Κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με τις αμοιβές στον χώρο των νομικών επαγγελμάτων

Νομικοί σύμβουλοι

Δεν υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο για τις αμοιβές των νομικών συμβούλων στην Εσθονία.

Νομομαθείς

Δεν υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο για τις αμοιβές των νομομαθών στην Εσθονία.

Συνήγοροι

Δεν υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο για τις αμοιβές των συνηγόρων στην Εσθονία.

Δικαστικοί επιμελητές

Οι αμοιβές των δικαστικών επιμελητών στην Εσθονία ρυθμίζονται βάσει του Νόμου περί δικαστικών επιμελητών. Η αμοιβή ενός δικαστικού επιμελητή μπορεί να περιλαμβάνει αμοιβή για την κίνηση διαδικασιών, την κύρια αμοιβή για τις διαδικασίες και πρόσθετη αμοιβή για ενέργειες εκτέλεσης. Οι δικαστικοί επιμελητές έχουν ακόμη το δικαίωμα να χρεώνουν αμοιβή για την παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών.

Δικηγόροι

Δεν υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο για τις αμοιβές των δικηγόρων στην Εσθονία. Καθορίζονται στη συμφωνία με τον πελάτη. Ο δικηγόρος ή το πρόσωπο που διευθύνει μια νομική εταιρεία κάνει την αρχική προσφορά στον πελάτη και του εξηγεί πώς προκύπτει η τιμή. Ο πελάτης καλύπτει τα απαραίτητα έξοδα με τα οποία επιβαρύνθηκε κατά την παροχή των νομικών υπηρεσιών ο δικηγόρος ή το πρόσωπο που διευθύνει τη νομική εταιρεία.

Πάγια έξοδα

Πάγια έξοδα στις αστικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων στις αστικές διαδικασίες

Τα πάγια έξοδα που βαρύνουν τους διαδίκους σε αστικές διαδικασίες περιλαμβάνουν:

• το κρατικό τέλος
• την ασφάλεια επί αναίρεσης
• την ασφάλεια για αίτηση ακύρωσης ερήμην απόφασης
• την ασφάλεια για το εκ νέου άνοιγμα της διαδικασίας ή την ανανέωση προθεσμίας
• την παράδοση διαδικαστικών εγγράφων από τους δικαστικούς επιμελητές
• τη δημοσίευση κλητεύσεων και ανακοινώσεων στο επίσημο έντυπο Ametlikud Teadaanded (Επίσημες Ανακοινώσεις) ή σε εφημερίδα
• τις αμοιβές εμπειρογνωμόνων, διερμηνέων και μεταφραστών
• άλλα έξοδα της ακροαματικής διαδικασίας και εξωδικαστικά έξοδα.

Στάδιο της αστικής διαδικασίας στο οποίο καταβάλλονται τα πάγια έξοδα των διαδίκων

Τα έξοδα που πρέπει να προκαταβάλλονται από τον διάδικο ο οποίος καταθέτει την αίτηση έναρξης των διαδικασιών ή εκτέλεσης διαδικαστικών πράξεων περιλαμβάνουν:

• το κρατικό τέλος
• την ασφάλεια επί αναίρεσης
• την ασφάλεια για αίτηση ακύρωσης ερήμην απόφασης
• την ασφάλεια για το εκ νέου άνοιγμα της διαδικασίας ή την ανανέωση προθεσμίας
• έξοδα παράδοσης διαδικαστικών εγγράφων από τους δικαστικούς επιμελητές
• τη δημοσίευση κλητεύσεων και ανακοινώσεων στο επίσημο έντυπο Ametlikud Teadaanded (Επίσημες Ανακοινώσεις) ή σε εφημερίδα
• έξοδα επανεξέτασης υπόθεσης, στον βαθμό που καθορίζει το δικαστήριο.

Εάν το δικαστήριο δεν αποφασίσει διαφορετικά, τα έξοδα για τις αμοιβές εμπειρογνωμόνων, διερμηνέων και μεταφραστών προκαταβάλλονται από τον διάδικο που κατέθεσε την αίτηση με την οποία αυτά συνδέονται.

Πάγια έξοδα στις ποινικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων στις ποινικές διαδικασίες

Τα πάγια έξοδα που βαρύνουν τους διαδίκους σε ποινικές διαδικασίες ορίζονται στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και υποδιαιρούνται σε διαδικαστικά έξοδα, ειδικά έξοδα και πρόσθετα έξοδα.

Διαδικαστικά έξοδα είναι τα εξής:

