Jeśli chodzi o wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych, bieżące procedury i postępowania wszczęte przed końcem okresu przejściowego będą nadal prowadzone na mocy prawa UE. W portalu e-Sprawiedliwość do końca 2024 r. będą nadal aktualizowane informacje dotyczące Wielkiej Brytanii na podstawie dwustronnej umowy z tym krajem.

Koszty

Anglia i Walia

Na niniejszej stronie przedstawiono orientacyjne informacje na temat kosztów postępowania w Anglii i w Walii. Omówiono tu zagadnienia dotyczące między innymi opłat pobieranych przez przedstawicieli zawodów prawniczych, pomocy prawnej i kosztów stałych, na przykład opłat sądowych.

Autor treści:
Anglia i Walia

Gdzie zdobyć informacje na temat kosztów postępowania?

Dostępne strony internetowe zawierające informacje na temat kosztów

Obecnie przygotowywane są informacje na temat procesu i kosztów postępowania w Anglii i w Walii. Informacje te będzie można znaleźć na stronie internetowej rządu Zjednoczonego Królestwa Directgov, która zapewnia łatwy dostęp do rządowych informacji.

Na stronie internetowej Her Majesty’s Courts Service (Służby Sądowej Jej Królewskiej Mości) znajdują się szczegółowe informacje na temat opłat sądowych w Anglii i w Walii (nie dotyczy to wszelkiego rodzaju kosztów postępowania). Na stronie można znaleźć informacje o poszczególnych opłatach sądowych stosowanych w sądach w Anglii i w Walii oraz o tym, kiedy istnieje obowiązek ich uiszczenia. Dostępne są również informacje o przepisach prawnych dotyczących opłat sądowych.

Gdzie zdobyć informacje na temat średniej długości trwania różnych postępowań?

Nie można określić średniej długości trwania postępowania, ponieważ każda sprawa jest inna. Sąd, przed którym toczy się postępowanie, może wskazać przybliżony czas trwania niektórych rodzajów spraw.

Gdzie zdobyć informacje na temat średnich łącznych kosztów danego postępowania?

Nie można określić średnich kosztów postępowania, ponieważ każda sprawa jest inna. Solicitor mający doświadczenie w zakresie określonego rodzaju postępowania może określić przedział kosztów.

Podatek od wartości dodanej

Opłata pobierana przez prawnika: honoraria solicitorów i barristerów oraz niektóre opłaty są zazwyczaj objęte podatkiem VAT (według stawki 15%, chociaż prawdopodobnie powróci ona do poziomu 17,5% w 2010 r.). Rejestracja VAT w Zjednoczonym Królestwie jest obowiązkowa po osiągnięciu określonych pułapu dochodu. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej HM Revenue & Customs (Służb Podatkowych i Celnych Jej Królewskiej Mości).

Opłaty sądowe: opłaty sądowe nie są objęte podatkiem VAT.

Opłaty pobierane przez przedstawicieli zawodów prawniczych

Przepisy regulujące opłaty pobierane przez przedstawicieli zawodów prawniczych

Solicitors

Zgodnie z Kodeksem etyki solicitorów muszą oni udzielać klientom jak najdokładniejszych informacji o ponoszonych kosztach (art. 2.03). W szczególności art. 2.03 nakłada obowiązek informowania klientów o pobieranych stawkach oraz o terminach płatności, a także powiadamiania o możliwościach finansowania, włącznie z prawem do finansowania publicznego. Solicitorzy muszą również informować klientów o ewentualnym obowiązku pokrycia kosztów udziału stron trzecich. Powyższe przepisy dotyczą również zarejestrowanych prawników europejskich prowadzących praktykę w Anglii i w Walii, a także kancelarii solicitorów oraz innych prawników i osób niebędących prawnikami, których działalność jest regulowana przez organ regulacyjny zawodu solicitora. Na wstępie solicitor musi również określić cele klienta, warianty i podstawowe kwestie w sprawie (zgodnie z art. 2.02 kodeksu).

