De gevolgen van COVID‑19 voor burgerlijke en insolventiezaken

1 Gevolgen van Covid-19 voor civiele procedures

1.1 Termijnen in civiele procedures

Schriftelijke civiele procedures indien de rechten van de partijen niet worden geschonden en de rechtbank die mogelijk acht. In plaats van rechtszittingen uit te stellen, is Letland overgestapt op schriftelijke civiele procedures, tenzij het absoluut noodzakelijk is om een echte rechtszitting te houden, een zaak met spoed bekeken moet worden, of er een hoog risico op ernstige schending van rechten bestaat.

Verjaringstermijnen (bv. vervaltermijnen) zijn van 12 maart tot 1 juli opgeschort.

Tenuitvoerleggingsprocedures: de maximumtermijn voor vrijwillige nakoming van verplichtingen op grond van het vonnis met betrekking tot teruggave van goederen, invordering van schulden en ontruiming van gebouwen is verlengd van 10 tot 60 dagen, met uitzondering van gevallen waarin het vonnis onmiddellijk ten uitvoer moet worden gelegd.

Commerciële zekerheidstelling. Termijnen voor het nemen van een besluit over commerciële zekerheidstelling zijn verlengd van 30 tot 60 dagen.

1.2 Rechterlijke organisatie en rechterlijke macht

De Republiek Letland heeft richtlijnen voor het regelen van de werkzaamheden van districtsrechtbanken (stad) en regionale rechtbanken tijdens de noodtoestand uitgevaardigd. In die richtlijnen wordt aanbevolen om zittingen in spoedeisende zaken waar mogelijk in de vorm van een videoconferentie te houden.

Indien de zitting in fysieke aanwezigheid van personen wordt gehouden, moet tussen de op de zitting aanwezige personen de noodzakelijke afstand worden aangebracht en moeten overige voorzorgsmaatregelen worden genomen (ventilatie van ruimten enz.).

Vanaf 12 mei 2020 kunnen de rechtbanken de rechtszittingen in aanwezigheid van personen hervatten, met dien verstande dat bij het beoordelen van zaken rekening wordt gehouden met de door het kabinet bepaalde voorschriften inzake bijeenkomsten in binnenruimten.

1.3 Justitiële samenwerking in de EU

In een noodsituatie geschiedt de verzending en ontvangst van alle verzoeken en bijgaande stukken elektronisch (per e-mail) en blijft de vertrouwelijkheid gewaarborgd. Verzoeken om wederzijdse rechtshulp worden gescand, omgezet in pdf-formaat en vanaf het officiële e-mailadres van het ministerie van Justitie doorgestuurd naar de andere landen. Deze werkwijze wordt ook van andere landen aanvaard.

De justitiële samenwerking is nog steeds gegarandeerd, bijvoorbeeld wat betreft de uitvoering van verzoeken om betekening van stukken of hoorzittingen per videoconferentie.

2 Insolventiegerelateerde maatregelen die zijn genomen of gepland in de lidstaten na de uitbraak van de pandemie

2.1 Concrete insolventiemaatregelen en daarmee samenhangende maatregelen die van invloed zijn op contracten

2.1.1 Opschorting in geval van insolventie

2.1.1.1 Opschorting van de verplichting om faillissement aan te vragen (schuldenaars)

-

2.1.1.2 Bescherming van schuldenaars tegen faillissementsaanvragen van schuldeisers

Het is schuldeisers tot 1 maart 2021 verboden om een faillissementsaanvraag voor een rechtspersoon in te dienen, behalve in gevallen die verband houden met het verzuim van de schuldenaar om zijn wettelijke beschermingsprocedure (herstructureringsprocedure) na te leven.

Tot 30 juni 2021 is de schuldenaar niet verplicht een faillissementsaanvraag voor een rechtspersoon in te dienen, tenzij (1) insolventie is vastgesteld bij het begin of in de loop van de liquidatie, (2) de schuldenaar niet in staat is het plan van de wettelijke beschermingsprocedure na te leven of (3) de schuldenaar geen volledig loon aan de werknemer, geen vergoeding voor schade als gevolg van een arbeidsongeval of beroepsziekte heeft betaald, of geen verplichte socialezekerheidsbijdragen heeft betaald binnen twee maanden na de voor de betaling van het loon vastgestelde datum.

