροφής. Με την παραλαβή των αιτήσεων, το Υπουργείο Δικαιοσύνης τις διαβιβάζει προς διεκπεραίωση στην αρμόδια αρχή ή φορέα ο οποίος διαθέτει τα σχετικά προσωπικά δεδομένα, στον αρμόδιο τοπικό δικηγορικό σύλλογο, στο Επιμελητήριο Επιμελητών Εκτέλεσης Δικαστικών Αποφάσεων ή, όπου ισχύει, στο αρμόδιο δικαστήριο.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 14/08/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Σλοβενία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Η διατροφή αποτελεί θεσμό του οικογενειακού δικαίου ο οποίος βασίζεται σε μία από τις θεμελιώδεις αρχές του οικογενειακού δικαίου: την αρχή της αμοιβαίας υποστήριξης των μελών της οικογένειας, δηλ. την αρχή της οικογενειακής αλληλεγγύης. Η διατροφή συνήθως καταβάλλεται οικειοθελώς, κυρίως λόγω των προσωπικών δεσμών μεταξύ των μελών της οικογένειας, αλλά μπορεί να διαταχθεί η καταβολή της και δικαστικά.

Στη Σλοβενία ο όρος «διατροφή» αναφέρεται στη συντήρηση των (πρώην) συζύγων, των τέκνων και των γονέων. Αναφέρεται τόσο στην υποχρέωση συντήρησης και υποστήριξης, όσο και στα αντίστοιχα συγκεκριμένα ποσά τα οποία επιδικάζει το δικαστήριο. Συνεπώς, καλύπτει όλα τα μέσα τα οποία υποχρεούται εκ του νόμου να διαθέσει ένα πρόσωπο για τις βιοτικές ανάγκες των τέκνων ή του συζύγου του. Ο ίδιος όρος χρησιμοποιείται και για τη συντήρηση των γονέων που δεν διαθέτουν επαρκή μέσα για να συντηρήσουν τον εαυτό τους και ως εκ τούτου η υποχρέωση αυτή αναλαμβάνεται από τα τέκνα τους. Ο όρος μπορεί επίσης να αναφέρεται στο χρηματικό ποσό το οποίο χορηγείται ως διατροφή.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής των τέκνων τους [άρθρο 183 του οικογενειακού κώδικα (Družinski zakonik)].

Το ενήλικο τέκνο έχει υποχρέωση να συντηρεί τους γονείς του σύμφωνα με τις δυνατότητές του, εφόσον οι γονείς δεν διαθέτουν και δεν είναι σε θέση να αποκτήσουν επαρκή μέσα διαβίωσης, αλλά μόνο για όσο χρόνο το ίδιο το τέκνο συντηρούνταν από τους γονείς του. Ενήλικο τέκνο δεν έχει υποχρέωση να συντηρεί τον γονέα του εφόσον αυτός δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του έναντι του τέκνου χωρίς εύλογη αιτία (άρθρο 185 του οικογενειακού κώδικα).

Οι σύζυγοι ή οι σύντροφοι οι οποίοι δεν έχουν τελέσει γάμο έχουν υποχρέωση να συντηρούν τα τέκνα του συζύγου ή συντρόφου τους με τα οποία συνοικούν, εκτός εάν ο ίδιος ή ο άλλος γονέας είναι σε θέση να συντηρεί το τέκνο.

Η εν λόγω υποχρέωση παύει με τη λύση του γάμου ή της εκτός γάμου ένωσης με τη μητέρα ή τον πατέρα του τέκνου, εκτός εάν ο γάμος ή η ένωση λυθεί με τον θάνατο του γονέα του τέκνου. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο επιζών σύζυγος ή σύντροφος έχει υποχρέωση να συντηρεί το τέκνο του συζύγου ή συντρόφου του που απεβίωσε, μόνο εφόσον συνοικούσε με το τέκνο κατά τον χρόνο λύσης του γάμου ή της εκτός γάμου ένωσης. (άρθρο 187 του οικογενειακού κώδικα).

Σύζυγος που δεν διαθέτει ίδια μέσα διαβίωσης και δεν εργάζεται χωρίς δική του/της υπαιτιότητα μπορεί να αξιώσει διατροφή από τον/την άλλο/-η σύζυγο, στον βαθμό που ο/η τελευταίος/-α είναι σε θέση να την παρέχει. (άρθρο 62 του οικογενειακού κώδικα).

Σύζυγος που δεν λαμβάνει διατροφή, δεν διαθέτει ίδια μέσα διαβίωσης και δεν εργάζεται χωρίς δική του/της υπαιτιότητα μπορεί να αξιώσει διατροφή από τον/την άλλο/-η σύζυγο είτε στο πλαίσιο διαδικασίας διαζυγίου είτε ασκώντας αυτοτελή αγωγή εντός ενός έτους από την τελεσιδικία της απόφασης διαζυγίου. (άρθρο 100 του οικογενειακού κώδικα).

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Οι γονείς έχουν υποχρέωση να συντηρούν τα τέκνα τους έως την ενηλικίωσή τους, ώστε να διασφαλίζουν, σύμφωνα με τις δυνατότητές τους, τις συνθήκες διαβίωσης που απαιτούνται για την ανάπτυξή τους.

Οι γονείς έχουν επίσης υποχρέωση διατροφής του τέκνου τους το οποίο φοιτά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μετά την ενηλικίωσή του, εφόσον παρακολουθεί πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης και δεν εργάζεται και εφόσον δεν έχει εγγραφεί στο μητρώο ανέργων, δηλαδή μέχρι την πρώτη ολοκλήρωση των σπουδών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή την ολοκλήρωση του ανώτατου επιπέδου γενικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης που μπορεί να λάβει το τέκνο σύμφωνα με τους κανόνες για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η υποχρέωση διατροφής παύει όταν το τέκνο συμπληρώσει το 26 έτος της ηλικίας του.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής του τέκνου τους το οποίο φοιτά στην ανώτερη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση, εφόσον παρακολουθεί πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης και δεν εργάζεται και εφόσον δεν έχει εγγραφεί στο μητρώο ανέργων, δηλαδή μέχρι την πρώτη ολοκλήρωση της ανώτερης δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου για την ανώτερη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής του τέκνου τους το οποίο φοιτά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, εφόσον παρακολουθεί πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης και δεν εργάζεται και εφόσον δεν έχει εγγραφεί στο μητρώο ανέργων, δηλαδή μέχρι την πρώτη ολοκλήρωση των προπτυχιακών σπουδών ή του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών ή του ενοποιημένου προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Εάν το πρόγραμμα σπουδών που παρακολουθεί το τέκνο διαρκεί περισσότερα από τέσσερα έτη, η υποχρέωση διατροφής εκτείνεται και στο χρονικό διάστημα που βαίνει πέραν της τετραετούς διάρκειας του προγράμματος σπουδών.

Η υποχρέωση διατροφής παύει όταν το τέκνο συμπληρώσει το 26 έτος της ηλικίας του.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση να συντηρούν έγγαμο τέκνο ή τέκνο το οποίο συνοικεί με σύντροφο χωρίς την τέλεση γάμου, μόνο εφόσον ο/η σύζυγος ή σύντροφος του τέκνου δεν είναι σε θέση να το συντηρεί.

Εάν οι γονείς δεν συντηρούν τέκνο στο νοικοκυριό τους, υποχρεούνται να καταβάλλουν διατροφή κάθε μήνα για τη συντήρησή του. (άρθρο 183 του οικογενειακού κώδικα).

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Ως προς το ανήλικο τέκνο, ο Οικογενειακός Κώδικας προβλέπει ότι τόσο οι γονείς που δεν ζουν μαζί ή που προτίθενται να χωρίσουν, όσο και οι γονείς που ζουν μαζί, πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία για τη διατροφή των κοινών τους τέκνων. Εάν οι γονείς δεν καταλήξουν σε συμφωνία επί του θέματος, ζητείται η συνδρομή του κέντρου κοινωνικών υποθέσεων (center za socialno delo) για την επίτευξη συμφωνίας. Μπορούν επίσης να ζητήσουν τη διεξαγωγή διαμεσολάβησης. Εάν οι γονείς δεν καταλήξουν σε συμφωνία για τη διατροφή των κοινών τους τέκνων, το ζήτημα επιλύεται από το δικαστήριο. (άρθρο 140 του οικογενειακού κώδικα).

Η διαδικασία για την έκδοση απόφασης διατροφής τέκνου κινείται με αίτηση ενός ή αμφότερων των γονέων, του κηδεμόνα του τέκνου, του τέκνου που έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ικανό να αντιληφθεί τη σημασία και τις έννομες συνέπειες των πράξεών του, ή με αίτηση του κέντρου κοινωνικών υποθέσεων. [άρθρο 102 του νόμου για την εκούσια δικαιοδοσία (Zakon o nepravdnem postopku)]. Εάν οι γονείς καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη διατροφή του τέκνου, μπορούν επίσης να ζητήσουν την υπογραφή δικαστικού συμβιβασμού. Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι η συμφωνία δεν εξυπηρετεί το συμφέρον του τέκνου, απορρίπτει την αίτηση.

Ο Οικογενειακός Κώδικας προβλέπει ότι ο δικαιούχος και ο υπόχρεος της διατροφής μπορούν να υπογράψουν συμφωνία σχετικά με τη διατροφή που υποχρεούνται να καταβάλλουν οι γονείς σε ενήλικο τέκνο, η οποία περιβάλλεται τον τύπο εκτελεστού συμβολαιογραφικού εγγράφου (άρθρο 192 του οικογενειακού κώδικα). Στην περίπτωση που εκδοθεί δικαστική απόφαση, ο νόμος για την εκούσια δικαιοδοσία προβλέπει ότι η διαδικασία για τη διασφάλιση των συμφερόντων του τέκνου, όπως ορίζεται σ' αυτόν, εφαρμόζεται στη σχετική με τη διατροφή του ενήλικου τέκνου διαδικασία για όσο χρόνο διαρκεί η υποχρέωση διατροφής σύμφωνα με τον οικογενειακό κώδικα.

Σύζυγος που δεν διαθέτει ίδια μέσα διαβίωσης και δεν εργάζεται χωρίς δική του/της υπαιτιότητα δικαιούται να ζητήσει διατροφή από τον/την άλλο/-η σύζυγο είτε στο πλαίσιο διαδικασίας διαζυγίου είτε ασκώντας ειδική αγωγή εντός ενός έτους από τη λύση του γάμου με τελεσίδικη απόφαση (άρθρο 100 του οικογενειακού κώδικα).

Πριν από την κατάθεση της αγωγής ή της αίτησης συναινετικού διαζυγίου, το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στους συζύγους, εκτός εάν δεν έχουν αποκτήσει κοινά τέκνα επί των οποίων ασκούν γονική μέριμνα· ένας εκ των συζύγων είναι διανοητικά ανίκανος· ένας εκ των συζύγων είναι αγνώστου διαμονής ή δεν μπορεί να εντοπιστεί· ένας εκ των συζύγων ή αμφότεροι οι σύζυγοι διαμένουν στο εξωτερικό. Εάν κατά τη διάρκεια της συμβουλευτικής υποστήριξης οι σύζυγοι διαπιστώσουν ότι η εξακολούθηση του γάμου είναι αφόρητη για τουλάχιστον έναν εξ αυτών, ο υπεύθυνος του κέντρου κοινωνικών υποθέσεων τους εξηγεί τη διαδικασία και τον σκοπό της διαμεσολάβησης. Το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων μπορεί, με τη συγκατάθεση των συζύγων, να παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη και στη συνέχεια υπηρεσίες διαμεσολάβησης. Οι σύζυγοι μπορούν επίσης να μετέχουν σε διαδικασία διαμεσολάβησης άλλων παρόχων (άρθρα 200 και 202 του οικογενειακού κώδικα).

Οι σύζυγοι μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη διατροφή σε περίπτωση διαζυγίου, η οποία περιβάλλεται τον τύπο εκτελεστού συμβολαιογραφικού εγγράφου και συντάσσεται κατά τη σύναψη του γάμου, κατά τη διάρκεια του γάμου ή κατά τον χρόνο λύσης του γάμου με διαζύγιο. Αυτού του είδους η συμφωνία, ιδίως η συμφωνία σχετικά με την παύση του δικαιώματος διατροφής, δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα του τέκνου. (άρθρο 101 του οικογενειακού κώδικα).

Εάν ζητείται διατροφή στο πλαίσιο διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου, δεν κατατίθεται αγωγή, αλλά αίτηση στο πλαίσιο της εκούσιας δικαιοδοσίας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, για τον καθορισμό της διατροφής εφαρμόζεται ο νόμος για την εκούσια δικαιοδοσία κατά το άρθρο 217 του εν λόγω νόμου· διαφορετικά, η διατροφή ζητείται με αγωγή που κατατίθεται στο πλαίσιο της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, εφόσον πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις (άρθρο 100 του οικογενειακού κώδικα).

Όσον αφορά το περιεχόμενο το περιεχόμενο των αιτήσεων στο πλαίσιο γαμικών διαφορών (αυτό καλύπτει και την αίτηση για την έκδοση απόφασης διατροφής, εάν η διατροφή ζητείται στο πλαίσιο διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου), ο νόμος για την εκούσια δικαιοδοσία προβλέπει ότι η ανωτέρω αίτηση πρέπει επίσης να περιέχει ορισμένο αίτημα επί του οποίου καλείται να αποφανθεί το δικαστήριο. Η αίτηση για τη λύση του γάμου πρέπει να συνοδεύεται από έγγραφο του κέντρου κοινωνικών υποθέσεων σχετικά με τη λήψη συμβουλευτικής υποστήριξης, εάν ο Οικογενειακός Κώδικας προβλέπει ότι πριν από την έναρξη της διαδικασίας ο αιτών πρέπει να λάβει τέτοια υποστήριξη (άρθρο 82 του νόμου για την εκούσια δικαιοδοσία).

Η αγωγή που κατατίθεται στο πλαίσιο της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας πρέπει να περιέχει ορισμένο αίτημα, περιγραφή του κύριου αντικειμένου της διαφοράς, τυχόν παρεπόμενων αξιώσεων και των πραγματικών περιστατικών τα οποία θεμελιώνουν το αίτημα του ενάγοντος, αποδεικτικά στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν αυτά τα πραγματικά περιστατικά, και άλλα στοιχεία τα οποία πρέπει να περιέχει κάθε αγωγή [άρθρο 180 του νόμου για την πολιτική δικονομία (Zakon o pravdnem postopku)]. Η αίτηση πρέπει να είναι κατανοητή και να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για τη διεξαγωγή της ακροαματικής διαδικασίας. Ειδικότερα, πρέπει να περιέχει: μνεία του δικαστηρίου, των ονομάτων και της διεύθυνσης μόνιμης κατοικίας ή προσωρινής διαμονής των διαδίκων, των ονομάτων των νόμιμων εκπροσώπων ή πληρεξουσίων, εάν υπάρχουν, του αντικειμένου της διαφοράς και του περιεχομένου της δήλωσης. Ο αιτών πρέπει να υπογράψει την αίτηση, εκτός εάν αυτό είναι αδύνατον λόγω της μορφής της αίτησης. Γνήσια υπογραφή του αιτούντος θεωρείται η ιδιόχειρη ή η ηλεκτρονική υπογραφή του (η οποία είναι ισοδύναμη προς την ιδιόχειρη υπογραφή). Εάν ο αιτών δεν γνωρίζει γραφή ή είναι ανίκανος προς υπογραφή, αντί υπογραφής επί της αίτησης τίθεται το δακτυλικό του αποτύπωμα. Εάν το δικαστήριο αμφιβάλλει για τη γνησιότητα μιας αίτησης, μπορεί να εκδώσει απόφαση με την οποία θα διατάσσει να τεθεί πιστοποιημένη υπογραφή επί της αίτησης. Κατά της εν λόγω απόφασης δεν υπάρχει δυνατότητα άσκησης προσφυγής. Εάν η δήλωση περιλαμβάνει κάποιο αίτημα, ο αιτών πρέπει να ορίζει στην αίτηση τα πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν το αίτημα και τα αποδεικτικά στοιχεία που το αποδεικνύουν (άρθρο 105 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Τα πρωτοδικεία (okrožno sodišče) αποφαίνονται σε πρώτο βαθμό, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, σχετικά με τη διατροφή μεταξύ γονέων και τέκνων και σχετικά με τη διατροφή που ζητείται στο πλαίσιο λύσης του γάμου με διαζύγιο ή ακύρωσής του, ενώ αποφαίνεται κατά τη διαδικασία της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας σχετικά με τη διατροφή μεταξύ συζύγων στο πλαίσιο λύσης του γάμου με διαζύγιο ή ακύρωσής του (άρθρο 10 του νόμου για την εκούσια δικαιοδοσία, άρθρο 32 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Στο πλαίσιο της εκούσιας και της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας τα δικαστικά έξοδα καταβάλλονται σύμφωνα με τον νόμο για τα δικαστικά τέλη (Zakon o sodnih taksah).

Τα δικαστικά έξοδα καταβάλλονται με την κατάθεση της αγωγής. Τα δικαστικά έξοδα πρέπει να καταβάλλονται το αργότερο έως τη λήξη της προθεσμίας που έχει ορίσει το δικαστήριο στη διαταγή πληρωμής των δικαστικών εξόδων (άρθρο 105a του νόμου για την πολιτική δικονομία).

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Το αίτημα χορήγησης διατροφής υποβάλλεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο του τέκνου. Τα ανήλικα τέκνα εκπροσωπούνται από τους γονείς τους. Εάν το τέκνο έχει τοποθετηθεί σε ανάδοχη οικογένεια, το αίτημα υποβάλλεται από τον κηδεμόνα του.

Η διαδικασία για την έκδοση απόφασης διατροφής τέκνου κινείται με αίτηση ενός ή αμφότερων των γονέων, του κηδεμόνα του τέκνου, του τέκνου που έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ικανό να αντιληφθεί τη σημασία και τις έννομες συνέπειες των πράξεών του, ή με αίτηση του κέντρου κοινωνικών υποθέσεων. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να κινήσει την ανωτέρω διαδικασία αυτεπαγγέλτως (άρθρο 102 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Το δικαστήριο παρέχει τη δυνατότητα στο τέκνο το οποίο έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του και είναι ικανό να αντιληφθεί την έννοια και τις έννομες συνέπειες των πράξεών του, να διενεργεί διαδικαστικές πράξεις αυτόνομα ως διάδικος. Ο νόμιμος εκπρόσωπος του τέκνου μπορεί να διενεργεί πράξεις στο πλαίσιο της διαδικασίας μόνο εφόσον το τέκνο δεν δηλώσει ότι προτίθεται να διενεργήσει τις εν λόγω πράξεις αυτοπροσώπως. Τέκνο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του ή κατά την κρίση του δικαστηρίου δεν είναι ικανό να αντιληφθεί την έννοια και τις έννομες συνέπειες των πράξεών του, εκπροσωπείται από νόμιμο εκπρόσωπο. Σε περίπτωση που τα συμφέροντα του τέκνου δεν ταυτίζονται με τα συμφέροντα του νόμιμου εκπροσώπου, το δικαστήριο διορίζει ειδικό επίτροπο (επίτροπο «σύγκρουσης συμφερόντων») (kolizijski skrbnik) (άρθρο 45 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Τα πρωτοδικεία αποφαίνονται σε πρώτο βαθμό κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας σχετικά με τη διατροφή μεταξύ γονέων και τέκνων και σχετικά με τη διατροφή που ζητείται στο πλαίσιο λύσης του γάμου με διαζύγιο ή ακύρωσής του, ενώ αποφαίνονται κατά τη διαδικασία της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας σχετικά με τη διατροφή μεταξύ συζύγων στο πλαίσιο λύσης του γάμου με διαζύγιο ή ακύρωσής του (άρθρο 10 του νόμου για την εκούσια δικαιοδοσία, άρθρο 32 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Γενική κατά τόπον αρμοδιότητα στο πλαίσιο της εκούσιας δικαιοδοσίας: Γενικά κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας ή εγκατάστασης του καθ’ ου η αίτηση. Εάν το δικαστήριο κινήσει τη διαδικασία αυτεπαγγέλτως, γενικά κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας του προσώπου αναφορικά με το οποίο διεξάγεται η διαδικασία. Εάν ο διάδικος δεν έχει μόνιμη κατοικία στη Σλοβενία, η κατά τόπον αρμοδιότητα καθορίζεται με βάση τον τόπο της προσωρινής διαμονής του. Εάν, πέραν της μόνιμης κατοικίας του, ο διάδικος διαμένει προσωρινά και σε άλλο τόπο και τεκμαίρεται από τις περιστάσεις ότι θα εξακολουθήσει να διαμένει σ’ αυτόν για μεγάλο χρονικό διάστημα, το δικαστήριο του τόπου της προσωρινής διαμονής του διαδίκου είναι επίσης κατά τόπον αρμόδιο. (άρθρο 11 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Ειδική κατά τόπον αρμοδιότητα στο πλαίσιο της εκούσιας δικαιοδοσίας: Σε διαδικασίες για τη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ γονέων και τέκνων (συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων διατροφής), κατά τόπον αρμόδιο είναι επίσης το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας του τέκνου. Εάν, πέραν της μόνιμης κατοικίας του, το τέκνο διαμένει προσωρινά και σε άλλο τόπο και τεκμαίρεται από τις περιστάσεις ότι θα εξακολουθήσει να διαμένει εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, το δικαστήριο του τόπου της προσωρινής διαμονής του τέκνου είναι επίσης αρμόδιο. Εάν στο πλαίσιο διαδικασίας που αφορά υπόθεση διατροφής με στοιχεία αλλοδαπότητας, είναι αρμόδια τα δικαστήρια της Σλοβενίας για τον λόγο ότι ο αιτών είναι τέκνο το οποίο κατοικεί μόνιμα στη Σλοβενία, κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας του αιτούντος (άρθρο 13 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Γενική κατά τόπον αρμοδιότητα στο πλαίσιο της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας: Γενικά κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας του εναγομένου. Εάν είναι αρμόδια τα δικαστήρια της Σλοβενίας για τον λόγο ότι ο εναγόμενος διαμένει προσωρινά στη Σλοβενία, γενικά κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της προσωρινής διαμονής του εναγομένου. Εάν, πέραν της μόνιμης κατοικίας του, ο εναγόμενος διαμένει προσωρινά και σε άλλο τόπο και τεκμαίρεται από τις περιστάσεις ότι θα εξακολουθήσει να διαμένει εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, το δικαστήριο του τόπου της προσωρινής διαμονής του εναγομένου είναι επίσης γενικά κατά τόπον αρμόδιο (άρθρο 47 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Ειδική κατά τόπον αρμοδιότητα στο πλαίσιο της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας: Γενικά κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της μόνιμης κατοικίας του εναγομένου. Εάν σε διαφορά με αντικείμενο διατροφή είναι αρμόδια τα δικαστήρια της Σλοβενίας για τον λόγο ότι ο εναγόμενος διαθέτει περιουσιακά στοιχεία στη Σλοβενία από τα οποία μπορεί να ικανοποιηθεί η απαίτηση διατροφής, κατά τόπον αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου όπου βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία (άρθρο 50 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτών μπορεί να παρίσταται στη δίκη αυτοπροσώπως ή να εκπροσωπείται από πληρεξούσιο. Στη διαδικασία ενώπιον του πρωτοδικείου, ο πληρεξούσιος πρέπει να είναι δικηγόρος ή πρόσωπο το οποίο έχει επιτύχει στις κρατικές εξετάσεις για την απόκτηση άδειας άσκησης νομικού επαγγέλματος (άρθρα 86 και 87 του νόμου για την πολιτική δικονομία).

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Ναι, τα δικαστικά έξοδα καταβάλλονται με την κατάθεση της αίτησης ή της αγωγής (άρθρο 39 του νόμου για την εκούσια δικαιοδοσία, άρθρο 105α του νόμου για την πολιτική δικονομία).

Σε διαφορές με αντικείμενο το δικαίωμα διατροφής ή αξιώσεις καταβολής επιμέρους ποσών διατροφής, τα καταβλητέα δικαστικά έξοδα υπολογίζονται με βάση την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, το οποίο προκύπτει από το άθροισμα των παροχών τριών μηνών, εκτός εάν ζητείται διατροφή για μικρότερο χρονικό διάστημα (άρθρο 23 του νόμου για τα δικαστικά έξοδα).

Ωστόσο, εάν ζητείται διατροφή στο πλαίσιο διαδικασίας για την ανάθεση της επιμέλειας τέκνου, τα καταβλητέα δικαστικά έξοδα ανέρχονται στο κατ’ αποκοπήν ποσό των 45 ευρώ (σημείο 1212 του πίνακα τελών του νόμου για τα δικαστικά έξοδα).

Ναι, υπάρχει δυνατότητα παροχής νομικής συνδρομής για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας. Για τη χορήγησή της αποφασίζει ο πρόεδρος του πρωτοδικείου [άρθρο 2 του νόμου για τη νομική συνδρομή (Zakon o brezplačni pravni pomoči)].

Τυχόν απαλλαγή ή αναβολή της υποχρέωσης καταβολής των δικαστικών εξόδων ή η καταβολή αυτών σε δόσεις πρέπει να ζητηθεί ξεχωριστά. Το σχετικό αίτημα υποβάλλεται στο δικαστήριο που είναι αρμόδιο για την κυρίως διαδικασία (άρθρο 12 του νόμου για τα δικαστικά έξοδα).

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η διατροφή καθορίζεται λαμβανομένων δεόντως υπόψη των αναγκών του ενάγοντος και της περιουσιακής και οικονομικής κατάστασης του υπόχρεου διατροφής. Κατά τον καθορισμό του ύψους της διατροφής τέκνου, το δικαστήριο οφείλει να ενεργεί με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου, καθορίζοντας ένα επαρκές ποσό διατροφής για τη διασφάλιση της επιτυχούς σωματικής και διανοητικής ανάπτυξης του τέκνου. Η διατροφή πρέπει να καλύπτει τις δαπάνες διαβίωσης του τέκνου, ιδίως τις δαπάνες στέγασης, διατροφής, ένδυσης, υπόδησης, φροντίδας και προστασίας, εκπαίδευσης, φοίτησης σε σχολείο, αναψυχής, ψυχαγωγίας, καθώς και λοιπές ειδικές ανάγκες του τέκνου. (άρθρα 189 και 190 του οικογενειακού κώδικα).

Η διατροφή ορίζεται ως μηνιαίο ποσό το οποίο προκαταβάλλεται και μπορεί να ζητηθεί από τον χρόνο κατάθεσης της αγωγής διατροφής ή της αίτησης. (άρθρο 196 του οικογενειακού κώδικα).

