Przepisy regulujące opłaty pobierane przez przedstawicieli zawodów prawniczych

Adwokaci

Opłaty pobierane przez adwokatów są regulowane ustawą o opłatach pobieranych przez adwokatów (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 67/2008; 35/2009-ZOdv-C, ważna od 1.1.2009 do 9.5.2009). Ustawa będzie stosowana do czasu przyjęcia przez Słoweńską Izbę Adwokacką nowego wykazu stawek opłat pobieranych przez adwokatów, który wymaga zatwierdzenia przez ministra sprawiedliwości i administracji publicznej.

Notariusze

Opłaty pobierane przez notariuszy są określone w taksie notarialnej (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 94/2008) przyjętej przez ministra sprawiedliwości i administracji publicznej. Przed przyjęciem taksy minister sprawiedliwości przedkłada ją Słoweńskiej Izbie Notarialnej, która przedstawia wstępne uwagi i opinie. Nie są one jednak prawnie wiążące dla ministra.

Koszty stałe

Koszty stałe w postępowaniu cywilnym

Koszty stałe stron w postępowaniu cywilnym

Koszty stałe obejmują:

• opłaty sądowe;
• wynagrodzenie adwokatów;
• wynagrodzenie biegłych;
• wynagrodzenie tłumaczy; a także
• koszty podróży (np. świadków i biegłych).

Etap postępowania cywilnego, na którym strony muszą zapłacić koszty stałe

Opłaty sądowe zazwyczaj uiszcza się na początku postępowania, w chwili złożenia wniosku.

W niektórych przypadkach opłaty uiszcza się, kiedy sąd wyda orzeczenie (np. w przypadku sporów w sprawach socjalnych przed sądami pierwszej instancji, postępowań dotyczących rejestru gruntów, postępowań dotyczących orzeczeń w sprawie odszkodowań wydanych w pierwszej instancji).

W postępowaniach w sprawach spadkowych, testamentowych i opiekuńczych, opłata jest uiszczana na końcu rozprawy – kiedy znany jest dokładny stan majątku zmarłego.

Wynagrodzenia adwokatów uiszcza się po wydaniu przez sąd postanowienia w sprawie kosztów postępowania. Adwokaci mogą żądać płatności części lub całej kwoty wynagrodzenia z góry, co jest powszechną praktyką.

Strona, która proponuje badanie dowodu (np. przez biegłego lub świadka) lub skorzystanie z usług tłumacza, z góry pokrywa związane z tym koszty.

Koszty stałe w postępowaniu karnym

Koszty stałe stron w postępowaniu karnym

Koszty stałe obejmują:

• opłaty sądowe;
• wynagrodzenie adwokatów (które zależy od liczby rozpraw);
• wynagrodzenie biegłych;
• wynagrodzenie tłumaczy; oraz
• koszty podróży (np. świadków lub biegłych).

Etap postępowania karnego, na którym strony muszą uiścić koszty stałe

Opłaty sądowe i inne koszty zazwyczaj uiszcza się po wydaniu przez sąd prawomocnego orzeczenia, od którego nie przysługuje odwołanie, lub po wydaniu przez sąd specjalnego postanowienia w sprawie kosztów postępowania, od którego nie przysługuje odwołanie.

Opłaty pobierane przez adwokatów należy uiścić po wydaniu przez sąd postanowienia w sprawie kosztów postępowania. Adwokaci mogą żądać płatności części lub całej kwoty wynagrodzenia z góry, co jest powszechną praktyką.

Koszty stałe w postępowaniu konstytucyjnym

Koszty stałe stron w postępowaniu konstytucyjnym

Postępowanie konstytucyjne jest wolne od opłat sądowych. Inne koszty (np. wynagrodzenia adwokatów i koszty podróży) stanowią część wydatków własnych każdej strony.

Etap postępowania konstytucyjnego, na którym strony procesu muszą uiścić koszty stałe

Wynagrodzenie adwokatów należy uiścić na końcu postępowania. Adwokaci mogą żądać płatności części lub całej kwoty wynagrodzenia z góry, co jest powszechną praktyką.

Informacje wstępne, których powinni udzielić zastępcy prawni

Prawa i obowiązki stron

Adwokaci nie mają prawnego obowiązku udzielania informacji o prawach i obowiązkach, szansach na powodzenie i kosztach. Adwokaci muszą jednak sporządzić żądanie zapłaty w postaci specjalnej faktury zawierającej informacje na temat opłat i kosztów. Jeżeli adwokat i klient ustalą, że opłaty i koszty nie będą wyznaczane na podstawie ustawy o opłatach pobieranych przez adwokatów, lecz w drodze umowy w sprawie wysokości opłat, umowa ta musi spełniać szczególne warunki.

