Έξοδα

Κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με τις αμοιβές στον χώρο των νομικών επαγγελμάτων

Οι τιμές περιλαμβάνουν πάγια τέλη και κυμαινόμενα τέλη (συχνά υπό μορφή ποσοστού της αξίας της διαφοράς).

Πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ:

• των λειτουργών της δικαιοσύνης (δικηγόροι, δικαστικοί πληρεξούσιοι), των οποίων η αμοιβή υπόκειται σε διατίμηση μόνο εν μέρει. Ως επί το πλείστον, οι αμοιβές συμφωνούνται ελεύθερα με τον πελάτη
• των δημόσιων λειτουργών ή δημόσιων αξιωματούχων, των οποίων η αμοιβή υπόκειται σε διατίμηση στο πλαίσιο της κανονιστικής εξουσίας της γαλλικής κυβέρνησης.

Πληρεξούσιοι

Το διάταγμα αριθ. 80-608 της 30ής Ιουλίου 1980 καθορίζει τις αμοιβές των πληρεξουσίων παρά τω εφετείω. Λειτουργοί της δικαιοσύνης / Δικηγόροι.

Κανονιστικές πράξεις καθορίζουν την αμοιβή υπηρεσιών νομικής εκπροσώπησης που χρεώνουν οι δικηγόροι, οι οποίοι εκπροσωπούν άτομα που δικαιούνται έννομη προστασία σε πρώτο βαθμό (διάταγμα αριθ. 72-784 της 25ης Αυγούστου 1972 και διάταγμα αριθ. 75-785 της 21ης Αυγούστου 1975).

Δικαστικοί επιμελητές

Οι αμοιβές των δικαστικών επιμελητών για τις προσεπικλήσεις και τις επιδόσεις εισαγωγικών δικογράφων και δικαστικών αποφάσεων προβλέπονται στο διάταγμα αριθ. 96-1080 της 12ης Δεκεμβρίου 1996.

Πάγια έξοδα

Πάγια έξοδα σε αστικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε αστικές διαδικασίες

Στις αστικές υποθέσεις, υπάρχουν δαπάνες οι οποίες απαιτούνται από τον νόμο για τη διεξαγωγή της δίκης και το ύψος των οποίων αποτελεί αντικείμενο διατίμησης, είτε βάσει κανονιστικής ρύθμισης είτε βάσει δικαστικής απόφασης. Οι δαπάνες αυτές ονομάζονται δικαστικά έξοδα.

Περιλαμβάνουν :

4.     τα δικαιώματα, τους φόρους, τα τέλη ή τα έξοδα παράστασης που εισπράττουν οι γραμματείες των δικαστηρίων ή η φορολογική διοίκηση. Τα εν λόγω δικαιώματα και οι φόροι σπανίζουν, καθώς ο νόμος αριθ. 77-1468 της 30ής Δεκεμβρίου 1977 θέσπισε τον δωρεάν χαρακτήρα των δικαστικών διαδικασιών ενώπιον αστικών και διοικητικών δικαστηρίων

5.     τα έξοδα μετάφρασης πράξεων, όταν η μετάφραση καθίσταται αναγκαία από τον νόμο ή διεθνή δέσμευση

1. τις αποζημιώσεις των μαρτύρων
2. την αμοιβή των τεχνικών
3. τα έξοδα που υπόκεινται σε διατίμηση (δικαστικοί επιμελητές, πληρεξούσιοι, δικηγόροι)
4. τα έξοδα παράστασης δημόσιων λειτουργών ή δημόσιων αξιωματούχων

10.   την αμοιβή των δικηγόρων στον βαθμό που υπόκειται σε ρύθμιση, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων αγόρευσης

11.   τα έξοδα που συνεπάγεται η επίδοση μιας πράξης στο εξωτερικό

12.   τα έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης που καθίστανται αναγκαία από τη διεξαγωγή αποδείξεων που πραγματοποιείται στο εξωτερικό κατόπιν αιτήματος των δικαστηρίων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1206 / 2001 του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου για τη συνεργασία μεταξύ των δικαστηρίων των κρατών μελών κατά τη διεξαγωγή αποδείξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις

13.   τις κοινωνικές έρευνες που διατάσσονται σε οικογενειακές υποθέσεις και σε υποθέσεις νομικής προστασίας ενηλίκων και ανηλίκων

14.   την αμοιβή του προσώπου που ορίζεται από το δικαστήριο για την εξέταση του ανηλίκου.

