In this section you will find an overview of the costs of proceedings applicable to France. For a more in-depth analysis on the costs of proceedings, please consult the following case studies: Family law – Divorce Family law – Care of children Family law – Maintenance Commercial law – Contract Commercial law – Liability
The rates are made up of fixed fees and variable fees (often as percentage of the value of the dispute). A distinction should be made between:
Decree no. 80-608 of 30 July 1980 sets the rates for court advocates at the Courts of Appeal. Officers of the court / Lawyers.
Regulations set the rates for lawyers representing parties at first instance (Decree no. 72-784 of 25 August 1972 and no. 75-785 of 21 August 1975).
Court appointed process servers
The rates for court appointed process servers to serve claim forms, notices of application and court orders are dealt with in decree no. 96-1080 of 12 December 1996.
Fixed legal expenses for litigants in civil proceedings
In civil matters, there are fees that are legally indispensable in order to pursue an action, and their amount has been set either by legislation or by order of the court. These fees are known as costs.
They comprise:
The stage when fixed costs must be paid in civil proceedings
Civil proceedings costs include all sums paid out or owed by the parties before or in the course of an action.
These are for example, before the opening of the proceedings, the costs of consulting legal advisers, technical specialists and travel costs.
In the course of the action, these costs may concern the costs of proceedings paid to officers of the court or court officials, fees paid to the State and consultancy fees.
After the proceedings, they may concern the costs of enforcing the judgment.
Fixed legal expenses for litigants in constitutional proceedings
As there are no provisions for individuals to bring an action before the Constitutional Council under current French rules of procedure, there is no need to answer this question.
It is a matter of professional conduct for officers of the court to provide their clients with information pertaining to the rights and obligations of the parties.
On the websites of the Ministry of Justice and various professions.
The information is available in French.
There is no website that publishes the costs of proceedings.
The rates are given exclusive of taxes. The applicable rate of VAT is still 19.6% with the exception of services given to recipients of legal aid (5.5%).
Legal aid makes no distinction between civil or criminal matters, or the nature of the dispute. It focuses solely on the applicant’s resources when deciding to grant or refuse the benefit.
Thus, every person with French nationality and every national from Member States of the European Union, as well as non-profit, legal entities who wish to assert their legal rights but do not have sufficient resources may claim legal aid.
Similarly, foreign nationals, who are habitually and lawfully resident in France, are entitled to benefit from legal aid in civil matters. This condition for lawful residence is not required in criminal matters. Moreover, the benefit will not be denied to minors, irrespective of the type of proceedings involved (civil, administrative or criminal).
The resources taken into account are the legal aid applicant’s average monthly resources of the last calendar year, as well as the resources of persons living habitually in the applicant’s home, where appropriate. In the latter case, the acceptance ceilings for the benefit are raised by adjustments for dependants.
However, recipients of certain types of income support (supplementary benefit from the National Solidarity Fund or the basic guaranteed income) are exempt from having to prove that their resources are insufficient.
Furthermore, different welfare benefits are not taken into account when calculating resources (family allowances, social security payments, housing benefit).
Legal aid may be full or partial, depending on the resources of the applicant. The revenue ceilings for granting legal aid are updated every year by the finance act. For 2009, the average monthly income received in 2008 for a single person must be:
These ceilings are raised by EUR 164 for each of the first two dependants living with the applicant (children, spouse, cohabitee, civil partner, ascendant, etc.) and EUR 104 for the third and subsequent dependant.
As a general rule, the status (e.g. victim or accused) of the party to the proceedings is not taken into account. There is no difference in the way victims, the accused, claimants or defendants in criminal or civil proceedings are treated when deciding whether or not to grant legal aid.
However, the justice system’s framework and planning law of 9 September 2002 improved the conditions for access to justice for victims of the most serious crimes, namely intentional attacks against life or personal integrity (crimes defined and punished by Articles 221-1 to 221-5, 222-1 to 222-6, 222-8, 222-10, 222-14 (1° and 2°), 222‑23 to 222-26, 421-1 (1°) and 421-3 (1° to 4°) of the Criminal Code), and their dependants, so that they may bring a civil action for damages arising out of an attack against the person. In order to benefit from legal aid, the victims and their dependants are exempt from having to prove their resources. This provision applies specifically to victims of rape or physical abuse of a minor under 15 years old or persons who are particularly vulnerable, and which lead to death or permanent disability.
