Niniejsza strona zawiera informacje na temat kosztów sądowych w Belgii. Bardziej szczegółowe informacje na temat kosztów postępowań znajdą Państwo w następujących analizach przypadku: Prawo rodzinne - Rozwód Prawo rodzinne - Prawo pieczy nad dzieckiem Prawo rodzinne - Świadczenia alimentacyjne Prawo handlowe - Umowa Prawo handlowe - Odpowiedzialność
Wyszukaj informacje według regionu
W sprawach cywilnych
Opłaty pobierane przez komorników sądowych w postępowaniu cywilnym i handlowym reguluje rozporządzenie królewskie z dnia 30 listopada 1976 r. Taryfy na 2009 r. opublikowano w belgijskim dzienniku urzędowym Moniteur belge z dnia 31 grudnia 2008 r.
Teksty przepisów i taryfy są dostępne na stronie internetowej la Chambre Nationale des Huissiers de Justice de Belgique - Krajowej Izby Komorników Sądowych Belgii [zakładka „Tarifs et taux d’intérêt”, następnie „Toutes affaires” („Taryfy i odsetki”, „Wszystkie sprawy”)] lub na stronie internetowej Pouvoir Judiciaire de Belgique [zakładka „Législation” („Prawodawstwo”)].
W sprawach karnych
Opłaty pobierane przez komorników sądowych w postępowaniu karnym reguluje rozporządzenie królewskie z dnia 28 grudnia 1950 r. i okólnik ministra z dnia 22 stycznia 2009 r. Taryfy na 2009 r. opublikowano w belgijskim dzienniku urzędowym Moniteur belge z dnia 12 stycznia 2009 r.
Teksty przepisów i taryfy są dostępne na stronie internetowej la Chambre Nationale des Huissiers de Justice de Belgique [zakładka „Tarifs et taux d’intérêt”, następnie „Affaires pénales” („Taryfy i odsetki”, „Sprawy karne”)] lub na stronie internetowej Pouvoir Judiciaire de Belgique [zakładka „Législation” („Prawodawstwo”)].
Opłaty pobierane przez adwokatów nie są regulowane. Adwokat ustala je według swobodnego uznania, a klient może je z nim negocjować; adwokat musi jednak ustalić opłaty w rozsądnych granicach. Izba adwokacka może kontrolować, czy adwokat nie wykracza poza te granice.
Istnieje kilka sposobów obliczania: wynagrodzenie za godzinę pracy, wynagrodzenie za usługę, wynagrodzenie w zależności od kwot będących przedmiotem postępowania (procent od wartości przedmiotu sporu)... Stosowanie umów o opłatach uzależnionych wyłącznie od wyniku sporu jest zabronione na mocy art. 446 lit. b) belgijskiego kodeksu postępowania cywilnego. Adwokat musi uprzednio poinformować swojego klienta o sposobie naliczania pobieranych opłat. Opłaty pobierane przez adwokatów nie podlegają w Belgii opodatkowaniu VAT.
Stałe koszty stron w postępowaniu cywilnym
Koszty sądowe w Belgii są stałe. Różnią się w zależności od sądu, przed którym wszczęto postępowanie i w zależności od etapu procesu sądowego (pierwsza instancja lub odwołanie).
Koszty postępowania sądowego nazywa się „kosztami postępowania” i są one przedmiotem art. 1017 i następnych kodeksu postępowania cywilnego. Artykuł 1018 wyszczególnia koszty, które zaliczają się do kosztów postępowania. Koszty postępowania obejmują:
Art. 1019 stanowi, że opłaty rejestracyjne, które wchodzą w skład kosztów postępowania obejmują:
W niektórych przypadkach, gdy powód lub uczestnik postępowania nie jest Belgiem, a pozwany jest Belgiem, pozwany może wystąpić z wnioskiem o dostarczenie przez powoda lub uczestnika postępowania zabezpieczenia gwarantującego pokrycie szkód wynikających z procesu, z wyjątkiem przypadków, w których obowiązuje konwencja międzynarodowa przewidująca zwolnienie i przypadków szczególnych. Zabezpieczenie to przewiduje art. 851 kodeksu postępowania cywilnego.
W razie konieczności należy również uwzględnić koszty wynagrodzenia komorników, adwokatów (zob. wyżej), tłumaczy pisemnych i tłumaczy ustnych (zob. niżej).
Etap postępowania cywilnego, na którym strona musi uiścić koszty stałe
Niektóre koszty należy uiścić przed wniesieniem sprawy. Dotyczy to opłat kancelaryjnych, które pobiera się w momencie rejestracji sprawy.
Koszty, które powstają podczas postępowania pobiera się na ogół w trakcie postępowania.
W przypadku niektórych kosztów konieczne będzie wpłacenie zaliczki. Opłaty pobierane przez biegłych uiszcza się z zaliczki wpłaconej przez stronę, która wystąpiła o ten środek dowodowy. Podobnie art. 953 przewiduje, że strona, która domaga się przesłuchania świadka musi przed przesłuchaniem złożyć u sekretarza zaliczkę odpowiadającą kwocie opłaty i zwrotu kosztów (podróż,...).