Στάδιο της αστικής διαδικασίας κατά το οποίο πρέπει να καταβληθούν τα πάγια έξοδα

Τα έξοδα της αστικής δίκης περιλαμβάνουν όλα τα ποσά που καταβλήθηκαν ή οφείλονται από τα μέρη πριν από την έναρξη ή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Πρόκειται, για παράδειγμα, πριν από την έναρξη της διαδικασίας, για τα έξοδα νομικών συμβούλων, τεχνικών εμπειρογνωμόνων και τα έξοδα ταξιδίου.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, τα εν λόγω έξοδα μπορεί να αφορούν τα διαδικαστικά έξοδα που καταβάλλονται στους λειτουργούς της δικαιοσύνης, στους δημόσιους αξιωματούχους, τα δικαιώματα που εισπράττει το κράτος και τις αμοιβές των συμβούλων.

Μετά τη δίκη, μπορεί να καταβάλλονται τα έξοδα εκτέλεσης της απόφασης.

Πάγια έξοδα σε συνταγματικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε συνταγματικές διαδικασίες

Στο πλαίσιο της ισχύουσας διαδικασίας στη Γαλλία, δεν προβλέπεται δυνατότητα ατομικής προσφυγής στο Συνταγματικό Συμβούλιο, επομένως η παρούσα ερώτηση είναι άνευ αντικειμένου.

Πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται εκ των προτέρων από τους συνηγόρους

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των διαδίκων

Η παροχή των συναφών πληροφοριών στους πελάτες τους, όσον αφορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, είναι στοιχείο των κανόνων δεοντολογίας που ισχύουν για τους λειτουργούς της δικαιοσύνης.

Πηγές πληροφοριών σχετικά με τα δικαστικά έξοδα

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τα δικαστικά έξοδα στη Γαλλία;

Στους δικτυακούς τόπους του Υπουργείου Δικαιοσύνης και των διάφορων επαγγελμάτων.

Σε ποιες γλώσσες μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τα δικαστικά έξοδα στη Γαλλία;

Οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες στα γαλλικά.

Πού μπορώ να βρω πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα έξοδα;

Δεν υπάρχει δικτυακός τόπος ο οποίος να δημοσιεύει τα έξοδα των διαδικασιών.

Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ)

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τον ΦΠΑ; Ποιοι είναι οι εφαρμοστέοι συντελεστές;

Οι τιμές παρατίθενται μη συμπεριλαμβανομένων των φόρων. Ο εφαρμοστέος συντελεστής ΦΠΑ είναι πάντοτε 19,6 % με εξαίρεση τις παροχές προς τους δικαιούχους νομικής συνδρομής (5,5 %).

Νομική συνδρομή

Κατώτατο εισόδημα για τη χορήγηση νομικής συνδρομής στον τομέα της αστικής δικαιοσύνης

Η νομική συνδρομή δεν διακρίνει ανάλογα με το είδος της υπόθεσης (αστική ή ποινική) ή ανάλογα με τη φύση της διαφοράς. Λαμβάνει υπόψη μόνο τα εισοδήματα του αιτούντος προκειμένου να χορηγηθεί η όχι η συνδρομή.

Έτσι, όλα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν τη γαλλική ιθαγένεια και οι πολίτες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιθυμούν να διεκδικήσουν δικαστικά τα δικαιώματά τους και δεν διαθέτουν επαρκή εισοδήματα μπορούν να ζητήσουν νομική συνδρομή.

Ομοίως, άτομα αλλοδαπής ιθαγένειας που έχουν τη συνήθη και νόμιμη διαμονή τους στη Γαλλία δικαιούνται νομική συνδρομή σε αστικές υποθέσεις. Η προϋπόθεση της νόμιμης διαμονής δεν απαιτείται, ωστόσο, σε ποινικές υποθέσεις. Επίσης, δεν αντιτάσσεται κατά ανηλίκων, όποια και αν είναι η διαδικασία της οποίας αποτελούν αντικείμενο (αστική, διοικητική ή ποινική).