• εύλογη αμοιβή που καταβάλλεται στον επιλεχθέντα συνήγορο ή εκπρόσωπο και άλλα απαραίτητα έξοδα που πραγματοποιούνται από έναν διάδικο σε σχέση με την ποινική διαδικασία
• ποσά που καταβάλλονται σε θύματα, μάρτυρες, πραγματογνώμονες και ειδικούς βάσει του άρθρου 178 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, εκτός των εξόδων που αναφέρονται στο άρθρο 176 παράγραφος 1 σημείο 1 του Κώδικα
• έξοδα που πραγματοποιούνται από κρατική ιατροδικαστική υπηρεσία ή άλλον κυβερνητικό οργανισμό ή νομική οντότητα σε σχέση με την διενέργεια πραγματογνωμοσύνης ή την εξακρίβωση τοξίκωσης
• αμοιβή που ορίζεται για διορισμένο συνήγορο και τα έξοδά του εφόσον είναι δικαιολογημένα και ενδεδειγμένα
• έξοδα που προκύπτουν από τη δημιουργία αντιγράφων των εγγράφων της δικογραφίας για τον συνήγορο σύμφωνα με το άρθρο 224 παράγραφος 1 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
• έξοδα αποθήκευσης, αποστολής και καταστροφής αποδεικτικών στοιχείων
• έξοδα που συνδέονται με την αποθήκευση, τη μεταβίβαση και την καταστροφή κατασχεθέντων αντικειμένων
• έξοδα που απορρέουν από την εκδίκαση μιας αγωγής
• πρόστιμα αποζημίωσης που καταβάλλονται κατόπιν καταδικαστικής απόφασης
• άλλα έξοδα φορέων που διενεργούν ποινικές διαδικασίες κατά τη διενέργεια αυτών των διαδικασιών, εκτός των εξόδων που θεωρούνται ειδικά ή πρόσθετα έξοδα σύμφωνα με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Εάν ένας διάδικος έχει πολλούς συνηγόρους ή εκπροσώπους, η αμοιβή που τους καταβάλλεται θα περιλαμβάνεται στα διαδικαστικά έξοδα στον βαθμό που δεν υπερβαίνει ένα εύλογο επίπεδο αμοιβής που καταβάλλεται κατά κανόνα σε συνηγόρους ή εκπροσώπους.

Εάν ένας ύποπτος ή ο κατηγορούμενους υπερασπίζεται ο ίδιος τον εαυτό του, τα απαραίτητα έξοδα της υπεράσπισης θα συμπεριλαμβάνονται στα διαδικαστικά έξοδα. Υπερβολικά έξοδα που δεν θα είχαν προκύψει εάν συμμετείχε συνήγορος δεν θα συμπεριλαμβάνονται στα διαδικαστικά έξοδα.

Έξοδα τα οποία πραγματοποιούνται από πρόσωπα που δεν είναι διάδικοι, και τα οποία έξοδα συνδέονται με τη διενέργεια αναλύσεων πραγματογνωμοσύνης θα καλύπτονται σύμφωνα με τους όρους και τους κανόνες που προβλέπονται στον νόμο περί εγκληματολογικών ερευνών.

Ειδικά έξοδα είναι τα έξοδα που σχετίζονται με την αναβολή της ακροαματικής διαδικασίας εξαιτίας της μη εμφάνισης διαδίκου στη διαδικασία και τα έξοδα της υποχρεωτικής παρουσίας.

Πρόσθετα έξοδα είναι:

• η αμοιβή που καταβάλλεται σε πρόσωπο που δεν είναι διάδικος για την παροχή πληροφοριών που αφορούν πραγματικά περιστατικά τα οποία σχετίζονται με κάποιο αντικείμενο απόδειξης
• έξοδα κράτησης υπόπτου ή κατηγορουμένου
• ποσά που καταβάλλονται σε διερμηνείς ή μεταφραστές σύμφωνα με το άρθρο 178 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
• ποσά που καταβάλλονται στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών σύμφωνα με τον νόμο περί αποζημίωσης για ζημίες που προκλήθηκαν από το κράτος σε πολίτες λόγω αδικαιολόγητης στέρησης της ελευθερίας
• έξοδα τα οποία πραγματοποιούνται από κρατικούς και τοπικούς κυβερνητικούς φορείς σε σχέση με ποινικές διαδικασίες, και τα οποία έξοδα δεν αναφέρονται στο άρθρο 175 παράγραφος 1 σημείο 1 ή 10 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
• ποσά που καταβάλλονται σε εκπροσώπους ή μάρτυρες σύμφωνα με το άρθρο 67¹ του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Στάδιο των ποινικών διαδικασιών στο οποίο καταβάλλονται τα πάγια έξοδα των διαδίκων

• Σε περίπτωση απαλλαγής του κατηγορουμένου, τα διαδικαστικά έξοδα επιστρέφονται από το κράτος. Στην περίπτωση καταδικαστικής απόφασης, τα διαδικαστικά έξοδα καλύπτονται από τον καταδικασθέντα. Σε περίπτωση μερικής απαλλαγής, τα έξοδα επιστρέφονται από το κράτος ανάλογα με τον βαθμό απαλλαγής του κατηγορούμενου. Η υποχρέωση επιστροφής των διαδικαστικών εξόδων γεννάται όταν τεθεί σε ισχύ η τελεσίδικη απόφαση.
• Όταν μια αγωγή απορρίπτεται, τα διαδικαστικά έξοδα για την εκδίκαση της αγωγής καταβάλλονται από τον ενάγοντα. Σε περίπτωση πλήρους ικανοποίησης της απαίτησης της αγωγής, τα διαδικαστικά έξοδα για την εκδίκαση της αγωγής καταβάλλονται από τον καταδικασθέντα ή εναγόμενο. Σε περίπτωση μερικής ικανοποίησης της απαίτησης της αγωγής, το δικαστήριο επιμερίζει τα διαδικαστικά έξοδα για την εκδίκαση της αγωγής μεταξύ του ενάγοντα και του καταδικασθέντος ή εναγόμενου, λαμβανομένων υπόψη όλων των περιστάσεων. Σε περίπτωση άρνησης επανεξέτασης μιας αγωγής, τα σχετικά διαδικαστικά έξοδα καταβάλλονται από το κράτος.