Po naliczeniu kosztów usługi,  pobierane przez solicitora wynagrodzenie może zostać skontrolowane przez Legal Complaints Service (Dział Skarg Prawnych) i urzędników skarbowych w sądach. Zgodnie z Solicitors’ (Non-Contentious Business) Remuneration Order (rozporządzeniem o wynagrodzeniu solicitorów w sprawach niespornych) z 2009 r. , opłaty pobierane przez solicitorów muszą być sprawiedliwe i racjonalne, ustalane z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, jeżeli usługa nie obejmuje postępowania sądowego. Jeżeli sporne koszty dotyczą usługi nieobejmującej postępowania sądowego, Dział Skarg Prawnych może sprawdzić, czy opłaty zostały wyznaczone w sposób sprawiedliwy i racjonalny. Podczas takiej kontroli określa się sprawiedliwą i racjonalną kwotę opłat, jeżeli te zostaną uznane za wygórowane. Wszelkie uzgodnienia dotyczące opłat związanych z pracą solicitora w sprawach obejmujących postępowanie sądowe – określanych również jako sprawy sporne – podlegają wymogom prawnym określonym w Solicitors Act (ustawie o solicitorach) z 1974 r. i mogą być przedmiotem oceny sądu.

Barrister

Opłaty pobierane przez barriesterów są w większości przypadków wynikiem negocjacji i ustaleń przed podjęciem jakichkolwiek czynności; z tego względu regulacje w tym zakresie mogą mieć charakter mniej imperatywny. W Kodeksie etyki palestry w Anglii i w Walii określono zasady, które mają zastosowanie do barriesterów w kwestii opłat i honorariów dla barristerów prowadzących samodzielną praktykę. Kodeks stanowi, że barristerzy prowadzący samodzielną praktykę mogą pobierać opłaty za każdą czynność podjętą na dowolnej podstawie dopuszczonej prawem i niewiążącej się z wypłatą wynagrodzenia za pracę. Dalsze przepisy dotyczą czynności podejmowanych przez adwokatów prowadzących samodzielną praktykę w imieniu innych. Wszelkie nieprawidłowości dotyczące kosztów mogą być przedmiotem dochodzenia przez Bar Standard Board (Radę Standardów Palestry) i potencjalnie mogą prowadzić do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.

Bailiffowie

Opłaty pobierane przez bailiffów sądów okręgowych są opłatami sądowymi, zatem są zawarte we wspomnianych powyżej kosztach postępowania.

Na mocy Courts Act (ustawy o sądach) z 2003 r. Lord Chancellor (Lord Kanclerz) ma obowiązek określić – w drodze rozporządzenia – opłaty, które może nakładać High Court Enforcement Officer (Komornik Wysokiego Sądu). Informacje na temat tych opłat można znaleźć na stronie internetowej Her Majesty's Courts Service.

Obecny system opłat pobieranych przez certyfikowanych bailiffów jest złożony: każdy tytuł egzekucyjny wiąże się odmienną taryfą opłat. Niektóre taryfy, na przykład te powiązane z lokalnym podatkiem od nieruchomości, są określone w rozporządzeniu, inne istnieją wyłącznie w ramach ustaleń umownych między kancelarią bailiffa a jej klientami.

Obecnie Her Majesty's Courts Service opracowuje zmiany dotyczące certyfikowanych bailiffów i taryfy opłat. Chociaż zmiany prawdopodobnie nie wejdą w życie do kwietnia 2012 r., niniejsza strona internetowa będzie wymagała aktualizacji w celu uwzględnienia zmian.

Odbieranie przysięgi

Jedyną dziedziną, w które koszty stałe są narzucone przedstawicielom wszystkich zawodów prawniczych, jest odbieranie przysięgi. Na mocy Courts and Legal Services Act (ustawy o sądach i usługach prawnych) z 1990 r. Lord Kanclerz ma obowiązek określić – w drodze rozporządzenia – kwotę opłaty pobieranej przez przedstawicieli zawodów prawniczych za odbieranie przysięgi. Kwota ta wynosi obecnie 5 GBP za oświadczenie pod przysięgą lub zaręczenie i 2 GBP za formalnie przedłożony dokument.

Regulacje prawne dotyczące kosztów

Gdzie zdobyć informacje na temat regulacji prawnych dotyczących kosztów kosztów w Anglii i w Walii?