Με αίτηση του δικαιούχου ή του υπόχρεου διατροφής, το δικαστήριο μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει το ποσό της διατροφής ή να διατάξει την παύση της υποχρέωσης διατροφής η οποία καθορίστηκε με πράξη εκτέλεσης εάν μεταβληθούν οι ανάγκες του δικαιούχου ή η κατάσταση του υπόχρεου με βάση τις οποίες καθορίστηκε το ποσό της διατροφής. Εάν οι γονείς συμφωνούν ως προς την αύξηση ή τη μείωση της διατροφής του τέκνου η οποία καθορίζεται με πράξη εκτέλεσης, μπορούν να ζητήσουν την υπογραφή δικαστικού συμβιβασμού. Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι η συμφωνία δεν εξυπηρετεί το συμφέρον του τέκνου, απορρίπτει την αίτηση. Τυχόν αύξηση ή μείωση του ποσού της διατροφής ή παύση της υποχρέωσης διατροφής, τόσο στην περίπτωση διατροφής που καταβάλλεται από τους γονείς σε ενήλικο τέκνο όσο και στην περίπτωση διατροφής που καταβάλλεται από ενήλικο τέκνο στους γονείς του, μπορεί να συμφωνηθεί μεταξύ του δικαιούχου και του υπόχρεου διατροφής με εκτελεστό συμβολαιογραφικό έγγραφο. (άρθρο 197 του οικογενειακού κώδικα).

Η διατροφή που ορίζεται στην πράξη εκτέλεσης προσαρμόζεται ετησίως σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή στη Σλοβενία. Η προσαρμογή διενεργείται τον Ιανουάριο με βάση τη συνολική αύξηση των τιμών καταναλωτή από τον τελευταίο μήνα κατά τον οποίο καθορίστηκε ή προσαρμόστηκε η διατροφή. Ο συντελεστής προσαρμογής για τη διατροφή δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Σλοβενίας (Uradni list Republike Slovenije) από τον αρμόδιο υπουργό οικογενειακών υποθέσεων. Το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων ενημερώνει εγγράφως τον δικαιούχο και τον υπόχρεο της διατροφής σχετικά με κάθε προσαρμογή και σχετικά με το νέο ποσό της διατροφής. Η ειδοποίηση από το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων, μαζί με τον δικαστικό συμβιβασμό, την τελεσίδικη απόφαση του δικαστηρίου ή το εκτελεστό συμβολαιογραφικό έγγραφο, συνιστούν πράξη εκτέλεσης.

Εάν ο δικαιούχος διατροφής, ο οποίος έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, δεν παρακολουθεί πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης κατά το έτος προσαρμογής της διατροφής, το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων δεν υποχρεούται να ειδοποιήσει εγγράφως τον δικαιούχο και τον υπόχρεο της διατροφής σχετικά με την προσαρμογή. Μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του, ο δικαιούχος πρέπει να υποβάλει στο κέντρο κοινωνικών υποθέσεων πιστοποιητικό εγγραφής εντός 30 ημερών από την απόκτηση της μαθητικής ή φοιτητικής ιδιότητας, ή να ενημερώσει το κέντρο στο οποίο παρακολουθεί το πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης. Εάν ο δικαιούχος της διατροφής δεν ενεργήσει σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων δεν προσαρμόζει τη διατροφή για το αντίστοιχο έτος. Μετά την ενηλικίωση του τέκνου, ο υπόχρεος μπορεί επικοινωνήσει με το κέντρο κοινωνικών υποθέσεων για να διαπιστώσει αν το τέκνο έχει τη μαθητική ή φοιτητική ιδιότητα. Εάν ο δικαιούχος δεν έχει τη μαθητική ή φοιτητική ιδιότητα, ο υπόχρεος διατροφής δεν υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή, ανεξάρτητα από τυχόν ειδοποίηση περί προσαρμογής της διατροφής η οποία είναι προγενέστερη της απώλειας της μαθητικής ή φοιτητικής ιδιότητας. (άρθρο 198 του οικογενειακού κώδικα).

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Το επίδομα διατροφής τέκνου συνήθως κατατίθεται στον τραπεζικό λογαριασμό του νόμιμου εκπροσώπου του τέκνου. Το επίδομα διατροφής ενηλίκου κατατίθεται στον τραπεζικό λογαριασμό του ιδίου. Ο τρόπος και το πρόσωπο στο οποίο καταβάλλεται η διατροφή καθορίζονται με απόφαση του δικαστηρίου.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος της διατροφής δεν εκπληρώσει οικειοθελώς τη σχετική υποχρέωση σύμφωνα με την πράξη εκτέλεσης (δικαστική απόφαση, δικαστική διαταγή, εκτελεστό συμβολαιογραφικό έγγραφο και γνωστοποίηση προσαρμογής της διατροφής), ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης στο δικαστήριο σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου για την αναγκαστική εκτέλεση και εξασφάλιση των απαιτήσεων (Zakon o izvršbi in zavarovanju), προκειμένου να επιτύχει την εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεων.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες μέσω της διαδικτυακής πύλης της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης στην παρακάτω διεύθυνση: Εκτέλεση δικαστικής απόφασης.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Στις διαδικασίες σχετικά με τη χορήγηση/ρύθμιση διατροφής, όλα τα κέντρα κοινωνικών υποθέσεων μπορούν να παρέχουν αρχικές πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή.

Καθ’ ύλην αρμόδια για υποθέσεις διατροφής είναι τα πρωτοδικεία. Οι διάδικοι μπορούν να ζητήσουν την παροχή νομικής συνδρομής με τη μορφή εκπροσώπησης από συνήγορο και με τη μορφή απαλλαγής από την καταβολή των εξόδων της διαδικασίας.

Εάν ο υπόχρεος δεν καταβάλλει τη διατροφή, ο νόμιμος εκπρόσωπος του ανηλίκου ή ο ενήλικος δικαιούχος της διατροφής μπορεί να υποβάλει αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης στο αρμόδιο τοπικό δικαστήριο (okrajno sodišče). Για τη συμπλήρωση της αίτησης αναγκαστικής εκτέλεσης μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή των κέντρων κοινωνικών υποθέσεων, των τοπικών δικαστηρίων, των δικηγόρων και του ταμείου κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών (Javni štipendijski, razvojni, invalidski in preživninski sklad Republike Slovenije).

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Σλοβενίας (Vrhovno sodišče) δημοσίευσε στο περιοδικό Sodnikov informator τις αναθεωρημένες αιτήσεις για την άσκηση αξιώσεων διατροφής, μαζί με οδηγίες για τον τρόπο συμπλήρωσής τους. Με τις εν λόγω αιτήσεις και οδηγίες παρέχεται βοήθεια στους χρήστες κατά την κατάθεση αιτήσεων αναγκαστικής εκτέλεσης, ενώ είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπουργείου Εργασίας, Οικογενειακών και Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών (Ministrstvo za delo, družino, socialne zadeve in enake možnosti).

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Εάν ο υπόχρεος δεν καταβάλλει τη διατροφή, ο νόμιμος εκπρόσωπος του παιδιού ή ο λήπτης της διατροφής ενηλίκου μπορεί να αξιώσει την καταβολή διατροφής από το ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, αλλά μόνο βάσει τελεσίδικης και εκτελεστής δικαστικής απόφασης ή συμβιβασμού με τον οποίο καθορίζεται το ποσό της διατροφής και υπό τον όρο ότι ο νόμιμος εκπρόσωπος είτε έχει επιχειρήσει να επισπεύσει ανεπιτυχώς την αναγκαστική εκτέλεση για την είσπραξη της διατροφής είτε έχει υποβάλει δεόντως συμπληρωμένη αίτηση εκτέλεσης στην αλλοδαπή.

Δικαίωμα αποζημίωσης διατροφής έχουν τα τέκνα που δεν έχουν ακόμη συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, καθώς και τα τέκνα ηλικίας μεταξύ 18 και 26 ετών, εφόσον παρακολουθούν πρόγραμμα τακτικής εκπαίδευσης και δεν εργάζονται ούτε είναι εγγεγραμμένοι ως άνεργοι και:

  • είναι υπήκοοι Σλοβενίας και μόνιμοι κάτοικοι Σλοβενίας·
  • είναι υπήκοοι άλλης χώρας και μόνιμοι κάτοικοι Σλοβενίας, εφόσον αυτό προβλέπεται από διεθνή συνθήκη ή υπό όρους αμοιβαιότητας.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι. Συνδρομή για την εκτέλεση των αποφάσεων διατροφής παρέχεται από το ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών το οποίο έχει οριστεί ως κεντρική αρχή σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής. Το ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών έχει επίσης οριστεί ως κεντρική αρχή βάσει της Σύμβασης της Χάγης για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής παιδιών και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής και ως υπηρεσία διαβίβασης και παραλαβής βάσει της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών περί διεκδικήσεως διατροφής εις την αλλοδαπήν.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας είναι τα εξής:

Javni štipendijski, razvojni, invalidski in preživninski sklad Republike Slovenije (ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών)

Dunajska cesta 20

1000 Ljubljana

Τηλέφωνο: + 386 1 4720 990

Φαξ: + 386 1 4345 899

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροjpsklad@jps-rs.si

Ιστότοπος: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.srips-rs.si/

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Όχι. Σύμφωνα με το άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, οι αιτήσεις εκτέλεσης σε υποθέσεις διατροφής διαβιβάζονται, μέσω της κεντρικής αρχής του κράτους μέλους στο οποίο διαμένει ο αιτών, στην κεντρική αρχή της Σλοβενίας, δηλαδή στο ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Ο κανονισμός δεν προβλέπει τη δυνατότητα άμεσης επαφής μεταξύ του αιτούντος που κατοικεί στο εξωτερικό και του ταμείου δημόσιων υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών, ως κεντρικής αρχής.

Την επικοινωνία χειρίζεται η κεντρική αρχή του κράτους μέλους διαμονής του αιτούντος. Η κεντρική αρχή του κράτους μέλους διαμονής του αιτούντος παρέχει πλήρη συνδρομή για την υποβολή ορθά και δεόντως συμπληρωμένης αίτησης εκτέλεσης σε υποθέσεις διατροφής στη Σλοβενία, και διαβιβάζει την αίτηση, με τυχόν παραρτήματα, στο ταμείο κρατικών υποτροφιών, ανάπτυξης, αναπηρίας και διατροφών, το οποίο εξετάζει την αίτηση, ζητεί τυχόν πρόσθετες πληροφορίες ή διορθώσεις, εφόσον είναι αναγκαίο, και εκπροσωπεί τον αιτούντα σε διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης ενώπιον δικαστηρίων και άλλων φορέων της Σλοβενίας.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

----

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Υπάρχει δυνατότητα παροχής νομικής συνδρομής για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας. Για τη χορήγησή της αποφασίζει ο πρόεδρος του πρωτοδικείου (άρθρο 2 του νόμου για τη νομική συνδρομή).

Μπορεί να χορηγηθεί νομική συνδρομή για παροχή νομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών και λοιπών νομικών υπηρεσιών που ορίζει ο νόμος, καθώς και για όλες τις μορφές δικαστικής προστασίας ενώπιον όλων των τακτικών και ειδικών δικαστηρίων της Σλοβενίας, συμπεριλαμβανομένου του σλοβενικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (Ustavno sodišče) και ενώπιον όλων των φορέων, οργανισμών και προσώπων στη Σλοβενία που είναι αρμόδια για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, καθώς και με τη μορφή απαλλαγής από τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας (άρθρο 7 του νόμου για τη νομική συνδρομή).

Δικαιούχοι νομικής συνδρομής σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου είναι: 1. Οι πολίτες της Σλοβενίας· 2. Οι υπήκοοι άλλων χωρών οι οποίοι έχουν άδεια μόνιμης ή προσωρινής διαμονής στη Σλοβενία, και πρόσωπα χωρίς ιθαγένεια (ανιθαγενείς) εφόσον είναι νόμιμοι κάτοικοι Σλοβενίας· 3. Οι υπήκοοι άλλων χωρών υπό όρους αμοιβαιότητας ή υπό προϋποθέσεις, στις περιπτώσεις που ορίζονται στις διεθνείς συνθήκες στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος η Σλοβενία 4. Μη κυβερνητικές οργανώσεις και μη κερδοσκοπικές ενώσεις που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και είναι καταχωρισμένες στα αντίστοιχα μητρώα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, σε διαφορές που αφορούν την άσκηση δραστηριοτήτων προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος ή του σκοπού για τον οποίο έχουν ιδρυθεί· 5. Λοιπά πρόσωπα τα οποία θεμελιώνουν δικαίωμα νομικής συνδρομής στον νόμο ή σε διεθνή συνθήκη στην οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος η Σλοβενία (άρθρο 10 του νόμου για τη νομική συνδρομή).

Ο δικαιούχος νομικής συνδρομής μπορεί να ζητήσει νομική συνδρομή σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Για τη χορήγηση ή μη νομικής συνδρομής λαμβάνονται υπόψη η οικονομική κατάσταση του αιτούντος, καθώς και οι λοιπές προϋποθέσεις που ορίζονται στον εν λόγω νόμο. (άρθρο 11 του νόμου για τη νομική συνδρομή).

Σύμφωνα με το άρθρο 46 του κανονισμού, η απαλλαγή από τα έξοδα ισχύει για όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η αξίωση του δικαιούχου απορρέει από το άρθρο 56 του κανονισμού και αφορά διατροφή η οποία προκύπτει από τη σχέση γονέων τέκνων και καταβάλλεται σε πρόσωπα κάτω του εικοστού πρώτου έτους.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Δεν έχουν θεσπιστεί μέτρα για την εφαρμογή του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 29/03/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Σλοβακία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Τα επιδόματα και οι υποχρεώσεις διατροφής απορρέουν απευθείας από τον νόμο αριθ. 36/2005 περί οικογενείας και περί τροποποίησης ορισμένων άλλων νόμων («νόμος περί οικογενείας»). Σύμφωνα με τον νόμο περί οικογενείας, η υποχρέωση διατροφής διακρίνεται στους κατωτέρω τύπους:

α) υποχρέωση διατροφής των γονέων έναντι των τέκνων,

β) υποχρέωση διατροφής των τέκνων έναντι των γονέων,

γ) υποχρέωση διατροφής μεταξύ άλλων συγγενών,

δ) υποχρέωση διατροφής μεταξύ συζύγων,

ε) υποχρέωση διατροφής σε περίπτωση διαζυγίου,

στ) επίδομα το οποίο καταβάλλεται σε ανύπαντρη μητέρα για την κάλυψη αναγκών διατροφής και ορισμένων δαπανών.

Θεωρητικά, στον θεσμό της διατροφής, υπό την ευρύτερη έννοια, εντάσσονται οι οικονομικής φύσεως σχέσεις οικογενειακού δικαίου σε τομείς οι οποίοι εμπίπτουν στις περιουσιακές σχέσεις του οικογενειακού δικαίου. Η εξάρτηση από την ύπαρξη προσωπικής σχέσεως οικογενειακού δικαίου είναι ιδιαίτερα προφανής εν προκειμένω.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Η υποχρέωση διατροφής των γονέων προς τα τέκνα τους αποτελεί νόμιμη υποχρέωση η οποία ισχύει για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα τέκνα είναι ανίκανα να συντηρήσουν τον εαυτό τους. Το γεγονός ότι ένα τέκνο έχει ολοκληρώσει την υποχρεωτική του εκπαίδευση δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι έχει καταστεί ικανό να συντηρεί τον εαυτό του. Κατά πόσον οι γονείς εξακολουθούν να φέρουν υποχρέωση διατροφής του τέκνου εξαρτάται από τις ικανότητες, ευκαιρίες και την οικονομική κατάσταση του τέκνου καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής του κατάρτισης, π.χ. ως πανεπιστημιακού φοιτητή πλήρους φοίτησης. Η ενηλικίωση δεν έχει νομική επίπτωση στη διάρκεια της υποχρέωσης διατροφής. Το χρονικό σημείο κατά το οποίο ένα τέκνο καθίσταται, με τη νομική έννοια, «ικανό να συντηρεί τον εαυτό του» κρίνεται κατά περίπτωση επί της ουσίας, από το δικαστήριο. Η ικανότητα ενός προσώπου να συντηρεί τον εαυτό του ερμηνεύεται ευρέως, ως η ικανότητα κάλυψης όλων των αναγκών του ατόμου και των σχετικών εξόδων, με ίδια μέσα (δηλ. με ίδιους οικονομικούς πόρους). Η εν λόγω ικανότητα πρέπει να έχει διάρκεια. Περιστασιακά εισοδήματα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως κριτήριο για την αξιολόγηση της ικανότητας ενός προσώπου να συντηρεί τον εαυτό του με ίδια μέσα.

Στην πράξη, τα δικαστήρια βασίζονται στο γεγονός ότι η υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν τα τέκνα τους είναι διαχρονική, δεδομένου ότι η εξ αίματος συγγένεια δεν περιορίζεται χρονικά και επομένως η σχετική υποχρέωση μπορεί να παραταθεί, εάν για παράδειγμα το τέκνο αποφασίσει να συνεχίσει τις σπουδές του αργότερα ή δεν γίνει δεκτό σε κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα αμέσως μετά την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής του εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τη νομολογία – και δεδομένης της μειωμένης δυνατότητας απορρόφησης στον εργασιακό τομέα των νέων αποφοίτων σχολείων και σχολών – η περαιτέρω εκπαίδευση του τέκνου σε τομέα διαφορετικό από εκείνον των μέχρι ώρας σπουδών του, προς τον σκοπό εύρεσης εργασίας, μπορεί να θεωρηθεί επίσης ως συνέχιση της επαγγελματικής του εκπαίδευσης.

Όταν το τέκνο αρχίζει να αποκτά τακτικό εισόδημα από την απασχόλησή του σε εργοδότη, από κάποια επιχειρηματική δραστηριότητα κλπ., η αξιολόγηση του κατά πόσον υφίσταται πλέον η υποχρέωση του γονέα για διατροφή καθίσταται ευχερέστερη. Δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας, η ύπαρξη πολλών περισσοτέρων μορφών εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, η ανάγκη εκμάθησης ξένων γλωσσών για την πρακτική άσκηση των επαγγελμάτων, η ύπαρξη προγραμμάτων επανεκπαίδευσης, η συνεχής εκπαίδευση, οι σπουδές στο εξωτερικό και η ανάγκη για την συγκέντρωση περισσότερων επαγγελματικών προσόντων καθιστούν δυσχερέστερο για τα δικαστήρια τον καθορισμό του χρονικού σημείου κατά το οποίο το τέκνο καθίσταται ικανό να συντηρεί τον εαυτό του. Ορισμένες από αυτές τις μορφές εκπαίδευσης (συνεχούς εκπαίδευσης) μπορούν να δικαιολογηθούν, ιδίως όταν ο γονέας διαθέτει σημαντική οικονομική δυνατότητα. Ταυτόχρονα, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ενδιαφέρονται του τέκνου, όπως αυτά αντανακλώνται στις δεξιότητες και τα ταλέντα του, προκειμένου να αποκτήσει τα σωστά προσόντα για τη μελλοντική του απασχόληση. Είναι ωστόσο θεμιτό να απαιτείται τα προσόντα αυτά να αποκτώνται σύντομα προκειμένου να μην γίνεται κατάχρηση της γονικής υποχρέωσης διατροφής προς τον σκοπό αποφυγής εργασίας (για παράδειγμα, όταν το τέκνο χάνει εσκεμμένα την εργασία του).

Το όριο ηλικίας των 18 ετών αποκτά μεγαλύτερη σημασία όταν εξετάζεται από διαδικαστική σκοπιά. Μέχρι την ενηλικίωση του τέκνου το δικαστήριο μπορεί να επισπεύσει αυτεπαγγέλτως τη διαδικασία διατροφής. Έπειτα από τον χρόνο ενηλικίωσης, η σχετική διαδικασία επισπεύδεται μόνο με αίτηση του ενδιαφερομένου. Η αίτηση διατροφής που υποβάλλεται από ενήλικο τέκνο μπορεί να στρέφεται κατά του ενός ή και των δύο γονέων και πρέπει να ορίζει το αιτούμενο ποσό διατροφής και τον χρόνο από τον οποίο αξιώνεται η καταβολή του. Το δικαστήριο οφείλει να σεβαστεί αυστηρά τα εν λόγω όρια της αίτησης του ενήλικου τέκνου, καθώς η συγκεκριμένη περίπτωση δεν αποτελεί περίπτωση μέριμνας ανηλίκου σύμφωνα με τα άρθρα 111 και επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Σε περίπτωση που ο δικαιούχος και ο υπόχρεος διατροφής αδυνατούν να έλθουν σε συμφωνία, η διαφορά κρίνεται από το αρμόδιο πρωτοδικείο. Με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου η υπόθεση αφορά υποχρέωση διατροφής του γονέα έναντι του ανήλικου τέκνου, η δικαστική διαδικασία αρχίζει με αίτηση του δικαιούχου («αιτών») κατά του υποχρέου («καθ’ ού η αίτηση»). Η διαδικασία για τη χορήγηση διατροφής σε ανήλικο τέκνο μπορεί να κινηθεί από το δικαστήριο αυτεπαγγέλτως (άρθρο 23 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας), καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις το δικαστήριο έχει καθήκον προστασίας του ανηλίκου.

Οποιοδήποτε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ενεργεί ενώπιον του δικαστηρίου αυτοτελώς ως διάδικος (δηλ. έχει δικαίωμα παράστασης) στο μέτρο που έχει ικανότητα να αποκτά δικαιώματα και να αναλαμβάνει υποχρεώσεις διά των πράξεών του. Φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν έχει ικανότητα αυτοπρόσωπης παράστασης ενώπιον των δικαστηρίων (π.χ. ανήλικος) πρέπει να εκπροσωπείται από τον νόμιμο κηδεμόνα του (άρθρο 68 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Αμφισβητούμενης Δικαιοδοσίας).

Πέραν της νόμιμης εκπροσώπησης, ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας Αμφισβητούμενης Δικαιοδοσίας και ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας διακρίνουν επίσης μεταξύ της εκπροσώπησης των διαδίκων δυνάμει πληρεξουσιότητας και δυνάμει δικαστικής απόφασης.

Ο ανήλικος δεν μπορεί να εκπροσωπείται από κανέναν γονέα στις υποθέσεις που αφορούν έννομες πράξεις οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ των γονέων και του ανηλίκου τέκνου ή μεταξύ των συμφερόντων περισσοτέρων ανηλίκων τέκνων που εκπροσωπούνται από τον ίδιο γονέα. Σε αυτή την περίπτωση, το δικαστήριο διορίζει τον λεγόμενο δικαστικό συμπαραστάτη, ο οποίος εκπροσωπεί τον ανήλικο σε συγκεκριμένη διαδικασία ή έννομη πράξη.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Βλέπε την απάντηση στην ερώτηση 3.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Η κατά τόπον αρμοδιότητα ορίζεται από το άρθρο 3 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας. Η καθʼ ύλην αρμοδιότητα διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 12 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Αμφισβητούμενης Δικαιοδοσίας. Τα πρωτοδικεία έχουν πάντοτε κατά τόπον αρμοδιότητα στον πρώτο βαθμό. Γενικά αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του καθ’ ού η αίτηση (δηλ. του προσώπου κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση), δηλ. ισχύει ο κανόνας της κατά τόπον αρμοδιότητας με βάση το τακτικό δικαστήριο του καθ’ ού η αίτηση. Το τακτικό δικαστήριο με αρμοδιότητα επί του καθ’ ού η αίτηση είναι εκείνο του τόπου κατοικίας του ή, σε περίπτωση μη μόνιμης κατοικίας, το δικαστήριο του τόπου συνήθους διαμονής του. Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας ορίζει ρητά τις ειδικές περιπτώσεις όπου δεν εφαρμόζεται αυτός ο κανόνας. Το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί το ανήλικο τέκνο δυνάμει συμφωνίας των γονέων ή δικαστικής απόφασης, ή δυνάμει άλλης νόμιμης αιτίας, είναι αρμόδιο να κρίνει την αίτηση διατροφής (πρόκειται για αποκλειστική δικαιοδοσία σύμφωνα με το άρθρο 112 παράγραφος 1 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Βλέπε απαντήσεις στις ερωτήσεις 3 και 4.

Ο αιτών (δικαιούχος) ο οποίος έχει δικαίωμα δικαστικής παράστασης, μπορεί να υποβάλει αίτηση διατροφής απευθείας στο αρμόδιο δικαστήριο, δηλ. χωρίς να εκπροσωπείται από άλλο πρόσωπο.

Στο άρθρο 127 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Αμφισβητούμενης Δικαιοδοσίας ορίζονται τα γενικά στοιχεία που πρέπει να περιέχονται στην αίτηση διατροφής: το αρμόδιο δικαστήριο, το πρόσωπο το οποίο υποβάλλει την αίτηση, το αντικείμενο της αίτησης και το αίτημα του δικαιούχου, και υπογραφή.

Πέραν των γενικών στοιχείων, η αίτηση διατροφής πρέπει να παρέχει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες σύμφωνα με τα άρθρα 25 και 26 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας. Στην αίτηση διατροφής πρέπει επίσης να ορίζονται το αξιούμενο ποσό διατροφής και ο χρόνος από τον οποίο ο αιτών αξιώνει την καταβολή του.

Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί εγγράφως, είτε σε έντυπη είτε σε ηλεκτρονική μορφή. Ηλεκτρονική αίτηση που έχει υποβληθεί χωρίς έγκριση κατά τα οριζόμενα από τη σχετική ειδική νομοθεσία πρέπει επιπλέον να υποβληθεί σε έντυπη μορφή ή ηλεκτρονικά με έγκριση κατά τα οριζόμενα από τη σχετική ειδική νομοθεσία. Οι αιτήσεις στις υποθέσεις διατροφής μπορούν επίσης να υποβάλλονται προφορικά και να καταχωρίζονται σε πρακτικά.

Ο αιτών πρέπει να υποβάλει την αίτηση σε ικανό αριθμό αντιγράφων, το οποίο ισχύει και για τυχόν συνημμένα έγγραφα, προκειμένου το δικαστήριο και κάθε διάδικος να λάβουν από ένα πρωτότυπο και τα σχετικά συνημμένα, όπου απαιτείται. Σε περίπτωση που ο αιτών δεν παρέχει τον σωστό αριθμό αντιγράφων και συνημμένων, το δικαστήριο εκδίδει αντίγραφα με έξοδα του αιτούντος.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Τα έξοδα που είναι καταβλητέα για κάθε μεμονωμένη πράξη ή διαδικασία ενώπιον των δικαστηρίων ορίζονται στον νόμο αριθ. 71/1992 του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακίας περί δικαστικών εξόδων και αντιγράφων των εγγραφών στα ποινικά μητρώα. Τα έξοδα καθορίζονται δια παραπομπής σε κατάλογο δικαστικών εξόδων. Ο ίδιος νόμος ορίζει τις περιπτώσεις απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα με βάση την προσωπική κατάσταση του αιτούντος ή το αντικείμενο της διαφοράς.