Furthermore, in exceptional circumstances the means condition may be waived, regardless of the status within the proceedings of the legal aid applicant (claimant/defendant, victim/accused) where their circumstances are of particular interest having regard to the object of the litigation or the foreseeable costs of the proceedings.
In particular, this provision applies to the victim of a criminal offence as a result of the circumstances in which that offence was committed.
As a general rule, there is no particular condition which governs the granting of legal aid to defendants in the main action. However, where those defendants pursue any form of legal redress (appeal, application to set a judgment aside, or an appeal for a decision to be set aside on a point of law (cassation)), the situation of the respondents to the appeal/application is improved if they already had the benefit of legal aid. Indeed, these individuals automatically retain the benefit of legal aid in order to defend themselves.
However, it is important to remember the general rule that applies both to claimant and defendant in the main action, whereby legal aid is not granted if the costs covered by this benefit are underwritten by a legal expenses insurance policy or an equivalent protection system.
Before the small claims and summary offences court and the district court, the parties are not bound to instruct a lawyer. If the value of the action is less than EUR 4 000, matters may be brought before these courts using a simplified procedure which dispenses with the parties’ requirement to use a court appointed process server.
Applications to review measures relating to the exercise of parental responsibility, including applications in relation to adoption, where the child was adopted before the age of 15 years, or measures taken following a divorce, or applications for maintenance payments may be made without a lawyer by way of a simple application.
As with all proceedings before the civil courts, these courts do not charge fees for issuing proceedings or entering judgment.
In civil matters, any judgment or decision that brings an end to an action must make a ruling on the costs incurred in the proceedings.
As a general rule, costs (fixed fees – see above) are payable by the losing party. However, the court may in a reasoned judgment order the other party to pay some or all of those costs.
A party may also request that the opponent bear all or part of the charges incurred, and which are not included in the costs. These concern, for example, the lawyer’s advocacy fees, the fees for the process server’s report and travel expenses. If this happens, the court can order the party required to pay the costs, or in default the losing party, to pay the other party an amount which the court determines to cover the expenses incurred and not included in the costs. The court will have regard to principles of fairness and the financial circumstances of the party ordered to pay. The court may, of its own motion, state that there are no grounds for making such an order for reasons based on the same considerations.
In civil matters, remuneration of experts appointed by the court is set by order of the court.
If the court instructs an expert, it will set a retainer from which the remuneration will be deducted. The retainer will be as close as possible to the expected final payment. The court will designate the party or parties who must lodge the retainer with the court office.
Once the expert’s report is lodged, the court will set the remuneration, having particular regard to the enquiries carried out, respect for time limits and the quality of the work done. The court will authorise the expert to return the appropriate amounts lodged at the court office, or as appropriate, payment of additional sums to the expert, indicating the party or parties who are to be responsible for this.
The judgment or decision bringing an end to the action gives a ruling on liability for remunerating the expert. As a general rule, this liability falls to the losing party, unless the court, through a reasoned decision, makes the other party liable for part or all of this fee.
On the other hand, the fees of experts not appointed by the court are agreed freely between the expert and the client, and they are not included in the costs. A party may apply to the court for an order for the losing party or otherwise the party ordered to pay the costs to pay a sum to cover the fees thus incurred. The court will make a ruling having regard to principles of fairness and the financial circumstances of the party ordered to pay.
These fees are the responsibility of the losing party, unless the court, through a reasoned decision, makes the other party liable for part or all of this fee.
The national language version of this page is maintained by the respective Member State. The translations have been done by the European Commission service. Possible changes introduced in the original by the competent national authority may not be yet reflected in the translations. The European Commission accepts no responsibility or liability whatsoever with regard to any information or data contained or referred to in this document. Please refer to the legal notice to see copyright rules for the Member State responsible for this page.
In deze casestudy over familierecht – echtscheiding, werd de lidstaten gevraagd om de partij die de echtscheiding aanvraagt, advies te geven over de proceskosten, teneinde de volgende situaties te onderzoeken:
Zaak A – Nationale situatie: een koppel huwt. Later gaan de echtgenoten uit elkaar en komen zij overeen om uit de echt te scheiden.
