Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 σε αστικές υποθέσεις και υποθέσεις αφερεγγυότητας

1 Επιπτώσεις της Covid-19 στις αστικές διαδικασίες

1.1 Προθεσμίες στις αστικές διαδικασίες

Έχουν ληφθεί διάφορα μέτρα για την ελάφρυνση των πλέον επειγουσών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι πολίτες σε σχέση με δικαστικές διαδικασίες, διαδικασίες εκτέλεσης ή διαδικασίες αφερεγγυότητας. Εκτενής χρήση των υφιστάμενων διατάξεων των δικονομικών κωδίκων για την άρση των συνεπειών της μη τήρησης προθεσμιών σε δικαστικές διαδικασίες, όταν η μη τήρηση της προθεσμίας οφείλεται σε περιορισμούς λόγω των έκτακτων μέτρων (υποχρεωτικές καραντίνες, περιορισμοί μετακίνησης και συνάθροισης).

1.2 Δικαστική οργάνωση και δικαστικό σώμα

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέστησε την αναβολή όλων των ακροαματικών διαδικασιών. Σε περίπτωση που η αναβολή δεν είναι εφικτή, η ακροαματική διαδικασία πρέπει να διεξάγεται αυστηρά σύμφωνα με τον κυβερνητικό κανονισμό για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το κοινό αποκλείεται από τις ακροαματικές διαδικασίες και οι κινήσεις του στο κτίριο του δικαστηρίου είναι περιορισμένες.

Πληροφορίες παρέχουν τα δικαστήρια τηλεφωνικώς / μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Τυχόν καθυστερήσεις σε δικαστικές διαδικασίες που οφείλονται στην εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων δεν θα θεωρούνται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ως καθυστερήσεις στο πλαίσιο της άσκησης των εποπτικών αρμοδιοτήτων του.

Εξακολουθούν να παρέχονται συμβολαιογραφικές υπηρεσίες για το κοινό, όμως οι εργασίες διεξάγονται υπό περιορισμούς.

1.3 Δικαστική συνεργασία εντός της ΕΕ

Υπηρεσία Διεθνούς Νομικής Προστασίας Παιδιών (κανονισμός Βρυξέλλες IIα & κανονισμός για τις υποχρεώσεις διατροφής): Οι εργασίες της Υπηρεσίας εκτελούνται υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Όλες οι προσωπικές επαφές με την Υπηρεσία αντικαθίστανται με γραπτή (ταχυδρομική ή ηλεκτρονική) και τηλεφωνική επαφή. Το ωράριο λειτουργίας περιορίζεται και η Υπηρεσία λειτουργεί Δευτέρα και Τετάρτη από 9 π.μ. έως 12 μ.μ.

Τσεχικό Υπουργείο Δικαιοσύνης (κεντρική αρχή για τους κανονισμούς για την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων και για τη διεξαγωγή αποδείξεων): Επί του παρόντος, τα μέλη του προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων όλων των σημείων επαφής) εργάζονται κυρίως από το σπίτι. Συνιστάται ιδιαιτέρως η χρήση μεθόδων ηλεκτρονικής / εξ αποστάσεως επικοινωνίας. Όλες οι προθεσμίες θα πρέπει να τηρηθούν.

Η μοναδική επιπλοκή είναι οι αυξημένοι περιορισμοί όσον αφορά τις ταχυδρομικές υπηρεσίες σε ορισμένα κράτη, όμως καταβάλλονται προσπάθειες να υπερκεραστούν σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και με τη χρήση διπλωματικών διαύλων για την επίδοση ή κοινοποίηση δικαστικών πράξεων. Οι αλλοδαπές κεντρικές αρχές θα πρέπει να συστήνουν στα δικαστήρια / στις αρμόδιες αρχές να αποστέλλουν όλα τα αιτήματα για επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων και για διεξαγωγή αποδείξεων απευθείας στα αρμόδια δικαστήρια και όχι μέσω της κεντρικής αρχής (Υπουργείο Δικαιοσύνης), καθώς αυτό θα περιόριζε σημαντικά τις προθεσμίες για την επιτυχή εκτέλεση του αιτήματος.

2 Μέτρα που έχουν θεσπιστεί ή προβλέπεται να θεσπιστούν στα κράτη μέλη στον τομέα του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) μετά την εκδήλωση της πανδημίας

2.1 Μέτρα ουσιαστικού πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) και σχετικά μέτρα που αφορούν τις συμβάσεις

2.1.1 Αναστολή διαδικασιών αφερεγγυότητας

2.1.1.1 Αναστολή υποχρέωσης υποβολής αίτησης πτώχευσης (οφειλέτες)

Αναστολή της υποχρέωσης του οφειλέτη να υποβάλει αίτηση πτώχευσης (σε περίπτωση πτώχευσης που σχετίζεται με τη νόσο COVID-19 και η οποία έλαβε χώρα εντός 6 μηνών από τη λήξη των κυβερνητικών έκτακτων μέτρων).

