Znajdź biegłego

Słowenia

Autor treści:
Słowenia

I. Wykazy i rejestry biegłych

Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Słowenii prowadzi rejestr biegłych.
Rejestr jest publicznie dostępny i można go znaleźć tutaj.

Przepisy słoweńskie nie zawierają definicji biegłego występującego w charakterze świadka. Rozróżnia się jednak biegłych występujących w charakterze świadków, biegłych i biegłych prawników.

Rejestr nie obejmuje wszystkich biegłych, lecz wyłącznie biegłych sądowych. Rejestr składa się z 50 głównych grup biegłych, przy czym figuruje w nim łącznie około 1000 biegłych.

II. Kwalifikacje biegłego

Zgodnie z art. 16 słoweńskiej ustawy o biegłych sądowych, certyfikowanych rzeczoznawcach i tłumaczach sądowych biegły, który wnosi o wpisanie do rejestru, musi spełniać m.in. następujące kryteria:

  • posiadanie obywatelstwa Republiki Słowenii, państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz czynna znajomość języka słoweńskiego w stopniu biegłym;
  • brak prawomocnego skazania przez sąd za popełnione umyślnie przestępstwo ścigane z urzędu, które spowodowałoby, że byłby on niezdolny moralnie do wydawania opinii w charakterze biegłego sądowego, ponieważ nie mógłby bezstronnie ani profesjonalnie pełnić swojej funkcji, a jego wyznaczenie na biegłego godziłoby w powagę sądu;
  • wyższe wykształcenie zdobyte przed wprowadzeniem procesu bolońskiego lub ukończenie studiów drugiego stopnia w ramach procesu bolońskiego oraz wiedza zawodowa, umiejętności praktyczne i doświadczenie odpowiednie do wykonywania określonej pracy specjalistycznej;
  • co najmniej sześć lat doświadczenia w dziedzinie, w której ma zamiar występować jako biegły;
  • nieprowadzenie działalności uniemożliwiającej pełnienie funkcji biegłego sądowego.

Osoba, która chce zostać wyznaczona na biegłego sądowego, składa do Ministerstwa Sprawiedliwości wniosek o wyznaczenie na biegłego sądowego na określonym formularzu w ramach otwartego konkursu. Aby określić stan wiedzy fachowej oraz umiejętności praktycznych i doświadczenia kandydata, ministerstwo poddaje go specjalnemu testowi biegłości. Następnie ministerstwo wydaje decyzję, a biegły składa przyrzeczenie.
Biegły nie musi zobowiązywać się do przestrzegania kodeksu postępowania ani kodeksu etycznego, aby zostać wpisanym do rejestru.

Przewidziano określone wymogi w zakresie ustawicznego doskonalenia zawodowego. Biegli sądowi mają obowiązek stale aktualizować swoją wiedzę i znajomość metod stosowanych w ich zawodach lub uczestniczyć w konsultacjach i szkoleniach zawodowych, które organizuje właściwy organ państwowy, upoważniona organizacja, stowarzyszenie zawodowe lub inna instytucja branżowa. Po upływie pięciu lat od dnia wyznaczenia i po upływie każdego kolejnego pięcioletniego okresu każdy biegły sądowy ma obowiązek przedłożyć Radzie Biegłych, która weryfikuje jego biegłość, dowody potwierdzające, że na przestrzeni ostatnich pięciu lat przeszedł stosowne szkolenie zawodowe.

Ogólne wykształcenie w zawodzie biegłego obejmuje podstawową wiedzę z zakresu organizacji konstytucyjnej Republiki Słowenii, organizacji i funkcjonowania systemu sądownictwa, postępowań sądowych, reguł dowodowych, przepisów prawnych dotyczących praw i obowiązków biegłych sądowych, rzeczoznawców sądowych lub tłumaczy sądowych, prawa i instytucji Unii Europejskiej oraz innych kwestii związanych z pracą biegłych sądowych, rzeczoznawców sądowych lub tłumaczy sądowych.

Szczególne wykształcenie w tym zawodzie obejmuje szczególną wiedzę fachową w poszczególnych dziedzinach i poddziedzinach pracy biegłego.

Biegli nie mają obowiązku przynależeć do stowarzyszeń zawodowych, aby uzyskać wpis do rejestru.
Minister może na stałe wykreślić biegłego z rejestru w następujących przypadkach:

  • jeżeli biegłemu trwale odebrano prawo do wykonywania zawodu wskutek postępowania dyscyplinarnego;
  • jeżeli biegły przedstawił pisemne oświadczenie, w którym poinformował o zrzeczeniu się obowiązku wydawania opinii w charakterze biegłego sądowego;
  • jeżeli biegłego zwolniono z pełnionej funkcji;
  • jeżeli biegłego oskarżono o popełnienie ściganego z urzędu przestępstwa zagrożonego karą ponad dwóch lat pozbawienia wolności – wówczas Ministerstwo wykreśla biegłego z publicznej części katalogu w terminie maksymalnie trzech dni od powzięcia wiadomości o wystąpieniu przedmiotowego faktu prawnego. Ponowne wpisanie do publicznej części katalogu następuje po ustaniu przesłanek wykreślenia.