Zaak B – Grensoverschrijdende situatie: twee onderdanen van dezelfde lidstaat (lidstaat A) huwen. Het huwelijk vindt plaats in lidstaat A. Na het huwelijk verhuist het koppel naar een andere lidstaat (lidstaat B), waar het zijn verblijfplaats vestigt om er te wonen en te werken. Kort daarna gaat het koppel uit elkaar: de vrouw keert terug naar lidstaat A en haar echtgenoot blijft in lidstaat B. Het koppel is het eens om uit de echt te scheiden. Na haar terugkeer naar lidstaat A vraagt de vrouw onmiddellijk de echtscheiding aan voor de rechterlijke instanties van lidstaat B.
Casestudy | Gerechtelijke procedures | Rechtsmiddelen | Alternatieve geschillenbeslechting | |||||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Staat deze optie open voor dit soort gevallen? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Bemiddeling kan worden ingezet om de partijen overeenstemming te laten bereiken over de gevolgen van de echtscheiding. De tussenkomst van een rechter is evenwel hoe dan ook nodig om de echtscheiding uit te spreken. | De bemiddelingskosten komen ten laste van de partijen, maar kunnen via de rechtsbijstand worden vergoed. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Advocaat | Deurwaarder | Deskundige | ||||
Is vertegenwoordiging verplicht? | Gemiddelde kosten | Is vertegenwoordiging verplicht? | Kosten vóór de uitspraak | Kosten na de uitspraak | Is inschakeling van een deskundige verplicht? | Kosten | |
Casus A | Ja | Bepaalt zelf honorarium | Ja, bij een dagvaarding Nee, bij een gezamenlijk verzoekschrift | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Betekening: 26,70 EUR | Er moet een notaris worden ingeschakeld als een onroerende zaak in de gemeenschap valt | Vaste tarieven |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Document uit een andere lidstaat: 50 EUR Document bestemd voor een andere lidstaat: 36,30 EUR | Document uit een andere lidstaat: 50 EUR Document bestemd voor een andere lidstaat: 36,30 EUR | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding van getuigen | Pand of borgsom | Andere vergoedingen | |||
Worden getuigen vergoed? | Kosten | Bestaat dit en wanneer en hoe wordt dit gebruikt? | Kosten | Beschrijving | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Rechtsbijstand | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Wanneer worden alle kosten vergoed? | Voorwaarden? | |
Casus A | Een echtgenoot kan voor of tijdens de rechtsgang rechtsbijstand aanvragen. Deze wordt verleend als: - de eis tot echtscheiding die de echtgenoot heeft ingesteld, niet duidelijk niet-ontvankelijk is of elke grond mist; - de inkomsten die hij of zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven de in de wet gestelde plafonds; - de kosten van de echtscheidingsprocedure niet worden gedekt door een rechtsbijstandsverzekering. | De staat neemt alle proceskosten voor zijn rekening als de echtgenoot in aanmerking komt voor de vergoeding van alle kosten. | De aanvrager krijgt alle kosten vergoed als de maandelijkse inkomsten die hij of zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven 911 EUR per maand. Daarboven, tot een bedrag van 1367 EUR, worden de kosten gedeeltelijk vergoed. De inkomstenplafonds worden met 164 EUR verhoogd voor de twee eerste afhankelijke personen en met 104 EUR voor de derde en volgende afhankelijke personen |
Casus B | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding | |
Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | Zijn er gevallen waarin de rechtsbijstand moet worden terugbetaald aan de rechtsbijstandsinstantie? | |
Casus A | Nee, wanneer de partijen het eens zijn, worden de kosten in beginsel gedeeld, behalve als de partijen anders overeenkomen of de rechter anders beslist. | Wanneer het echtscheidingsvonnis de echtgenoot die geen rechtsbijstand geniet in de kosten veroordeelt, moet hij of zij de kosten die de staat heeft voorgeschoten voor de verdediging van de echtgenoot die rechtsbijstand heeft ontvangen, aan de schatkist terugbetalen. |
Casus B | Idem | Idem |
Casestudy | Vertalen | Tolken | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | |
Casus A | Vertaalde stukken moeten aan de rechter worden overgelegd. | Geen statistieken beschikbaar over de kosten. | Wanneer de rechter de taal waarin de partijen zich uitdrukken, niet kent. | Vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem |
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.