Σε σχέση με τα θέματα διατροφής είναι αξιοσημείωτες οι ακόλουθες διατάξεις:

Η διαδικασία που αφορά στην παροχή δικαστικής προστασίας σε ανήλικο εμπίπτει σε αυτές που εξαιρούνται με βάση το αντικείμενό τους. Αυτό σημαίνει ότι διαδικασία η οποία αφορά σε αξίωση διατροφής ανηλίκου εξαιρείται από τα δικαστικά έξοδα.

Με βάση το κριτήριο της προσωπικής κατάστασης, απαλλάσσονται από τα δικαστικά έξοδα:

  • αιτούντες τη χορήγηση διατροφής, αιτούντες την αύξηση επιδόματος διατροφής, καθώς και αιτούντες την καταβολή καθυστερούμενων οφειλών διατροφής ή την αναγνώριση ή κήρυξη της εκτελεστότητας αλλοδαπής απόφασης διατροφής
  • άγαμες μητέρες που ασκούν αξίωση διατροφής και αιτούνται την καταβολή συγκεκριμένων δαπανών εγκυμοσύνης και τοκετού.

Η παράγραφος 8 του Καταλόγου Δικαστικών Εξόδων ορίζει ρητά τα έξοδα της διαδικασίας που αφορά σε αξίωση διατροφής μεταξύ συζύγων ή πρώην συζύγων.

Παράγραφος 8

α) Σε σχέση με αιτήσεις διατροφής μεταξύ συζύγων, πρώην συζύγων ή μεταξύ άλλων συγγενών και αιτήσεις αύξησης του επιδόματος διατροφής:

2% της τιμής του αντικειμένου, με κατώτατο όριο το ποσό των 16,50 ευρώ.

β) Σε σχέση με αιτήσεις μείωσης ή ακύρωσης της διατροφής μεταξύ συζύγων, πρώην συζύγων ή μεταξύ άλλων συγγενών:

2% της τιμής του αντικειμένου της δίκης, με κατώτατο όριο το ποσό των 16,50 ευρώ.

Στις περιπτώσεις όπου στον Κατάλογο Δικαστικών Εξόδων δεν ορίζεται συγκεκριμένο ποσοστό, η δε διαφορά δεν εμπίπτει ούτε στην κατηγορία του κριτηρίου προσωπικής κατάστασης ούτε σε εκείνη του αντικειμένου της διαφοράς, ισχύουν τα δικαστικά έξοδα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του Καταλόγου Δικαστικών Εξόδων:

Παράγραφος 1

Επί αιτήσεων διατροφής όπου δεν ορίζεται συγκεκριμένο ποσοστό

α) της τιμής (αξιούμενης καταβολής) του αντικειμένου της δίκης ή της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς:

6%, με κατώτατο όριο το ποσό των 16,50 ευρώ και ανώτατο όριο το ποσό των 16.596,50 ευρώ, στις δε εμπορικές υποθέσεις ανώτατο όριο είναι το ποσό των 33.193,50 ευρώ.

Το δικαστήριο μπορεί, κατόπιν σχετικής αίτησης, να χορηγήσει απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα, αν αυτό δικαιολογείται από την κατάσταση του διαδίκου (άρθρο 254 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Αμφισβητούμενης Δικαιοδοσίας). Η κατάσταση του διαδίκου πρέπει να τεκμηριώνεται κατά τρόπο ώστε το δικαστήριο να μπορεί να αποφανθεί επί της αίτησης.

Ο μηχανισμός παροχής νομικής συνδρομής και ο τρόπος χορήγησης αυτής από την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής σε φυσικά πρόσωπα τα οποία τελούν σε οικονομική δυσπραγία και δεν είναι σε θέση να καταφύγουν σε νομικές υπηρεσίες για την αποτελεσματική άσκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους, και ο βαθμός χορήγησης της νομικής συνδρομής, διέπονται από τον «νόμο αριθ. 327/2005 περί παροχής νομικής συνδρομής σε πρόσωπα τα οποία τελούν σε οικονομική δυσπραγία και τροποποίησης του νόμου αριθ. 586/2003 περί νομικών επαγγελμάτων και τροποποίησης του νόμου αριθ. 455/1991 περί αδειοδοτούμενων επαγγελμάτων (εμπορικός νόμος) και των μεταγενέστερων εκδόσεών του όπως τροποποιήθηκε από τον νόμο αριθ. 8/2005». Ο ανωτέρω νόμος ορίζει επίσης τα κριτήρια παροχής νομικής συνδρομής, τη διαδικασία η οποία ακολουθείται από τα φυσικά πρόσωπα και από τις αρμόδιες αρχές στις δίκες για αιτήσεις παροχής νομικής συνδρομής, και τον θεσμικό φορέα που είναι αρμόδιος για την παροχή νομικής συνδρομής.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Στη Σλοβακία ο νόμος δεν ορίζει συγκεκριμένο ποσό ως επίδομα διατροφής.

Στις οικογενειακές διαφορές τα δικαστήρια πρέπει πάντοτε να κρίνουν κάθε υπόθεση μεμονωμένα, με βάση τις συγκεκριμένες συνθήκες. Επομένως ο νόμος δεν ορίζει συγκεκριμένο ποσό διατροφής. Πράγματι, στις οικογενειακές διαφορές περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο τομέα δικαίου, ένα σύνολο νομοθετικών διατάξεων δεν είναι δυνατό να ρυθμίζει ξεκάθαρα και με ακρίβεια όλες τις πιθανές πραγματικές περιπτώσεις.

Σύμφωνα με το άρθρο 75 παράγραφος 1 του νόμου περί οικογενείας, κατά τον καθορισμό του ποσού της διατροφής, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τις εύλογες ανάγκες του δικαιούχου, καθώς και τις δυνατότητες, ευκαιρίες και την οικονομική κατάσταση του υποχρέου. Το δικαστήριο επίσης αξιολογεί τις δυνατότητες, ευκαιρίες και την οικονομική κατάσταση του υποχρέου στις περιπτώσεις όπου αυτός εγκαταλείπει κάποιο αξιοπρεπές επάγγελμα ή εργασία ή παραιτείται από κάποια σταθερή πηγή εισοδήματος, χωρίς να υφίσταται ιδιαίτερος λόγος προς τούτα. Το δικαστήριο λαμβάνει επίσης υπόψη τυχόν μη δικαιολογημένους οικονομικούς κινδύνους τους οποίους έχει αναλάβει ο υπόχρεος διατροφής.

Όσον αφορά την γονική υποχρέωση διατροφής, αμφότεροι οι γονείς οφείλουν να συνεισφέρουν στη διατροφή των τέκνων τους ανάλογα με τις δυνατότητες, ευκαιρίες και την οικονομική τους κατάσταση. Το τέκνο έχει δικαίωμα να απολαμβάνει επίπεδο ζωής ισότιμο προς εκείνο του γονέα. Κατά τον καθορισμό του καταβλητέου ποσού διατροφής το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη ποιος από τους δύο γονείς φροντίζει προσωπικά το τέκνο και σε ποιο βαθμό. Στην περίπτωση που οι γονείς ασκούν την επιμέλεια από κοινού, το δικαστήριο λαμβάνει επίσης υπόψη το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το τέκνο διαμένει με κάθε γονέα προκειμένου να καθορίσει το ποσό της διατροφής. Εναλλακτικά, το δικαστήριο μπορεί να αποφανθεί ότι για όσο χρονικό διάστημα το τέκνο διαμένει εναλλάξ και με τους δύο γονείς δεν θα παρέχεται διατροφή.

Στο άρθρο 62 παράγραφος 3 του νόμου περί οικογενείας ορίζεται το ελάχιστο όριο της δόσης του επιδόματος διατροφής (επί του παρόντος 27,13 ευρώ): Ανεξάρτητα από τη δυνατότητα, τις ευκαιρίες και την οικονομική του κατάσταση, κάθε γονέας υποχρεούται να ανταποκρίνεται στην ελάχιστη υποχρέωση διατροφής, η οποία αντιστοιχεί στο 30% των στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης του εξαρτώμενου ανηλίκου ή εξαρτώμενου τέκνου, όπως ορίζεται στον σχετικό νόμο.

Σύμφωνα με το άρθρο 78 του νόμου περί οικογενείας, η συμφωνία ή δικαστική απόφαση περί διατροφής μπορεί να αναθεωρηθεί σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών. Με εξαίρεση το επίδομα διατροφής που παρέχεται σε ανήλικο τέκνο (βλ. άρθρο 121 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Εκούσιας Δικαιοδοσίας), η δικαστική απόφαση περί διατροφής μπορεί να τροποποιηθεί ή ακυρωθεί μόνο κατόπιν σχετικής αίτησης. Σε περίπτωση αναδρομικής ακύρωσης ή μείωσης του επιδόματος διατροφής σε ανήλικο τέκνο σε σχέση με συγκεκριμένη χρονική περίοδο του παρελθόντος, τυχόν επιδόματα τα οποία έχουν δαπανηθεί δεν επιστρέφονται. Σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών, λαμβάνεται πάντοτε υπόψη το κόστος διαβίωσης.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή καταβάλλεται γενικά από τον υπόχρεο στον δικαιούχο.

Σύμφωνα με το άρθρο 76 του νόμου περί οικογενείας, το επίδομα διατροφής προκαταβάλλεται σε τακτικές μηνιαίες δόσεις, καταβαλλόμενες έναν μήνα ενωρίτερα. Ο συμψηφισμός ανταξιώσεων έναντι αξιώσεων διατροφής είναι δυνατός μόνο δυνάμει συμφωνίας. Οι αξιώσεις διατροφής ανήλικων τέκνων δεν συμψηφίζονται. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής καθυστερήσει την καταβολή δικαστικά επιδικασθείσας διατροφής, ο δικαιούχος έχει το δικαίωμα να αξιώσει τόκους υπερημερίας επί του οφειλόμενου ποσού, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Οποιαδήποτε καταβολή έναντι διατροφής καταλογίζεται κατ’ αρχήν στο κεφάλαιο της διατροφής, και όταν αυτό καλυφθεί ολοσχερώς, στους τόκους υπερημερίας.

Αναφορικά με το επίδομα διατροφής υπέρ ανήλικου τέκνου, η νομολογία των δικαστηρίων απαιτεί ο γονέας που δεν ασκεί την επιμέλεια να καταβάλλει διατροφή στον γονέα που την ασκεί προσωπικά, μέχρι συγκεκριμένη ημερομηνία κάθε μήνα.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Η αναγκαστική εκτέλεση της απόφασης για την καταβολή διατροφής διενεργείται από δικαστικό επιμελητή. Η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης επισπεύδεται με την υποβολή σχετικής αίτησης. Η διαδικασία διέπεται από τον νόμο αριθ. 233/1995 του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας περί δικαστικών επιμελητών και ενεργειών εκτέλεσης (νόμος περί αναγκαστικής εκτέλεσης) και τροποποίησης συγκεκριμένων άλλων διατάξεων, όπως έχει τροποποιηθεί. Κατά κανόνα, η αναγκαστική εκτέλεση για οφειλές διατροφής συνίσταται στην κατάσχεση του μισθού ή άλλου εισοδήματος του υποχρέου. Εφόσον εκδοθεί απόφαση αναγκαστικής εκτέλεσης δια της οποίας διατάσσεται η καταβολή χρηματικού ποσού, παρέχονται πρόσθετες δυνατότητες πέραν της κατάσχεσης του μισθού ή άλλου εισοδήματος του υποχρέου για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ποσών διατροφής: διαταγή πληρωμής κατά τρίτου οφειλέτη, πώληση κινητής περιουσίας, πώληση τίτλων, πώληση ακίνητης περιουσίας, πώληση επιχείρησης ή αναστολή της άδειας οδήγησης του υποχρέου. Η τελευταία δυνατότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο της είσπραξης της διατροφής. Ο δικαστικός επιμελητής μπορεί να διατάξει την αναστολή της άδειας οδήγησης οποιουδήποτε προσώπου το οποίο δεν συμμορφώνεται με τη δικαστική απόφαση διατροφής. Επίσης, ο δικαστικός επιμελητής υποβάλλει τις πράξεις αναστολής αδειών οδήγησης στις αρμόδιες αστυνομικές αρχές. Με τη συμμόρφωση του καθ’ ου στην εκτέλεση της υποχρέωσής του, ο δικαστικός επιμελητής εκδίδει άμεσα πράξη άρσης της αναστολής της άδειας οδήγησης.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Στο άρθρο 77 του νόμου περί οικογενείας προβλέπεται ότι η αξίωση διατροφής δεν υπόκειται σε παραγραφή. Ωστόσο, διατροφή μπορεί να χορηγηθεί μόνο από τον χρόνο έναρξης της σχετικής δικαστικής διαδικασίας. Διατροφή υπέρ ανηλίκου τέκνου μπορεί να επιδικαστεί αναδρομικά για χρονικό διάστημα το οποίο δεν υπερβαίνει τα τρία έτη από την έναρξη της διαδικασίας, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Το δικαίωμα για περιοδικές καταβολές διατροφής υπόκειται σε παραγραφή.

Στο άρθρο 101 του Αστικού Κώδικα (νόμος αριθ. 40/1964) ορίζεται ο χρόνος παραγραφής ως εξής:

(1) Αξίωση η οποία έχει αναγνωριστεί με τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου ή άλλης αρχής παραγράφεται μετά την παρέλευση δέκα ετών από τον χρόνο κατά τον οποίο όφειλε να εκτελεστεί. Αξίωση η οποία έχει αναγνωριστεί από τον υπόχρεο εγγράφως ως προς την αιτία και το ποσό αυτής παραγράφεται μετά την παρέλευση δέκα ετών από τον χρόνο της ως άνω αναγνώρισης εάν η αναγνώριση όρισε προθεσμία εκτέλεσης, ο χρόνος παραγραφής αρχίζει από την εκπνοή της εν λόγω προθεσμίας.
(2) Ο ίδιος χρόνος παραγραφής ισχύει και για τις επιμέρους δόσεις που ορίζονται στην απόφαση ή την αναγνώριση της αξίωσης ο χρόνος παραγραφής των επιμέρους δόσεων αρχίζει από τον χρόνο κατά τον οποίο αυτές καθίστανται ληξιπρόθεσμες. Σε περίπτωση που η οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη στο σύνολό της λόγω μη καταβολής μίας δόσης, ο δεκαετής χρόνος παραγραφής αρχίζει από τον χρόνο κατά τον οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμη η ανεξόφλητη δόση.
(3) Η αξίωση για τόκους και περιοδικές παροχές παραγράφεται σε τρία έτη ωστόσο, εάν η αξίωση έχει επιδικασθεί με τελεσίδικη απόφαση ή αναγνωριστεί εγγράφως, ο χρόνος παραγραφής ισχύει μόνο για τους τόκους και τις περιοδικές παροχές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα έπειτα από την τελεσιδικία της απόφασης ή την αναγνώριση.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Δεν υπάρχει κάποιος ειδικός φορέας ο οποίος παρέχει «συνδρομή» ή βοήθεια για την είσπραξη της διατροφής εντός της χώρας.

Στις περιπτώσεις όπου εμπλέκεται χώρα του εξωτερικού, μπορεί να παράσχει συνδρομή η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας Ανηλίκων και Νέων Ατόμων (Centrum pre medzinárodnoprávnu ochranu detí a mládeže). Η Υπηρεσία βοηθά στην είσπραξη διατροφής σε περιπτώσεις όπου ο υπόχρεος διατροφής τέκνου διαμένει στο εξωτερικό, ο δε δικαιούχος στη Σλοβακία ή αντιστρόφως, δηλ. όταν ο δικαιούχος διαμένει στο εξωτερικό και ο υπόχρεος έχει τον τόπο συνήθους διαμονής του στη Σλοβακία.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Ο «νόμος αριθ. 201/2008 περί υποκατάστατης διατροφής και τροποποίησης του νόμου αριθ. 36/2005 περί οικογενείας και τροποποίησης ορισμένων διατάξεων, υπό την έννοια της απόφασης αριθ. 615/2006 του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας» (Ústavný súd, Συνταγματικό Δικαστήριο), προβλέπει έναν μηχανισμό προκαταβολής υποκατάστατης διατροφής από το κράτος (Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικών και Οικογενειακών Υποθέσεων – úrad práce, sociálnych vecí a rodiny) στους δικαιούχους διατροφής. Η υποκατάστατη διατροφή συνεισφέρει στη διατροφή του εξαρτώμενου τέκνου στις περιπτώσεις όπου ο υπόχρεος διατροφής αδυνατεί να καταβάλει τη διατροφή σύμφωνα με τη σχετική τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή τη δικαστικά επικυρωμένη συμφωνία.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ναι.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας Ανηλίκων και Νέων Ατόμων ιδρύθηκε από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικών και Οικογενειακών Υποθέσεων της Σλοβακίας, το οποίο έχει αναλάβει και την απευθείας διαχείρισή της, ως οργανισμού χρηματοδοτούμενου από το κράτος, για την παροχή νομικής προστασίας σε ανήλικους και νέους, στις περιπτώσεις όπου εμπλέκεται χώρα του εξωτερικού. Η Υπηρεσία καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια της Σλοβακίας και έχει τεθεί σε λειτουργία από την 1η Φεβρουαρίου 1993.

Σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 195/1998 περί κοινωνικής πρόνοιας, όπως έχει τροποποιηθεί, η Υπηρεσία έχει ενταχθεί στους κρατικούς φορείς κοινωνικής πρόνοιας από την 1η Ιουλίου 1998.

Στοιχεία επικοινωνίας/Διεύθυνση:

Špitálska 8, P. O. BOX 57, 814 99 Bratislava

Δ/νση ηλ. ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροcipc@cipc.gov.sk, Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροinfo@cipc.gov.sk,

Τηλ.: +421 2 2046 3208, +421 2 2046 3248,

Φαξ: +421 2 2046 3258, 24ωρη τηλεφωνική γραμμή (μόνο για έκτακτη ανάγκη) +421 915 405 954.

Στη Σλοβακική Δημοκρατία η Υπηρεσία είναι κεντρική αρχή σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής («κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής») και σύμφωνα με τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής τέκνων και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Δεν μπορείτε να υποβάλετε αίτηση απευθείας στην Υπηρεσία από το εξωτερικό. Πρόσωπο το οποίο αξιώνει την καταβολή διατροφής και κατοικεί σε χώρα του εξωτερικού, πρέπει να απευθυνθεί στις αρμόδιες αρχές της χώρας αυτής, οι οποίες εν συνεχεία παραπέμπουν την αίτηση στην Υπηρεσία της Σλοβακίας.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

----

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Η Σλοβακική Δημοκρατία δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

----

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στις διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής, η παροχή νομικής συνδρομής εξαρτάται από την εφαρμογή του άρθρου 44 παράγραφος 3 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Η κεντρική αρχή της Σλοβακίας είναι η Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας Ανηλίκων και Νέων Ατόμων. Παρέχει τις υπηρεσίες της χωρίς χρέωση, συνεπώς δεν υπάρχει ανάγκη παροχής νομικής συνδρομής κατά την τακτική διαδικασία για την έκδοση απόφασης διατροφής ή την τροποποίηση αποφάσεων διατροφής στη Σλοβακία.

Στις περιπτώσεις στις οποίες η δίκη δεν μπορεί να διεξαχθεί χωρίς νομική συνδρομή, αυτή παρέχεται δωρεάν σε φυσικά πρόσωπα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους, σύμφωνα με το άρθρο 46 του κανονισμού. Η εν λόγω νομική συνδρομή παρέχεται από την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 327/2005 περί παροχής νομικής συνδρομής σε πρόσωπα τα οποία βρίσκονται σε δυσμενή οικονομική κατάσταση («νόμος περί νομικής συνδρομής»), όπως έχει τροποποιηθεί.

Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν εφαρμόζεται το άρθρο 46 του κανονισμού, νομική συνδρομή παρέχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί νομικής συνδρομής, εφόσον ο αιτών πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης δωρεάν νομικής συνδρομής οι οποίες ορίζονται στον ίδιο νόμο.

Αιτών ο οποίος δεν πληροί τις εν λόγω προϋποθέσεις, βαρύνεται με δικαστικά έξοδα σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 71/1992 περί δικαστικών εξόδων και τελών για αποσπάσματα από το ποινικό μητρώο. Οι υποθέσεις αμοιβαίας διατροφής μεταξύ γονέων και τέκνων εξαιρούνται από δικαστικά έξοδα σύμφωνα με τον ίδιο νόμο. Αιτών ο οποίος αιτείται την έκδοση απόφασης διατροφής ή την αύξηση του ποσού της διατροφής επίσης απαλλάσσεται προσωπικά από τα δικαστικά έξοδα. Επιπλέον, κάθε διάδικος καταβάλλει τα δικαστικά έξοδα τα οποία βαρύνουν τον ίδιο και τους εκπροσώπους του. Τα κοινά έξοδα βαρύνουν τους διαδίκους αναλογικά προς τη συμμετοχή τους στην υπόθεση και τη διαδικασία. Στις υποθέσεις διατροφής ενηλίκου, το δικαστήριο διατάσσει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει στον αντίδικό του τα αναγκαία έξοδα για την άσκηση ή προστασία του δικαιώματός του.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Κεντρική αρχή κατά την έννοια του άρθρου 49 παράγραφος 1 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, είναι η Υπηρεσία Διεθνούς Προστασίας Ανηλίκων και Νέων Ατόμων, η οποία ιδρύθηκε την 1η Φεβρουαρίου 1993. Δεν υπήρξε ανάγκη θέσπισης ειδικών μέτρων ως προς τις δραστηριότητες που προβλέπονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, καθώς η Υπηρεσία λειτουργούσε ήδη ως αρχή διαβίβασης και παραλαβής δυνάμει διεθνών συμβάσεων (ειδικότερα δυνάμει της Σύμβασης της 20ής Ιουνίου 1956 για τη διεκδίκηση διατροφής στην αλλοδαπή) πριν από την έναρξη εφαρμογής του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Όταν τέθηκε σε εφαρμογή ο κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής, στην Υπηρεσία χρειάστηκε να γίνουν μόνο ορισμένες μικρές οργανωτικές αλλαγές (σε σχέση με το προσωπικό).

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 03/01/2022

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Φινλανδία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Με τον φινλανδικό νόμο αριθ. 704/1975 περί διατροφής τέκνων θεσπίζονται διατάξεις για τη διατροφή των τέκνων.

Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, το τέκνο έχει δικαίωμα επαρκούς διατροφής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καλύπτονται οι υλικές και ψυχικές του ανάγκες στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής του, τα απαραίτητα έξοδα φροντίδας και εκπαίδευσής του και λοιπές συναφείς δαπάνες.

Το τέκνο έχει δικαίωμα να λαμβάνει διατροφή από τους γονείς του, οι οποίοι ευθύνονται σύμφωνα με τις δυνατότητές τους. Σε περίπτωση που ο γονέας αθετήσει τις υποχρεώσεις διατροφής του τέκνου ή το τέκνο δεν συνοικεί μόνιμα με τον γονέα, ο τελευταίος μπορεί να διαταχθεί να καταβάλει επίδομα διατροφής στο τέκνο.

Οι γονείς δεν έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν διατροφή από τα τέκνα τους.

Με τον φινλανδικό νόμο αριθ. 234/1929 περί γαμικών σχέσεων θεσπίζονται διατάξεις σχετικά με τη διατροφή μεταξύ συζύγων.

Στο πλαίσιο ενός γάμου, κάθε σύζυγος έχει υποχρέωση να συμμετέχει στα κοινά έξοδα της οικογένειας και να διατρέφει τον άλλο σύζυγο, σύμφωνα με τις δυνατότητές του.

Εάν ένας σύζυγος αθετήσει την υποχρέωση παροχής διατροφής ή οι σύζυγοι διαμένουν χωριστά, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον ένα σύζυγο να καταβάλει διατροφή στον άλλο.

Σε περίπτωση έκδοσης διαζυγίου ο ένας σύζυγος έχει υποχρέωση να καταβάλει διατροφή στον άλλο εφόσον οι πρώην σύζυγοι έχουν καταρτίσει σχετική συμφωνία την οποία έχει επικυρώσει η τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών. Στην περίπτωση διαζυγίου, το δικαστήριο μπορεί επίσης να διατάξει τον ένα σύζυγο να καταβάλει διατροφή στον άλλο, εφόσον ασκηθεί σχετική αξίωση. Ωστόσο, στη φινλανδική νομολογία είναι σπάνιες οι περιπτώσεις στις οποίες σύζυγος έχει διαταχθεί να καταβάλει διατροφή στον άλλο σύζυγο. Κατά γενικό κανόνα, μετά την έκδοση του διαζυγίου οι πρώην σύζυγοι συντηρούνται με ίδια μέσα.

Το δικαίωμα ενός συζύγου να λαμβάνει διατροφή από πρώην σύζυγο παύει όταν ο δικαιούχος της διατροφής τελέσει νέο γάμο.

Οι διατάξεις του νόμου περί συζυγικής υποχρέωσης διατροφής ισχύουν επίσης μεταξύ συντρόφων στο πλαίσιο καταχωρισμένης συμβίωσης.

Τα μέρη δεν έχουν υποχρέωση να καταβάλλουν διατροφή μεταξύ τους στο πλαίσιο άλλων προσωπικών σχέσεων.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Το δικαίωμα του τέκνου να λαμβάνει διατροφή από τους γονείς του παύει όταν το τέκνο συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του.

Οι γονείς έχουν υποχρέωση να καλύπτουν τα έξοδα εκπαίδευσης του τέκνου μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους, εφόσον κρίνεται εύλογο. Ωστόσο αυτό αποτελεί σπάνιο φαινόμενο στη φινλανδική νομολογία.

Βλέπε επίσης ερώτηση 1.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Τόσο ο δικαιούχος όσο και ο υπόχρεος διατροφής μπορούν να επικοινωνήσουν με το Δημοτικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πρόνοιας, το οποίο παρέχει συνδρομή για την κατάρτιση συμφωνίας σχετικά με την παροχή επιδόματος διατροφής. Συμφωνία η οποία έχει εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πρόνοιας είναι άμεσα εκτελεστή, όπως οι δικαστικές αποφάσεις.

Στο άρθρο 8 στοιχείο a) του νόμου περί διατροφής τέκνων ορίζεται ότι, εάν ένα τέκνο ή πρόσωπο υπόχρεο διατροφής δεν έχει τόπο κατοικίας στη Φινλανδία, το Δημοτικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πρόνοιας μπορεί να επικυρώσει τη συμφωνία διατροφής εφόσον συντρέχει αρμοδιότητα των φινλανδικών δικαστηρίων υπό την έννοια του άρθρου 3 ή του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, και εφόσον τα μέρη έχουν ορίσει το φινλανδικό δίκαιο ως εφαρμοστέο σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής σύμφωνα με το άρθρο 7 του Πρωτοκόλλου της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής.