Η ημερομηνία λήξης της αναστολής παρατάθηκε έως τις 30-06-2021.

2.1.1.2 Προστασία των οφειλετών από τη δυνατότητα των πιστωτών να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης

Αναστολή του δικαιώματος του πιστωτή να υποβάλει αίτηση πτώχευσης οφειλέτη έως τις 31-08-2020.

2.1.2 Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων και αναστολή καταγγελιών συμβάσεων

2.1.2.1 Γενικές/ειδικές προσωρινές αναστολές αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων / αναγκαστικής εκτέλεσης ορισμένων ειδών απαιτήσεων

Έκτακτη αναστολή εκτέλεσης εκτελεστών τίτλων και ικανοποίησης δικαιωμάτων εμπράγματης ασφάλειας. Οι οφειλέτες μπορούν να επωφεληθούν εύκολα από το εν λόγω μέτρο καθώς δεν απαιτείται η συναίνεση των πιστωτών για τους 3 πρώτους μήνες· στη συνέχεια, για παράταση 3 επιπλέον μηνών, απαιτείται η συναίνεση των πιστωτών.

Το δεύτερο στάδιο της υποβολής αιτήσεων έκτακτης αναστολής άνοιξε στις 13-11-2020 (έως τις 30-06-2021 και μόνο για αιτούντες που υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά). Η παράταση της έκτακτης αναστολής πρώτου σταδίου δεν απαιτεί τη συγκατάθεση των πιστωτών.

2.1.2.2 Αναστολή καταγγελίας συμβάσεων (γενικές/ειδικές συμβάσεις)

Η έκτακτη αναστολή προστατεύει επίσης τους οφειλέτες από την καταγγελία συμβάσεων για την προμήθεια ενέργειας, πρώτων υλών, αγαθών και υπηρεσιών, και επιτρέπει στους οφειλέτες να εξοφλούν κατά προτεραιότητα τις υποχρεώσεις που σχετίζονται άμεσα με τη διατήρηση της επιχείρησης έναντι παλαιότερων οφειλών.

2.2 Αναστολή των εργασιών των πολιτικών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένων των πτωχευτικών, και δικονομικές αναστολές

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέστησε την αναβολή όλων των δικαστικών ακροαματικών διαδικασιών, όταν αυτό είναι εφικτό. Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης των δικονομικών προθεσμιών σε δικαστικές διαδικασίες, σε περίπτωση που η δικονομική προθεσμία δεν τηρήθηκε λόγω των υφιστάμενων περιορισμών (όπως οι υποχρεωτικές καραντίνες ή οι περιορισμοί της κυκλοφορίας).

2.3 Άλλα μέτρα πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (σχετικά με αγωγές ανάκλησης, σχέδια αναδιοργάνωσης, ανεπίσημες συμφωνίες και άλλα)

Για το χρονικό διάστημα αναστολής της υποχρέωσης του οφειλέτη να υποβάλει αίτηση πτώχευσης, αναστέλλεται επίσης η προθεσμία ανάκλησης πράξεων (claw-back) που σχετίζονται με αγωγές για την ανάκληση προγενέστερων πράξεων. Έχουν θεσπιστεί μέτρα ενισχυμένης προστασίας των οφειλετών από την ακύρωση τρεχουσών διαδικασιών απαλλαγής λόγω της μείωσης του εισοδήματος.

2.4 Σχετικά μέτρα που δεν άπτονται του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (παράταση προθεσμιών πληρωμών, τραπεζικά δάνεια, κοινωνική ασφάλιση, ασφάλιση υγείας, επιδοτήσεις επιχειρήσεων)

Οι δόσεις δανείων για την περίοδο Απριλίου έως Οκτωβρίου 2020 μπορούν να αναβληθούν και η διάρκεια του δανείου να παραταθεί αυτοδίκαια. Κατά τη διάρκεια της περιόδου προστασίας δεν καταπίπτουν ποινικές ρήτρες ούτε οφείλονται τόκοι υπερημερίας.

Οι περισσότεροι τύποι ατομικών διώξεων που διενεργούνται από δικαστικούς επιμελητές ανεστάλησαν έως τις 31-01-2021.