Περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων

1 Υπάρχουν διαφορετικές μορφές σχέσεων «καταχωρισμένης συμβίωσης» στο εν λόγω κράτος μέλος; Εξηγήστε τις διαφορές μεταξύ των διαφόρων μορφών.

Από την έναρξη ισχύος, την 1η Οκτωβρίου 2017, του νόμου που θεσπίζει το δικαίωμα σύναψης γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, δεν είναι πλέον δυνατή η σύναψη νέων συμφώνων καταχωρισμένης συμβίωσης στη Γερμανία. Έκτοτε, τα ομόφυλα ζευγάρια είναι σε θέση να συνάψουν γάμο μεταξύ τους και, ως εκ τούτου, τίθενται στην ίδια θέση με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Οι υφιστάμενες σχέσεις καταχωρισμένης συμβίωσης μπορούν να μετατραπούν σε γάμο. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμιά υποχρέωση μετατροπής. Ως εκ τούτου, οι υφιστάμενες σχέσεις καταχωρισμένης συμβίωσης μπορούν να συνεχιστούν ως έχουν.

2 Υπάρχει στο εν λόγω κράτος μέλος προβλεπόμενο από τον νόμο σύστημα περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων; Τι προβλέπει; Σε ποιες μορφές σχέσης «καταχωρισμένης συμβίωσης» εφαρμόζεται;

Σύμφωνα με τον νόμο για την καταχωρισμένη συμβίωση (LPartG), από τον Αύγουστο του 2001 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 δύο πρόσωπα του ιδίου φύλου μπορούσαν να συνάψουν σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Οι έννομες συνέπειες της καταχωρισμένης συμβίωσης ήταν (και εξακολουθούν να είναι) σε μεγάλο βαθμό παρόμοιες με τις έννομες συνέπειες του γάμου.

3 Πώς μπορούν οι καταχωρισμένοι σύντροφοι να ρυθμίσουν τις περιουσιακές σχέσεις τους; Ποιες είναι οι τυπικές προϋποθέσεις στην περίπτωση αυτή;

Οι καταχωρισμένοι σύντροφοι υπάγονται σε καθεστώς κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, εκτός εάν συμφωνήσουν διαφορετικά στο πλαίσιο του συμφώνου συμβίωσης. Συναφώς, ο LPartG ορίζει ότι οι κανόνες δικαίου που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων εφαρμόζονται κατ’ αναλογία στους καταχωρισμένους συντρόφους (άρθρο 6 του LPartG). Επιπλέον, με το σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να επιλεγούν τα συστήματα της περιουσιακής αυτοτέλειας και της κοινοκτημοσύνης (άρθρο 7 του LPartG).

4 Υπάρχουν περιορισμοί στην ελευθερία καθορισμού των περιουσιακών σχέσεων;

Βάσει της παραπομπής στους κανόνες δικαίου που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, ισχύουν αναλογικά τα αναφερόμενα για τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων.

5 Ποιες είναι οι έννομες συνέπειες της λύσης ή της ακύρωσης της σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων;

Σε περίπτωση που οι καταχωρισμένοι σύντροφοι ζουν χωριστά, ένας σύντροφος μπορεί να απαιτήσει από τον άλλο σύντροφο διατροφή ανάλογη των συνθηκών διαβίωσης των συντρόφων και της οικονομικής και περιουσιακής τους κατάστασης. Στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζονται αναλογικά οι κανόνες για την καταβολή διατροφής κατά τη διάσταση (άρθρο 12 του LPartG). Όσον αφορά τη διατροφή μετά τη λύση της σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης, εφαρμόζονται αναλογικά οι κανόνες σχετικά με τη μετά τον γάμο διατροφή και την εξισορρόπηση των συνταξιοδοτικών αξιώσεων (άρθρα 16 και 20 του LPartG).

6 Ποιες είναι οι συνέπειες του θανάτου ενός εκ των συντρόφων στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων;

Το νόμιμο κληρονομικό δικαίωμα των καταχωρισμένων συντρόφων εξομοιώνεται με το δικαίωμα των συζύγων (άρθρο 10 του LPartG).

7 Ποια αρχή είναι αρμόδια να αποφαίνεται στις υποθέσεις που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων;

Το δικαστήριο οικογενειακών διαφορών είναι καθ’ ύλην αρμόδιο να εκδικάζει υποθέσεις που αφορούν αξιώσεις που απορρέουν από τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Οι υποθέσεις αυτές αποτελούν υποθέσεις καταχωρισμένης συμβίωσης και ισχύουν γι’ αυτές οι κανόνες που ισχύουν για τις υποθέσεις διαζυγίου.

8 Ποιες είναι οι συνέπειες των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων στις νομικές σχέσεις μεταξύ καταχωρισμένου συντρόφου και τρίτων;

Βάσει της παραπομπής στους κανόνες δικαίου που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, πρόσωπο που βρίσκεται σε καταχωρισμένη συμβίωση ευθύνεται κατά κανόνα μόνο για τις δικές του οφειλές και μόνο με τα δικά του περιουσιακά στοιχεία. Εξαιρούνται οι δικαιοπραξίες για την εύλογη κάλυψη των καθημερινών αναγκών της οικογένειας (άρθρο 8 παράγραφος 2 του LPartG σε συνδυασμό με το άρθρο 1357 του γερμανικού αστικού κώδικα). Βάσει της παραπομπής στους κανόνες δικαίου που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, ισχύουν αναλογικά τα αναφερόμενα για τους ενδεχόμενους περιορισμούς διάθεσης που ισχύουν στις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων.

9 Σύντομη περιγραφή της διαδικασίας εκκαθάρισης των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων, συμπεριλαμβανομένων του καταμερισμού, της διανομής και της ρευστοποίησης της περιουσίας, στο εν λόγω κράτος μέλος.

Η κοινή κατοικία και τα οικιακά αντικείμενα μπορούν να διανεμηθούν κατά τη διάρκεια της διάστασης (άρθρα 13 και 14 του LPartG) ή μετά τη λύση της συμβίωσης (άρθρο 17 του LPartG σε συνδυασμό με τα άρθρα 1568a και 1568b του γερμανικού αστικού κώδικα).

10 Ποια είναι η διαδικασία και τα έγγραφα ή οι πληροφορίες που απαιτούνται κατά κανόνα για την καταχώριση ακίνητης περιουσίας;

Εάν οι καταχωρισμένοι σύντροφοι επιλέξουν το σύστημα της κοινοκτημοσύνης για τις περιουσιακές τους σχέσεις, πρέπει να υποβάλουν το συμβολαιογραφικό σύμφωνο συμβίωσης στο κτηματολόγιο και να ζητήσουν διόρθωση του κτηματολογίου. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, δηλαδή εάν οι σύντροφοι δεν επιλέξουν το σύστημα της κοινοκτημοσύνης για τις περιουσιακές τους σχέσεις, το κτηματολόγιο δεν χρειάζεται να διορθωθεί.