Στις περιπτώσεις αμφισβήτησης της υποχρέωσης διατροφής, ο δικαιούχος ή ο υπόχρεος διατροφής μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο υποβάλλοντας αίτηση για κλήση.

Οι σύζυγοι μπορούν να καταρτίσουν ανεπίσημη έγγραφη συμφωνία διατροφής και να ζητήσουν την επικύρωσή της από την τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών. Εφόσον υποβληθεί σχετικό αίτημα, η αρχή οφείλει να παρέχει συνδρομή στα μέρη για την κατάρτιση της συμφωνίας.

Υπόθεση διατροφής μεταξύ συζύγων μπορεί να παραπεμφθεί προς επίλυση στα δικαστήρια με την υποβολή αίτησης για κλήση.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

---

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Στις διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής ισχύουν οι διατάξεις και κανόνες του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου.

Για υποθέσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής στα κράτη μέλη, αρμόδιο είναι:

α) το δικαστήριο του τόπου της συνήθους διαμονής του εναγομένου, ή

β) το δικαστήριο του τόπου της συνήθους διαμονής του δικαιούχου διατροφής, ή

γ) το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το δίκαιό του για να αποφασίσει σχετικά με την προσωπική κατάσταση, όταν η αίτηση διατροφής είναι παρεπόμενη της αγωγής αυτής, εκτός εάν η δικαιοδοσία αυτή βασίζεται αποκλειστικά στην ιθαγένεια ενός των διαδίκων, ή

δ) το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το δίκαιό του για να αποφασίσει σχετικά με τη γονική μέριμνα, όταν η αίτηση διατροφής είναι παρεπόμενη της αγωγής αυτής, εκτός εάν η διεθνής δικαιοδοσία βασίζεται αποκλειστικά στην ιθαγένεια ενός των διαδίκων.

Σε διαφορές οι οποίες δεν παρουσιάζουν διασυνοριακά στοιχεία, ισχύουν οι κανόνες περί δικαιοδοσίας του φινλανδικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (4/1734).

Σύμφωνα με το κεφάλαιο 10 άρθρο 1 του φινλανδικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αρμόδιο για την εκδίκαση αξιώσεων κατά φυσικών προσώπων είναι το περιφερειακό δικαστήριο του τόπου διαμονής ή μόνιμης κατοικίας του εναγομένου. Σύμφωνα με το κεφάλαιο 10 άρθρο 9, η αξίωση διατροφής μπορεί να εκδικαστεί επίσης από το περιφερειακό δικαστήριο του τόπου διαμονής ή μόνιμης κατοικίας του προσώπου το οποίο αξιώνει ή λαμβάνει διατροφή.

Σε διαφορές που αφορούν διαζύγιο ή λύση της συμβίωσης μπορεί να προκύψουν αξιώσεις σχετικά με συμφωνία διατροφής, τη γονική μέριμνα ή τα δικαιώματα επικοινωνίας με το τέκνο, ή άλλες αξιώσεις που σχετίζονται με το διαζύγιο ή τη λύση της συμβίωσης. Σε αυτή την περίπτωση, αρμόδιο είναι το δικαστήριο έκδοσης του διαζυγίου.

Στην περίπτωση που η αξίωση διατροφής ασκείται στο πλαίσιο δικαστικής διαδικασίας που αφορά γονική μέριμνα ή αναγνώριση της πατρότητας τέκνου, η αγωγή για την παροχή διατροφής μπορεί να συνεκδικαστεί από το δικαστήριο το οποίο έχει επιληφθεί της ανωτέρω διαδικασίας.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτών έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο δικαστήριο χωρίς τη μεσολάβηση τρίτου (δικηγόρου). Ωστόσο, οι διάδικοι συνήθως χρειάζονται τη νομική συνδρομή ειδικού. Για τον λόγο αυτό συνιστάται στους διαδίκους να επιδιώκουν τη συνδρομή νομικού συμβούλου ή δικηγόρου.

Σε διασυνοριακές υποθέσεις διατροφής τα μέρη μπορούν να παραπέμψουν τη διαφορά σε κεντρική αρχή.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Για την προσφυγή στο δικαστήριο απαιτείται η καταβολή τέλους. Τα σχετικά έξοδα επιβάλλονται από το δικαστήριο και κυμαίνονται από 86 έως 200 ευρώ, ανάλογα με το δικαστήριο και την αναγκαιότητα εκδίκασης της υπόθεσης (Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΈξοδα που χρεώνονται από τα περιφερειακά δικαστήρια).

Ο φινλανδικός νόμος περί νομικής αρωγής και ο φινλανδικός νόμος 1076/2010 περί της κεντρικής αρχής της Φινλανδίας για ορισμένα διεθνή ζητήματα διατροφής, περιέχουν διατάξεις όσον αφορά το δικαίωμα του αιτούντος να λάβει νομική αρωγή. Αιτών ο οποίος διαμένει σε άλλο κράτος μπορεί επίσης να λάβει νομική αρωγή σε υποθέσεις διατροφής δυνάμει ειδικής συμφωνίας αμοιβαιότητας. Αντίστοιχες συμφωνίες ισχύουν μεταξύ της Φινλανδίας και ορισμένων πολιτειών των ΗΠΑ καθώς και ορισμένων περιφερειών του Καναδά.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη χορήγηση νομικής αρωγής στη Φινλανδία παρέχονται στην ακόλουθη διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeus.fi/oikeusapu/en/index.html

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Με τον νόμο περί διατροφής τέκνων (704/1975) θεσπίζονται διατάξεις σχετικά με τη χορήγηση επιδόματος διατροφής σε τέκνα.

Κατά γενικό κανόνα, το επίδομα διατροφής προκαταβάλλεται σε χρήμα κάθε μήνα, εφόσον δεν έχει συμφωνηθεί ή δεν ορίζεται άλλως. Κατ᾽ εξαίρεση, η διατροφή μπορεί να καταβληθεί εφάπαξ ή σε είδος, με τη μορφή κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.

Στη Φινλανδία, το ποσό διατροφής που είναι καταβλητέο στο τέκνο δεν ορίζεται βάσει συγκεκριμένου πίνακα, αλλά ορίζεται κατά περίπτωση. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου, το τέκνο έχει δικαίωμα επαρκούς διατροφής. Επαρκής διατροφή σημαίνει ικανοποίηση των υλικών και ψυχικών αναγκών του τέκνου στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής του, κάλυψη των απαραίτητων εξόδων φροντίδας και εκπαίδευσης, και κάλυψη λοιπών συναφών δαπανών. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου, οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τη διατροφή του τέκνου τους ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες. Η δυνατότητα των γονέων για παροχή διατροφής εκτιμάται με βάση την ηλικία, τη δυνατότητα εργασίας, τις πιθανότητες ανεύρεσης αμειβόμενης απασχόλησης, τα περιουσιακά στοιχεία και τους πόρους που διαθέτει ο γονέας και άλλες πτυχές της νόμιμης υποχρέωσης διατροφής. Κατά τον προσδιορισμό της ευθύνης των γονέων για παροχή διατροφής λαμβάνεται υπόψη επίσης η ικανότητα και δυνατότητα του τέκνου να αναλάβει τα έξοδα διατροφής του, καθώς και παράγοντες οι οποίοι ενδεχομένως καθιστούν ανέφικτη για τους γονείς τη διατροφή του τέκνου ή καθιστούν ασήμαντα τα έξοδα διατροφής του τέκνου.

Το ποσό του καταβαλλόμενου ποσού διατροφής αυξάνεται αυτομάτως κατά τακτά διαστήματα προκειμένου να συμβαδίζει με την αύξηση του κόστους ζωής. Περαιτέρω διατάξεις για την αυτόματη αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής περιέχονται στον φινλανδικό νόμο περί σύνδεσης ορισμένων ποσών διατροφής με τον δείκτη κόστους ζωής (583/2008).

Το ποσό του επιδόματος διατροφής και ο τρόπος καταβολής του μπορούν να μεταβληθούν δυνάμει συμφωνίας ή δικαστικής απόφασης, σε περίπτωση που έχουν μεταβληθεί ουσιωδώς οι συνθήκες που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση της διατροφής κατά τρόπο ώστε να θεωρείται εύλογη η σχετική μεταβολή, δεδομένης της κατάστασης του τέκνου και του γονέα που καταβάλλει τη διατροφή.

Ο νόμος περί γαμικών σχέσεων περιέχει διατάξεις σχετικά με τη διατροφή μεταξύ συζύγων. Ωστόσο, στη φινλανδική νομολογία είναι σπάνιες οι περιπτώσεις στις οποίες σύζυγος έχει διαταχθεί να καταβάλει διατροφή στον άλλο σύζυγο. Κατά γενικό κανόνα, μετά την έκδοση του διαζυγίου οι πρώην σύζυγοι συντηρούνται με ίδια μέσα.

Μπορεί να διαταχθεί η καταβολή χρηματικού επιδόματος διατροφής είτε επ’ αόριστον είτε για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα το οποίο ορίζεται σε σχετική συμφωνία, απόφαση ή δικαστική απόφαση. Μπορεί ωστόσο να διαταχθεί η καταβολή διατροφής ως εφάπαξ ποσού, εφόσον το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση του υπόχρεου και αυτό κρίνεται εύλογο βάσει άλλων παραγόντων. Ο υπόχρεος μπορεί επίσης να διαταχθεί να καταβάλει τη διατροφή σε είδος, με τη μορφή κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.

Η καταβαλλόμενη διατροφή αυξάνεται αυτόματα σε τακτά διαστήματα με σκοπό να λαμβάνεται υπόψη η αύξηση του κόστους ζωής. Περαιτέρω διατάξεις για την αυτόματη αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής περιέχονται στον φινλανδικό νόμο περί σύνδεσης ορισμένων ποσών διατροφής με τον δείκτη κόστους ζωής (583/2008).

Απόφαση αρχής, δικαστική απόφαση ή συμφωνία μεταξύ συζύγων μπορεί να τροποποιηθεί εφόσον αυτό κρίνεται εύλογο λόγω μεταβολής των συνθηκών. Ωστόσο, μετά την καταβολή της διατροφής, δεν επιτρέπεται η τροποποίηση απόφασης αρχής, δικαστικής απόφασης ή συμφωνίας για εφάπαξ καταβολή διατροφής. Είναι δυνατή η τροποποίηση της συμφωνίας διατροφής μεταξύ συζύγων εφόσον αυτή κριθεί μη εφαρμοστέα. Σύμφωνα με τον νόμο, η υποχρέωση περιοδικής καταβολής διατροφής παύει να ισχύει εφόσον ο δικαιούχος διατροφής τελέσει νέο γάμο.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Το επίδομα διατροφής τέκνου καταβάλλεται στον κηδεμόνα του τέκνου (με κατάθεση στον τραπεζικό του λογαριασμό).

Το επίδομα διατροφής συζύγου καταβάλλεται στον ίδιο τον δικαιούχο σύζυγο (με κατάθεση στον τραπεζικό του λογαριασμό).

Κατά γενικό κανόνα, το επίδομα διατροφής προκαταβάλλεται σε χρήμα κάθε μήνα, εφόσον δεν έχει συμφωνηθεί ή δεν ορίζεται άλλως. Κατ᾽ εξαίρεση, η διατροφή μπορεί να καταβληθεί εφάπαξ ή σε είδος, με τη μορφή κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Ο δικαιούχος διατροφής ή, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων («KELA») (βλέπε ενότητα 12), έχει δικαίωμα να επιβάλει την καταβολή της διατροφής, εφόσον ο υπόχρεος διατροφής δεν την καταβάλλει κατά παράβαση σχετικής δικαστικής απόφασης ή συμφωνίας.

Δικαιούχος διατροφής μπορεί να αξιώσει την εκτέλεση συμφωνίας διατροφής ή απόφασης χορήγησης διατροφής μέσω δικαστικού επιμελητή, σύμφωνα με τις διατάξεις του φινλανδικού νόμου περί αναγκαστικής εκτέλεσης. Συμβουλές σε θέματα οικογενειακού δικαίου μπορεί επίσης να παρέχει η τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών.

Σε περίπτωση που σύζυγος ο οποίος έχει υποχρέωση καταβολής διατροφής αθετήσει την υποχρέωσή του κατά παράβαση συμφωνίας που έχει επικυρωθεί από την τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών ή κατά παράβαση απόφασης αρχής ή δικαστικής απόφασης, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να επιδιώξει την εκτέλεση της σχετικής συμφωνίας ή απόφασης μέσω δικαστικού επιμελητή, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί αναγκαστικής εκτέλεσης.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Αναγκαστική εκτέλεση και κανόνες προστασίας του υπόχρεου

Στις περιπτώσεις όπου η διαφορά παραπέμπεται σε υπηρεσία εκτέλεσης, αρχικά κοινοποιείται στον υπόχρεο ειδοποίηση επίσπευσης της διαδικασίας και αίτημα διενέργειας της καταβολής. Κατά κανόνα πρέπει να δοθεί στον υπόχρεο η δυνατότητα να προβεί στην καταβολή μετά τη λήψη του σχετικού αιτήματος.

Εάν ο υπόχρεος δεν προβεί σε καταβολή κατόπιν λήψης σχετικού αιτήματος ή δεν επικοινωνήσει οικειοθελώς με κάποια υπηρεσία εκτέλεσης σχετικά με την καταβολή, η υπηρεσία εκτέλεσης θα κινήσει διαδικασία διερεύνησης των εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου μέσω των σχετικών τηρουμένων μητρώων.

Οι ενέργειες διερεύνησης των εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών και τυχόν μεταγενέστερες διαδικασίες έρευνας υπόκεινται σε αυστηρή νομοθετική ρύθμιση.

Στις περισσότερες περιπτώσεις διενεργείται κατάσχεση του εισοδήματος και του τραπεζικού λογαριασμού του υπόχρεου. Γενικά, είναι δυνατή η κατάσχεση, κατά το ένα τρίτο, του μισθού, της σύνταξης, του επιδόματος ανεργίας ή του επιδόματος μητρότητας του υπόχρεου. Τα επιδόματα αδείας, οι πρόσθετες παροχές, οι προμήθειες, αμοιβές και λοιπές χρηματικές παροχές επίσης προσμετρώνται στο εισόδημα του υπόχρεου. Το ποσό που κατάσχεται υπολογίζεται με βάση τα καθαρά έσοδα. Κοινωνικές παροχές και προνοιακά επιδόματα, όπως στεγαστικά επιδόματα και επιδόματα τέκνων, δεν υπόκεινται σε κατάσχεση. Εναλλακτικά προς την κατάσχεση εισοδήματος σε περιοδική βάση, μπορεί να συμφωνηθεί ένα πρόγραμμα πληρωμών.

Οι πράξεις εκτέλεσης και τα προγράμματα πληρωμών πρέπει πάντοτε να λαμβάνουν υπόψη το τμήμα της περιουσίας του υπόχρεου το οποίο προστατεύεται από τον νόμο: με άλλα λόγια, το ποσό το οποίο εναπομένει για την επιβίωση του υπόχρεου. Το προστατευόμενο αυτό τμήμα του εισοδήματος αναθεωρείται με βάση τον εθνικό πίνακα υπολογισμού συντάξεων. Τα συμφωνηθέντα ποσοστά προστασίας εισοδήματος και σχετικά παραδείγματα παρατίθενται στον ακόλουθο σύνδεσμο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeus.fi/ulosotto/en/index/velallisenaulosotossa/palkanulosmittaus.html

Ο υπόχρεος έχει δικαίωμα να ασκήσει ανακοπή, ωστόσο η διαδικασία εκτέλεσης δεν αναστέλλεται παρά μόνο δυνάμει ειδικής δικαστικής απόφασης.

Χρόνος παραγραφής της υποχρέωσης διατροφής

Το άρθρο 16 στοιχείο c) του νόμου περί διατροφής τέκνων ορίζει ότι η αξίωση τόσο για επίδομα διατροφής που καταβάλλεται σε περιοδική βάση όσο και για τόκους υπερημερίας επί του ποσού του επιδόματος, πρέπει να ασκηθεί εντός πέντε ετών από την έναρξη του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή. Διαφορετικά, το δικαίωμα αξίωσης της καταβολής παραγράφεται. Αντιθέτως, η αξίωση για διατροφή που καταβάλλεται ως εφάπαξ ποσό και για σχετικούς τόκους υπερημερίας, πρέπει να ασκηθεί εντός πέντε ετών από τον χρόνο κατά τον οποίο η καταβολή του επιδόματος διατροφής κατέστη ληξιπρόθεσμη, σε κάθε περίπτωση εντός πέντε ετών από τον χρόνο ενηλικίωσης του δικαιούχου της διατροφής.

Αντιστοίχως, αξιώσεις του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την είσπραξη επιδομάτων διατροφής τέκνων κατά των υπόχρεων διατροφής πρέπει να ασκούνται εντός πέντε ετών από την έναρξη του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή της διατροφής για την οποία διενήργησε καταβολή το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Διαφορετικά, το δικαίωμα αξίωσης της καταβολής παραγράφεται (φινλανδικός νόμος αριθ. 580/2008 περί διατροφής τέκνων, άρθρο 22).

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής δεν την καταβάλει όπως έχει συμφωνηθεί, ο δικαιούχος μπορεί να επιδιώξει αναγκαστική εκτέλεση μέσω δικαστικού επιμελητή για το μη καταβληθέν υπόλοιπο. Η υπηρεσία εκτέλεσης παρέχει οδηγίες σχετικά με την έναρξη της σχετικής διαδικασίας. Συμβουλές σε θέματα οικογενειακού δικαίου μπορεί επίσης να παρέχει η τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών. Βλέπε ενότητες 13 και 14. Ο αρμόδιος για την εκτέλεση φορέας δεν επιβάλλει χρέωση για την είσπραξη της διατροφής. Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία μπορείτε να βρείτε στην ακόλουθη διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeus.fi/ulosotto/en/index.html

Δικαιούχος διατροφής ο οποίος λαμβάνει επίδομα διατροφής τέκνου από το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (KELA) λόγω μη καταβολής διατροφής από τον υπόχρεο, δεν έχει δικαίωμα να προβεί σε ενέργειες για την είσπραξη ποσών διατροφής από τον υπόχρεο. Εφόσον το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει επίδομα διατροφής τέκνου, υποκαθιστά τον δικαιούχο στο δικαίωμα διατροφής, κατά ποσοστό αντίστοιχο προς το επίδομα που έχει καταβάλει (δικαίωμα αναγωγής) (νόμος 580/2008 περί διατροφής τέκνων, άρθρο 19). Εάν το συμφωνηθέν επίδομα διατροφής υπερβαίνει το ποσό του νόμιμου επιδόματος που έχει καταβάλει το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ο υπόχρεος διατροφής δεν καταβάλει το αντίστοιχο ποσό, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων οφείλει να καταβάλει ολόκληρο το ποσό του νόμιμου επιδόματος και να εισπράξει από τον υπόχρεο ολόκληρο το μη καταβληθέν συμφωνηθέν ποσό διατροφής. Εφόσον επιτύχει την είσπραξή του, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει τη διαφορά μεταξύ του συμφωνηθέντος επιδόματος διατροφής και του νόμιμου επιδόματος διατροφής τέκνου στον γονέα ο οποίος ασκεί τη γονική μέριμνα, μετά την είσπραξη του ποσού από τον υπόχρεο.

Σε διασυνοριακές υποθέσεις που αφορούν την είσπραξη ποσών διατροφής, τα μέρη μπορούν να παραπέμψουν τη διαφορά στο Υπουργείο Δικαιοσύνης με την ιδιότητά του ως κεντρικής αρχής.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής δεν καταβάλει το ποσό της διατροφής που ορίζεται στη σχετική συμφωνία ή απόφαση διατροφής σε σχέση με τέκνο το οποίο κατοικεί στη Φινλανδία, το τέκνο έχει δικαίωμα να λάβει επίδομα διατροφής από το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (KELA). Πληροφορίες σχετικά με το ποσό του επιδόματος διατροφής τέκνου που καταβάλλει το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων παρέχονται στη διεύθυνση Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttp://www.kela.fi/elatustuki (νόμος αριθ. 583/2008 περί σύνδεσης ορισμένων ποσών διατροφής με τον δείκτη κόστους ζωής).

Είναι επίσης δυνατή η χορήγηση επιδόματος διατροφής τέκνου σε περίπτωση που συμφωνία ή απόφαση διατροφής ορίζει ποσό διατροφής μικρότερο από το εκάστοτε νόμιμο επίδομα διατροφής τέκνου, λόγω οικονομικής δυσπραγίας του γονέα ο οποίος φέρει την υποχρέωση διατροφής του τέκνου. Σε αυτές τις περιπτώσεις το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει τη διαφορά μεταξύ του νομίμου και του συμφωνηθέντος επιδόματος διατροφής τέκνου. Επίσης, το τέκνο λαμβάνει από τον υπόχρεο το επίδομα που ορίζεται στη συμφωνία ή απόφαση διατροφής. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής αδυνατεί να καταβάλει το επίδομα, το ποσό της διατροφής που ορίζεται μπορεί να είναι μηδενικό. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει ολόκληρο το επίδομα διατροφής του τέκνου.

Ο νόμος 580/2008 περί διατροφής τέκνων περιέχει διατάξεις που διέπουν τη χορήγηση επιδόματος διατροφής τέκνου. Το επίδομα διατροφής τέκνου χορηγείται κατόπιν αιτήσεως εκ μέρους του κηδεμόνα ή του νόμιμου εκπροσώπου του τέκνου, ή προσώπου το οποίο ασκεί καλόπιστα την επιμέλεια του τέκνου. Τέκνο το οποίο έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του μπορεί επίσης να υποβάλει αίτηση, εφόσον ζει μόνο του. Η χορήγηση επιδόματος διατροφής τέκνου δεν επηρεάζει την υποχρέωση του υπόχρεου να καταβάλει τη διατροφή στο σύνολό της. Στις περιπτώσεις που το KELA χορηγεί επίδομα διατροφής τέκνου λόγω μη καταβολής διατροφής εκ μέρους του υπόχρεου, έχει δικαίωμα - και υποχρέωση - να εισπράξει από τον υπόχρεο όλα τα ποσά διατροφής τα οποία έχει καταβάλει.

Σύζυγος ο οποίος δικαιούται διατροφής μπορεί να λάβει επίδομα διατροφής τέκνου μόνο από τον έτερο σύζυγο.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι η κεντρική αρχή της Φινλανδίας αρμόδια για τις διεθνείς υποθέσεις είσπραξης διατροφής (βλέπε, για παράδειγμα, τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, και τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής παιδιών και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής). Οι αρμοδιότητες της κεντρικής αρχής περιλαμβάνουν την παραλαβή αιτήσεων διατροφής, τη διαβίβασή τους στις αρμόδιες αρχές και την επίσπευση δικαστικών διαδικασιών σε σχέση με τις αιτήσεις.

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος διατροφής διαμένει σε χώρα στην οποία ισχύουν οι διεθνείς συμφωνίες για την είσπραξη διατροφής, ο αιτών μπορεί να απευθυνθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για την είσπραξη της διατροφής στην εν λόγω χώρα της αλλοδαπής. Όπου απαιτείται, συνιστάται στους αιτούντες να απευθύνονται στις κατά τόπον υπηρεσίες νομικής αρωγής ή σε δικηγόρο (για παράδειγμα, σχετικά με την κατάρτιση των εγγράφων της αίτησης). Συμβουλές σε θέματα οικογενειακού δικαίου μπορεί επίσης να παρέχει η τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών.

Σε περίπτωση που δικαιούχος διατροφής λαμβάνει επίδομα διατροφής τέκνου από το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων λόγω μη καταβολής διατροφής από τον υπόχρεο, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων υποκαθιστά τον δικαιούχο στο δικαίωμα διατροφής, κατά ποσοστό αντίστοιχο προς το επίδομα που έχει καταβάλει (δικαίωμα αναγωγής) (νόμος αριθ. 580/2008 περί διατροφής τέκνων, άρθρο 19). Σε αυτή την περίπτωση, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων εισπράττει τα οφειλόμενα επιδόματα για λογαριασμό του δικαιούχου, ο οποίος υπό τις συνθήκες αυτές δεν έχει δικαίωμα να προβεί σε ενέργειες για την είσπραξη των σχετικών ποσών. Εάν το συμφωνηθέν επίδομα διατροφής υπερβαίνει το ποσό του νόμιμου επιδόματος που καταβάλει το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει ολόκληρο το ποσό του νόμιμου επιδόματος και εισπράττει από τον υπόχρεο ολόκληρο το μη καταβληθέν συμφωνηθέν ποσό διατροφής. Εφόσον επιτύχει την είσπραξή του, το φινλανδικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλει τη διαφορά μεταξύ του συμφωνηθέντος επιδόματος διατροφής και του νόμιμου επιδόματος διατροφής τέκνου στον γονέα ο οποίος ασκεί τη γονική μέριμνα, μετά την είσπραξη του ποσού από τον υπόχρεο.

Σύζυγος ο οποίος δικαιούται διατροφής μπορεί να λάβει επίδομα διατροφής τέκνου μόνο από τον έτερο σύζυγο. Σύζυγος ο οποίος δικαιούται διατροφής μπορεί να λάβει επίδομα διατροφής τέκνου μόνο από τον έτερο σύζυγο. Ο δικαιούχος σύζυγος μπορεί να απευθυνθεί σε δικαστικό επιμελητή προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο ο σύζυγος που διαμένει στο εξωτερικό διαθέτει περιουσιακά στοιχεία στη Φινλανδία τα οποία μπορούν να κατασχεθούν σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί αναγκαστικής εκτέλεσης. Ο ίδιος μπορεί επίσης να ζητήσει τη συνδρομή του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την είσπραξη της διατροφής στο εξωτερικό.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης (κεντρική αρχή) είναι τα εξής:

Διεύθυνση: Ministry of Justice
PO BOX 25,
00023 Government

Τηλέφωνο: +358 29516001
Φαξ: +358 9 1606 7524
Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmaintenance.ca@om.fi

Ιστότοπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeusministerio.fi

Τα στοιχεία επικοινωνίας του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Φινλανδίας (KELA) είναι τα εξής:
Διεύθυνση: Kansaneläkelaitos,
Perintäkeskus 
PO BOX 50,
00601 Helsinki

Τηλέφωνο: +358 20 634 4940 (πολίτες), +358 20 634 4942 (αρχές) 
Φαξ +358 20 635 3330

Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmaintenance@kela.fi

Ιστοσελίδα του KELA: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://www.kela.fi/web/en

Ιστότοποι υπηρεσιών νομικής αρωγής: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeus.fi/oikeusapu/en/index/yhteystiedot.html

Τα στοιχεία επικοινωνίας των τοπικών αρχών κοινωνικών υπηρεσιών είναι καταχωρισμένα στον τηλεφωνικό κατάλογο και διατίθενται από το φινλανδικό κέντρο πληροφοριών τηλεφωνικού καταλόγου. Ο καλών πρέπει να αναφέρει την τοπική αρχή κοινωνικών υπηρεσιών την οποία αναζητά. Στη Φινλανδία υπάρχουν περίπου 320 τοπικές αρχές (δήμοι).