Πάγια έξοδα σε υποθέσεις συνταγματικού δικαίου

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε υποθέσεις συνταγματικού δικαίου

Στην Εσθονία δεν προβλέπεται η υποβολή αιτημάτων συνταγματικής αναθεώρησης από ιδιώτες. Τα έξοδα ελέγχου συνταγματικότητας καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι δαπάνες για τις αμοιβές ειδικών σε δικαστικές διαδικασίες καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό με όρους ίδιους με εκείνους που ισχύουν για τις αμοιβές εμπειρογνωμόνων στις αστικές διαδικασίες.

Στάδιο της διαδικασίας υπόθεσης συνταγματικού δικαίου στο οποίο καταβάλλονται τα πάγια έξοδα των διαδίκων

Οι διάδικοι δεν βαρύνονται με πάγια έξοδα στις υποθέσεις συνταγματικού δικαίου.

Πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται εκ των προτέρων από τους συνηγόρους

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των διαδίκων

Κάθε δικηγόρος οφείλει να ενημερώνει τον πελάτη του σχετικά με το σύνολο των δραστηριοτήτων που απαιτούνται για την παροχή νομικών υπηρεσιών, όπως και για το συνολικό σχετικό κόστος. Ο δικηγόρος ή το πρόσωπο που διευθύνει μια νομική εταιρεία κάνει την αρχική προσφορά στον πελάτη και του εξηγεί πώς προκύπτει η τιμή.

Έξοδα συμμετοχής σε διαδικασία

Έξοδα τα οποία καταβάλλει ο διάδικος που κέρδισε τη δίκη

Ο διάδικος που κέρδισε τη δίκη καταβάλλει το ποσοστό εκείνο των εξόδων που προβλέπονται για την αμοιβή του νομικού εκπροσώπου ή συμβούλου που το δικαστήριο κρίνει ότι είναι εύλογα και ότι δεν πρέπει να βαρύνουν τον διάδικο που έχασε τη δίκη.

Έξοδα τα οποία καταβάλλει ο διάδικος που έχασε τη δίκη

Σύμφωνα με την απόφαση περί προσδιορισμού των διαδικαστικών εξόδων, ο διάδικος που έχασε τη δίκη πρέπει να αποζημιώσει τον αντίδικό του για τα αντίστοιχα διαδικαστικά έξοδα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν:

• το κρατικό τέλος
• το τέλος ασφάλειας
• τα έξοδα που αφορούν μάρτυρες, εμπειρογνώμονες, διερμηνείς και μεταφραστές, και τα έξοδα αναλύσεων εμπειρογνωμοσύνης που εκπονούνται από άτομο που δεν συμμετέχει στη διαδικασία και τα οποία πρέπει να καταβληθούν δυνάμει του Νόμου περί εγκληματολογικών ερευνών
• τα έξοδα που αφορούν την προσκόμιση αποδεικτικών εγγράφων ή άλλων στοιχείων
• τα έξοδα που αφορούν τις έρευνες, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων οδοιπορικών που καταβάλλει το δικαστήριο
• τα έξοδα που αφορούν την παράδοση, διαβίβαση και έκδοση διαδικαστικών εγγράφων
• τα έξοδα που αφορούν τον προσδιορισμό της αξίας της αστικής διαφοράς
• τα έξοδα που αφορούν τους εκπροσώπους και συμβούλους των συμμετεχόντων στη διαδικασία
• τα οδοιπορικά έξοδα, τα ταχυδρομικά έξοδα, τα έξοδα επικοινωνίας, διαμονής και άλλα παρόμοια με τα οποία επιβαρύνθηκαν οι διάδικοι στο πλαίσιο της διαδικασίας
• αποζημιώσεις για απώλεια αποδοχών ή άλλου μόνιμου εισοδήματος των συμμετεχόντων
• τα έξοδα προδικαστικών διαδικασιών που προβλέπονται από τη νομοθεσία, εκτός εάν η αγωγή κατατέθηκε ενώ είχαν παρέλθει τουλάχιστον έξι μήνες από την ολοκλήρωση των προδικαστικών διαδικασιών
• την αμοιβή του δικαστικού επιμελητή για τη διασφάλιση της εκδίκασης μιας αγωγής και τα έξοδα που προκύπτουν από την εκτέλεση της απόφασης επί της αγωγής
• την αμοιβή του δικαστικού επιμελητή για την παράδοση διαδικαστικών εγγράφων
• τα έξοδα για την επεξεργασία αίτησης συνδρομής στην καταβολή διαδικαστικών εξόδων
• τα έξοδα της ταχείας διαδικασίας έκδοσης διαταγής πληρωμής
• τα έξοδα συμμετοχής σε διαδικασία συμβιβασμού, εφόσον το δικαστήριο επιβάλλει στους διαδίκους τη συμμετοχή τους στη σχετική διαδικασία δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 4 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή, εφόσον η διαδικασία είναι υποχρεωτική, σε προδικαστική διαδικασία συμβιβασμού δυνάμει του άρθρου 1 παράγραφος 4 του Νόμου περί συμβιβασμού.

