1 Czy „odsetki ustawowe” ustanowiono w państwie członkowskim? Jeżeli tak, w jaki sposób zdefiniowano „odsetki ustawowe” w tym państwie członkowskim?
W Hiszpanii odsetki ustawowe stanowią pomocniczy środek prawny mający na celu zabezpieczenie odszkodowania w razie braku odmiennych uzgodnień między stronami, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia. Określono je w art. 1108 kodeksu cywilnego (Código Civil), zgodnie z którym niespłacone zadłużenie musi być wyrażone w środkach pieniężnych lub przeliczone na środki pieniężne.
Nie istnieje wyraźna definicja odsetek ustawowych.
Istnieją jednak różne rodzaje odsetek ustawowych. Najpopularniejszym rodzajem odsetek ustawowych jest wyżej wspomniany rodzaj, o którym mowa w kodeksie cywilnym. W innych przypadkach jednak przewidziano w prawie szczególne odsetki ustawowe, które często wiążą się z zastosowaniem określonej stawki wyrażonej jako procent odsetek ustawowych. W przypadkach, w których stosuje się te stopy procentowe, można je również uznać za „odsetki ustawowe” w tym znaczeniu, że są one przewidziane w prawie. Obejmują one w szczególności:
- w odniesieniu do hipotek – ustawa nr 1/2013 z dnia 14 maja 2013 r. zmieniła treść art. 114 ustawy o hipotece (Ley Hipotecaria) i określiła maksymalną stawkę odsetek za opóźnienie w płatnościach w przypadku kredytów na zakup nieruchomości stanowiącej główne miejsce zamieszkania, jeżeli na tej nieruchomości ustanowiono hipotekę. Stawka ta odpowiada trzykrotnej wysokości odsetek ustawowych, która wynosi obecnie 11,5%;
- art. 20 ust. 4 ustawy nr 16/2011 o umowach o kredyt konsumencki (Contratos de Crédito al Consumo) określa górną granicę równą 2,5-krotności odsetek ustawowych w odniesieniu do takich transakcji;
- w art. 7 ustawy nr 3/2004 o zwalczaniu opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (lucha contra la morosidad en las operaciones mercantiles) dodaje się marżę w wysokości 8 punktów (7 punktów do 2013 r.) do stopy procentowej zastosowanej przez Europejski Bank Centralny do jego ostatniej podstawowej operacji refinansującej przeprowadzonej przed pierwszym dniem bieżącego półrocza kalendarzowego (obecnie 0,250%);
- w odniesieniu do umów ubezpieczenia – w art. 20 ust. 4 ustawy nr 50/1980 z dnia 8 października 1980 r. o umowach ubezpieczenia (Ley 50/1980, de 8 de octubre, de Contrato de Seguro) nakłada się kary za nieuzasadnioną zwłokę w wypłacie odszkodowań przez zakłady ubezpieczeń z tytułu roszczeń objętych umowami ubezpieczenia przysługujących osobom, które je zawarły, oraz nakazuje się zapłatę rocznych odsetek w wysokości równej odsetkom ustawowym obowiązującym w czasie, w którym płatność stała się wymagalna, powiększonej o 50%; sędzia nie może jednak nakazać ubezpieczycielowi zapłaty rocznych odsetek w wysokości mniejszej niż 20% po upływie dwóch lat od dnia powstania roszczenia, w którym to okresie nie wypłacono odszkodowania;
- odsetki zasądzone orzeczeniem sądowym (interés procesal), o których mowa w art. 576 ustawy nr 1/2000 z dnia 7 stycznia 2000 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Ley de Enjuiciamiento Civil), który stanowi, że po wydaniu wyroku lub postanowienia w pierwszej instancji, w którym sąd nakazuje dokonanie płatności pieniężnej, wierzyciel ma prawo do odsetek rocznych w wysokości odsetek ustawowych powiększonych o dwa punkty lub w wysokości uzgodnionej przez strony lub określonej w przepisach szczególnych.
2 Jeżeli tak, proszę podać kwotę/stopę oraz podstawę prawną ich naliczania. Jeżeli ustanowiono różne stopy odsetek ustawowych, w jakich okolicznościach mają one zastosowanie i jakie są przesłanki ich stosowania?
Wysokość odsetek ustala się w ustawie budżetowej w odniesieniu do każdego roku.