In deze casestudy over familierecht – gezagsrecht over de kinderen, werd de lidstaten gevraagd om de eiser advies te geven over de proceskosten, teneinde de volgende situaties te onderzoeken:
Zaak A – Nationale situatie: twee personen hebben een aantal jaren ongehuwd samengeleefd. Zij hebben een kind van drie jaar wanneer zij uit elkaar gaan. Bij rechterlijke beslissing krijgt de moeder het gezagsrecht over het kind en de vader een omgangsrecht. De moeder stelt een rechtsvordering in tot inperking van het omgangsrecht van de vader.
Zaak B – Grensoverschrijdende situatie waarin u advocaat bent in lidstaat A: twee personen hebben een aantal jaren ongehuwd samengeleefd in een lidstaat (lidstaat B). Zij hebben samen een kind maar gaan onmiddellijk na de geboorte van het kind uit elkaar. Bij rechterlijke beslissing in lidstaat B krijgt de moeder het gezagsrecht over het kind en de vader een omgangsrecht. De moeder en het kind gaan, met toestemming van de rechter, in een andere lidstaat wonen (lidstaat A) en de vader blijft in lidstaat B. Een paar jaar later stelt de moeder in lidstaat A een rechtsvordering in tot wijziging van het omgangsrecht van de vader.
Casestudy | Gerechtelijke procedures | Rechtsmiddelen | Alternatieve geschillenbeslechting | |||||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Staat deze optie open voor dit soort gevallen? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Gerechtelijke bemiddeling is mogelijk. Buitengerechtelijke bemiddeling is eveneens mogelijk. | De bemiddelingskosten komen ten laste van de partijen. De honoraria worden door de rechter vastgesteld, maar kunnen via de rechtsbijstand worden vergoed. Een goede optie is dat de bemiddelaar en de partijen samen een honorarium afspreken. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Advocaat | Deurwaarder | Deskundige | ||||
Is vertegenwoordiging verplicht? | Gemiddelde kosten | Is inschakeling verplicht? | Kosten vóór de uitspraak | Kosten na de uitspraak | Is inschakeling verplicht? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Ja, bij een dagvaarding Nee, in geval van een verzoekschrift | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Als de griffie het vonnis niet bekendmaakt, kost betekening door de deurwaarder 26,70 EUR | Nee | Vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Document uit een andere lidstaat: 50 EUR Document bestemd voor een andere lidstaat: 36,30 EUR | Document uit een andere lidstaat: 50 EUR Document bestemd voor een andere lidstaat: 36,30 EUR | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding van getuigen | Pand of borgsom | Andere vergoedingen | |||
Worden getuigen vergoed? | Bestaat dit en wanneer en hoe wordt dit gebruikt? | Bestaat dit en wanneer en hoe wordt dit gebruikt? | Kosten | Beschrijving | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Rechtsbijstand | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Wanneer worden alle kosten vergoed? | Voorwaarden? | |
Casus A | De rechtsbijstand kan voor of tijdens de rechtsgang worden aangevraagd. Deze wordt verleend als de middelen die de ouder heeft opgegeven, niet uitkomen boven de in de wet gestelde plafonds. | De staat neemt alle proceskosten voor zijn rekening als de ouder in aanmerking komt voor de vergoeding van alle kosten. | De aanvrager ontvangt volledige bijstand als de maandelijkse inkomsten die hij of zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven 911 EUR per maand. Daarboven, tot een bedrag van 1367 EUR, worden de kosten gedeeltelijk vergoed. De inkomstenplafonds worden met 164 EUR verhoogd voor de twee eerste afhankelijke personen en met 104 EUR voor de derde en volgende afhankelijke personen |
Casus B | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Vertalen | Tolken | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | |
Casus A | Vertaalde stukken moeten aan de rechter worden overgelegd. | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarvan de partijen zich bedienen, niet kent. | De vergoeding wordt door de rechter vastgesteld. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem |
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.
