Νομική συνδρομή

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση και το αντικείμενο της υπόθεσης. Στα δικαστικά έξοδα συμπεριλαμβάνονται ενδεικτικά: έξοδα και δαπάνες νομικής συνδρομής, έξοδα αποζημίωσης μαρτύρων, έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης, έξοδα διεκπεραίωσης, έξοδα χαρτοσήμανσης εγγράφων που εισπράττονται από αρχές, καθώς και έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης που οφείλονται στο Δημόσιο. Τα έξοδα νομικής συνδρομής καταλαμβάνουν την πλειονότητα των εξόδων της δικαστικής διαδικασίας. Κατά κανόνα κάθε διάδικος βαρύνεται με τα δικά του δικαστικά έξοδα. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει τα έξοδα του αντιδίκου.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή με κρατικές δαπάνες χορηγείται σε όσους έχουν ανάγκη τη συνδρομή ειδικού σε νομική υπόθεση αλλά δεν είναι σε θέση να καλύψουν τα έξοδα της διαδικασίας λόγω της οικονομικής τους κατάστασης. Η νομική συνδρομή καλύπτει τις νομικές συμβουλές, τις αναγκαίες ενέργειες και την εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου και άλλων αρχών, καθώς επίσης την απαλλαγή από τα έξοδα της διαδικασίας. Αν ο αιτών λαμβάνει ήσσονος σημασίας νομικές συμβουλές τηλεφωνικά ή μέσω άλλων ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας δεν απαιτείται έλεγχος πόρων.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η νομική συνδρομή παρέχεται σε υποθέσεις που ανακύπτουν στο πλαίσιο της φινλανδικής έννομης τάξης σε πρόσωπα που κατοικούν σε δήμο της Φινλανδίας και σε πρόσωπα που κατοικούν ή έχουν τη συνήθη διαμονή τους σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Επιπλέον, η νομική συνδρομή παρέχεται αν η υπόθεση πρόκειται να εκδικαστεί ενώπιον φινλανδικού δικαστηρίου ή αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι παροχής του. Σε υποθέσεις που εκδικάζονται στο εξωτερικό, η νομική συνδρομή καλύπτει την παροχή γενικών νομικών συμβουλών.

Η νομική συνδρομή δεν παρέχεται σε εταιρείες ή επιχειρήσεις. Η νομική συνδρομή παρέχεται σε επιχειρηματίες για επιχειρηματικές υποθέσεις, πλην δικαστικών υποθέσεων, μόνον εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Η νομική συνδρομή παρέχεται κατόπιν αίτησης, δωρεάν ή με μειωμένη συμμετοχή με βάση την οικονομική κατάσταση του αιτούντος. Η οικονομική κατάσταση του αιτούντος αξιολογείται με βάση τα μηνιαία του εισοδήματα (διαθέσιμους πόρους) και τα περιουσιακά του στοιχεία. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι διαθέσιμοι πόροι υπολογίζονται με βάση τα μηνιαία εισοδήματα, τα αναγκαία έξοδα και την υποχρέωση διατροφής του αιτούντος και του/της συζύγου ή συνοίκου του. Η νομική συνδρομή παρέχεται σε πρόσωπα των οποίων οι διαθέσιμοι πόροι δεν υπερβαίνουν το ποσό που καθορίζεται με κυβερνητικό διάταγμα. Περαιτέρω διατάξεις για το εισόδημα και τα έξοδα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, τον αντίκτυπο της υποχρέωσης διατροφής στον υπολογισμό των διαθέσιμων μέσων, τον συνυπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων, και τα κριτήρια καθορισμού της συμμετοχής του δικαιούχου νομικής συνδρομής ορίζονται με κυβερνητικό διάταγμα.

Η νομική συνδρομή δεν παρέχεται αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την εν λόγω υπόθεση. Ωστόσο, σε υπόθεση που εκδικάζεται από δικαστήριο, το δικαστήριο μπορεί να παράσχει τη νομική συνδρομή στο μέτρο που τα έξοδα της διαδικασίας υπερβαίνουν τη μέγιστη κάλυψη που ορίζεται στην ασφαλιστική σύμβαση. Αν ο αιτών δικαιούται πλήρη νομική συνδρομή με βάση την οικονομική του κατάσταση, η νομική συνδρομή μπορεί επίσης να παρασχεθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του ασφαλισμένου που ορίζεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή παρέχεται σε δικαστικές και εξωδικαστικές υποθέσεις.

Δεν χορηγείται νομική συνδρομή εφόσον:

1. η υπόθεση έχει ελάσσονα σημασία για τον αιτούντα∙
2. η παροχή της θα ήταν πρόδηλα άσκοπη αναλογικά με το δυνητικό όφελος του αιτούντος∙
3. η υπεράσπιση της υπόθεσης θα συνιστούσε κατάχρηση της διαδικασίας∙ ή
4. η υπόθεση βασίζεται σε δικαίωμα που έχει εκχωρηθεί και υπάρχουν ενδείξεις ότι σκοπός της εκχώρησης ήταν η λήψη της νομικής συνδρομής.