W odniesieniu do 2016 r. wysokość odsetek ustalono w dodatkowym przepisie nr 34 do ustawy nr 48/2015 z dnia 29 października o budżecie państwa (Presupuestos Generales del Estado) na 2016 r.:
- 3,00 procent do dnia 31 grudnia 2016 r.
Ze zmianami wysokości odsetek można się zapoznać pod następującym adresem opublikowanym przez Bank Hiszpanii:
http://www.bde.es/clientebanca/es/areas/Tipos_de_Interes/Tipos_de_interes/Otros_tipos_de_i/otros-tipos/Tabla_tipos_de_interes_legal.html
Jak wskazano w odpowiedzi na poprzednie pytanie, oprócz odsetek ustawowych, o których mowa w art. 1108 kodeksu cywilnego, do celów ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu niespełnionych świadczeń pieniężnych stosuje się różne rodzaje odsetek ustawowych. Obejmują one w szczególności:
- w odniesieniu do hipotek – ustawa nr 1/2013 z dnia 14 maja 2013 r. Zmieniła treść art. 114 ustawy o hipotece i określiła maksymalną stawkę odsetek za opóźnienie w płatnościach w przypadku kredytów na zakup nieruchomości stanowiącej główne miejsce zamieszkania, jeżeli na tej nieruchomości ustanowiono hipotekę. Stawka ta odpowiada trzykrotnej wysokości odsetek ustawowych, która wynosi obecnie 11,5%;
- art. 20 ust. 4 ustawy nr 16/2011 o umowach o kredyt konsumencki (Contratos de Crédito al Consumo) określa górną granicę równą 2,5-krotności odsetek ustawowych w odniesieniu do takich transakcji;
- w art. 7 ustawy nr 3/2004 o zwalczaniu opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (lucha contra la morosidad en las operaciones mercantiles) dodaje się marżę w wysokości 8 punktów (7 punktów do 2013 r.) do stopy procentowej zastosowanej przez Europejski Bank Centralny do jego ostatniej podstawowej operacji refinansującej przeprowadzonej przed pierwszym dniem bieżącego półrocza kalendarzowego (obecnie 0,250%);
- w odniesieniu do umów ubezpieczenia – w art. 20 ust. 4 ustawy nr 50/1980 z dnia 8 października 1980 r. o umowach ubezpieczenia (Ley 50/1980, de 8 de octubre, de Contrato de Seguro) nakłada się kary za nieuzasadnioną zwłokę w wypłacie odszkodowań przez zakłady ubezpieczeń z tytułu roszczeń objętych umowami ubezpieczenia przysługujących osobom, które je zawarły, oraz nakazuje się zapłatę rocznych odsetek w wysokości równej odsetkom ustawowym obowiązującym w czasie, w którym płatność stała się wymagalna, powiększonej o 50%; sędzia nie może jednak nakazać ubezpieczycielowi zapłaty rocznych odsetek w wysokości mniejszej niż 20% po upływie dwóch lat od dnia powstania roszczenia, w którym to okresie nie wypłacono odszkodowania;
- odsetki zasądzone orzeczeniem sądowym (interés procesal), o których mowa w art. 576 ustawy nr 1/2000 z dnia 7 stycznia 2000 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Ley de Enjuiciamiento Civil), który stanowi, że po wydaniu wyroku lub postanowienia w pierwszej instancji, w którym sąd nakazuje dokonanie płatności pieniężnej, wierzyciel ma prawo do odsetek rocznych w wysokości odsetek ustawowych powiększonych o dwa punkty lub w wysokości uzgodnionej przez strony lub określonej w przepisach szczególnych.
3 Czy możliwe jest uzyskanie dodatkowych informacji dotyczących sposobu naliczania odsetek ustawowych w razie takiej potrzeby?
Ze zmianami wysokości odsetek można się zapoznać na stronie internetowej wskazanej w odpowiedzi na pytanie powyżej.
http://www.bde.es/clientebanca/es/areas/Tipos_de_Interes/Tipos_de_interes/Otros_tipos_de_i/otros-tipos/Tabla_tipos_de_interes_legal.html
4 Czy istnieje nieodpłatny dostęp online do wyżej wymienionej podstawy prawnej?
Tak, pod poniższym adresem:
http://www.bde.es/clientebanca/es/areas/Tipos_de_Interes/