In deze casestudy over familierecht – alimentatie, werd de lidstaten gevraagd om de eiser advies te geven over de proceskosten, teneinde de volgende situaties te onderzoeken:
Zaak A – Nationale situatie: twee personen hebben een aantal jaren ongehuwd samengeleefd. Zij hebben een kind van drie jaar wanneer zij uit elkaar gaan. Bij rechterlijke beslissing krijgt de moeder het gezagsrecht over het kind. Het enige onopgeloste geschilpunt betreft het bedrag van de alimentatie dat de vader aan de moeder is verschuldigd voor het levensonderhoud en de opvoeding van het kind. De moeder stelt daartoe een rechtsvordering in.
Zaak B – Grensoverschrijdende situatie waarin u advocaat bent in lidstaat A: twee personen hebben ongehuwd samengeleefd in een lidstaat (lidstaat B). Zij hebben een kind van drie jaar. Zij gaan uit elkaar. Bij rechterlijke beslissing in lidstaat B krijgt de moeder het gezagsrecht over het kind. Met de instemming van de vader verhuizen moeder en kind naar een andere lidstaat (lidstaat A) waar zij hun verblijfplaats vestigen.
Er blijft een geschilpunt bestaan. Dat heeft betrekking op het bedrag van de alimentatie dat de vader aan de moeder is verschuldigd voor het levensonderhoud en de opvoeding van het kind. De moeder stelt daartoe in lidstaat A een rechtsvordering in.
Casestudy | Gerechtelijke procedures | Rechtsmiddelen | Alternatieve geschillenbeslechting | |||||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Staat deze optie open voor dit soort gevallen? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Gerechtelijke bemiddeling is mogelijk. Buitengerechtelijke bemiddeling is eveneens mogelijk. | De bemiddelingskosten komen ten laste van de partijen. De honoraria worden door de rechter vastgesteld, maar kunnen via de rechtsbijstand worden vergoed. Een goede optie is dat de bemiddelaar en de partijen samen een honorarium afspreken. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Advocaat | Deurwaarder | Deskundige | ||||
Is vertegenwoordiging verplicht? | Gemiddelde kosten | Is inschakeling verplicht? | Kosten vóór de uitspraak | Kosten na de uitspraak | Is inschakeling verplicht? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding van getuigen | Pand of borgsom | Andere vergoedingen | |||
Worden getuigen vergoed? | Kosten | Bestaat dit en wanneer en hoe wordt dit gebruikt? | Kosten | Beschrijving | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee | Nee |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Rechtsbijstand | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Wanneer worden alle kosten vergoed? | Voorwaarden? | |
Casus A | De moeder kan voor of tijdens de rechtsgang rechtsbijstand aanvragen. Deze wordt toegekend als de opgegeven middelen niet uitkomen boven de in de wet gestelde plafonds. | De staat neemt alle proceskosten voor zijn rekening als de moeder in aanmerking komt voor de vergoeding van alle kosten. | De moeder krijgt alle kosten vergoed als de maandelijkse inkomsten die zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven 911 EUR per maand. Daarboven, tot een bedrag van 1367 EUR, worden de kosten gedeeltelijk vergoed. De inkomstenplafonds worden met 164 EUR verhoogd voor de twee eerste personen ten laste van de moeder en met 104 EUR voor de derde en volgende afhankelijke personen. |
Casus B | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding | |
Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | Zijn er gevallen waarin de rechtsbijstand moet worden terugbetaald aan de rechtsbijstandsinstantie? | |
Casus A | Ja, als de rechter daartoe beslist. | Wanneer de familierechter de vader die geen rechtsbijstand geniet in de kosten veroordeelt, moet de vader de kosten die de staat heeft voorgeschoten voor de verdediging van de moeder die rechtsbijstand heeft ontvangen, aan de schatkist terugbetalen. |
Casus B | Idem | Idem |
Casestudy | Vertalen | Tolken | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | |
Casus A | Vertaalde stukken moeten aan de rechter worden overgelegd. | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarin de partijen zich uitdrukken, niet kent. | De vergoeding wordt door de rechter vastgesteld. |
Casus B | Idem | Idem | Idem | Idem |
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.
In deze casestudy over handelsrecht – overeenkomstenrecht, werd de lidstaten gevraagd om de verkoper advies te geven over de proceskosten, teneinde de volgende situaties te onderzoeken:
Zaak A – Nationale situatie: een bedrijf heeft goederen geleverd met een waarde van 20 000 euro. De verkoper werd niet betaald omdat de koper vindt dat de goederen niet in overeenstemming zijn met hetgeen was overeengekomen.
