Περιουσιακές σχέσεις των συζύγων

Σουηδία
Περιεχόμενο που παρέχεται από
European Judicial Network
Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (για αστικές και εμπορικές υποθέσεις)

1 Υπάρχει στο εν λόγω κράτος μέλος προβλεπόμενο από τον νόμο σύστημα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων; Τι προβλέπει;

Ναι, υπάρχει τέτοιο σύστημα. Θεσπίζει κανόνες σχετικά με την υποχρέωση διατροφής μεταξύ συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου και μετά τη λύση του. Θεσπίζει, επίσης, κανόνες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συζύγων, κατά τη διάρκεια του γάμου και μετά τη λύση του, όσον αφορά τα διάφορα είδη περιουσιακών στοιχείων, τις οφειλές, τη συζυγική εστία και την οικοσκευή των συζύγων, καθώς και τα δώρα μεταξύ συζύγων.

2 Πώς μπορούν οι σύζυγοι να ρυθμίσουν τις περιουσιακές σχέσεις τους; Ποιες είναι οι τυπικές προϋποθέσεις στην περίπτωση αυτή;

Τα περιουσιακά στοιχεία των συζύγων διακρίνονται σε δύο είδη: τα στοιχεία της συζυγικής περιουσίας (giftorättsgods) και τα ατομικά περιουσιακά στοιχεία (enskild egendom). Το καθεστώς της συζυγικής περιουσίας αποτελεί τον κανόνα, και εκείνο που ισχύει όταν δεν έχει οριστεί κάτι διαφορετικό. Ο βασικός κανόνας είναι ότι τα στοιχεία της συζυγικής περιουσίας διανέμονται στην περίπτωση θανάτου ενός εκ των συζύγων ή διαζυγίου. Τα ατομικά περιουσιακά στοιχεία δεν υπόκεινται σε διανομή. Ατομικά είναι τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν οριστεί ως τέτοια με:

α) συμφωνία των συζύγων για τη ρύθμιση των περιουσιακών τους σχέσεων (äktenskapsförord). Η συμφωνία πρέπει να γίνει γραπτά και να καταχωριστεί στη σουηδική φορολογική υπηρεσία (Skatteverket)·

β) σχετικό όρο σύμβασης δωρεάς·

γ) σχετικό όρο διαθήκης·

δ) σχετικό όρο στον ορισμό δικαιούχου ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής, ασφάλισης κατά ατυχημάτων, ασφάλισης ασθενείας ή ατομικού συνταξιοδοτικού-αποταμιευτικού προγράμματος.

3 Υπάρχουν περιορισμοί στην ελευθερία καθορισμού των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων;

Ναι, υπάρχουν περιορισμοί. Υπάρχουν, για παράδειγμα, προστατευτικές διατάξεις που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια του γάμου όσον αφορά τη συζυγική εστία και την οικοσκευή. Ένας σύζυγος δεν μπορεί να πωλήσει, να μισθώσει ή να διαθέσει με άλλον τρόπο το σπίτι χωρίς τη συγκατάθεση του έτερου συζύγου. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται ακόμα και ως προς περιουσιακά στοιχεία που είναι ατομικά βάσει συμφωνίας των συζύγων για τη ρύθμιση των περιουσιακών τους σχέσεων. Σε περίπτωση διανομής της κοινής περιουσίας, η συζυγική εστία και η οικοσκευή των συζύγων χορηγούνται στον/στη σύζυγο που τα έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Αυτό ισχύει ακόμη και αν τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία ανήκουν εξ ολοκλήρου στον έτερο σύζυγο. Εάν η αξία των περιουσιακών στοιχείων που κατ’ αυτόν τον τρόπο αποδίδονται σε έναν εκ των συζύγων υπερβαίνει το μερίδιό του στην προς διανομή περιουσία, ο/η εν λόγω σύζυγος, παρόλα αυτά, δικαιούται να λάβει τα περιουσιακά στοιχεία, εάν καταβάλει τη διαφορά στον έτερο σύζυγο. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ότι ο επιζών σύζυγος δικαιούται ένα ελάχιστο χρηματικό ποσό από την κοινή περιουσία. Αυτό ισχύει ακόμη και στην περίπτωση που τα περιουσιακά στοιχεία του θανόντος συζύγου ήταν ατομικά, και ακόμη και στην περίπτωση που ο θανών είχε ορίσει με διαθήκη άλλο πρόσωπο ως κληρονόμο ολόκληρης της περιουσίας του.

4 Ποιες είναι οι έννομες συνέπειες του διαζυγίου, του δικαστικού χωρισμού ή της ακύρωσης του γάμου στις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων;

Το σουηδικό δίκαιο προβλέπει μόνο το διαζύγιο. Η έννομη συνέπεια του διαζυγίου είναι ότι πρέπει να γίνει διανομή της περιουσίας. Δύναται επίσης να υπάρχει δικαίωμα διατροφής, τουλάχιστον για μια μεταβατική περίοδο, για τον έναν εκ των συζύγων.