Informacje o opłatach sądowych można znaleźć na stronie internetowej Her Majesty's Courts Service (Służby Sądowej Jej Królewskiej Mości). Niemniej jednak niezbędne są również informacje o innych źródłach kosztów, na przykład o reprezentacji prawnej. Law Society (Towarzystwo Prawnicze) i Bar Council (Rada Palestry) mogą okazać się pomocne w znalezieniu pełnomocnika prawnego, chociaż nie udzielają informacji na temat kosztów reprezentacji prawnej, ponieważ te zależą od wielu indywidualnych czynników w danej sprawie. W przypadku transgranicznej sprawy sądowej zazwyczaj występują dwa zestawy opłat pobieranych przez prawników, opłaty z miejsca, w którym strona wszczyna sprawę, i opłaty z miejsca, w którym sprawa jest rozpoznawana.

Koszty stałe

Koszty stałe w postępowaniu cywilnym

Koszty stałe stron procesu w postępowaniu cywilnym

Informacje o opłatach sądowych można znaleźć na stronie internetowej Her Majesty's Courts Service. Opłaty sądowe ponosi się niezależnie od kosztów reprezentacji prawnej.

Etap postępowania cywilnego, na którym strony procesowe muszą uiścić koszty stałe

Opłaty sądowe należy uiścić w momencie rozpoczęcia procesu, w przypadku którego opłaty sądowe są należne; wszelkie inne opłaty i koszty stałe należy zazwyczaj uiścić po zakończeniu postępowania.

Koszty stałe w postępowaniu karnym

Koszty stałe stron w postępowaniu karnym

Oskarżony może być uprawniony do pomocy prawnej w celu zapewnienia mu obrony w postępowaniu karnym, jeżeli kwalifikuje się do takiej pomocy. Więcej informacji na temat pomocy prawnej i kwalifikacji można znaleźć poniżej. W przypadku gdy oskarżony nie uzyska pomocy prawnej, koszty są ustalane między daną osobą a jego obrońcą.

Etap postępowania karnego, na którym strony muszą uiścić koszty stałe

Wydatki związane ze stawiennictwem świadka lub koszty opinii biegłego należy zazwyczaj pokryć w momencie zakończenia sprawy.

Koszty stałe w postępowaniu konstytucyjnym

Koszty stałe stron w postępowaniu konstytucyjnym

Opłaty sądowe zależą od rodzaju postępowania i rangi (statusu) sądu, w którym postępowanie zostało wszczęte. Należy również uwzględnić inne koszty, na przykład koszty reprezentacji prawnej.

Etap postępowania konstytucyjnego, na którym strony muszą uiścić koszty stałe

Opłaty sądowe należy uiścić w momencie rozpoczęcia procesu, w przypadku którego opłaty sądowe są należne; wszelkie inne opłaty/koszty stałe należy zazwyczaj uiścić po zakończeniu postępowania.

Wynagrodzenie biegłych

W postępowaniu cywilnym, w przypadku dochodzenia roszczeń o wartości mniejszej niż 5 000 GBP, koszty opinii biegłych nie mogą przekroczyć 200 GBP, lecz we wszystkich innych przypadkach sędzia może określić kwotę, którą uznaje za odpowiednią, według uznania. Sądy mają obowiązek rozważenia możliwości powołania jednego wspólnego biegłego w miejsce jednego biegłego dla każdej strony. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa.

Wynagrodzenie tłumaczy

W większości spraw rozpoznawanych przez sądy cywilne usługi tłumaczy ustnych zamawia się i wynagradza centralnie. Aby koszty tłumaczenia ustnego można było pokryć centralnie, należy spełnić określone kryteria. Należy przeprowadzić wstępne posiedzenie w danej sprawie (w celu podjęcia decyzji, czy sprawa powinna być przekazana do rozpoznania przez sąd wyższej instancji) lub musi chodzić o sprawę rodzinną dotyczącą dzieci lub sprawę o przemoc domową (w tym przymusowe małżeństwo). Jeżeli sprawa nie spełnia powyższych kryteriów, koszty tłumaczeń ustnych zostaną pokryte, o ile jest jedyny sposób, aby strona postępowania, która nie może opłacić tłumacza ustnego z prywatnych środków ani nie ma bliskich lub członków rodziny mogących jej pomóc, mogła zrozumieć postępowanie. Opłaty są określone w warunkach zamawiania tłumaczeń. Opłaty mogą znacznie różnić się, w zależności od długości rozprawy, odległości i czasu przeznaczonego na podróż, a także sądu i środków transportu używanych przez tłumacza. Warunki zamawiania ściśle stosuje się do wszystkich pozwów w celu uniknięcia nadmiernych opłat.