Κατά κανόνα, η νομική συνδρομή δεν καλύπτει την αποζημίωση σε:

1. υπόθεση που εισάγεται με αίτηση σε δικαστήριο γενικής δικαιοδοσίας∙
2. απλή ποινική υπόθεση∙
3. υπόθεση που αφορά φορολογία ή κρατική επιβάρυνση∙ ή
4. υπόθεση στην οποία το δικαίωμα να ζητηθεί επανόρθωση ή το δικαίωμα προσφυγής βασίζεται στη συμμετοχή σε δημοτική ή άλλη δημόσια επιχείρηση.

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, εφόσον κριθεί αναγκαίο, ένας δημόσιος νομικός παραστάτης μπορεί να παράσχει νομικές συμβουλές και να καταρτίσει τα τυχόν απαραίτητα έγγραφα.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ο αιτών νομική συνδρομή πρέπει να ενημερώσει το γραφείο νομικής συνδρομής [oikeusaputoimisto] για τον τυχόν επείγοντα χαρακτήρα της υπόθεσης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής διατίθεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/lomakkeet.html

Το έντυπο της αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής διατίθεται επίσης από το γραφείο νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση

https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στην αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής, ο αιτών οφείλει να παράσχει στοιχεία για την οικονομική του κατάσταση και την υπόθεση για την οποία ζητά νομική συνδρομή, καθώς και την ασφάλιση νομικής προστασίας (βλ. Ερώτηση 6 για τα έντυπα των αιτήσεων παροχής νομικής συνδρομής). Με αίτημα του γραφείου νομικής συνδρομής, ο αιτών πρέπει επίσης να παράσχει δήλωση εσόδων και εξόδων, καθώς και των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών του. Κατά παρέκκλιση τυχόν διατάξεων περί εμπιστευτικότητας, το γραφείο νομικής συνδρομής έχει το δικαίωμα να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες για να αποδειχθεί το αν ο αιτών δικαιούται νομική συνδρομή βάσει της οικονομικής του κατάστασης και αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την υπόψη υπόθεση.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε γραφείο παροχής νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση

https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το γραφείο νομικής συνδρομής αποφασίζει σχετικά με την παροχή νομικής συνδρομής. Η απόφαση αποστέλλεται στη διεύθυνση επικοινωνίας που έχει γνωστοποιηθεί από τον αιτούντα.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο αιτών ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του πρέπει να επικοινωνήσει με το γραφείο νομικής συνδρομής για να αποδείξει το δικαίωμά του να λάβει νομική συνδρομή.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή παρέχεται από δημόσιους νομικούς παραστάτες. Ωστόσο, σε υποθέσεις που πρόκειται να εξεταστούν από το δικαστήριο, μπορεί επίσης να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης που έχει συναινέσει στην ανάληψη του καθήκοντος παροχής νομικής συνδρομής. Μόνο δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης μπορεί να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης. Αν ο δικαιούχος νομικής συνδρομής προτείνει εξειδικευμένο πρόσωπο ως νομικό του παραστάτη, πρέπει να διοριστεί το εν λόγω πρόσωπο, εκτός αν ειδικές περιστάσεις επιβάλλουν διαφορετικά. Κατά την άσκηση του καθήκοντός του, ο νομικός παραστάτης οφείλει να τηρεί τη δικηγορική δεοντολογία.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή καλύπτει την αμοιβή του δικηγόρου, εν όλω ή εν μέρει, ανάλογα με τα διαθέσιμα κεφάλαια και τις αποταμιεύσεις του δικαιούχου. Η νομική συνδρομή καλύπτει τις υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών που αντιστοιχούν σε 80 ώρες κατ’ ανώτατο όριο, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει να παρατείνει τη νομική συνδρομή για συγκεκριμένους λόγους. Σε εξωδικαστική νομική υπόθεση, το ανώτατο όριο των 80 ωρών είναι απόλυτο. Η νομική συνδρομή καλύπτει επίσης τα έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης, τα έξοδα κατάθεσης στο δικαστήριο και τα έξοδα για την προσκόμιση των απαραίτητων αποδεικτικών στοιχείων, όπως τα ιατρικά αποδεικτικά στοιχεία.

Εάν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικών εξόδων και του έχει χορηγηθεί δωρεάν νομική συνδρομή, το Δημόσιο μπορεί να καταβάλει το ποσό της ασφάλισης νομικών εξόδων που εκπίπτει. Δαπάνες που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο ασφάλισης μπορούν επίσης να καταβληθούν για ιδιαίτερους λόγους. Το ποσό που πρέπει να καταβληθεί αναφέρεται στην απόφαση για την παροχή νομικής συνδρομής.