Εάν μια απόφαση δικαστηρίου για τον επιμερισμό των διαδικαστικών εξόδων ορίζει ότι ένας εκ των συμμετεχόντων στη διαδικασία υποχρεούται να καταβάλει τα έξοδα του νομικού εκπροσώπου ή συμβούλου άλλου συμμετέχοντος, το σχετικό χρηματικό ποσό που θα προσδιοριστεί από το δικαστήριο πρέπει να είναι αιτιολογημένο και να μην υπερβαίνει αυτό που θεωρείται απαραίτητο. Εάν έχουν χρησιμοποιηθεί οι υπηρεσίες περισσότερων του ενός εκπροσώπων, τα σχετικά έξοδα πρέπει να καταβάλλονται μόνο εφόσον οι δαπάνες προέκυψαν λόγω της πολυπλοκότητας της υπόθεσης ή λόγω της ανάγκης αλλαγής των νομικών εκπροσώπων.

Νομικές βάσεις προσδιορισμού εξόδων

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τις νομικές βάσεις προσδιορισμού εξόδων στην Εσθονία;

Οι νομικές βάσεις προσδιορισμού εξόδων είναι οι εξής:

• Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας
• νόμος περί δικαστικών επιμελητών
• νόμος περί κρατικών τελών
• νομικές πράξεις που θεσπίζονται βάσει του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Σε ποιες γλώσσες μπορώ να πάρω πληροφορίες σχετικά με τις νομικές βάσεις προσδιορισμού εξόδων στην Εσθονία;

Οι πληροφορίες σχετικά με τις νομικές βάσεις προσδιορισμού εξόδων διατίθενται στα εσθονικά.

Μεταφράσεις στην αγγλική γλώσσα των εσθονικών νομικών πράξεων που περιέχουν πληροφορίες για τα έξοδα και τις νομικές βάσεις προσδιορισμού τους διατίθενται στον δικτυακό τόπο της Riigi Teataja (Επίσημη Εφημερίδα).

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση;

Το υπουργείο Δικαιοσύνης είναι υπεύθυνο για την εφαρμογή της οδηγίας 2008/52/ΕΚ σχετικά με ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Γενικές ερωτήσεις σχετικά με τη διαμεσολάβηση μπορούν να σταλούν στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του υπουργείου: info@just.ee.

Οι διαδικασίες συμβιβασμού σε αστικές υποθέσεις ρυθμίζονται από τον νόμο περί συμβιβασμού, ο οποίος ρυθμίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των διαμεσολαβητών και ορίζει επίσης κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή και επιβολή των συμφωνιών που συνάπτονται με τη βοήθεια διαμεσολαβητή. Δυνάμει του νόμου περί συμβιβασμού, αρμόδιοι για τη διαδικασία συμβιβασμού μπορεί να είναι:

• φυσικά πρόσωπα στα οποία ανατέθηκε ο συγκεκριμένος ρόλος από τους διαδίκους
• συνήγοροι
• συμβολαιογράφοι
• σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που προβλέπει ο προαναφερθείς νόμος, φορείς της κεντρικής διοίκησης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Οι διαδικασίες συμβιβασμού σε διοικητικές υποθέσεις ρυθμίζονται από τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, ενώ σε ποινικές υποθέσεις και πλημμελήματα από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την προσφυγή στη διαμεσολάβηση για οικογενειακές υποθέσεις, το Υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων ενθαρρύνει την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των οικογενειακών διαμεσολαβητών. Στον δικτυακό τόπο της Εσθονικής Ένωσης Διαμεσολαβητών παρέχονται πληροφορίες τόσο στην εσθονική όσο και στην αγγλική γλώσσα. Ομοίως, η Εσθονική Ένωση για την Παιδική Πρόνοια –μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που υποστηρίζει τα δικαιώματα των παιδιών– παρέχει συμβουλές σε γονείς που επιθυμούν να χωρίσουν, ενθαρρύνοντάς τους να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες των διαμεσολαβητών προκειμένου να προασπίσουν τα συμφέροντα των παιδιών τους. Η Ένωση διοργανώνει επίσης δραστηριότητες κατάρτισης στον τομέα της οικογενειακής διαμεσολάβησης.

Πού μπορώ να βρω πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα έξοδα;

Δικτυακός τόπος για τα έξοδα

Τα έξοδα που σχετίζονται με δικαστικές διαδικασίες, καθώς και το ύψος τους, εξαρτώνται από τη διάρκεια και τη φύση της δικαστικής υπόθεσης. Οι κώδικες που ρυθμίζουν τις δικαστικές διαδικασίες και ο νόμος περί κρατικών τελών αποτελούν τις κύριες πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τα έξοδα που σχετίζονται με δικαστικές διαδικασίες. Το υπουργείο Δικαιοσύνης εκδίδει και διαχειρίζεται τη Riigi Teataja (Επίσημη Εφημερίδα), η οποία παρέχει πρόσβαση σε:

• νόμους και κανονισμούς
• διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας
• αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου και διεθνείς συμφωνίες
• κανονισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η Riigi Teataja περιέχει επίσης τις επίσημες ενοποιημένες εκδόσεις νόμων, κυβερνητικών κανονισμών και διαταγμάτων, υπουργικών κανονισμών, κανονισμών του Διοικητή της Eesti Pank (της κεντρικής τράπεζας της Εσθονίας), κανονισμών της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής, αποφάσεων του Κοινοβουλίου της Εσθονίας, κανονισμών δημοτικών συμβουλίων και κανονισμών δημοτικών αρχών. Η νομοθεσία και άλλα έγγραφα που έχουν δημοσιευτεί στη Riigi Teataja διατίθενται από το 1990.