De verkoper stelt een rechtsvordering in tot volledige betaling van de prijs.
Zaak B – Grensoverschrijdende situatie: een bedrijf waarvan het hoofdkantoor in lidstaat B is gevestigd, levert aan een koper in lidstaat A goederen met een waarde van 20 000 euro. Op de overeenkomst is het recht van lidstaat B van toepassing en de overeenkomst is opgesteld in de taal van lidstaat B. De verkoper werd niet betaald omdat de koper in lidstaat A vindt dat de goederen niet in overeenstemming zijn met hetgeen was overeengekomen. De verkoper stelt in lidstaat A een rechtsvordering in tot volledige betaling van de prijs, zoals is bepaald in de overeenkomst met de koper.
Casestudy | Gerechtelijke procedures | ||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | |
Casus A | Tribunal de grande instance (arrondissementsrechtbank): nee, er zijn geen aanvankelijke gerechtskosten. Tribunal de commerce (handelsrechtbank): ja, er zijn aanvankelijke gerechtskosten, minimaal 69,97 EUR. | Tribunal de grande instance: nee | Tribunal de grande instance: nee |
Casus B | Tribunal de grande instance: nee, er zijn geen aanvankelijke gerechtskosten. Tribunal de commerce: ja, er zijn aanvankelijke gerechtskosten, minimaal 69,97 EUR. | Tribunal de grande instance: nee | Tribunal de grande instance: nee |
Casestudy | Rechtsmiddelen | Alternatieve geschillenbeslechting | |||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Staat deze optie open voor dit soort gevallen? | Kosten | |
Casus A | Nee | Nee | Nee | Ja Verzoening Gerechtelijke bemiddeling Buitengerechtelijke bemiddeling | Gratis Honoraria vastgesteld door de rechter. Overeenkomst tussen de partijen en de mediator. |
Casus B | Nee | Nee | Nee | Ja Verzoening Gerechtelijke bemiddeling Buitengerechtelijke bemiddeling | Gratis Honoraria vastgesteld door de rechter. Overeenkomst tussen de partijen en de mediator. |
Casestudy | Advocaat | Deurwaarder | Deskundige | ||||
Is vertegenwoordiging verplicht? | Gemiddelde kosten | Is inschakeling verplicht? | Kosten vóór de uitspraak | Kosten na de uitspraak | Is inschakeling verplicht? | Kosten | |
Casus A | Tribunal de grande instance (arrondissementsrechtbank): ja Tribunal de commerce (handelsrechtbank): nee Cour d’appel (hof van beroep): ja | Advocaten: Geen statistieken beschikbaar Procureurs: 983 EUR | Ja | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Betekening: 26,70 EUR | Nee | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Tribunal de grande instance: ja Tribunal de commerce: nee Cour d’appel: ja | Advocaten: Geen statistieken beschikbaar Procureurs: 983 EUR | Ja | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Betekening: 26,70 EUR | Nee | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Casestudy | Vergoeding van getuigen | Pand of borgsom |
Worden getuigen vergoed? | Bestaat dit en wanneer en hoe wordt dit gebruikt? | |
Casus A | Ja (decreet van 27 december 1920 tot herziening van de vergoeding voor getuigen) | Nee |
Casus B | Ja (decreet van 27 december 1920 tot herziening van de vergoeding voor getuigen) | Nee |
Casestudy | Rechtsbijstand | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Wanneer worden alle kosten vergoed? | Voorwaarden? | |