2.1.2 Opschorting van de tenuitvoerlegging van vorderingen en opschorting van contractbeëindiging

2.1.2.1 Algemene / specifieke moratoria voor de tenuitvoerlegging van vorderingen / tenuitvoerlegging van bepaalde soorten vorderingen

Het moratorium voor schuldvorderingen is niet van toepassing op administratieve besluiten, die mogelijk al op verplichte basis zijn uitgevoerd vanaf de tijd van inwerkingtreding zonder te wachten tot deze onbetwistbaar worden. Indien in een tenuitvoerleggingsprocedure een bevel tot verpanding van aan de schuldenaar toekomende gelden is gegeven en er is vastgesteld dat de schuldenaar COVID-19 heeft of in quarantaine is geplaatst, kan de beëdigde deurwaarder, op verzoek van de schuldenaar, het aan de kredietinstelling of een andere betalingsdienstaanbieder gegeven bevel tot verpanding van de gelden annuleren. Nadat het ziekteverlof van de schuldenaar is afgelopen, zet de beëdigde deurwaarder de invordering op de geldmiddelen van de schuldenaar bij de kredietinstelling of bij een andere betalingsdienstaanbieder voort door de voorbereiding en de verzending aan de kredietinstelling of een andere betalingsdienstaanbieder van een nieuw bevel tot verpanding van het geld, indien de omstandigheden van de specifieke tenuitvoerleggingszaak dit vereisen.

In tenuitvoerleggingszaken met betrekking tot het in bezit nemen van onroerende goederen en in zaken met betrekking tot de uitzetting van personen en goederen uit gebouwen, moet de deurwaarder in de in de Wet op de burgerlijke rechtsvordering bedoelde mededeling aan de schuldenaar betreffende de verplichting om een rechterlijke beslissing ten uitvoer te leggen en de gebouwen vrij te geven, een termijn vaststellen van ten minste 30 dagen. Indien de gebouwen niet zijn vrijgegeven binnen de door de beëdigde deurwaarder bepaalde termijn of de schuldenaar niet op het in de inbezitneming vastgestelde tijdstip is aangekomen, stelt de beëdigde deurwaarder een datum vast, die niet vroeger valt dan dertig dagen na de datum van verzending van de kennisgeving van de beëdigde deurwaarder.

2.1.2.2 Opschorting van contractbeëindiging (algemene / specifieke contracten)

-

2.2 Civiel recht, inclusief voor insolventierechtbanken geldende opschortingen en opschortingen van procedures

In plaats van rechtszittingen uit te stellen, is Letland overgestapt op schriftelijke behandeling van zaken, tenzij het absoluut noodzakelijk is om een fysieke rechtszitting te houden. Bij de beslissing over de organisatie van de rechtszitting kiest de rechtbank in de eerste plaats voor een videoconferentie, met name wanneer een rechtspersoon deelneemt aan de procedure, alsook in zaken waarin de procedure via een advocaat wordt gevoerd.

Ook - zolang er bedreigingen zijn voor de epidemiologische veiligheid in verband met de verspreiding van COVID-19 - kunnen aanvragen voor rechtsbeschermingsprocedures, faillissementsprocedures van een rechtspersoon en faillissementsprocedures van een natuurlijke persoon elektronisch worden ingediend.

2.3 Overige insolventiemaatregelen (die welke betrekking hebben op terugvorderingsacties, reorganisatieplannen, informele overeenkomsten en eventueel andere)

Tot 30 juni 2021 kan de tenuitvoerlegging van een afbetalingsregeling (als onderdeel van een faillissementsprocedure van een natuurlijke persoon) worden opgeschort; de uitvoeringsperiode van plannen wordt verlengd met de opschortingsperiode.

Vergaderingen van het comité van schuldeisers kunnen op afstand worden gehouden (is nog steeds van toepassing, maar is nu als permanente bepaling in de Insolventiewet opgenomen).