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Για την καλύτερη εξυπηρέτησή του, ο αιτών που διαμένει σε άλλη χώρα μπορεί να απευθυνθεί στην αρμόδια κεντρική αρχή της εν λόγω χώρας, η οποία εν συνεχεία επικοινωνεί με το φινλανδικό Υπουργείο Δικαιοσύνης. (Βλέπε ενότητες 13, 14 και 15).

Ο αιτών μπορεί επίσης να επικοινωνήσει απευθείας με τις φινλανδικές αρχές.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλέπε απάντηση στην ερώτηση 15.

Σε περίπτωση που ο δικαιούχος διατροφής (τέκνο ή σύζυγος) και ο υπόχρεος διατροφής διαμένουν σε διαφορετικές χώρες, το Υπουργείο Δικαιοσύνης μπορεί να παράσχει συνδρομή σε οποιονδήποτε εκ των δύο καθώς και στις αρμόδιες αρχές του αλλοδαπού κράτους. Ο αιτών (τέκνο ή σύζυγος) μπορεί να ζητήσει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης να διασφαλίσει την εκτέλεση στη Φινλανδία δικαστικής ή άλλης απόφασης διατροφής ή επικυρωμένης συμφωνίας διατροφής η οποία έχει εκδοθεί ή καταρτιστεί αντίστοιχα σε αλλοδαπό κράτος, και την κατάθεση του ποσού της διατροφής που έχει ληφθεί δια αναγκαστικής εκτελέσεως στον τραπεζικό λογαριασμό που έχει υποδείξει ο δικαιούχος. Ωστόσο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν μπορεί να καταβάλει τη διατροφή για λογαριασμό του υπόχρεου.

Σύμφωνα με διάφορες διεθνείς συμφωνίες, οι αρμοδιότητες του Υπουργείου Δικαιοσύνης ως κεντρικής αρχής περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, τη συνδρομή στον εντοπισμό του τόπου διαμονής του υπόχρεου ή δικαιούχου, την λήψη πληροφοριών σχετικά με το εισόδημα του υπόχρεου ή δικαιούχου και τη συνδρομή στη διαπίστωση της πατρότητας ή μητρότητας, όπου αυτό απαιτείται για την είσπραξη της διατροφής.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

---

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Στις περιπτώσεις όπου ο αιτών εκπροσωπείται ενώπιον των δικαστηρίων ή άλλων αρχών της Φινλανδίας από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ή από πρόσωπο εξουσιοδοτημένο από το τελευταίο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως κεντρικής αρχής σύμφωνα με τις ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες, χορηγείται στον αιτούντα νομική αρωγή δωρεάν, κατά παρέκκλιση από τις νόμιμες διατάξεις που ορίζουν τις προϋποθέσεις χορήγησης νομικής αρωγής. Αυτό ισχύει σε διαφορές που αφορούν τα εξής:

  1. αναγνώριση της ισχύος ή εκτελεστότητας στη Φινλανδία αλλοδαπής απόφασης διατροφής
  2. αναγνώριση πατρότητας
  3. έκδοση απόφασης με την οποία διατάσσεται ο γονέας να καταβάλει διατροφή στο τέκνο
  4. μεταβολή του συμφωνηθέντος επιδόματος διατροφής τέκνου, όταν αιτών είναι το τέκνο ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του.

Οι διατάξεις των παραγράφων 2 έως 4 ισχύουν ωστόσο μόνον εφόσον το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του κατά τον χρόνο έναρξης της δικαστικής διαδικασίας.

Στις περιπτώσεις όπου ο αιτών εκπροσωπείται κατά την εκτέλεση απόφασης διατροφής από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ή από πρόσωπο εξουσιοδοτημένο από το τελευταίο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως κεντρικής αρχής σύμφωνα με τις ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες, ο αιτών δεν βαρύνεται με έξοδα εκτελέσεως.

Σε άλλες περιπτώσεις, ο αιτών μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί νομική αρωγή από τις δημόσιες αρχές. Η νομική αρωγή συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών ειδικού (δικηγόρου) προς τον αιτούντα για την επίλυση της διαφοράς και στην κάλυψη των σχετικών εξόδων από το κράτος, εν όλω ή εν μέρει. Το ευεργέτημα πενίας καλύπτει όλα τα νομικά θέματα. Γενικά, αυτή περιορίζεται μόνο στις υποθέσεις που εκδικάζονται στη Φινλανδία. Μπορεί να κατατεθεί σε οποιοδήποτε τέτοιο γραφείο στη χώρα ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής του αιτούντος. Συχνά, είναι προσφορότερο να κατατίθεται η αίτηση στο κοντινότερο γραφείο. Ο αιτών οφείλει να προσκομίσει αναλυτική κατάσταση των εισοδημάτων του, των εξόδων που αναζητά από τον υπόχρεο, των περιουσιακών του στοιχείων και των χρεών του. Οφείλει επίσης να προσκομίσει περιγραφή της διαφοράς σε σχέση με την οποία αιτείται την χορήγηση νομικής αρωγής και λεπτομερή στοιχεία για τυχόν ασφαλιστική κάλυψη που διαθέτει για νομικά έξοδα. Για περισσότερες πληροφορίες: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροhttps://oikeus.fi/oikeusapu/en/index.html

Οι υπηρεσίες εκτέλεσης σε υποθέσεις διατροφής παρέχονται από τις φινλανδικές υπηρεσίες ατελώς.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ως κεντρική αρχή σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού της ΕΕ, έχει οριστεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Περαιτέρω διατάξεις που αφορούν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου περιέχονται στον νόμο 1076/2010 περί της κεντρικής αρχής της Φινλανδίας για ορισμένα διεθνή ζητήματα διατροφής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 15/02/2024

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Σουηδία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Σύμφωνα με το σουηδικό δίκαιο, υποχρέωση διατροφής ισχύει έναντι των τέκνων, συζύγων και διαζευγμένων συζύγων. Οι διατάξεις που διέπουν την υποχρέωση διατροφής μεταξύ των συζύγων εφαρμόζονται και για τους καταχωρισμένους συντρόφους.

Τέκνα

Οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τη διατροφή των τέκνων τους, η δε σχετική υποχρέωση καθορίζεται σύμφωνα με το τι είναι εύλογο με βάση τις ανάγκες των τέκνων σε συνδυασμό με την οικονομική δυνατότητα των γονέων. Γονέας ο οποίος δεν έχει δυνατότητα να συμμετέχει στη συντήρηση του τέκνου του, δεν έχει υποχρέωση διατροφής του τέκνου.

Γονέας ο οποίος δεν ασκεί την επιμέλεια ούτε συνοικεί μόνιμα με το τέκνο, οφείλει να εκπληρώσει την υποχρέωση διατροφής του τέκνου καταβάλλοντάς του επίδομα διατροφής. Γονέας ο οποίος ασκεί την επιμέλεια από κοινού με τον άλλο γονέα ενδέχεται να έχει επίσης υποχρέωση να καταβάλλει επίδομα διατροφής. Αυτό ισχύει όταν το τέκνο συνοικεί μόνιμα μόνο με τον έναν γονέα, ανεξαρτήτως εάν αυτός είναι άγαμος ή συνοικεί με νέο σύντροφο.

Πρόσωπο το οποίο συνοικεί μόνιμα με τέκνο άλλου προσώπου και με τον γονέα που ασκεί την επιμέλεια του τέκνου, έχει επίσης υποχρέωση διατροφής του τέκνου αυτού, εφόσον έχει τελέσει γάμο με τον γονέα ή έχουν αποκτήσει μαζί τέκνο/τέκνα. Ο πατριός ή η μητριά έχει ωστόσο υποχρέωση διατροφής του προγονού μόνο στον βαθμό που δεν είναι δυνατή η χορήγηση διατροφής από τον άλλο γονέα, δηλ. από τον γονέα με τον οποίο δεν συνοικεί ο πατριός ή η μητριά.

Το ύψος της διατροφής καθορίζεται με δικαστική απόφαση ή με συμφωνία. Η σχετική συμφωνία είναι έγκυρη μόνον εφόσον καταρτίζεται εγγράφως παρουσία δύο μαρτύρων.

Τα μέρη μπορούν επίσης να συμφωνήσουν την καταβολή της διατροφής για το μέλλον ως εφάπαξ ποσού ή ανά χρονικά διαστήματα τα οποία υπερβαίνουν τους τρεις μήνες. Εάν το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, η σχετική συμφωνία πρέπει να εγκριθεί επίσης από την επιτροπή κοινωνικής πρόνοιας.

Εάν το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, η εφάπαξ διατροφή καταβάλλεται στην επιτροπή κοινωνικής πρόνοιας. Το ποσό που καταβάλλεται στην επιτροπή πρέπει να διατεθεί για τη σύναψη με ασφαλιστική εταιρεία σύμβασης ετήσιας προσόδου, ανάλογης με την υποχρέωση διατροφής, εκτός εάν αυτό αποκλείεται δυνάμει της συμφωνίας ή εάν η επιτροπή κρίνει ότι το σχετικό ποσό μπορεί να διατεθεί με άλλο τρόπο για τη διατροφή του τέκνου.

Η διατροφή προκαταβάλλεται ανά ημερολογιακό μήνα. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να ορίσει άλλους όρους καταβολής της διατροφής, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Αγωγή για την καταβολή επιδομάτων διατροφής δεν μπορεί να γίνει δεκτή αναδρομικά για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τα τρία έτη από τον χρόνο άσκησης της αγωγής, εκτός εάν συναινεί ο υπόχρεος της διατροφής.

Η αξίωση διατροφής καθίσταται μη εκτελεστή (παραγράφεται) πέντε έτη μετά τον χρόνο κατά τον οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή της διατροφής.

Ζευγάρια

Κατά τη διάρκεια του γάμου οι σύζυγοι έχουν υποχρέωση διατροφής έναντι αλλήλων. Εάν ο ένας σύζυγος δεν μπορεί να συντηρήσει πλήρως τον εαυτό του, ο άλλος οφείλει να συμμετέχει στην κάλυψη των προσωπικών αναγκών του πρώτου.

Έπειτα από την έκδοση διαζυγίου ισχύει η αρχή ότι κάθε σύζυγος είναι υπεύθυνος να συντηρεί τον εαυτό του. Ωστόσο, εάν ο ένας σύζυγος χρειάζεται οικονομική υποστήριξη για τη συντήρησή του για ένα μεταβατικό διάστημα, αυτός έχει δικαίωμα να λαμβάνει επίδομα διατροφής από τον άλλο σύζυγο σύμφωνα με το τι είναι εύλογο με βάση την οικονομική δυνατότητα του άλλου συζύγου και τις λοιπές περιστάσεις. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σύζυγος μπορεί να λαμβάνει διατροφή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Εάν οι σύζυγοι αδυνατούν να συμφωνήσουν ως προς τη διατροφή, η διαφορά μπορεί να παραπεμφθεί στο δικαστήριο.

Έπειτα από την έκδοση διαζυγίου, το επίδομα διατροφής καταβάλλεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την εφάπαξ καταβολή της διατροφής εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι, π.χ. εάν ο σύζυγος υποχρεούται να προβεί σε καταβολή εισφορών σύνταξης.

Αγωγή για την καταβολή επιδομάτων διατροφής δεν μπορεί να γίνει δεκτή αναδρομικά για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τα τρία έτη από τον χρόνο άσκησης της αγωγής, εκτός εάν συναινεί ο υπόχρεος της διατροφής.

Η αξίωση διατροφής καθίσταται μη εκτελεστή (παραγράφεται) τρία έτη μετά τον χρόνο κατά τον οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή της διατροφής.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Η υποχρέωση διατροφής των γονέων έναντι των τέκνων παύει γενικά να ισχύει όταν το τέκνο συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του. Ωστόσο, εάν το τέκνο δεν έχει ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του, η υποχρέωση των γονέων εξακολουθεί να ισχύει για όσο χρονικό διάστημα το τέκνο φοιτά σε εκπαιδευτικό ίδρυμα, με ανώτατο όριο την ηλικία των 21 ετών. Για τους σκοπούς του παρόντος, ως φοίτηση σε εκπαιδευτικό ίδρυμα νοείται η υποχρεωτική εκπαίδευση ή ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ή άλλη αντίστοιχη γενική εκπαίδευση.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη κρατική αρχή στη Σουηδία η οποία να καθορίζει ή να συμβάλλει στον καθορισμό της διατροφής. Η καταβολή των ποσών διατροφής μπορεί να οριστεί είτε δυνάμει συμφωνίας είτε δυνάμει δικαστικής απόφασης. Εάν τα μέρη αδυνατούν να έλθουν σε συμφωνία, ο δικαιούχος πρέπει να απευθυνθεί στο πρωτοδικείο (tingsrätt) και να υποβάλει αίτημα κλήτευσης.

Για ερωτήσεις σχετικά με τη διεθνή διατροφή, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης (Försäkringskassan), η οποία είναι η κεντρική αρχή στη Σουηδία.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Γονέας ο οποίος ασκεί την επιμέλεια έχει δικαίωμα να λαμβάνει διατροφή για λογαριασμό ανήλικου τέκνου. Σε περίπτωση που έχει διοριστεί ειδικός κηδεμόνας, αυτός έχει δικαίωμα να ενεργεί για λογαριασμό του τέκνου.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Οι κανόνες που διέπουν τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων περιέχονται στον Κώδικα Γονικών Σχέσεων (föräldrabalken), στον Κώδικα Γαμικών Σχέσεων (äktenskapsbalken) και στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (rättegångsbalken). Σχετικές πληροφορίες παρέχονται επίσης από τα πρωτοδικεία.

Η δικαστική διαδικασία χορήγησης διατροφής υπέρ ανηλίκου διεξάγεται στον τόπο συνήθους διαμονής του εναγομένου. Εφόσον δεν υπάρχει άλλο αρμόδιο δικαστήριο, η υπόθεση δικάζεται από το Πρωτοδικείο της Στοκχόλμης.

Τα ζητήματα διατροφής μεταξύ συζύγων μπορούν να ρυθμιστούν στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου. Οι γαμικές διαφορές δικάζονται από το πρωτοδικείο του τόπου συνήθους διαμονής οποιουδήποτε των συζύγων. Εάν ουδείς των συζύγων έχει συνήθη διαμονή στη Σουηδία, η υπόθεση δικάζεται από το Πρωτοδικείο της Στοκχόλμης. Εάν η αξίωση που αφορά στην επιδίκαση διατροφής υπέρ του συζύγου δεν δικαστεί στο πλαίσιο της γαμικής διαφοράς, εφαρμόζονται οι γενικοί κανόνες περί δικαιοδοσίας, του κεφαλαίου 10 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής (κανονισμός περί υποχρεώσεων διατροφής) θέτει τους κανόνες δικαιοδοσίας σε διασυνοριακές υποθέσεις.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Όχι. Όποιος επιθυμεί να παραπέμψει την υπόθεση στο δικαστήριο πρέπει να υποβάλει αίτημα κλήτευσης στο αρμόδιο πρωτοδικείο.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η δικαστική διαδικασία καθεαυτή δεν βαρύνεται με έξοδα στη Σουηδία, πέραν του τέλους υποβολής της αίτησης, το οποίο αντιστοιχεί σήμερα σε 900 SEK (σουηδικές κορώνες). Σε περίπτωση που ο αιτών έχει διορίσει νομικό σύμβουλο ή δικηγόρο, βαρύνεται με έξοδα. Η υποβολή αποδείξεων, π.χ. κλήτευση μαρτύρων, επίσης ενδέχεται να συνεπάγεται έξοδα.

Δεν είναι δυνατός ο υπολογισμός των εξόδων, καθώς αυτά ποικίλλουν ανά υπόθεση.

Νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Για τη χορήγηση νομικής συνδρομής σε υποθέσεις διατροφής απαιτείται να συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Τέτοιοι λόγοι συντρέχουν, για παράδειγμα, όταν λόγω περίπλοκων περιστάσεων επιβάλλεται η παροχή εκτενέστερης δικαστικής συνδρομής.

Εφόσον παρασχεθεί νομική συνδρομή, διορίζεται συνήγορος νομικής συνδρομής για να εκπροσωπεί τον αιτούντα, η αμοιβή του οποίου καταβάλλεται από το κράτος εφόσον δεν είναι σε θέση να την καταβάλει ο αιτών. Η νομική συνδρομή καλύπτει επίσης τα έξοδα υποβολής αποδείξεων, τα έξοδα έρευνας, διερμηνείας και μετάφρασης, καθώς και τα έξοδα διαμεσολαβητή. Το πρόσωπο στο οποίο έχει χορηγηθεί νομική συνδρομή απαλλάσσεται επίσης από ορισμένα τέλη τα οποία καταβάλλονται στο δικαστήριο και στην Υπηρεσία Αναγκαστικής Εκτέλεσης (Kronofogdemyndigheten).

Πρόσωπα τα οποία δεν είναι υπήκοοι της Σουηδίας και δεν είναι ή δεν έχουν υπάρξει κάτοικοι Σουηδίας μπορούν να λάβουν νομική συνδρομή σε σχέση με αγωγή η οποία ασκείται στη Σουηδία, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Σε σχέση με αγωγή η οποία ασκείται ενώπιον αλλοδαπού δικαστηρίου, νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί μόνο σε πρόσωπα τα οποία είναι κάτοικοι Σουηδίας. Οι υπήκοοι όλων των κρατών μελών της ΕΕ έχουν ίδια δικαιώματα νομικής συνδρομής με τους υπηκόους της Σουηδίας. Υπήκοοι συγκεκριμένων άλλων χωρών έχουν επίσης τα ίδια δικαιώματα δυνάμει ειδικής διάταξης, η οποία προϋποθέτει την ύπαρξη έγκυρης συμφωνίας αμοιβαιότητας.

Ισχύουν ορισμένες ειδικές διατάξεις για τη χορήγηση νομικής συνδρομής σε διασυνοριακές διαφορές εντός της ΕΕ, π.χ. για τη διασφάλιση δωρεάν νομικής συνδρομής σε συγκεκριμένες περιπτώσεις οι οποίες καλύπτονται από τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής, σε σχέση με την υποχρέωση διατροφής που φέρει ο γονέας έναντι τέκνου το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του.

Πληροφορίες σχετικά με τη νομική συνδρομή παρέχονται από την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Νομικής Συνδρομής (Rättshjälpsmyndigheten).

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Η εκτίμηση του ύψους της διατροφής τέκνου βασίζεται σε νομικά κριτήρια. Γονέας που έχει υποχρέωση διατροφής έχει το δικαίωμα να παρακρατήσει από το φορολογηθέν εισόδημά του ένα ποσό για τη δική του συντήρηση. Αυτό περιλαμβάνει το κόστος στέγασης, το οποίο υπολογίζεται χωριστά σε επίπεδο που θεωρείται εύλογο. Οι λοιπές δαπάνες διαβίωσης υπολογίζονται με βάση ένα κατ’ αποκοπή ποσό το οποίο είναι τιμαριθμοποιημένο. Ο εν λόγω γονέας μπορεί επίσης να επιφυλάξει ένα ποσό διατροφής στον/στη σύζυγο με τον/την οποίο/-α συνοικεί, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Τέλος, ο υπόχρεος διατροφής γονέας μπορεί να παρακρατήσει ένα ποσό για τη συντήρηση άλλων τέκνων με τα οποία συνοικεί. Το ύψος του εναπομένοντος ποσού που πρέπει να διατεθεί στο επίδομα διατροφής εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από τις ανάγκες του τέκνου και από την ικανότητα του άλλου γονέα να αναλάβει τα έξοδα συντήρησης του τέκνου. Σε κάποιον βαθμό μπορούν να γίνουν εκπτώσεις για έξοδα επικοινωνίας.

Δεν υπάρχουν νομικά κριτήρια για το επίδομα διατροφής συζύγου. Ωστόσο, ορισμένα από τα ανωτέρω κριτήρια αξιολόγησης χρησιμεύουν ως κατευθυντήριες γραμμές.

Το επίδομα διατροφής αναπροσαρμόζεται τιμαριθμικά προκειμένου να παραμένει πάντοτε σταθερή η οικονομική του αξία. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή αντανακλά τις μεταβολές που επέρχονται στις βασικές τιμές με βάση τον Κώδικα Κοινωνικής Ασφάλισης (socialförsäkringsbalken), εκτός εάν ορίζεται διαφορετική διάταξη αναπροσαρμογής στη δικαστική απόφαση ή στη συμφωνία η οποία ορίζει το ύψος της διατροφής. Η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης ορίζει ετησίως κατά πόσο το επίδομα διατροφής πρέπει να αναπροσαρμοστεί και σε ποιο ποσοστό. Η αναπροσαρμογή, η οποία συνήθως ισχύει από 1ης Φεβρουαρίου, εφαρμόζεται στα επιδόματα διατροφής τα οποία ισχύουν πριν από την 1η Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους.

Εάν συμφωνήσουν τα μέρη, μπορούν να τροποποιήσουν μια πάγια πληρωμή διατροφής υπογράφοντας νέα συμφωνία. Αυτό ισχύει ακόμη και αν το επίδομα διατροφής είχε καθοριστεί προηγουμένως με δικαστική απόφαση. Η σχετική απόφαση ή συμφωνία υπόκειται σε τροποποίηση από το δικαστήριο, εφόσον συντρέχουν λόγοι προς τούτο λόγω μεταβολής των συνθηκών. Για το χρονικό διάστημα που προηγήθηκε της έναρξης της δικαστικής διαδικασίας, αναπροσαρμογή η οποία αμφισβητείται από κάποιον αντίδικο μπορεί να ισχύσει μόνο με τη μορφή μείωσης ή αναστολής της διατροφής η οποία δεν έχει ακόμη καταβληθεί. Προκειμένου το δικαστήριο να αυξήσει το ύψος της διατροφής που καταβάλλεται στον πρώην σύζυγο λόγω μεταβολής των συνθηκών, πρέπει να συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Το δικαστήριο μπορεί επίσης να τροποποιήσει συμφωνία διατροφής εάν αυτή δεν είναι εύλογη με βάση τις συνθήκες που επικρατούν κατά τον χρόνο κατά τον οποίο αυτή κρίνεται ή λόγω άλλων περιστάσεων. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την επιστροφή διατροφής η οποία έχει ήδη καταβληθεί, μόνον εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Εάν το ποσό διατροφής που καταβάλλεται περιοδικά υπέρ τέκνου έχει παραμείνει αμετάβλητο για χρονικό διάστημα έξι ετών, εξαιρουμένων των τιμαριθμικών αναπροσαρμογών, το δικαστήριο μπορεί να μεταβάλει το ύψος της διατροφής για το μέλλον, χωρίς την επίκληση ειδικών λόγων.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Το επίδομα διατροφής καταβάλλεται στον δικαιούχο. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, το επίδομα καταβάλλεται στον γονέα ο οποίος ασκεί την επιμέλεια και συνοικεί με το τέκνο.

Εάν το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, η εφάπαξ διατροφή καταβάλλεται στην επιτροπή κοινωνικής πρόνοιας.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Είναι δυνατή η υποβολή αίτησης αναγκαστικής εκτέλεσης ενώπιον της Υπηρεσίας Αναγκαστικής Εκτέλεσης (Kronofogdemyndigheten). Η αίτηση υποβάλλεται προφορικά ή εγγράφως. Ο εκτελεστός τίτλος πρέπει να υποβάλλεται μαζί με την αίτηση. Υποχρέωση διατροφής η οποία έχει αναληφθεί εγγράφως ενώπιον δύο μαρτύρων σύμφωνα με τον Κώδικα Γαμικών Σχέσεων ή τον Κώδικα Γονικών Σχέσεων υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση ως τελεσίδικη απόφαση με ισχύ δεδικασμένου.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Στην περίπτωση διατροφής τέκνου, η αγωγή για την καταβολή επιδόματος διατροφής δεν μπορεί να γίνει δεκτή αναδρομικά για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τα τρία τελευταία έτη πριν από τον χρόνο άσκησης της αγωγής, εκτός εάν συναινεί ο υπόχρεος της διατροφής. Η αξίωση διατροφής καθίσταται μη εκτελεστή (παραγράφεται) πέντε έτη μετά τον χρόνο κατά τον οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή της διατροφής.

Στην περίπτωση διατροφής συζύγου, η αγωγή για την καταβολή επιδόματος διατροφής δεν μπορεί να γίνει δεκτή αναδρομικά για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τα τρία τελευταία έτη πριν από τον χρόνο άσκησης της αγωγής, εκτός εάν συναινεί ο υπόχρεος της διατροφής. Η αξίωση διατροφής καθίσταται μη εκτελεστή (παραγράφεται) τρία έτη μετά τον χρόνο κατά τον οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμη η καταβολή της διατροφής.

Ως προς την αναγκαστική εκτέλεση, ισχύουν διάφορες εξαιρέσεις σε σχέση με την κατάσχεση. Για παράδειγμα, τα είδη ένδυσης και λοιπά είδη προσωπικής χρήσης του υποχρέου, εφόσον είναι εύλογης αξίας, καθώς και συγκεκριμένα είδη οικιακής χρήσης και φροντίδας, εξαιρούνται από την κατάσχεση. Εάν ο υπόχρεος έχει οικογένεια, τα αντικείμενα τα οποία χρησιμοποιούνται από την οικογένεια ή για τις ανάγκες αυτής λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό των ειδών τα οποία εξαιρούνται από την κατάσχεση.