Casus A | Rechtspersonen met winstoogmerk (bijv. bedrijven) kunnen geen rechtsbijstand ontvangen. In Frankrijk wordt deze bijstand uitsluitend verleend aan natuurlijke personen en, onder bepaalde omstandigheden, aan rechtspersonen zonder winstoogmerk en verenigingen van huiseigenaren. | De staat neemt alle proceskosten voor zijn rekening als de eisende partij in aanmerking komt voor de vergoeding van alle kosten. | De aanvrager ontvangt volledige bijstand als de maandelijkse inkomsten die hij of zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven 911 EUR per maand. Daarboven, tot een bedrag van 1367 EUR, worden de kosten gedeeltelijk vergoed. De inkomstenplafonds worden met 164 EUR verhoogd voor de twee eerste afhankelijke personen en met 104 EUR voor de derde en volgende afhankelijke personen |
Casus B | Idem | Idem | Idem |
Casestudy | Vergoeding | |||
Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | In het geval van een gedeeltelijke terugbetaling: welk percentage wordt over het algemeen terugbetaald? | Welke kosten worden nooit terugbetaald? | Zijn er gevallen waarin de rechtsbijstand moet worden terugbetaald aan de rechtsbijstandsinstantie? | |
Casus A | Ja | Vergoeding van alle vaste kosten, behalve als de rechter anders beslist. | Niet-vaste kosten: vergoeding naar billijkheid door de rechter vastgesteld | Wanneer de rechter de partij die geen rechtsbijstand geniet in de kosten veroordeelt, moet deze partij de kosten die de staat heeft voorgeschoten voor de verdediging van de procespartij die rechtsbijstand heeft ontvangen, aan de schatkist terugbetalen. |
Casus B | Ja | Vergoeding van alle vaste kosten, behalve als de rechter anders beslist. | Niet-vaste kosten: vergoeding naar billijkheid door de rechter vastgesteld | Idem |
Casestudy | Vertalen | Tolken | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | |
Casus A | Aan de rechter overgelegde stukken moeten worden vertaald. | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarin de partijen zich uitdrukken, niet kent. | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Aan de rechter overgelegde stukken moeten worden vertaald. Handeling tot het verkrijgen van bewijs in het kader van Verordening (EG) nr. 1206/2001 van 28 mei 2001. | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarin de partijen zich uitdrukken, niet kent. Handeling tot het verkrijgen van bewijs in het kader van Verordening (EG) nr. 1206/2001 van 28 mei 2001. | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.
In deze casestudy over handelsrecht – aansprakelijkheidsrecht, werd de lidstaten gevraagd om de klant advies te geven over de proceskosten, teneinde de volgende situaties te onderzoeken:
Zaak A – Nationale situatie: een fabrikant van verwarmingstoestellen levert een verwarmingstoestel aan een installateur. De installateur verkoopt het verwarmingstoestel door aan een klant en installeert dat in diens huis. Kort daarna ontstaat er brand in het huis. Elke betrokkene (fabrikant, installateur en eindklant) is verzekerd. De oorzaak van de brand wordt betwist. Niemand wil de klant schadeloosstellen.
De klant stelt een rechtsvordering in tot volledige schadeloosstelling door de fabrikant, de installateur en de verzekeringsmaatschappijen.
Zaak B – Grensoverschrijdende situatie: een fabrikant van verwarmingstoestellen in lidstaat B levert een verwarmingstoestel aan een installateur in lidstaat C. De installateur verkoopt het verwarmingstoestel door aan een klant in lidstaat A en installeert dat in diens huis. Kort daarna ontstaat er brand in het huis. Elke betrokkene (fabrikant, installateur en eindklant) is verzekerd bij een verzekeringsmaatschappij in de eigen lidstaat. De oorzaak van de brand wordt betwist. Niemand wil de klant schadeloosstellen.
De klant stelt in lidstaat A een rechtsvordering in tot volledige schadeloosstelling door de fabrikant, de installateur en de verzekeringsmaatschappij in lidstaat A.
