Europejski nakaz zapłaty

Irlandia
Autor treści:
European Judicial Network
Europejska sieć sądowa (w sprawach cywilnych i handlowych)

1 Istnienie postępowania w sprawie wydania nakazu zapłaty

W Irlandii nie istnieje szczególne postępowanie nakazowe, jednak powód, któremu przysługuje roszczenie pieniężne lub którego roszczenie można w łatwy sposób wyrazić w kwocie pieniężnej, może uzyskać wyrok zaoczny.

1.1 Zakres i postępowanie

Jeżeli pozwany nie złoży powiadomienia o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej (appearance) ani nie wniesie odpowiedzi na pozew (defence), powód może uzyskać wyrok zaoczny. Jeżeli pierwotne powództwo dotyczy ustalonej lub określonej kwoty, prawomocny wyrok może zostać wydany przez sekretariat główny (Central Office) Wysokiego Trybunału lub sekretariat sądu okręgowego (Circuit Court) w zależności od wartości przedmiotu sporu (z wyjątkiem niewielkiej liczby spraw, np. dotyczących pożyczek, w których powód musi wnieść o wydanie wyroku zaocznego lub uzyskać zgodę sądu na wydanie wyroku na jego korzyść). Innymi słowy, w wielu prostych sprawach dotyczących windykacji długów powód może uzyskać wyrok zaoczny bez konieczności zwracania się do sądu, gdyż wyrok taki może wydać właściwy sekretariat sądu w trybie administracyjnym.

Jeżeli roszczenie nie dotyczy określonej kwoty pieniężnej, powód musi skierować sprawę do sądu i jest to jedyny sposób uzyskania wyroku w takiej sprawie.

1.1.1 Jakie rodzaje roszczeń są kwalifikowalne (np. tylko roszczenia pieniężne, tylko roszczenia wynikające ze zobowiązań umownych itp.)?

Wyrok zaoczny można uzyskać w niemalże każdym rodzaju spraw. Postępowanie to nie ogranicza się do roszczeń umownych lub pieniężnych, chociaż w takich sprawach procedura jest jeszcze prostsza. Główne wyjątki obejmują sprawy dotyczące pożyczek.

1.1.2 Czy istnieje górny pułap wartości roszczenia (wartości przedmiotu sporu)?

Nie.

1.1.3 Czy skorzystanie z postępowania jest fakultatywne czy obligatoryjne?

Postępowanie to jest fakultatywne, ponieważ powód musi wykonać kilka czynności przed uzyskaniem wyroku zaocznego – przykładowo złożyć niezbędne dokumenty do właściwego sekretariatu sądu lub sporządzić i doręczyć pozwanemu powiadomienie o złożeniu pozwu (notice of motion) oraz oświadczenie z mocą przysięgi. Jeżeli pozwany nie wniósł odpowiedzi na pozew lub odmówił jej wniesienia, a powód nie złoży wniosku o wydanie wyroku zaocznego, jedynym wyjściem dla powoda jest odstąpienie od dochodzenia roszczenia.

1.1.4 Czy możliwe jest zastosowanie postępowania, jeżeli pozwany mieszka w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim?

Z zastrzeżeniem umów w sprawie uznawania i wykonywania wyroków zawartych między Irlandią a innymi państwami członkowskimi (rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, zastąpione obecnie rozporządzeniem Rady (UE) nr 1215/2012) lub podobnych umów zawartych z państwami trzecimi, postępowanie to jest dopuszczalne, jeżeli pozwany zamieszkuje w innym państwie. Jeżeli pozwany zamieszkuje za granicą, powód musi zapewnić właściwe doręczenie pozwu zgodnie z odpowiednim regulaminem postępowania przed sądem, mającym zastosowanie do doręczenia poza granicami kraju. Jeżeli pozwany zamieszkujący w innym państwie nie złoży powiadomienia o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej ani nie wniesie odpowiedzi na pozew, powód może złożyć w sądzie wniosek o wydanie wyroku zaocznego w trybie zwykłym.