Τα εισοδήματα που λαμβάνονται υπόψη είναι ο μηνιαίος μέσος όρος των εισοδημάτων του τελευταίου ημερολογιακού έτους του αιτούντος τη νομική συνδρομή καθώς και, ενδεχομένως, τα εισοδήματα των προσώπων που διαμένουν συνήθως μαζί του. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, τα ανώτατα όρια επιλεξιμότητας για συνδρομή προσαυξάνονται μέσω διορθώσεων που λαμβάνουν υπόψη τα συντηρούμενα πρόσωπα.

Ωστόσο, τα άτομα που δικαιούνται ελάχιστα κοινωνικά επιδόματα (συμπληρωματικό επίδομα του εθνικού ταμείου αλληλεγγύης, ελάχιστο εισόδημα ένταξης) απαλλάσσονται από την υποχρέωση αιτιολόγησης των εισοδημάτων τους.

Επίσης, διάφορα επιδόματα κοινωνικού χαρακτήρα δεν συνυπολογίζονται στα εισοδήματα (οικογενειακές παροχές, κοινωνικές παροχές, επίδομα στέγασης).

Η νομική συνδρομή μπορεί να είναι πλήρης ή μερική, ανάλογα με τους πόρους. Τα ανώτατα όρια του εισοδήματος για την επιλεξιμότητα επικαιροποιούνται κάθε χρόνο βάσει του νόμου για τον προϋπολογισμό. Για το 2009, ο μέσος όρος των μηνιαίων εισοδημάτων το 2008 πρέπει να είναι, για ένα άτομο μόνο του:

• κατώτερος ή ίσος με 911 ευρώ για πλήρη νομική συνδρομή,
• μεταξύ 912 και 1367 ευρώ για μερική νομική συνδρομή.

Τα συγκεκριμένα ανώτατα όρια προσαυξάνονται κατά 164 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα συντηρούμενα πρόσωπα που ζουν στην κατοικία του αιτούντος (τέκνα, σύζυγος, σύντροφος, δηλωμένος σύντροφος, ανιών κλπ.) και κατά 104 ευρώ από το τρίτο συντηρούμενο πρόσωπο.

Άλλες προϋποθέσεις που συνδέονται με την παροχή νομικής συνδρομής σε θύματα

Καταρχήν, η ιδιότητα του διαδίκου (για παράδειγμα, θύμα ή κατηγορούμενος) δεν λαμβάνεται υπόψη. Δεν υπάρχει διαφορά μεταχείρισης μεταξύ θυμάτων, κατηγορουμένων, εναγόντων ή εναγομένων όσον αφορά τη χορήγηση ή την απόρριψη νομικής συνδρομής.

Ωστόσο, ο νόμος περί προσανατολισμού και προγραμματισμού της δικαιοσύνης της 9ης Σεπτεμβρίου 2002 βελτίωσε τους όρους πρόσβασης στη δικαιοσύνη των θυμάτων των σοβαρότερων εγκλημάτων που αφορούν απόπειρα εκ προθέσεως κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ενός προσώπου (εγκλήματα που προβλέπονται και τιμωρούνται από τα άρθρα 221-1 έως 221-5, 222-1 έως 222-6, 222-8, 222-10, 222-14 (πρώτη και δεύτερη περίπτωση), 222,23 έως 222-26, 421-1 (πρώτη περίπτωση) και 421-3 (πρώτη έως τέταρτη περίπτωση του ποινικού κώδικα, καθώς και για τους έλκοντες δικαιώματα από τα εν λόγω πρόσωπα για την άσκηση της πολιτικής αγωγής με αίτημα την αποζημίωση της βλάβης που προκύπτει από την προσβολή του προσώπου) απαλλάσσοντάς τα από την υποχρέωση να αποδείξουν τα εισοδήματά τους προκειμένου να δικαιούνται νομική συνδρομή. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται ειδικότερα σε θύματα βιασμού ή πράξεων συνήθους βίας σε ανηλίκους ηλικίας κάτω των 15 ετών ή σε πρόσωπα ιδιαίτερα ευάλωτα, όταν οι εν λόγω πράξεις είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο ή μόνιμη αναπηρία.

