Let op: de oorspronkelijke versie van deze pagina (Lets) is onlangs gewijzigd. Aan de vertaling in het Nederlands wordt momenteel gewerkt.
Swipe to change

Kosten

Letland

Op deze pagina vindt u informatie over de kosten van gerechtelijke procedures in Letland.

Inhoud aangereikt door
Letland

Regelgeving inzake vergoedingen voor beoefenaars van juridische beroepen

1. Deurwaarders

De vergoeding voor de diensten van gecertificeerde deurwaarders (zvērināti tiesu izpildītāji) wordt vastgesteld aan de hand van de wettelijke tarieven. Het is niet toegestaan een vergoeding af te spreken die afwijkt van het wettelijke tarief.

2. Advocaten

Behalve in gevallen waarin de overheid rechtsbijstand verleent, bestaat er geen vast tarief voor de diensten van gecertificeerde advocaten (zvērināti advokāti) in Letland; de advocaat spreekt een tarief af met zijn cliënt.

Artikel 57 van de Wet op de advocatuur (Advokatūras likums) bepaalt dat gecertificeerde advocaten een schriftelijke overeenkomst sluiten met hun cliënten waarin wordt vastgelegd dat de advocaat voor de cliënt optreedt in de zaak en het relevante tarief vaststelt.

Als er onenigheid ontstaat over de kosten wanneer er geen schriftelijke overeenkomst is gesloten, dan kan het bedrag dat in rekening wordt gebracht voor de vergoeding van de advocaat worden vastgesteld op tweemaal het bedrag dat is bepaald in de wetgeving inzake de vergoeding van rechtsbijstand door de overheid, terwijl de andere kosten kunnen worden bepaald binnen de grenzen die in die wetgeving zijn vastgesteld.

Artikel 12 van de Wet op de advocatuur bepaalt dat de kosten van advocaten en aanverwante kosten door de overheid worden vergoed in de door de wet gespecificeerde gevallen. De wetgeving inzake de door de overheid verleende rechtsbijstand (de Wet rechtsbijstand overheid (Valsts nodrošinātās juridiskās palidzības likums) en de Wet op de strafvordering) (Kriminālprocesa likums)) omschrijft in welke omstandigheden door de overheid bekostigde rechtsbijstand kan worden verleend in civiele, administratieve en strafrechtelijke zaken.

De kosten van rechtsbijstandverleners worden door de overheid vergoed overeenkomstig Verordening van het kabinet nr. 1493 van 22 december 2009 inzake de vaststelling van regels voor de omvang van de door de overheid verleende rechtsbijstand, de hoogte van de vergoeding, de aanverwante kosten en de procedure voor de betaling daarvan. In de verordening worden vaste vergoedingen vermeld (een bepaald bedrag of een uurtarief) die de overheid overeenkomstig de vastgestelde procedure aan verleners van rechtsbijstand betaalt. Zie ook de informatie onder de onderstaande kopjes.

Vaste kosten

Vaste kosten in civiele procedures

Vaste kosten voor rechtzoekenden in civiele procedures

De vaste kosten voor procederende partijen bestaan onder andere uit griffierechten, kanselarijrechten en kosten in verband met de behandeling van de zaak.

Stadium van de civiele procedure waarin de vaste kosten moeten worden voldaan

De vordering dient vergezeld te gaan van stukken waaruit blijkt dat griffierechten en andere gerechtskosten zijn voldaan overeenkomstig de door de wet vastgestelde procedures.

De rechten betreffende de werkzaamheden van de rechtbank (griffierechten) en de kanselarijrechten moeten met gebruikmaking van onderstaande gegevens aan het ministerie van Financiën (de “schatkist”) worden betaald:

  • ontvanger: schatkist, ministerie van Financiën (Valsts kase)
  • fiscaal identificatienummer ontvanger: 90000050138
  • rekeningnummer ontvanger: LV55TREL1060190911200
  • bank ontvanger: schatkist, ministerie van Financiën (Valsts kase)
  • BIC-code: TRELLV22
  • mededeling: hier moeten de gegevens van de zaak worden vermeld.

Rechten in verband met de behandeling van de zaak moeten betaald worden voordat die behandeling feitelijk aanvangt.