Αντικείμενο κατάσχεσης μπορεί να αποτελέσει μόνο το τμήμα του μισθού ή εισοδήματος του υποχρέου το οποίο υπερβαίνει το ποσό που απαιτείται για τη διαβίωση του ιδίου και της οικογένειάς του. Το τμήμα του μισθού ή εισοδήματος του υποχρέου το οποίο δεν υπόκειται σε κατάσχεση (γνωστό ως «förbehållsbeloppet» ή «προστατευόμενο μέρος του εισοδήματος») καθορίζεται με βάση ένα σταθερό ποσό. Το σταθερό αυτό ποσό καλύπτει όλες τις συνήθεις δαπάνες διαβίωσης, με εξαίρεση τα έξοδα στέγασης, τα οποία καθορίζονται χωριστά και προστίθενται σε αυτό. Το σταθερό ποσό καθορίζεται ετησίως από την Υπηρεσία Αναγκαστικής Εκτέλεσης.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Στη Σουηδία η Υπηρεσία Αναγκαστικής Εκτέλεσης παρέχει συνδρομή για την είσπραξη της διατροφής. Στις διασυνοριακές υποθέσεις ο δικαιούχος μπορεί να λάβει διοικητική υποστήριξη από την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης κατά την υποβολή αίτησης είσπραξης διατροφής στην Υπηρεσία Αναγκαστικής Εκτέλεσης.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Για τέκνα χωρισμένων γονέων η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να παρέχει στον γονέα που συνοικεί με το τέκνο και είναι επισήμως καταχωρισμένος στην ίδια διεύθυνση κατοικίας με το τέκνο επίδομα ίσο με 1 673 SEK μηνιαίως έως και τον μήνα κατά τον οποίο το τέκνο συμπληρώνει την ηλικία των 7 ετών, 1 823 SEK μηνιαίως έως και τον μήνα κατά τον οποίο το τέκνο συμπληρώνει το 15ο έτος της ηλικίας του και 2 223 SEK μηνιαίως από τον μήνα κατά τον οποίο το τέκνο έχει συμπληρώσει την ηλικία των 15 ετών. Η απόφαση καταβολής διατροφής εκδίδεται κατόπιν αίτησης στην Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης, υπηρεσία αρμόδια για θέματα κοινωνικής ασφάλισης. Η διατροφή αποτελεί τον θεσμό μέσω του οποίου η κοινωνία διασφαλίζει ένα συγκεκριμένο επίπεδο διαβίωσης για τα παιδιά χωρισμένων γονέων, ακόμη και εάν ο υπόχρεος γονέας δεν εκπληρώνει την υποχρέωση διατροφής που υπέχει. Ο υπόχρεος γονέας οφείλει να εξοφλήσει το Δημόσιο, με βάση το εισόδημά του και τον αριθμό των τέκνων υπέρ των οποίων υποχρεούται να καταβάλλει διατροφή. Η υποχρέωση πληρωμής καθορίζεται μέσω διοικητικής διαδικασίας. Εάν το επίδομα διατροφής καταβάλλεται απευθείας στον γονέα ο οποίος ασκεί την επιμέλεια, το ποσό της διατροφής που καταβάλλεται από την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης μειώνεται αντίστοιχα (ρύθμιση γνωστή ως συμπληρωματική διατροφή).

Εάν ο υπόχρεος γονέας διαμένει στο εξωτερικό ή διαμένει στη Σουηδία εισπράττοντας όμως μισθό ή άλλο εισόδημα στο εξωτερικό ή από χώρα του εξωτερικού, η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να υποδείξει στον γονέα ο οποίος ασκεί την επιμέλεια και συνοικεί με το τέκνο να λάβει μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τον προσδιορισμό της υποχρέωσης διατροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης αναλαμβάνει να καταβάλλει επίδομα διατροφής στο τέκνο έως το ποσό το οποίο καταβάλλεται ως διατροφή από την υπηρεσία.

Δεν υπάρχει δυνατότητα σύζυγος να λάβει διατροφή από την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

Στις διασυνοριακές υποθέσεις ο αιτών μπορεί να λάβει διοικητική υποστήριξη από την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης. Η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης είναι η κεντρική αρχή σύμφωνα με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής της ΕΕ και τη Σύμβαση της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 για την είσπραξη, σε διεθνές επίπεδο, απαιτήσεων διατροφής παιδιών και άλλων μορφών οικογενειακής διατροφής (Σύμβαση της Χάγης του 2007), καθώς και η υπηρεσία διαβίβασης/παραλαβής για τους σκοπούς της Σύμβασης της Νέας Υόρκης του 1956 περί διεκδικήσεως διατροφής στην αλλοδαπή.

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 14.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της Υπηρεσίας Κοινωνικής Ασφάλισης είναι τα εξής:

Försäkringskassan (Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης της Σουηδίας)

Box 1164

SE-621 22 Visby

Sverige

Τηλ.: +46 (771) 17 90 00

Φαξ: +46 (10) 11 20 411

Ηλ. ταχυδρομείο: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροcentralmyndigheten@forsakringskassan.se

Η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διευκολύνει την είσπραξη της διατροφής. Τα καθήκοντά της ως κεντρικής αρχής σύμφωνα με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής και τη Σύμβαση της Χάγης του 2007 απορρέουν αντιστοίχως από τον κανονισμό και τη Σύμβαση. Μεταξύ άλλων, η Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης παρέχει υποστήριξη στους δικαιούχους διατροφής κατά την υποβολή αιτήσεων οι οποίες μπορούν να υποβληθούν μέσω της αρχής, π.χ. κατά την υποβολή αίτησης για την έκδοση απόφασης διατροφής στο εξωτερικό. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το είδος της υποστήριξης που παρέχεται στους δικαιούχους, παρακαλείσθε να επικοινωνήσετε με την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

Δικαιούχος ο οποίος επιθυμεί να εισπράξει διατροφή σύμφωνα με τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης του 1956 περί διεκδικήσεως διατροφής στην αλλοδαπή, πρέπει να υποβάλει αίτηση στην υπηρεσία διαβίβασης της χώρας του, η οποία εν συνεχεία προωθεί την αίτηση στην υπηρεσία παραλαβής της Σουηδίας (Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης).

Το ίδιο ισχύει για τα πρόσωπα τα οποία επιθυμούν να τύχουν της συνδρομής η οποία διατίθεται από τις κεντρικές αρχές δυνάμει του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής ή της Σύμβασης της Χάγης του 2007: τα πρόσωπα αυτά πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην κεντρική αρχή της χώρας τους, η οποία εν συνεχεία προωθεί την αίτηση στην κεντρική αρχή της Σουηδίας (Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης).

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Δικαιούχος ο οποίος επιθυμεί να εισπράξει διατροφή σύμφωνα είτε με τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης του 1956 περί διεκδικήσεως διατροφής στην αλλοδαπή, είτε με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής ή με τη Σύμβαση της Χάγης του 2007, πρέπει να υποβάλει αίτηση στην υπηρεσία διαβίβασης / κεντρική αρχή της Σουηδίας (Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης), η οποία διαβιβάζει την αίτηση στην αρχή παραλαβής της χώρας στην οποία κατοικεί και/ή έχει εισόδημα ο δικαιούχος.

Εάν, ως υπόχρεος διατροφής, επιθυμείτε να σας παρασχεθεί βοήθεια για να αλλάξετε, για παράδειγμα, ένα πάγιο επίδομα διατροφής, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κεντρική αρχή της χώρας σας, η οποία θα διαβιβάσει την αίτηση στην κεντρική αρχή της Σουηδίας (την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης).

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 16.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Ναι. Η Σουηδία δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης της 23ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στις υποχρεώσεις διατροφής («Πρωτόκολλο της Χάγης»), οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονται στην ΕΕ από τις 18 Ιουνίου 2011. Ο γενικός κανόνας που ισχύει δυνάμει του Πρωτοκόλλου της Χάγης είναι ότι εφαρμοστέο είναι το δίκαιο της χώρας όπου έχει τη συνήθη διαμονή του ο δικαιούχος διατροφής. Προς διασφάλιση των συμφερόντων του τέκνου, ειδικότερα, παρέχεται η δυνατότητα εφαρμογής του δικαίου του δικάζοντος δικαστή ή του δικαίου της χώρας της οποίας είναι υπήκοοι τόσο το τέκνο όσο και ο υπόχρεος, εάν η εφαρμογή του δικαίου της χώρας συνήθους διαμονής του τέκνου δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του τελευταίου. Τα μέρη μπορούν επίσης να καταρτίσουν συμφωνία επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου, ωστόσο το πεδίο εφαρμογής της σχετικής συμφωνίας περιορίζεται π.χ. στις περιπτώσεις διατροφής τέκνων ηλικίας έως 18 ετών.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η Σουηδία δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης (βλ. απάντηση στην ερώτηση 20).

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 7 για τις γενικές προϋποθέσεις όσον αφορά τη νομική συνδρομή.

Στις διασυνοριακές διαφορές εντός της ΕΕ, ισχύουν ορισμένες ειδικές διατάξεις για τη νομική συνδρομή. Όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής για την παροχή νομικής συνδρομής, αυτή παρέχεται δωρεάν εφόσον ο αιτών χρειάζεται συνήγορο και η συγκεκριμένη ανάγκη δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλο τρόπο.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Δεν προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 28/03/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Αγγλία και Ουαλία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Οι γονείς μπορούν να καταβάλουν διατροφή για τα τέκνα τους ή για τέκνο της οικογένειας στον γονέα ή στο πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια, είτε δικαστικά είτε κάνοντας χρήση του νομικού συστήματος διατροφής τέκνων (διοικητικό σύστημα το οποίο θεσπίστηκε δια νόμου στην Αγγλία, Ουαλία και Σκωτία). Το εκ του νόμου σύστημα διατροφής τέκνων αποτελείται από τρεις φορείς: την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Διατροφής Τέκνων (Child Maintenance Service - CMS), την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων (Child Maintenance Options) και την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Στήριξης Ανηλίκων (Child Support Agency) (CSA). Προκειμένου να κάνουν χρήση του συστήματος διατροφής τέκνων, τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα (γονείς ή πρόσωπα τα οποία ασκούν την επιμέλεια και παιδιά) πρέπει να έχουν ως τόπο συνήθους διαμονής το Ηνωμένο Βασίλειο.

Όλες οι αιτήσεις στο πλαίσιο του εκ του νόμου καθεστώτος έχουν τεθεί υπό τη διαχείριση της CMS, και οι γονείς έχουν πρόσβαση στην υπηρεσία μέσω της Υπηρεσίας Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων. Η CSA βρίσκεται υπό κλείσιμο και όλες οι υποθέσεις που αφορούν συνεχείς υποχρεώσεις έχουν πλέον κλείσει. Οι γονείς που εμπλέκονται σε υποθέσεις με καθυστερούμενα ποσά ερωτώνται αν επιθυμούν ακόμα να εισπράξουν την οφειλή, οπότε αυτή μπορεί να μεταφερθεί στη CMS.

Οι γονείς μπορούν να καταβάλλουν διατροφή προς τα τέκνα τους ηλικίας κάτω των 18 ετών. Τέκνο ηλικίας άνω των 18 ετών μπορεί να λάβει, μετά από αίτησή του, διατροφή από τους γονείς για την περαιτέρω εκπαίδευσή του, εφόσον παρακολουθεί πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης ή εφόσον το απαιτούν ειδικές περιστάσεις [Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΝόμος του 1989 για τα παιδιά (Children Act 1989), παράρτημα 1).

Η διατροφή προς τα παιδιά μπορεί επίσης να καταβάλλεται από γονείς που ζουν μακριά από τα παιδιά τους, μέσω της CMS. Η CMS ορίζει το ποσό της διατροφής μέσω διοικητικής και όχι δικαστικής διαδικασίας, εάν το παιδί δεν έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του ή εάν δεν έχει συμπληρώσει το 20ό έτος και συμμετέχει σε πρόγραμμα εκπαίδευσης πλήρους ωραρίου που δεν είναι ανώτερη (σε σχολείο ή αντίστοιχο εκπαιδευτικό ίδρυμα), ή εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας του και διαμένει με τον γονέα ο οποίος έχει εγγραφεί ώστε να λαμβάνει επίδομα τέκνου για το συγκεκριμένο παιδί. Το ποσό καταβάλλεται στον δικαιούχο γονέα. Οποιοσδήποτε γονέας ή το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια μπορεί να υποβάλει αίτηση στη CMS. Το ποσό της διατροφής υπολογίζεται από τη CMS. Η εβδομαδιαία καταβολή διενεργείται από τον υπόχρεο γονέα είτε απευθείας στον δικαιούχο γονέα (ποσό γνωστό και ως απευθείας καταβολή) είτε με τη χρήση της υπηρεσίας «εισπράξεων και πληρωμών» της CMS, η οποία παρέχεται με χρέωση (βλ. κατωτέρω).

Διαζευγμένος/-η σύζυγος δύναται να καταβάλλει διατροφή στην/στον πρώην σύζυγό του. Διατροφή μπορεί να καταβάλλεται σε οιονδήποτε εκ των δύο συζύγων. Πρώην σύντροφος (civil partner) ενδέχεται επίσης να υποχρεωθεί να καταβάλει διατροφή στην/στον πρώην σύντροφό του και στα τέκνα της οικογένειας.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Βλ. απάντηση ανωτέρω. Στον πίνακα 1 του νόμου του 1989 για τα παιδιά δεν καθορίζεται όριο ηλικίας.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Σε περίπτωση χωρισμού των γονέων στην Αγγλία και Ουαλία, προτού οι γονείς υποβάλουν αίτηση στη CMS, οφείλουν να επικοινωνήσουν με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων προκειμένου να λάβουν συμβουλές και πληροφορίες για την ουσιαστική διευθέτηση των θεμάτων διατροφής της οικογένειάς τους. Η σχετική λύση μπορεί να συνίσταται στην επονομαζόμενη «ενδοοικογενειακή διευθέτηση», η οποία ισχύει μεταξύ των γονέων, ή στην υποβολή αίτησης στη CMS. Οι γονείς δεν έχουν δικαίωμα να απευθυνθούν στη CMS προτού επικοινωνήσουν με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων.

Σε περίπτωση που ένας γονέας κρίνει ότι δεν είναι δυνατή η ενδοοικογενειακή διευθέτηση, οφείλει να υποβάλει αίτηση στη CMS καταβάλλοντας το σχετικό παράβολο. Πληροφορίες σχετικά με τα παράβολα παρέχονται στον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκρατικό ιστότοπο. Δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου εφόσον ο αιτών δεν έχει συμπληρώσει το 19ο έτος της ηλικίας του, είναι κάτοικος Βόρειας Ιρλανδίας ή έχει προβεί σε καταγγελία ενδοοικογενειακής βίας σε αρχή η οποία αναγνωρίζεται από τη CMS. Η καταβολή του παραβόλου συνεπάγεται την παροχή των ακόλουθων υπηρεσιών προς τον αιτούντα: τον υπολογισμό από τη CMS των καταβλητέων ποσών με βάση το εισόδημα του υπόχρεου γονέα, τον εντοπισμό του υπόχρεου γονέα και τη διαχείριση τυχόν μεταβολών ως προς την υποχρέωση. Ο υπολογισμός της καταβλητέας διατροφής βασίζεται σε ένα ποσοστό του ακαθάριστου εισοδήματος του υπόχρεου γονέα σύμφωνα με τον αριθμό των παιδιών που πρέπει να λάβουν διατροφή και η υποχρέωση μπορεί είτε να αυξηθεί είτε να μειωθεί εάν ληφθούν υπόψη άλλοι παράγοντες, όπως η καταβολή πρόσθετου εισοδήματος στους γονείς ή η αναγνώριση καθεστώτος κοινής επιμέλειας. Η CMS δεν εγγυάται ότι οι εργασίες της θα έχουν ως αποτέλεσμα την καταβολή οποιουδήποτε ποσού.

Μόλις πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση ως προς τη διατροφή και εφόσον και οι δύο γονείς συμφωνούν να καταβάλουν ο ένας τον άλλο απευθείας μέσω της υπηρεσίας απευθείας καταβολής, τότε απαιτείται μόνο η καταβολή παραβόλου για την αίτηση. Οι χρήστες της CMS οι οποίοι επιθυμούν να διενεργήσουν την καταβολή μέσω της Υπηρεσίας Εισπράξεων και Πληρωμών βαρύνονται με χρέωση είσπραξης. Για τον υπόχρεο γονέα η χρέωση ανέρχεται σε ποσοστό 20% επί του συνήθους ποσού διατροφής. Ο δικαιούχος γονέας βαρύνεται με ποσοστό 4% επί του ποσού της διατροφής το οποίο εισπράττει. Το τέλος είσπραξης δεν καταβάλλεται σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διευθέτησης ή χρήσης της υπηρεσίας απευθείας καταβολής.

Ο υπόχρεος γονέας υποχρεούται επίσης να καταβάλει στη CMS τέλη για τις ενέργειες αναγκαστικής εκτέλεσης που αναλαμβάνει η συγκεκριμένη υπηρεσία σε περίπτωση έκδοσης δικαστικής απόφασης εναντίον του για μη καταβολή της οφειλόμενης διατροφής.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Αίτηση διατροφής τέκνου μπορεί να υποβάλει οποιοσδήποτε, π.χ. φίλος, συγγενής ή νομικός παραστάτης (στην Αγγλία και την Ουαλία, δικηγόρος) εξ ονόματος του δικαιούχου ή του υπόχρεου γονέα που ασκεί την επιμέλεια του τέκνου. Ο γονέας ή το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια πρέπει να εξουσιοδοτήσει το πρόσωπο που υποβάλλει την αίτηση, εκτός αν νομιμοποιείται ήδη, για παράδειγμα δυνάμει πληρεξουσίου. Στην Αγγλία και την Ουαλία η αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί εξ ονόματος του ανηλίκου, καθώς οι ανήλικοι δεν μπορούν να υποβάλουν οι ίδιοι αίτηση διατροφής.

Επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση στην Αγγλία και την Ουαλία για αμοιβαία εκτέλεση της υποχρέωσης καταβολής διατροφής εξ ονόματος του ανηλίκου ή διαζευγμένου συζύγου ή πρώην συντρόφου ή εξ ονόματος άλλου προσώπου, εφόσον αυτό προβλέπεται στη σχετική διεθνή συνθήκη ή συμφωνία περί αμοιβαίας εκτέλεσης της υποχρέωσης καταβολής διατροφής.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Για τους αιτούντες στην Αγγλία και την Ουαλία, οι αιτήσεις υποβάλλονται σε ένα από τα τρία κέντρα επιβολής υποχρεώσεων διατροφής (Maintenance Enforcement Business Centres), ανάλογα με τον τόπο, για την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΑγγλία (εκτός Λονδίνου), το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΛονδίνο και την Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΟυαλία.

Το διοικητικό προσωπικό του δικαστηρίου παρέχει πληροφορίες στον αιτούντα, αν απαιτείται να απευθυνθεί σε άλλο δικαστήριο.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Η υποβολή αίτησης διατροφής τέκνου είναι διοικητική διαδικασία, την οποία διεκπεραιώνει η CMS.

Για την αμοιβαία εκτέλεση απόφασης διατροφής δεν απαιτείται η υποβολή αίτησης από δικηγόρο σε δικαστήριο για την είσπραξη της διατροφής δυνάμει των διαφόρων διεθνών συμβάσεων και συμφωνιών. Η αίτηση που λαμβάνεται από άλλη χώρα αποστέλλεται στο κέντρο επιβολής υποχρεώσεων διατροφής του τόπου κατοικίας του καθ’ ου.

Για την υποβολή αίτησης ενώπιον του δικαστηρίου σύμφωνα με τον πίνακα 1 του νόμου του 1989 για τα παιδιά δεν απαιτείται παράσταση δικηγόρου.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Για την είσπραξη της διατροφής δεν απαιτείται συνήθως παράσταση δικηγόρου και, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν καταβάλλεται παράβολο. Στις περιπτώσεις όπου απαιτείται παράσταση δικηγόρου, είναι δυνατή η χορήγηση του ευεργετήματος πενίας ή νομικής συνδρομής, σε ορισμένες όμως περιπτώσεις τελεί υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών δεν διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα και ότι η υπόθεση έχει πιθανότητες ευδοκίμησης. Ο αιτών μπορεί να χρειαστεί να καταβάλει μέρος της δικαστικής δαπάνης.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Για την είσπραξη της διατροφής, το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση διατροφής τέκνων, συζύγου, ή συζύγου και τέκνων. Το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση περιοδικών πληρωμών, καταβολής εφάπαξ ποσού, πληρωμών κατόπιν διακανονισμού ή περιοδικών καταβολών έναντι εξασφάλισης. Το δικαστήριο ή η CMS μπορούν κατά περίπτωση να αποφασίσουν την καταβολή διατροφής αναδρομικά. Για τη χορήγηση αναδρομικής διατροφής και τον υπολογισμό του ύψους της λαμβάνονται υπόψη όλες οι περιστάσεις της εκάστοτε υπόθεσης. Αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου για την τροποποίηση απόφασης διατροφής μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σύνταξη για την παροχή συζυγικής διατροφής. Παρά το γεγονός ότι τα μέρη είναι ελεύθερα να συμφωνήσουν μεταξύ τους οικονομικές διευθετήσεις χωρίς να απαιτείται δικαστική απόφαση, όταν υπάρχει επιμερισμός σύνταξης ή μεταφορά συνταξιοδοτικών πόρων, απαιτείται δικαστική απόφαση πριν να μπορέσει ο συνταξιοδοτικός φορέας να ενεργήσει.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;



Τα πρόσωπα τα οποία δικαιούνται να λάβουν διατροφή αναφέρονται στην απάντηση της ερώτησης 1 ανωτέρω.

Το κέντρο καταβολής αξιώσεων διατροφής (MPMBC), το οποίο υπάγεται στην υπηρεσία των δικαστηρίων της Αγγλίας και της Ουαλίας, είναι αρμόδιο για τις πληρωμές που καταβάλλονται σε ιδιώτες. Η Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρουπηρεσία αμοιβαίας εκτέλεσης αποφάσεων διατροφής (Reciprocal Enforcement of Maintenance Orders — REMO) δεν είναι αρμόδια για τις πληρωμές.

Η CMS παρέχει υπηρεσίες υπολογισμού, είσπραξης και πληρωμών. Εάν οι υπόχρεοι γονείς καθυστερούν ή δεν διενεργούν τις πληρωμές, η CMS παρεμβαίνει ώστε αυτές να διενεργούνται και να καταβληθούν γρήγορα τυχόν οφειλόμενα ποσά. Η CMS μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορες μεθόδους επιβολής, όταν απαιτείται.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Για την είσπραξη της διατροφής το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την απευθείας καταβολή στο δικαστήριο. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει συγκεκριμένη μέθοδο πληρωμής. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την κατάσχεση εισοδημάτων. Το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει τις ακόλουθες διαταγές κατόπιν αίτησης της CMS.

Στην περίπτωση αίτησης διατροφής τέκνου η οποία υποβάλλεται μέσω της CMS, αν ο υπόχρεος γονέας δεν εκπληρώνει την υποχρέωση διατροφής την οποία υπέχει, η CMS λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσει την εξόφληση του συνόλου της οφειλής. Η CMS διαθέτει σειρά εξουσιών τις οποίες μπορεί να ασκήσει. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται η ανάληψη χρημάτων απευθείας από το εισόδημα και τον τραπεζικό λογαριασμό του υποχρέου και η λήψη δικαστικών μέτρων (μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης). Εφόσον απαιτείται σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να ζητηθεί από το δικαστήριο η αφαίρεση του διαβατηρίου ή της άδειας οδήγησης του υπόχρεου γονέα ή ακόμα και η προσωπική του κράτηση.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Δεν ισχύουν για την εκτέλεση διαταγών διατροφής.

Η CMS οφείλει να λάβει υπόψη το συμφέρον κάθε ανηλίκου ο οποίος μπορεί να επηρεαστεί από τις αποφάσεις της σχετικά με τον χρόνο καταβολής των οφειλόμενων ποσών και το ποσό έκαστης καταβολής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Αρμόδιος φορέας για την είσπραξη διατροφής τέκνου μέσω του συστήματος διατροφής τέκνων είναι η CMS (βλ. ανωτέρω).

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Στην περίπτωση διατροφής τέκνου την οποία διαχειρίζεται η CMS, αυτή μπορεί να αποδώσει τα ποσά τα οποία εισπράττει, όπου κρίνεται σκόπιμο. Η CMS δεν μπορεί να καταβάλει τη διατροφή ή μέρος αυτής η ίδια ή αντί του γονέα που δεν συνοικεί με το τέκνο.

Η Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκεντρική αρχή για την Αγγλία και Ουαλία (REMO) δεν ευθύνεται για τη διενέργεια πληρωμών.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Η αμοιβαία εκτέλεση αποφάσεων διατροφής (REMO) είναι η διαδικασία μέσω της οποίας οι δικαστικές αποφάσεις διατροφής τις οποίες εκδίδουν δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου υπέρ κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου μπορούν να καταχωρηθούν και να εκτελεστούν από δικαστήρια ή άλλες αρχές σε άλλες χώρες κατά κατοίκων εξωτερικού.

Πρόκειται για αμφίδρομη ρύθμιση η οποία διέπεται από διεθνείς συμβάσεις ή συμφωνίες, γεγονός που σημαίνει ότι οι αλλοδαπές διαταγές επιδίκασης διατροφής υπέρ ατόμων που ζουν στο εξωτερικό μπορούν κατά την ίδια έννοια να καταχωριστούν και εκτελεστούν από τα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου κατά κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Διαδικασία υποβολής της αίτησης

Ο κάτοικος του Ηνωμένου Βασιλείου που επιθυμεί να του επιδικαστεί διατροφή εις βάρος κατοίκου του εξωτερικού πρέπει να απευθυνθεί στην παρακάτω υπηρεσία:

Το κέντρο επιβολής υποχρεώσεων διατροφής του τόπου κατοικίας τους. Μπορείτε να βρείτε τα εν λόγω κέντρα στην εξής διεύθυνση: [insert hyperlink for https:www.gov.uk/child-maintenance-if-one-parent-lives-abroad/ex-partner-lives-abroad]

Ο αιτών μπορεί να ζητήσει την εκτέλεση της διαταγής στη χώρα κατοικίας του υποχρέου. Προβλέπονται επίσης διαδικασίες οι οποίες επιτρέπουν στον αιτούντα να ζητήσει από τις αρμόδιες αρχές άλλης χώρας την έκδοση διαταγής επιδίκασης διατροφής για λογαριασμό του.

Δεν είναι υποχρεωτικός ο διορισμός δικηγόρου από τον αιτούντα. Το προσωπικό του κέντρου επιβολής υποχρεώσεων διατροφής υποδεικνύει στον αιτούντα το έντυπο που πρέπει να υποβληθεί και προωθεί την αίτηση στην αρμόδια αρχή, η οποία για την Αγγλία και Ουαλία είναι η υπηρεσία REMO.

Η υπηρεσία REMO την αποστέλλει στην αλλοδαπή αρχή για καταχώριση και εκτέλεση κατά του προσώπου που ζει στο οικείο κράτος.

Οι αιτήσεις που υποβάλλονται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να αποστέλλονται στην υπηρεσία REMO από την αλλοδαπή αρχή της χώρας στην οποία κατοικεί ο αιτών. Η υπηρεσία REMO διαβιβάζει την αίτηση στο αρμόδιο κέντρο επιβολής υποχρεώσεων διατροφής.