Ο αποδέκτης της νομικής συνδρομής λαμβάνει ατελώς, από το δικαστήριο και άλλες αρχές, τα έγγραφα που απαιτούνται για την εξέταση της υπόθεσης, αντίγραφα επίσημων εγγράφων, επίδοση ή κοινοποίηση κ.λπ., καθώς και ανακοινώσεις στην Επίσημη Εφημερίδα και απόπειρες εκτέλεσης.

Ο αιτών που δικαιούται δωρεάν νομική συνδρομή βάσει των διαθέσιμων πόρων του και ο οποίος δεν θεωρείται ότι χρειάζεται νομικό σύμβουλο μπορεί να απαλλαγεί από τις προαναφερθείσες δαπάνες.

Το Δημόσιο δεν καταβάλλει τα έξοδα του αντιδίκου σε περίπτωση που ο δικαιούχος της νομικής συνδρομής χάσει την υπόθεση.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η συμμετοχή του δικαιούχου της νομικής συνδρομής στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης. Αν η νομική συνδρομή παρασχέθηκε από δημόσιο νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτής οφείλει να καταβάλλει το ποσό της συμμετοχής του στο γραφείο νομικής συνδρομής. Αν η νομική συνδρομή χορηγήθηκε από ιδιώτη νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτής οφείλει να καταβάλλει το ποσό της συμμετοχής του στον εν λόγω παραστάτη.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι. Η νομική συνδρομή καλύπτει όλα τα αναγκαία δικαστικά έξοδα του αιτούντος, κατά περίπτωση. Η συμμετοχή του δικαιούχου της νομικής συνδρομής στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν διαπιστωθεί ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την παροχή της νομικής συνδρομής ή αν μεταβλήθηκαν ή έπαψαν να υφίστανται οι περιστάσεις, το γραφείο νομικής συνδρομής ή το δικαστήριο μπορεί να τροποποιήσει την απόφαση για την παροχή της νομικής συνδρομής ή να αποφασίσει τη διακοπή της. Αν τροποποιηθεί το ποσό της συμμετοχής του δικαιούχου της νομικής συνδρομής, εκδίδεται απόφαση για το αν η τροποποίηση θα έχει αναδρομική ισχύ. Αν αποφασιστεί η διακοπή της νομικής συνδρομής, εκδίδεται απόφαση για το αν ο δικαιούχος οφείλει να αποζημιώσει το δημόσιο για τη νομική συνδρομή που έχει λάβει και καθορίζεται το ποσό της εν λόγω αποζημίωσης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Εάν δεν παρασχεθεί νομική συνδρομή σύμφωνα με την αίτηση, ο αιτών μπορεί να υπαγάγει το ζήτημα της νομικής συνδρομής στο δικαστήριο και αυτό θα αποφανθεί σχετικά. Η απόφαση της υπηρεσίας νομικής συνδρομής συνοδεύεται από οδηγίες για την υποβολή της απόφασης σε δικαστήριο προς επανεξέταση (υποβολή). Η επανεξέταση πραγματοποιείται γραπτώς και διαβιβάζεται στο γραφείο νομικής συνδρομής που έλαβε την απόφαση. Η υπηρεσία νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να τροποποιήσει η ίδια την απόφασή της. Εάν το γραφείο νομικής συνδρομής κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη τροποποίησης, παραπέμπει την αίτηση απόφασης στο δικαστήριο για επανεξέταση. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να τροποποιήσει την επανεξέταση της υπηρεσίας νομικής συνδρομής εις βάρος του αιτούντος.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Με αίτηση παροχής νομικής συνδρομής, ζητείται η παροχή νομικής συνδρομής για συγκεκριμένο ζήτημα. Η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν εισάγει υπόθεση ενώπιον δικαστηρίου ούτε διακόπτει την παραγραφή.

Περισσότερες πληροφορίες

Στην ποινική διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει δημόσιο συνήγορο για τον ύποπτο και νομικό παραστάτη και ειδικό για την παροχή υπηρεσιών επικουρίας στο θύμα κατά την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη. Συνήγορος ή νομικός παραστάτης του θύματος μπορεί να οριστεί μόνο δημόσιος νομικός παραστάτης, δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Ο ειδικός που παρέχει υπηρεσίες επικουρίας πρέπει να διαθέτει τις αναγκαίες δεξιότητες και πιστοποιήσεις για τη διεκπεραίωση του εν λόγω καθήκοντος. Αν το δικαστήριο κρίνει τον ύποπτο ένοχο για την τέλεση του ποινικού αδικήματος στο πλαίσιο του οποίο διορίστηκε συνήγορος για την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη, ο ύποπτος υποχρεούται να αποζημιώσει το δημόσιο για τις αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν από κρατικά κονδύλια. Αν ο ύποπτος πληροί τις οικονομικές προϋποθέσεις για την παροχή νομικής συνδρομής το ποσό της αποζημίωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της νομικής συνδρομής.

Περαιτέρω πληροφορίες για τη νομική συνδρομή διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index.html