Bedragen die verschuldigd zijn aan getuigen en deskundigen (voor het verrichten van onderzoek of het ondervragen van getuigen ter plaatse), en de kosten van de aanzegging van de dagvaarding, de publicatie van aankondigingen in dagbladen en het stellen van zekerheid voor vorderingen dienen betaald te worden voordat de behandeling van een zaak feitelijk aanvangt, en wel door de partij die om de desbetreffende dienst verzoekt.

De volgende kosten dienen voordat de behandeling van een zaak feitelijk aanvangt, betaald te worden door de partij die hierom verzoekt:

  • bedragen die verschuldigd zijn aan getuigen en deskundigen;
  • kosten in verband met het ondervragen van getuigen of het verrichten van onderzoek ter plaatse;
  • kosten van de uitreiking en aanzegging van de dagvaarding;
  • kosten in verband met het opsporen van de verweerder;
  • kosten van het publiceren van aankondigingen in dagbladen;
  • kosten van het stellen van zekerheid voor een vordering.

Bedragen in verband met de berechting van een zaak in een districts- of gemeentelijke rechtbank (rajona (pilsētas) tiesa) of een regionale rechtbank (apgabaltiesa) moeten worden betaald op de rekening van de Dienst Gerechten:

  • ontvanger: Dienst Gerechten (Tiesu administrācija)
  • rekeningnummer ontvanger: LV51TREL2190458019000
  • fiscaal identificatienummer ontvanger: 90001672316
  • bank ontvanger: schatkist, ministerie van Financiën (Valsts kase)
  • BIC-code: TRELLV22
  • andere te vermelden bijzonderheden betreffende de betaling: 21499 (een code die de betalingscategorie aangeeft) en andere gegevens die nodig zijn om te weten om welke zaak het gaat, zoals het zaaknummer, de naam van de verweerder en de vermelding of de verweerder een natuurlijke dan wel een rechtspersoon is.

Vaste kosten in strafrechtelijke procedures

Vaste kosten voor partijen in strafrechtelijke procedures

Verdachten in strafrechtelijke procedures betalen geen gerechtskosten. De Wet op de strafvordering (Kriminālprocesa likums) voorziet niet in een vergoeding voor strafrechtelijke procedures. Paragraaf 8 van de overgangsbepalingen van deze wet bepaalt dat civiele vorderingen die gevoegd worden in strafrechtelijke procedures voordat de wet in werking treedt, nu behandeld moeten worden als vorderingen voor schade. Als de civiele mede-eiser niet het slachtoffer is, of als de civiele verweerder niet de beschuldigde is, dan moet de civiele vordering nu worden behandeld volgens de Wet op de burgerlijke rechtsvordering (Civilprocesa likums). Een maand nadat de wet in werking treedt, moet de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt (procesa virzītājs) de andere partijen dienovereenkomstig op de hoogte stellen.

Stadium van de strafrechtelijke procedure waarin de vaste kosten moeten worden voldaan

Zie het bovenstaande antwoord op de vraag over vaste kosten voor partijen in strafrechtelijke procedures.

Vaste kosten in constitutionele procedures

Vaste kosten voor rechtzoekenden bij constitutionele procedures

Er zijn in geen enkel stadium van een constitutionele procedure gerechtskosten verschuldigd.

Stadium van de constitutionele procedure waarin de vaste kosten moeten worden voldaan

Er zijn in geen enkel stadium van een constitutionele procedure gerechtskosten verschuldigd.

Informatie die wettelijke vertegenwoordigers vooraf moeten verstrekken

Rechten en verplichtingen van de partijen

Volgens artikel 2, punt 2 van de Gedragscode voor Letse gecertificeerde advocaten (Latvijas Zvērinātu advokātu Ētikas kodekss) moeten advocaten hun cliënten op professionele en open wijze over de zaak adviseren en passende juridische bijstand verlenen. Bovendien stelt artikel 3, punt 1 van deze code dat advocaten niet aan zaken dienen te werken waarin ze niet deskundig zijn of waarvoor ze niet in staat zijn hun taken adequaat te vervullen. Voordat een advocaat een zaak aanneemt, dient hij of zij dus kennis te nemen van de omstandigheden en een advies uit te brengen. De Wet op de advocatuur stelt ook verplichtingen aan gecertificeerde advocaten: zo moeten zij bij de verdediging van de rechten en de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de persoon die om rechtsbijstand heeft verzocht, alle in de wet genoemde methoden en middelen toepassen.