Για την επιδίκαση διατροφής ανηλίκου η CMS μπορεί να υπολογίσει το ποσό της διατροφής εφόσον αμφότεροι οι γονείς ή ο δικαιούχος γονέας και το τέκνο έχουν τον τόπο συνήθους διαμονής τους εντός του Ηνωμένου Βασιλείου ή εφόσον ο υπόχρεος γονέας εργάζεται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου ως δημόσιος υπάλληλος του Ηνωμένου Βασιλείου, διπλωμάτης, μέλος των ενόπλων δυνάμεων ή αποσπασμένος εργαζόμενος του τομέα υγείας ή εργάζεται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου σε εταιρεία η οποία υποβάλλει καταστάσεις μισθοδοσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για τον υπολογισμό του ποσού της διατροφής τέκνου λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή υπέρ προσώπου το οποίο έχει τον τόπο συνήθους διαμονής του εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, εφόσον το εν λόγω εισόδημα υπόκειται σε φορολογία στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Σύμφωνα με τον ενωσιακό κανονισμό αριθ. 4/2009 για τις υποχρεώσεις διατροφής, η CMS έχει επίσης δικαίωμα να υποβάλει αίτηση σε άλλες χώρες της ΕΕ για την είσπραξη ποσού διατροφής σε καθυστέρηση.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Οι διευθύνσεις επικοινωνίας για κάθε ένα από τα κέντρα επιβολής υποχρεώσεων διατροφής είναι οι εξής:

Για πρόσωπα που κατοικούν στην περιοχή του Μείζονος Λονδίνου:

The Maintenance Enforcement Business Centre – London

Central Family Court

First Avenue House

42-49 High Holborn

London

WC1V 6NP

DX 160010 Kingsway 7

Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροMEBC.London@justice.gov.uk

Για πρόσωπα που κατοικούν στην Αγγλία εκτός της περιοχής του Μείζονος Λονδίνου:

The Maintenance Enforcement Business Centre – Bury St Edmunds

Triton House

St Andrews Street North

Bury St Edmunds

Suffolk

IP33 1TR

Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροMEBC.BSE@justice.gov.uk

Για πρόσωπα που κατοικούν στην Ουαλία

The Maintenance Enforcement Business Centre – Wales

Wales Maintenance Business Centre

Port Talbot Justice Centre

Harbourside Way

Port Talbot

SA13 1SB

Τηλέφωνο: 01656 673 833

Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmebc.wales@justice.gov.uk

Στοιχεία επικοινωνίας της υπηρεσίας αμοιβαίας εκτέλεσης αποφάσεων διατροφής (REMO):

Reciprocal Enforcement of Maintenance Orders (REMO)

Official Solicitor and Public Trustee

Victory House, 30-34 Kingsway

London

WC2B 6EX

Τηλέφωνο: 020 3681 2757(για κλήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο)

+44 20 3681 2757 (για διεθνείς κλήσεις)

Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροremo@offsol.gsi.gov.uk

Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΙστότοπος REMO

Τα κέντρα επιβολής υποχρεώσεων διατροφής και η υπηρεσία REMO δεν μπορούν να παράσχουν νομικές συμβουλές στους αιτούντες ή σε άλλα πρόσωπα. Εντούτοις, μπορούν να παρασχεθούν γενικές διαδικαστικές οδηγίες. Η ακριβής φύση της αμοιβαιότητας που ισχύει μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων εννόμων τάξεων εξαρτάται από τη σύμβαση ή συμφωνία την οποία έχει υπογράψει η άλλη χώρα. Τα κέντρα επιβολής υποχρεώσεων διατροφής μπορούν να παράσχουν συμβουλές σχετικά με την εφαρμογή των διαφόρων συμβάσεων σε κάθε υπόθεση.

Όσοι υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά πρέπει αρχικά να απευθυνθούν στην Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων προτού υποβάλουν αίτηση στην Υπηρεσία Διατροφής Τέκνων. Μπορεί κανείς να επικοινωνήσει με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων στον τηλεφωνικό αριθμό 0800 0835 130 για κλήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο ή μέσω της σχετικής ιστοσελίδας.

Εφόσον έχει κινηθεί οποιαδήποτε διαδικασία ενώπιον της CSA ή της CMS, ο αντίστοιχος τηλεφωνικός αριθμός αναγράφεται σε κάθε σχετικό έγγραφο το οποίο σας έχει αποσταλεί.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί μέσω της αρχής ή του δικαστηρίου που είναι αρμόδια για την αμοιβαία εκτέλεση στην αλλοδαπή έννομη τάξη στην οποία κατοικεί ο αιτών. Μπορεί επίσης να υποβληθεί αίτηση από άλλη χώρα απευθείας στην υπηρεσία REMO, στο δικαστήριο ή σε κέντρο επιβολής υποχρεώσεων διατροφής.

Για τη διατροφή τέκνου, η CMS έχει αρμοδιότητα να υπολογίσει το ποσό της διατροφής μόνον εφόσον ο αιτών και το τέκνο κατοικούν σε άλλο τόπο του Ηνωμένου Βασιλείου (δηλαδή στη Σκωτία ή στη Βόρεια Ιρλανδία).

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της υπηρεσίας REMO, του κέντρου επιβολής υποχρεώσεων διατροφής και της CMS αναγράφονται ανωτέρω. Η συνδρομή που παρέχεται περιγράφεται ανωτέρω. Οι προϋποθέσεις αποδοχής ή απόρριψης μιας αίτησης από τη CMS περιγράφονται λεπτομερώς σε προηγούμενες απαντήσεις.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 και επομένως αυτό δεν ισχύει στην Αγγλία και Ουαλία.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Το δίκαιο της Αγγλίας και της Ουαλίας εφαρμόζεται σε όλες τις υποθέσεις στην Αγγλία και στην Ουαλία.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Για την είσπραξη της διατροφής δεν απαιτείται συνήθως παράσταση δικηγόρου και, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν καταβάλλεται παράβολο. Στις περιπτώσεις όπου απαιτείται παράσταση δικηγόρου, είναι δυνατή η χορήγηση του ευεργετήματος πενίας ή νομικής συνδρομής (κεφάλαιο V), σε ορισμένες όμως περιπτώσεις τελεί υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών δεν διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα και ότι η υπόθεση έχει πιθανότητες ευδοκίμησης. Ο αιτών μπορεί να χρειαστεί να καταβάλει μέρος της δικαστικής δαπάνης. Στο πλαίσιο της χορήγησης του ευεργετήματος πενίας, ενδέχεται να υπάρξει εκτίμηση σχετικά με το κατά πόσο η φύση της διαφοράς δικαιολογεί την υποβολή αιτήματος χορήγησης πλήρους ευεργετήματος.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η εφαρμογή του κανονισμού για τις υποχρεώσεις διατροφής 4/2009 υποστηρίζεται από τους Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμούς του 2011 για την αρμοδιότητα και τις αποφάσεις σε αστικές υποθέσεις (διατροφής) [Civil Jurisdiction and Judgments (Maintenance) Regulations 2011] (SI 1484/2011). Στον κανονισμό 3 και στον πίνακα 1 ορίζονται οι κεντρικές αρχές για το Ηνωμένο Βασίλειο καθώς και ο ρόλος τους στην προώθηση των αιτήσεων. Στον κανονισμό 4 και στον πίνακα 2 ορίζονται οι αρμόδιοι φορείς για την παροχή πληροφοριών στις κεντρικές αρχές (συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τους οφειλέτες) και θεσπίζονται κανόνες για τη νόμιμη κοινοποίηση των εν λόγω πληροφοριών από τις κεντρικές αρχές.

Η παράγραφος 18 του παραρτήματος 1 του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου του 2012 για το ευεργέτημα της πενίας και την απαγγελία ποινών και τον σωφρονισμό των παραβατών (Legal Aid, Sentencing and Punishment of Offenders Act 2012) διέπει τη χορήγηση νομικής συνδρομής στην Αγγλία και την Ουαλία σύμφωνα με τον κανονισμό περί υποχρεώσεων διατροφής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 24/06/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Βόρεια Ιρλανδία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Διατροφή μπορεί να καταβάλλεται από γονέα για τα τέκνα του ή για οποιοδήποτε τέκνο της οικογένειας σε οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια του τέκνου. Διατροφή μπορεί επίσης να καταβάλλεται μεταξύ συζύγων ή συντρόφων σε καταχωρισμένη συμβίωση.

Οι γονείς μπορούν να καταβάλουν διατροφή για τα τέκνα τους ή για τέκνο της οικογένειας στον γονέα ή στο πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια, είτε δικαστικά είτε κάνοντας χρήση του νομικού συστήματος διατροφής τέκνων (διοικητικό σύστημα το οποίο θεσπίστηκε δια νόμου στη Βόρεια Ιρλανδία)).

Το εκ του νόμου σύστημα διατροφής τέκνων αποτελείται από δύο υπηρεσίες, την Υπηρεσία Διατροφής Τέκνων (CMS), η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Κοινοτήτων και την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων (Child Maintenance Choices). Προκειμένου να κάνουν χρήση του συστήματος διατροφής τέκνων, τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα (γονείς ή πρόσωπα τα οποία ασκούν την επιμέλεια και παιδιά) πρέπει να έχουν ως τόπο συνήθους διαμονής το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η διατροφή προς τα παιδιά μπορεί επίσης να καταβάλλεται από γονείς που ζουν μακριά από τα παιδιά τους, μέσω της CMS. Η CMS ορίζει το ποσό της διατροφής μέσω διοικητικής και όχι δικαστικής διαδικασίας, εάν το παιδί δεν έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του ή εάν δεν έχει συμπληρώσει το 20ό έτος και παρακολουθεί πρόγραμμα εκπαίδευσης πλήρους ωραρίου που δεν είναι ανώτερη (σε σχολείο ή αντίστοιχο εκπαιδευτικό ίδρυμα), ή εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας του και διαμένει με τον γονέα ο οποίος έχει εγγραφεί ώστε να λαμβάνει επίδομα τέκνου για το συγκεκριμένο παιδί.

Η διατροφή καταβάλλεται στον γονέα ή στο πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια. Οποιοσδήποτε γονέας ή το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια μπορεί να υποβάλει αίτηση στη CMS. Το ποσό της διατροφής υπολογίζεται από τη CMS. Από τον γονέα ο οποίος δεν διαμένει με το τέκνο καταβάλλεται εβδομαδιαίο ποσό είτε απευθείας στον έτερο γονέα / στο πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια (ποσό γνωστό και ως απευθείας καταβολή) είτε με τη χρήση της υπηρεσίας «εισπράξεων και πληρωμών» της CMS, η οποία παρέχεται με χρέωση (βλ. κατωτέρω).

Σύμφωνα με το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροδιάταγμα του 1980 για τις οικογενειακές διαφορές (Βόρεια Ιρλανδία) [Domestic Proceedings (Northern Ireland) Order 1980], σύζυγος μπορεί να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο για την έκδοση απόφασης για τη χορήγηση οικονομικής στήριξης προς αυτόν/αυτήν, ενώ σύμφωνα με το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροδιάταγμα του 1978 για τα διαζύγια (Βόρεια Ιρλανδία) [Matrimonial Causes (Northern Ireland) Order 1978], σύζυγος μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση οικονομικής στήριξης στο πλαίσιο της διαδικασίας διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει περιοδικές καταβολές είτε προς τον αιτούντα είτε υπέρ τέκνου. Εναλλακτικά, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή εφ᾽ άπαξ ποσού.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Σύμφωνα με το διάταγμα του 1991 για τη διατροφή τέκνων (Βόρεια Ιρλανδία) [Child Support (Northern Ireland) Order 1991], τέκνο δικαιούται διατροφής εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του, ή το 20ο έτος εφόσον παρακολουθεί πρόγραμμα εκπαίδευσης πλήρους ωραρίου που δεν είναι ανώτερη (σε σχολείο ή αντίστοιχο εκπαιδευτικό ίδρυμα).

Σύμφωνα με το διάταγμα του 1980 για τις οικογενειακές διαφορές (Βόρεια Ιρλανδία), το δικαστήριο δεν επιδικάζει διατροφή υπέρ τέκνου ηλικίας άνω των 18 ετών. Εντούτοις, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να επιδικαστεί διατροφή εφόσον το απαιτούν «ειδικές περιστάσεις» ή σε περίπτωση που το τέκνο φοιτά σε εκπαιδευτικό ίδρυμα ή παρακολουθεί πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης, ανεξαρτήτως εάν παράλληλα έχει έμμισθη εργασία.

Σύμφωνα με το διάταγμα του 1978 για τα διαζύγια (Βόρεια Ιρλανδία), μπορεί να επιδικαστεί διατροφή σε τέκνο εφόσον αυτό δεν έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του (ή το 18ο έτος εφόσον συνεχίζει να παρακολουθεί πρόγραμμα εκπαίδευσης πλήρους ωραρίου). Το δικαστήριο μπορεί να παρατείνει την καταβολή διατροφής αν η εκπαίδευση συνεχίζεται μετά την ηλικία των 18 ετών ή αν η συνέχισή της καθίσταται απαραίτητη λόγω ειδικών περιστάσεων.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Σε περίπτωση χωρισμού των γονέων στη Βόρεια Ιρλανδία, προτού οι γονείς υποβάλουν αίτηση στη CMS, οφείλουν να επικοινωνήσουν με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων προκειμένου να λάβουν συμβουλές και πληροφορίες για την ουσιαστική διευθέτηση των θεμάτων διατροφής της οικογένειάς τους. Η σχετική λύση μπορεί να συνίσταται στην επονομαζόμενη «ενδοοικογενειακή διευθέτηση», η οποία ισχύει μεταξύ των γονέων, ή στην υποβολή αίτησης στη CMS. Οι γονείς δεν έχουν δικαίωμα να απευθυνθούν στη CMS προτού επικοινωνήσουν με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής Τέκνων.

Εάν ένας γονέας αποφασίσει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί οικογενειακή συμφωνία, μπορεί να ζητήσει από τη CMS να προβεί σε υπολογισμό των πληρωμών. Ο υπολογισμός του καταβλητέου ποσού διατροφής γίνεται βάσει ποσοστού επί του εισοδήματος του υπόχρεου γονέα σύμφωνα με τον αριθμό των τέκνων που χρήζουν διατροφής.

Σε περίπτωση που ο γονέας επιθυμεί να γίνεται η είσπραξη και απόδοση του ποσού διατροφής από τη CMS, ο γονέας βαρύνεται με χρέωση. Σε περίπτωση που οι γονείς συμφωνούν να καταβάλουν τις πληρωμές απευθείας μεταξύ τους (απευθείας καταβολή), δεν επιβάλλεται χρέωση. Οι χρήστες της CMS οι οποίοι επιθυμούν να διενεργήσουν την καταβολή μέσω της υπηρεσίας εισπράξεων και πληρωμών βαρύνονται με χρέωση είσπραξης. Για τον γονέα που δεν διαμένει με το τέκνο η χρέωση ανέρχεται σε ποσοστό 20 % επί του συνήθους ποσού διατροφής. Ο γονέας που ασκεί την επιμέλεια βαρύνεται με ποσοστό 4 % επί του ποσού της διατροφής το οποίο εισπράττει. Χρέωση είσπραξης δεν καταβάλλεται σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διευθέτησης ή απευθείας καταβολής.

Ο γονέας που δεν διαμένει με το τέκνο υποχρεούται επίσης να καταβάλει στη CMS τέλη για τις ενέργειες αναγκαστικής εκτέλεσης που αναλαμβάνει η συγκεκριμένη υπηρεσία σε περίπτωση έκδοσης δικαστικής απόφασης εις βάρος του για μη καταβολή της οφειλόμενης διατροφής.

Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση χορήγησης διατροφής στο δικαστήριο, μέσω της κεντρικής αρχής της Βόρειας Ιρλανδίας, σε περίπτωση που έχει εκδοθεί υπέρ σας ή υπέρ των παιδιών σας απόφαση διατροφής κατά προσώπου το οποίο ζει στη Βόρειο Ιρλανδία ή σε άλλη χώρα ή έδαφος που έχει συνάψει συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο για υποχρεώσεις διατροφής· ή επιθυμείτε να κινήσετε δικαστική διαδικασία για την επιδίκαση διατροφής σε άλλη χώρα ή επικράτεια η οποία συμμετέχει σε αμοιβαία ρύθμιση με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με τις υποχρεώσεις διατροφής.

Εάν υποβάλετε την αίτησή σας για εκτέλεση υφιστάμενης απόφασης διατροφής δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 4/2009, μπορείτε επίσης να υποβάλετε την αίτησή σας απευθείας στο ειρηνοδικείο (magistrates’ court) της Βόρειας Ιρλανδίας.

Τα βασικά στοιχεία της διαδικασίας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα, ανάλογα με την περίπτωση:

  • καταχώριση της οικείας απόφασης στη Βόρεια Ιρλανδία και εκτέλεσή της
  • καταχώριση της οικείας απόφασης της Βόρειας Ιρλανδίας σε άλλη χώρα και εκτέλεσή της
  • κίνηση δικαστικής διαδικασίας στη Βόρεια Ιρλανδία (συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας ασφαλιστικών μέτρων)
  • κίνηση δικαστικής διαδικασίας ή καταχώριση απόφασης εκτός Βόρειας Ιρλανδίας (συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας ασφαλιστικών μέτρων).

Σε περίπτωση που έχει εκδοθεί απόφαση της CMS για την υπόθεσή σας στη Βόρεια Ιρλανδία, πρέπει πρώτα να επικοινωνήσετε με την CMS προκειμένου να επιβεβαιώσετε ότι μπορεί να προβεί σε αναγκαστική εκτέλεση για λογαριασμό σας στην εν λόγω έννομη τάξη.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Για τη διατροφή ανηλίκου, τη σχετική αίτηση μπορεί να υποβάλει οποιοσδήποτε, όπως φίλος, συγγενής ή δικηγόρος εξ ονόματος του γονέα ή του προσώπου που ασκεί την επιμέλεια του ανηλίκου. Ο γονέας ή το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια πρέπει να εξουσιοδοτήσει το πρόσωπο που υποβάλλει την αίτηση, εκτός αν αυτό νομιμοποιείται ήδη, για παράδειγμα δυνάμει πληρεξουσίου.

Στη Βόρεια Ιρλανδία η αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί εξ ονόματος ανηλίκου, καθώς οι ανήλικοι δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση διατροφής για ίδιο λογαριασμό.

Επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση στη Βόρεια Ιρλανδία για αμοιβαία εκτέλεση της υποχρέωσης καταβολής διατροφής εξ ονόματος άλλου προσώπου, εφόσον αυτό προβλέπεται στη σχετική διεθνή συνθήκη ή συμφωνία για την αμοιβαία εκτέλεση της υποχρέωσης καταβολής διατροφής.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Η κατά τόπον αρμοδιότητα των δικαστηρίων προσδιορίζεται σύμφωνα με τρία τμήματα διοικητικών δικαστηρίων στη Βόρεια Ιρλανδία. Μια υπόθεση μπορεί να κινηθεί ενώπιον οποιουδήποτε τμήματος διοικητικού δικαστηρίου, ωστόσο γενικότερα οι υποθέσεις κινούνται ενώπιον του τμήματος του τόπου διαμονής ενός από τους διαδίκους. Η κεντρική αρχή για τη Βόρεια Ιρλανδία μπορεί να συμβάλει στον προσδιορισμό του αρμόδιου τμήματος.

Τα στοιχεία επικοινωνίας των κατά τόπων δικαστικών υπηρεσιών της Βόρειας Ιρλανδίας παρέχονται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Δικαστηρίων Βόρειας Ιρλανδίας

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Η αίτηση για την καταβολή διατροφής τέκνου είναι διοικητική διαδικασία την οποία χειρίζεται η CMS εντός της Βόρειας Ιρλανδίας και του ευρύτερου Ηνωμένου Βασιλείου.

Για την αμοιβαία εκτέλεση απόφασης διατροφής δεν απαιτείται η υποβολή αίτησης από δικηγόρο σε δικαστήριο για την είσπραξη της διατροφής δυνάμει των διαφόρων διεθνών συμβάσεων και συμφωνιών.  Αίτηση η οποία λαμβάνεται από άλλη χώρα προωθείται από την κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας στο Δικαστήριο Οικογενειακών Διαφορών της κατοικίας του καθ’ ου ή στο δικαστήριο προέλευσης.

Οι δικαστικοί υπάλληλοι παρέχουν βοήθεια κατά την συμπλήρωση των σχετικών εντύπων, ωστόσο δεν μπορούν να παρέχουν νομικές συμβουλές. Σε περίπτωση που αυτό κρίνεται απαραίτητο, συνιστάται να απευθυνθείτε σε δικηγόρο που ασχολείται με θέματα οικογενειακού δικαίου. Ο Δικηγορικός Σύλλογος της Βόρειας Ιρλανδίας (τηλέφωνο: +44 28 9023 1614) μπορεί να παράσχει στους πολίτες τα ονόματα δικηγόρων που παρέχουν νομικές συμβουλές και συνδρομή σε υποθέσεις διατροφής τέκνων.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η διοικητική διαδικασία για την εκτέλεση απόφασης διατροφής ή την έκδοση απόφασης για την αμοιβαία εκτέλεση απόφασης διατροφής είναι δωρεάν στη Βόρεια Ιρλανδία.

Ωστόσο, ο αιτών μπορεί να υποβληθεί σε δικαστικά έξοδα εφόσον οποιοσδήποτε διάδικος έχει διορίσει δικηγόρο και η υπόθεση παραπεμφθεί στο δικαστήριο. Τα έξοδα μπορεί να ποικίλλουν και ο αιτών μπορεί να ζητήσει νομική συνδρομή προκειμένου να λάβει νομικές συμβουλές και αρωγή, παρέχοντας στοιχεία για τα εισοδήματά του, δηλαδή στοιχεία για το διαθέσιμο εισόδημα και το διαθέσιμο κεφάλαιό του. Η χορήγηση νομικής συνδρομής διέπεται από τις διατάξεις του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροδιατάγματος του 2003 για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη (Βόρεια Ιρλανδία) [Access to Justice (Northen Ireland) Order 2003] Κατά κανόνα τα σχετικά έξοδα συνίστανται στα εξής:

  • βασική δικηγορική αμοιβή
  • μη ανακτήσιμη δικαστική δαπάνη
  • δαπάνες εκτέλεσης.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Για την είσπραξη της διατροφής, το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση διατροφής τέκνων, συζύγου, ή συζύγου και τέκνων. Το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει απόφαση περιοδικών πληρωμών, καταβολής εφάπαξ ποσού, πληρωμών κατόπιν διακανονισμού ή περιοδικών καταβολών έναντι εξασφάλισης. Το δικαστήριο μπορεί κατά περίπτωση να διατάξει την καταβολή της διατροφής αναδρομικά. Για τη χορήγηση αναδρομικής διατροφής και τον υπολογισμό του ύψους της λαμβάνονται υπόψη όλες οι περιστάσεις της εκάστοτε υπόθεσης. Αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου για την τροποποίηση απόφασης διατροφής μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Τα πρόσωπα τα οποία δικαιούνται να λάβουν διατροφή αναφέρονται στην απάντηση της ερώτησης 1 ανωτέρω.

Στη Βόρεια Ιρλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη CMS διενεργεί μόνο τον υπολογισμό στο πλαίσιο της υπηρεσίας άμεσης καταβολής και της υπηρεσίας εισπράξεων και πληρωμών. Στην πρώτη περίπτωση, η CMS ορίζει το ποσό της διατροφής που πρέπει να καταβληθεί και οι γονείς διευθετούν την πληρωμή απευθείας μεταξύ τους. Στη δεύτερη περίπτωση, η CMS εισπράττει το ορθό ποσό από τον γονέα που δεν διαμένει με το τέκνο. Όταν οι γονείς καταβάλλουν ή εισπράττουν διατροφή τέκνου μέσω της υπηρεσίας εισπράξεων και πληρωμών, βαρύνονται με χρέωση κάθε φορά.

Σύμφωνα με το διάταγμα του 1980 για τις οικογενειακές διαφορές (Βόρεια Ιρλανδία), το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή των επιδικασθέντων ποσών από τον υπόχρεο απευθείας στον δικαιούχο ή σε αρμόδιο για την είσπραξη δικαστικό λειτουργό (συνήθως στον γραμματέα του δικαστηρίου μικροδιαφορών).

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Για τα πρόσωπα που χρησιμοποιούν την υπηρεσία εισπράξεων και πληρωμών, η CMS προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλίσει ότι οι γονείς που δεν διαμένουν με το τέκνο καταβάλλουν την οφειλόμενη διατροφή για το παιδί. Η CMS διαθέτει σειρά σχετικών εξουσιών που μπορεί να ασκήσει.  Σ’ αυτές περιλαμβάνονται η ανάληψη χρημάτων απευθείας από το εισόδημα και τον τραπεζικό λογαριασμό του υποχρέου και η λήψη δικαστικών μέτρων (μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης). Εφόσον απαιτείται σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να ζητηθεί από το δικαστήριο η αφαίρεση της άδειας οδήγησης του υπόχρεου γονέα που δεν συνοικεί με το τέκνο, ή ακόμα και η προσωπική του κράτηση.

Σύμφωνα με τον νόμο του 1980 για τις οικογενειακές διαφορές (Βόρεια Ιρλανδία) και το διάταγμα του 1978 για τα διαζύγια (Βόρεια Ιρλανδία), ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για την εξόφληση τυχόν καθυστερούμενων ποσών διατροφής. Το δικαστήριο διαθέτει μια σειρά εξουσιών τις οποίες μπορεί να ασκήσει, όπως η κατάσχεση εισοδημάτων (διαταγή κατάσχεσης εισοδήματος).

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Αίτηση εκτέλεσης απόφασης διατροφής μπορεί να υποβληθεί εκτός της επικράτειας της Βόρειας Ιρλανδίας εντός τριών ετών από την πρώτη καθυστέρηση στην καταβολή της διατροφής ή εντός μεγαλύτερης προθεσμίας η οποία προβλέπεται στο δίκαιο του κράτους προέλευσης.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Η CMS στη Βόρεια Ιρλανδία μπορεί να εισπράξει χρήματα που οφείλονται σε γονείς που χρησιμοποιούν την εκ του νόμου προβλεπόμενη υπηρεσία εισπράξεων και πληρωμών.

Οι αιτήσεις για την είσπραξη διατροφής δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 μπορούν να υποβάλλονται απευθείας στο ειρηνοδικείο (magistrates’ court) της Βόρειας Ιρλανδίας ή να διαβιβαστούν σ’ αυτό από την κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας. Όλες οι λοιπές αιτήσεις για την είσπραξη διεθνούς διατροφής πρέπει να αποστέλλονται στην κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Η CMS μπορεί να καταβάλει μόνο τα ποσά που εισπράττει στο πλαίσιο υποθέσεων που της έχουν ανατεθεί. Δεν μπορεί να καταβάλει τη διατροφή ή μέρος αυτής η ίδια ή αντί του γονέα που δεν συνοικεί με το τέκνο.

Η κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας (REMO) δεν μπορεί να αναλάβει την ευθύνη για τη διενέργεια πληρωμών βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Ο αιτών μπορεί να επικοινωνήσει με την υπηρεσία REMO της Υπηρεσίας Δικαστηρίων Βόρειας Ιρλανδίας, η οποία ενεργεί ως κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας δυνάμει διαφόρων αμοιβαίων διεθνών συμφωνιών σχετικά με θέματα διατροφής.

