Huwelijksvermogensstelsels

1 Bestaat er in deze lidstaat een wettelijk huwelijksvermogensstelsel? Wat houdt het in?

De staat Malta biedt partijen die conform de Maltese wetgeving willen trouwen, de vrijheid om zelf het toepasselijke huwelijksvermogensstelsel te kiezen. Het belangrijkste huwelijksvermogensstelsel in Malta is echter de gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen (community of acquests). Deze regeling geldt bij wet voor ieder huwelijk, tenzij de partijen die reeds zijn getrouwd of die gaan trouwen, middels een akte besluiten dat hun vermogen onder een andere regeling valt, mits deze niet tegen de geest van de Maltese wet ingaat. Naast de gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen bestaan er in Malta ook andere huwelijksvermogensstelsels: scheiding van goederen (separation of estates) en gemeenschap van het residu bij afzonderlijk beheer (community of residue under separate administration).

Bij gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen, het wettelijke huwelijksvermogensstelsel in Malta, is alles wat de partijen tijdens het huwelijk verkrijgen, deel van de gemeenschap en behoort dit alles dus in gelijke mate aan beide partijen toe. In de Maltese wet wordt specifiek beschreven wat er onder de gemeenschap valt en worden schenkingen, erfenissen en persoonlijke eigendommen van elke partij ervan uitgesloten.

Bij scheiding van goederen, een regeling die de partijen kunnen kiezen in plaats van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen, heeft elke partij het recht op absolute controle over en beheer van vóór en tijdens het huwelijk verkregen eigendom, zonder dat daar toestemming van de andere partij voor nodig is.

Bij gemeenschap van het residu bij afzonderlijk beheer, een andere regeling waarvoor de partijen kunnen kiezen in plaats van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen, heeft elke echtgenoot het recht om eigendom te verkrijgen, te behouden en te beheren alsof het zijn of haar exclusieve eigendom is. Bij deze regeling is het voor de echtgenoten echter ook mogelijk gemeenschappelijk eigendom te verkrijgen, dat dan gezamenlijk wordt beheerd.

2 Hoe kunnen echtgenoten hun huwelijksvermogensstelsel regelen? Wat zijn de formele vereisten in dit geval?

Wat de regeling van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen betreft, is de algemene regel dat echtgenoten verplicht zijn hun huwelijksvermogen gezamenlijk te regelen en te beheren. Met betrekking tot deze specifieke regeling maakt de Maltese wetgeving echter een onderscheid tussen gewoon beheer – handelingen die een van de echtgenoten zelfstandig mag uitvoeren – en buitengewoon beheer – handelingen die gezamenlijk door beide echtgenoten moeten worden uitgevoerd. De Maltese wetgeving bevat alleen een opsomming van handelingen van buitengewoon beheer; wat niet uitdrukkelijk in de wet is vermeld, moet als handeling van gewoon beheer worden beschouwd. Een formele eis die bij de regeling van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen altijd moet worden in acht genomen, betreft dan ook de toestemming van beide echtgenoten. Wanneer de partijen niet allebei toestemming hebben gegeven voor de overdracht of vestiging van een zakelijk of persoonlijk recht op een roerend of onroerend goed, moet de handeling nietig worden verklaard op verzoek van de partij die geen toestemming heeft gegeven.

Wat de regeling van scheiding van goederen betreft, is de algemene regel dat elk van de echtgenoten het recht heeft het eigendom op zijn of haar naam te reguleren en te beheren zonder toestemming van de andere echtgenoot.

Wat de regeling van gemeenschap van het residu bij afzonderlijk beheer betreft, is de algemene regel dat een echtgenoot, wanneer hij of zij besluit op eigen initiatief eigendommen te verkrijgen, geen voorafgaande toestemming van de andere echtgenoot nodig heeft en naderhand het recht heeft het verworven eigendom zelf te reguleren en te beheren. Wanneer de echtgenoten samen iets kopen, moeten zij daarentegen vooraf allebei toestemming hebben gegeven en hebben beide echtgenoten het recht om het eigendom samen te reguleren en te beheren.

3 Zijn er beperkingen op de vrijheid om een huwelijksvermogensstelsel te regelen?

Wanneer de echtgenoten de regeling van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen kiezen, moeten zij alles samen doen. Zij hebben dus geen vrijheid bij het reguleren en beheren van hun eigendommen, met uitzondering van de handelingen van gewoon beheer waarvoor geen gezamenlijke toestemming nodig is.

Wanneer zij de regeling van scheiding van goederen kiezen, mag elke echtgenoot daarentegen met het eigendom op zijn of haar naam doen wat hij of zij wil, zonder dat de andere echtgenoot daar iets over te zeggen heeft.