Kosten - rechtsgrondslag

Waar kan ik informatie vinden over de rechtsgrondslag van kosten in Letland?

Informatie over de rechtsgrondslag van kosten in de wetgeving en de verordeningen van het kabinet is te vinden op internet en in informatiefolders van de rechtbanken.

In welke talen kan ik informatie verkrijgen over procedurekosten in Letland?

Informatie over de rechtsgrondslag van de verschuldigde kosten bij het instellen van vorderingen is (zonder vermelding van concrete bedragen) in alle talen te vinden op de website van het Europees justitieel netwerk in burgerlijke en handelszaken (zie de pagina ‘Aanhangigmaking van zaken bij de rechter – Letland’).

Waar kan ik informatie vinden over bemiddeling/mediation?

Informatie over mediation is te vinden op de website Mediācija.lv.

Waar kan ik aanvullende informatie vinden over procedurekosten?

Websites met informatie over procedurekosten

Informatie over kosten is te vinden op het portaal van de Letse rechtbanken.

Verder is er ook de officiële website van het ministerie van Justitie. Deze biedt toegang tot informatie over rechtbanken, gerechtelijke procedures, uitspraken van administratieve en andere rechtbanken en overige informatie.

Waar kan ik informatie vinden over de gemiddelde duur van de verschillende procedures?

Informatie over de duur van procedures is te vinden in de statistische verslagen over de werkzaamheden van de rechtbanken die te vinden zijn op de website van het Rechtbankeninformatiesysteem (Tiesu informācijas sistēma).

Waar kan ik informatie vinden over de gemiddelde totale kosten van een specifieke procedure?

Er zijn geen gegevens beschikbaar over de gemiddelde totale kosten van specifieke procedures.

Belasting over de toegevoegde waarde

Hoe wordt deze informatie beschikbaar gesteld?

Griffierechten en gerechtskosten zijn vrijgesteld van btw.

Welke tarieven zijn van toepassing?

Griffierechten en gerechtskosten zijn vrijgesteld van btw.

Rechtsbijstand

De toepasselijke inkomensgrens op het gebied van civiel recht

Krachtens de Wet rechtsbijstand overheid (Valsts nodrošinātās juridiskās palidzības likums) verleent de overheid rechtsbijstand aan personen die:

  • erkend zijn als arm persoon of persoon in materiële problemen overeenkomstig de desbetreffende wettelijke procedures;
  • plotseling in situaties en materiële omstandigheden komen te verkeren die hen verhinderen hun rechten te verdedigen (bv. overmacht of andere omstandigheden die buiten hun invloedssfeer liggen);
  • volledig afhankelijk zijn van de overheid of de lokale autoriteiten.

In gevallen waarin personen gezien hun specifieke situatie, materiële omstandigheden of inkomensniveau niet in staat zijn zelf hun verweer te regelen, verleent de overheid ook rechtsbijstand aan personen die:

  • op grond van de internationale verplichtingen van Letland recht hebben op rechtsbijstand van de Republiek Letland;
  • hun woonplaats of gewone verblijfplaats in een lidstaat van de Europese Unie hebben, wanneer er sprake is van grensoverschrijdende geschillen.

Rechtsbijstand van de overheid wordt ook verleend in administratieve zaken (beroep tegen beslissingen inzake asiel, beslissingen inzake betwiste repatriëringsbevelen en beslissingen inzake de beoordeling/herziening van bevelen betreffende gedwongen uitzetting).

Aanvragen voor rechtsbijstand worden behandeld door het Bureau voor rechtsbijstand (Juridiskās palīdzības administrācija), dat beslissingen neemt over het al dan niet verlenen van rechtsbijstand en de aanvrager dienovereenkomstig informeert.