Οι κατά τόπους δικαστικές υπηρεσίες μπορούν να παρέχουν συνδρομή κατά τη συμπλήρωση της αίτησης, ωστόσο δεν μπορούν να παρέχουν νομικές συμβουλές. Η δικαστική υπηρεσία, όπου απαιτείται, προωθεί την αίτηση στην κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας για έλεγχο και περαιτέρω προώθηση στην κεντρική αρχή του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στις Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροσελίδες της REMO του ιστοτόπου NI Direct.

Για την καταβολή διατροφής τέκνου, η CMS μπορεί να υπολογίσει τη διατροφή μόνον εφόσον ο μη συνοικών γονέας διαμένει σε άλλο μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου (δηλαδή στην Αγγλία, την Ουαλία ή τη Σκωτία) ή εργάζεται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου και απασχολείται από εργοδότη ο οποίος εδρεύει, για τον σκοπό της καταβολής αποδοχών, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Τα στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής REMO είναι τα εξής:

Department of Justice for Northern Ireland
REMO Unit at Operational Policy Branch
Northern Ireland Courts and Tribunals Service
4th Floor Laganside House
23-27 Oxford Street
Belfast BT1 3LA
Βόρεια Ιρλανδία

Τηλ: 0300 200 7812 (Ηνωμένο Βασίλειο)

+44 28 9049 5884 (για διεθνείς κλήσεις)

Ηλεκτρονική αλληλογραφία: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροreciprocalenforcement@courtsni.gov.uk

Τα στοιχεία επικοινωνίας των κατά τόπους δικαστικών υπηρεσιών της Βόρειας Ιρλανδίας παρέχονται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Δικαστηρίων Βόρειας Ιρλανδίας.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά με την Υπηρεσία Υποστήριξης σε Θέματα Διατροφής τέκνων στον αριθμό: 0800 028 7439 (για κλήσεις από το ΗΒ) +44 800 0287439 (για διεθνείς κλήσεις). (Το τηλεφωνικό κέντρο λειτουργεί 9.00 - 17.00, Δευτέρα έως Παρασκευή)

Για γενικές πληροφορίες μπορεί να καλέσετε: 0845 608 0022 (ΗΒ) ή 0345 608 0022 (ΗΒ) και +44 845 608 0022 (διεθνείς κλήσεις) ή +44 345 608 0022 (διεθνείς κλήσεις). Το τηλεφωνικό κέντρο λειτουργεί Δευτέρα έως Παρασκευή 8.00 - 20.00 και Σάββατο 9.00 - 17.00.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Εφόσον ο αιτών βρίσκεται σε άλλη χώρα, πρέπει πρώτα να επικοινωνήσει με την κεντρική αρχή της χώρας του, ώστε να διαπιστώσει αν υπάρχει ή όχι ισχύουσα αμοιβαία ρύθμιση. Εφόσον δεν υπάρχει ισχύουσα ρύθμιση, ο αιτών μπορεί εναλλακτικά να ασκήσει αγωγή εντός της Βόρειας Ιρλανδίας. Στην περίπτωση αυτή, ο αιτών πρέπει να επικοινωνήσει με τον Δικηγορικό Σύλλογο της Βόρειας Ιρλανδίας (τηλέφωνο: +44 28 9023 1614), ο οποίος δίνει στους ιδιώτες τα ονόματα δικηγόρων που παρέχουν νομικές συμβουλές και συνδρομή σε υποθέσεις διατροφής τέκνων.

Σε περίπτωση που υπάρχει διευθέτηση, οι αιτήσεις για την είσπραξη διατροφής δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 μπορούν να υποβάλλονται απευθείας στο ειρηνοδικείο (magistrates’ court) της Βόρειας Ιρλανδίας ή να διαβιβαστούν σ’ αυτό από την κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας. Οι αιτήσεις στο πλαίσιο άλλων αμοιβαίων ρυθμίσεων θα πρέπει να αποστέλλονται στην κεντρική αρχή.

Στην περίπτωση αυτή η CMS είναι αρμόδια να υπολογίσει τη διατροφή μόνον εφόσον ο αιτών και το τέκνο κατοικούν σε άλλο μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου (δηλαδή, στην Αγγλία, την Ουαλία ή τη Σκωτία). Αν ο αιτών βρίσκεται εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου, η CMS δεν είναι αρμόδια για τον υπολογισμό της διατροφής.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Αν υπάρχει ισχύουσα αμοιβαία ρύθμιση, αφότου η αίτηση αποσταλεί στη Βόρεια Ιρλανδία, η κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας ενεργεί ως σημείο επαφής για τον αιτούντα, τους δικηγόρους και τις αλλοδαπές αρχές.

Η κεντρική αρχή της Βόρειας Ιρλανδίας μεριμνά επίσης, όπου απαιτείται, για την καταχώριση της δικαστικής απόφασης και για τον διορισμό δικηγόρου για λογαριασμό του αιτούντα εφόσον αυτός νομιμοποιείται για τη λήψη νομικής συνδρομής.

Η κεντρική αρχή θα επεξεργαστεί την αίτησή σας και, εάν είναι δυνατόν, θα τη διαβιβάσει στο αρμόδιο ειρηνοδικείο ώστε να επιληφθεί εκείνο [αν και, όπως προαναφέρθηκε, οι αιτήσεις βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 4/2009 μπορούν επίσης να υποβληθούν απευθείας στο ειρηνοδικείου]. Τα στοιχεία επικοινωνίας της κεντρικής αρχής παρέχονται ανωτέρω.

Η CMS είναι αρμόδια για τον υπολογισμό της διατροφής σε περιορισμένες περιπτώσεις. Βλ. προηγούμενες απαντήσεις όσον αφορά τις περιπτώσεις στις οποίες η CMS δεν μπορεί να κάνει δεκτή την αίτηση, καθώς και τα σχετικά στοιχεία επικοινωνίας.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν δεσμεύεται από το Πρωτόκολλο της Χάγης του 2007 και επομένως αυτό δεν ισχύει στη Βόρεια Ιρλανδία.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Το δίκαιο της Βόρειας Ιρλανδίας εφαρμόζεται σε όλες τις υποθέσεις που εκδικάζονται στη Βόρεια Ιρλανδία.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Για την είσπραξη της διατροφής δεν απαιτείται συνήθως παράσταση δικηγόρου και, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν καταβάλλεται παράβολο.

Στις περιπτώσεις όπου απαιτείται παράσταση δικηγόρου, είναι δυνατή η χορήγηση του ευεργετήματος πενίας ή νομικής συνδρομής (κεφάλαιο V), σε ορισμένες όμως περιπτώσεις τελεί υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών δεν διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα και ότι η υπόθεση έχει πιθανότητες ευδοκίμησης. Ο αιτών μπορεί να χρειαστεί να καταβάλει μέρος της δικαστικής δαπάνης. Στο πλαίσιο της χορήγησης του ευεργετήματος πενίας, ενδέχεται να υπάρξει εκτίμηση σχετικά με το κατά πόσο η φύση της διαφοράς δικαιολογεί την υποβολή αιτήματος χορήγησης πλήρους ευεργετήματος.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009 υποστηρίζεται από τους Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροκανονισμούς του 2011 για την αρμοδιότητα και τις αποφάσεις σε αστικές υποθέσεις (διατροφής) [The Civil Jurisdiction and Judgments (Maintenance) Regulations 2011] (SI 1484/2011). Ο κανονισμός 3 και το παράρτημα 1 ορίζουν τις κεντρικές αρχές για το Ηνωμένο Βασίλειο (συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Ιρλανδίας). Στον κανονισμό 4 και στο παράρτημα 2 ορίζονται οι αρμόδιοι φορείς για την παροχή πληροφοριών στις κεντρικές αρχές (συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τους οφειλέτες) και θεσπίζονται κανόνες για τη νόμιμη κοινοποίηση των εν λόγω πληροφοριών από τις κεντρικές αρχές.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 22/07/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Σκωτία

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Στη Σκωτία, ισχύουν σήμερα δύο συστήματα καθορισμού της διατροφής: o Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροο νόμος του 1991 περί διατροφής τέκνων (Child Support Act) υπερισχύει πλέον στις περισσότερες περιπτώσεις έναντι του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου της Σκωτίας του 1985 περί οικογενειακών σχέσεων [Family Law (Scotland) Act] θέτοντας τη διατροφή τέκνων εκτός της σφαίρας του ιδιωτικού δικαίου και της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων και μεταθέτοντάς τη στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου.

Ωστόσο, ο νόμος περί διατροφής τέκνων γενικά εφαρμόζεται μόνον εφόσον το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλεια, ο γονέας που δεν συνοικεί με το τέκνο και το ίδιο το τέκνο έχουν τη συνήθη διαμονή τους στο ΗΒ. Οι περιπτώσεις στις οποίες δεν εφαρμόζεται ο νόμος του 1991 διέπονται από το παλαιότερο καθεστώς του νόμου του 1985 περί οικογενειακών σχέσεων.

Σύμφωνα με τον νόμο του 1991 περί διατροφής τέκνων, η Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Διατροφής Τέκνων μπορεί να εκδώσει απόφαση διατροφής μόνον υπέρ τέκνου το οποίο πληροί ορισμένες προϋποθέσεις (τέκνο που δεν συνοικεί με τον έναν τουλάχιστον από τους γονείς του). Ο γονέας (ή άλλο πρόσωπο που πληροί τις αναγκαίες προϋποθέσεις) ο οποίος ασκεί την επιμέλεια δύναται να υποβάλει αίτηση διατροφής υπέρ του τέκνου κατά του μη συνοικούντος γονέα.

Σύμφωνα με τον νόμο της Σκωτίας του 1985 περί οικογενειακών σχέσεων, υποχρέωση διατροφής έχει:

  • ο σύζυγος έναντι της συζύγου
  • η σύζυγος έναντι του συζύγου
  • ο πατέρας ή η μητέρα έναντι του τέκνου
  • το πρόσωπο το οποίο δέχεται ανήλικο ως τέκνο της οικογένειάς του (εκτός αν του έχει ανατεθεί να παρέχει στέγη στον ανήλικο από τοπική διοικητική αρχή ή άλλη δημόσια αρχή ή εθελοντική οργάνωση) έναντι του εν λόγω ανηλίκου.

Πρώην σύντροφος (civil partner) ενδέχεται επίσης να φέρει υποχρέωση διατροφής του πρώην συντρόφου.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Σύμφωνα με τον νόμο του 1991 περί διατροφής τέκνων, το τέκνο πρέπει να μην έχει συμπληρώσει:

  • το 16ο έτος της ηλικίας του ή
  • το 19ο έτος της ηλικίας του και να παρακολουθεί κανονικό πρόγραμμα εκπαίδευσης η οποία δεν είναι ανώτερη ή
  • το 18ο έτος της ηλικίας του και να είναι διαθέσιμο για εργασία ή επαγγελματική κατάρτιση κατά το διάστημα για το οποίο ο γονέας συνεχίζει να ζητά διατροφή για το τέκνο.

Σύμφωνα με τον νόμο της Σκωτίας του 1985 περί οικογενειακών σχέσεων, ως τέκνο εν προκειμένω ορίζεται:

  • πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ή
  • πρόσωπο το οποίο έχει συμπληρώσει το 18ο όχι όμως το 25ο έτος της ηλικίας του και «λαμβάνει εύλογη και κατάλληλη εκπαίδευση από εκπαιδευτικό οργανισμό ή εκπαίδευση για εύρεση εργασίας ή για συγκεκριμένη τέχνη ή επάγγελμα».

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Σε περίπτωση που αμφότεροι οι γονείς βρίσκονται στη Σκωτία ή σε άλλο μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου, η αίτηση υποβάλλεται στην Υπηρεσία Διατροφής Τέκνων. Σε περίπτωση που ο ένας γονέας διαμένει εκτός της Σκωτίας, ο άλλος μπορεί να υποβάλει αίτηση χορήγησης διατροφής ενώπιον του τοπικού Sheriff Court, αφού απευθυνθεί σε νομικό σύμβουλο προς τον σκοπό αυτό.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Αίτηση χορήγησης διατροφής τέκνου μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό γονέα ή άλλου προσώπου το οποίο ασκεί τη μέριμνα του παιδιού, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών έχει νομιμοποιηθεί προς τούτο ή του έχει χορηγηθεί σχετική εξουσιοδότηση. Παιδί δεν μπορεί να υποβάλει αίτηση διατροφής στο δικό του όνομα, εκτός αν έχει συμπληρώσει την ηλικία των 12 ετών και ζει στη Σκωτία.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Αρμόδιο γενικά είναι το Sheriff Court του τόπου κατοικίας του τέκνου. Πληροφορίες για τα δικαστήρια της Σκωτίας παρέχονται στην ιστοσελίδα της Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσίας Δικαστηρίων της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service).

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ναι, πρέπει να αναζητήσετε τις υπηρεσίες δικηγόρου ο οποίος ειδικεύεται στο οικογενειακό δίκαιο.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Βαρύνεστε με δικαστικά έξοδα και αμοιβές δικηγόρων, ωστόσο παρέχεται δυνατότητα υποβολής αίτησης προς το Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΣυμβούλιο Νομικής Συνδρομής της Σκωτίας για τη χορήγηση νομικής συνδρομής.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Τα δικαστήρια έχουν αρμοδιότητα να επιδικάζουν διατροφή σε τέκνο ή σύζυγο. Το ποσό της διατροφής καθορίζεται με βάση διάφορα κριτήρια, ιδίως το εισόδημα του υποχρέου. Έκαστος των διαδίκων μπορεί να ζητήσει τη μεταβολή της απόφασης επιδίκασης διατροφής με σχετική αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου. Οι αξιώσεις διατροφής συνήθως δεν επιδικάζονται αναδρομικά από ημερομηνία προγενέστερη της ημερομηνίας της αίτησης, αν και αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διακριτική ευχέρεια του δικαστή (Sheriff).

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Στην περίπτωση της διατροφής τέκνου, αυτή καταβάλλεται στον γονέα με τον οποίο συνοικεί το τέκνο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Προβλέπονται διάφορα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης στη Σκωτία. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα εξής:

  • κατάσχεση αποδοχών
  • κατάσχεση κεφαλαίων από τραπεζικούς λογαριασμούς ή άλλες πηγές
  • κατάσχεση ακινήτων.

Η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης κατά κανόνα διεξάγεται από τους δικαστικούς επιμελητές (Sheriff Officers) οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι δικαστικοί υπάλληλοι.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης στη Σκωτία διέπεται από τις διατάξεις του Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμου της Σκωτίας του 1987 περί οφειλετών. Ο Νόμος προβλέπει νόμιμες διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης και παρέχει προστασία στους οφειλέτες. Για παράδειγμα, ο Νόμος θέτει όριο στο ποσό το οποίο μπορεί να παρακρατήσει ο εργοδότης από τον μισθό του εργαζομένου.

Δεν προβλέπεται χρόνος παραγραφής για την ανάκτηση χρεωστούμενης διατροφής στη Σκωτία. Οι σχετικές οφειλές είναι καταβλητέες εφόσον ο υπόχρεος βρίσκεται ή διαθέτει περιουσιακά στοιχεία στη Σκωτία. Ωστόσο, σε περίπτωση που τα δικαστήρια της Σκωτίας πρέπει να εφαρμόσουν το δίκαιο άλλης χώρας σε σχέση με κάποια υποχρέωση διατροφής, το δικαστήριο εφαρμόζει τους σχετικούς κανόνες δικαίου της εν λόγω χώρας.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Η Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΥπηρεσία Διατροφής Τέκνων (εφόσον αμφότεροι οι γονείς είναι κάτοικοι του ΗΒ). Η Κεντρική Αρχή της Σκωτίας (εφόσον ο ένας γονέας βρίσκεται στο εξωτερικό). Τα στοιχεία της Κεντρικής Αρχής της Σκωτίας παρέχονται κατωτέρω.

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Όχι.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Πρέπει να επικοινωνήσετε με την Κεντρική Αρχή της Σκωτίας.

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Scottish Government Justice Directorate
Central Authority and International Law Team
St Andrew’s House (GW15)
Regent Road
Edinburgh EH1 3DG
Scotland

Τηλ: 00 44 131 244 3570
00 44 131 244 4829
00 44 131 244 2417

Fax: 00 44 131 244 4848

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Πρέπει να επικοινωνήσετε με την κεντρική αρχή του αντίστοιχου κράτους μέλους. Μπορείτε να επικοινωνήσετε απευθείας με κάθε κεντρική αρχή.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλ. ανωτέρω.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Όχι.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Ο νόμος της Σκωτίας του 1985 περί οικογενειακών σχέσεων διέπει την εφαρμογή του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου περιέχονται στον Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρονόμο του 1997 περί γονικής μέριμνας και διατροφής τέκνων, όπως τροποποιήθηκε.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Οι αιτήσεις χορήγησης νομικής συνδρομής δυνάμει του άρθρου 56 του κανονισμού γίνονται δεκτές αυτοδικαίως, με εξαίρεση τις περιπτώσεις πρόδηλης αβασιμότητας.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ελήφθησαν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή αρωγής σύμφωνα με το άρθρο 51. Αυτά περιελάμβαναν τροποποιήσεις της ουσιαστικής και δικονομικής νομοθεσίας και των διατάξεων περί νομικής συνδρομής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 04/08/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.

Καταβολή διατροφής - Γιβραλτάρ

1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»;  Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;

Σύμφωνα με το δίκαιο του Γιβραλτάρ, αρμόδια για την έκδοση διαταγών επιδίκασης διατροφής είναι τόσο το Magistrates’ Court όσο και το Supreme Court. Η διατροφή γενικά διέπεται από τον νόμο περί διατροφής. Το Supreme Court μπορεί να επιδικάσει διατροφή υπέρ τέκνου, συντρόφου (civil partner), εξαρτώμενου προσώπου ή συζύγου στο πλαίσιο της διαδικασίας διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού και ακύρωσης ή λύσης του γάμου. Τόσο το Supreme Court όσο και το Magistrates’ Court έχει αρμοδιότητα να μεταβάλει τους όρους της διατροφής μετά την έκδοση οριστικής απόφασης ή απόφασης λύσης του γάμου. Το Magistrates’ Court είναι αρμόδιο για την έκδοση απόφασης επιδίκασης διατροφής υπέρ οποιουδήποτε από τους δύο συζύγους, των τέκνων, ή ακόμα και των γονέων των διαδίκων, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Η σχετική απόφαση εκδίδεται κατόπιν αίτησης ενώπιον του Magistrates' Court. Απόφαση επιδίκασης διατροφής μπορεί επίσης να εκδοθεί εις βάρος συνοικούντος συντρόφου που δεν εκπληρώνει την υποχρέωση διατροφής προς τον άλλο συνοικούντα σύντροφο.

2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;

Το τέκνο δικαιούται διατροφή μέχρι την ηλικία των δεκαέξι ετών. Επίσης, δικαιούται διατροφή τέκνο το οποίο έχει συμπληρώσει το 16ο, όχι όμως το 21ο έτος της ηλικίας του, εφόσον παρακολουθεί πλήρες πρόγραμμα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης επί τουλάχιστον δύο έτη.

Διατροφή δικαιούται επίσης το τέκνο του οποίου η ικανότητα να αποκτήσει εισόδημα είναι περιορισμένη λόγω ασθένειας ή αναπηρίας, πνευματικής ή σωματικής, εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του.

3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;

Για την επιδίκαση διατροφής στις περιπτώσεις που δεν έχει γίνει επίκληση της δικαιοδοσίας του Supreme Court, ο αιτών πρέπει να καταθέσει αίτηση ενώπιον του Magistrates’ Court

Αρμόδιο για τις αιτήσεις επιδίκασης διατροφής στο πλαίσιο της διαδικασίας διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού και ακύρωσης ή λύσης του γάμου είναι το Supreme Court.

4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;

Αίτηση διατροφής μπορεί να υποβάλει για λογαριασμό του τέκνου το πρόσωπο το οποίο ασκεί την επιμέλεια/γονική μέριμνα. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί διατροφής, ανήλικος μπορεί να ζητήσει να του επιδικαστεί διατροφή κατά του προσώπου το οποίο φέρει υποχρέωση διατροφής του.

5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;

Αν η αξίωση διατροφής ασκείται μεταξύ συζύγων ή συντρόφων ενδέχεται να εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Magistrates’ Court. Αν η αξίωση διατροφής απορρέει από διαζύγιο, δικαστικό χωρισμό, ακύρωση ή λύση του γάμου που εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Supreme Court, το δικαστήριο αυτό είναι αρμόδιο και για το θέμα της διατροφής.

6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ);  Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;

Ο αιτών μπορεί να καταθέσει την αίτησή του αυτοπροσώπως και να εκπροσωπήσει τον εαυτό του στο δικαστήριο ή, εναλλακτικά, να διορίσει δικηγόρο που θα ενεργεί εξ ονόματός του.

7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;

Η κατάθεση αγωγής ενώπιον του Magistrates’ Court δεν βαρύνεται με έξοδα. Συνεπώς, ο αιτών μπορεί να εμφανιστεί αυτοπροσώπως χωρίς να χρειάζεται να υποβληθεί σε έξοδα.

Ενώπιον του Supreme Court, η κατάθεση κλήσης υπόκειται κανονικά σε τέλος 150 αγγλικών λιρών. Και στα δύο δικαστήρια, ο αιτών μπορεί να τύχει του ευεργετήματος πενίας, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται ορισμένα εισοδηματικά κριτήρια. Οι αιτήσεις χορήγησης του ευεργετήματος πενίας και για τα δύο δικαστήρια υποβάλλονται στο Supreme Court, μέσω εντύπου το οποίο διατίθεται από τη Γραμματεία του εν λόγω δικαστηρίου.

8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο;  Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);

Μετά την ακροαματική διαδικασία, το Magistrates’ Court εκδίδει απόφαση εβδομαδιαίας ή άλλης περιοδικής καταβολής ποσού το οποίο το δικαστήριο κρίνει εύλογο ενόψει όλων των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, ως διατροφή υπέρ τέκνου, πατέρα, συντρόφου (civil partner ή cohabitee) μητέρας και/ή συζύγου.

Επιτρέπεται η υποβολή αίτησης μεταβολής της απόφασης επιδίκασης διατροφής. Αυτή μπορεί να υποβληθεί ενώπιον του Magistrates' Court ή του Supreme Court, κατά περίπτωση.

Το δικαστήριο μπορεί κατά περίπτωση να διατάξει την καταβολή της διατροφής αναδρομικά.

9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;

Η διατροφή μπορεί να καταβάλλεται από τον ένα διάδικο στον άλλο ή, εναλλακτικά, τα ποσά μπορούν να καταβάλλονται στο Δικαστήριο.

10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;

Προβλέπεται ότι ο αιτών μπορεί να ζητήσει έκδοση διαταγής κατάσχεσης αποδοχών, εφόσον ο εναγόμενος παραλείψει τουλάχιστον δύο από τις πληρωμές που διατάσσει η αρχική απόφαση επιδίκασης διατροφής. Το Magistrates’ Court είναι επίσης αρμόδιο για την έκδοση διαταγών προσωποκράτησης του υποχρέου σε περίπτωση μη τήρησης των όρων της απόφασης επιδίκασης διατροφής. Εντούτοις, στις περιπτώσεις αυτές, παρέχεται στον εναγόμενο η δυνατότητα να προβάλει αντιρρήσεις στο δικαστήριο.

11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Δεν προβλέπεται χρόνος παραγραφής.

12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;

Αρμόδιο για τις αιτήσεις επιδίκασης διατροφής είναι κατά κανόνα το Magistrates’ Court του Γιβραλτάρ (32 – 36 Town Range, Gibraltar). Αν η αξίωση διατροφής απορρέει από διαζύγιο, δικαστικό χωρισμό ή ακύρωση / λύση του γάμου, η αίτηση υποβάλλεται ενώπιον του Supreme Court του Γιβραλτάρ (277 Main Street, Gibraltar)

13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;

Δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο δίκαιο του Γιβραλτάρ. Ο υπόχρεος μπορεί να εξαναγκαστεί στην καταβολή της διατροφής με διαταγή κατάσχεσης αποδοχών ή προσωπικής κράτησης.

14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:

14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Για πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Magistrates’ Court (277 Main Street, Gibraltar) ή στο Supreme Court (277 Main Street, Gibraltar).

14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;

Στοιχεία επικοινωνίας:

Clerk of the Magistrates’ Court,
Magistrates' Court,
32 – 36 Town Range
Gibraltar
Τηλέφωνο: +350 200 75671
Φαξ: +350 200 40483.

Εναλλακτικά, για πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία επιδίκασης διατροφής ενώπιον του Supreme Court, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στη Γραμματεία του δικαστηρίου:

The Registry,
Supreme Court,
277 Main Street,
Gibraltar
Τηλέφωνο: +350 200 75608
Φαξ: +350 200 77118.

15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:

15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;

Αίτηση διατροφής που ζητείται από τα δικαστήρια του Γιβραλτάρ μπορεί να αποσταλεί απευθείας στο Magistrates’ Court, εάν και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις δικαιοδοσίας. Εναλλακτικά, εάν η αξίωση διατροφής απορρέει από διαδικασία διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού, ακύρωσης ή λύσης του γάμου, η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στη Γραμματεία του Supreme Court.

15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;

Βλ. προηγούμενη απάντηση.

16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;

Το Γιβραλτάρ δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης και επομένως αυτό δεν ισχύει στο Γιβραλτάρ.

17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;

Η νομοθεσία του Γιβραλτάρ εφαρμόζεται σε όλες τις υποθέσεις που εκδικάζονται στο Γιβραλτάρ.

18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ο σχετικός κανονισμός προβλέπει μια σειρά μέτρων που σκοπό έχουν να διευκολύνουν την καταβολή της διατροφής σε διασυνοριακές υποθέσεις. Οι σχετικές αξιώσεις απορρέουν από την υποχρέωση διατροφής των μελών της οικογένειας που έχουν αντίστοιχη ανάγκη. Για παράδειγμα, μπορεί να συνίστανται σε αξιώσεις διατροφής τέκνου ή πρώην συζύγου μετά το διαζύγιο.

Ο κανονισμός ισχύει για τις υποχρεώσεις διατροφής οι οποίες απορρέουν από:

  • συγγενική σχέση
  • γονεϊκή σχέση
  • γάμο ή συγγένεια εξ αγχιστείας.

19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;

Ο νόμος περί διατροφής διέπει την εφαρμογή του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής. Ως κεντρική αρχή ορίζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης του Γιβραλτάρ:

Minister for Justice,
Government of Gibraltar
Suite 771 Europort
Gibraltar
Τηλ.: + 350 200 59267
Φαξ: + 350 200 59271
email: Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροmoj@gibraltar.gov.gi

Ο νόμος περί δικαστικής συνδρομής και αρωγής ορίζει τα κριτήρια και τις οικονομικές προϋποθέσεις νομιμοποίησης για τη χορήγηση δικαστικής συνδρομής ή αρωγής.

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροΗ Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ Ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυροτα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Your-Europe

Τελευταία επικαιροποίηση: 03/08/2021

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.