Επίσης, εξαίρεση στην προϋπόθεση του εισοδήματος παρέχεται, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του αιτούντος τη συνδρομή στη δίκη (ενάγων/εναγόμενων, θύμα/κατηγορούμενος), εάν η περίπτωσή του παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσον αφορά το αντικείμενο της διαφοράς ή τα προβλεπόμενα έξοδα της δίκης.

Η διάταξη αυτή μπορεί ειδικότερα να εφαρμοσθεί στο θύμα ενός ποινικού αδικήματος λόγω των περιστάσεων υπό τις οποίες διαπράχθηκε το αδίκημα.

Άλλες προϋποθέσεις που συνδέονται με την παροχή νομικής συνδρομής σε κατηγορουμένους

Καταρχήν, καμία ειδική προϋπόθεση δεν ρυθμίζει τους όρους εξασφάλισης νομικής συνδρομής για τους εναγομένους στη διαδικασία. Ωστόσο, σε περίπτωση άσκησης προσφυγής (έφεση, ανακοπή, αναίρεση), η κατάσταση των εναγομένων βελτιώνεται όταν δικαιούνται ήδη νομική συνδρομή. Πράγματι, τα πρόσωπα αυτά διατηρούν αυτοδικαίως το δικαίωμα στην εν λόγω συνδρομή για την υπεράσπισή τους.

Ωστόσο, πρέπει να υπομνησθεί ο γενικός κανόνας, ο οποίος ισχύει τόσο για τον ενάγοντα όσο και για τον εναγόμενο στη διαδικασία, σύμφωνα με τον οποίο νομική συνδρομή δεν χορηγείται όταν τα έξοδα που καλύπτονται από την εν λόγω συνδρομή αναλαμβάνονται στο πλαίσιο ασφάλειας νομικής προστασίας ή ισοδύναμου συστήματος προστασίας.

Δωρεάν δικαστικές διαδικασίες

Ενώπιον των juridiction de proximité (δικαστηρίων μικροδιαφορών) και του tribunal d’instance (ειρηνοδικείου), οι διάδικοι δεν είναι υποχρεωτικό να εκπροσωπούνται από δικηγόρο. Όταν το ποσό της απαίτησης είναι κατώτερο των 4.000 ευρώ, οι διαδικασίες αυτές μπορούν να ασκηθούν με απλουστευμένο τρόπο, απαλλάσσοντας τους διαδίκους από την υποχρέωση προσφυγής στις υπηρεσίες δικαστικού επιμελητή.

Οι αιτήσεις αναθεώρησης μέτρων σχετικών με την άσκηση γονικής μέριμνας καθώς και οι αιτήσεις σε θέματα υιοθεσίας, εφόσον το παιδί υιοθετήθηκε πριν από την ηλικία των 15 ετών, τα μέτρα μετά το διαζύγιο και οι αιτήσεις που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής μπορούν να υποβληθούν χωρίς δικηγόρο, μέσω απλής προσφυγής.

Όπως όλες οι αστικές διαδικασίες, οι εν λόγω διαδικασίες δεν συνεπάγονται έξοδα για την κίνηση της διαδικασίας ή την έκδοση της απόφασης.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να καταβάλει ο ηττηθείς διάδικος τα έξοδα του διαδίκου που κέρδισε τη δίκη;

Σε αστικές υποθέσεις, κάθε απόφαση με την οποία περατώνεται μια διαδικασία πρέπει να ρυθμίζει την κάλυψη των εξόδων που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας.

Καταρχήν, τα δικαστικά έξοδα (δαπάνες που υπόκεινται σε τιμολόγηση – πρβλ. ανωτέρω) βαρύνουν τον ηττηθέντα διάδικο. Ωστόσο, ο δικαστής μπορεί, με αιτιολογημένη απόφαση, να επιδικάσει το σύνολο ή μέρος των εξόδων στον αντίδικο.