Nie ma przepisów regulujących koszty tłumaczeń pisemnych. Tłumacz lub biuro tłumaczeń samodzielnie określają stawki.

Kiedy strona przegrywająca sprawę musi pokryć koszty poniesione przez stronę wygrywającą?

Zgodnie z ogólną zasadą koszty pokrywa strona przegrywająca, lecz decyzję o obciążeniu kosztami podejmuje sędzia według własnego uznania. Podejmując decyzję o kosztach, sędzia uwzględnia zachowanie stron, ewentualnie podjęte starania przed postępowaniem lub w jego trakcie, aby rozwiązać spór (w tym próby alternatywnego rozstrzygnięcia sporu). Koszty mogą obejmować określone koszty stałe, koszty oszacowane przez sędziego prowadzącego rozprawę, ograniczone co do kwoty (w zależności od rodzaju i kwoty zasądzonych środków). Koszty można również określić oddzielnie w szczegółowym kosztorysie, stosowanym zazwyczaj jedynie w bardziej złożonych sprawach, w których konieczna jest dokładniejsza analiza kosztów. Dodatkowe informacje na temat procedury można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa.

Gdzie zdobyć informacje na temat mediacji?

Informacje na temat mediacji, w tym informacje na temat kosztów są dostępne na kilku stronach internetowych:

Informacje o alternatywnych metodach rozwiązywania sporów wynikających z rozpadu więzi rodzinnych są dostępne na stronie internetowej infolinii w sprawach mediacji rodzinnej (która zajmuje się wyłącznie mediacją rodzinną). Można je również uzyskać, dzwoniąc pod numer 0845 60 26 627 (z terytorium Wielkiej Brytanii) i +441823 623650 (z zagranicy). Informacje o mediacji rodzinnej można również znaleźć na następujących stronach internetowych:

Osoby odwiedzające wymienione strony mogą skorzystać z wyszukiwarki do przeszukania wyników dla hasła „family mediation” (mediacja rodzinna).

Pomoc prawna

Próg dochodów stosowany w sprawach cywilnych

Osoby otrzymujące określone świadczenia powiązane z dochodem: income support, income-based jobseekers allowance, income-related employment and support allowance and guarantee credit for pensioners (dodatek dochodowy, zasiłek dla osób poszukujących pracy wyliczany na podstawie dochodu, zasiłek i dodatek pracowniczy powiązany z dochodem oraz guarantee credit [dodatek wyrównawczy] dla emerytów) mają zagwarantowany dostęp do pomocy prawnej. To oznacza, że automatycznie kwalifikują się pod względem finansowym do uzyskania pomocy prawnej. Wymienione cztery rodzaje świadczeń określa się również mianem „subsitence benefits, ponieważ uzupełniają dochody świadczeniobiorców do wymaganego ustawowego minimalnego poziomu środków na utrzymanie.

Innymi słowy osoby potrzebujące pomocy prawnej mogą otrzymać bezpłatną pomoc, jeżeli ich miesięczny dochód brutto wynosi mniej niż 2 657 GBP, miesięczny rozporządzalny dochód wynosi poniżej 315 GBP, a rozporządzalny kapitał odpowiada kwocie nieprzekraczającej 3 000 GBP. Jeżeli miesięczny rozporządzalny dochód takich osób mieści się w przedziale od 316 do 733 GBP lub ich rozporządzalny kapitał wynosi od 3000 do 8 000 GBP, otrzymają finansowanie, o ile zgodzą się partycypować w swoich kosztach prawnych. Powyższe kwoty stosuje się do kwietnia 2009 r. Mogą one jednak ulec zmianie, dlatego należy zawsze sprawdzać w Legal Services Commission (Komisja Służb Prawnych, która obsługuje system pomocy prawnej w Anglii i w Walii), czy dane te są wciąż aktualne.