Zdarza się, że koszty sądowe opłaca adwokat i uwzględnia je następnie w swoich kosztach i wynagrodzeniu.
Stałe koszty należne od wszystkich stron w postępowaniu karnym
Kwestię stałych kosztów w postępowaniu karnym reguluje art. 91 i następne rozporządzenia królewskiego (l’Arrêté Royal) z dnia 28 grudnia 1950 r.
Etap postępowania karnego, na którym strona musi uiścić stałe koszty
Kwestię stałych kosztów w postępowaniu karnym reguluje art. 91 i następne rozporządzenia królewskiego z dnia 28 grudnia 1950 r.
Stałe koszty stron w postępowaniu konstytucyjnym
Strony w postępowaniu konstytucyjnym ponoszą jedynie koszty wysyłki listem poleconym.
Zasady etyki zawodowej nakładają na adwokatów obowiązek udzielania klientom informacji i porad. Oznacza to, że prawnik udzieli swojemu klientowi informacji dotyczących jego praw i obowiązków.
Prawnik musi między innymi informować swoich klientów o sposobie obliczania jego wynagrodzenia.
Informacje na ten temat dostępne są na stronie internetowej SPF Justice, stronie internetowej Commission de Modernisation de l’Ordre Judiciaire - Komisji ds. Modernizacji Sądownictwa [zakładka „Info juridique” („Informacje sądowe”)] lub na stronach internetowych różnych zawodów prawniczych.
Podobne informacje można również znaleźć w przepisach prawa, uzyskać w kancelarii sądu lub u adwokata.
Informacje są dostępne w języku niderlandzkim i języku francuskim.
Informacje dotyczące mediacji dostępne są na stronie internetowej SPF Justice [zakładka publications (publikacje)], a także na stronie internetowej la Commission Fédérale de Médiation - Federalnej Komisji ds. Mediacji.
Zob. wyżej.
Informacji na temat szacunkowej długości trwania danego postępowania może udzielić adwokat. Różni się ona w zależności od rodzaju postępowania, które chce się wszcząć i w zależności od sądu, do którego wnosi się sprawę.
Informacji na temat szacunkowych kosztów danego postępowania może udzielić adwokat. Różni się on w zależności od rodzaju postępowania, które chce się wszcząć i w zależności od sądu, do którego wnosi się sprawę.
Tam, gdzie są opublikowane informacje o kosztach; podawane koszty nie zawierają VAT. Obowiązująca stawka VAT wynosi 21 %.
Kwestię tę reguluje art. 508/1 i następne belgijskiego kodeksu sądowego (Code judiciaire).
Pierwsza pomoc prawna jest bezpłatna dla wszystkich. Chodzi tu o pierwszą poradę prawną, w szczególności:
Pierwszej porady udzielają całkowicie bezpłatnie, niezależnie od dochodów klienta, osoby wykonujące zawody prawnicze.
Dalsza pomoc prawna umożliwia osobom, których dochody nie pozwalają na pokrycie udziału adwokata otrzymanie bezpłatnej lub częściowo bezpłatnej pomocy adwokata. Adwokat pomaga klientowi udzielając mu porad i broniąc go. Rozporządzenie królewskie z dnia 18 grudnia 2003 r. określa warunki całkowicie lub częściowo bezpłatnego udzielania dalszej pomocy prawnej i warunki udzielania pomocy sądowej.
Beneficjenci całkowicie bezpłatnej pomocy prawnej ze względu na swoją sytuację społeczną:
Beneficjenci bezpłatnej pomocy prawnej wynikającej z domniemania niewystarczających dochodów (domniemanie to jest wzruszalne):
Częściowo bezpłatną pomoc (w takim przypadku adwokat może wystąpić o pokrycie kosztów jego usług w ograniczonym zakresie) otrzymuje:
Powyższe kwoty są indeksowane każdego roku o wskaźnik cen konsumpcyjnych.
Pomoc sądowa dotyczy kosztów sądowych. Jeżeli klient nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów sądowych, może wnioskować, sam lub za pośrednictwem swojego adwokata, o pomoc biura pomocy sądowej. W zależności od stopnia swojej niewypłacalności będzie mógł uzyskać całkowite lub częściowe zwolnienie z kosztów komornika, biegłego itd. Kwestię tę reguluje art. 664 i następne kodeksu sądowego.
Warunki otrzymania pomocy prawnej, jeżeli jest się oskarżonym w procesie karnym, pokrzywdzonym lub oskarżonym są takie same jak warunki przedstawione powyżej.
Tak, na przykład postępowanie mające na celu uzyskanie zbiorowej spłaty zadłużenia lub uzyskanie możliwości stawania przed sądem sądowych bez ponoszenia kosztów.
Zgodnie z art. 1017 i następnymi, koszty stanowiące koszty postępowania (koszty komornika, biegłych, sądów,...) zasadniczo pokrywa strona przegrywająca po wydaniu wyroku.