De toepasselijke inkomensgrens op het gebied van strafrecht voor de verdachte

Op grond van de artikelen 17 tot 19 van de Wet rechtsbijstand overheid mogen personen die een recht op verweer in strafrechtelijke procedures hebben, op welk moment ook een aanvraag voor rechtsbijstand indienen voordat de definitieve rechterlijke uitspraak in werking treedt. In strafrechtelijke procedures omvat rechtsbijstand door de overheid adviesverlening, hulp bij het opstellen van procedurele stukken en vertegenwoordiging tijdens het vooronderzoek en voor de rechter. In bepaalde omstandigheden die zijn omschreven in de Wet op de strafvordering, wijst de overheid een advocaat aan om de verdachte in rechte te vertegenwoordigen.

Ingevolge artikel 20 van de Wet op de strafvordering heeft eenieder die verdacht of beschuldigd wordt van het plegen van een misdrijf het recht zichzelf te verweren, d.w.z. het recht om te weten van welk misdrijf hij of zij wordt verdacht of beschuldigd en het recht om te kiezen op welke wijze zijn/haar verweer gevoerd zal worden. Hij of zij mag dit recht uitoefenen door zichzelf te vertegenwoordigen of door een persoon naar keuze aan te stellen om hem of haar in rechte te vertegenwoordigen. De persoon die hem of haar in rechte vertegenwoordigt, kan een gecertificeerde advocaat zijn. In bepaalde, door de wet omschreven gevallen is vertegenwoordiging door een gecertificeerde advocaat verplicht. Als de verdachte onvoldoende middelen heeft om een gecertificeerde advocaat in de arm te nemen en geen overeenkomst sluit met een advocaat die bereid is tot vertegenwoordiging in de zaak, draagt de overheid zorg voor deze vertegenwoordiging, waarbij zij opdracht geeft tot betaling van kosten voor het verweer uit overheidsmiddelen en bepaalt welk deel eventueel door de verdachte moet worden terugbetaald.

Ingevolge artikel 80 van de Wet op de strafvordering mag een verdachte een overeenkomst sluiten met een advocaat of iemand anders dat namens hem of haar laten doen. De ambtenaar die de procedure aanhangig maakt (procesa virzītājs) mag een dergelijke overeenkomst niet sluiten en mag geen specifieke advocaat aanwijzen, maar moet de verdachte van de noodzakelijke informatie voorzien en hem of haar de gelegenheid geven contact op te nemen met een advocaat. Als de verdachte geen overeenkomst met een advocaat heeft gesloten in een zaak waar vertegenwoordiging door een advocaat verplicht is, of in andere zaken waarin de verdachte graag vertegenwoordigd wil worden, dan vraagt de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt de senior gecertificeerde advocaat om zorg te dragen voor een raadsman. Binnen drie werkdagen na ontvangst van het verzoek van de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt, moet de senior advocaat de naam van de advocaat die de verdachte in rechte zal vertegenwoordigen, aan deze ambtenaar meedelen.

Artikel 81 van de Wet op de strafvordering, betreffende bijzondere procedurele stappen, stelt verder dat, indien er geen overeenkomst inzake het verweer is of indien de advocaat die is ingeschakeld niet in staat is de procedurele stadia bij te wonen, de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt in dat geval een advocaat moet inschakelen die het verweer in de afzonderlijke procedurele stadia (al het onderzoek waarbij de verdachte betrokken is) op zich neemt, waarbij een keuze wordt gemaakt uit de lijst van advocaten van dienst die door de senior advocaat is opgesteld voor het jurisdictiegebied van de rechtbank.

Verder bepaalt artikel 84, lid 2, van de Wet op de strafvordering dat indien een persoon geen overeenkomst heeft gesloten over zijn of haar verweer, het bedrag en de procedure voor betaling van de vergoeding en kosten van een advocaat die rechtsbijstand van overheidswege verleent, per kabinetsbesluit moeten worden vastgesteld (zie de Verordening van het kabinet nr. 1493 van 22 december 2009 inzake de vaststelling van regels voor de omvang van de door de overheid verleende rechtsbijstand, de hoogte van de vergoeding, de aanverwante kosten en de procedure voor de betaling daarvan).

De toepasselijke inkomensgrens op het gebied van strafrecht voor slachtoffers

In de strafrechtelijke procedure kunnen slachtoffers rechtsbijstand ontvangen, d.w.z. een advocaat om hen te vertegenwoordigen, die wordt aangewezen overeenkomstig de procedure in de Wet op de strafvordering en in de daarin genoemde gevallen.