1.2 Sąd właściwy

Właściwość sądu zależy od charakteru roszczenia lub wartości przedmiotu sporu. Powód powinien zwrócić się do sądu, przed który wytoczył powództwo, a sąd ten jest właściwy do ustalenia, czy pozwany złożył powiadomienie o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej lub złożył odpowiedź na pozew oraz czy upłynął termin dokonania tego rodzaju czynności. Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 75 000 EUR (60 000 EUR w przypadku powództw dotyczących szkody na osobie), powód może wytoczyć powództwo przed sądem okręgowym. Jeżeli przekracza ona tę kwotę, powództwo należy wytoczyć przed Wysokim Trybunałem. Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 15 000 EUR, powództwo należy wytoczyć przed sądem rejonowym (District Court). Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 2000 EUR, możliwe jest wszczęcie postępowania w sprawie drobnych roszczeń.

1.3 Wymogi formalne

Powód musi się upewnić, że przestrzega odpowiednich procedur określonych w regulaminie postępowania przed sądem. Pisma procesowe muszą zostać doręczone pozwanemu. Jeżeli pozwany nie złoży zawiadomienia o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej ani nie złoży odpowiedzi na pozew, powód może wystąpić o wydanie wyroku zaocznego. Jeżeli roszczenie dotyczy ustalonej kwoty, powód musi jedynie sporządzić wezwanie do zapłaty, po czym jest on co do zasady uprawniony do uzyskania wyroku w sekretariacie właściwego sądu bez konieczności przeprowadzenia postępowania przed sądem ani zwracania się w tym przedmiocie do sędziego. Odpowiedni pracownik właściwego sekretariatu sądu sprawdza następnie, czy pozwany uznał roszczenie, czy upłynęły terminy przewidziane na reakcję na pozew oraz czy powód dostarczył sekretariatowi niezbędne dowody, takie jak oświadczenie z mocą przysięgi o doręczeniu oraz oświadczenie z mocą przysięgi o długu określające faktycznie należną kwotę.

Jeżeli roszczenie dotyczy nieustalonej kwoty albo jeżeli nie można w łatwy sposób ustalić wartości przedmiotu sporu, powód musi zwrócić się do sądu o wydanie wyroku zaocznego.

1.3.1 Czy skorzystanie ze standardowego formularza jest obowiązkowe? (Jeżeli tak, gdzie można pobrać taki formularz?)

Tak. W przypadku Wysokiego Trybunału właściwe przepisy dotyczące wyroku zaocznego w braku powiadomienia o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej zostały zawarte w zarządzeniu 13 regulaminu sądów wyższej instancji z 1986 r. (Rules of the Superior Courts 1986) z późniejszymi zmianami, natomiast przepisy dotyczące wyroku zaocznego w braku odpowiedzi na pozew znajdują się w zarządzeniu 27. W przypadku sądu okręgowego do wniosku o wydanie wyroku zaocznego należy dołączyć określoną dokumentację, w tym sam pozew pierwotny oraz oświadczenie o doręczeniu pozwu. Ponadto wniosek o wydanie wyroku musi być zgodny z formularzami 9 i 10 zawartymi w wykazie formularzy załączonym do regulaminu sądów okręgowych z 2001 r. (Circuit Court Rules 2001). Formularze są dostępne w załączniku do regulaminu.

Podobnie w przypadku sądu rejonowego formularze znajdują się w załączniku do regulaminu sądów rejonowych (District Court Rules).

1.3.2 Czy istnieje przymus adwokacki?

Nie. Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest wyższa niż 75 000 EUR (60 000 EUR w przypadku powództw dotyczących szkody na osobie), sądem właściwym jest jednak sąd okręgowy, a jeśli sprawa jest zawiła, zalecane jest wówczas, choć nieobowiązkowe, uzyskanie pomocy prawnej i skorzystanie z zastępstwa procesowego.

1.3.3 Jak bardzo szczegółowo należy opisać roszczenie?

Pozew musi zawierać imiona i nazwiska stron, ich adresy oraz – w stosownych przypadkach – ich zawody. Ponadto musi wskazywać wartość przedmiotu sporu a także zawierać opis okoliczności powstania roszczenia/przyczynę wniesienia pozwu oraz szczegółowe informacje na temat wszelkich wystosowanych wezwań do zapłaty.