Ανάλυση της πρακτικής του καθορισμού των δικαστικών εξόδων στις αστικές διαδικασίες έχει δημοσιευθεί στον δικτυακό τόπο του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες για τον μέσο όρο της χρονικής διάρκειας των διαφόρων διαδικασιών;

Στατιστικά στοιχεία για τις διαδικασίες ενώπιον των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων δικαστηρίων από το 1996 διατίθενται στον δικτυακό τόπο των δικαστηρίων.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες για τον μέσο όρο της χρονικής διάρκειας των διαφόρων διαδικασιών;

• Το κρατικό τέλος που πρέπει να καταβάλλεται για συγκεκριμένο τύπο διαδικασίας ορίζεται από τον νόμο περί κρατικών τελών.

• Οι αμοιβές των δικαστικών επιμελητών ορίζονται στο νόμο περί δικαστικών επιμελητών.

• Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία για το μέσο συνολικό κόστος ενός συγκεκριμένου είδους διαδικασίας.

Φόρος προστιθέμενης αξίας

Πού μπορώ να βρω τις σχετικές πληροφορίες;

Οι αμοιβές των δικαστικών επιμελητών υπόκεινται επίσης σε ΦΠΑ, με συντελεστή 20%.

Για να εξασφαλίσει επιστροφή ΦΠΑ που επιβλήθηκε στα διαδικαστικά έξοδα, ο αιτών πρέπει να πιστοποιήσει ότι δεν υπόκειται σε καταβολή ΦΠΑ ή ότι δεν είναι δυνατό να του επιστραφεί ο ΦΠΑ για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

Ποιος είναι ο ισχύων συντελεστής ΦΠΑ;

Από την 1η Ιουλίου 2009 ο συντελεστής ΦΠΑ στην Εσθονία είναι 20%.

Νομική συνδρομή

Ισχύον όριο εισοδήματος σε αστικές υποθέσεις

Νομική συνδρομή παρέχεται όταν το κόστος των νομικών υπηρεσιών υπερβαίνει το διπλάσιο του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του αιτούντος, υπολογιζόμενο βάσει του μέσου όρου του μηνιαίου εισοδήματος που αποκτήθηκε κατά τους τέσσερις μήνες πριν από την κατάθεση της αίτησης.

Οι φόροι και οι υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές, τα έξοδα για την κάλυψη υποχρεώσεων διατροφής και οι εύλογες δαπάνες για στέγαση και μετακινήσεις αφαιρούνται από τον συνολικό υπολογισμό.

Λοιποί όροι χορήγησης νομικής συνδρομής στους ενάγοντες

Το κράτος δύναται να χορηγήσει συνδρομή για την καταβολή των διαδικαστικών εξόδων σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Οι κατηγορίες νομικής συνδρομής που παρέχει το κράτος, οι προϋποθέσεις και οι κανόνες λήψης αυτού του είδους νομικής συνδρομής ρυθμίζονται από τον νόμο περί κρατικής νομικής συνδρομής.

Η νομική συνδρομή μπορεί να παρέχεται σε φυσικά πρόσωπα τα οποία, κατά τη χρονική στιγμή υποβολής της αίτησης συνδρομής, είναι μόνιμοι κάτοικοι ή πολίτες της Εσθονίας ή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κατοικία των προσώπων καθορίζεται βάσει του άρθρου 59 του κανονισμού του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 44/2001 για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Στα υπόλοιπα φυσικά πρόσωπα μπορεί να παρέχεται νομική συνδρομή μόνο εφόσον το δικαίωμα αυτό προβλέπεται από σχετική διακρατική συμφωνία.

Δεν παρέχεται νομική συνδρομή από το κράτος εάν:

• ο αιτών είναι σε θέση να υποστηρίξει ο ίδιος τα δικαιώματά του
• ο αιτών δεν έχει το δικαίωμα που ζητά να προστατεύσει μέσω της νομικής συνδρομής
• ο αιτών μπορεί να αναλάβει το κόστος των νομικών υπηρεσιών με βάση τα υφιστάμενα περιουσιακά του στοιχεία που μπορούν να εκποιηθούν χωρίς σοβαρές δυσκολίες
• το κόστος των νομικών υπηρεσιών δεν αναμένεται να υπερβαίνει το διπλάσιο του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του αιτούντος, υπολογιζόμενο βάσει του μέσου όρου του μηνιαίου εισοδήματος που αποκτήθηκε κατά τους τέσσερις μήνες πριν από την κατάθεση της αίτησης, από το οποίο αφαιρούνται οι φόροι και οι υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές, τα έξοδα για την κάλυψη υποχρεώσεων διατροφής και οι εύλογες δαπάνες για στέγαση και μετακινήσεις.
• είναι σαφές από τις περιστάσεις ότι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να μπορέσει ο αιτών να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του
• σκοπός της αίτησης είναι η υποβολή αξίωσης για αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης και δεν υπάρχει επιτακτικό δημόσιο συμφέρον στην προκειμένη περίπτωση
• η διαφορά αφορά τις οικονομικές δραστηριότητες του αιτούντος και δεν επηρεάζει τα δικαιώματά του που δεν σχετίζονται με τις εν λόγω οικονομικές δραστηριότητες
• η αίτηση υποβάλλεται για να προστατευτεί ένα εμπορικό σήμα, ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, ένα υπόδειγμα χρησιμότητας, ένα βιομηχανικό σχέδιο, τοπογραφίες ολοκληρωμένων κυκλωμάτων ή άλλου είδους πνευματική ιδιοκτησία, με εξαίρεση τα δικαιώματα που απορρέουν από το νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας
• ο αιτών έχει σαφή κοινά συμφέροντα με πρόσωπο που δεν δικαιούται νομική συνδρομή στην περίπτωση αυτή υπάρχει κίνδυνος μεταβίβασης της συνδρομής στο μη‑δικαιούχο πρόσωπο
• σκοπός της αίτησης είναι η προάσπιση δικαιώματος που έχει μεταβιβαστεί στον αιτούνται και θεωρείται εύλογα ότι το δικαίωμα μεταβιβάστηκε στον αιτούντα προκειμένου να μπορέσει να λάβει νομική συνδρομή από το κράτος
• η παροχή νομικών υπηρεσιών διασφαλίζεται μέσω σύμβασης ασφάλισης για νομικές δαπάνες η οποία συνάπτεται από τον αιτούντα ή βάσει υποχρεωτικής ασφάλισης
• το εκτιμώμενο όφελος του αιτούντος από την υπόθεση είναι υπερβολικά χαμηλό σε σύγκριση με την εκτιμώμενη δαπάνη που θα υποστεί το κράτος από την παροχή της νομικής συνδρομής.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την παροχή νομικής συνδρομής από το κράτος διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Δικηγορικού Συλλόγου της Εσθονίας.

Λοιποί όροι χορήγησης νομικής συνδρομής σε υπόπτους και εναγομένους

Για την παροχή νομικής συνδρομής σε υπόπτους ή εναγομένους ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις όπως και για τους ενάγοντες.

Δωρεάν δικαστικές διαδικασίες

Ο νόμος περί κρατικών τελών καθορίζει τις περιστάσεις στις οποίες μπορούν να εφαρμοστούν εξαιρέσεις από την καταβολή των κρατικών τελών. Σε μια δικαστική υπόθεση, οι ακόλουθες πράξεις εξαιρούνται από την καταβολή κρατικού τέλους:

• η εξέταση προσφυγής ή καταγγελίας με σκοπό την απαίτηση καταβολής αμοιβής ή μισθού, την έκδοση απόφασης περί ακυρότητας της καταγγελίας μιας σύμβασης εργασίας, την επαναφορά σε θέση εργασίας ή την αλλαγή της διατύπωσης του εγγράφου αιτιολόγησης της απαλλαγής από καθήκοντα
• η εξέταση απαίτησης για διατροφή και, στην περίπτωση απαίτησης για διατροφή ανηλίκων, η αίτηση για επίσπευση της έκδοσης εντολής για τη διαδικασία πληρωμής
• η εξέταση αγωγής για αποζημιώσεις λόγω παράνομης καταδίκης, παράνομης ποινικής δίωξης, παράνομης προληπτικής κράτησης και άλλης αδικαιολόγητης στέρησης της ελευθερίας, καθώς και η εξέταση αγωγής για αποζημιώσεις για ζημία που προκλήθηκε σε περιουσία λόγω της παράνομης επιβολής προστίμου για πλημμέλημα
• η πρώτη έκδοση δικαστικών εγγράφων που σχετίζονται με ποινική υπόθεση
• η διεκπεραίωση διαδικασιών για τον εγκλεισμό προσώπου σε κλειστό ίδρυμα
• η εξέταση απαίτησης για την επιστροφή περιουσιακών στοιχείων που κατασχέθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν σε συνδυασμό με παράνομη κράτηση και για αποζημίωση για ζημίες
• η εξέταση υπόθεσης με σκοπό την απόδειξη της διάρκειας συντάξιμης υπηρεσίας
• η εξέταση διαμαρτυρίας στο πλαίσιο διοικητικής υπόθεσης
• η εξέταση αιτήματος εξαίρεσης από την καταβολή της συμβολαιογραφικής αμοιβής, και η υποβολή ένστασης κατά της απόφασης του δικαστηρίου σε υπόθεση αυτού του είδους
• η εξέταση αίτησης για διαδικαστική συνδρομή και η υποβολή ένστασης κατά της απόφασης του δικαστηρίου σε υπόθεση αυτού του είδους
• η εξέταση αγωγής ή καταγγελίας για ζημία που προκλήθηκε από σωματικό τραυματισμό ή άλλη διαταραχή ή από το θάνατο του φέροντος την κύρια ευθύνη συντήρησης
• η φωτοτύπηση έως και πέντε σελίδων διαδικαστικών εγγράφων σε διοικητική υπόθεση.