Regulacje prawne dotyczące kosztów

Gdzie zdobyć informacje na temat regulacji prawnych dotyczących kosztów w Słowenii?

Koszty postępowania sądowego są regulowane następującymi aktami prawnymi:

• Zakon o sodnih taksah – ustawa o opłatach sądowych (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 37/2008);
• Zakon o odvetniški tarifi – ustawa o opłatach pobieranych przez adwokatów (w bliskiej przyszłości przewiduje się zmianę ustawy);
• Notarska tarifa – taksa notarialna (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 94/2008, 32/2011, w bliskiej przyszłości przewiduje się kolejną zmianę ustawy);
• Pravilnik o sodnih tolmačih – przepisy dotyczące tłumaczy sądowych (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 49/2002, 75/2003, 71/2007);
• Pravilnik o sodnih izvedencih in cenilcih – przepisy dotyczące biegłych sądowych i rzeczoznawców sądowych (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 7/2002, 75/2003, 72/2005, 71/2007, 84/2008);
• Zakon o kazenskem postopku – ustawa o postępowaniu karnym (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 32/2012);
• Pravilnik o povrnitvi stroškov v kazenskem postopku – przepisy dotyczące zwrotu kosztów w postępowaniach karnych (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 61/1997, 6897 - popr. 62/2008);
• Zakon o pravdnem postopku – ustawa o postępowaniu cywilnym (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 73/2007 – oficjalna wersja ujednolicona, 45/08 - ZArbit, 45/08, 111/08 - Odl. US, 121/08 - Skl. US, 57/09 - Odl. US, 12/10 - Odl. US, 50/10 - Odl. US, 107/10 - Odl. US, 75/12 - Odl. US oraz 76/12 - popr.).

Wymienione powyżej akty można znaleźć w słoweńskim internetowym portalu prawnym – centrum informacji prawnej – lub w innych krajowych rejestrach legislacyjnych.

W jakich językach można uzyskać informacje o źródłach kosztów w Słowenii?

Informacje są dostępne wyłącznie w języku słoweńskim.

Gdzie zdobyć informacje na temat mediacji?

Informacje na temat mediacji są dostępne na stronie internetowej europejskiego atlasu sądowego w sprawach cywilnych w rubryce dotyczącej alternatywnych metod rozwiązywania sporów.

Informacji na temat mediacji udzielają na swoich stronach internetowych również słoweńskie ministerstwo sprawiedliwości i administracji publicznej oraz sądy, które zapewniają również mediację sądową (np. Sąd Rejonowy w Lublanie).

Dodatkowe informacje można znaleźć również na stronach internetowych organizacji pozarządowych i podmiotów z sektora prywatnego, które prowadzą działalność w obszarze mediacji (zob. strony dotyczące mediacji i znalezienia mediatora).

Gdzie zdobyć dodatkowe informacje na temat kosztów?

Gdzie zdobyć informacje na temat średniej długości trwania różnych postępowań?

Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości i Administracji Publicznej znajduje się sekcja poświęcona analizie statystyk sądowych, która zawiera informacje na temat średniej długości trwania różnych postępowań.

Podatek od wartości dodanej

Jak podaje się informację o podatku VAT?

Informacje o kosztach są publikowane w różnych uregulowaniach, niemniej jednak zasadniczo nie obejmują one podatku VAT. Zazwyczaj odpowiednie przepisy określają, kiedy do ceny dolicza się podatek VAT (np. jeżeli usługi adwokata są opodatkowane podatkiem VAT).

Pomoc prawna

Próg dochodów stosowany w sprawach cywilnych

Próg dochodów mający zastosowanie do pomocy prawnej jest regulowany przez art. 13 ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej – Zakon o brezplačni pravni pomoči – (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 48/2001, 50/2004, 96/2004-UPB1, 23/2008).

Osoby kwalifikują się do pomocy prawnej, jeżeli sytuacja finansowa ich rodzin uniemożliwia im pokrycie kosztów sądowych bez uszczerbku dla minimalnego poziomu utrzymania. Minimalny poziom utrzymania takich osób uznaje się za zagrożony, jeżeli ich miesięczny dochód lub średni miesięczny dochód członka rodziny nie przekracza dwukrotności miesięcznego minimalnego dochodu przewidzianego w ustawie o zabezpieczeniu społecznym – Zakon o socialnem varstvu – (Dziennik Urzędowy Republiki Słowenii 3/2007-UPB2 {23/2007 popr., 41/2007 popr.}, 122/2007 Odl.US: U-I-11/07-45).

Od dnia 1 czerwca 2012 r. minimalny dochód wynosi 260 EUR; zatem próg dochodów stosowany w odniesieniu do pomocy prawnej wynosi 520 EUR.