Daarnaast mag de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt, volgens artikel 104, lid 5, van de Wet op de strafvordering besluiten een advocaat aan te wijzen om een minderjarige te vertegenwoordigen, en wel in de volgende gevallen:

  • de bescherming van de rechten en belangen van de minderjarige wordt gehinderd of anderszins niet gewaarborgd,
  • een gemotiveerd verzoek daartoe is ingediend door een vertegenwoordiger van het gezin van de minderjarige (moeder, vader, voogd, grootouder, meerderjarige broer of zus) bij wie de minderjarige woont en waardoor hij of zij wordt verzorgd, dan wel door een vertegenwoordiger van een instelling voor de bescherming van kinderrechten of een vertegenwoordiger van een niet-gouvernementele organisatie die in een dergelijke bescherming voorziet.

In uitzonderlijke omstandigheden, als het in strafrechtelijke procedures niet anderszins mogelijk is de bescherming van de rechten en belangen van een slachtoffer dat arm is of in materiële problemen verkeert, te waarborgen, mag de ambtenaar die de procedure aanhangig maakt besluiten een advocaat aan te wijzen om dat slachtoffer te vertegenwoordigen. De hoogte van de advocatenvergoedingen en de betalingsprocedure in dergelijke gevallen worden vastgesteld door het kabinet van ministers (zie Verordening van het kabinet nr. 1493 van 22 december 2009 inzake de vaststelling van regels voor de omvang van de door de overheid verleende rechtsbijstand, de hoogte van de vergoeding, de aanverwante kosten en de procedure voor de betaling daarvan).

De overheid zal vervolgens rechtsbijstand verlenen aan de persoon die als slachtoffer wordt erkend (hulp bij het opstellen van procedurele stukken en vertegenwoordiging in procedures vóór en tijdens de terechtzitting).

Overige voorwaarden aan de toekenning van rechtsbijstand aan slachtoffers

Zie de bovenstaande informatie over de inkomensgrens voor slachtoffers bij strafprocedures.

Overige voorwaarden aan de toekenning van rechtsbijstand aan verdachten

Zie de bovenstaande informatie over de inkomensgrens voor verdachten in strafprocedures.

Kosteloze gerechtelijke procedure

De volgende personen zijn in de volgende omstandigheden vrijgesteld van het betalen van gerechtskosten aan de staat:

  • eisers bij vorderingen door werknemers voor het invorderen van arbeidsbezoldiging en andere vorderingen die voortvloeien uit wettelijke arbeidsrelaties of daarmee in verband staan;
  • eisers bij vorderingen wegens contracten voor de uitvoering van werk, indien de eiser een persoon is die een gevangenisstraf uitzit;
  • eisers bij vorderingen wegens persoonlijk letsel dat verminking, andere gezondheidsschade of overlijden tot gevolg had;
  • eisers bij vorderingen om onderhoudsgeld in te vorderen voor een kind of ouder, en vorderingen om het vaderschap vast te stellen indien de vordering samen met een vordering om onderhoudsgeld voor een kind in te vorderen, wordt ingediend;
  • aanvragers in zaken met betrekking tot de erkenning, of de erkenning en tenuitvoerlegging, van een buitenlands besluit inzake het invorderen van onderhoudsgeld voor een kind of ouder;
  • eisers bij vorderingen tot schadevergoeding wegens materiële en morele schade als gevolg van strafbare feiten;
  • aanklagers, centrale of lokale overheidsinstanties en personen die wettelijk het recht hebben de rechten en wettelijk beschermde belangen van andere personen te verdedigen;
  • aanvragers in zaken met betrekking tot een besluit waarin wordt vastgesteld dat een persoon handelingsonbekwaam is of waarin een voogd wordt aangewezen;
  • aanvragers in zaken met betrekking tot het aanwijzen van een voogd voor personen wegens een losbandige of verkwistende levensstijl of buitensporig gebruik van alcohol of drugs;
  • verweerders in zaken met betrekking tot het verlagen van onderhoudsbetalingen die door een rechter zijn toegekend aan een kind of ouder en het verlagen van onderhoudsbetalingen die de rechter heeft toegekend naar aanleiding van een vordering wegens persoonlijk letsel dat verminking, andere gezondheidsschade of overlijden tot gevolg had;
  • aanvragers in gevallen waarbij een kind onrechtmatig over een grens is vervoerd of is vastgehouden;
  • bewindvoerders bij vorderingen die ten behoeve van natuurlijke of rechtspersonen worden ingesteld van wie de insolventie wordt erkend, en bewindvoerders die aanvragen indienen voor een insolventieverklaring betreffende rechtspersonen in de omstandigheden bedoeld in lid 3 van artikel 51 van de Insolventiewet (Maksātnespējas likums);
  • schuldeisers van het vonnis, in tenuitvoerleggingszaken met betrekking tot de invordering van belastingen;
  • schuldeisers van het vonnis, in tenuitvoerleggingszaken waarin invordering dient plaats te vinden krachtens een enkel document dat tenuitvoerlegging van de vordering in een aangezochte lidstaat mogelijk maakt;
  • de accijnsdienst en de belastingdienst, bij aanvragen voor een insolventieverklaring betreffende een rechtspersoon;
  • de Dienst burger- en migratiezaken (Pilsonības un migrācijas lietu pārvalde), in gevallen van ontzetting uit het staatsburgerschap van Letland;
  • de Dienst sociale zekerheid (Valsts sociālās apdrošināšanas aģentūra), in gevallen betreffende de invordering van financiële middelen voor de overheidsbegroting voor socialeverzekeringsdiensten, of te hoge betaling van sociale uitkeringen en socialeverzekeringsdiensten, of betaling van sociale uitkeringen in verband met verkeersongevallen.