Τα ακόλουθα εξαιρούνται από την καταβολή κρατικών τελών:

• υποβολή ένστασης από ανήλικο κατά δικαστικής απόφασης σε υπόθεση κατά της οποίας έχει ανεξάρτητο δικαίωμα έφεσης βάσει νόμου
• προσφυγή προσώπου που αιτείται να λάβει σύνταξη ή βοήθημα, που αφορά τη μη ορθή καταβολή ή τη μη καταβολή της σύνταξης ή του βοηθήματος
• υποβολή καταγγελίας από φυσικό πρόσωπο κατά απόφασης εκλογικής επιτροπής
• υποβολή αίτησης από ίδρυμα επιτροπείας ανηλίκων για την απώλεια της γονικής μέριμνας ή για τον ορισμό επιτρόπου για ανήλικο ή οποιασδήποτε άλλης αίτησης υποβάλλεται υπέρ των συμφερόντων του ανηλίκου για τον οποίο είναι υπεύθυνο το ίδρυμα
• υποβολή από τις φορολογικές αρχές αίτησης πτώχευσης ή άλλης αίτησης σχετικά με διαδικασίες αφερεγγυότητας, καθώς και σε υποθέσεις καθορισμού του ύψους του φόρου
• υποβολή από περιφερειακή κυβέρνηση προσφυγής σύμφωνα με τους κανόνες που προκύπτουν από το νόμο περί αγροτικής μεταρρύθμισης για την εκτέλεση των υποχρεώσεων ενός ενυπόθηκου δανειστή, σε υπόθεση που σχετίζεται με υποθήκη που συστάθηκε προς όφελος του κράτους
• υποβολή αίτησης σε δικαστήριο από δικαστικό επιμελητή σχετικά με διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης βάσει του Κώδικα Διαδικασίας Αναγκαστικής Εκτέλεσης, καθώς και ένστασης κατά δικαστικής απόφασης που σχετίζεται με διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης βάσει του άρθρου 599 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να καταβάλει ο ηττηθείς διάδικος τα έξοδα του διαδίκου που κέρδισε τη δίκη;

Το δικαστήριο που αποφαίνεται επί μιας υπόθεσης προσδιορίζει στην απόφασή του ή στην απόφαση περί τερματισμού της διαδικασίας πώς θα επιμεριστούν τα διαδικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων. Το δικαστήριο πρέπει να ορίσει ποια διαδικαστικά έξοδα ή, όπου είναι απαραίτητο, το μερίδιο των διαδικαστικών εξόδων που βαρύνουν κάθε διάδικο. Εάν η απόφαση τροποποιηθεί από δικαστήριο υψηλότερου βαθμού ή εάν το δικαστήριο αυτό εκδώσει νέα απόφαση χωρίς να παραπέμψει την υπόθεση σε νέα ακρόαση, το εν λόγω δικαστήριο επανεξετάζει ανάλογα, και εφόσον είναι απαραίτητο, τον επιμερισμό των διαδικαστικών εξόδων.

Ο συμμετέχων σε δικαστική διαδικασία δικαιούται να ζητήσει από το πρωτοδικείο που απεφάνθη επί της υπόθεσης να προσδιορίσει τα διαδικαστικά έξοδα που εκφράζονται με χρηματικό πόσο βάσει του κατ’ αναλογίαν επιμερισμού των εξόδων που αναφέρεται στην απόφαση, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της δικαστικής απόφασης επί του επιμερισμού των εξόδων. Στην αίτηση πρέπει να εσωκλείεται κατάλογος των διαδικαστικών εξόδων, ο οποίος να περιέχει επίσης αναλυτικές πληροφορίες για τη σύνθεση των δαπανών. Το δικαστήριο δύναται να ορίσει προθεσμία εντός της οποίας οφείλει ο συμμετέχων σε δικαστική διαδικασία να παράσχει πρόσθετες αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τα διαδικαστικά έξοδα που πρέπει να επιστραφούν, ή δύναται να ζητήσει από τον συμμετέχοντα σε δικαστική διαδικασία να προσκομίσει τα σχετικά παραστατικά. Το δικαστήριο διαβιβάζει αμέσως στον αντίδικο την αίτηση προσδιορισμού των διαδικαστικών εξόδων μαζί με τον κατάλογο των διαδικαστικών δαπανών και των παραστατικών.

Ο αντίδικος δύναται να υποβάλει τυχόν ενστάσεις εντός προθεσμίας την οποία ορίζει το δικαστήριο. Η προθεσμία αρχίζει από την ημερομηνία επίδοσης της σχετικής αίτησης και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των επτά ημερών. Η χορήγηση νομικής συνδρομής δεν αποκλείει ούτε περιορίζει την υποχρέωση του αποδέκτη της νομικής συνδρομής, βάσει δικαστικής απόφασης, για επιστροφή των εξόδων που πραγματοποιούνται από τον αντίδικο. Ο ηττηθείς διάδικος βαρύνεται εξ ολοκλήρου με τα διαδικαστικά του έξοδα, ακόμα και σε περίπτωση που απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής των διαδικαστικών εξόδων ή έχει λάβει νομική συνδρομή για τα συγκεκριμένα έξοδα.

Όταν μια αίτηση γίνεται δεκτή, το δικαστήριο διατάσσει τον εναγόμενο να πληρώσει ένα μερίδιο των διαδικαστικών εξόδων από τα οποία απαλλάχτηκε ο ενάγων ή τα οποία ο ενάγων οφείλει να καταβάλει σε δόσεις. Το εν λόγω ποσό πρέπει να καταβάλλεται σε δημόσια ταμεία και ορίζεται κατ’ αναλογία προς το μέρος της αίτησης που έγινε δεκτή.

