Przeprowadzenie dowodu w drodze wideokonferencji

1 Czy istnieje możliwość przeprowadzenia dowodu z wykorzystaniem wideokonferencji z udziałem sądu we wzywającym państwie członkowskim lub też bezpośrednio przez sąd tego państwa członkowskiego? Jeżeli tak, jakie obowiązują w tym względzie procedury lub przepisy krajowe?

Możliwe jest przeprowadzenie obydwu procedur. Większość wniosków skierowanych do luksemburskich sądów składa sąd innego państwa członkowskiego, który wnosi o przesłuchanie świadka w drodze wideokonferencji.

Nie wprowadzono żadnych przepisów szczególnych dotyczących wideokonferencji. Dlatego też kwestie związane z przesłuchiwaniem świadków, ustalaniem tożsamości przez sędziego i osobistym stawiennictwem stron regulują przepisy ogólne nowego kodeksu postępowania cywilnego. Sądy nie wydały dotychczas żadnych orzeczeń dotyczących wideokonferencji.

2 Czy istnieją jakieś ograniczenia co do rodzaju osób, jakie można przesłuchać w drodze wideokonferencji – np. czy w ten sposób można przesłuchać wyłącznie świadków czy też inne osoby, np. biegłych lub strony?

W drodze wideokonferencji można przesłuchać świadków, a w niektórych przypadkach również strony i biegłych sądowych. Dotychczas wszystkie wnioski dotyczyły jednak przesłuchania świadków.

3 Jakie ewentualne ograniczenia istnieją w odniesieniu do rodzaju dowodu, jaki można przeprowadzić w drodze wideokonferencji?

Jedyne ograniczenie w tym zakresie dotyczy wymogu przesłuchiwania świadków na zasadzie dobrowolności. Jeżeli świadek odmówi stawienia się na przesłuchanie, organy luksemburskie nie mają możliwości doprowadzenia go na przesłuchanie.

4 Czy istnieją jakieś ograniczenia co do miejsca przesłuchania osoby przy wykorzystaniu wideokonferencji – np. czy musi się ono odbyć w sądzie?

Przeprowadzany dowód musi być dowodem, który można przeprowadzić w pomieszczeniach sądu dysponującego niezbędnym sprzętem technicznym.

5 Czy dozwolone jest rejestrowanie przesłuchań przeprowadzanych w drodze wideokonferencji, a jeżeli tak, to czy dostępne są w tym celu odpowiednie środki?

Jeżeli państwo wzywające wnosi o zarejestrowanie przebiegu wideokonferencji, musi uzyskać wyraźną zgodę świadka przesłuchiwanego w Luksemburgu. Luksemburg, jako państwo wezwane, nie rejestruje przebiegu wideokonferencji, ponieważ luksemburskie prawo tego zabrania.

6 W jakim języku powinno być prowadzone przesłuchanie: a) w przypadku wniosków na mocy art. 10-12; oraz b) w przypadku bezpośredniego przeprowadzania dowodu na mocy art. 17?

a) W języku francuskim lub niemieckim.

b) W dowolnym języku.

7 Jeżeli konieczna jest obecność tłumacza, kto odpowiada za zapewnienie jego obecności w przypadku obydwu rodzajów przesłuchań i gdzie tłumacz powinien się znajdować?

Sąd luksemburski, jako sąd państwa wezwanego, w stosownych przypadkach zapewnia obecność tłumacza ustnego w trakcie przesłuchania, aby można było porozumieć się z organami państwa wzywającego albo z osobą, która ma zostać przesłuchana.

8 Jaką procedurę stosuje się przy organizacji przesłuchania oraz powiadamianiu osoby, która ma zostać przesłuchana, o terminie i miejscu przesłuchania? Z jakim wyprzedzeniem należy ustalić termin przesłuchania, aby osoba, która ma zostać przesłuchana, otrzymała powiadomienie z odpowiednim wyprzedzeniem?

Organy luksemburskie, a dokładniej sąd odpowiedzialny za przeprowadzenie dowodu, kontaktują się z organami państwa wzywającego w celu ustalenia terminu i godziny wideokonferencji. Wezwanie doręcza się najpóźniej 15 dni przed wyznaczonym terminem przesłuchania. Za wezwanie uczestników wideokonferencji odpowiadają organy luksemburskie.

9 Jakie koszty wiążą się z wykorzystaniem wideokonferencji do przeprowadzenia dowodu i jak powinny one być pokrywane?

Zgodnie z rozporządzeniem UE państwo wezwane wyraża zgodę na zorganizowanie wideokonferencji, a państwo wzywające dopełnia wszelkich formalności i zajmuje się kwestiami organizacyjnymi i technicznymi, co wiąże się również z koniecznością poinformowania zainteresowanych osób.

Koszty organizacji wideokonferencji i wydatki poniesione przez świadka pokrywa państwo luksemburskie. Co do zasady koszty tłumaczenia ustnego ponosi państwo wzywające.

10 Jakie ewentualne wymogi powinny zostać spełnione, aby zagwarantować poinformowanie osoby przesłuchiwanej bezpośrednio przez sąd wzywający, że występuje ona na zasadzie dobrowolności?

Dana osoba zostanie o tym poinformowana w wezwaniu oraz przez sędziego lub sekretarza sądu przed rozpoczęciem wideokonferencji.

11 Jaką procedurę stosuje się w celu zweryfikowania tożsamości osoby, która ma zostać przesłuchana?

Sąd luksemburski, jako sąd państwa wezwanego, sprawdza dokumenty tożsamości na początku przesłuchania.

12 Jakie wymogi powinny zostać spełnione przy odbieraniu przysięgi i jakie informacje od sądu wzywającego są konieczne, kiedy przysięga jest wymagana przy bezpośrednim przeprowadzaniu dowodu na mocy art. 17?

Świadkowie i biegli muszą złożyć przyrzeczenie, że będą mówić prawdę. Świadków i biegłych poucza się, że złożenie fałszywych zeznań jest zagrożone karą grzywny lub pozbawienia wolności.

Przyrzeczenie odbiera sąd wzywający.

W przypadku postępowania na podstawie art. 17 państwo wzywające stosuje swoje własne warunki. Sędzia luksemburski obecny w trakcie wideokonferencji, jako sędzia państwa wezwanego, interweniuje wyłącznie w przypadku pojawienia się problemów.

13 Przy pomocy jakich środków zapewnia się w miejscu przeprowadzania wideokonferencji obecność osoby do kontaktów, do której sąd wzywający może się zwracać w razie potrzeby, oraz osoby, która jest dostępna w dniu przesłuchania i zajmuje się obsługą sprzętu do przeprowadzenia wideokonferencji oraz rozwiązuje ewentualne problemy techniczne?

W wyznaczonym dniu i o godzinie wyznaczonej na przeprowadzenie wideokonferencji na miejscu obecni są sędzia, sekretarz sądu, technik i – w razie potrzeby – tłumacz ustny.

14 Czy od sądu wzywającego wymaga się przekazania jakichkolwiek informacji dodatkowych?

Aby zorganizować wideokonferencję, należy wyjaśnić szereg kwestii technicznych. Dlatego też pomyślne przeprowadzenie przesłuchania w drodze wideokonferencji zależy od jej solidnego przygotowania z odpowiednim wyprzedzeniem i skutecznej współpracy pomiędzy punktami kontaktowymi.