Oprócz sytuacji finansowej kwalifikującej go do otrzymania pomocy prawnej, wnioskodawca musi również wykazać, że ma racjonalne podstawy do wszczęcia sprawy, obrony lub występowania jako strona w sprawie oraz że przyznanie pomocy prawnej w szczególnych okolicznościach sprawy również jest uzasadnione. Legal Services Commission musi sprawdzić na przykład, czy sprawa ma realne szanse na pomyślne rozstrzygnięcie, czy korzyści ze wszczęcia sprawy przeważą nad kosztami finansowanymi ze środków publicznych oraz czy wnioskodawca uzyska istotną korzyść osobistą z postępowania, mając na uwadze obowiązek zwrotu kosztów w razie powodzenia. Te czynniki są podobne do czynników, które mają wpływ na decyzję klienta, który pokrywa koszty ze skromnych środków prywatnych, czy angażować się w postępowanie.

Próg dochodów w sprawach karnych stosowany w odniesieniu do oskarżonych

Od października 2006 r. w przypadku oskarżonych postawionych przed Magistrate’s Court (niższy sąd karny) w Anglii i w Walii stosuje się test majątkowy, za pomocą którego szacuje się dochód wnioskodawcy z uwzględnieniem jego sytuacji rodzinnej: na przykład liczby dzieci. Jeżeli szacowane roczne dochody brutto wnioskodawcy są mniejsze niż 12 475 GBP lub jeżeli wnioskodawca pobiera określone świadczenia socjalne albo nie ukończył osiemnastego roku życia, kwalifikuje się finansowo do obrony z urzędu. Jeżeli ważony roczny dochód wnioskodawcy przekracza 22 325 BGP, wnioskodawca nie kwalifikuje się finansowo do obrony z urzędu. Jeżeli skorygowany dochód wnioskodawcy mieści się między dwoma przytoczonymi progami, przeprowadza się bardziej szczegółową analizę jego rozporządzalnego dochodu. W obliczeniach uwzględnia się bieżące koszty utrzymania i koszty opieki nad dziećmi, a także zasiłek na pokrycie kosztów utrzymania. Jeżeli w wyniku takiej analizy wynika, że rozporządzalny dochód roczny wnioskodawcy nie przekracza 3 398 GBP, wnioskodawca kwalifikuje się do obrony z urzędu.

W listopadzie 2008 r. rząd przeprowadził konsultacje w sprawie propozycji rozszerzenia testu majątku na w sądach koronnych (wyższe sąd karne) w Anglii i w Walii oraz opublikował swoją odpowiedź na komentarze otrzymane w czerwcu 2009 roku. Rząd zamierza przeprowadzić próbę swojego modelu w pięciu sądach koronnych w styczniu 2010 r., a szersze zastosowanie w całym kraju zaplanowano między kwietniem a czerwcem 2010 r.

Próg dochodów w sprawach karnych stosowany w odniesieniu do pokrzywdzonych

Pomoc prawna nie przysługuje ofiarom przestępstw. Niemniej jednak pracownicy Witness Service (sekcja ds. świadków) zapewniają im wsparcie emocjonalne i praktyczne: na przykład ofiarom oferuje się oddzielne poczekalnie. Świadkowie wymagający szczególnej troski i zastraszeni mogą skorzystać ze specjalnych środków na mocy Youth Justice and Criminal Evidence (ustawy o sądownictwie dla nieletnich i materiale dowodowym w postępowaniu karnym) z 1999 r., na przykład możliwość składania zeznań za pomocą łącza wideo z innej lokalizacji.

Crown Prosecution Service (Koronna Służba Prokuratorska) dokonała ostatnio przeglądu pakietu pt. „Information for the bereaved” (informacje dla rodziny i bliskich ofiar), które funkcjonariusze łącznikowi policji rodzinnej powinni wręczać członkom rodziny ofiar zabójstwa lub nieumyślnego spowodowania śmierci. Pakiet zawiera informacje i porady dotyczące wielu problemów, przed którymi osoby te mogą stanąć. W pakiecie znajdują się również informacje, gdzie można uzyskać dalszą pomoc, jeżeli na przykład takie osoby potrzebują porad prawnych w sprawie miejsca zamieszkania dziecka lub osób, z którymi dziecko powinno się kontaktować.