Tot 30 juni 2021 kan de periode voor de tenuitvoerlegging van een plan voor rechtsbeschermingsmaatregelen op maximaal vier jaar worden gesteld (voor nieuwe plannen en plannen die nog niet zijn verlengd), indien het merendeel van de schuldeisers zoals gespecificeerd in de Insolventiewet daarmee akkoord gaat. Tot 30 juni 2021 kunnen plannen voor rechtsbeschermingsmaatregelen die al een keer zijn verlengd of oorspronkelijk voor vier jaar waren vastgesteld, met nog een jaar worden verlengd indien het merendeel van de schuldeisers zoals gespecificeerd in de Insolventiewet daarmee akkoord gaat.

Ook wordt bij de aanvraag van faillissement rekening gehouden met de beperking voor schuldeisers bij het nemen van een beslissing over het inwilligen van aanspraken van werknemers die zijn gegarandeerd door de staat.

2.4 Gerelateerde maatregelen anders dan insolventiemaatregelen (uitstel van betaling, bankleningen, sociale zekerheid, ziektekostenverzekering, bedrijfssubsidies)

De belastingplichtigen die als gevolg van COVID-19 hun belastingen niet op tijd hebben betaald, hebben het recht om de belastingdienst tot 30 juni 2021 te verzoeken om uitstel van betaling van belastingen (voor een periode van maximaal drie jaar). De toeslag wegens te late betaling is in dit geval niet verschuldigd.

Lokale overheden hebben het recht om voor de betaling van de onroerendezaakbelasting in 2020 en 2021 termijnen vast te stellen die afwijken van de termijnen die in de Wet op de onroerendezaakbelasting zijn vastgesteld, en deze te verschuiven naar een latere periode die onder het desbetreffende belastingjaar valt. De lokale overheden rekenen in dit geval geen kosten aan voor te late betaling.

Programma ter vermindering van de administratieve en financiële lasten voor ondernemingen als gevolg van de trage terugbetaling van te veel betaalde btw, waardoor ondernemingen over meer werkkapitaal kunnen beschikken.

Verlenging van de termijn voor de betaling van de onroerendezaakbelasting (beschikbaar in 2020, 2021)

Er zijn verschillende steunprogramma's beschikbaar voor door COVID-19 getroffen ondernemingen en hun werknemers teneinde herstel en groei te waarborgen:

1. subsidies in geval van inactiviteit voor belastingplichtigen teneinde hun activiteiten voort te zetten in de context van de COVID-19-crisis (beschikbaar tot 30 juni 2021);
2. subsidies voor belastingplichtigen teneinde hun werkzaamheden voort te zetten in de context van de COVID-19-crisis (beschikbaar tot 30 juni 2021);
3. subsidies voor ondernemingen die zijn getroffen door de COVID-19-crisis om de werkkapitaalstroom te garanderen (beschikbaar tot 30 juni 2021);
4. garanties voor grote ondernemingen die getroffen zijn door de verspreiding van COVID-19 (beschikbaar tot 30 juni 2021);
5. leningen en rentesubsidies voor ondernemingen teneinde het concurrentievermogen te bevorderen;
6. het programma microleningen en startersleningen is gericht op kapitaalstromen en investeringen voor kmo’s (beschikbaar tot 31 december 2023);
7. garanties voor de toeristische sector (beschikbaar tot 31 december 2023);
8. leningen vakantiegaranties (beschikbaar tot 30 juni 2021);
9. leningen werkkapitaal (beschikbaar tot 30 juni 2021);
10. exportkredietgaranties (beschikbaar tot 30 juni 2021);
11. kapitaalfonds voor grote ondernemingen (beschikbaar tot 30 juni 2021);
12. steunprogramma ter bevordering van de werkgelegenheid in exportondernemingen die zijn getroffen door de COVID-19-crisis (beschikbaar tot 30 november 2020);
13. steunprogramma ter bevordering van de werkgelegenheid in ondernemingen in de toeristische sector die zijn getroffen door de COVID-19-crisis;
14. bijdrage in de exploitatiekosten van hotels (beschikbaar tot 18 december 2020);
15. toelage wegens inactiviteit als gevolg van de verspreiding van COVID-19 en overheidsbeperkingen (beschikbaar tot 30 juni 2020);
16. programma ter bevordering van het internationale concurrentievermogen en de export (beschikbaar tot 31 december 2023).
17. Opleiding ter verbetering van de vaardigheden van werknemers (beschikbaar tot 31 december 2023).