Αμοιβές εμπειρογνωμόνων

Εάν το δικαστήριο δεν αποφασίσει διαφορετικά, τα έξοδα των διαδικασιών καταβάλλονται, στον βαθμό που εντέλλεται το δικαστήριο, από τον διάδικο που κατέθεσε την αίτηση σε σχέση με την οποία αυτά αναλήφθηκαν. Εάν αμφότεροι οι διάδικοι υποβάλουν αίτηση ή εάν το δικαστήριο καλέσει εμπειρογνώμονα, το κόστος κατανέμεται ισομερώς μεταξύ των διαδίκων.

Οι αμοιβές των εμπειρογνωμόνων καταβάλλονται ανάλογα με τα καθήκοντά τους. Η ωριαία αντιμισθία επιτρέπεται εντός των ελάχιστων και μέγιστων ορίων ωρομισθίων που καθορίζονται από κανονισμό της κυβέρνησης. Η αμοιβή του εμπειρογνώμονα για τις υπηρεσίες του ανέρχεται στο δεκαπλάσιο έως τεσσαρακονταπλάσιο της ελάχιστης νόμιμης ωριαίας αμοιβής. Κατά τον καθορισμό της ωριαίας χρέωσης, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη:

• τα τυπικά προσόντα του εμπειρογνώμονα
• τον βαθμό πολυπλοκότητας του έργου του
• τυχόν αναπόφευκτα έξοδα που προκύπτουν από τη χρήση των απαραίτητων μέσων
• τυχόν ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες ο εμπειρογνώμονας εκτέλεσε το απαιτούμενο έργο.

Τα έξοδα που σχετίζονται με την προετοιμασία και τη σύνταξη της γνωμάτευσης του εμπειρογνώμονα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για το βοηθητικό προσωπικό και για τα υλικά και τα μέσα που χρησιμοποιούνται στο ερευνητικό έργο του εμπειρογνώμονα, καθώς και τυχόν αναγκαίες δαπάνες που προκύπτουν κατά τη δικαστική διαδικασία, και κυρίως δαπάνες διαμονής και εστίασης, επιστρέφονται επίσης.

Η αμοιβή που πρέπει να καταβληθεί στον εμπειρογνώμονα και οι επιστρεπτέες δαπάνες που βάρυναν τον εμπειρογνώμονα καθορίζονται από απόφαση του ίδιου δικαστηρίου το οποίο ζήτησε τις υπηρεσίες του εμπειρογνώμονα.

Οι εμπειρογνώμονες αμείβονται μόνο κατόπιν αίτησης. Εάν ένας εμπειρογνώμονας έχει εκτελέσει την υποχρέωσή του, το δικαστήριο καταβάλλει την αμοιβή του, ανεξαρτήτως εάν οι διάδικοι προκατέβαλαν τα έξοδα ή εάν διατάχθηκαν να καλύψουν τα έξοδα.

Οι αμοιβές των εμπειρογνωμόνων και οι δαπάνες που συνδέονται με τη γνωμάτευση από εμπειρογνώμονα δημόσιου φορέα αποτελούν μέρος των διαδικαστικών εξόδων και καταβάλλονται από τον ηττηθέντα διάδικο κατά τον ίδιο τρόπο που ισχύει για τα διαδικαστικά έξοδα γενικά.

Αμοιβές μεταφραστών και διερμηνέων

Οι εξωδικαστικοί διερμηνείς που συμμετέχουν σε δικαστικές διαδικασίες πληρώνονται βάσει ωριαίας αμοιβής για διερμηνεία, η οποία ανέρχεται από το διπλάσιο έως το τεσσαρακονταπλάσιο της ελάχιστης εθνικής ωριαίας αμοιβής. Οι μεταφραστές αμείβονται βάσει χρέωσης ανά μεταφρασμένη σελίδα, η οποία μπορεί να ανέρχεται έως το εικοσαπλάσιο της ελάχιστης ωριαίας αμοιβής.

Η πληρωτέα προς τους διερμηνείς και μεταφραστές αμοιβή και οι επιστρεπτέες δαπάνες καθορίζονται από απόφαση του ίδιου του δικαστηρίου που ζήτησε τις υπηρεσίες του διερμηνέα ή του μεταφραστή.

Κατά τον καθορισμό της ωριαίας χρέωσης, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τα τυπικά προσόντα του διερμηνέα ή του μεταφραστή, την πολυπλοκότητα του έργου, τυχόν αναπόφευκτα έξοδα που προέκυψαν και τις ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες ζητείται η παροχή υπηρεσιών διερμηνείας ή μετάφρασης.

Οι διερμηνείς και οι μεταφραστές αμείβονται μόνο κατόπιν αίτησης. Το δικαστήριο καταβάλλει την αμοιβή στους διερμηνείς και τους μεταφραστές, ανεξαρτήτως εάν οι διάδικοι προκατέβαλαν τα έξοδα ή εάν διατάχθηκαν να καλύψουν τα έξοδα.

Οι αμοιβές των διερμηνέων και των μεταφραστών αποτελούν μέρος των διαδικαστικών εξόδων και καταβάλλονται από τον ηττηθέντα διάδικο στον διάδικο που κέρδισε τη δίκη κατά τον ίδιο τρόπο που ισχύει για τα διαδικαστικά έξοδα γενικά.