1.3.4 Czy konieczne jest przedstawienie dowodów pisemnych dotyczących danego roszczenia? Jeżeli tak, jakie dokumenty są dopuszczalne jako dowody?

W pozwie powód wskazuje wszystkie istotne informacje dotyczące roszczenia, takie jak należna/dochodzona kwota, opis okoliczności powstania roszczenia, wezwania do zapłaty oraz opis – w stosownych przypadkach oraz w zależności od charakteru roszczenia – wszelkich innych istotnych okoliczności faktycznych, takich jak szczegółowe informacje na temat wszelkich poniesionych szkód lub strat, odbytego leczenia oraz wszelkich innych negatywnych skutków wynikających z podstawy do wytoczenia powództwa.

1.4 Odrzucenie pozwu

Sąd odrzuci wniosek o wydanie wyroku zaocznego, jeżeli powód uchybi wymogom określonym w regulaminie postępowania przed sądem. Na przykład w przypadku uchybienia przepisom dotyczącym doręczania pism procesowych wniosek o wydanie wyroku zaocznego zostanie odrzucony.

1.5 Odwołanie

Jeśli sąd odmówi wydania wyroku zaocznego, przyczyną jest zazwyczaj uchybienie przez powoda regulaminowi postępowania przed sądem, a zatem konieczne może się okazać ponowne wszczęcie postępowania przez powoda poprzez doręczenie nowego pozwu zgodnie z obowiązującym regulaminem postępowania przed sądem.

Pozwany może wnieść o uchylenie wyroku zaocznego. Aby wnieść skuteczny sprzeciw od wyroku zaocznego, pozwany musi wskazać przed sądem, dlaczego nie złożył powiadomienia o zamiarze skorzystania z prawa do obrony procesowej lub odpowiedzi na pozew, natomiast sąd powinien uzyskać pewność, że podane powody wystarczają do wyjaśnienia lub uzasadnienia tego uchybienia. W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego wyrok zaoczny zostaje uchylony, a pozwany uzyskuje możliwość obrony w toku postępowania.

1.6 Sprzeciw

Jeżeli zdaniem sądu należy uchylić wyrok, pozwany uzyskuje możliwość obrony w toku postępowania oraz wniesienia odpowiedzi na pozew, a sprawa będzie rozpoznawana w trybie zwykłym.

1.7 Skutek wniesienia sprzeciwu

Jeżeli pozwany wniesie odpowiedź na pozew w terminie – w stosownych przypadkach – ustawowym lub wyznaczonym przez sąd, sprawa będzie rozpoznawana w trybie zwykłym. Sędzia określi, w jaki sposób należy prowadzić postępowanie, jeżeli konieczne będą jakiekolwiek wytyczne w tym zakresie.

1.8 Skutek niewniesienia sprzeciwu

Brak odpowiedzi na pozew może skutkować wydaniem na korzyść powoda wyroku zaocznego.

1.8.1 Co należy zrobić, aby nakaz zapłaty stał się tytułem wykonawczym?

Wyrok zaoczny jest wyrokiem wykonalnym. Zobacz odpowiedzi na pytanie 1.3 lit. d) powyżej.

1.8.2 Czy orzeczenie to jest prawomocne czy nadal istnieje możliwość, aby pozwany odwołał się od tego orzeczenia?

Pozwany może zwrócić się do sądu o zmianę lub uchylenie wyroku. Wniosek taki zostanie rozpoznany przez ten sam sąd. Sąd może uchylić wyrok, jeśli uzna, że przemawiają za tym względy słuszności, jeśli doszło do nieprawidłowości przy wydawaniu wyroku lub jeśli upewni się, że pozwany ma rzeczywiste możliwości obrony przed roszczeniem. Każda ze stron może zaskarżyć orzeczenie uchylające wyrok lub orzeczenie o odmowie uchylenia wyroku.

Ostatnia aktualizacja: 12/04/2023

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwy punkt kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej (EJN). Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. ESS ani Komisja Europejska nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane lub odniesienia zawarte w tym dokumencie. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.