Ook in andere gevallen waarin de wet voorziet kunnen partijen worden vrijgesteld van het betalen van gerechtskosten aan de staat. Nadat een rechtbank of rechter de financiële situatie van een natuurlijke persoon in ogenschouw heeft genomen, kan deze hem of haar volledig of gedeeltelijk vrijstellen van het betalen van gerechtskosten aan de staat en de betaling van de vereiste gerechtskosten aan de staat opschorten, of opdracht geven tot betaling in termijnen.

Wanneer wordt de in het ongelijk gestelde partij verwezen in de kosten van de in het gelijk gestelde partij?

De partij die in het gelijk is gesteld, kan alle gerechtskosten die hij of zij heeft gemaakt van de andere partij terugvorderen. Als een vordering gedeeltelijk wordt toegewezen, kunnen de kosten evenredig met dat deel van de vordering dat door de rechter is toegewezen, worden teruggevorderd. De kosten van de verweerder worden evenredig met dat deel van de vordering dat in de procedure is afgewezen, aan hem of haar terugbetaald. In geval van een verstekvonnis worden griffierechten in verband met een verzoek tot het heropenen van gerechtelijke procedures en een nieuw vonnis in de zaak, niet vergoed.

Indien het verzoek van de eiser geheel of gedeeltelijk wordt toegewezen, wordt de verweerder opgedragen om, in de mate zoals bepaald in de wet, de kosten te vergoeden die de eiser heeft gemaakt in verband met het aanhangig maken van de vordering, zoals de vergoeding voor de advocaat, kosten in verband met het bijwonen van de rechtszitting of kosten in verband met het verzamelen van bewijs. Indien het verzoek wordt afgewezen, zal de rechter de eiser opdragen om de kosten te vergoeden die de verweerder heeft gemaakt in verband met het verweer tegen de vordering.

Vergoeding van deskundigen

De vergoeding van de kosten voor deskundigen moet betaald worden voordat er uitspraak in de zaak is gedaan, door de partij die om de diensten van de deskundige(n) heeft verzocht. Een partij die is vrijgesteld van gerechtskosten hoeft geen deskundigenkosten te voldoen. In dat geval wordt de vergoeding voor de diensten van deskundigen (met uitzondering van deskundigen van het forensisch instituut) betaald door de Dienst Gerechten.

Vergoeding van vertalers en tolken

Wanneer partijen bij een zaak de taal van de procedure niet beheersen, dient de rechtbank —tenzij zij rechtspersonen vertegenwoordigen — ervoor te zorgen dat zij naar behoren kennis kunnen nemen van de stukken in de zaak en met behulp van een tolk aan de procedure kunnen deelnemen.

Bijlagen

Het verslag van Letland over de studie inzake kostentransparantie PDF (742 Kb) en

Laatste update: 28/09/2022

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.