Επίσης, ένας διάδικος μπορεί να ζητήσει να επιβαρυνθεί ο αντίδικος με το σύνολο ή μέρος των δαπανών που δεν περιλαμβάνονται στα δικαστικά έξοδα. Πρόκειται, για παράδειγμα, για αμοιβές και δικαιώματα αγόρευσης του δικηγόρου του, για έξοδα και διαπιστώσεις δικαστικού επιμελητή και για τα οδοιπορικά του τελευταίου. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαστής καταδικάζει τον διάδικο που φέρει την ευθύνη καταβολής των εξόδων ή τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει στον αντίδικο το ποσό που  καθορίζεται από τον δικαστή για την κάλυψη των δαπανών που δεν περιλαμβάνονται στα δικαστικά έξοδα. Ο δικαστής λαμβάνει υπόψη την αρχή της επιείκειας ή την οικονομική κατάσταση του καταδικασθέντος. Μπορεί, ακόμη και αυτεπαγγέλτως, για λόγους που βασίζονται στους ίδιους παράγοντες, να αποφανθεί ότι δεν συντρέχει λόγος τέτοιας καταδίκης.

Αμοιβές εμπειρογνωμόνων

Σε αστικές υποθέσεις, η αμοιβή των εμπειρογνωμόνων που ορίζονται από τον δικαστή καθορίζεται με δικαστική απόφαση.

Όταν αναθέτει μια αποστολή σε έναν εμπειρογνώμονα, ο δικαστής καθορίζει το ύψος της προκαταβολής επί του ποσού της αμοιβής του εμπειρογνώμονα, η οποία προσεγγίζει όσο το δυνατόν περισσότερο την οριστική προβλεπόμενη αμοιβή. Καθορίζει τον διάδικο ή τους διαδίκους που πρέπει να καταθέσουν την εν λόγω προκαταβολή στη γραμματεία του δικαστηρίου.

Μόλις υποβληθεί η έκθεση του εμπειρογνώμονα, ο δικαστής καθορίζει την αμοιβή του ανάλογα, ειδικότερα, με τα καθήκοντα που εκτέλεσε, την τήρηση των ορισθεισών προθεσμιών και την ποιότητα της παρασχεθείσας εργασίας. Εξουσιοδοτεί τον εμπειρογνώμονα να εισπράξει την αμοιβή του από τα ποσά που έχουν κατατεθεί στη γραμματεία και διατάσσει, ενδεχομένως, την καταβολή συμπληρωματικών ποσών στον εμπειρογνώμονα, υποδεικνύοντας τον διάδικο ή τους διαδίκους που βαρύνει η υποχρέωση αυτή.

Η απόφαση με την οποία περατώνεται η διαδικασία επιδικάζει την οφειλόμενη στον εμπειρογνώμονα αμοιβή. Καταρχήν, αυτή βαρύνει τον ηττηθέντα διάδικο, εκτός εάν ο δικαστής καταδικάσει, με αιτιολογημένη απόφαση, τον αντίδικο να καταβάλει το σύνολο ή μέρος της εν λόγω αμοιβής.

Από την άλλη πλευρά, οι αμοιβές των εμπειρογνωμόνων που δεν ορίζονται από τον δικαστή συμφωνούνται ελεύθερα μεταξύ του εμπειρογνώμονα και του πελάτη του. Δεν περιλαμβάνονται στα δικαστικά έξοδα. Ένας διάδικος μπορεί να ζητήσει από τον δικαστή να καταδικάσει τον ηττηθέντα διάδικο ή τον διάδικο που φέρει την ευθύνη καταβολής των εξόδων να καταβάλει ένα ποσό για τις εν λόγω αμοιβές. Ο δικαστής αποφαίνεται λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της επιείκειας ή την οικονομική κατάσταση του καταδικασθέντος.

Αμοιβές μεταφραστών και διερμηνέων

Τα έξοδα αυτά βαρύνουν τον ηττηθέντα διάδικο, εκτός εάν ο δικαστής, με αιτιολογημένη απόφαση, επιδικάσει στον διάδικο που κερδίζει την υπόθεση το σύνολο ή μέρος των εξόδων.

Σχετικά έγγραφα

Έκθεση της Γαλλίας για τη μελέτη σχετικά με τη διαφάνεια των δαπανών  (1312 Kb)