Sąd może również zwolnić strony z opłat sądowych (regulowanych art. 11 ustawy o opłatach sądowych), jeżeli ich uiszczenie istotnie ograniczyłoby ich własny minimalny budżet na utrzymanie i budżet ich rodzin. Decyzję pozostawia się uznaniu sądu, który uwzględnia wszystkie odpowiednie okoliczności.

Próg dochodów w sprawach karnych stosowany w odniesieniu do oskarżonych i pokrzywdzonych

Stosowany próg dochodów w sprawach karnych w odniesieniu do oskarżonych i pokrzywdzonych jest taki sam jak w sprawach cywilnych.

Inne warunki uzyskania pomocy prawnej przez pokrzywdzonych i oskarżonych

Nie ma innych warunków związanych z uzyskaniem pomocy prawnej ani przez pokrzywdzonych, ani przez oskarżonych.

Bezpłatne postępowania sądowe

Uiszczenie opłat sądowych nie jest wymagane w przypadku wymienionych poniżej postępowań sądowych

• postępowań przed słoweńskim Sądem Konstytucyjnym;
• wykonywania orzeczeń sądowych w sporach dotyczących pracy i kwestii związanych z zatrudnieniem;
• postępowań, w ramach których udzielono pomocy prawnej;
• dochodzenia roszczeń o alimenty;
• tymczasowych nakazów w trakcie postępowania rozwodowego lub postępowania w sprawie alimentów na dzieci;
• postępowań w sprawie niewypłacalności wszczętych przez dłużnika;
• poświadczania dokumentów potrzebnych do wykonania praw do zabezpieczenia społecznego w obcym kraju;
• różnych innych postępowań i dziedzin wymienionych w ustawie o opłatach sądowych i innych przepisach.

Kiedy strona przegrywająca sprawę musi pokryć koszty poniesione przez stronę wygrywającą?

Zwrot kosztów jest regulowany ustawą o postępowaniu karnym i ustawą o postępowaniu cywilnym, które ustanawiają zasadę wyniku i zasadę winy.

W postępowaniu cywilnym strona przegrywająca musi zwrócić koszty poniesione przez stronę wygrywającą. Każda strona musi pokryć koszty wynikające z własnej winy lub ze zbiegu okoliczności. Bardziej szczegółowe zasady zwrotu kosztów zostały określone w ustawie o postępowaniu cywilnym (art. 151-186 oraz 173.a) oraz w przepisach dotyczących zwrotu kosztów w postępowaniach karnych (Dziennik Urzędowy nr 15/03).

W postępowaniu karnym, jeżeli oskarżony zostanie uznany winnym, sąd zazwyczaj obciąża oskarżonego kosztami. Ustawa o postępowaniu karnym (art. 92-99) i specjalne rozporządzenie ministra sprawiedliwości i administracji publicznej zawierają bardziej szczegółowe zasady zwrotu kosztów.

Wynagrodzenie biegłych

W postępowaniu cywilnym wynagrodzenie biegłych jest zasadniczo wypłacane z góry przez stronę, która wnioskowała o zbadanie dowodu przez biegłego. Jeżeli sąd postanowi o przesłuchaniu biegłego, to sąd wypłaca wynagrodzenie z góry. Koszty te są następnie zwracane na końcu postępowania zgodnie z zasadą wyniku.

W postępowaniu karnym sąd wypłaca z góry wynagrodzenie biegłych.

Wynagrodzenie tłumaczy

W postępowaniu karnym sąd wypłaca z góry wynagrodzenie tłumaczy.

Koszty tłumaczeń na język włoski i węgierski oraz z tych języków nie są naliczane ze względu na konstytucyjne prawa mniejszości włoskiej i węgierskiej do używania własnego języka (nawet jeżeli od takich osób wymaga się zwrotu innych kosztów postępowania karnego).

Koszt tłumaczeń nie jest naliczany, jeżeli oskarżony nie rozumie języka, w którym prowadzone jest postępowanie.

W postępowaniu cywilnym wynagrodzenie tłumaczy stanowi część kosztów postępowania. Koszty te pokrywa z góry strona, której zachowanie doprowadziło do wszczęcia postępowania. Na koniec postępowania koszty są zwracane zgodnie z zasadą wyników i zasadą winy.

Słoweńskie orzecznictwo

Więcej szczegółowych informacji na temat kosztów postępowania w Słowenii można znaleźć w niektórych konkretnych orzeczeniach.

Ciekawe strony

Słoweński system prawny

Strona internetowa Sądu Rejonowego w Lublanie

Rejestr analizy statystyk sądowych

Powiązane dokumenty

Słoweńskie sprawozdanie z analizy przejrzystości kosztów  (723 Kb)