III. Wynagrodzenie biegłego

Wynagrodzenie biegłego sądowego uregulowano w przepisach. Wysokość wynagrodzenia zależy m.in. od liczby stron akt sądowych, czasu poświęconego na przeprowadzenie odpowiednich czynności i przygotowanie do wystąpienia na rozprawie, ewentualnej konieczności zgromadzenia i przeanalizowania dodatkowych dokumentów, ewentualnej konieczności przeprowadzenia odpowiednich czynności oraz złożoności sprawy. Poza wynagrodzeniem biegłemu przysługuje zwrot poniesionych kosztów i wydatków.

Strony mogą uzyskać pomoc prawną na pokrycie wynagrodzenia biegłego zgodnie z ustalonymi stawkami.

Sąd wskazuje w orzeczeniu, na której ze stron spoczywa obowiązek pokrycia wynagrodzenia biegłego, lub nakłada ten obowiązek na obydwie strony.

IV. Odpowiedzialność biegłego

Zakres odpowiedzialności biegłego nie podlega ograniczeniu z mocy prawa. W kontekście tym stosuje się przepisy ogólne. Biegli nie mają obowiązku wykupienia polisy ubezpieczeniowej od ewentualnej odpowiedzialności zawodowej.

V. Dodatkowe informacje na temat postępowania z udziałem biegłego

Ustawa o biegłych sądowych, certyfikowanych rzeczoznawcach i tłumaczach sądowych niestety nie jest dostępna online w języku angielskim.

1. Wyznaczenie biegłego

1a. Wyznaczenie przez sąd

Sąd może wyznaczyć dowolną osobę, którą uzna za odpowiednią i kompetentną. W większości przypadków sąd wyznacza biegłego figurującego w oficjalnym rejestrze.

1b. Wyznaczenie przez strony

Strony mogą zakwestionować wyniki pracy biegłego wyznaczonego przez sąd, zatrudniając w tym celu biegłego na własny koszt.

2. Postępowania

A) Postępowanie cywilne

Strony mają obowiązek przekazać biegłemu szczegółowe informacje, polecenia i pytania.
Biegły, jeżeli jest to konieczne do sporządzenia opinii, może się kontaktować ze stronami.

Sąd nie monitoruje postępów czynności podejmowanych przez biegłego. Każdy biegły ma jednak obowiązek poinformować sąd o tym, czy przewiduje, że skończy zleconą pracę w terminie. Jakość pracy biegłych nie podlega kontroli. Sądy nie są związane treścią opinii biegłych.

Strony mogą zakwestionować opinię biegłego, składając stosowne oświadczenie lub przedstawiając opinię przeciwną, zanim sędzia wyda orzeczenie w sprawie.

Jeżeli strona chce zadać dodatkowe pytania lub sąd potrzebuje dodatkowych informacji, sąd może zlecić sporządzenie dodatkowej opinii.

Sąd nie jest związany treścią opinii biegłego, ale zwykle uwzględnia ją, wydając orzeczenie w sprawie.

1. Opinia biegłego

Biegły wydaje opinię w formie pisemnej lub – na wniosek sądu – w formie ustnej.

W ostatecznej wersji opinii biegły jest zobowiązany odnieść się do argumentów stron. Nie przewidziano wzoru opinii biegłego ani żadnych innych wymogów szczególnych, których biegły musiałby przestrzegać, sporządzając opinię.

Ustawa o biegłych sądowych, certyfikowanych rzeczoznawcach i tłumaczach sądowych zawiera ogólne i szczegółowe wytyczne w zakresie sporządzania opinii biegłego, które zostaną opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Wytyczne te – które zatwierdza Rada Biegłych – zawierają jednolity zarys struktury opinii biegłego i wskazówki dotyczące sporządzania takiej opinii. W terminie dwóch lat od daty wejścia w życie wspomnianej ustawy (tj. do dnia 1 stycznia 2021 r.) przyjęte zostaną ogólne i szczegółowe wytyczne dotyczące obszarów i podobszarów specjalizacji biegłych sądowych, które zostaną następnie opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa.

2. Rozprawa sądowa

Biegły ma obowiązek stawić się na rozprawie na wezwanie sądu.

B) Inne postępowania

Inne postępowania są w dużej mierze zbliżone do postępowania cywilnego.

 

Informacje przedstawione na tej stronie zgromadzono w ramach projektu „Znajdź biegłego”. Przekazały je osoby wyznaczone do kontaktów w poszczególnych państwach przez Europejski Instytut Ekspertyz i Biegłych Sądowych.

Ostatnia aktualizacja: 22/09/2020

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.