5 Ποιες είναι οι συνέπειες του θανάτου ενός εκ των συζύγων στις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων;

Πραγματοποιείται διανομή της περιουσίας. Η διανομή πραγματοποιείται μεταξύ των κληρονόμων του θανόντος συζύγου και του επιζώντος συζύγου. Ωστόσο, οι άμεσοι κοινοί κατιόντες κληρονόμοι του ζεύγους θα πρέπει να περιμένουν την κληρονομιά τους μέχρι τον θάνατο αμφότερων των συζύγων.

6 Ποια αρχή είναι αρμόδια να αποφαίνεται στις υποθέσεις που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων;

Η διανομή της περιουσίας μπορεί να γίνει από τα ίδια τα μέρη. Εάν τα μέρη συμφωνήσουν, η μόνη τυπική απαίτηση είναι να γίνει η διανομή γραπτά και να υπογραφεί από αμφότερα τα μέρη. Εάν τα μέρη δεν καταλήξουν σε συμφωνία, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει εκτελεστή της διανομής της περιουσίας. Τα μέρη μπορούν να προσβάλουν τις αποφάσεις του εκτελεστή ενώπιον του δικαστηρίου.

7 Ποιες είναι οι συνέπειες των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων στις νομικές σχέσεις μεταξύ συζύγου και τρίτων;

Κάθε σύζυγος ευθύνεται για τις υποχρεώσεις του. Ως εκ τούτου, οι πιστωτές ενός συζύγου δεν έχουν δικαίωμα ικανοποίησης των απαιτήσεών τους από τα περιουσιακά στοιχεία του έτερου συζύγου, ανεξάρτητα από το αν αυτά συμπεριλαμβάνονται στη συζυγική περιουσία που υπόκειται σε διανομή ή είναι ατομικά. Υπάρχουν επίσης κανόνες για την προστασία των πιστωτών από τυχόν προσπάθειες καταδολίευσης εκ μέρους των συζύγων. Για παράδειγμα, ένας σύζυγος δεν μπορεί να αποφασίσει ότι τα ατομικά περιουσιακά στοιχεία του πρέπει να περιληφθούν στην προς διανομή συζυγική περιουσία εάν ο σκοπός είναι η αποφυγή απαίτησης πιστωτή.

8 Σύντομη περιγραφή της διαδικασίας εκκαθάρισης των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, συμπεριλαμβανομένων του καταμερισμού, της διανομής και της ρευστοποίησης της περιουσίας, στο εν λόγω κράτος μέλος.

Ο βασικός κανόνας είναι ότι τα στοιχεία της συζυγικής περιουσίας αποτελούν περιουσία προς διανομή. Ωστόσο, ο βασικός αυτός κανόνας έχει πολλές εξαιρέσεις. Κάθε σύζυγος μπορεί να αφαιρέσει από τη συζυγική περιουσία ποσό ίσο με τις υποχρεώσεις του. Κάθε σύζυγος μπορεί επίσης να αφαιρέσει τα είδη ένδυσης και άλλα περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιεί προσωπικά ο εν λόγω σύζυγος, καθώς και τα δώρα που του έγιναν προσωπικά. Επίσης, από την προς διανομή περιουσία εξαιρείται, για παράδειγμα, το δικαίωμα σύνταξης από εργοδότη ή από κρατικό ταμείο και, σε κάποιο βαθμό, από ιδιωτικό συνταξιοδοτικό ταμείο. Η αξία του υπολοίπου της προς διανομή περιουσίας διανέμεται καταρχήν ισομερώς μεταξύ των συζύγων. Στη διανομή λαμβάνεται υπόψη ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του εκάστοτε περιουσιακού στοιχείου. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν επίσης ειδικές προστατευτικές διατάξεις όσον αφορά τη συζυγική εστία και την οικοσκευή.

9 Ποια είναι η διαδικασία και τα έγγραφα ή οι πληροφορίες που απαιτούνται κατά κανόνα για την καταχώριση ακίνητης περιουσίας;

Κάθε μεταβίβαση ακινήτου καταχωρίζεται μέσω αίτησης καταχώρισης ιδιοκτησίας στο Ινστιτούτο Χαρτογράφησης και Κτηματολογίου (Lantmäteriet). Η καταχώριση αυτή ζητείται συνήθως από τον αγοραστή του ακινήτου. Τα πρωτότυπα έγγραφα πρέπει να επισυνάπτονται στην αίτηση.

Τελευταία επικαιροποίηση: 10/11/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.