Zryczałtowany udział w kosztach i wynagrodzeniach adwokata strony wygrywającej stanowi część kosztów postępowania pokrywanych przez stronę przegrywającą. Taki udział nazywa się „odszkodowaniem procesowym” (indemnité de procédure) i dotyczy on zryczałtowanej kwoty obliczanej według tabeli stawek ustalanych w zależności od kwot będących przedmiotem sprawy. Nie musi ono koniecznie obejmować całości kosztów wynagrodzenia. Kwoty tego „odszkodowania” określa rozporządzenie królewskie z dnia 26 października 2007 r. Kwoty określa się poprzez wskazanie wysokości minimalnej i maksymalnej, a w ramach tych widełek określenie kwoty wyrównania należy do sędziego.
W niektórych przypadkach sąd może nie obciążyć kosztami postępowania strony przegrywającej, a rozstrzygnąć tę kwestię w inny sposób (podział kosztów,...).
Jeżeli dochodzi do skazania oskarżonego lub osób odpowiedzialnych cywilnie, osoby te zasadniczo obciąża się kosztami postępowania, a także odszkodowaniem (zryczałtowany udział w kosztach i wynagrodzeniach adwokata strony wygrywającej – zob. wyżej w sprawach cywilnych i handlowych). Natomiast w przypadku gdy nie dochodzi do skazania oskarżonych lub osób odpowiedzialnych cywilnie, a powód cywilny przegrywa, można lub należy obciążyć go całością lub częścią kosztów postępowania na rzecz państwa i oskarżonego, a także odszkodowaniem. W niektórych przypadkach koszty postępowania ponosi państwo. Odpowiednie przepisy znajdują się w kodeksie postępowania karnego.
Wynagrodzenia biegłych nie są regulowane. Biegli ustalają wysokość swojego wynagrodzenia według swobodnego uznania. Sędzia jedynie marginalnie kontroluje to wynagrodzenia (może interweniować w przypadku braku zgody w tej sprawie między stronami i biegłym), ale nie ma instrumentu prawnego określającego kwoty, którym muszą odpowiadać wynagrodzenia biegłych. Kwestię tę reguluje art. 987 i następne kodeksu sądowego oraz rozporządzenie królewskie z dnia 24 maja 1933 r.
Rozporządzenie królewskie z dnia 14 listopada 2003 r. ustala jednak stawki wynagrodzeń i kosztów należnych biegłym wyznaczonym przez sądy pracy w ramach udzielania opinii lekarskich dotyczących:
Wynagrodzenia biegłych w postępowaniu karnym reguluje rozporządzenie królewskie z dnia 28 grudnia 1950 r. i zarządzenie (circulaire ministérielle) ministra z dnia 22 stycznia 2009 r. Taryfy na 2009 r. opublikowano w belgijskim dzienniku urzędowym Moniteur belge z dnia 12 stycznia 2009 r.
Teksty przepisów są dostępne na stronie internetowej Commission de Modernisation de l'Ordre Judiciaire [zakładka „Info juridique” – „professionnels” – „tarifs” – „frais de justice” („Informacje sądowe” – „zawody prawnicze” – „taryfy” – „koszty sądowe)] lub na stronie internetowej Pouvoir Judiciaire de Belgique [zakładka „Législation” („Prawodawstwo”)].
Może się zdarzyć, że w trakcie postępowania zaistnieje potrzeba skorzystania z usług tłumacza pisemnego lub tłumacza ustnego. Ma to miejsce w przypadku, gdy przedstawiono dokumenty w innym języku niż język używany w postępowaniu lub jeżeli świadek używa innego języka. Ma to również miejsce w przypadku, gdy jedna strona mówi w innym języku niż język używany w postępowaniu i nie rozumie języka postępowania lub jeżeli sędzia nie rozumie języka używanego przez tę stronę. Przepisy obowiązujące w tej dziedzinie znajdują się w ustawie o językach używanych w sprawach sądowych (loi concernant l’emploi des langues en matière judiciaire) z dnia 15 czerwca 1935 r.
Wynagrodzenia tłumaczy w postępowaniu karnym reguluje rozporządzenie królewskie z dnia 28 grudnia 1950 r. i zarządzenie ministra z dnia 22 stycznia 2009 r. Taryfy na 2009 r. opublikowano w belgijskim dzienniku urzędowym Moniteur belge z dnia 12 stycznia 2009 r.
Teksty przepisów dostępne są na stronie internetowej Commission de Modernisation de l'Ordre Judiciaire [zakładka „Info juridique” – „professionnels” – „tarifs” – „frais de justice” („Informacje sądowe” – „zawody prawnicze” – „taryfy” – „koszty sądowe)] lub na stronie internetowej Pouvoir Judiciaire de Belgique [zakładka „Législation” („Prawodawstwo”)].
Service Public Fédéral Justice (Federalna Służba Wymiaru Sprawiedliwości)
Komisja ds. modernizacji sądownictwa
Sprawozdanie Belgii z badania na temat przejrzystości kosztów (829 Kb)
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.