Binnen de regeling van gemeenschap van het residu bij afzonderlijk beheer heeft een echtgenoot, wanneer hij of zij eigendom verkrijgt zonder de toestemming van de andere echtgenoot, de vrijheid dit zonder beperkingen te reguleren. Als een aankoop echter namens beide echtgenoten wordt gedaan, mogen zij daar niet individueel mee doen wat zij willen, maar moeten zij gezamenlijk handelen.

4 Wat zijn de rechtsgevolgen van een echtscheiding, een scheiding van tafel en bed of een nietigverklaring van het huwelijk voor het huwelijksvermogen?

In de wet staat duidelijk dat de regeling van gemeenschap van de tijdens het huwelijk verworven goederen geldt vanaf de dag van het huwelijk en eindigt zodra het huwelijk is ontbonden, d.w.z. door echtscheiding. Bovendien is in de wet bepaald dat er bij feitelijke scheiding om verdeling van het eigendom kan worden verzocht.

Met betrekking tot de regeling van gemeenschap van het residu bij afzonderlijk beheer is in de wet bepaald dat deze regeling onder meer eindigt door ontbinding van het huwelijk of door feitelijke scheiding.

Valt het huwelijk echter onder de regeling van scheiding van goederen, dan blijft iedere echtgenoot uit een beëindigd huwelijk, door wettelijke scheiding dan wel door nietigverklaring, de op zijn of haar naam verkregen eigendommen reguleren en beheren.

De gevolgen van echtscheiding, scheiding of nietigverklaring voor het huwelijksvermogen zijn dus als volgt: alle verkregen eigendommen worden tussen de echtgenoten verdeeld door een minnelijke schikking of een beslissing van de bevoegde rechtbank.

5 Wat zijn de gevolgen van het overlijden van een van de echtgenoten voor het huwelijksvermogensstelsel?

Wanneer een van de echtgenoten overlijdt, eindigt het huwelijksvermogensstelsel en geldt het Maltese erfrecht, op grond waarvan het vermogen van de overleden echtgenoot onder de erfgenamen wordt verdeeld. De belangrijkste factor waarmee rekening moet worden gehouden, is of de overledene al dan niet een testament heeft nagelaten.

6 Welke instantie is bevoegd om te beslissen in een zaak betreffende een huwelijksvermogensstelsel?

De bevoegde autoriteit voor kwesties in verband met huwelijksvermogensstelsels is de civiele rechtbank (afdeling familiezaken).

7 Wat zijn de gevolgen van het huwelijksvermogensstelsel voor de rechtsbetrekkingen tussen een echtgenoot en een derde?

Wanneer een huwelijksvermogensstelsel tussen de echtgenoten in werking treedt, ontstaat er in voorkomend geval een rechtsbetrekking tussen de echtgenoten en derden. Derden kunnen hun wettelijke rechten op de echtgenoten gezamenlijk of afzonderlijk doen gelden, afhankelijk van met wie zij een contract hebben gesloten of een schuld zijn aangegaan.

8 Korte beschrijving van de procedure voor de verdeling, met inbegrip van de vereffening, van het huwelijksvermogen in deze lidstaat.

De procedure voor de verdeling van eigendom vindt gewoonlijk plaats wanneer de echtgenoten een scheidings- of echtscheidingsprocedure zijn begonnen. Bij dergelijke procedures moeten de echtgenoten een bemiddelingsproces doorlopen voordat zij zich tot de bevoegde rechtbank wenden.

Slaagt de bemiddeling, dan gaan de echtgenoten mogelijk uit elkaar via minnelijke schikking, waarbij zij afspraken maken over hun wederzijdse rechten, hun rechten met betrekking tot hun kinderen en een akte voor de verdeling van het huwelijksvermogen, die vervolgens door de bevoegde rechtbank wordt onderzocht om een evenwicht tussen de rechten van de echtgenoten te waarborgen. Nadat de bevoegde rechtbank het heeft goedgekeurd, wordt het opgestelde contract door een notaris bekrachtigd en geregistreerd, zodat het geldig is voor alle wettelijke doeleinden, ook ten aanzien van derden.

Slaagt de bemiddelingsprocedure niet en komen de partijen niet tot een minnelijke schikking, dan moeten zij een gerechtelijke procedure instellen bij de bevoegde rechtbank, waar zij verzoeken om ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel, zodat de betrokken eigendommen tussen hen kunnen worden verdeeld. Wanneer de beslissing van de bevoegde rechtbank kracht van gewijsde heeft gekregen, wordt zij geregistreerd teneinde geldig te zijn voor alle wettelijke doeleinden, ook ten aanzien van derden.

9 Welke procedure en documenten of informatie zijn gewoonlijk vereist voor de registratie van onroerende goederen?

Om in Malta onroerende goederen te kunnen registreren moet de notaris die het originele contract voor het betreffende onroerende goed heeft opgesteld, het Openbaar Register een bericht van notariële verlijding doen toekomen, zodat het kan worden bekrachtigd. Zodra dit bericht er is, wordt het onroerende goed geregistreerd en is het contract bindend voor de partijen en voor derden.