Udzielanie pomocy prawnej rodzinom ofiar zabójstw lub nieumyślnego spowodowania śmierci było elementem pilotażowego programu pomocy prawnej dla ofiar. Rodziny ofiar miały prawo do nie więcej niż 15 godzin bezpłatnych porad prawnych w sprawach socjalnych i osobistych związanych ze śmiercią, lecz niezwiązanych bezpośrednio z procesem sądowym. Program pilotażowy został zakończony w kwietniu 2008 r. Obecnie trwają prace nad propozycjami powołania służby zapewniającej pomoc prawną w całej Anglii i Walii, w oparciu o doświadczenia zdobyte podczas realizacji tego programu.

Dodatkowo w ramach systemu pomocy ofiarom, który został przygotowany przez Crown Prosecution Service, rodziny mają możliwość spotkania z oskarżycielem przed procesem w celu uzyskania wyjaśnień na temat systemu składania osobistych oświadczeń przez ofiary oraz ewentualnego odczytania przez oskarżyciela oświadczeń członków rodziny przed wydaniem wyroku. Po zakończeniu procesu ofiary mogą zostać skierowane do udziału w programie nazywanym „probation service victim contact scheme”. W ramach projektu zostaje wyznaczona osoba ds. kontaktów z pokrzywdzonymi w celu dalszego przekazywania rodzinie odpowiednich informacji (na przykład o skazaniu przestępcy) i udzielenia wsparcia rodzinie w aktualizacji osobistego oświadczenia ofiary na potrzeby rozprawy dotyczącej warunkowego zwolnienia, jeżeli ofiara tego sobie życzy.

Inne warunki uzyskania pomocy prawnej przez oskarżonych

Każda osoba fizyczna wnioskująca o zapewnienie obrońcy z urzędu w Magistrate’s Court lub sądzie koronnym Anglii i Walii musi również zostać poddana testowi dotyczącemu „interesu wymiaru sprawiedliwości”. W teście tym uwzględnia się m.in., czy uznanie winnym zarzucanego czynu może skutkować osadzeniem oskarżonego w zakładzie karnym lub utratą pracy oraz fakt, czy oskarżony może zrozumieć przebieg postępowania i własną sprawę. Jeżeli jeden z tych czynników lub ich połączenie ma zastosowanie do oskarżonego, uznaje się, że spełnia wymogi testu.

Bezpłatne postępowania sądowe

W pewnych okolicznościach osoba fizyczna może być zwolniona z obowiązku uiszczenia opłat sądowych. Może ona uzyskać pełne zwolnienie, jeżeli cała opłata nie podlega uiszczeniu, lub częściowe zwolnienie, jeżeli partycypuje w opłacie. Dodatkowe informacje na temat zwolnienia z opłat sądowych można znaleźć na stronie internetowej Her Majesty’s Courts Service.

Ciekawe strony

Komisja Służby Prawnej,

Alternatywne metody rozwiązywania sporów, Społeczne doradztwo prawne, Krajowa infolinia w sprawach mediacji, Strona dotycząca alternatywnych metod rozwiązywania sporów w Ministerstwie Sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa, Strona poświęcona mediacji na stronie internetowej Her Majesty’s Courts Service, Infolinia w sprawach mediacji rodzinnej, Direct.gov.uk, Porady na bieżąco, Społeczne doradztwo prawne, Przewodnik doradczy – pomoc online w Biurze Porad Obywatelskich, Alternatywne metody rozwiązywania sporów na bieżąco, Her Majesty’s Courts Service, kodeks etyki radców prawnych, HM Revenue & Customs, Her Majesty’s Courts Service, Ministerstwo Sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa, Her Majesty’s Courts Service (bailiffowie), Ministerstwo Sprawiedliwości

Powiązane dokumenty

Brytyjskie sprawozdanie z badania na temat przejrzystości kosztów PDF (448 Kb) en

Ostatnia aktualizacja: 26/06/2019

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.