Case-study | Gerechtelijke procedures | Rechtsmiddelen | Alternatieve geschillenbeslechting | |||||
Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Aanvankelijke gerechtskosten | Vergoedingen diensten | Andere vergoedingen | Staat deze optie open voor dit soort gevallen? | Kosten | |
Casus A | Tribunal de grande instance (arrondissementsrechtbank): Geen aanvankelijke gerechtskosten. Tribunal de commerce (handelsrechtbank): ja, er zijn aanvankelijke gerechtskosten, minimaal 69,97 EUR. | Tribunal de grande instance: nee | Tribunal de grande instance: nee | Nee | Nee | Nee | Ja Verzoening Gerechtelijke bemiddeling Buitengerechtelijke bemiddeling | Gratis Honoraria vastgesteld door de rechter. Overeenkomst tussen de partijen en de mediator. |
Casus B | Tribunal de grande instance: nee Tribunal de commerce: ja, er zijn aanvankelijke gerechtskosten, minimaal 69,97 EUR. | Tribunal de grande instance: nee | Tribunal de grande instance: nee | Nee | Nee | Nee | Ja Verzoening Gerechtelijke bemiddeling Buitengerechtelijke bemiddeling | Gratis Honoraria vastgesteld door de rechter. Overeenkomst tussen de partijen en de mediator. |
Case-study | Advocaat | Deurwaarder | Deskundige | ||||
Is vertegenwoordiging verplicht? | Gemiddelde kosten | Is inschakeling verplicht? | Kosten vóór de uitspraak | Kosten na de uitspraak | Is inschakeling verplicht? | Kosten | |
Casus A | Tribunal de grande instance (arrondissementsrechtbank: ja Tribunal de commerce (handelsrechtbank): nee Cour d’appel (hof van beroep): ja | Advocaten: Geen statistieken beschikbaar Procureurs: 983 EUR | Ja | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Betekening: 26,70 EUR | Nee | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Tribunal de grande instance: ja Tribunal de commerce: nee Cour d’appel: ja | Advocaten: Geen statistieken beschikbaar Procureurs: 983 EUR | Ja | Dagvaarding: 18,70 EUR Betekening: 26,70 EUR | Betekening: 26,70 EUR | Nee | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Case-study | Vergoeding van getuigen |
Worden getuigen vergoed? | |
Casus A | Ja (decreet van 27 december 1920 tot herziening van de vergoeding voor getuigen) |
Casus B | Ja (decreet van 27 december 1920 tot herziening van de vergoeding voor getuigen) |
Case-study | Rechtsbijstand | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Wanneer worden alle kosten vergoed? | Voorwaarden? | |
Casus A | De koper - natuurlijke persoon of rechtspersoon zonder winstoogmerk – kan voor of tijdens de rechtsgang rechtsbijstand aanvragen. Deze wordt verleend als: - de vordering die de koper heeft ingesteld, niet duidelijk niet-ontvankelijk is of elke grond mist; - de opgegeven inkomsten, niet uitkomen boven de in de wet gestelde plafonds; - de proceskosten niet worden gedekt door een rechtsbijstandsverzekering. | De staat neemt alle proceskosten voor zijn rekening als de koper in aanmerking komt voor de vergoeding van alle kosten. | De aanvrager ontvangt volledige bijstand als de maandelijkse inkomsten die hij of zij heeft opgegeven, niet uitkomen boven 911 EUR per maand. Daarboven, tot een bedrag van 1367 EUR, worden de kosten gedeeltelijk vergoed. De inkomstenplafonds worden met 164 EUR verhoogd voor de twee eerste afhankelijke personen en met 104 EUR voor de derde en volgende afhankelijke personen |
Casus B | Idem | Idem | Idem |
Case-study | Vergoeding | |||
Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | Kan de in het gelijk gestelde partij terugbetaling van de proceskosten verkrijgen? | |
Casus A | Ja | Vergoeding van alle vaste kosten, behalve als de rechter anders beslist. | Niet-vaste kosten: vergoeding naar billijkheid door de rechter vastgesteld | Wanneer de rechter de partij die geen rechtsbijstand geniet in de kosten veroordeelt, moet deze partij de kosten die de staat heeft voorgeschoten voor de verdediging van de procespartij die rechtsbijstand heeft ontvangen, aan de schatkist terugbetalen. |
Casus B | Ja | Vergoeding van alle vaste kosten, behalve als de rechter anders beslist. | Niet-vaste kosten: vergoeding naar billijkheid door de rechter vastgesteld | Idem |
Casestudy | Vertalen | Tolken | ||
Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | Wanneer en onder welke voorwaarden is dat nodig? | Geraamde kosten? | |
Casus A | Aan de rechter overgelegde stukken moeten worden vertaald. | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarvan de partijen zich bedienen, niet kent. | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
Casus B | Aan de rechter overgelegde stukken moeten worden vertaald. Handeling tot het verkrijgen van bewijs in het kader van Verordening (EG) nr. 1206/2001 van 28 mei 2001 | Geen statistieken beschikbaar. | Wanneer de rechter de taal waarvan de partijen zich bedienen, niet kent. Handeling tot het verkrijgen van bewijs in het kader van Verordening (EG) nr. 1206/2001 van 28 mei 2001 | Vergoeding vastgesteld door de rechter. |
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.